Katalog

SMF* CUMHURİYET 24OCAK1997CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Atlanabüir mi Atlanamaz mı? MELtH CEVDET ANDAY ı arşamba günkû PENCERE ko- l şesınde uhan Selçuk şoyle dı- yordu "Marks denince kimisi- f nın cınlen tepesıne çıkar, sakal- I] \ahudi\f demedığını komaz. Allahsız. kıtapsız, komunızmuı babâsKfeğİTÛbuherif Marksıstolmak,kâ- ftrlikk sntendaş sayıkr. Kımısı de vaktryle aşm M*tsst ıken Sovvetler'ın yıkümasıy- la bufefen\xz geçmıştır; koftebor artık sır- öm »rıurc babasına da> amakta varar gö- rü\w,d»n?üiğini'değışım diyenhehyor,çı- karuu takjyor". Scvyrtkf ın yıkılması olayı, llhan'ın de- dığı gib laını Marksıstı Marks'tan soğut- tu,ınaa<taısttı,saptırdı Oysadahaışmba- şındayız. Durun bakalım1 Büyüc Fıansız Devnmı de bır yerde dur- muştu.taralık gen geldı, ama Devnm'ın ıl- kelen hzla dünyaya yayıldı, demokrası - Mûslûrran .nancı bır yana bırakılırsa- ev- rensellettı. tarşı gelınemez bır yaşam bıçı- mı oldu Duşuncekr oldurülemez tlhan Selçuk, yazısının bır >ennde dıyor kı "Çağdaşdemokrası-özeUıkkerkcndöne- minde- burjuva sınıfının ürunudür." Evet, oyledır Bu yuzden de burju\a sınıfının oluşma- dığı, gehşmedığı bır toplumda demokrası- nın gerçekle>tıreleme\eceğıne ınamlır Fransız Buyuk Devnmı'nm destekçısı olan burjuva sınıfı, prenslıklenn sınırlanm aşan bır tıcarel alanı yaratılsm ıstıyordu Bunun ıçın de "yurt" ve "ulus" kavıamlannı orta- >a attı, bunlan kutsallaştırdı Derebeylık duzenının egemen olduğu yerde kım, neden demokrasıyı ıstesın1 Bunun gıbı, kapıtalızmm gelışmedığı (ış- çı sınıfının oluşmadığı) yerde sosyahzmın gerçekleştınlemeyeceğıne ınanılır Batı kafası, ınsanlık tanhını bır gelışım surecı olarak bıçımlendırmıştır Tanh bılı- mı buanlayışınurunudur Kolecıhk. Dere- beylık, Kapıtalızm Sosyalızm Dural toplumlarda değışım - gelışım an- layışınayer yoktur olamaz Değışırriler, ge- lışımler rahat kaçıncı, guvensızlık du\gu- suuyandıncıolaylardır DostumServerTa- nifli'nın bır telefon konuşmamızda, yaz- makta olduğu yenı kıtabmdan sozederken "Doğu düşüncesinde utop>a'mn veri \ok" demesı bundandı Bernard Shaw. Einstein onuruna \enlen bır yemekte dıyor kı - Bız Newton teonsıne ınanmış gıderken ufak tefek bıradam çıkıp kafamızı altust et- tı Bu bakımdan en rahatı dmlerdır, dınler- de hıçbır şe> değışmez Bılımlerdekı değı^ım hıç de rahat kaçın- cı değıldır, çunku us doy mak bılmez, doğa- nm gızlen ise tukenmez A.tom maddenın bolunemez en kuçukparçasıdır dıye bılınır- ken "INeden boiunmesin?" sorusu ortaya atılıvermıştır Bugun genlenn, ıçınden çıkılmaz dun- yasında dolaşıhvor Bunun gıbı, Batı kafasında sanatlar da değışım surecı ıçınde ele alınır Muzığın resmın, yonutun, şıınn bırer tanh) olması Batı kafasımn urünudur Sadece şıırden bır ornek \ermekle yeu- neceğım Diyelım on beyıtlık bır gazelde duşunce gehşmez, her beyıt kendı başına bır varlık tasır oyle kı, beyıtlerden bınnı atlasanız ga- zel bır şey kaybetmez çunku bunlar bırbır- lenne organık olarak bağlı değıllerdır Dıyeceğım. Doğu dakı şıınn bır başı. bır ortası bır sonu yoktur dızeler gelışen bır yapı ıçınde yer almamışlardır Dıvan >urımızı se\enm, ama onun gelı- şen bır yapıdan yoksun olduğunu bılerek Konumuzdan uzaldaştık mı ne7 Sosyalızme donersek Batı toplumlannın geçırdığı ekonomık- toplumsal gelışımlen tam olarak yaşama- mış toplumlann solculan arasında bır za- manlar şoyle bır teon gelışmıştı Denıvordu kı, Batı toplumlannın geçır- dığı aşamalan bızım de bır bır yaşamamız ılle de gereklı değıldır, bu aşamalardan bır- kaçı atlanabıhr Dıyehm. kapıtalızm tam gelışmemış, ol- sa da bır toplumda sosyalızme geçılebılır Tersı \akıt kaybından başka bır şey değıl- dır Bu goruşe yatkın olmaya hep hazırdık Ama boyle da\Tanmakla Marks'a karşı mı çıkıyorduk0 Başka turlü sormak gerekırse Toplum yasalan da, doğa yasalan gıbı dedığım dedık yasalar mı>dı? Sanayı top- lumlannın geçırdığı butun aşamalan >aşa- madan sosvalızme vanlamaz mıydı0 İlhan Selçuk dostumun o guzel yazısı ış- te bana bunlan düşûndurdu Bunlan \eda- ha başkalannı Duşuncelen, goruşlen, ınançlan ıkıde bır yeruden ele almakta usumuzu beslemek ıçın buyuk yararlar vardır Çunku us da sureklı bır gelışım surecı ıçındedır Onu doğadan, toplumdan ayn olarak ele almak yanlış olur Atlanabılır mı atlanamaz mı9 Her Gün Daha da Yüceliyorsun Sevgili Uğur! Prof. Dr. R. KAZIM TURKER A ramızdan aynlışınm dorduncu yıldö- numünde de, tûm yaşamını ülkesının geleceğı, halkının ozgur, onurlu ve mutlu yaşaması ıçın her kesımden uç- kâğıtçılar, kaçakçılar, koşedonuculer, kırlı sıyasetçıler, dın sömuruculen ve Atatürkdevnmlennın karşıtlan ıle yılmadan savaşmış ve bu uğurda örgütlu bır cınayetle yaşamını yıtırmış, ancak her zaman aramızda, kalbımızde olan devnm- ct, bûyuk önder UğurMumcu'yu sonsuz sevgı ve say- gılanmızla anıyoruz Uğur'un yücelığını gelecek ku- şaklara daha ıyı ve daha etraflı anlatmak ıçın, onun ytl- lar öncesı tanımladığı ve yaşadığımız gunlerde tum çıplakhğı ıle ortaya çıkmış olan, sosyal yaşamımız- dakı aksaklıklan ve nedenlennı, ulkemızın nereye go- turûlmek ıstendığının pozıtıf bekJentılennı özetlemek yennde olacaktır Günümûzde, ülke yonetımını ellenne geçırmış olan bır kısım sıyasetçılenn, Atatürk devnmlennın karşıtı eylemlen ya da böylesı eylemlere goz yummalan, çı- kar ıhşkılen sonucu sosyal dûzenın altust olması, or- gûtlü cınayetlenn artması, pek çok yasal olmayan ey- lemlen nedenıyle ulusal ve uluslararası guvenlık ve ıstıhbarat orgutlennce aranan bazı kımseler ve katıl zanhlannın kahraman olarak ılan edılmesı ve ölduk- lennde Türk bayrağına sanlarak torenle ugurlanma- lan, en yetkılı ağızlann her gun ıçte \e dışta ulusal onu- rumuzu sarsacak ve gelecege endışe ıle bakmamıza neden olabılecek demeçler vermesı ve bazı yuksek du- zeydekı yetkılılenn örgutlu cınayetler ıçın "Ölen de ötdüren de birer kahramandır" dıyecek kadar pata- vatsız ve "Siyasetdinin emnndedır" dıyecek kadar so- rumsuz olabılmelen, devletın guvenlık gûçlenne gu- \enı olmayan bazı etkılı ve yetkılılenn, kendı guven- lık tımlennı kurarak etraflannda çetedıyebıleceğımız yasal olmayan gruplar oluştunılması ve artık hıç ya- dırgamadığımız, kulağı ezanda gozu bayrakta bazı su- per mılhyetçı (') yetkılılenn bu defa kıhk kıyafet de- ğıştırmelen vekonuşmaian ıle duygwsomtrrusûnü-en tehlikeli boyutlarda sürdtirmekrr ve ıfc yaîık kı Wfr* çok ınsanımızın bu gıbı ıkıyuzluluğu hâlâ anlamamış olması dıye ozetleyebılınz Tum bu ola\ lar "Bu ulke, bu doğa benımdır. bu in- sanlar et ve ürnak mısalı bırbinnden a\nlması mum- kün olmavan benim ınsaıüanmdır: onlan daıma seve- cek. sav^acak. uyaracaloe koruyacağım: onlann sevin- d benim sevincim, kederleri benim kedcrimdir'" dıye- bılen ve banş ıçınde yaşamını surdürmek ısteyen her namuslu ve dürust a> dını karamsarlığa ıtmekte \e he- le hele bu ıstenmeyen olaylar karşısında baştakılenn vurdumduymazlığı ve her turlü kırlı ışlen hasıraltı et- mektekı gayretlen bunu yaparken hıç utanç duyma- malan, halkımızla alay edercesıne bugun soyledıkle- nnı yann mkâr etmelen geleceğımız ıçın duyduğu- muz kuşku ve endışelenmızı daha da perçmleştırmek- tedır tnsanlanmız hemen her gün meydanlarda "Te- miz topJura, temiz siyaset" sloganlan ıle evlem yap- maktadırlar Sıyasetçılenn "karanlık gückr" dıye nı- telendırdıklen. aslmda karanlık olduğuna artık kım- senın ınanmadığı, ınsanımızı ınsanımıza duşman eden ve acımasız bır davranış bozukluğuna soktuğunun ka- nıtımedyagoruntulen Devlet-potis-rnafvailişkilerL. \e uluslararası lıterature mal olan "Susurluk ol^ı"_ \ e sonra ulkemızı kuçuk duşuren ve ılkelleştıren boy- lesı olaylan maskeleme gınşımlen v e sonra "Bu olay fasafisodur" dıyecek kadar hafıfe alan \e Turkıye'nın başka sorunlan yanında fazla onem taşımaz duşunce- sınden hareket eden yetkılıler ve aynı yetkılılenn, Lıbya'da Turkıve Cumhunyetı de\letını küçuk duşu- ren, onurunu sarsan olav ıçın de aynı değerlendırme- yı yapmalan Işte se\ gılı Uğur, senı aramızdan a\ ıran \ e "karan- ukgüçler" dıye nıtelendınlen \e aslında hıç de karan- lık olmayan uğursuz, \ıcdansız ve ıkı ayaklı surungen- lerden oluşan güçlenn kımler olduğunu tum halkımız oğrenmeye başlamıştır Bunun ıçın dâhı olmaya da ge- rek yoktur Kendılennın de pek çok kez okuduklan- na mandığım olmez eserlennde sflah kaçakçılığı - po- lis-malya-teror-dinsomurüciileri-baasiyasetçıler arasındakı üışkılen çok yahn bır dılle ve pozttıf delıl- lerle ıspatladın ve tum ılgılılen \e halkımızı uyarma- ya çalıştın Bunlan yıllar öncesı yaptın Ne var kı bu eserler yayımlandığı zaman sana hayranlık duyan ın- sanlanrruz ve sana '.nanan aydınlann dışında senden korkan ve sana duşman olanlar hızla artmaya başladı Bu eserlenn yabancılar tarafindan cıddı bırer belge olarsık değerlendınlırken doğruluğunu çok ıyı bılen ve fakat senın yaşamanın kendılen ıçın buyük bır teh- lıke olduğuna ınanmış v ıcdan>ız. aşağıhk bır örgut v e hele hele bugun gun ışığına çıkmış boylesı orgutlenn sıyasetçılerle \e devletın üst kademelennde bu ulke- yı yonetmeye soyunmuşlarla "algulüm vergulüm" dı- >ebıleceğımız "samimi ilişküer* ıçınde olmalanna ne demelı bılemıyorum Geçen yıllarda eğer aramızda olsaydın bu yuzsuz- luklenn, bu çırkeflığın en tıpık orneklennı butun çıp- lakhğı ıle görur, her zamankı ulken, ınsanın ve tum ınsanlık ıçın yaptığın gorevlere ılgınç yenılennı kata- rak bunlan yazardın Bır Turkıye du^unebılıyor mu- sun, daha çok kısa bır süre once bırbırlenne en ağır şekılde hakaret eden, hatta bırbırlennı mahkûm ettı- recek duzeyde mahkemelık olmuş kımseler bır uyum ıçmde ulkemızı ıdare ( ! ) edıyorlar Onlara sorarsanız ulkemızın yuksek çıkarlan ıçın bu ortaklığı surduruyoruz derler Bu ülkemn aydını, duşunürü, emekçısı ve buyuk bır kesım vatandaşımı- za sorulursa ulke ıdaresınde boylesı can cığer kuzu dolması olmanın tek nedenı karşılıklı çıkarlardır Or- taklardan bınsı geçmıştekı yolsuzluk ıddıalannın ort- bas edılmesı gayretınde olup Yuce Dıvan'a gıtmemek ıçın her turlu odunu vermektedır Obur ortak daha uzun vadelı yatmmlar peşındedır Temel felsefe ve hayalı dunya goruşunun yerleşmesı bu ortak ıçın son derece onemlıdır Yuzde yırmıler cıvanndakı oy po- tansıyelı ıleyuzde seksenlere hükmetmek becensı an- cak kendısının her dedığıne evet dıyecek bır ortakla olabılır kı şımdıkı durum budur Teokratık dûzenın yerleşmesı, şenat duzenıne dönulmesı, bugûn her za- mankınden daha hızlı bır bıçımde gehşmektedır Ul- kemızde köktendıncılığın yerleşmesı ıçın bugunkü gayıetler ve hele hele ufak bır azınhğın buyuk bır-ço- gunluga hukmetmesı akıl almaz bır durumdur. Artık sıkma başlı, çarşaflı, örtulu hanımlar da sıya- set sahnesıne çıkmaya başladılar Ozel bır TV ekra- nından ızledığırruz bır konuşmada oldukça ust duzey- dekı bır sıyasetçının eşı hanım "Eğer başımda drtü taşı>T)rsam. eğer kapah gryiniyorsaıa, eğer namaz kı- byor >e eğer oruç tutuyorsam bunlar şeriaün emirte- rini yerine getirmek içindir_" dıyebılıyor ve konuşma böy lece uzayıp gıdıyor Şenat kol, kafa ve başka uzuv- lann kesılmesını de emreder Aynca -KaÜi vadptir" deyıp daha pek çok cınaye- tın ışlenmesıne de yeşıl ışık yakar Ataturk Türkıye- sı'nde böylesı konuşmalan yapabılecek duzeyde ce- saret sahıbi olanya da cesaretlendınlenkımselenn. şe- natın bu ınsanlık dışı emırlenne uymayacaklanna ınanmak ıstenm Bu konuşmayı ızledıkten bır gûn sonra devnm şehıdımız Kubflay'ın Menemen'de kat- ledılışının yıldönumu anılmaktaydı Bu olaylar Ata- turk Turkıyesı'nın nereye getınlmek ıstendığının ve tum bu uygulamalann hangı düzeylere enştığının tı- pık göstergelendır Sevgılı Uğur, tûm bu gelışen olaylara tanık olduk- ça daha da yücelıyorsun Çunku sen bunlan yıllar on- cesı yazmış, yetkılılen ve halkını uyarmıştın Senı aramızdan ayıran ığrenç suıkast sonrası verdıklen ateşlı demeçlerle "•katüieri yakalamanm namus bor- cu okhığu"nu durmadan y ıneleyen sıyasetçıler şu ana kadar halen somut bır ılerleme kaydedılmedığını go- rerek bırazcık utanıyorlarmı bılemıyorum Ancak na- mus sozcugûnü dıllerden duşurmeyen bu sıyasetçıle- re bır onenm var "Lütfen Uğur Viumcu'nun bepsi uluslararası duzeyde her zaman baş\ urulan birer po- zıtif beige nıtetiğındekieserlerini tekrartekrar oku\ un ve son vıjlania ulkemızde oluşan vasadışı olay laria bir- teştirin. İşte o zaman katıllenn kimkr olduğunu gpre- ceksiniz." Bu ulkenın geleceğı ve ınsanlann mutlulugu ıçın bır şey ler yapmaya çalışan herkese bıraktığın ve her bın bırer rehber nıtelığındekı ılkeler ve yol gostenler ıçın sana mınnettanz Senı, son yolculuğunda uğurlama- ya gelen mıryonlarca sevenlenn ve hayranlannın y ap- Oğı gıbı bugÛD de bu yıldorıumunde-de aynı heyocai*," aynı saygı ve seVgrienmızle anıyor ve allaşhyörui" PENCERE Bu Yıl Karanfiller : Daha Yanık...Şaırier ne ışe yararlar Insan sevdalanınca, huzun- lenınce, umutlanınca, coşunca, kedertenınce, bınsını ozleyınce şaırienn dızelerıne sığınır, Uğur'un olum yıl- donumunde Melih Cevdet'ın yazıldığı gunden bu ya- na dıllerden duşmeyen 'Anı' başlıklı şıınnı nasıl anım- samazsınız Bır çıft guveran hava/ansa Yanık yanık koksa karanfıl Değı! bu arnlacak şey değıl Apansız gelıyor aklıma Sevdığım çıçek adlan gıbı Sevdığım sokak adlan gıbı Butun sevdıklenmın adlan gıbı Adınız gelryor aklıma Bugun 24 Ocak, Uğur'u olum yıldonumunde anıyo- ruz, bıriıkte, el ele, omuz omuza Karanfiller yanık yanık kokuyor "Değıl bu anılacak şey değıl " Ama gel de anma' • Uğur yalnız acısını bırakmadı arkasında, davasını ustleneceklere emanet ederek grttı Duygulu bır ınsandı Uğur, ama, çoğu zaman duygu- lannı mızahın şemsıyesıne sığınarak geçıştırmeye ba- kardı, nukte ve yergı sanatını yalnız yazılannda değıl, yaşamında da kullanındı, 'sevdığımız çıçek adlan gı- bı" anımsadığımız Mumcu'yu hele şu gunlerde anım- samamak elde mı'' Gel de anımsama1 Abdullah ÇatJı dedın mı, gel de Uğur'u anımsama Tankat dedın mı gel de Uğur'u anımsama. Mafya dedın mı gel de Uğur'u anımsama. Çete dedın mı, gel de Uğur'u anımsama Oral Çelık dedın mı gel de Uğur'u anımsama. Çoğu zaman, eytışımın muzıplığıyle, kışı ya da kav- ram zıddından dolayı anılır çağnşımın yasasına gore melek dedın mı şeytan, ak dedın mı kara, temız dedın mı kırlı, namuslu dedın mı namussuz, ınsanın akltnage- lır Uğur'u duşunurken ulkeyı saran uğursuzluğu yıllar- ca oncesınden belırleyerek kalemındeo gerçeğın dam- lalan gıbı ak kâğıda doktuğunu nasıl unutabılınz1 . Uğur guncelleştı Uğur'u oldurenler Uğur'u olduremedıklennt bunca yıl sonra anladılar mı ? • Bu yıl 24 Ocak'ın bır başka anlamı var, sıradan bır yıldönumu değıl bu Bır yazann olumunden sonra da canlanıp topluma yol gostencılığı yapması, aAcak yazdıklannın doğrulu- ğu ıle kanıtlanabılır Uğur'un yazdıklan doğrulanıyor Uğur'a adanan karanfiller, bu yıl yanık yureklerimız gıbı yanık yanık kokuyor Öyleyse yazımızı noktalarken yıne şaıre başvuralım; Nâzım Hikmet ne demıştı Sen yanmasan Ben yanmasam Herkesın ezbenndedır bu şıır, ılk sozcuklerden son- ra dızeler kendılığınden dılımızın ucuna gelır Cep telefonunuzu buraya koyun. Eğer uymuyorsa, hemen bizi arayın.