Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
13 MART1997 PERŞEMBE CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Hatjpoghı'nasııç
duyupusu
• A>KARA (Cumhurivtt
Bürosu) - Genelkurmay
Başk_anlığı, TBMM Başkan
Vekilı RP'li Yasın
Hatiboğlu'nun üstdûzey
komutanlara ağır eleştiriler
yöneîttiğı şiiriyle ılgili
olarak yasal ınceleme
başlaltı. lnceleme<ie suç
unsuru tulunduğu
görüşüne vanlırsa.
Hatiboğlu hakkınoa Adalet
Bakanlığı kanalıyla suç
duyurusunda bulunulacak.
Hatiboğlu'nun ağır
ifadelerle tepki gösterdiği
Deniz Kuvvetleri K.omutanı
Oramiral Güven Erkaya'nın
da, kişisel olarak suç
duyurusunda bulunma
hazırlıgı ıçınde olduğu
belirtildi
RP'ye anket
moraf
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - RP Grup
Başkanvekili ve Genel
Sekreteri Oğuzhan
Asiltûrk, rejim bunalımı
tartışmalannın partilerine
oy kazandırdığını
savunarak, "Tartışmalardan
sonra oylanmızın yüzde
30'a çıktığını gösteren
anket Cumhurbaşkanı
Demirel'ın önünde
duruyor. Bu anketi bız
yaptırmadık.
Cumhurbaşkanı da
yaptırmamış, ama bir
çalışma yapılmış ve
kendisine sunulmuş" dedi.
um:ag için soru
önergesi
• ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)-REFAHYOL
hükûmetinin, Uğur Mumcu
Araştırmacı Gazetecilik
Vakfi'nın (um:ag) kamu
yaranna çalışan vakıf
konumuna girmesini
sağlayacak kararnameyi
imzaya açmaması, CHP'li
Ercan Karakaş'ın verdiği
soru önergesiyle TBMM
gündemine getirildi.
Demirel'den
ANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu) - Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel,
Cfade^Je imzalanan "Islam
Oikeieri Arası Yatınm ve
thracat Kredi Sigortası
Kurumu Kuruluş
Anlaşması'"nı, bazı
maddelen için "anayasa ve
bağlı olunan anlaşma
hükümlerinin saklı olduğu"
yönünde çekince koyarak
onadı.
Kmkel, İHD ile
goruştu
• ANKARA (AA) - Insan
Haklan Derneği (İHD)
tarafirıdan yapilan
açıklamaya göre, Almanya
Dışişleri Bakanı KJaus
Kinkel. İHD Genel Başkan
Yardımcısı Avukat Eren
Keskin ve Uluslararası Af
Orgütü Almanya Bölümü
Genel Sekreteri Volkmar
Deile başkanlığındaki
heyetler ile görâşmesinde,
hüîcûmetinin Türkiye ile
uluslararası görüşmelerden
doğan yükümlülüklerin
yerine getirilmesi
konusunda sürekli ikili
diyalog içinde olduğunu
belirtti.
Özdemir'e
şükran töreni
• İstanbul Haber Servisi -
Türkiye'nin önde gelen
nörologlanndan, Kas
HastalıkJan Derneği'nin
kurucu ve başkanı
Prof.Dr.Coşkun Özdemir'e,
meslektaşlan, uzun hizmet
yıllanna şükranlannı
sunmak üzere bir tören
düzenlediler. İstanbul
Üniversitesi Tıp Fakültesi
Reform Anfisi'nde yann
yapılacak tören saat
9.00'da, Prof. Özdemir'in
meslektaşlannca yapılacak
konuşmalarla başlayacak.
Törende, Dr.Robert
R.Young ve Dr.John
Newsom-Davis. nöroloji
alanındaki son gelişmelerle
ilgili birer bildiri
sunacaklar.
Göğüştoprağa
verildi
• GAZİANTEP(AA)-
Geçirdiği trafık kazası
sonucu hayatını kaybeden
gazeteci-yazar Mahmut
Oğuz Göğüş (87),
Gaziantep'te toprağa
verildi. Ulu Camii'nde
kılınan namazdan sonra,
Göğüş için üyesi
bulunduğu Gaziantep
Gazeteciler Cemiyeti binası
önünde bir tören
düzenlendi.
REFAHYOL MGK kararlan için toplanıyor. Kavganın odak noktası 8 yıllık temel eğitim
Hükümette laüdik pazarbğı
HÜLYA KARABAĞLI
SEBAHAT KARAKOYTJN
ANKARA - MGK'nın laık rejimi hedef
alan şeriatçı tehditlere karşı bir dizi önlem
alınmasını kararlaştırdığı 28 şubat toplantı-
sının ardmdan ilk kez bugün yapılacak Ba-
kanlar Kurulu, koalisyon ortaklannın "laik-
ük pazarhğma" da sahne olacak. Hüküme-
tin DYP kanadının, MGK önerilerinin ele
almacağı toplantıya. "devrim yasalannın uy-
gulanması, bölücü-yıkıcı vayınlann, kuran
kurslanmn denetimi ve pompalı tüfek sanşt-
nın zortaştnTİması" yönünde "yasal düzen-
leme" gerektirmeyen ilk aşama hazırlıklan-
nı gündeme getırmeye hazırlandığı bildiril-
di. Koalisyon ortaklan arasmdaki tartışma-
nın odak noktasında 8 yıllık kesintisiz temel
eğitimin yer aldığı bildirildi. DYP'li bir ba-
kan, "Hükümet dagılabilir" savını dile geti-
rirken, RP Genel Sekreteri ve Grup Başkan-
vekili Oğuzhan Asütürk, "8 yıllık kesintisiz
eğttüni kabul edemeyiz. Bu hükümet prog-
ramına aykm" dedi. Toplantıda, pompalı tü-
feklere nıhsat verilmesi konusunda Emniyet
Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ya-
sa önerisinin de görüşüleceği öğrenildi. 2821
sayılı yasada değişiklik yapan tasanda, pom-
palı tüfeklere bulundurma ruhsatı alınması,
pompalı tüfekle av yapılmasında Orman Ba-
kanlığı'nın onayımn istenmesi önerilerine
yer verildiği kaydedildi.
Hükümet ortaklannın MGK kararlan için
topu TBMM'ye atma girişimi nedeniyle ge-
çen hafta yapılamayan Bakanlar Kurulu top-
lantısı bugün gerçekleştinlecek. MGK'nın
öneriler paketinin uygulama yöntemi ve tak-
viminin tartışılacağı Bakanlar Kurulu top-
lantısırun REFAHYOL'un geleceği konusun-
da önemli bir işaret olacağı belirtildi. RP'nin
geleneksel uygulama doğrultusunda MGK
önerilerinin "Bakanlar Kurulu kararT ha-
line getirilmesini askıda tutmaya hazırlandı-
ğı bildirildi.
Başbakan Yardımcısı Tansu Çiüer'in. ön-
ceki gün "HazırhldanııızL, görevinizi yapm"
talimatını verdiği partili bakanlann görev
alanlannı ilgılendiren konularda çalışmala-
nnı ana başlıklar halinde belirlediklerine
dikkat çekildi. DYP'de bulunan tçişleri, Mil-
li Eğitim ve Diyanet İşleri Başkanlığı'nın
bağlı olduğu Devlet bakanlıklannın hazırlık-
lannın toplantıda dile getirileceği öğrenildi.
AJınan bilgiye göre, MGK kararlan doğrul-
tusunda hazırlık yapan bakanlar ve bugün di-
le getirmeleri beklenen bazı çalışmalan şöy-
le:
Ulaşarma Bakanlığı: MGK'nın bölücü-
yıkıcı yayınlara dikkat çekerek, verici ba-
zında sorumluluk yüklediği Ulaştırma Ba-
kanlığVnın da bu yönde hazırlık yaptığı öğ-
renildi. Ulaştırma Bakanı Omer Barutçu.
"Üzeriınize ne düşüyorsa yerine getirdik. Ba-
kanlar Kurulu" nabunlarlagkkceğim"'dedi.
Devlet Bakanhğı: Diyanet Işlen'nden so-
rumlu Devlet Bakanı Nevzat Ercan da, ken-
disine bağlı Kuran kurslan ile ilgili bir ha-
zırlık yaptı. Ercan, sorulanmızı yanıtlarken
" Üzerinde 'Kuran Kursu' levhası olan yerier
bize bağlı. Bunlar zaten denetlenivor. Vali,
kaymakam istediği zaman gidip denetiiyor.
Ancak farklı isimler amnda kurulan birçok
özelyurt, vakıf gibi yerier var. Bizûndeneti-
mimiz dısındaki Kuran kurslan ve benzeri
yerieri Milli Eğitim Bakanhğı, İçişleri Ba-
kanhğı denetier" dedi.
İçişlcri Bakanhğı: MGK önenlen arasın-
da yer alan ve anayasal güvence altına alı-
nan devrim yasalannın uygulanması konu-
sunda Içişleri Bakanlığı'nın valilere bir ge-
nelge yollayabileceği bildirildi. Içişleri Ba-
kanı Meral Akşener. "Hazırhklanmız son
aşamada.VaKlerebirgenelgeyollayarakdev-
reye sokanz" dedi.
Milli Eğitim Bakanhğı: Milli Eğium Ba-
kanı MehmetSağlanTındabugünkü toplan-
tıya. ^8 yühk kesintisiz temel eğitim. inıam-
hatip raezunlannın üniversiteye geçişinin en-
geUenmesi ve fazlalık gösteren bu okullann
meslek Usesine dönüştürülmesini" öngören
dosyalarla katılacağına dikkat çekildi. Sağ-
lam. "8 yıfiık kesintisiz temel eğitime eyhıl
ayında geçebüiriz"' diye demeçler verirken,
hükümetin RP kanadı bu konuda ödün ver-
mez bir tavır içine girdi. Çiller'in önceki gün
partılı bakanlanyla yaptığı toplantıda. "15.
Milli Eğitim Şûrası'ıun gereği yapılır. tlgiK
bakan tasanyı hazjrlar" görüşünün dile ge-
tırildiği öğrenildi.
RP, toplantı öncesinde başta 8 yıllık temel
eğitim, ımam-hatiplerin sayıiannın dondu-
rulması olmak üzere karşı çıktığı MGK öne-
rileri konusunda uzlaşmaya yanaşmayacak-
lan mesajnıı vermeyi sürdürdü.
Hükümet, MGK kararlannı görüşürken 'Taassuptan Çağdaşlaşmaya' adlı tiyatro sahnelenecek
Harbiyede 'irtica'ya karşı oyun
• Hükümetin büyük ortağı
RP, MGK'nin laiîc rejimi
hedef alan girişimlere karşı
ahnacak önlemleri içeren
kararlannı ayıklama çabası
sergilerken, Atatürk'ün Harp
Okulu'na girişinin 98.
yıldönümü nedeniyle bugün
yapılacak törende bir kez daha
"laiklik" mesajı verileceği
bildirildi.
BÜLENTSARIOĞLL
ANKARA - Atatürkün Harp Oku-
lu'na girişinin 98. yıldönümü nedeniy-
le düzenlenen program, hükümetin bü-
yük ortağı RP'yi de hedef alan "laiktik"
mesajına sahne olacak. "Türldye'de fa-
şist laik düzen var" diyen Başbakan
Necmettin Erbakan'ın da davet edildi-
ği belirtilen bugünkü törende, üst düzey
komutanlann bilgisi dahilinde, "Taas-
suptan Çağdaşhğa" adlı oyun sahnele-
necek.
Atatürk'ün Harp Okulu'na öğrenci
olarak girişinin 98. yıldönümü nedeniy-
le bugün Kara Harp Okulu'nda gerçek-
leştirilecek törene Genelkurmay Baş-
kanı Orgeneral tsmail Hakkı Karadayı
ile kuvvet komutanlannın katılması
bekleniyor. Törene, her yıl olduğu gibi
Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ve
Başbakan Necmettin Erbakan'ın da da-
vet edildiği öğrenildi. Orkestra, folklor
ve tiyatro gösterisini de içeren tören,
Kara Harp Okulu Komutanı Tuğgene-
ral IşıkKoşaner'in "takdinT konuşma-
sıyla başlayacak. Törende yapılacak
temsili öğrenci yoklamasında, Ata-
türk'ün okuldaki numarası olan "1283"
anons edildiğinde, Harbiyeliler "İçimiz-
de" diyerek karşıhk verecekJer.
Hükümetin büyük ortağı RP'nin,
Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) la-
ik rejimi hedef alan girişimlere karşı ah-
nacak önlemleri içeren kararlannı ayık-
lama çabası sergilemesinin ardından,
Kara Harp Okulu'ndaki tören progra-
mına "laildik" temalı bir oyun konma-
sı dikkat çekti.
Devlet Tiyatrolan yönetmeni Emin
Olcayyönetiminde çalışan Harbiyeli kız
ve erkek öğrencilerin, "Taassuptan
Çağdaşhğa" adlı oyunu sahneleyecek-
leri öğrenildi. Kronolojik bir sıralama-
nın yer almadığı kaydedilen taassup
(bağnazlık) konulu oyunun, Ulusal Kur-
tuluş Savaşı'yla birlikte çağdaş cumhu-
riyetin temellerini oluşturan devrim sü-
recini işlediği ve "ulusal birtik ile laik-
Hk" üzerine kurulduğu belirtildi. Kara
Harp Okulu'ndaki programın, üst düzey
komuta kademesinin bilgisi dahilinde
düzenlendiğıne dikkat çekildi.
Güreş, Türkeş,
ile görüşmesinin
ardından
>aptığı
açıklamada.
parti görevlisi
de, TSK'nin
temsilcisi de
olmadığını
beürterek,
"Sayuı Türkeş'i
eskidenberi
tanınm,
severim,
sayanm,
fikirlerini
aldım"dedl
DSP lideri Ecevit ve MHP lideri Türkeş'le de görüştü
Güreş 'kaygdaruuy
UetiyorANKARA (Cumhuriyet
Bûrosu)-DYP Kihs
Milletvekili Doğan Güreş.
ANAP ve CHP liderlerinden
sonra, dün de DSP ve MHP
liderlerini ziyaret ederek rejim
açısından "kaygılannr
iletirken "MiDi Güvenlik
Kurulu (MGK) kararlan
uygulanmahdır, Tiirk Silahh
Kuv^ederi (TSK) hic kimse
tarafindan rahatsız
edilmemelklir" mesajı verdi.
Güreş, bu görüşmelerden sonra
"Parti görevlisi değilim,
TSK'nin temsilcisi de değilim,
kendi inisiyatifımle
dolaşıyorum. Hiçbir hükümet
modeh' de söjiemedim"*
açıklamasını yaptı. DSP Genel
Başkanı Bülent Ecevit de
Güreş'in kendisine herhangi bir
öneri getirmediğini, "bir
vatandaş, bir milletvekili olarak
kaygdannı ilettiğini" aktardı.
Eski Genelkurmay Başkanı,
DYP Kilis Milletvekili Güreş'in
önceki akşam ANAP ve CHP
liderleriyle göriişmeler
yapması, başkent kulislerinde,
"TSK'nin eski bir temsilcisi
olarak muhalefeti göreve
çağuıyor. Yeni hükümet
senaryolan için Uderlerin
üstkrine düşeni yapmasını
istiyor" yorumlanna da neden
oldu. Bu görüşmelerde
Güreş'in RP'li bir ulusal
mutabakat hükümeti kurulması
önerisini de gündeme getirdiği
öne sürüldü. Bu ziyaretlerin
DYP Genel Başkanı ve
Başbakan Yardımcısı Tansu
ÇiDer'in bilgisi dahilinde olup
olmadığı konusunda ise farklı
değerlendirmeleryapıldı. Bazı
DYP sözcüleri, "Genel başkan
bOiyor, daha sonra kendisine de
bilgi verecek'* derken bazı
milletvekillen "Güreş paşa, bu
arada üçüncü kişi olarak
başbakan olabilir mivim düye
pi> asa> a çıktj"
değerlendirmesini yaptılar.
Güreş, dün MHP Genel
Başkanı Alparslan Türkeş ile
yanm saat görüştükten sonra
parlamentoya geçerek DSP
lıden Ecevit'i ziyaret etti. Bu
görüşme de 45 dakika sürdü.
Güreş, DSP lideri Ecevit ile
görüşmesinden sonra yaptığı
açıklamada da "parti görevlisi
ve TSK'nin temsilcisi"
olmadığını yineledi. Güreş,
"Hiçbir model söylemedim.
'MGK kararlan
uygulanmahdır, TSK hiç kimse
tarafından rahatsız
edilmemelidir" dedim"
açıklamasını yaptı. "Çiller'e
bilgi verecek misiniz" sorusu
üzerine de Güreş. "Öyle olursa
başka yöne çeküu-" dedi.
Ecevit de "Sayın Güreş,
herhangi bir öneri getirmedi,
kaygılannı söyledi. Ben de
REFAHYOCdan kurrulmak
için haftalardır dile getirdiğim
somut çözüm önerilerini
aktardun" açıklamasını yapti.
Çiller din
üzerinden
siyaset
yaptı
EMİNE KAPLAN
YÜCELSEZER
ERZLRLM / KARS -
DYP Genel Başkanı, Başba-
kan Yardımcısı ve Dışişleri
Bakanı Tansu Çiller. koalis-
yon ortağı RP'yi ısım verme-
den eleştinrken "ülkede biri-
lerinin oy avahğı ve para pul
için din istisman yap&ğuu"
söyledi. Çiller, "Bu devlet na-
sd 70 bin caminin 62 binini
yapmışsa yine yapmaya de-
vun edecektir. Her yıl daha
fazla cami yapılacakl Bazıla-
n bunu o> avcılığı için \apıv or,
biz AUah nzası için yapaca-
ğtz" dedi. Türk Silahh Kuv-
vetleri'nin yıpratılmamasını
isteyen Çiller, "ordunun
Haçh seferterindeki kadarge-
rekli olduğunu" söyledi. Çil-
ler, dün DYP'li bakan ve mil-
letvekilleriyle birlikte Erzu-
rum'un Kuituluş Günü kutla-
malanna, DYP l\ Başkanhğı
binası ve öğretmenevi açılışı-
na katıldı. Kürsüye "Dadaş
ana Çffler" anonsuyla çağn-
lan Çiller, Erzurumlulan
överken. "Nene Hanınlann
yiğit evlatian. dağı taşı şehit
Erzurum'un >1ğit evlatian"
dedi. Çiller, ANAP Genel
Başkanı MesutYdmaz'ı eleş-
tirerek şunlan söyledi:
"Devlete çamur anhnasın.
Künfleri bu mukaddes devle-
te, 'Çetedir' dediler. Bizonla-
ra gereken cevabı verdik. Do-
ğu Perinçek çizgishıdeki ki-
mileri devleti kaçakçı ilan et-
ti. Daha önce bu devlete kur-
şun sıkanlar şimdi devletten
divet istemişlerdir. Ama kar-
şılannds bizvanz. Bizim iste-
ğimiz, vatandaşımızın sözü-
nün her şeyin üzerinde olnıa-
sıdır. Sizin oylannızla. irade-
nizle gelenler şimdi sizin oyla-
nnıza ve demokrasiye sahip
çıkmamaktaduiar. Onlar de-
mokrasi imtihanım kaybet-
mişlerdü-."
IRMIKI AYDIN ENGÎN e - mail: engin (a planetcom.tr
Bu yazı dün yazılsaydı. kimile-
ri "Haaa, Cumhuriyet genezam
yapmış. Sen de zamma kulp bu-
luyorsun" deıierdı.
Oysa bugün okuyorsunuz.
Cumhuriyet'in 75 bın liraya çıktı-
ğını biliyorsunuz. Oturup düşün-
dünüz. Bütçenizi gözden geçirdi-
nız. Ayda Cumhuriyet için 2 mil-
yon 250 bin lira ayınp ayıramaya-
cağınızı hesapladınız. Belki kimi-
leriniz "Almıyorvm artık" dediniz.
(Onlann bu yazıyı hâlâ Cumhuri-
yet almakta direnen bir arkadaş-
larından tırtıklama okuduğunu
varsayıyorum.) Kimileriniz sade-
ce homurdanmakla yetindi, "7â-
mam anladık Cumhuriyetzordu-
rumda ama, 75 bin lira da çok"
fılan dedi.
Bu gazete 75 bin lira eder mi?
Valla, 25 bin liraya satılan kimi
gazetelerin kâğıdına, sayfa sayı-
sına, fotoğraf kalitesıne bakınca
bence de etmez. Salt sayfa, fo-
toğraf, kâğrt sorunu da değil.
içinde Ahmet Altan ın Can
Dündar'ın Ali Kırca'nın, Ahmet
Insel'ın yazdığı bir Yeni Yüzyıl;
Ümit Kıvanç'ın, Türker Al-
kan'ın, Murat Belge nin. Koray
Düzgören ın yazdığı bir Radikal
Benim 75 Bin Liralık Yoksul Gazetem
de Türk basınının yüzünü ağartan
yayınlar. (Saymam gerekirken
saymadığırmneslektaşlanm var-
sa beni bağışlasınlar. Unutkan-
lıktandır.)
Haber derseniz... Sonunda
okuyucunun kazandığı, demok-
rasinin kazandığı bir güzel yanş
var. Kimse kimseyı geçmiş değil.
Bir gün biri, öbürgün öteki, daha
öbürgün öteki öne geçiyor. Üste-
lik öne geçmek dediysek burun
farkıylafilan...
Ama onlar 25 bin lira, Cumhu-
riyet'se tam 3 katı, 75 bin lira.
Tirajlarıysa Cumhuriyet'in üç
katından da fazla. Belki 10 katı.
Oysafiyatdampingı yokken pro-
mosyon desteği kalktığında tiraj-
lann eşitleniverdiği dehenüz anı-
sı pek taze bir gerçek.
•••
Türkiye solu (Marksistler ve
sosyal demokratlar) tekelcilik ol-
gusuyla kuramsal düzeyde epey
önceleri tanıştı. Tekelleşmenin
dünya ölçeğindeki etkileri ve so-
nuçlan üstüne belli başlı klasik-
ler Türkçeye çoktan çevrildi.
Ama tekelcilik ile günlük ya-
şamda tanışmamız, en azından
bilince çıkarmamız henüz yeni.
Bir dönem Türkiye'deki otomotiv
sanayiinin tekelci niteliği üstünde
üç beş makale çıktı. Zorlamaydı.
Gümrük duvarlannm ardına çeki-
lip pazara egemen olan ve o yüz-
den de dandik otomobiller üretip
satma olanağı bulan Türkiye oto-
motiv sanayii günümüzün tekel-
leşme süreçlerinin lyı örneği de-
ğil. Tekelleşme, gümrük duvarla-
nyla korunan kimi sanayi kuru-
luşlanndan daha farklı ve öte bir
olgu.
Mobil, Shell, BP bugün dünya
petrol pazannın haracını yiyen ve
bu pazarı haraca bağlamış üç
büyük çokuluslu kuruluş. Güçle-
rini gümrük duvarlarından fılan
da almıyorlar. ABD'de General
Motors, Ford, Chrysler, Batı Av-
rupa'da Volksvvagen, Renault,
Fiat üçlüsü otomotiv pazannı be-
lirleyen tekeller. Bilgisayar sana-
yıinde IBM hardvvare, Microsoft
softvvare pazarının patronlan.
Etektronikte Sony, Sıemens kata-
nn başını çekiyorlar.
Bu tekeller var oluşlannı artık
hükümetlere, devlete borçlu de-
ğiller. Belki bunun tersi söylene-
bilir. Hükümetler bu tekellerin is-
terlerini göz önüne almaksızın var
olamıyorlar. Cılız Türkiye kapita-
lizmi bağnndan böylesi çokulus-
lu ölçekte bir tekelci kuruluş çı-
karabilmiş değil.
Ama bu bir başka yazının ko-
nusu olsa gerek. Medya, Türki-
ye'de tekelleşme olgusunun ete
kemiğe büründüğü, kuramsal
bilgilerin günlük yaşamın denek
taşına vurulabileceği bir alan ol-
du. Bir laboratuvar. Ulusal ölçek-
te bir tekelleşmö ve bunun so-
nuçlan.
Medyadaki tekelleşme henüz
yeni. Geçmışi, on -on beş yıldan
öteye uzanmıyor. Öyle olduğu
için aslında henüz taşlar yerine
oturmadı. Tekelleşmiş medyada
(örneğin) tekelcilığe karşı yazılar
okumak hâlâ ve henüz mümkün.
Ama "kuram" bunun geçici ol-
duğunu söylüyor. Taşlar yerine
oturduğunda, bugünkü sevimli
ve yarariı kaos durulduğunda,
bugünkü kadar kolay ve bugün-
kü kadar keyifle "iyi kı medya
var" diyemeyebilinz.
Bankalan, borsada kayıtlı fi-
nans kuaıluşlan, pazarlama şir-
ketleri, müteahhitlik hizmeti ve-
ren firmaları, TV kanallan, günlük
gazeteleri, haftalık dergileri ile
(ulusal ölçekte) dev kuruluşlann
işleyiş kurallan farklıdır. Siyasal
tercıhleri, onlan bu tercihlere yö-
nelten dinamikler farklıdır. İkinci
bir "Susur1uk"un, trafik kazalan-
na aynlan özet haberler sütunla-
nnda bile kendıne yer bulama-
ması olasılığı (en azından kuram-
sal olarak) vardır ve bu ciddi bir
olasılıktır. Şu anda ve şimdilik fi-
yat manevralan ile pazara ege-
men olunmasına tanıklık ediyo-
ruz.
Bu koşullarda sırtını okuyucu-
suna ve çalışanına dayamaktan
öte uman, çıkan olmayan benım
küçük, minik ve yiğit gazetem 75
bin lira... Dört ekmekfıyatına...
Size bir gün Cumhuriyet'in içi-
ni anlatacağım. Ama o gün gele-
ne kadar siz Cumhuriyet almaya
devam edin...
Bu ay bizim ikramiye ayı da....
POLİTİKA GÜINLÜĞÜ
HİKMET ÇETİNKAYA
Susmayın, KonuşunL
İstanbul Vezneciler Kız Öğrenci Yurdu'nda 'Sü-
rekli Aydınlık İçin 1 Dakika Karanlık' eylemine katı-
lan sekiz öğrenciye ihtar cezası verildi...
Cezayı verenler kim?
Yurt yöneticileri!..
Türkıyedebu kafalarolduğu sürece, demokrasi
bir yaşam biçimi olabilir mi?
Şimdi sızlere Kocaeli'de olup bitenleri bir okuru-
muzun kaleminden ıletmek istiyorum. Bakalım Ko-
caeli'de neler oluyor:
"Izmit'te şeriatçı odaklarca 'pilot' bölge olarak
seçilen Mehmet Alipaşa Mahallesi'ndeki çalışma-
lan size anlatmak istiyorum...
Mehmet Ali Paşa (MAP) Mahallesi 1980 öncesi
demokratların yoğunlaştığı yerdi. Bekirdere Ma-
hallesi ise varoş bölgesi olup şeriatçı ve ülkücü
bir yapılanma arz ediyordu. MAP Mahallesi'ndeki
bu demokrat yapıyı kırrpak için 1980 sonrası bü-
yük bir çalışma yapıldı. Özellikle merkez cami olan
Mehmet Ali Paşa Camii üs seçilerek buradan yön-
lendirilen çalışmalaria günümüze kadar gelindi... .
Şu anda adı geçen caminin alt katında oluştu-
rulan vakıfla marketler, aşew, çayevri, Kuran kur-
su ve en önemlisi Selam TV adındaki televizyon is-
tasyonuyla b/r'külliye' oluşturdular. Adı geçen te-
levizyon kanalında, Refah Partisi'nin genel başka-
nından tutun il başkanına kadar tüm kadrolannın
yaptıklan propaganda konuşmalan her gün ya-
yımlanmakta, bazı zamanlar da Samanyolu TV ve-
ya Kanal 7 televizyonlannın programlan satın alı-
narak tarikat şeyhinden fetvalar izlettirilmektedir.
Her gün bu TV kanalından solculara, Kemalistle-
re, cumhuriyete ve laikliğe küfredilmekte ve bun-
da bir sakınca görülmemektedir.
Üstelik son belediye seçimlerinde Bekirdere ve
MAP mahalleleri birleştirildi, Bekirpaşa adını alan
beldenin belediye başkanlığını Refah Partisi kazan-
dı. Ve bu gelişmelere paralel olarak caminin etkin-
likleri ve Selam TV'nin yayınlanndaki küstahlık gi-
derek arttı.
Son yıllarda her salı camiye vaaz vermeye son
model Mercedes'iyle gelen 'cüppeli hoca' lakaplı
birzat, bir cumhuriyet düşmanı olarak dıkkate de-
ğerdir. Bu hoca, onu dinlemeye gelenleryüzünden
adeta kilitlenen trafik nedeniyle evlerine ulaşmak-
ta zoriuk çeken demokratlara inat vaazını vermek-
tedir. Bu zat 'Ali Kalkancı olayı'ndan farklı değil-
dir. Insanlara şans dualan, bereket, nazar vs. du-
alar satan bu zata, dinleyenler aynca para vermek-
te ve kadınlar kollanndaki altınlan sunmak ıçinya-
nşmaktadırtar."
• • •
İstanbul Insan Haklan Derneği'nin hazıriadığı
'Şubat 1997 İstanbul Insan Haklan Ihlali Raporu'nu
okuyorum...
Gözaltına alınan kadın sayısı 126, erkek sayısı
248, çocuk sayısı ise 38. Şubat ayında 11'i kadın
34'ü erkek toplam 45 kişi tutuklanmış.
Rapordan aldığımız bazı bölümleri aktanyorum:
"Ercan Şimşek (öğrenci): 2 Şubat 1997günü ak-
şam sıralannda üyesi bulunduğum Pir Sultan Ab-
dal Kültür Demeği'nden çıktım. O sırada 'Sürekli
Aydınlık için 1 Dakika Karanlık' eylemiyapılıyordu.
Terörie Mücadele ekipleri geldi ve müdahale etti-
ler. Panikleyıp kaçtım. Polisler beni kovalayıp ya-
kaladı. Karakolda bana hakaret edildi. Aynca beni
dövdüler.
Mehmet Süer (doktor): Sağmalcılar Devlet Has-
tanesi'nde görevli doktor Mehmet Süer, bir hasta-
sını muayene ettiği sırada tutuklu getiren jandar-
malann muayeneyi bırakıp getirdikleri hasta tutuk-
lu ile ilgilenmesi teklifine, 'Elimdeki hastanın muaye-
nesini bitirdikten sonra bakabılirim' cevabı verdiği
içinjandarmalarca fecişekilde dövüldü. Jandarma-
lann saldınsına uğrayan doktor Mehmet Süer, Ad-
li Tabiplik'ten 15 gün iş göremez raporu aldı.
Erol Kara (işçi): 4 Şubat 1997 günü saat
04.30'da Zafer Mahallesi'nde bulunan evinden si-
vilekiplercegözaltınaalındı. ErolKara'ya, gözaltın-
da bulunduğu sürece sürekli ajanlık teklif edildi.
Kurtuluş Durak. İHD'ye başvuran Zülfo Durak,
amcasının oğlu Kurtuluş Durak'ın 13 Şubat 1997
günü ağabeyine gitmek üzere evden çıktığını ve bir
daha kendisinden haber alamadıklannı belirtti. Du-
rak, Gözaltı Izleme Birimi ve Terörie Mücadele Şu-
besi'ne yaptıklan başvurulardan sonuç alamadık-
lannı kaydetti.
• • *
Bugün ülkemizde gencecik insanlar işkence-
den geçiyor, çocuklanmız 'Sürekli Aydınlık İçin 1
Dakika Karanlık' eylemine katıldıklanndan cezalan-
dınlıyor...
Bizim çocuklanmızzindanlarda çürütülüyor, on-
lara yönelik insanlık dışı her türiü ışlem geçerli kı-
lınıyor...
Niye susuyor, niye gömnemezlikten geliyoruz tüm
bunlan?
Şeriatçılarta birlikte 'demokrasi dersi veren' söz-
de demokratlar niye susuyorsunuz?
Konuşun birazL
Faks numaramız: 0212/ 513 90 98
Internet: http: // www.planetcom.tr/Xn
E mail: Hikmet .Cetinkaya (g. Planetcom.TR
Ekonomi, seçim
sinyali veriyor
ANKARA (Cumhurivet
Bûrosu)- Memur ve emekli
maaşlanna yüzde 30 oranın-
da sürpriz bir ek zam vaat e-
den, asgari ücretin ağustos
ayındaki tespit tarihinı hazi-
rana çeken hükümetin.u
ola-
a bir erken seçim için hazır-
lık yapnğı" değerlendirme-
leri arttı. Hükümet, küçük ve
orta boy işletmeler (KOBİ)
ile esnafa dağıtıtmak için
Avrupa'da, kısa zamanda
alınmak üzere kredi arayışı-
na girerken tanm destekle-
me alımlannın haziran ayın-
da belirleneceği, kamuda ça-
lışan işçilerin toplusözleş-
melerinin de 2 ay içinde im-
zalanacağı açıklandı. Başba-
kan Necmettin Erbakan'ın
tüm bu uygulamalann yanı
sıra YSK Başkanı Tüfan Al-
gan'la göriişmesi dikkat
çekti.
MGK kararlannın ardın-
dan, hükümet içinde başla-
yan huzursuzluk ve darbe
söylentileri. yeni bir erken
seçim olasılığını da günde-
me getirdi. Özellikle Başba-
kan Necmettin Erbakan'ın
bütçe ödeneklerindekı sıkın-
tıya ve nısan ayında IMF'yle
masaya oturulacak olması-
na karşın memur maaşlanna
beklenenin de üzerinde yüz-
de 30 oranında zam verilece-
ğini açıklaması, bu yöndeki
görüşleri arttırdı. Erba-
kan'ın maaş zammının işçi
ve memur emeklilerine de
yansıtılacağı yönündeki
açıklaması Maliye Bakanlı-
ğı yetkililerince de "sürp-
riz" olarak değerlendirildi.
Erbakan'ın, maaşlar için
yaptığı açıklamamn yanı sı-
ra Tansu Çiller, son 2 hafta-
dır kamuda çalışan işçilerin
ağırlıkh olarak bağlı bulun-
duğu Türk-lş Konfederasyo-
nu Başkanı Bayram Meral
ile art arda yaptığı göröşme-
den sonra toplusözleşmele-
rin en geç 2 ay içinde arka ar-
kaya imzalanacağını söyle-
di.