Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Bertn Nadi Genel Yayın Yonetmeni. Orhan Erinç • Genel Yayın Koordınatörü Hikmet Çetinkaya • Yazıışlen Müdürlerı: fbrahim Sıldız.DinçTavanç (Sorumlu) % Haber Merkezi Müdürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler Şinasi Danışoğlu • tstıhbaraf. Cengiz Yıldırun # Kültür: Handan Şenköken 9 Spor' Abdülkadir V ücelman 0 Makaleler Sanıi Karaören • Düzeltme- Abdullah Yazıcı • Fotoğraf Erdoğan Köseoğhı • Bılgı-Belge Edib« Buğra • Yurt Haberlen Mehmet Faraç YayınKiHulu-Öh»nSdçıık(Başk2n». Orhan Erinç. Oktt) Kurtböke, HikmetÇetinkaya, Şökran Soner, Ergun Bskı, Dinç Tayanç, İbrahim \ ıldız. Orhan Bursah, Mustafa Balba>, Hakan Kara. AnkaraTemsilcibi MustafaBalbay#HaberMûdürü Doğan Akın Atatürk Buhan No 125, Kat.4. Bakanlıidar-Ankara Tel: 4195020 (7 hat). Faks 4195027 • Izmır Temsılcısı SerdarKızık,H ZıyaBlv 1352S 23Tel:4411220, Faks 4419117 • Adana Temsılcısı Çetin Yiğenoğlu, tnönü Cd I19S No.l Kat:l.Tel.363 12 11,Faks 363 12 15 Müessese Mûdüru Erol Erkut # Koordmatön Ahmet Korukan 9 Muhasebe Bûlent V ener 9 tdare HûseyİD Gûrer 9 Işletme Önder Çetik 9 Bügı-tşlem Nail İnal 9 Bılgısayar Sıstem Mürüvet Çiler MEDYA C: 9 Yönetım Kurulu Başkanı - Genel Mudür Gülbin Erduran 9 Koordınatör Reha Işıtman # Genel Mudur Yaıdımcıa Mine Akdağ Tel 514 07 53 - 5139580-5138460-61.Faks 5138463 Tufıcocap r. t laajı: Yenı Gun Ha-Kr ^jansı. Basm \e Yavıncılık A Ş :-i-1 Cagaloglu 34? 3 i Ist PK 246 lstanbul Tel (0 212ı 512 05 05 (20 hat) Faks IO212I513 85 95 24OCAK1997 lmsak: 5.45 Güneş:7.15 Öğle: 12.23 Ikindi: 14.54 Akşam: 17.17 Yatsı: 18.42 Perpis'in ipek giysisi • Haber Merkezi - Fransa'nm \emodamn başkentı Paris'te birbirlerhden ünlü tasanmcılanrı 1997 ilkbahar-ya2 giysileri sergilenmeye devam ediyor. Jean Louis Scherrer moda evi için tasanmlar yapan Bernard Perris de ipekten yapılmış elbisesıyle kendinden söz ettinneyi başardı. Basm Konseyi'ne suç duyurusu • İstanbul Haber Servisi - Hürnyet gazetesi yazan Gülçin Telci, kendisini uyarma karan alan Basın fConseyi hakkmda Şişli Cumhuriyet Başsavcılığı'na suç duyurusunda bulundu. Telci, suç duyurusunda iiyesi olmadığı konseyin kişilik haklanna zarar verdiğini ve konsey üyelerinin kendilerini bağımsız Türk mahkemeleri yerine koyduğunu savladı. Konseyi basm üzerinde baskı kurmakla suçlayan Telci, ahnan kararlann da yasadışı olduğunu öne sürdü. Cezaevinde cinsellik • tstanbul Haber Servisi - TBMM Insan Haklan Komisyonu üyelerinin cezaevlennde yaptıkten incelemeler sonucunda, tutuklu ve hükümlülerin cezaevinde ayda bir kez eşleriyle baş başa görüşmesi için gerekli yasal düzenİemenin yapılması yönünde görüş bildirmeleri, psikiyatri uzmanlan ve hukukçular tarafmdan olumlu karşılandı. DörtOrgan Komisyonu • İstanbul Haber Servisi - Türkiye Gazeteciler Cemiyeti(TGC)"Dört Organ K.omisyonu", Balotaj Kurulu kararlanna yapılan itirazlan görüşmek üzere ilk toplantısını, 31 ocak cuma günü cemiyet binasmda yapacak. Cemiyet Genel Sekreten Leyla Tavşanoglu'nun yaptığı yazılı açıklamada, ilk toplantının ancak tam katıhm olduğu takdirde gerçekleşebileceğini belirterek, 31 ocak cunu günü tam katıhm sağlanamazsa ikinci toplantının 4 şubat salı günü yapılacağını bildirdi. AitınVVeb yarışması • Haber Merkezi - Microsoft Türkiye ve PC World dergilerinin işbirliğiyle düzenlenen Altın Web yanşmasına katılım süresi ocak ayı sonuna kadar uzatıldı. Türkiye'deki Internet tutkunlannın yaratıcıhklanm ortaya koymasını sağlayan yanşmada, sayfa geliştirmek için gerekli tüm arac ve teknolojile: Microsoft tarafından sağlanıyor. Yanşmada birincihği alacak kişi ödûl olarak Amerika'da yapjan ve webmaster'lann fikır alışverişinde bulunduğu ve yeni teknolojilerin tanıtıldığı Site Builder Network konferansına katılacak. Milli park saty • İstanbul Haber Senü - Doğal Hayatı Koruma Derneğı (DHKD), Dila Yanmadası Milli Parkruı satılarak 13 katrilyon Irı gelir sağlanması yönündeki projenin, Ep Bölgesi'ndeki en önerriı doğal değerlerin yok olması anlamma geleceğini bildirdi. Taksim Gezisi'ne cami yapma projesine tepki: Refahlılar dini sömürerek kirli ilişkileri unutturma peşinde 6 RP cumhııriyettieıı öç ahyor'• CHP îstanbul 11 Başkanı Ali Özpolat, "Taksim'e cami projesi"ni "alelacele" meclisten geçiren RP'nin, kirli ilişkilerin "günahını çıkarma"ya çalıştığını savundu. Mimarlar Odası, Kültür Bakanı Ismail Kahraman'ın "Taksim camisi karanna karşı çıkanlar kendilerini kapmın önünde bulurlar" açıklamasını "zorbalık kültürünün" ifadesi olarak değerlendirdi. tstanbul Haber Servisi - Beyoğlu Be- lediye Meclisi'nin olağanüstü toplan- tısmda yapılan ımar değışıkliğiyle Tak- sim Gezisi'ne cami yapma karan alma- sı demokratik kitle örgütleri ve parti- lenn tepkisine yol açtı. CHP İstanbul tl Başkanı Ali Ozpolat "Taksim'e ca- mi projesi"nin öncekı gün Meclis'ten "alelacele" geçirildiğine dıkkat çekerek RP'nin ortaya çıkan kirli ilişkilerini unutturmak, bir anlamda K günah çı- karmak" için bu yolu izlediğini savun- du. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkent Şubesi de Kültür Bakanı tsmail Kah- raman'ın "Taksimcamisi karanna kar- şı çıkanlar, kendilerini kapının önünde bulurlar"şeklindeki açıklamasını kı- nayarak Kahraman'ın "zorbalık kül- türünün bakanı" olduğunu belirtti 'Pisliklerinttstüörtültiyor' Mehmet Ali Özpolat dün yaptığı ya- zılı açıklamada, Taksim'e cami proje- sinin ilgili komisyona havale edilme- den hızla Meclis'ten geçirilmesini an- lamlı bulduklannı vurladı. Özpolat, "Tam da Refah kadrolanna yönetik çe- şitli iddialann ortaya atıldığı şu günler- de bu projeyle pisliklerin üsrünü örtmek ve cami, siyasi yabnm malzemesi yapü- mak istfiıiyor. Açıkçası gerçek dindar- lar için çok kutsal olan ibadet evlerini dahi kendi siyasi çıkaıian için kullanj- yorlar" diye konuştu. Özpolat, Türk kadınlannı fahişe ilan eden, televiz- yonlardan açıkça cumhuriyete söven, devletin parasıyla tarikat liderlerini ağırlayan ve cinci hocalarla kirli çıkar ilişkileri kuran Refahlılann "Taksim'e ihtiyaçtan cami yapüacak" sözlenne de artık kimsenin inanmayacağmı kay- detti. Taksim Gezi'sine cami yapılma- sının Taksim Meydanı'nın tarihi ve çevresel dokusunu da bozacagını savu- nan Özpolat, tüm demokratik kurum ve kişileri kentlerine sahip çıkmaya davet etti. Özpolat şunlan söyledi: "Bunlar '70 yıldır siz konuşuyorsu- nuz, şimdi sıra bizde' demiyoriar mı? Bu sözlerleaçıkça Mustafa Kemal Ata- türk'ün kurduğu Türkiye Cumhuriye- ti'ne karşı olduklaruu ifade ediyortar. CAMİ KARARINITAYYİP ERDOĞAN İSTEDİ Güven tazeleme operasyonu • tstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın, Taksim Gezisi'ne cami yapılması için alelacele karar aldırmasının altında Susurluk ve tarikat tartışmalannda yıpranan RP'nin tabanına güven verme telaşı yatıyor. tstanbul Haber Servisi - Yıllardır yoğlu Belediye Başkanı Nusret Bayrak- "Taksim Gezisi'nde cami alanı düzenlemesT öngören plan Büyükşehir Belediyesi'nce de onaylansa bile, yürürlüğe gi- rebflmesi için İstanbul I Numaralı Kültür ve Tabiat Variıklannı Koruma Kurulu'nun da uygun görmesi gerekiyor. '70 yıldırzulümahındaynz'diyorlar.tş/- rin de ticaretini yaparlar. Sanşa sun- teTaksimVleki Atatürk Hcvkeü'nin kar- duklan yeni projeleri de Taksim'e ca- şısuia camiyapbrarak bir >andan da in- nudir" diye konuştu. Mimarlar Odası İstanbul Büyükkenttikam almak isthorlar." 'Dtiı sömürüsü' CHP Beyoğlu tlçe Başkanı tsmafl Pobtda yaptığı açıklamada, cami ve iba- det evlerinin kutsallığını malzeme ya- parak dinin istismar edildiğini belirtti. Polat bu durumun, Taksim'in cami ih- tiyacının değil. RP'nin din tüccarlığı- nın bir sonucu olarak değerlendirilme- si gerektiğini vurgulayarak "Bunlar her şeyin ticaretini yapmakta ustadır- lar. Duıin de inançlann da düşünceks Şubesi'nce yapılan açıklamada, Kültür Bakanı Ismail Kahraman'ın Taksim camisi karanna karşı çıkanlann kendi- lerini kapının önünde bulacaklannı söy- lemesini, "demokrasi anlayışının ve tüm hukuk, yargı kararlannı bilerek çiğnediğinin açıkça itirafi" olarak de- ğerlendirdi. Açıklamada şöyle denildı: "tsmail Kahraman, mirasçısı olduğu- muz Anadolu'nun evTensel kültür biri- kiminin Kültür Bakanı değiL zorbalık kültürünün bakanı olduğunu sonunda böylece göstermiştir. Dokunulmazhğı- nı kulanarakde\1etgüciinü keyfı tutum ve davranıştan için kullanmasının da hu- kuk devleri kurallan içinde herhalde bircezaHvard*r." Dergide Taksim Camisi Tarih Vakfi'nca üç ayda bir yayım- lanan "İstanbul Dergisi" ocak sayısını Taksim Camii Projesi'ne ayırdı. Gaze- temiz yazan mimar Oktay Ekinci'nin konuyla ilgili araştırmalanna yeT veri- len dergide Taksim'e cami projesinin ilk kez 1 Mayıs 1977 tarihinde yaşanan "Taksim katliamrndan 12 gün sonra gündeme getinldiğine dikkat çekildi. "Taksim Camisi Proje Alanı" olarak gösterilen tanhi Su Maksemı bitişi- ğindeki alanda Bizans ve Osmanlı dö- nemlerine aıt kalıntılar çıkması üzen- ne Kültür ve Tabiat Variıklannı Koru- ma Kurulu'nda onay alamayan RP'lı çevTeler, projeyi gerçekleştirebilmek için şimdi de "Taksim Gezisi'' olarak anılan park ve yeşil alana göz diktiler. Beyoğlu Belediye Meclisi'nin 21 ocak günü yapılan olağanüstü toplan- tısında Taksim Gezisi'ne cami yapıl- masını öngören bir ımar planı değı- şikliği RP'li meclis üyelerinin oylany- la kabul edilerek Büyükşehir Beledi- ye Meclisi'nce de onaylanması için Büyükşehir Belediye Başkanlığı'na gönderildı. RecepTayyip Erdoğan'ın isteği üze- nne Beyoğlu Beledıyesi'nce "ivedi ola- rak" hazırlanan imar planı değişjkli- ğinin, aynı şekilde "hızlandınlarak'' meclis gündemine getirildiği ve ilgili mevzuat gereğince önce meclis imar komisyonuna incelenmesi için havale edilmesi gerekirken bu işlem de yapıl- madan doğrudan meclis karanna bağ- landığı ögrenildi. "Stratejik proje" Susurluk kazasının yarattığı "yıp- ratmanın" ardmdan son günlerde açı- ğa çıkan "tarikatveticaret" ilişkilerin- den ötürü de siyasi desteğini yitirme- ye başlayan RP'nin. Taksim Camisi projesini bu kez Taksim Gezısı gibi "radikal bir )Tr seçimiyle'* yeniden \e hızla gündeme genrmesi, özellikle ken- di tabanındaki çözülmeleri önlemeye yönelik "stratejik bir gjrişim'' olarak yorumlanıyor. Tarikat şeyhi Ali Kalkancı ile olan "diyaloglan'' nedenıyle "inançb Müs- lümanlar" üzerindeki saygınhğında zedelenme olduğu ıleri sürülen Recep Taj'yip Erdoğan'ın birdenbire bu pro- jeyi öne çıkarması ve RP'li Beyoğlu Be- lediye Başkanı Nusret Bayraktar'dan "meclisi olağanüstü toplayarakhemen karar çıkarmasını'"ıstemesi de bu yüz- den benzer yorumlarla dikkat çekiyor. Nitekim, edinilen bilgiye göre Be- tar da meclisi olağanüstü toplantıya davet ederken gündemde Taksim Ge- zisi'ne cami öneren plan değişikliği olduğunu bıldirmediği gibi toplantıya çağn için de yasada öngörülen önce- den haber verme ve ilan etme süresı- ne de uymuyor. Öte yandan CHP'li meclis üyeleri de hem bu nedenle hem de planın öncelikle meclis imar ko- misyonuna incelemesi ve görüş bildir- mesı için ıletilmemış olması yüzün- den, sadece çoğunluktaki RP'li üyele- rin oylanyla "bir orurumda" ahnan karann yasal olmadığını belirtiyorlar. Beyoğlu Belediye Meclisi'nce kabul edilerek onaylanması için anakente ıle- tilen plan değişikliği, "Taksim Çevre- ci Koruma Amaçh Düzenkme Planı" adını taşıyor. "Koruma" nitelemesi ıse bölgenin aynı zamanda "StT ala- nı" olmasından kaynaklanıyor. Bu nedenle "Taksim Gezisi'nde ca- mi alanı düzeıuemesT öngören bu plan Beyoğlu'ndan sonra Büyükşehir Bele- diyesi'nce de onaylansa bile, yürürlü- ğe girebilmesi için yine İstanbul I Nu- maralı Kültür ve tabiat Variıklannı Koruma Kurulu'nun da uygun görme- si yasal zorunluluk. Koruma Kurulu'nun ise Taksim Ca- misi'ne onay vermesi için geçen yaz aylanndan bu yana Kültür Bakanlığı ve Koruma Genel Müdürü Altan Akat tarafından "baskı attmda" tutulduğu edi- nilen bilgiler arasında. Nitekim Koru- ma Kurulu da Taksim Maksemı biti- şiğindekı arsada cami projesine onay vermezken "Tüm Taksim Manı'nı ele alan bir düzenlemeyle birlikte cami için yeni yer seçiminin beUrieıunesi" kara- nnı almıştı. Şimdi Büyükşehir ve Beyoğlu Be- lediye başkanlıklannca anlaşmalı ola- rak gündeme getirilen öneri de işte bu son kurul karanna da bağlı olarak sa- dece Taksim Gezisi'ni değil, "tüm Taksim Meydanı ve çevresini ele alan" bir genel düzenlemeplanı içerisinde yü- rürlüğe sokulmak isteniyor. Genel dü- zenlemenin en önemli karannı ise el- bette ki Taksim Gezisi'nde planlanan cami alanı oluşturuyor. Yatağan Termik Santralı önüne barikat kuran işçiler, önceki gün bölgeye gelen Amerikan Arco Global firması ile Doğuş Grubu temsilcilerinin santrala ginnesine izin vermediler. (Fotoğraf. OLC AY AKDENİZ) OzeHeştirmeye işçi engeli ÖZCAN ÖZGÜR MUĞLA - Enerji Bakan- hğı'nın 12 terrtıi\r ^antralın iş- letme hakkının de\Tİ karan- na işçilerin tepkisi sürüyor. En yoğun işçi eylemleri, sant- rallara talip olanlann en çok ilgisini çeken Yatağan, Ye- niköy ve Gökova Termik santrallannda sergileniyor. Daha çok ABD'lilerin ilgi gösterdiği üç santrala bugü- ne kadar inceleme için hiç- bir firma temsilcisi, işçi ba- rikatını aşıp giremedi. Işletme haklan ihale ile devredilecek olan 12 termik santraldan 9'unda işçiler sen- dikalannın Ankara Idare Mahkemesı'nde açtıklan "vürütmenin durdurulma- sı" davasının sonucunu bek- lerlerken Yatağan, Yeniköy, Gökova Termik santrallann- da ise işçiler değişik eylem- lerle seslerini duyurup, kamu- oyu yararmaya çahşıyorlar. Tes-lş ve Maden-lş Sen- dikalannın Yatağan şubele- rinin güçbirliğinde mıting- ler, afişlemeler. siyasi parti zi- yaretleri, bildiri dağıtımı ger- çekleştirilirken Tes-lş üyesi işçiler vardiyadan geri kalan zamanlannı santrallann ka- pılannda oluşturulan bari- katlarda geçiriyorlar. Sant- rallan bugüne dek yerinde gönneye ABD'li Arco Glo- bal, ENG, Casrrol firmalan ile Demir Eksport ve Doğuş Grubu geldi. Ancak hiçbiri barikatlan aşamadı. Gökova, Yeniköy ve Yata- ğan'da barikatlarda zaman zaman işçilerlejandarma ara- smda gerilimli saatler yaşa- nıyor. Nitekim önceki gün bölgeye gelen Amerikan Ar- co Global firması ile Doğuş Grubu temsilcileri de santral- lara giremeyince jandarma- nın işçiler üzerinde baskısı arttı ve Tes-lş Sendikası Ya- tağan Şube Başkanı Erol So- ğancı ile Teşkilatlandırma Sekreten Tuğrul Bozdoğan. Yeniköy ve Gökova santral- lan işyeri temsilcileri Süley- man Taşpınar, Mehmet Var gözaltına alındı. 7 saatlik gö- zaltından sonra Yatağan, Muğla belediye başkanlan, CHP 11 Başkanı ve Muğla Barosu Başkanı'nın girişim- leri sonucu Milas Cumhuri- yet Savcılığı'na sevk edilen Soğancı ve Bozoğlan, ser- bestbırakıldılar. Otobüslerle Milas adliye- sine gelen işçiler, sendika başkanlanru omuzlanna alır- larken Tes-lş Şube Başkanı Erol Soğancı şunlan söyle- di : "Cörüldüğü gibi bu is ar- tıksendikayı da aşrvor. Bu is- çileri bu saatten sonra kimse tutamaz. Şu ana kadar gayri yasal hiçbir şey yapmadık. Bundan sonra da yapmayız, ama üretimden gelen gücü- müzü kuDanmaya kararfayız. Bizsadeceozelleştirmeye kar- şı çıkmıyor, ulusal bağımsız- lığımızı savıınuyonız. Cum- huriyetin savcısı ifade alma- ya bûegerek görmedi, çünkü biz cumhuriyeti. bağımsız cumhuriyeti saMinuyoruz." SÖYLEŞİ ATTİLÂİLHAN Kılavuzu Karga Olanın... Yıl hangi yıl, bir çıkarabilsem!.. Hatıriadığım çok azşey: ilkokul öğrencisiyim, (30'luyıllar), millîbir bayram günü; Şehir Bandosu, 'Dağ başını duman almış...'marş)nı çalıyor; ŞerefTribunü'nün önünden, sağ elimiz ileriye sağa doğru uzanmış, 'garip' birse- lâm vererek geçiyoruz; bu 'faşist' selâmı mıydı, emin değilim; çünkü başımıza gıydiğimız 'kepi' aynı elimiz- de tutuyorduk; ama, 'şüpheli' bir selâm olduğu mu- hakkak! Ya, önce 'askeribirlik' sandığım, o 'üniformalı' iş- çiler? Hâkiye çalar san/yan 'askerf bir giyim içindey- diler; ayaklannda golf pantolonları, geçit töreninde 'uygun adım' geçiyoriardı. O yaşımda, neyi temsil et- tiklerini, kim olduklannı bilemezdim; merakımı celbet- tiği, bir gerçek! Olayın ne 'anlama 'geldiğini, yıllar son- ra, Lütfü Erişçi'nin 'Türkiye'de işçi Sınrfının Tari- hi'ni, okuyunca anlayabileceğim. lyi de, o döneme bir bütün olarak nasıl bakıyor- du? Işe buradan başlamak, daha doğru olmaz mı? Çünkü koyduğu başlık bile, yazann neden dolayı 'tehlikeli' bir aydın sayıldığını, çok açık bir şekilde an- latıyor: 'Diktatörlük Devrinde işçi Sınıfı.' Ne buyurulur? 'itaaf sendikacılığı... O öyle basit birtesbit yapmış mıydık? Inkılâp, 30'lu O yıllann ikinci yansında, müdafaa-i nefs refleksi- nıkaybeder; 'merkeziyetçibirbürokrasi'(siyasîtop- lum) hâkimiyeti, halkın elinden alarak, 'siyasi ikti- dar'a devretmek eyilimini gösterir, üstelik bu eyilimi, 'yasaklar' uygulayarak somutlaştırır. Şimdi, şu satırları okur musunuz, lütfen: "...işçi- den ücretten bahsetmenin tamamen sermaye- dartara ve resmi politikacılara hasrediNp, türlü ve- silelerle baskı ve tevkiflerin pek arttığı seneler- de, CHP bir aralık faşizan bir kadro içinde işçi- leri teşkilâtlandırmak tecrübesine girişti ise de tecrübe muvaffak olamamıştır..." "...vehim içindeki diktatörlük, gayr-ı iktisadili- ğine rağmen, 'sanayii memleketin muhtelif mın- tıkaianna taksim ederek, büyük amele krrJeleri- nin bulunması'na mâni olmaya kalkıyor. Ister is- temez, işçi kesafetine ihtiyaç olan yerlerde, mu- vakkaten işçi ve köytü kullanmak gibi iptidai ve sakim tedbirlere başvuruyordu..." (O eser, s. 21/22) Şüphesiz gözunüzden kaçmadı! Benim, ilkokul öğrencisi olarak Izmir'de gördüğüm, anlam vereme- diğim 'yarı askeıf işçi 'taburlarının' sım, alıntıdaki ilk paragrafın son cümlesinde açiklanıyor: "...faşizan bir kadro içinde teşkilâtlandırmakteşebbüsü!". Lüt- fü Erişçi, bermutad tâfsilatlı bir 'dipnotu' ile, soru- nu daha da netlıge kavuşturmuş. diyor kı orada: "...bu tecrübelerden en mühimi izmir'de yapılmış- tır." Anlattığı şudur: Hükümet, Izmir'de, aynı ve ben- zer işkollannda mevcut, çeşitli 'amele cemiyetlerini' birleştirip, 'işçi birtikleri' oluşturuyor; meselâ, 'Sana- yi Işçileri Birliği,' 'Tütün Işçileri Biriiği', 'Fınn Amele Birliği', 'Matbaa Işçileri Birliği', vs... "...bütün bu iş- lerden sonra, 1935te 'işçi ve esnafı rejime her veç- hile bağlı ve faydalı' kılmak vazrfesiyle, CHP iz- mir işçi ve Esnaf Birliği' kurulmuştur..." (Aynı eser, s. 22/dipnotu) Hep söylemez miyim? ülkemizde 'Siyasi Top- lum'un (devletin) -aslında bağımsız ve kendiliğinden oluşması gereken- 'Sivil Toplum' kuruluşlannı, de- netimi altında tutabilmek için, -'uzaktan kumandalı' bir 'uzantısı' şeklinde örgütlemeye kalkışmak gibi- kö- tü ve sağlıksız bir eyilimi vardır, Avrupa'da faşizmin ağır bastığı o yıllarda, Türkiye'deki bu teşeboüsü'n attını çizmekle, Lütfü Erişçi, benim söylediğime mu- teber bir örnek veriyor. Işin kötüsü, Türk işçi anıfı, aynı iilmi' daha sonra da görecektir. Filmin 'devamı'.., 1946. 'Sınıfesası üzerine cemiyet teşkili' serbest bırakılmıştı; "...partiler arasına Türkiye Sosya- list Partisj ve Türkiye Sosyalist Emekçi ve Köy- lü Partisi'nin kanştığı günlerde yapılan umumi se- çimde, Halk Partisi gene kat'i ekseriyeti elde et- mesine rağmen, 'işçilerin hak ve menfaatlerini ko- rumak ve icabında mücadele etmek' gayesini güden sendikalar çoğalmakta devam ediyor- du..." Aynı zamanda, "...Çalışma Bakanlığı teşkilâtı- na yardımcı olmak, iş Kanunu'nun tatbikatını ko- laylaştırmak (nizamname, madde 3), iş randıma- nını arttırmak (nizamname, madde 12) gibi mak- satiarla, CHP direktrflerine uygun olarak ve CHP parasıyla, her biri kurucular hieyetinden ibaret, iş- çi dernekleri kurulmaya başlamıştı..." "...böylece birdenbire, muhtelif istikametler- de olsa da, hareketlenen sendika kurma faaliye- ti, 16 Aralık 1946'da, İstanbul bölgesinde 1940tan beri mevcut Örfi idare Komutanlığı'nın TSEKP (ve TSP) idarecilerinin ve İstanbul Sendikalar Birliği idarecilerinin tevkifi ve dolayısıyla sendikaların seddi üzerine bu istikamette durdurulmuş"tu. "...derneklere gelince, bunlar 26 Aralık 1946'da Başbakanlığa çektikleri birtelde, 'işçileretam ve demokratik teşkilât hakkının verilmesi dolayı- sıyla' (!) şükranlarını belirtiyorlar, aynca Çalışma Bakanlığı'na başvurarak 'kesin bir rehberiik' et- mesini istiyorlardı..." (Aynı eser, s. 30.) İşçi sınrfının 'rehberi', Çalışma Bakanlığı? Ne fi- kiri Hani derler ya, kılavuzu karga olanın..." http:// www. prizma.net tr/ A İLHAN http://www.ada.com.tr./-bilgiyay/yazar/ailhan.html