Katalog

2MAYIS1995SALI CUMHURİYET SAYFA EKONOM MESS'te yeni yönetim • Ekonomi Servisi - Türkiye Meta! Sanayicileri Sendikası'nın olağan 35. Genel Kurulu'nda yapılan değişikliklerle yönetim, denetleme ve disiplin kurulu üyeleri yeniden belirlendı. Buna göre Erdoğan Karakoyunlu, Bedirhan Çelik. Nizam Uluatlı, Hamdi Akın, Cefi Kamhi. Uraz Tantuğ, Sedat Fenerci, Orhan Atiker, Yalçın Amanvermez yönetim kuruluna, Metin Şanlı, Alp Tiryakioğlu, Mehmet Betil denetleme kuruluna, Jak Kamhi, Ali Nizamoğlu, Suphi Aydıner, Mustafa Evinjen ve Zeki Aytaç da disiplin kurulu için belirlene isimler oldular. Toyota'ya zam • Ekonomi Servisi - Toyotasa. Corolla modeflerinin anahtar teslim fıyatlanna ortalama yüzde 3.6 oranında zam yaptı. 1 Mayıs 1995 yılından geçerli olacak artışla Corolla'lann fiyatlan 545 milyondan başlıyor. DİE, 69'uncu yaşmı kutluyop • ANKARA (ANKA)- Türkiye'nin istatistik altyapısından sorumlu olan Devlet istatistik Enstitüsü kuruluşunun 69'uncu yılını ve "Türkiye İstatistik Günü'nü 3-4 mayıs günlerinde kutlayacak. Enstitü, 'Türkiye Istatistük Günü' olarak ilan edilen 9 mayıs gününün kutlama programını da arife gûnüne raslaması nedeniyle 3-4 mayıs günlerine aldı. Özelleştirmede personel nakli • AJVKARA (AA) - Özelleştırme programında yer alan ve özelleştirilen kuruluşlarda, 657 sayılı Devlet Memurlan Kanunu'na tabi personel ile sözleşmeli personelin, diğer kamu kuruluşlanna nakilleri sürüyor. Bu çerçevede şimdiye kadar 2 bin 750 personelin nakil işlemleri gerçekleştirildi. Nakiller, Devlet Personel Başkanlığı. Özelleştirme Idaresi Başkanlığı ve ilgili kuruluşlann işbirliği ile yapılıyor. ABO licaret Bakan Yardımcısı geliyor • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Uluslararası ekonomik politikadan sorumlu ABD Ticaret Bakan Yardımcısı Charles F. Meissner, dün Türkiye'ye geldi. Meissner, ABD ile Türkiye arasındaki ticareti artırma ve ABD'nin "Yükselen Büyük Pazarlar" (BEM) stratejisinı geliştirme amacını taşıyan ziyaretin ardından bugün basın toplantısı düzenleyecek. ŞtRKETLERDEN • AMERICAN LIFE HAYAT StGORTA'ya Standart & Poors tarafından taahhütleri karşılama gücünden dolayı AAA notu verilmesınin ardından şirket. Türkiye 'de yeni yatınmlara hazırlanıyor. • KEREVİTAŞ "Süperton" ton balığı tesislerinın dondurulmuş depo kapasitesini 7500 tona artırdı. • DEMtR Sıgorta, Bodrum'daki Marina Vista Oteirnı 96 milyar TL üzerinden sigortaladı. • ISVÎÇRE Sigorta, 1995 yılı periyodik eğitim programını şirket merkezindeki eğitim binasında gerçekleştirdi. • MUTLU Akü, 50. kuruluş yılında ürünlerinin garanti süresini 24 aya yükseltti. • SÜPERTON, ikili ekonomik paketlerde piyasaya sürdüğü ürünlerinde ev hanımlanna pratık konserve süzgeç hediye ediyor • LOGOSOFT, S ve S Intemational PLC fîrmasının yeni üriinü Dr. Solomon Anti Virüs Toolkit 7.0*ı piyasaya çıkardı. • ŞARK HAYAT AvTupa yakası dogrudan pazarlama ofisini Gayrettepe'de actı. • ARENA BİLGİSAYAR "Hevvlett Packard Yetkili Satıcılar Toplantısı" tstanbul Çırağan Oteli'nde yapıldı. • MOTOROLA Türkiye ofîsinin açılışı çerçevesinde gerçekleştirilen bir dizi etkinlıği içeren "Motorola Haftası" Gala Gecesi yemeğiyle sona erdi. Özelleştirme İdaresi raporunu KİT Komisyonu'na Başkan Yeşilada değil, Bakan Erek sundu Bakan, bürokrab susturduANKARA (Cumhuriyet Büro- su)- Eski adıyla Kamu Ortaklığı Idaresi (KOİ) olan Özelleştirme Idaresi Başkanlıği'nm (ÖIB) 1993 yılı hesap ve faaliyetlerinin deneti- mine TBMM KİT Komisyonu'nda başlandı. Toplantının açılışında konuşan Komisyon Başkanı Hamdi Cçpı- nariar, idarenin kuruluşundan bu yana 8 başkan değiştirmenin dü- şündürücü olduğunu söyledi. Özel- leştirmede kâr ve zarar eden mües- seseler aynmının bir kenara bıra- kılması gerektiğini ifade eden Üç- pınarlar, KJT'lerin özel sektör tara- findan değerlendirilmesi ve serbest piyasa koşullan içinde özelleştir- menin yapılmasının bir zonınluluk olduğunu artık herkesin kabul etti- ğini savundu. Üçpınarlar, özelleş- tirmenin Türkiye açısından önemi- nin dünya genelinde kat be kat da- ha fazla olduğunu dıle getirdi. Devlet Bakanı Ali Şevki Erek ise sunuş konuşmasında bugüne kadar gerçekleştirilen özelleştirme uygulamalan ve iptal edilen özel- leştirme kararlan hakkında detaylı bilgi verdi. Bakan Erek, Özelleştir- me Idaresi Başkanlığı (ÖIB)4O46 sayılı Özelieştirme Yasası'nın yü- rürlüğe girmesinden sonra idare ta- rafindan teknik olarak 250 milyon dolarlık özelleştirme uygulaması gerçekleştirildiğini, bu tutann 50.4 Yeşilada, konuşma metnini dağrtü. milyon dolarlık bölümüne ilişkin mülkiyet ve hisse devrinin tamam- landığını bildirdi. Erek, POAŞ, Tüpraş, ORÜS, Etibank Bankacı- lık, Kumaş, Köyteks ve Sıvas De- mir Çelik (şletmeleri'nin çekirdek yatınmcılara blok satış, halka arz. uluslararası piyasalara arz gibi özelleştirme yöntemleriyle satışı- na ilişkin çalışmalann yoğun bir şekilde devam ettiğini bildirdi. Can Yeşilada'nın komisyon üyelerine dağıtılan konuşma met- ninde ise 1986 yılından bu yana özelleştirme uygulamalanndan el- de edilen toplam gelirin 24.7 tril- yon lira (2.2 milyar dolar) olduğu, temettü gelirleri ve diğer gelirler • KİT Komsiyonu'nda ÖÎB'yi alışılagelmiş uygulamanın tersine, özelleştirmeden sorumlu Devlet Bakanı Ali Şevki Erek ile görevinden aynlması beklenen OİB Başkanvekili Can Yeşilada temsil etti. Erek'in son anda katılacağını bildirmesi nedeniyle Yeşilada, toplantı için hazırladığı konuşma metnini okumadan komisyon üyelerine dağıttı. İdarenin faaliyetleri hakkında komisyona Erek bilgi verdi. eklendiğinde ise toplam özelleştir- me hasılatının 31.4 trilyon liraya (yaklaşık 3 milyar dolara) ulaştığı kaydedildi. Geçkalındı Özelleştirmeden sorumlu Dev- let Bakanı Alı Şevki Erek. Komsi- yon'a yaptıgı sunuş konuşmasın- da, Türkiye Cumhuriyeti'nin özel- leştirmeyi hakkıyla yapmaya mec- bur olduğunu söyledi. "Türldye'de artık, özelleştirme yapılsın mHa- pıbnasuı mı tartışmalanıun gerid« bıraloklığınr kaydeden Erek. özel- leştirmede geç kahndığını vurgula- dı. Erek, 1993 yılında, 547 milyon dolan satış, 110 milyon dolan da AJi Şevki Erek detaylı bilgi verdi. temettü olmak üzere özelleştirme- den brüt 657 milyon dolarlık gelir sağlandığını ifade etti. Türkiye ekonomisinin rayına oturtulması için 5-6 karadeliğin kapatılmasmın zorunlu olduğunu anlatan Erek, "Bu karadeliklerden birisı de kamu açıklandır. KlT zararlannın kapa- tılması ve Hazine denilen havuzun su tutması için özelleştirme gerek- lidir" dedi. Erek, özelleştirmenin her şeyin çaresi "sihirli bir değ- nek" olarak görülmesinin de doğ- ru olmadığına dikkati çekti. Devlet Bakanı Erek. özelleştirmede "kâr- h KÎT'ler satılmasın, zarar eden- ler sahlsın" değerlendirmesinin artık gündemde olmadığını da be- lirterek özelleştirmede, istihdam, verimlilık. sermayenin tabana ya- yılması ile satış sonrası gözetim ve denetim yapılması ilkelerinin göz önüde bulundurulduğunu kaydet- ti. Karabûk, örnek özeüeştirme Karabük Demir Çelik FabrikJa- n'nın çalışanlara ve yöre halkına devrini "abide bir örnek" olarak nitelendiren Erek. Karabük'e, 4 bi- ni aşkın işçinin 40'ar milyon lira- lık hisse alarak ortak olduğunu kaydetti. Erek, son üç fabrikasmın satılmasıyla da Yem Sanayii 'nin tü- müyle özelleştirildiğini anımsattı. Özelleştirmede "iptal ve fiyas- ko" eleştirilerine de değinen Erek, EBK, Petlas ve Sümerbank'ın sa- tış kararlannın niçin iptal edildik- lerini bir kez daha açıkladı. Özel- ieştirmenin tıcan bir olay olduğu- nu ve kendi iradeleri dışındaki ko- nulann yapılan işlemlere etki yap- tığını da kaydeden Erek. eksiklik- ler olması halinde bunlann kabul- lenilmesinin doğal olduğunu söy- ledi. Erek, attıklan imzayı savuna- caklannı belirtti. Erek, satılanlann bir kamu malı olduğuna dikkat çe- kerek, müzakerelerinuzun sürebi- leceğini, nihai karan ÖYK'nin ver- diğini, bütün bürokratlann ve ilgi- li sıyasilerin geceli gündüzlü çalış- üklannı vurguladı. Hükümet zaırnna ara vermedi ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Uluslarası Para Fonu'na(IMF) sundu- ğu niyet mektubunda. bütçeye ek gelir sağlamak için KİT ürün fıyatlannın dü- zenli olarak arttınlacağı vaadinde bu- lunan hükümet, yılbaşından bu yana uygulamaya soktuğu zamlan kesinti- siz sürdürüyor. Ocak ayından beri de- mir-çelik ürün fıyatlanna 4, akaryakıt ve tüpgaz fiyatlanna 3, şeker fiyatlan- na da 2 kez zam yapıldı. Memur maaşlanna Bütçe Yasası çer- çevesinde 1 ocakta yapılan yüzde 15 oranındaki zam, yılın ilk 3 ayında tü- ketici fıyatlanndaki yüzde 17.5 oranın- daki artışla birlikte eksiyedüştü. Hükü- met, memurlara 1 nisan itibanyla yüz- de 7.5 oranında ve 15 nisanda da orta- lama yüzde 40 düzeyinde verdiği ek maaş artışlannı da geçen ay peş peşe uygulamaya soktuğu zamlarla geri al- dı. Süt Endüstrisi Kurumu'nun (SEK) geçen ay ürün fiyatlanna yaptıgı yüz- de 15 oramna varan zamlann dışında nisan ayında, 1994 sonuna göre tüpgaz ve akaryakıt ürün fiyatlan 3, şeker fi- yatlan 2, demir-çelik ürün fiyatlan da 4 kez arttınldı. Hükümetin, yılbaşın- dan bu yana KlT ürün fiyatlannda yap- tıgı zamlar şöyle: 5 ocak: Sağlık Bakanlığı ilaç fıyat- lanna yüzde 10 zamma onay verdi. Tüpgaza yüzde 3.7-4.2 zam ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Son akarya- kıt fiyatlan ayarlamasında halk arasında tüpgaz olarak bilınen likit petrol gazının (LPG) rafineri çıkış fiyat- lan değişmezken dağıtım firmalan nakliye giderle- rindeki artışı gerekçe göstererek tüp- gaza zam yaptılar. 27 nisan perşem- be gününden geçerli olan yeni zam oranı, yüzde 3.7 ila yüzde 4.2 arasın- da değişiyor. Ayarlama sonrası 2 kg'lık piknik tüpünün yeni fıyatı Ankara'da 50 bin lira, Istanbul'da 52 bin lira oldu. 12 kg'lık piknik tüpünün fi- yatı ise Ankara'da 275 bin lira, İstanbul Rumeli yaka- sında 280 bin lira, Anadolu yakasında 278 bin liraya yükseldi. Rafınerilerin illere olan uzaklığına göre değişen tüpgaz fi- yatlan. serbest fiyat uygulaması ne- deniyle firmalar arasında da küçük çaplı değişiklik gösteriyor. 10 ocak: Devlet Demir Yollan bilet fıyatlanna yüzde 30 zam yaptı. 19 ocak: Akaryakıt ürünlerine yüz- de 12 ile yüzde 24 zam yapıldı. 20 ocak: Tüpgaz fiyatlan yüzde 17 ile yüzde 20 oranlannda arttınldı. 25 ocak: Demir-çelik ürün fiyatlan- na yüzde 20 oranında zam yapıldı. 26 ocak: Şeker fiyatlanna yapılan 3. zam yüzde 18 oranında belirlendi. 8şubat: THY bilet fiyatlannı yüzde 49 ile 45 oranlannda arttırdı. 18şubat: Akaryakıta yüzde 3-9 zam. 20 mart Demir-çelik ürünlerine yüz- de 5 ile yüzde 10 arasında zam 21 mart:Tüpgaz fiyatlanna yüzde 5 oranında zam yapıldı. 22 mart: Kâğıda yüzde 30-42 zam. 4 Nisan: Demir-çelik ürün fiyatlan- na yüzde 7.1 oranında zam yapıldı. 5 nisan SEK ürün fıyatlanna yüzde 9.37 ile yüzde 15.18 zam yapıldı. 10 nisan Demir-çelik ürün fıyatlan- na yüzde 15 oranında zam yapıldı 26 nisan Akaryakıt ürün fiyatlan yüzde 3 ile yüzde 5 arttınldı. 30 nisan: Şeker fiyatlanna yüzde 15 oranında zam yapıldı. 1 mayıs: Tüpraş, tüpgaz fıyatlanna yüzde 3.7-4.2 zam yaptı. UZANLAR'A SAT1ŞA PROTESTO Metaş işçisinden ilan kampanyası İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) - tzmir Metalurji Fabrikası TAŞ (METAŞ) çalışanlan, gazetelere ilanlar vererek yüzde 42.55 oranındaki Özelleştirme Idaresi lehine rehinli hisselerin, Rumeli Çelik Sanayi AŞ'ye satışının iptalini istediler. "Metaş çalışanlan " imzası ile yayımlanan ilanda, çalışanlann. bugüne kadar, mutlu ve huzurlu bir ortamda, Metaş gibi köklü bir müessesede çalışmanın kıvancını yaşadıklan belirtildi. Hisselerin devri konusunda çalışanlann isteklerinin hiç dikkate alınmadığı görüşü savunulan ilanda, şöyle denıldı: "Bizi bir eşya, bir kölegibi satolar. Düzenimizi, huzunımuzu bo/dular. Biz kavga istemiyoruz. Sokaga dökülmek hiç istemiyor, uzlaşma anyoruz. Başanyı ohışturan bizlere, 'Başan bizim. sıkıntı sızin' denmemelidir. Saym Ba^bakanımızm Ankara'da btze verdiğisözü tutmasuu istiyonız. Bir liderin büvüklügü, gereken noktada hatalı kararlan ulusun yaranna duzeitmesi>1e de ölçülür. Metaş Izmir'indir, Izmir'de kalacakür. Hatalar düzeltilmelidir, tek isteğjmiz budur." Çalışanlar, ilaniannda, halktan ve yetkililerden, bu taleplerine destek olmalannı da istedi. Enflasyonun günah keçisi haline gelen sektör güçbirliğine gidiyor Sebze-meyve lobisi otuşma yolunda HÜLYAGENÇ Trilyonluk kayıt dışı eko- nomi ile rekabet edemeyen Meyve Sebze Komisyoncu- lan 'vakıf' çatısı altında güç- birliğine gidiyor. Tanm poli- tikalannın belirlenmesi, hü- kümete öneriler götürülmesi, tanmda standardizasyonun sağlanması ve kayıtdışı eko- nomiyle mücadele edılmesi amacıyla kurulacak olan Türkiye Meyve ve Sebze Komısyonculan Birliğı Vak- fi'nın, Türkiye genelinde fa- aliyet göstereceği kaydedili- yor. 22 nisanda alınan prensip karan ile kurulmasma karar verilen vakfin ön hazırlıkla- nnın mayıs ayı içinde ta- mamlanacağı, yaz sonuna kadar faaliyete geçirileceği bildiriliyor. Türkiye'de kayıt dışı ekonominin yoğun ola- rak bulunduğu alanlann ba- şında u Tanm sektörünün" geldiğini ifade eden istanbul Meyve Sebze Komisyoncu- lan Derneği Başkan Yardım- cısı Sedat Tokturk, kuruluş aşamasında olan vakfın bu alanda sürdürülen mücade- leyi tek elden ^rüteceğini bildirdi. Devletin uyguladığj yalnış vergi politikalannın, getiri- len muafıyetler ve denetım- sizliklerin kayıt dışı ekono- miyi körüklediğini belirten Toktürk, Gümrük Birliği ön- cesinde bazı reel düzenleme- ler yapılması gerektiğini sa- vundu. Ekonomideki kaça- ğın önlenmesi konusunda vakfın proje üreteceğini vur- gulayan Toktürk, tanm poli- tikalannın geliştirilmesinde vakfın yeni bir misyon üstle- neceğine dikkat çekti. Vakfın kuruluş hazırlıklannın hazi- ran ayında yapılacak 3'üncü istişare konseyine kadar biti- rilmiş olacağını vurgulayan Toktürk, meyve-sebze ko- misyonculan demeğinin mevcut sistem içindeki boş- luğu dolduracağını ifade et- ti. Vakfin yeni tanm politika- lan geliştirmeyi hedefledik- lerini kaydeden Toktürk, ye- ni tasanlann etkin bir kuru- luş aracılığıyla mevcut hü- kümete sunulacağını açıkla- dı. Vakfın yatınm planlan- nın bulunduğunu ifade eden Toktürk, "İlk etapta yap- mayı düşündüğümüz yatı- nmlar arasında tanm ürü- nü etiketleri ile ambalaj malzemeleri üretmek bu- lunuyor" dedi. Vakfın tstan- bul yada Ankara merkezli olacağını kaydeden Toktürk, vakfın yönetimine ilişkin hu- suslann henüz oluşturulama- dığını sözlerine ekledi. Hal dışındaki kaçak saüşlarla rekabette giiçlük çeken sebze ve me\ \e komisyoncula- n Türkiye çapında bir vakıf çaüsı altında birleşmenin hazırlıklannı yapıyor. Vakfin temel amaçlan arasında, tanm politikalan ve yasal düzenlemelerde hükümete karşı baskı grubu yaratmak ve standardizasyonu sağlamak >er alıyor. Genç girişimcilerin ilgi odağı olan hizmet sektörü, başıboş büyüyor Kargo9 sadece 4 yasasızlığı 9 taşıyamıyor MERİHAK İZMİR - Olkemizde hızla yay- gınlaşan ve "yasal düzenlemesi" bulunmayan kargo taşımacılığı ^yasa" bekliyor. Şirketler arasındaki ilişkilerin yoğunlaşması ya da ürün dağıtım ağının yaygınlaşmasıyla birlikte ortaya çıkan hizmet sektörlerinin sayısı giderek artıyor Bunlardan biri hiç kuşkusuz kargo taşımacılı- ğı. Son yıllarda tanıştığımız bu genç hizmet sektörü, özellikle ye- ni girişimcilerin ilgi odağı oluyor. Daha bir kaç yıl öncesine dek kargo taşımacılığı dendiği zaman akla gelen otobüslerin bagajlan ar- tık "nostalji" olmaya yüz tuttu. Otobüs biletlerinin arkasında yer alan ya da malın teslimi sırasında "Meydana gelecek zarardan so- rumlu değiliz''yazısı da artık tarihe kanştı. Şimdı, ışyerinizden ya da evinizden aldığı bire\Tağı, milyon- larca lira değerindeki bir malı. bir ya da iki gün içinde karşı tarafa gö- türme konusunda çalışan şirketler, bu malın taşınması sırasında mey- dana gelecek hasannı da karşılaya- cağı konusunda güvence veriyor. Mal, teslim ahnışından teslim edi- Kargo taşımacılığı, yeni girişimcilerin odağı olarak otobüs bagajlannın ötesine taşındı. linişine dek sigorta altına alınıyor. Kargo taşımacılığıyla ilgilenen firmalann sayısı son yıllarda man- targibi çoğaldı. Sektörün kârlı ol- ması birçok girişimciyi bu yöne ka- nalize ediyor. Her ne kadar "çok araç veinsan" çalıştınldığı savlan- sa da malının "sağsaüm" yerine u- laşmasını isteyen, "parasına" kat- lanıyor. Yurt lçi Kargo Servisi Genel Ko- ordinatörü HaKl Ünlü, bu sayının artışının. ekonomik ve sosyal alan- larda meydana gelen hızlı gelişme- lerle paralel olduğunu dile getin- yor. fşletmelerin çeşitlenmesi so- nucu, kargo taşımacılığı sektörün- de çalışan firma sayısının gün geç- tikçe artmaya başladığını belirten Ünlü. yasal bir düzenlemenin ol- mayışını en büyük "eksiklik" ola- rak niteledı. Ünlü, "Kargo taşıma- cılığı Türidye'de yeni bir olgudur. Bu konuda kargo taşımacılığı konu- sunda hiçbir yasal düzenleme bu- luıımanıaktadır. Kargo ta$ımacıl»- ğıııın hukuki sorunlan ticaret ka- nununun. eşya taşımacılığına iliş- kin hükümlerinin kıyaslanması su- retiyle çözülmeye çalışılmaktadır. Me\eutyasal düzenlemeJerin yeter- siz kafdığı bu durumda devletin ge- rekli yasal düz:nlemekri vaparak ivedilikle bir çözüm hazırlaması ge- rektiği düşüncesindeyiz" dedi. Ünlü. "Kargo taşımacılığının standartlannı. verilen hizmet ile müşterilerinin tercihleri belirle- mektedir. Kaldı ki, kargoculuk kâr- lı bir iş değüdir. Çünkü hizmet sek- törü olduğu için çok sayıda insan, araç ve gereçle hizmet vermekte- dir" diye konuştu. Expres Kargo Genel Müdür Yar- dımcısı Serdar Yanaşan ulaştırma sektörünün diğerlerini yatay olarak kesen ve bu sektörlerin gelişmele- rini destekleyen bir sektör olduğu- nu söyledi. Ekonominin giderek gelişmesiyle, ulaşım taleplerinin yoğunlaşmaya başladığını dile ge- tiren Yanaşan, şunlan söyledi: "Büyük potansiyele sahip olan sektörümüzde, beklenen görevlerin tam anamıvla verine getirilebilrae- si için; hı/Jı, güvenli, ekonomik ma- livetli taşıma hizmeti, sürekli geUşen ve günün teknolojisine uyunı sağla- yan hizmet standardı,fl'lkekalkın- masına destek veren, ülkemiz tjca- retini kola>laşnran ve bütçelere da- ha fazla katkı sağla>an bir kargo kara\olu taşımacılık hizmeti gibi, bazı temel faktörlerin devamlı göz önünde tutubnası gerekir." İŞÇİMN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Uyarı Türk-lş'in izmir mrtingi, Demokrasi Platformu'nun 1 Mayıs kutlamalan, nereden bakarsanız bakın, iki günde meydanlara yüz binleri topladı. Gündem önceden belliydi. Büyük ağıriıklı işçi ka- labalıklan, doğal olarak canlannı en fazlayakan gün- cel sorunlara yönelik sloganlar atacaklardı. SSK ya- sa değişikliği, "mezarda emeklilik" olarak simgele- şen kısıtlamalar, hükümetin işçi karşıtı bilinen poli- tikalan,renkligösterilerve sloganlaria protesto edil- di. Her şey bilinen, beklenen ölçüler içinde olunca, meydanlara çıkan yüz binler, medyayı çok fazla he- yecanlandırmadı. Olay da çıkmamıştı nasılsa. Ha- berler arasında, sıradan yer ve ölçüler içinde geçiş- tirildi. Bunda elbette SSK'ye dönük, bir gün önce Türk-lş'in Izmir'de, Hak-lş'in Ankara'daayn ayntop- lantılar düzenlemiş olmasının, yüz binlerin coşkulu bir arada toplanamamasının da payı vardı. Ama asıl nedeni, medyanın, işçinin gündemindeki sorunlan, öneçıkardığı istemleri benimsememesinde, dert et- memesinde aramak gerek. Medya işçiden gelen, aslında çok ciddi, çok an- lamlı uyanyı, biraz görmemezlikten geldi de, politi- kacı ne yaptı? Nasıl algıladı? İşçinin, çalışanlann bu haliyle çıkmamasını istedik- leri SSK emeklilik yasası, çıkmasını istedikleri iş gü- vencesi, işsizlik sigortası, memura sendika hakkı, sendikal yasalann demokratikleşmesi, sıfır, ya da düşük zamlı sözleşme politikalanndan dönüş.. ko- nulan ne olacak? Hükümet, siyasi partiler, paria- menterier söz konusu eylemlerden nasıl etkilendi- ler, nasıl bir uyan aldılar? Olaya medya gibi "olağan", "o kadan olur", "sı- radan" diye baktılarsa, ona göre politikalar gelişti- receklerse, bence çok yanıldılar. Evet sorunlann bo- yutu ile kıyaslandığında, tek tek meydanlardaki ka- labalıklar için "çok büyük ve çok coşkulu, tepkili i- di" diye bir sonuca varmak biraz abartı olabilir. İşçi, çalışan, tabandaki tepki "yumuşak" olarak algılana- bilir. öncelikle bugünün gündem karmaşasında, gün- celliğin birkaç gün, bazan birkaç saatte değiştiği bir ortamda, tansiyonun düşük, kafalann dağınık, bek- lentilerin zayrf olduğu bir havada, hiçbir siyasi par- tinin, hazıriıksız böylesi kalabalıklan bir araya getir- me şanslannın dahi olmadığını söyleyebiliriz. Tabii bizim gibi aklın değil, duygulann ağır bastığı bir toplumda, toplumsal tepkilerin de çok fazla de- ğişkenlik, daigalanmalar gösterdiği gerçeğini göz ardı etmeden. Bir başka gerçeğin aslında attını çiz- mek, sendikal örgütlenmenin belki de en moralsiz birsürecinde, hazırlıksıztoplanabilmişbukalabalık- lann çok cıddiye alınması gerektiğini söylemek isti- yorum. Sendikalar kitleleri meydanlara toplamak için, uzun bir hazırlık yapmamış, öyle fazla çaba göster- memişlerdir. Genelde güç gösterisi olması istenen mitingler için haftalar öncesinden hazırlık yapılır, iş- çilerin işyerlerinden aynlmasının koşullan yaratılır, gereken izinler alınır, araçlar sağlanır, çok ciddi har- camalar yapılır, işçi söz konusu eyleme koşullandı- nlır.. Yıllann birikimi sorunlar, işçiyi öylesine patlama- ya hazır bir bomba haline getirdi ki, söz konusu ka- labalıklan toplayabilmek için hiçbir özel hazıriığa, çabaya gereksinim yok. Bir de içten içe, üç işçi konfederasyonu arasında- ki çatışma, Türk-lş'i 1 Mayıs'a resmen katılmakla bir- likte, gücünü bir gün önce ayn bir mitingle göster- me eğilimine sokmuş, Hak-lş çekilmiş, bölünme, gerek bir gün önceki, gerekse dünkü mitinglere coş- kusuz hazıriık, işçiyi katılım konusunda olumsuz et- kilemiştir. Bazı Türk-lş yöneticilerinin taban üye çoğunluğa güvenip izmir'de güç gösterisi, Istanbul'da DİSK ve sola ders verme hesabı ters tepti. Kendi tabanı ol- mayınca, Türk-lş Başkanı, protestolardan, konuşa- madan, kürsüyü terk emek zorunda kaldı. Şimdi ister SSK, ister toplusözleşmeler, ister iş güvencesi, işsizlik sigortası gibi yaşamsal başka so- runlar için, işlerin bir de ciddi tutulduğunu düşünün. Ben siyasetçi olsam, pazar günkü Türk-lş mitingi, dünkü 1 Mayıs kutlamalanna öyle "işçiler, kurtlarını döktüler, söyleyeceklerinisöylediler" diye bakmam. Yağlı güreşteki kapışma öncesi bir "peşrev", bir u- fak "uyan" gibi algılanm. öfkeli işçiyi gazaba geti- recek yeni karariardan, uygulamalardan korkanm. İthalat artışını gerekçe gösterdiler ABD9 iç çamaşıra kota getiriyor ANKARA (AA) - ABD, ithalatı çok hızlı arttığı ge- rekçesi ile Türk iç çamaşır- lanna kota koymak istiyor. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) yetkililerinden alı- nan bilgiye göre ABD, Dünya Ticaret Orgütü Teks- til ve Giyim Anlaşması'nın geçici koruma tedbirleri ile ilgili maddesi uyannca, Türkiye çıkışlı pamuk ve suni elyaftan iç çamaşırlan kategorisinde, ithalatın sü- ratle artmasının ABD sana- yiine zarar verdiği veya za- rar tehdidine yol açtığmı öne sürdü. ABD, bu kate- gorilerde miktar kısıtlama- sına gitmek amacıyla, 28 martta, Türkiye'den müza- kere talebinde bulundu. ABD tarafi, 60 gün için- de müzakerelerden sonuç alınmaması halinde, 1 mil- yon 291 bin 118 düzine tu- tannda bir kota uygulama- ya başlayacağını bildirdi. ABD'nin Türkiye'ye verdiği sürenin 28 mayısta dolacağına dikkat çeken DTM yetkilileri, Türki- ye'nin, "Kurban BayTamı tatih' nedeniyle 15 Mayıs'tan sonra görüşmenin müm- kün olacağı" yolunda ABD'ye bildirimde buluna- cağını daha sonraki görüş- me tarihinin ise ABD tara- fından belirleneceğini söy- lediler. DTM yetkilileri, ABD ile yapılacak müzakerelerden önce, Türkiye'den yapılan ihracatın ABD iç pazannı bozma iddiası ile ilgili tüm bilgilerin analizi ve iki ülke dış ticaret rakamlannın kar- şılaştırılması yönünde ça- lışmalann devam ettiğini kaydettiler. DTM verilerine göre, 1992 yılında 36.9miW yon dolar olan ABD'ye yö- nelik iç çamaşın ihracatı, 1993'te 55.7 milyon dola- ra, geçen yıl ise 72.7 milyon dolara yükseldi. Diğer taraftan, Ocak-Şu- bat dönemi itibanyla bu yıl, ABD'ye iç çamaşın ihraca- tı geriledi. 1992 yılının ilk iki ayında 3.9 milyon dolar olan bu ülkeye yönelik iç çamaşın ihracatı, geçen yıl 6.9 milyon dolara yükseldi. Bu yılın ilk iki ayında ise 6.2 milyon dolar olarak ger- çekleşti. Yetkililer, ABD'nin itha- latı, değer bazında değil miktarbazında değerlendir- diğine dikkat çekerek, O- cak-Şubat dönemi itibany- la, 1993'te336binkgoian iç çamaşın ihracatının ge- çen yıl 676 bin kg'ye yük- seldiğini, bu yıl ise 585 bin kg olduğunu belirttiler. ABD halen bornoz, ge- celik-pijama, bluz-gömlek, çarşaf. t-shirtt, viskon ku- maş, el örgü ipleri, pamuk iplikleri, gömlek, kadın el- bıseleri, yünlü pantolon ve şortlar, pamuklu çarşaf, te- mizlik bezleri, basma, sa- ten gibi ürünlerin bulundu- ğu 40 kategoride, Türk tekstil ve konfeksiyon ürü- nüne kota uyguluyor. 1992'de 400.9 milyon do- lar olan ABD'ye tekstil ve konfeksiyon ihracatı, 1993'te 480.4 milyon dola- ra yükselmiş, geçen yıl ise yüzde 51 oranında artarak, 729.2 milyon dolara çık- mıştı.