Katalog

SAYFA CUMHURİYET 17 ŞUBAT 1996 CUMARTESİ 10 DIŞ HABERLER Yakalanan 11 kişinin arasında terörist eğitimi veren 3 Iranlı mücahit de bulunuyor BosnaMa terör kampı ele geçirîldîDış Haberler Senisi - Bosna'da banşı uygulamakla görevlı IFOR askerleri, Saraybosna'da bir evr e düzenledikleri baskında 3'ü tran uyruklu 11 kişiyi tutukladılar. Tutuklanan Iranlı mücahitlerin gönüllü Islamcı militanlar olabileceği kaydedihyor. Saraybosna yakınlanndaki Sırplar'm kontrolü altındakj llizda bölgesinde IFOR'un Fransız askerlerinden oluşan kolu ile Sırp polisinin baskın yaptıklan evin bir terörist eğitim merkezi olduğu belirlendi. IFOR sözcüsü Yarbay Mark Rayner, IFOR askerlerinin dün öğleden sonra Saraybosna'nın 40 km batısındakj Fojnica'da ortaya çıkardıklan merkezde, üç Iran vatandaşının eğıtım verdiğını söyledi. "Üç İranü egitmenle biriikte bir terörist merkezini ortaya çıkardıklannı"belırten sözcü, askerlerin yaptıklan aramalar sırasmda terorizm el kitaplan ile 6O'ı aşkın çeşitli markalarda silah ve çeşitli patlayıcı maddeler bulduklannı kaydetti. 'Anlaşmas ihlal edildi' Sözcü, Dayton banş anlaşmalanrun ihlalinin söz konusu olduğunu bıldirdi. Söz konusu anlaşmalar. bütün yabancı milislerin ocak ayı ortasında Bosna'dan aynlmaiannı öngörüyordu. IFOR yetkilılerinin açıklamalanna göre dün tutuklanan kışiler arasında üç Iranlı ile 6 Boşnak bulunuyor. Diğer ikı kişinm mılliyetlen hakkında ise bilgi verilmedı. Gazetecilerle biriikte olay yerine giden IFOR komutanı Amiral Leighton Smith'ın dönüşünde derhal Devlet Başkanı Alia Izzetbegoviç ile görüştüğü belirtıliyor. lzzetbegovıç'in söz konusu merkezin Içişlen Bakanhğı'nın eski bir eğitim merkezi olduğunu söylediği belirtıliyor. 'Dayton anlaşması yeniden onaylanacak' Balkan zirvesi Roma'da başladıDtş Haberler Senisi - Bal- kan zirvesi bugün Italya'nm başkentı Roma'da başlıyor. Batılı dıplomatlann gınşı- mıyle düzenlenen hafta sonu zırvesınin Balkan liderleri Dayton Banş anlaşmasına daha sıkı sanlmaya teşvık et- mesi beklenıyor. ABD'lı ara- bulucu Dışışlen Bakan Yar- dımcısı Richard Holbrooke- zirveye katılmak üzere dün Roma'ya geldi. Her üç lide- rin, Bosna Devlet Başkanı AJKa tzzetbegoviç, Hırvatıs- tan Devlet Başkanı Franjo Tudjman ve Sırbıstan Devlet Başkanı Slobodan Milose- viç'in de katılacağı zırvenin. "Dayton Anlaşması'nın yeni- den onaylaııması" anlamına geldıği ıleri sürülüyor. Holb- rooke, bu toplannda anlaşma- nın uygulanmasına ilişkın ge- lişmelerin gözden geçirilece- ğını, karşılaşılan sorunlann derhal çözümü üzerinde du- rulacağını söyledi. Öte yan- dan Izzetbegoviç ile Hırvatıs- tan Dışışlen Bakanı Mate Graniç. Mostar olaylan ile sarsılan Müslüman-Hırvat Federasyonunu yeniden dü- zeltmek amacıyla dün Roma zirvesi öncesınde Saraybos- na'da biraraya geldiler. Roma'da bugün başlaya- cak ve 2 gün sürecek toplan- tıya Balkan liderlerin yanı sı- ra Bosna Temas Grubu ülke- len (ABD, Rusya, Fransa, Al- manya ve Ingiltere) Dışişlen Bosna Banşı Uygulama Gü- cü CIFOR) Komutanı Amiral Leighton Smith, Avrupa Müt- tefık Kuvvetler Başkomutanı General George Joubvan ın da katılacağı belırtilıyor. Bos- na 'dakı sivil işlerden sorum- lu Yüksek Temsılcı Cari Büdt, Bosna'dakı durumdan ve Sırplar'ın banş anlaşmasi- nın uygulanması konusunda- ki toplantılara katılmamala- nndan kaygı duyduğunu be- lırterek "durumdan çok kay- gı duvuyonım. Bosnalı Sırp- lar,uzun zamandırtoplanüJa- ra kaolnuyor. Bu, kabul edi- lemez bir durunT dedı. Nobel'e bu yıl Bosna banşının mimarlan aday OSLO (AA) - Nobel Banş Ödülü'ne bu yıl içın aday göstenlenler arasında ABD Başkanı BiII Clinton ve ABD Dışışlen Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke da bulunuyor. Norveç Resmı Ajansı NTB'nin güvenilir kaynaklara dayanarak verdiği haberde, Clinton ve Holbrooke'un Bosna'da dört yıl süren savaşa Dayton anlaşması ile son verilmesi yolunda sarfettikleri çabalardan dolayı, Nobel Banş Ödülü'ne aday gösterildıklen kaydedildi. Adaylar Bosna'da NTB Ajansı, Nobel Banş Ödülü'ne göstenlen diğer adaylann. Bosna banşıyla ilgili kişiler olabıleceğini, bunlar arasında Bırleşmış Mılletler arabulucusu Tborvald Stohenberg ve Avrupa Bırlığı temsılcısı Lord Owen'ın da bulunabıleceğını öne sürüyor. İsrail Ajans, dığer adaylann, Dayton Anlaşması'na imza atan Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç, Hırvatistan Devlet Başkanı Franjo Tudjman, Bosna-Hersek Cumhurbaşkanı Alia İzzetbegoviç'ın yanı sıra Uluslararası Savaş Suçlan Mahkemesi Savcısı Güney Afrikah Richard GoMstone'un olabileceğini belirriyor. 108 aday var Nobel Enstitüsü, ödüller için aday göstenlen kişi ya da kuruluşlann kimlıklennı son ana kadar açıklamıyor. Adaylar hakkında yorum yapmayı reddeden Enstirü Başkanı Geir Lundestad şimdiye kadar ellerine 108 adaylık başvurusu geçtiğını, bunlardan 24'ünün örgüt olduğunu bildirdı. Nobel Banş Ödülü'nün ekım ayında sahibini bulması bekleniyor. Bir Müslüman aile kurçunlaria delik deşik olmuş balkonlanndan Gorazde'de bir stadyumda düzenlenen askeri tö- reni izliyor. Sırplann kuşatması sırasuıda Gorazde'yi savunan Bosna ordusu 4. yıldönümünü törenlerle kutladı.uayton Anlaşması nın yenı- ra Bosna lemas oruöu ulJce- lemez bır durum dedı. renj m y Q r sırpiarm kuşatması sırasmda Gorazde'yi savunan Bosna ordusu 4. yıldönümunü törenlerle kuüadı. Washington, Türkiye'ye 'teröre göz yumduğu sürece Suriye'yi Hste dışı bırakmayacağı' güvencesi verdi Şamhâlâ ABD'nin terör lîstesindeFUATKOZLUKLU VVASHINGTON - İsrail ile banş gö- rüşmelenne basladığı için ABD'nın *te- rörû destekleyenler üstesinden" çıkabıle- ceğı beklentısı ıçındekı Sunye'ye Otaton yönetımınden soğuk duş Washıngton, Türkıye ve Israil'e "Ortadoğu banş sü- recinin önemli parçası otanakla biriikte te- röregözyumduğu süreceSuriye'yi fcte dı- şı bırakmayacağııurılişkın güvence ver- dı. Sunye'yı aralannda PKK'nınde (Kür- distan ışçi Partısi) bulunduğu birçok te- rör örgütünü "destekJemek ve toprakla- nnda banndırmakla" suçlayan ABD, Şam' ın "Terör örgütierinin faaHyetJerine gözvTimma>ade\amettiginJ"dık getırdı. ABD Dışışlen BakanlığVnın her yıl kongreye gönderdiği "Uluslararası tero- rizm ve terörizme destek vcren üiketer" raporunun hazır olduğu bıldmldı. Orta- doğu'da banşın Şam'ın kahlımı olmadan gerçekleşemeyeceğıni vurgulayan Clin- ton yönetımi, israil ile sürdürdüğü göruş- melere rağmen Suriye'yi 1996 yılı "Te- rorizme destek veren ülkefer" listesınden çıkarmadığını açıkladı. Başkan Bill Clin- ton'ın Ortadoğu banş sürecinın "mimar- lanndan" diye tanımladığı Dışışlen Ba- kan lığı Ortadoğu Daıresi Koordınatörü Dennis Ross, "Suriye'nin Ortadoğu banş sürecine kaaimasını beklediklerini ve bu yöndeld girişimlerde olumlu gelişmeler kaydedildiğini r 'hatırldttı. Ross, ancak "Terörist gruplan destcklediği vetoprak- larmda banndırdığı sürece Şam'ın terö- rü destekleyenler listesinden çıkanlması- nm mûmkün olmadıgınr dile getirdi. Ross, Clinton yönetiminin Suriye ile ılişkılerin yannına ilişkin politikasının ana hatlannı, bölgesel konularda Anka- ra'nın yaklaşımı ve gelişmelerden duydu- ğu kaygıyı görüşmek üzere öncekı gün bır araya geldiğı Türkıye'nın NVashington Büyükelçısi Nüzhet Kandemir'e anlattı Görüşmeye ılışkın edınılen bılgelere gö- re ABD Dışişlen Bakanlığı Ortadoğu Da- ıresı Koordinatörü Dennis Ross, Suri- ye'nın tsraıl ile başlattığı banş görüşme- lerinin, bu ülkenin liste dışında kalması için yeterli olmayacağını vurguladı. Ross, Büyükelçi Kandemir'e, Türkıye'nin bö- lücü terör örgütü PKK ile mücadelesine her zaman destek verdiklennı de hatırlat- tı. Bu arada, Clinton yönetiminin nisan ayında kongreye göndereceği raporda, Sunye'nın yanı sıra "lran, Irak, Küba, Sudan, Kuze>' Kore ve LJbya'nın da "Te- rör destekçisi ülketer" olarak göstenldı- ğı kaydedildi Dışı^lennden bir yetkılı, "Terorizmi destekle>en ülkeler" lıstesın- de yer alan ülkelenn, Amenkan malı yar- dımı ile Amenkan ve uluslararası kuru- luşlann kredilerinden yararlanamadığı- nın altını çızdı. Aynı kaynak, Sunye eko- nomisının yardıma gereksmimi bulundu- ğuna dikkat çekerek "Şam, terörist hare- ketlerc doğnıdan katılmasa bile bu hare- ketlere topraklaruıı sığınak olarak kul- landımur. Bu vüzden de uluslararası fi- nans veyaünm desteginden \ararianarru- yor. Teröre desteğini çekip Ortadoğu ba- nşuıda verini alması durumunda ABD, Suriye've >ardını eii uzatacak" dedi. Sunye'nın PKK, Hamas ve Hızbullah örgütleriyle terönst faalıyetlere gıriştığı- ne inanan ABD, Şam'ı 19791dan bu yana "terörist ülkeler" lîstesinde bulunduru- yor. Banş sürecine Türkiye'yi katmadık • tsrail Başbakanı Şimon Peres Ortadoğu banş sürecine ilişkin müzakerelere Türkiye'yi katmadıklan belirtti. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu)- tsraıl'in. Ortadoğu banş sürecınde Suriye ile yaptığı görüsmelere Türkıye'nın dahıl etmedıği bıldirildi. Israil'in su konusuna ilişkin görüşlennı Türkıye'ye daha önce ilettığı; ve Türkıye'nın Avrupa Bırlığı'ne (AB) tam üye yapılması içın her türlü çabanın yapılması gerektiğinın altını çızdığı kaydedildi. Edınılen bılgılere göre. tsrail Başbakanı Şimon Peres, önceki gün Tel- AvTv'de bir açıklama yaparak, ülkesinin su konusundakı görüşlenni ılettı. Peres, Dışişlen Bakanlığı Müsteşan Büyükelçi Onur Oymen'ın, Israil'i zıyaretı sırasmda, ülkesinin, Türkıye'yı Ortadoğu banş süreciyle ilgılı müzakerelere kan ştırmayacağını söylediğini anımsattı Bas,bakan Peres önceki gün Israil'de gerçekleştirilen AB rroykası (şimdikı, bir önceki ve bır sonraki dönem başkanlan) toplantısında konuk bakanlardan. Türkiye'nin AB'ye katılması içın gereken her türlü çabayı harcamalannı ıstedi. Türkiye'nin Iran gıbi köktendinci bir ülke olmadığını belirten Peres, açık toplumuyla Türkıye'nın tam bir Batılı ülke olduğunu kaydetti. Dışişlen Bakanlığı Sözcü Yardımcısı Nurettin Nurkan, geçen çarşamba günü düzenlediği basın toplantısında, Peres'in "Ortadoğu'da banş, suya bağbdır. Suriye istediği suyu Türldye'den alır; biz de eiimizdeki kaynakian koruruz'' açıklamasına tepki göstermışti. Nurkan, Türkiye'nin sulannın Ortadoğu banş süreci ile hiçbır ılgismın bulunmadığını kaydetmişti. Moskova dindarlaşıyorSovyet döneminde yıkılan ve kapatılan kiliseler hızla açılmaya devam ediyor. Rus Ortodoks Kilisesi'ne bağlı tapınaklann sayısı 17 bini geçti. Moskova'da son ıki yılda 50'ye yakın tapınak faaliyete başladı; bu amaçla kent bütçesinden 200 milyar ruble harcandı. Bu arada başkent halkı arasında yapılan bir anket sonucu, Moskovalılann yalnızca yüzde 44'ünün kendinı dindar saydığı ortaya çıktı. Son soz diş doktoplapımnSon yıllarda tam bir yılan hikâyesine dönen bir konu var Rusya'da: Çar ailesine ait olduğu öne sürülen ceset kalıntılarının teşhisi. Yaklaşık 80 yıl önce katledilen ailenin cesetlerinin, önce kesin olarak saptanması, sonra da törenle gömülmesi planlanıyor. Pek çok uzmandan sonra, çar ailesının kalıntılarını şimdı de bir grup stomatolog incelemeye başladı. Yabancı peklamlara dikkat Moskova Belediyesi, kuruluşunun 850. yıldönümunü kutlamaya hazırlanan kentin görünümünün "Rus"kalabilmesi için bir dizi önlem aldı. Bunlardan bıri de merkezi bölgelerde olağanüstu çoğalan yabancı fırma reklamlarının denetlenmesı. Belediye, vitrinlerde yabancı dilde yazılan reklamlann boyunun 10 crn'yi geçemeyeceğini duyurdu. Reklam panolanna ise birkaç kat zam yapılacağı açıklandı. Telefonun da kulağı vardır Telefondakı cızırtı, aygrtın eski olmasından mı? Ya da hatlar bozuk, ondan mı? Yoksa Sovyet yapımı dirrteme cihazlanndan sızan sesler mi bunlar? Son zamanlarda telefonlann dinlenmesi konusu sık sık gündeme gelmeye başladı Rusya'da. Siyasetçiler, bılim adamlan, gazeteciler ve işadamlan, "hassas telefonlar"ın başında geliyor. Yasalara göre dınleme, ancak savcılık ızniyle ve çoğunlukla da bir suçu ortaya çıkarmak için gerçekleştiriliyor. Ama gıderek yoğunlaşan ıddıalara bakılırsa "yasadışı" telefon dinlemelen de az değil hani! Rusya Avukatlan Birliği, geçen yıl tam 7.5 milyon yurttaşın "yasadışı" telefon dinlemelerin kurban grttiğıni belirtiyor. Denildiğine göre bu iş için harcanan para da 3.5 milyon rubleyi geçmiş; vergi yükümlülerinin cebinden tabii. Moskovskiye Novosti gazetesinin yazdığına göre Moskova'da her semtin telefon istasyonunda bir dınleme merkezi bulunuyor. Örneğin, Kutuzov bölgesinde bır "dinleme vardiyesi" 50 kisiden oluşuyor. Saptanan numaralann yaptığı konuşmalar banda alınıyor; zaman zaman denetlenıyor; "canlı dinleme" faaliyetı yapan görevlinin konuşmayı kesme olanağı da var. Işin insan haklan vs siyasal boyutlan dışında, ticari ve özel hassasiyetlen de var. Binlerce kişilik "dinleyici kadrosu" sürten "yakın arkadaşlan" aracılığıyla paraya çevınyor. Örneğin, metresinizle görüşmenızi dinleyen görevlinin, size kanşma yetkisi yok. Ama konuyu "bir yerlerden öğrendiğini" açıklayan kimlıği belirsizlerin şantaj yapması durumunda, yasal mercilere falan başvurmadan teslim otma otasılığınız hiç de az değil!.. Ç yin, 1949'daki iç savaştan bu yana Tayvan 'ı Pekin 'e karşı isyan bayrakları açan bir ' eyaleti olarak görüyor. Pekin, Tayvan Devlet Başkanı Li Teng-Hui 'yi bağımsızlık peşinde koşmakla suçlayarak Tayvan 'ın anakaradan resmen kopması durumunda askeri müdahaleden kaçınmayacağı tehdidinde bulunuyor. Asya'da kedi fare oyunu YU1AR ÇİN TAYVAN BÜYÛK OKYANUS Nûfus Yüzölçümü {km2 ) GSMH (ABD$) GSMHkişibaştna(ABD$) Bütçege!irieri{ABD$) Bütçe gıderten (ABDS) lhracat(ABOS) fchaiat(ABD$} Ordu Daic Kuvveîferi Hava Kuvvöteri Orîaiama yaşam (kadtn) 93 - 93 93 93/4 93/4 92 92 94 94 94 - 1.185 milyon 9.570.000 581rmlyar 490 60 mifyar 67.9 milyar 84.9 miiyar 80.6 milyar 2.200.000 (tahmini) 260.000 (tahminı) 470.000 (tahmini) 71 (tahmini) 21 mHyon 36.000 222mayw : 10.550 -; 31.6mfly»î 38.Sfnajw| 74.6mayat 66.1 miiy»! 289.0001 68.000 I 68.000 '-- .-* Ortalama yaşam (erkek) 68 (tahmini) 72 (tanminff Körfez Savaşı'mn kilit adamı ABD Genelkurmay Başkanı John Shalikashvili: Çjn Tayvan'ı yutamazDış Haberler Servisi - ABD Ge- nelkurmay Başkanı John Shalikash- vili,Çin'in Tayvan'ı hafıfe alıp işga- le kalkışması durumunda başansız- lığa uğrayacağinı ileri sürdü. Son günlerde Çin, Tayvan'da 23 mart tanhınde yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçımlennden önce Taıpei yönetimine gözdağı ver- mek amacıyla Tayvan Boğazı bo- yunca asker yığmaya başlamıştı. Çin'm işgal girişimlerinin sonuç- suz kalacağını öne süren Shalikash- vili, Çin'in sahıp olduğu çağdışı de- nız gücüyle başanva ulaşmasının imkânsız olduğunu ıddia etti. Ayn- ca Çm'in 30 bin denız pıyadesınden oluşan amfıbik gücuyle gerçekleşti- receği bır çıkarmanın büyük bir fi- yaskoyla sonuçlanmasının sürpriz olmayacağını bıldirdi Çin'in Tayvan Boğazı boyunca asker yığma gın- şimleriru kaygıyla ızledıklennı belir- ten Genelkurmay Başkanı. bu hare- katın bir tatbikat çerçevesinde yapıl- dığı ve Tay'van'ı ışgal amacı taşıma- dığı ınancını koruduğunu ıfade ettı. Tayvan asken yetkilileri ise Çin'in boğaz boyunca kara, denız ve hava kuvvetlerine bağlı 150 bin askerin katılımıyla büyük bır asken tatbikat gerçeklekleştirdiğını, bu tatbikatın bir çıkarma harekâtma dönüşmesi durumunda Tayvan savaş uçaklan- nın anakaradaki asken hedefleri bombalayacağj uyansında buiundu. Çin, 1949'daki iç savaştan bu ya- na Tayvan'ı Pekın'e karşı ısyan bay- raklan açan bir eyaleti olarak görü- yor. Pekin, Tayvan Devlet Başkanı Ü Teng-Hui'/î bağımsızlık peşinde koşmakla suçlayarak Tayvan'ın ana- karadan resmen kopması durumun- da asken müdahaleden kaçınmaya- cağını vurguluyor. Geçen hazıran ayında Lı'nin ABD ziyaretıni öfkey- le karşılayan Pekin, verdığı notalar- la Taıpei ile diplomatik ilışkilen kop- ma noktasına getirdi. Pekin, bu ziya- ret üzenne Taipei ile ilişkilerini as- kıya aldığıriı açıkladı. İlk demokratik seçimler Tayvan'da ılk demokratik başkan- !ık seçimleri 23 marttayapılacak. Bu seçimleri bağımsızlık yönünde atı- lan önemli bir adım olarak değerlen- dıren Çin, sürekli olarak Taipei yö- netimine uyan mesajlan gönderiyor. Shalikashvili ile aynı göriişüpay- laşan asken uzmardar. Pekın'in uya- nlannı ciddıye almak şöyle dursun, Çin'in askeri manevralannı gövde gösterisi olarak yorumluyor. (Jz- manlar. Çin'e oranla çok küçük bır asken güce sahıp olan Tayvan'ın modem sılahlarlarla donatılmış vu- rucu gücünün hafıfe almmaması ge- rektığine dikkat çekiyorlar. ABD Savunma Bakanı eski Yar- dımcısı Chas Freeman, Tayvan Bo- ğazı'nda gerek Çin'in gerekse Tay- van'ın savaş ıstemediğmi, ancak se- çimlerden sonra iki ülke arasmdaki diplomatik ilişkilerin kopma nokta- sına gelebıleceğıni belirtti.