Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30NİSAN 1996SALI 10 KENT-YAŞAM OKTAY EKİNCt HADI IAI 11 HABITAT - WYE DOGRU..."Şimdi harekete geçmezsek, uygarlığın kaynağı olankentlerimiz uygarlığı yok edebilir." ISAAC ASIMOV I I L Ü J . « ' « « , « « ü ! B u s a y f a d a y e r a l m a s ı n ı ı s t e d ı ğ ı n ı z d u y u r u v e k a t k ı l a r ı n ı z ı ç i n f a k s : ( O 2 1 2 ) 5 1 3 8 5 9 5 1992'de Rio Zirvesi'nde verilen sözlerin hesabı, 1996'da îstanburda sorulacak Gökova dramı veHABITATV uzy ı ımızın en buy uk uluslarara->ı bu- lusmasıru anık bır aydan daha az bır za- man kaldı Bıı a\ ın sonuna doğru "6 mil- yar DumauyT temsil cdecek bınlerce kısı İstanbııl'j gelecek \eryuzunun bu guzel vegorkenlıkentı gıderek ıçındençıkılmaz hale gelen sorunlaı ını \ ıne ver\uzunun dı- ğer tum kenf len\ le "dertieşerek" pay lasa- cak H ABI FAT'ın tanıtım -loganlannda da vurgulandıgıgıbı \evv Nork Tok\o. Lond- ra Parıs Roma Bomba\ Kahıre Mosko- \a. Islannbad. Ha\ana ve daha \uzleree, belkı de bınlerce "uygarlık merkezinin" geleceğı \ anı "Dun\a"nın ve insanlığınge- receği" Ntanbul da tartı^ılacak Aslında bu tanı>ma hem bızım ulkemız- de hem de bırçok ulkede çoktan başladı Bır \andan Btrle^mı> Mılletler'in HABI- TAT-ll yehjzırlıkamauvlaçesitlıkentleı- de \e farklı konulaıda duzenledığı değer- lendımıe toplantılan bırkaç yıldır surer- ken. obur \ andan ozellıkle sıv ıl toplum ku- rulu^lannca gereekleştırılen > ıne "haariık \e katkı" amaçlı etkmhkler anan yoğun- luktan artık ızlenemez hale geldı Denebı- lırkı H A.BITAT-İI konteransı baslamadan belkı de »oylenecek ne vaısa tumu soylen- ms:> olacak Geıışe sadece butun bu d\le ge- tırılen konuları ~>abancı konuklaria tar- tışmak" kalacak tlbeıte onlaıın da kendı ulkelenne \e kentlerıne \one!ık sorun \e onerıleunı de dmleyıp. deaeı lendırerek Pekı bırvandanHABITAT-Il veboyle- sıne "hummaü" bu şekılde hazırlanırken. obur \andan aeaba hıç değilse "bu bilinç- Itnmc vıtartısmaortanıınayakışır'" btı>e\- lerde yapıvor mu\ıız' De\ let \a da hukumet olarak. (bır de el- bette beledıveler olarak) HABITAT ıçın a\rılan odeneklerı \e B VI yardımlannt delıler gıbı haaamak. sağda solda parlak e\ sahıplığı nutukları atmaktan baska. is- tanbul u\eTurkı\e \ı HABITAT ın sım- dıdenbellıolan"surdumlebilirbir>Bşam~ ılkesıne u\gun polıtıkalarla yonetmek ve gelıstırmekuzeıebazıyeniatılımlarveye- nı davranişlar seıgılevebilıvor muvuz' "Zirvelerin ar\esine" bır aydan az bır zaman kala bu soruya "e\et~yanıtını ver- mek mumkun degıl Hatta tam tersıne vı- ne H AB1TAI ıçın butun bu tartışmalar ve değerlendırmeler sankı hn, yapılmıyormus, gıbı Miıdurulebılıı yaşam ılkesıne "tu- muvle ters"du^en karar \e uygulamaları- mızda akıl ahnjz bır ılerleme bıle \ar k Çe> ne me\ re"1 > aklaşımı Orneğın Basbakan Mesut ^ ılmaz. ge- çenleıde Adana lıcaret üdası nı zı>aret ederken. Goko\a \e Orhaneli tervnık sant- rallarının ınutlaka "de\re\egireceğini*"be- lırterek ^.o\ le konu:>ınustu "Çevreyi me\- rv>i bırakın. Bu iki santral de> re>e girmez- se >ıl sonu elektrik kesıntisine başlartz..." O\ ;>a dunşanın dort bır şanından H \B\- TAT'a katılmak uzere Istanbul'a gelecek bınlerce kı^ı "me\ re>P elbette bılemezler ama "çe%re\i artık kesinlikle bırakma- mak** ıçın bu gorkemlı uluslararası buluş- maşıgeıçekle^tırecekler Turkı\evel;>tan- bul da ""sahip olduğu doğa) \e tarihsel gıi- zeUikleri>le" butun bu du\arh ınsanlara sozum ona "vaşamlır birçe\re* konu->un- da-H\BITATUhamr \ererek e\ ğı \apmanın co:>ku->unu ta^ıvacak H4B1T\T katılımcılan. Turkı\e'\ı so- netenlerın halâ bu tur duıjunceler ta^ıdık- larını eğer oğrenulerse acaba Sa\ın Yıl- maz" ın "e\ sahibı ulke Başbakanı" olarak konteraııstakı "durumu" ne oiacak ' Bırılerı kalkıp deı>e kı "1992'dekii Rio >enuzu zinesi oncvsinde, ulkenizin lideri Dcmirel çe\ renin deen azdemokrasi kadar • Ülkemizin "çevre karası" Gökova Termık Santrah ıçın Rio Çevre Zirvesi sürecinde dönemin Başbakanı Demirel "taşmacak ya da çalıştınlmayacak" sözünü vermiş ve Türkiye'nin bu "jesti", HABITAT-irnm İstanbul'da yapılmasma yönelik dk olumlu havanın esmesine yol açmıştı. KENTLEŞEN TURKİYE\%İN YAŞA.MI VE ESENLİĞİ İÇİN YASA3L4 PLAM" ONERİSİ: On maddelikHABITAT YasasıAMAÇ: Tiırkıye nın H-\BITA.T-II Kent Zırvesfne e\ >>ahıplığı %apan bır ulke olarak 21 >uzvılı >ıne bu zırve- nın anlam \e ıçerıgıne uşgun "surdurulebilir ujgariık" ılkeMnedavalı bır keııtle^me \e çe\re polıtıkalaıı>la kar- ^ılaniasını sağlaşacak. vasal \e kurum^al duzenlemelerın temel ılkelennı belırleıııektır VONTEM: HAB1TAT-1I ^urecınde kabul edılen bu ıl- kelenn ya^anıa geçınlebılmesı ıçın ana\a;>a \e ılgıh dı- ger tum vasalarda gereklı değı^ıklıkleı >apılacak. avnca kurumsal vapılanmaların dabu ılke\e\a-*alara uvarîana- bılmeM ıçın 19%\ılı ıçınde bır " l lusalHABlTATŞüra- sı" toplanacaktır \ \SAM-\ İLKELERİ: \iıkarıdakı amaç doğrultusun- da ana>a^a Ae ılgılı vasalaıda "öncelikle" vapılacak de- gı^ıklıklere ılı^kın temel ılkeler ^unlardır 1- Milli Eğitim mufredatında; tum okullarda "HABI- TATda^ranışı'*teırıeldlMplınleralttndayeralacak\eyur- ta^lık bılıncının \anı Mra "kendilikbilinci" de oğrenım he- deflenne katılarak ogrencılerın "aktifdemokratik katılım- cı" bırey ler olarak vetı^melerı sağlanacaktır 2- Hukuk alamnda; "Kent >e çe\re suçu" kavramları gelı^tırılecek kacak \apıla>ma %e toplumun genel çıkar- faıına avkın ımarkararlan \e uşgulamalan kent suçu kap- samına alınarak. sorumlular hakkında caydırıcı yaptınm- largetırılecektıı Bubağlamda "imaraffi>asağı" da ana- yasadakı temel hukumler arasinda yer aiacaktır 3- Kalkınmada: bolgeler arası e^ttiizlığın gıderılmesi \e boylece "goçun" de temel gerekçesının onadan kaldı- rılması ıçın yatınmlarda yer seçımı "planlanıa" ıle belıı- lenecek ve buna y onelık fıazırlanacak "bölge planlanna" aykın gelı^melere ımar planlaıı kademelerıne uyum sağ- lanaıak ızın \enlmeyecektır G\P'ın kalkınma potansi- yelı ıse "toprak >e tanm reformuvla" guçlendırılecektır 4- ÖMİIeşrirrtK' u> gulamalannda; kentsel \e toplumsal ya^am \ç\n potanM\el hızmet \e lekreasyon alanlaı ını olu^turan "KİT\e kamu arazüerinin" ımara açılarak sa- tılmasından hemen \azgeçılecektır Ozelle^tınlınesı zo- runlugorulen KİT'lerın ısemulkiNetlerı \mekamudaka- larak sadece "işletme hakları" de\ıedılecektır 5- İnıar planlanıa \e uygulama sureçlerinde; verel yo- netımlerdekı demokratık yetkılerın ılgıh uzman kuııun vekuruluifarla unnersıteieı. meslek odalan seyıne ılgı- lı M\II toplum oıgutlerının "aktif demukratik denetimi" altında ve kararlaıa katılım olanakları da guı,lendııılerek kullanılnıası \onunde onlem ve kurallar getııılecektır Meslek odalan ayııca uyelerının meslekı usgulamalannı "toplum \eçe> reçıkarlan doğrultusunda denetieme" hak- larını kullanma guvencesıne kav ustıırulacaktu 6- Tarihsd \e doğal çe\ renin kurunmasında; koruma k u- rulları uzerınde "siyasalbaskılara" olanak saglay an nıe\- zuat demokratıkleşjırılecek ve bu kurulların ozerk ve bı- lımsel yapılannıaları guvenceye alınarak koruma konu- sundakı "shil duyarlılığın orgutiu katılımıyla" karar uret- me \e denetleme suıeçlen ozendırılecektır " 7 -Ormanalanlannda;ormanlaıı yasadı^ı vollardan ıs- gal ve tahııp edenlere. "kullandıklan urmanlık alanlan salmayı" ongoıen 1^95 tarıhlı duzenlenıe "derhaP ıptal edılecektır "Özelormanlarda" ise toplunıa açık lekreas- yonamaçlı.gunubırlık ve vesıl dokuvu koruyan duzenle- meleı dı^ındakı y apıla^ma ve ımar uv gulamalarına ızın ve- rılmeyecektır X- Turizm yatınm karaıiannda; uikenın \e kentlenn korunmaM gereklı değerlerıne ay kırı. ay lUdlıklı ımar ızın- lerıy le \ e toplumun geııel çev re <,ıkarlarını zedeley en "tu- rizm merkezleri" uygulamalaıı durdurulacaktır Her tur- lu tunzm vatınmı bulunulan kentın ve bolgenın genel plan kararlanna uygun oiacak ve ozellıkle halkın da tu- rızmlekucakla^masınisağlayacak"pansi>onculuğun"ge- lı*ıxıesı ozenduıletektıı .c. 4- llaşım politikasında; ulusat ula^ım sıstemınde on- \elıkle "demiryolunun" geliştırılmesı yonunde yatırım programları yenıden belırlervecek. boylece karayolları kamyon ve otobus baskiMiıdan kurtarılarak ozellıkle yuk ta>ımac\lığında "deniz yoluna" da ağuhk veıılecektır kent ıçı ula^ımlarda da "raylı sistemler \e metroya" on- celık saglanacak. İstanbul'da "deminolu tup geçış" pro- JCM hemen ba^latılarak ^ kopru projesı ıptal edılecektır 10- Enerji politikasında; uikenın ve ulusun geleceğı ve "esenliği" ıçın ya^amsal onem tasiyan doğal kulturel ve ekolojık değerlerını tahrıp edecek enerji uretım yontem- lerı teık edıfecek. oncelıkle "HABIT\Tjesti" olarak "Go- ko\a-OrenTermikSantralı"tumuyle ıptal edılerek dığer mev cut termık santıalların da desulfınzasyon unıtelerının tamanılanmasi saâlanacaktır önemli olduğunu so> ley ip. Gokm a Santra- b'nı gerekirse taşı\acaklannı beürtmişti. Biz de aynı zinede Tîırkiye'nin bu duyar- lılığını çok beğenmiş \e HABITAT-IPnin İstanbulda toplanmasıbnerinizi benimse- miştik. Galiba si/sadece kendi halkınızı de- ğil. insanlığıda kandırdınız..." Bu haklı sı- teme. acaba naMİ yanıt venlecek' Sa\m Başbakanımız dıyelım kı yıne tıp- kı 1992 Rio konferanii onceMnde olduğu gıbı. bu kez de "HABITVTa uygun" bır- kaç polıtık »oy lemle kendı durumunu kur- tar^a bıle aMİ onemlısı ^ımds de adı "mev- reye" çıkan *u guzelım Goko\a körfe- zi'mızbu "anti-HABITAT~anlavısınelın- den naMİ kuıtulacak' Gözardı edilenler Evet.TurkıyeHABITAT-llkentdoruğu- natumolanaklaıı ve ıçtenlıgıylehazırlanı- \or ama. aynı "içtenliğin", "yaşama orta- mına saygısu politikalardan" artık vazge- çılme->ı yonunde de gosterılmesi gerektıgı y ıne hepgozardı edılıyor Ustelık bu tutum sadece Mesut \ ılmaz'ın belkı deagzından kaçırdığı Gokova'ya yonelık duyarsiz ka- rariarla da smırlı değıl Orneğın \ \ne onca haklı ele^tıııye ragınen. Ktanbul'un sıı hav- zalarındakı ve ormanlık bolgelerındekı "kaçak yapılaşma kumeleri" hala akıl al- maz bır aymazlık ıçınde "belediye" vapı- larak oduîlendırılebılıvor Kentın "H\B1T\T Deferieri" 7 N,san 19*)6 tarıhlı Resmı Oazetedekı beledıye ılanlaı ı\ la bu şekılde "resmen" tahrıp edı- lırken benzeı bır tahııbatın bu kez yıne kentın kuzeyındekı ye^ılegozdıken "gök- delenlerle" gerçeklesinesını ongoren Şişli 2020 adlı "modern \ağma projesi" de y ıne hukumet ba^kanı tarafından desteklenebı- lıyor Bız vıne de HABITAT-II zırvesının uİkemızın bundan boyle gerçekten "u\- garca" ve "surdurulebilirbiryasam" ılke- sıne saygılı kalkınma ve kentle^me polıtı- kalarına kavusmasi yonunde Turkıye'ye önemli katkılarda bulunacağma ınanıyo- ruz Bu nedenle de belkı bu ulke\ı yone- tenlere de y ardımcı olur du^uncesiy le. "he- men" ele dlınmdM gereken 10 maddelik bıı "HABITAT Nasası" onerımızı bu sav- famızda ılgıhlenn ve kamuoyunun tartıs- masına açıvoruz HABITAT FORUMU Bu hafta fonım köşemizde, kendı projelen, HABIT4Tsürecindekı "başa- rûıgirişimlere"örnek olarak göstenlen ıkı ayn kent kooperatıfı örgııtlen- mesme aıt düşıincelere yer \ erıy onız Prof Dr Mete Tapan, tstanbıd Be\ - hkdiızü'ndekı 10 000 komıthık "BüyükşehirKooperatifiolayı"m \orumlıı- \ or Komttbırhk Genel Sekreten Sönmez Targan ıse "Türkkentolayın na \ e \ ıne KonııtbıHık ın Halkalı Toplıt Konuı Projesı 'ne değimvor Beylikdüzü'nde bir uydu kent...Prof. Dr. METE TAPAN Son vırmı yılda ozellıklebuvukıçgoçun sonueun- da buvuk kentlerimiz. orneğın basta Istanbul olmak uzere izınır Ankara. Adana gıbı metropoller buy uk bu konut gereksinımıvle karş,ı kar^ıya kalmisnr Bu toplumsal gereksinımı karsilamak. kentte y a^ay an va- tandasi kaçak ohnavan. odeme gucune uygun konut- iaıda y asatabılmek ıçın çesitlı modeller u\ gulama ala- nınakonmu^ ve belkı yeterlıolmasada buy uk bır ko- nut uretımı gerçekle^mistır Bır y andan. de\let yasa- laı çikartaıak konut tonu olu!jturmus, hatta kendısı tı- ılen konut uretmı>. ote y andan kooperatıfler konut uretımındekı pa\ lannı buv uk oranda arttırmı>. çesit- lı ozel kurum veva bırevler farklı ekonomık ve fı- nansman modelleny le konut sektorunde yer almistır Bu taıklı gınsımcıler >ıne tarkh gelır duzeyındekı vatandaşlar ıçın vıne farklı tınansman modellerı ge- lıstırerek bü\uk bır çeşıtlılık sergılemışlerdır Bu çalı^malar sonucunda konut sıtelerı. ada olçe- ğınde çok katlı konut kumelerı olustuğu gıbı. çağdas uydukentlerdeolusmuijtur Bugırisimlerınbırbolu- mu mev cut bır kentsel planın buyruğu olduğu gıbı. dı- ğer bolumu de kent planlamasinın dınamık oğesı ha- lıne donusmu^tur Konut uretunının bu dınamık yapısı ıçınde. kent topraklannın hızh bıı bıçımde yapılasjndbinın gerçe- ğı planlaına olgusunun butuncul olmasinın kaçınılmaz Cflduğunu bır kez daha gozler onune koymus, ve bu- yuk çapta konut uretım programlan ulkemızde ağır- İık kazanmıstır Orneğın Adana Buyukşehır Beledı- yesı'nın 1985 lerde baslayan \enı Adana Projesı ve- va İstanbul'da Bevlıkduzu'ndebırtekkooperatıfehy- le gerçekleştırılen ve çağda^ değerlere sahıp 10 000 konutluk. \aklas\k 40-50 bın kı^ılık uydu kent Bu- \uksehırYapı Kooperatıtrnıngerçeklestırdığı bubu- y uk proje onumuzdekı as îarda mısafır edeceğımız HABITAT-ITvı belkı de en tazla ılgılendııecek bıı proje oiacak Boyle bır konut uretım progıamını tek bır kooperatıf çatısı altmda ve bugıınku koopeıatıt yasalançerçevesındehavaletmekdahımisatırlenmız ıçın zor oiacak Hızlı gelişim Bugun Bevlıkduzu tstanbul un en hızlı gehsen bır bolgesı hahne geldı. Kavaklı Beledıyesı bu bolgede- kı yoğun yapılasma sonunda mustjkıl bır beledıye olarak kuruldu Gelışınelerın tumu son on yılda bu- yuk bır hızla gerçekle^tı lş,te bu yoreye bır anlamda kan verenyıneyoreyı Istanbul un ıskanbaraılarından bın halıne donusturen dınamık guç Buv uksehır \apı Koopeıatıtı nın 198b'larda koyduğu ılk harçtır Ko- opeıatıfçılık yasamımızda onemlı bıı \eıı oiacak bu projenın baş mımarı Sayın Hüseyin Yıldız'la koope- ratıfçılık uzenne yaptığımız bır konu^mada H Yıldız. " Başlangıçta bo\ İebir projenin gerçekleseceğine en j a- kın arkadaşlarım dahi inanmıyordu. Ama bugun bu proje>i gerçekleştirmekle en mutlu insanım"dı\e du\ - gularını dıle getırmı>tı Gerçekten de boy le bır proje- yı salt uyelerın bınkımı ve kamu oıtaklığının mute- vazı bır katkisiyla bıtırmek buyuk bır bdsandır Bu- gun Bey hkduzu'nde buv uk bır ın^aat etkınhğı soz ko- nusudur Salt konut ınsaatı ıle bu etkmlık sinırlı kal- mamıştır Eğlence meıkezlerı buvuk alısverış mer- kezlerıy le bu ınsaat etkınlıgı zengınlesmıstır Insan \erlesxnelermi ırdelevecek H ABITAT-II top- lantMnda bu projenın onenıı ve kentsel gelısmemız- dekı ven nesnel olarak uzmanlarea kuskusuz değer- lendırılecektır Tek bır kooperatıt orgutlenmesıyle dunyaolçeğındebıı \eı!es,menın bıı uydu kentın ger- çekle^mesı. ulkemızdekı kooperatıfçıİıgın hangı bo- vutlara geldığının en ılgınç orneğıdır Tiirkiye HABITAT'la yıllardır tanışıyor SÖNMEZ TARC AN 3-14 Hazıran 1996 gunlerınde lstan- bul"da vapılacak olan HAB1TAT-11 Kent Doruğu ıçın çalı^malaı yoğunlasırken. de- gı^ık kesımler de HABITAT-ll"\e ev sa- hıplığı yapıyor olmanın telasinı yaşıyor Bu çalı^malaıda «ozlemlenen temel ek- sıklık. ozellıkle H ABITAT-H etkınlıklerı- ne ılk kez katılmasi ongorulen sı\ ıl toplum kurulusiarında yeterlı bılgı ve bınkımın yaratılamamış olmasıdır Daha da otesi. sı\ ıl toplum kuıuluslarının kendı araların- da sağlıklı bır ıletisim kuıamamasından kaynaklanan bıı kopuklugun sonucu ola- rak Turkıve'dekı kımı sı\ıl toplum kuru- HABITAT ıle olan ıHskılennı yeteılı duzeyde bılememelen dogaldır Bırer sivıl toplum kurulusu olan kent kooperatıfleıı ve bırlıkleıı. bugun konut pazanndakı pay larınv y uzde 40"lara çıkar- mıs veTurkıye'nın tum coğrafı bolgelenn- de sağlıklı kent parçaları varatmislardır BatıkentMn aldığı ödüller Bunlann en açık orneklerınden bııı Kent-Koop'un Ankara'da gerçeklestırdığı Batıkent Proıesi'dır Buprote ıle Kent-Ko- op uluslararası yarnmalara katılmış. ulke- mızı onurlandıran oduller almistır BırleşmısMılletlertarafından "E>sizle- re L'luslararası Bannak \ ılı" (\\ SH) ola- rak kabul edılen 198^ ylında. Ingıltere Sosyal Konut \akfı nın (B^SHF) duzen- ledığı yarismada bırmcılık odulu Prens Charles tarafından "Batıkent Projesi" ıle Kent-Koop'a venlmi!>tır Batıkent Proıesı 1995 yılında. Bırleş- mış Mılletler'ın kuı uluştınun 50 v ıldönü- munü kutlama progıamı kapsamında Bır- le^miijMılletleı'ın DostlanOrgututaıatın- dan duzenlenen. 50 yenıhkçı ve ozgun pro- jenın çesitlı kategorıleıde odul kazandığı yansmada "İnsanı ^erle^meler•• katego- nsınde odul almistır Odul Nita Barrovv ta- rafından 24 Ey lul 1995tarıhınde verılmış- tır Batıkent Pıojesı. 1996 yılında Bırle;,- mi!} Mılletler insanı Yeıle^meler Merkezı (L \CHS) taratından duzenlenen "Ornek L\gulamalar"yarışmasında (Best Practı- ees) ılk 100 proıe aıasına gırmıştır N'lne. kiba adı konutbıılıkolan Maıma- ra Bolgesı \apı Kooperatıflen Bıılığı Is- tanbul Halkalı da. 2(M)4 konutluk bır pro- |e ıle 1991 yılında "Dunya HABIT\T Odulleri" yarısmasina katılmı^tır Ingılte- re de duzenlenen bu yarışmaya Konutbır- hk. Gelışmış Llkeler kategonsınde katıl- nııs ve varismaya katılan 45 geiısmış ul- keden40'ınıgerıdebırakaıak ABD Kana- da Ingıltere ve Sıngapııı un yanı sıra fı- nale kalan 5 pıojeden bın olmuştur "Duma HABITAT Odulleri" yan>ma- sıseçıcıkurulu bıııncılıgınSıngapur ave- rılmesınde Turkıy e'ın daha once bov le bır odulu Batıkent Proıesı ıle almı? olmasinı da değerlendınnede olçut aldıklannı ıma etmı^tır Kisa adı Türkkent olan Turkıye Kent Kooperatıflerı Merkez Bırlığı, HABITAT odullerı alan bu bırlıklerımızın bır ust ku- rulusu olup HABITAT-ll'yeakıedıte olan ılk sivıl toplum kuruluslanmızdandır Ekonomık yapılanmada kamu ve ozet sektorun \anında. kooperatıtçıhğı bır 3 sektorolaıak goımek ıstememeegılımle- ıının hız kazandığı gunumuzde HABI- TAf-ll yegıdeıken bugeıçekleıın kamu- oyunca bıhnmesınde y arar gorduğumuzun altını çızmek ısterız ANKARA NOTLARI MUSTAFA EKMEKÇt Kefip, Kıbns'ta da Yayılıyor...Cumhurıyet okuru, savunman Sadiye Ünver'den aşağıdakı mektubu aldım "Sayın Mustafa Ekmekçi, Merhaba Sadık bır okurunuzum Uzun suredır sıze ulaşmaya çalıştım, ıkı faks çektım, olmadı, şımdı yenı- den yazıyorum Çevre korunması ve doğal beslenme ıle ılgıh sık sık ışledığınız ıkı konu orîak duşunce/enm/z- dendır Domuz beslenmesı ıle ılgılı duşuncelennıze aynen ka- tılmaktayım Kefır konusunda da yazılannızı ızlemekte- yım Asıl sızeyazmaktakı amacım, 'kefır' Su sağlıklı ıçe- cegı yaklaşık ıkı yıldır yapıyorum ve çevremde tanıtma çalışmaları surduruyorum Konuyu daha sık ve aynntılı ele almanızı beklerken kefır mayası ısteyen okuyucularınıza yardımcı olabıle- ceğımı de bıldırmek ısterım Mektup, faks ve telefonla ıstekte bulunanlara kefır mayası verebıhrım Adres ve telefonlanmı yayımlayabıhrsınız Yeşılı bol, temız bır çevrede sağlıklı yaşam dılekle- rımle saygılar" Savunman Sadiye Unver, İstanbul'da yaşıyor iş te- lefonu 0 212/ 231 00 99, faks no 232 64 50 Sadiye Unver, guzel bır ış yapıyor Bedri Rahmi Eyu- boğlu, bır şıırınde, "Guzel, faydalı olmalı" der Çok kı- şının kupon gazetelerını alıp yazarlarını da okumadan kupon toplaması karşısında Cumhurıyet okuru Sadiye Unver'ın davranışını ne denlı ovsem az Burada bır uzuntumu de belırtmeden geçemem Ku- pon gazetelerınde yazı yazan yazarların çoğunu yakın- dan tanınm Yıllanmızı bırlıkte geçırdık çoğuyla Okun- mamanın acısını en lyı bız yazarlığa soyunanlar bılırız. Cumhurıyet kupon gazetesı olsa ben de orada çalışır olsam, duyacağım acıyı yaşayabıhr mısınız'' Çoğu da şoyle ya da boyle une kavuşmuş kışılerdır Ancak elle- rınde, kendılennı yenıleyecek bır fırsat bıle kalmamış Aziz Nesin'ın olumunden sonra yayımlanan "Mum Ha- la" adlı "gunce"sını okuyorum. Azız, şu tumceyı, 1952 de mahkemede duşmuş "Kendı rekorunu tazeleme çabasını gostermeyen sa- natkâr, ununun tabutunu taşımak zorunda kalır" Btz de yazının sanatçtsı sayarız kendımtzı Neden ta- butumuzu yaşarken taşıtıyorlar omzumuzda9 Cumhurıyet'te zaman zaman yazarlar toplantısı ya- parız Hıçbır arkadaş, "Tırajimızı arttırmak ıçın bız de ku- pon dağıtalım, okuyucuyu oyle kazanalım" demez Boyle bır şey usunun ucundan geçmez Tartışmaların konusu, "okura nasıl lyı gazete verebıhnz" uzerınedır hep Kupon gazetelerınde çalışan, yazıp çızen çok değer- lı yazarlar da toplanıp gazetelerınm patronlarına dıre- nebılırler - Sız madem kupon dağıtarak gazete satabıleceğı- nızı hesaplıyorsunuz oyleyse buyurun devam edın A- ma bızım onurumuza dokunuyor "Promosyonu, buya- nşı kesmezsenız, bız yokuz' dıyebılırier Neden dıyemıyodar'? Bu denlı ucuzladı, kokuştu mu yazarlık uğraşı 9 Avrupa'larda baskılar yapanlar, orada promosyon ya- pamıyoriar Çunku yasak Basın ahlakına aykın da o- nun ıçın yasak 1 Dıyeceğım suç yalnız, gazete patronu ıle okurda değıl, yazan unutmayın Uzgoreçlenn ozellerı de "promosyon" basınından ay- rı mı 1 ' Eskıden Anadolu'da, haberleşmenın bır çeşıdı olarak "tellal" bağırtılırdı Açık arttırmalar. eksıltmeler, tellal aracılığıyla yapıhrdı Ozel uzgoreçlerden kımılerı- nın sunucularını ızlerken, tellallar takılıyor usuma - Koş vafandaş koş, ıhale var, yok mu 7 Sen de kattl' Kurban Bayramı geldı geçıyor Dana etının yenıltp ye- ndemeyecegıne ılışkın kupon basınmda bır yâzj olftjdu-' nuz mu 9 Urku (panık) haberlerı dışında bır şey goreme- dım ben. Konuyu "/4n/faraA/of/an"ndauçkezışledım Yardım- cı Doçent Tanıl Kocagöz'le Prof Şemsettin Ustaçe- lebi'nm "dana etının -beyın ıle sakatatı dışında-" yenı- lebılecegıne ılışkın goruşlerını aktardım Nasıl ılgı çek- tığını anlatamam Bır bayan okur - Bundan sonra neyı yıyıp neyı yıyemeyeceğımı sıze soracağım, dedı ODTU'de sagın Leon Namer. - Çokyararlı bırış yaptın, yazdığın lyı oldu' dıye kut- ladı Kutsal çolde. hacca gıdenlerın de donuşu başlaya- cak, Suudı Arabıstan'da olup bıtenlen oğrenebılecek mıyım 9 Hacı adayları daha uçaktayken bın, ses çogal- tırdan (hoparlorden) yolculara seslenmeye başlamıştı - Hac sırasında başınıza kotu bır şey gelır de bunu donuşte anlatırsanız gunaha gırersınız' Lafa bakın sız, hacda soyulup soğana çevrılsenız, her turlu kotulugu gorsenız de bunları kımseye, -tabıı ozellıkle gazetecılere- anlatmayacaksınız anlatırsanız, gunaha gırersınız 1 Bır hacı adayınm, Suudı Arabıstan'da soyulduğunu "Sabah" gazetesı yazdı Kımlerın başına kımbılır neler gelıyor 9 Hacdan sonra, kımler canına kıyacak, nereden bıleyım7 12 Eylul'un cıvcıvlı gunlerınde, hac yolunda, neler olmuştu kımse yazamadı Kefır olayı Kıbns'ta da yayılmış Prof Celalettin Ko- çak, kefırden soz eden Kıbns gazetelerını verdı "Kıb- ns". "Ortam" ve "Halkın Sesı" gazetelerı, kefırın yarar- larına genış sayfalar ayırmışlardı Sanırım, kefır kullanan- lar, Turkıye'de mılyon aştı Bu, okurlar arasında da bır "kefır dostlan dayanışması" yarattı • • • 25 Nısan Perşembe akşamı BBC'de, saat 21 00'dö "domuz etı ıle gencılık" konusunda tartışmanın çıka- cağını yazmıştım, 18 Nısan Perşembe gunku "Ankara Notları "nda Turkıye'de çanak antenı olanlar ızleyebıl- mışler BBC'nın "VVorld Servıce" kanalında yayımlan- mış Rotterdam dan Ali Kaymak telefon ettı, o ızlemış. "izlence guzeldı, yanm saatten uzun surdu" dıyor BULMACA SEDİT \\ŞA\\\ 1 2 3 4 5 6SOLDAN SAĞA: 1/ 'Ağlamak. u\u- mak" orneklerın- de olduğu gıbı. nesnesiz kullanı- lan eylemlere dıl- 3 bılgisinde verilen ad 2/ Acele tez Temelı taklıde da- yanan sozsuz öyun 3/Ebkıdılde b ahın Gıyımsus- 7 lemede sapka çanta sepet orme- 8 de kullanılan par- g lakrenkh vedava- nıklişent 4/Ermeni5tan'ın ba^kentı Ikıtarlaarasın- dakı sinır 5/ Kuzu sesı Havada beste dort oranın- da bulunan element 6/ An- tıller'de bır ada-dev let II "Kızldr. kadınlar" anla- mında eskı sozcuk Gelır 8/ Bır >eyı benzerleunden ayırt etmeve yarayan du- 7 rumyadaoğe 9/lşçı Do- 8 ğu Anadolu'da bır ırmak q YLlvARlDANAŞAĞl\A: M 1/ Anlaşılmasi. vorumlanması guç olan sey. esrarengız 2/Dort vasına kadar olan dısı manda Şohret 3/ Asker A- maç. nıvet4/İlkeibenhk Zengm 5/Cıltçılıkte. kıtapyap- raklarmı duzgun tutmaya yarayan ınce orulmu? serıt Bır nota 6/ Vıratıcisinm adı bılınmeven vapıt 7/L lıislararası Para Fonu nun simgesi Ipek gıbı duz ve parlak bır kuma- sın uzerınde bulunan tel tel ıplık 8/ "Erbab-ı kemalı çeke- mez nâkis olanlar Rencîde olur dide-ı huffâs —"dan" (Zı- ya Pasa) Buyuk Ru^kentlerının vakınındakı tatıl evlerıne verilen ad 9/ Alamanadan kuçuk. üç çıfte balıkçı kayığı.