Katalog

6 AĞUSTOS 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Karakola saUrı • İstanbul Haber Servisi - Eyıip Sağlık Evi Caddesi üzerinde bulunan Eyüp llçe Emniyet Müdürlüğü'ne bağlı Şehıt Atıf Ödiil Polis (Carakolu ile bitişıgındekı Yeşilpmar Merkez Camiı'ni ayıran duvann önüne öncekı gece kımligı belirlenemeyen kişı ya da kışılerce 4 adet bomba bırakıldı. Fıtıllen ateşlenen bombalardan bın. saat 02.45 sıralannda patladı. Polis yetkılılen, bombalann el yapımı. anı ateşlemeli, boru tipı ve parça tesırli olduğunu belirttiler. Gazi Mahallesi lstıklal Caddesı'ndeyaklaşık 10 kışilik bir grup ise park halindekı ekıp otosuna molotofkokteyllı saldın düzenledı. Saldırganlar olay yerinden kaçmayı başanrken, atılan molotofkokteylleri ekip otosuna ısabet etmedi. Erdoğan 'üç İstanbul'a karşı • İstanbul Haber Servisi - İstanbul Büyükşehır Beledıye Başkanı Recep Tayyıp Erdoğan, Başbakan Tansu Çıller'in istanbul 2000 Kurulu'na götüreceği "Istanbul'u 3 yönetım merkezine bölme" teklifine karşı çıkacağını açıkladı. MÜSlAD'ın cuma toplantısında konuşan Erdoğan. önümüzdeki perşembe gunü Başbakan Tansu Çıller'ın. tstanbul 2000 Kurulu'na. istanbul'u 3 ayn yönetim merkezine bölme teklıfîni görüreceğini öğrendığını. ama bu fıkn kabul etmeyeceğinı söyledi. Erdoğan bu teklife karşılık olarak, koalısyon protokolûnde yer alan yerel yönetimlerin özerkleştirilmesini istedi. Grup Yorum serbest • İstanbul Haber Servisi - CHP 11 Merkezı'nı önceki gün işgal ettıkleri içın gözaltına alınan Grup Yorum üyelen serbest bırakıldı. Ortaköy Kültür Merkezı'nden yapılan açıklamada. Grup Yorum üyelerinm. CHP il yönetıcılerinın gözaltına alınmayacaklanna dair söz vermesı üzenne eylemlerinı bitirdiklerı. buna karşın gözaltına alındıklan belirtıldı. Dun çıkanldıklan Beyoğlu Cumhuriyet Başsavcılığı'nca serbest bırakılan Grup Yorum üyelen, gözaltında açlık grevi >aptıklarını belirterek ifade vermedikleri için işkence gördüklenni ıleri sürdüler. 'Barış Treni' İstanbul'a uğrayacak • ANKARA (ANKA) - 4. Dünya Kadın Konferansı'na katılmak ûzere >ola çıkan kadınlan Pekın"e götürmek üzere Helsınkı'den yola çıkan "Banş Treni" 15 ağustosta İstanbul'a uğrayacak. Kadın ve Aileden Sorumlu Dev let Bakanlığı'na bağlı olarak çalışan Kadın Statüsü ve Sorunlan Genel Müdürlügü. Banş Treni'nde bulunan yabancı kadınlarla Topkapı Sarayı'nda konferansa yönelik görüşlerin tartışılacağı bir toplanti düzenleyecek. Cevheri Mısır'a gitti • İSTANBUL (AA) - De\ let Bakanı Necmettin Cevheri ve Dıyanet fşleri Baskanı Mehmet Nuri Yılmaz. "7 Islam Ülkelen Yüksek Konseyı" toplantısına katılmak üzere Mısır'a gittıler. Cevhen, hareketınden önce yaptığı açıklamada. "7. Islam Üllelen Yüksek Konseyi" topiantısının Mısır'ın Iskendenye kentinde 7-10 agıstos tanhleri arasmda diLzenleneceğini. toplantı çeıvevesinde "Insani olujumlar lçınde Dinlerin Etfcsi" konulubir kotferansın yapılacağını bildırdı. 200 bine yakm işçi ve memur, emeğe saygı ve demokrasi için Ankara'ya yürüdü Genel eylem için çağrı İzlenimler GÜNEŞ GÜRSON ANKARA - Yüz bınlerce ışçı ve memur. "emeğesaygT ve "demokrasi'' ısteyerek. hü- kümetııstıfayaçağırdı.Türk-İş'ındüzenledı- ği "Emege Sajgı Miting ve Yürüyüşü"ne ka- tılan 200 bıne yakın ışçı ve memur. dün An- kara'ya yürüyerek. "demokrasinin bekçüeri" olduklan mesajını \erdı. Dığer ışçı konfede- rasyonlan ve memur sendıkalan ıle demok- ratık kıtle örgütlerinden de katılımın olduğu mitıngın ardından Türk-lş Başkanlar Kurulu 8 ağustos salı günü ülke çapında yapılacak "işe gitmeme" karannı "iş yeri işgaline" dö- nüştürdü. Türk-lş Genel Başkanı Bayram Meral. hü- kümetın çalışanlann sorunlanna kulaklannı tıkadığını v urgulayarak. "Elektrik işçisi. şal- teri çekecek. Başbakan'ı gaz lambasının dibi- ne ohırtacağız. Eğer hükümetin yüreği varsa. yetiyorsa, aha meydan. Gelsinler, konuşsun- İar" dedı. Çalışanlann bugün susmalan du- rumunda. yarın "köle düzeninin" getırılece- ğını vurgulayan Meral. "Biz,burayasorun>a- ratmak için toplanmadık. Sonın çözmeyi bil- meyen, dün söyledikJerini unutan siyasilere ders vermeye geldik" dedı Işçılerden. "bun- dan sonra politikaya ağırlık koymalannTıste- yen Meral. "Hükümeti gokkubbenin aldnda rahatoturtma>acağız" dedı Daha önce salı günü "işe gitıneme" karan alan Türk-lş Başkanlar Kurulu. mitıngın ar- dından bu karannı hükümetin somut ve inan- dıncı bir adım atmaması durumunda. "işyer- lerinde işi durdurma \e işyerlerini gece bovu terketmeme" bıçımınde degıştırdı Meral, "Salı günü ürerinı yapılmayacak Umanz. hükümet işçinin bu sesine kuİak ve- rir. Hepinıi/in öziemi olan huzur da gelir. Bun- dan sonrası hükümete kaldı" dıyerek kararı açıkladı. Yol-İş. Teksıf ve Saglık-Iş sendıka- larının "İşe gitmeme eylemininbirkaç gün er- tclenmesini" ıstemelennın ardından meydana gelen karar degışıklığı önertsını, Tes-lş Sen- dıkası gündeme getırdı. "Mitingin başansına gölgedüşmemesi" gerekçesıne dayanarak alı- nan karara göre. fabrıkalarda ve ışyerlerınde ışbaşı yapması gereken ışçıler. salı gününe kadar hükümetin "makul" bir adım atmama- sı ve "yüzde 50zam~önerısını kabul etmeme- sı durumunda gun boyu ış yapmayacaklar ve ışyerını terk etmeyecekler. Bu eylemin. İstanbul başta olmak üzere bü- yük ıllerde şehırıçı ve şehırlerarası deniz ve kara ulaşımında da etkılı olacagı belırtıldı. Sendıkaların her ılde ışverlennde komıteler kurarakeylemı örgütlemesı kararınındaalın- dığı toplantıdan sonra. Türk-lş Başkanlar Ku- rulu üyelerinın gıttığı yemeğe. eskı Çalışma ve Sosyal Güvenlık Bakanı ve ANAP Genel Başkan Yardımcısı İmren Aykut da katılarak eyleme destek verdığını bıldırdı. Türk-lş tarafından organıze edılen mıtıng. Ankara dışından gelen ışçılenn sabahın erken saatlerınden itibaren Hipodrom'da ve Celal Bayar Bulvan'nda toplanıp Tandoğan Mey- danı'nı doldurmalarıyla başladı Türk-tş Genel Merkezı "nde bir aray a gelen Türk-I$ Başkanlar Kurulu. bir anons otobü- süyle Tandogan'a gelerek. yürüyüş kortejı- nin önüne geçtı. Türk-lş Genel Başkanı Me- ral. kendı teşkılatı olan Yol-lş Sendıkası ışçı- lennın önünde, Türk Metal, Basisen. Türkı- ye Denızcıler. Çımse-lş. Sağlık-Iş. Krıstal-I>. Bass sendikalannın yönetıcıleny le yürürken: Türk-I> Başkanlar Kurulu'ndakı yönetıcıler. Meral'ın önünde Türk-lş Genel Sekreterı Şemsi Denizer'ın önderlığınde kortej oluştu- rarak yürüyüşü başlattılar. Yol boyunca sa- natçı Sezen Aksu ıle IzeTın son kasetlerınden bazı parçalar ve 'Ankara \1isketi' çalındı Yürüyüşe katılanlar. şarkılara tempo tuta- rak eşlik ederken: üzennde "Vur vur inlesin. kıyakçılar dinlesin. İşten çıkarmalar durdu- nılsun. Ölüm olsa sonumuz. demokrasi yolu- muz. IMF've kıyak. çalışana dayak. Nasıl ik- tidarok)unuz.birdüşünün. Bundan sonra bin düşünüp. bir q> vereceğim. Sizin de bilelinizi keseriz. Herkese, herverde demokrasi. iscile- rin onuru. serma\e\ i venecek Zam. /ulıim. iş- kence, i$te CHP. İşçiler burada. sülükler Mec- lis'te. Demokrasi hakkımız. söke söke aiırız. İş- çi öğün. çalış: anana bile güvenme. İşciler > ü- rii> or. koalis\ on eri>or. Demokrashe e\ et sa- daka>a hayır. Meclis'in güvencesi. işçi sınıfı" vazılı pankart vedövızler taşındı Mitingekatılan ışçiler. "Geli\orgeU>or.ge- nel grev gelijor. Hükümetşaşırdusabnmızı ta- şırdı. Susma. susarsan sıra sana gelecek. Hü- kümet istifa. Tansu Amerika'va. Kahrolsun 1MF. yaşasın Türkive. Elier havava. koalisvon taN'a>a" sloganlarını attılar Petroİ-lş Sendıka- sı Istanbul-Rumelı Şubesı ışçılerınin "Kah- rolsun sendika ağalan" dıverek sendıka baş- kanlarını protesto ettıkleri. mıtıng alanında ise kapatılması yolunda yargı kararı bulunan Tüm Haber-Sen üyelennın "memurasözhak- kı" ıstedıklerı dıkkat çektı. Kızıla> Meydanı'nda yaptığı konuşmada hükümetin ı>çılereayırdığı para ıleödedığı fa- ızlerı karşılaştıran Türk-İş Başkanı Meral. "Eğer bugün susarsak,>ann kıdem tazminal- lannı ortadan kaJdıracaklar. herkesi geçici iş- çi \apacaklar. köle düzenini getirecekler. Hü- kümete ve hükümetin sosval demokrat kana- dına soruvorum: işsizlik sigortası. iş güvence- si vasa tasansı nerede kaldı?*'dedı Türkıye'nın en öneınlı sorununun polıtıka- nın sermaye tarafından yönlendırılmesı oldu- ğuna dıkkat çeken Meral. "Bundan sonra po- litikava ağırlık k«vataksınız.vön\ereıeksinii Orada birileri değil, siz olacaksınız" dı>e ko- nuştu Mitıngın ola>biz sonaermesının ardın- dan. Türk-lş Başkanlar Kurulu. ış bırakma eylemını değerlendırmek üzere toplanırken: Ankara Emnıvet Müdürü Orhan Taşanlar telefonla Bayram Meral'i arayarak. mıtıng sırasmda olay çıkmadıgı ıçın teşekkür ettı. Notlar 6 Once demokrasi' • Baştarafı I. Sayfada çatırdıyor. Emekçiler uja- nıyor, uvanan bu kitlevi de artık kimse durduramaz." Bu konuşmadan olduk- ça etkilenen Hüseyın Am- ca, tekrar söze kanşnor. Hızını alamıyor ve bu kez Türk-lş'e çatıyor: "Eğer tabanın baskısı olmasaydı bu >ürüyü$ va- pılamazdı. Türk-İş, ikti- dardan korkuvor. işçinin politik tepkisi Türk-İş'i çoktan aştı. İşçi Türk'lş'in önünde yürüvor. Eğer işçi- ve rağmen farklı bir tavır alırlarsa. bunun altında ezilirier. Arkadaşımın de- diği gibi Türkive'de ezilen kesim uyanıyor." Polis helikopteri, Kızı- lay Meydanı'nı havadan denetliyor. Helikopterin sesini duyan. gözünü gök- yüzüne çev ıri>or. Yüzünü, kollannı ingilizholıganlar gıbi siyaha boyamış bir maden ışçisı ise, boynun- dataşıdığı "\ özkarasıde- ğiL kömür karası. işte böv- le kazanüır ekmek parası. Sadakava hayır" döv ıziy- le ilgı odağı oluveriyor. "İşçi,öviin,çahş, anana bi- le güvenme'" döv ızı taşı- >an işçi grubunda ise "Ana edebi>atı" üzerine sıkı bırtartışma vasanıyor. Söz dönüp dolaşıp. "Ba- ba"nın üzerinde yoğunla- şıyor. Bir ışçı diger ı>çile- n, "Arkadaşlarl)iliyorsu- nuz, devlet büyüklerine hakaret 5 mihar lira ceza- dan başlıyor. İşte en son ör- neği Ekrem Pakdemirli. Liitfen dikkatü olalım" di- ye uyanyor. Bu uyanva al- dınş etmeyenler, "Benim işçim. benim kövlüm, be- nim dul ve vetimim. iki anahtar" vaadınde bulu- nan "baba >e ana" hakkın- da "derin" bir tartışma başlatıyor: 1. İşçi. Baba öldü. ana öldü; yaşaşm işçi. 2. İşçi: İki anahtar yeri- ne kol saati verdiler... 3. İşçi: .\Jlah kimseyi anaiık eline kovmasın. Daçe, Türk-İş'e verilen zam önerisinde ülke şartlannın gözetildiğini söyledi Hükümet ve işverenden VANKARA (Cumhurivet Bü- rosu)-Ücret zammı önensını ye- tersiz bularak. eylem kararlannı yaşama geçıren Türk-İş'e. ışve- ren ve hükümet temsılcılen tep- kıgösterdı Devlet Bakanı Bekir Sami Daçe. Türk-lş'e verilen üc- ret zammı önensının "kamu ke- simi toplu iş sözleşmekrinin eko- nomik ve mali boyutlannın vanı sıra sosval bov utunu da dikkate alan ve ülke şartlannı gözeten bir teklif" dıye nitelendirdı Daçe. "Ödenmevip kâgıt üzerinde ka- lan hakların.ödendiğindeenflas- yonu kanıçılav arak çalışanın ge- İirini eritici sonuçlar veren u\ gu- lamalann. işverlerini avakta du- ramaz hale getirecek uv gulama- lann hiç kimseve ve önceiikle iş- çilere yaran >oktur" dedı. Turk-iş'e venlen ücret önen- sıyle, düşük ücretlilere daha bü- yük bir ımkân sağlandığı. ücre- te bağlı ödemelerdeki farklılık- lar nedeniyle işçi sendıkaları arasındakı talep yanşmın da frenlenmeye çalışıldığını bildı- ren Daçe, ücrete bağlı ödeme miktarlan daha düşük olan ışçı- ler lehine bir sonuç varatılmak istendiğinı. ücret dışındakı öde- me kalemlerinden doğan farklı- lıklann hafıfletılmeye çalışıldı- ğını söyledi Kamuda ücret durumu Kamu tşveren Sendıkalan ta- rafından hazırlanan raporda; ka- mu kesıminde çalışan işçılenn ortalama aylık çıplak ücretleri- nin 18 mılyon 890 bin lıra, ilave tedıyeler. ıkramıyeler, fazla saat- lerle. çalışma ücretleri, tazmı- natlar. primler. sosyal yardımlar gıbi ödemelerın eklenmesıvle bir yıllık gelırin aya isabet eden tutan olan gıydirilmiş ücretın ıse ortalama 32 milyon 282 bın lira olduğu kaydedıldi. Raporda ay- nca. işçılenn yüzde 3 7 sının or- talama ücretin altında, yüzde Fürk-Iş tjrafından Vnkara'dadüzenlenen "Emeğe Sa\gı Miting ve Yöriiyüşö"ne katılan 200 bineşakm işçi \e memur hükümeti kına>arak istifava çağırdılar. (Fotoğraflar: RIZA EZER) 10'unun ortalama ücret seviyesinde. yüzde 53'ünün ise ortalama ücretin üzerinde ücret al- dığı ifade edilerek, ortalama ücret seviyesınde- ki bir işçinin ayda net 20 milyon lira gelır elde ettıği belirtildi' Türk-lş'ın ücret talebinin bir yıllık ek yükü- nün 200 mlyon lırayı aştığı bildirilen raporda. Türk-İş'in kişi başına GSMH'nin yıllık tutan ka- dar ücret gelirını a>lık olarak ıstedığı öne sürü- lerek "Ortalama ücret düzev indeki bir kamu iş- cisL 1 Temmuz 1994 tarihinden bu vana 15 Ni- san 1995 tarihinde son zammı da alan 1/4'teki üniversite mezunu ve 25 yıl hizmeti olan şube müdürü. öğretmen, mühendis, av ukat ve doktor- dan yüksek ücret almaktadır" denıldi TİSK, Türk-İşMn eytemine karşı Türk-tş"ın 8 ağustosta uygulayacağı ışe gel- meme eylemine Türkıye Işveren Sendikaları Konfederasyonu'nun (TİSK) karşı olduğu açık- iandı. TİSK Genel Sekreten Kubilav Atasavar. dün yaptığı açıklamada, 8 ağustosta yapılacak eyle- min yasalara aykın olduğunu ve eyleme başvu- nılacak işyerlerinde yasal önlemlerin alınacağı- nı bıldirdi. Atasayar, açıklamasında şu görüşle- re yer verdi "Çalışma hayatının hiçbir sorunu çalışmamak ve işe gelmemekle çözülemez. Bugüne kadar en zor şartlarda dahi çözümü müzakere ederek bul- muş olan işçilerin ve işverenlerin. bu sefer de gö- rüşmeler voluvla barışı sağiavacaklanna inan- maktavız." Otobils duvara çarptı: 23yaralı İSTANBUL (AA) - Alibeyköv'de üç gün önce yasadışı örgüt milıtanlannca arkadaşı Engin Topal ile birlikte öldürülen Emrah Sarıtaş'ın mezarını ziyarete giden aılesı, akrabalan ve yakınlannın ıçinde bulunduğu otobüs, frenının boşalması üzenne, bahçe duvanna çarparak devrildi. Kaza sonucu. çoğu kadın 23 kişi çeşitli yerlennden yaralandı. Sarıtaş ailesi ıle akrabalan ve yakınlanndan oluşan yaklaşık 55 kişi, İsmail Karaca yönetimindeki 34 YA 646 plakalı otobüsle dün saat 13.00 sıralannda mezarlığa doğru hareket etti. Ancak. Darvadı Sokağı'ndan aşağıya ınmekte olan otobüs. frenınin boşalması üzerine bir evin bahçe duvanna çarparak devrildi. Kazada yaralanan Santa^ aılesinin de aralannda bulunduğu 13'ü kadın 18 kişi SSK Eyüp Hastanesı'ne, 5 kadın da SSK Okmeydanı Hastanesı'ne kaldınlarak tedavi altına alındı. Diğer yolcuların ise kazayı hafif sıynklarla atlattığı ve ayakta tedavi gördükleri öğrenildi. (Fotoğraf: A A) CHP il kongresine bir hafta kala tempo yükseliyor Izmir, Mümtaz Soysal diyor SERDARKIZ1K İZMİR - CHP'yı sol çizgıye çekecek. top- lumsal muhalefete öncü konumuna getirecek çalışmalarda odak noktasına dönüşen tzmır. Ankara'yı da etkılemeye çalışıyor Örgütle- nndekı eğilımlen aktaran ılçe başkanlan. ağırlıklı olarak ge- nel başkanlık konusunda Mümtaz Soysal. ıl başkanlığın- dadaeskı Dıkılı Beledıye Baş- kanı OsmanOzgüvendıyorlar. Sosyal demokratlar açısın- dan İzmır'dekı tempo. ıl kong- resıne bır hafta kala gıderek yükselıyor Çalışmalar, salt ıl yönetımi ve seçılecek kurultav delegasyonu üzennde değil. daha üst boyutlarda sürdürülü- yor. Partinin yenı yöneticıler- le.venıden yapılandırılması amaçlanıyor. II başkanlığı konusunda Osman Özgüven, Sinan Karamustafaoğlu, adaylıklannı açıkla- mışlardı Kemal Karataş,CHP II Başkanı Ali Rıza Bodur ve Mahmut Esat Aslan'ın da ad- lan, kulıslerde geçıyor Öncekı gün ıl bınasında toplanan 20 ılçe başkanı, bazı temel konular üstünde anlaştı- lar. Buna göre ıl yönetimi, partideki hiçbir ke- simı dışlamadan oluşturulacak Yani Baykal- cıdır. Karayalçın yanlısıdır gibi aynmlar ya- pılmadan, partıyı temsil nitelığinde olanlar vönetime alınacak. llçe başkanları, çızdıklen bu çerçevede partinin sol kimliğe bürünmesı gerektığını özeilıkle vurguladılar. Bu gereklı- lıkdoğrultusundadelegasyonunoluşmasııçın çalışılacak. Bu ılçe başkanlan partinin sol ka- Rir arava oelpn ">D ilre n a d l n l b l r a r a v a getirecek. solBır araya gelen ^U ılçe m u h a ) e f e t I k u c a k ı a y a c a k ı s i m konusunda Soysal'ın adında birleştıler. İzmır'deki kongre ve kurul- tay sürecini değerlendiren Bu- ca Ilçe Başkanı Sedat Kaça- mak'a gore artık sorunlan er- teiemenın ya da dondurmanın partıye bır yaran yok: " Bu nedenle içinde bulundu- ğumuz kongre ve kurultav sü- recini çok önemli görüyoruz. Hayati bir kongre. Partinin iz- lediği çizginin değişmesini istiyoruz. Özellikle koalisyonda sergilediğimiz tutum, bizi halkın gözünde güvenilmez bir parti haline getirdi. Doğrusu bunu hak etmemiştik. Halkın inana- cağı bir lider istiyoruz. Tabii bu. salt bir lider arayışı değil. İstediğimiz lidere, şimdiki koşul- larda Mümtaz Soy sal uy uyor. İl başkanlığı ko- nusunda da ıı/ıın yıllar izlediği tutarlı sol poli- tikalardan ötürü Ösman Özgüven'i istiyoruz. Çetin'e destek isteyen İnönü'nün bu tutumu- nu da tasvip etmiyoruz." başkanı, il yönetiminin partideki hiçbir kesimi dışlamadan oluşturulmasına karar verdi. Yani Baykalcıdır. Karayalçın yanlısıdır gibi aynmlar yaptlmadan, partiyi temsil niteliğinde olanlar vönetime alınacak. ' Susarsan sıra sana gelecek' • Baştarafı 1. Sayfada Ankara'nın sabah kalaba- lığı Göğsünde madalyasıy- la bır lstıklal Savaşı gazısı Demek hâlâ hayatta olanlar var Türbanlı bır genç kız Gökdelenın çevresındekı de- mır parmaklıklara tünemiş bir yersız yurtsuz. Önce be- ledıyenın kara taştan heykel- lerınden bın sandım Her ı- kı elınde bırer sıgara, kımıl- tısız oturuyor. Kızılay Meydanı'ndan Sıhhıye'ye doğru yürü>o- ruz Yoksul gıyımlı bazı gençler. Keplennı yana yık- mış dört polis geçıyor. Bır nıne. bır ınşaatın tahtaperde- len önünde yere oturmuş. dı- lenıvor Gözlüklü. başında vişne çürüğü bir başörtü. ayaklannda bez pabuçlar. Herhangı bınmızın nıneü olabılecek görünümde. Eskıden Yüksel Palas olan Ordu Evı Subay Bölü- mü'nün önünden Sıhhıye Köprüsü üzennde ılk bay- raklar ve pankartlar görüle- bılıyor. Yanımızdan geçen yıne yoksul gıyımlı ıkı genç- ten bın ötekıne. Orta Ana- dolu'ya özgü tenor bır sesle "İşçiler Sıhhiye'den Tando- gan'a yürüyecek" dıyor. Sağda DlSK-Oleyıs'ın bır- kaç katlı büyük bınası. Sol- dan Kızılay'a doğru moto- sıkletlı ıkı özel tım görevlısı geçıvor. Sıhhıye Alanında dılenen bır dede. Başında yün ba^lık Elınde bır değ- nek. Gorki'nın bır hıkâye- sınden fırlamış gıbi. Dılencı değil. bır köylü bu. Ya da he- nüz dılencıieşmemış bır köy lü. Ankara'da her zaman bır Orta Anadolu köyü, bır bozkır havası hıssetmışım- dır. Abdullah sankı aklım- dan geçenlerı sezınlemı^ gı- bi son zamanlarda köylu ha- reketının çok gelıştığını. köylulerın hızla örgütlendı- ğını. 2 temmuzdakı y ürüyüş ve mıtıngle onların ağırlığı- nın duyulduğunu anlatıyor Sıcak başladı. Başında Türk-lş'ın beyaz-mavı-kır- mızı renklı şapkasıylabırço- cuk geçıvor. İlk sloganları ışıtıyoruz: "Hükümet istifa, Tansu Anıerika'ya" Basın İş Sendıkası soldan Sıhhiye Köprüsü'ne doğru geliyor. Köprüde. daha önceden gelmış l>çı Partısı toplulu- ğu. Kırmızı zemın üstünde san yıldızlı bayraklarını taşı- yarak sloganlannı seslendı- nyorlar "Kahrolsun IMF, Bağımsız Türkiye" Yürüyüşün yapılacağı Ceiai Bayar Bulvan. Kurtıı- luş'tan Örman Çıftlığı kav- şagına kadar uzanan kılo- metrelerce uzunlukta bır bulvar Polis helikopteri ge- çıyor Sıhhıye Köprüsü üze- nnde polısler sakın. Tez-Koop-lş kortejınden bır arkadaş bızı tanıyarak ya- nımıza geliyor. Ondan bırer Türk-tş şapkası alarak başı- mıza geçırıyoruz. Beyaz bır Renault ıçinde ıkı polis. tel- sızle konuşarak Tandoğan'a doğru yanımızdan geçıyor. Sağda tren yolu. Ma- mak'a gıden banlıyö trenın- den el sallayanlar. Soldakı gn renklı bınalann pencere- lennden sessızce bakanlar. "Susma. sustukça sıra sa- na gelecek!" Helıkopterganpbırdenız hayv anı ya da bır böcek gıbi yenıden homurtuyia geçıyor. Karnındakı ışık, aşağı doğru bakan bır göz sankı. "Açık Hava Bunarlı Loko- motif Müzesi"nın yakının- dan geçıyoruz. Türkıye"ye gelen ılk lokomotıf. Pence- relerınde zarıf ay-yıldızlar. Tofa>-Fıat bınası önünde sarkıkbıyıklı bırtemızlık ış- çısı başındakı turuncu kaskı çıkararak tennı sıldı Güneş- ten ka\ rulmuş yüzünde her- hangı bıranlatım olmaksızın yürüyüşü ızliyor. Yanına yaklaşıp sendıkalı olup ol- madığını soruyorum. Bele- dıyeye hızmet veren bır özel şırket çalışanı. Aylık ücretı 7 milyon. Günde 8 saat. haf- tada 6 gün çalışıyormuş. Sendıka yok. Az sonra 8 siralı polis ba- rıkatı. Şapkalı \e berelı po- lıslerın aramasından geçıyo- ruz Bereliler çevik kuvvet polıslenymış.. bankatlardan sonra yol ıkıye ayrılarak ge- nışlıyor. Buralar Ankara Ha- lı'nın uzantılan ve çöplüktü. Bulv ar 10 yıl kadar önce y a- pılmış. Tandoğan Köprü- sü'ndeyız Dört bır yandan Türk-lş kasketlı yürüyüş kollarının akın akın alana gelmekte olduğunu buradan görüyoruz. Ve yıne oradan tandoğan Manf na bakınca beyaz ve mav ı çıçeklerden büyük bir tarla dalgalanıyor sankı Ilk kezduydugumbır slogan: "Hükümet şaşırdı. halkımızı taşırdı" Köfte ekmek. sımıt ve su satıcılarının bağınşlarıyla sloganlarbırbırınekarışıyor. Ve iik davul zurna sesleri... Bu yürüyüş, bu topluluk. bu seslervebu beyaz ışıklı An- kara günü. özledığımız 1 Mayıs günlerinı anımsatıyor bana. Tüm Haber-Sen'ın sıyah zemın üstüne beyaz harfler- le yazılmış flaması. genel- lıkle beyaz zemınlı tlamalar- la bır karşıtlık olu^turuyor. Banlıyö trenlen uzun dü- dük seslenyle geçerken, kü- çük radıkal gruplann "Ey- lem için sokağa" bağınşlan duyuluyor. Kalabalığa yakından ba- kıyorum. Çok büy ük bır ço- ğunluğu erkek. Neredeyse yüzde yüze yakını Hemen hepsıbıyıklıvegenellıkle I- 2 günlüksakal varyüzlenn- de. Pantolonlar genelhkle koyu renk. kunduralar da öy- le. Anadolu'nun çok lyı tanı- dığım kasaba ınsani bunlar. Flamalan okuvorum: Konya-Tez Iş Demır-Yol tş Sıvas Selüloz-tş Dalaman Saglık-lş Mersın Sağlık-lş Kaysen Derken topluluklardan bı- nnın önünde. davul zurnay- la bır mehter marşı ve bır mehter oyunu... Türk Harb-Iş topluluğu ıçinde bırkaç kadm da var yürüyen. Başörtulennın (türban degıl) üstüne Türk-lş şapkalarını gıymışler. Türk-lş'ın propaganda arabası Tandoğan'dan Sıhhı- ye yönüne doğru ılerlıyor. Üzerinde amblem ve Türk- tş'ın kuruluş tarıhı. 1952. "Evrensel". "Aydınlık", "Sosvalist İktidar" ve "Cumhuriyet** satan genç- ler. . Şeker İş. Teksıf ve Sosyal Sıgortalar'ın ambulansları. İşçi sınıfı kendı sağlık önle- mını de kendısı almış. Kalabalık on bınleri bulu- yor. Bu apaçık bır halk hare- ketı. Fakat aynı zamanda da bır erkek hareketı. Kadın iş- çi ler nerede? Belkı de Ana- dolu'nun gerçeğı mı bu? Tandoğan Köprüsü altına ınerek. bır sure çımenlerde dınlenıyoruz. Soldakı aske- n bölge önünde sıralanmış komando erlerle ışçıler soh- bette. Cadde üzennde polis araçları. polısler. Saçlarmı şapkasının arkasından boy- nuna doğru atkuyruğu topla- mış sanşın bır bayan polis. Güneş gözlüklerı. pantolonu ve duruşuyla. bır fılm artıs- tı kadar zanf... Köprü altında Mustafa Ekmekçi'yle karşılaşıp ku- cakla^tık. Elındekı bırzem- bıl benzerı çantada gazete- ler ve ılaçlan. "Toplusözleş- nıt görüşmeleri aksadı. Hü- kümet yan çizdi. Türk-İş bu- nun için göv de gosterisi yap- mak istedi" dıyor Toplulukla şımdı Sıhhıye üzerınden Kızılay a doğru yüniyoruz Türkıye Maden tşçılen Sendıkası'nın ön sı- ralannda bayan ışçıler... Yandakı Işçı Partısı y ürüyüş ' koluyla bır slogan çatışması yaşanıyor. "Halklann kar- deşliS" sloganına karşı Ma- den Iş ^aflanndan "Kahrol- sun PKK" sloganı yükseli- yor. Bunu "Maden işçisi-de- mokrasi bekçisi" bloganı ız- lıyor. Ve üçüncü bır slogan bütün gruplan bırleştırıyor: "Hükümet istifa, Tansu Amerika'ya" Şemsıyelı bır adam geçı- yor. Tek kolu yok. Kahve- rengı ceketlı. Başında gn bır fötr şapka Koyu renk bır pantolon. Koyu renk pabuç- lar. Yürüyüşle bır ılgısı yok. Oradan geçıyor Emekli bır tahsıldar olabilır. Bu kez bır Çebov kahramanı Fellini gı- bi bır yönetmen, bu adam- cağızla bu topluluk arasında kamerasını gezdırerek müt- hış görüntüler yakalardı dı- ye düşünüyorum... Sıhhıye"de çevık kuvvet. kalkanlarıyla sağa gıden caddeyı kapamış. Türk-İş propaganda arabasında oy- nak havalar çalıyor. Büyük, sakın bır yürüyüş bu. Polis- te de. ışçılerde de gergınlık- ten eser yok. Bır panzerin nedense öt- türdüğü sırenlenne topluluk ıslıkla karşılık venyor... Gö- rünür tek çatışma bu. Gn binalann pencerelen- ne bır kez daha bağırılıyor: "Suskun topluluk istemi- >»ruz" "Susarsan sıra sana gele- cek" Türk-İş propaganda ara- cından yükselen "Benim iş- çim", "Benim memunım". "Benim emeklim", "Benim dulum", "Benim IMFm" seslenışlerı yuh seslenyle yanıtlanıyor. Yenışehir Pazan önünde bu kez bir köylü hamal. önünde küfesı. güneşten ka\ rulmuş ve anlatımını yı- tırmış bir yüzle topluluğa bakıyor. On bınler. hükümeti "emeğesa>gı"ya ve "suskun toplum"u konuşmaya zorla- mak amacıyla Kızılay'da toplanıyor...