Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
:2MAY1S1995SALI CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
1 Mayıs'a coşkuhı kııtlamaDİSK Genel Başkanı Budak, emekçilerin mücadele azmi sürdükçe, 1 Mayıs'lann da yaşayacağını söyledi
Haber Merkezi - "1 Mayıs İşçi Bayra-
mı" yurtta, alınan sıkı güvenlik önlem-
leri arasmda mitingler, yürüyüşler ve ka-
palı salon toplantılanyla kutlandi. Coş-
kulu bir şekilde gerçekleştirilen Istan-
bul'dakj 1 Mayıs kutlamasına Kültür Ba-
kanı Ercan Karakaş da katılırken Anka-
ra'daki miting sırasında Iran bayrağı ya-
kıldı. Adana'daki mitingden sonra so-
kak aralannda "korsan yürüyüş" yaphk-
lan öne sûrûlen 15 kişi gözaltına alındı.
Istanbu! Haber Servisimizin haberine
göre tstanbul'da 1 Mayıs lşçi Bayramı
coşkuyla kutlandı. 1977 yılından bu ya-
na 1 Mayıs kutlamaJanna ızin venlmeyen
Taksim'e sendikacılar ve CHP'liler çe-
lenk koyup, karanfıllerbırakjrlarken De-
mokrasi Platformu, Kadıköy Meyda-
nı'nda onbinlerce kişinın katıldığı bir mi-
ting düzenledi. Coşkunun dorukta oldu-
ğu ve olaysız geçen mitingde. emekçiler
güç göstensı yaptı; "eşitHk"," özgürtük"
ve "demokrasi" istedi.
Gümüşsuyu'ndaki Türk-lş 1. Bölge
Temsılciliği önünde toplanan ve arala-
nnda Türk-lş Genel Başkam Bavram
MeraL DİSK Genel Başkanı Rıdvan Bu-
dak ıle Genel Maden-tş Sendikası Genel
Başkanı Şemsi Denizer'in de bulunduğu
Demokrasi Platformu'na üye örgütlerin
temsilcileri Taksim'e yürûdü. Taksım
Cumhunyet Anıtı'na "1 Mayıs Çeletıgi"
koyan başkanlar, 1 Mayıs 1977'de 37 ki-
şinin hayatını kaybettiği Kazancı Yoku-
şu'na karanfil bırakıp saygı duruşunda
bulundular.
CHP Grup Başkanvekilı Mehmet Ke-
rimoğlu, Kültür Bakanı Ercan Karakaş
ve Istanbul Milletvekili Mehmet Sevigen
ile Esenyurt Belediye Başkanı Gürbüz
Çapan'dan oluşan CHP heyeti de TB-
MM Grubu adına Taksim Anıtı ve Ka-
zancı Yokuşu'nda saygı duruşunda bu-
lundular.
Notlar
1 Mayıs
coşkusu
ATAOL BEHRAMOĞLU
Kadıköy, tarihının en büyük günlerinden
birinı yaşadı.
Yıllar sonra yeniden yığınsal olarak alan-
lardayız.
Kadıköy Belediyesi önü. Söğütlüçeşme
Parkı, sabahın erken saatlerinde bir gelin-
cik tarlası gibi açan pankartlarla donanma-
ya başladı.
• Lodos, gelincik tarlasmı dalgalandınyor.
Gençler, yaşlılar, erkekler, kadınlar, ço-
cuklarel ele. omuz omuza, yürek yüreğe...
, Ben bu 1 Mayıs'ı anımsıyorum... 70'Ii
yıllardan... 7O'lı yıllann şanlı 1 Mayıs'lann-
dan birindeyım sanki...
Şanlı 1 Mayıs'lardan ölesiye korkanla-
nn, onu kanlı 1 Mayıs yaptıklan 1977'ye
kadar geçen süreç...
Acılar unutulmadı, unutulmayacak.
1977'nin şehitleri, kurbanlan unutulma-
yacak.
Fakat yaralan sarmanın; yeniden türkü-
lerle, marşlarla, halaylarla; özgürlük, hak
ve bağımsızlık haykınşlanyla bir araya gel-
'menin zamanıdır.
'Mezarda emekliliğe hayır!'
'Düşüncc özgürlüğü için omuz omuza!'
'Halklann kardeşliği için ei ele.'
'Demokrasi Platformu' Söğütlüçeşme
Parkı'ndan Kadıköy Iskelesi'ne doğru yü-
rüyüşe geçti.
Ağırbaşlı, olgun, deneylerden geçmiş bir
yürüyüş bu.
Bilinçli ve kararlı
Türk-lş, DİSK. kamu çalışanlan birara-
da...
Tıp adamlan, ziraatçılar, metal işçileri el
ele...
Sine-Sen, Çağdaş Hukukçular Derneği,
Yazarlar Sendikası omuz omuza.
Güneşlı, lodoslu bir Istanbul mayısında
Söğütlüçeşme Parkı'ndan Kadıköy Iskele-
si'ne doğru yürüyoruz.
Türkiye Yazarlar Sendikası flaması altın-
da önce birkaç kişiydik.
Gıderek çoğalıyoruz.
AbbasCılga'nın tansiyon rahatsızlığı var;
omuzundaki çantayı almak istiyorum; ver-
miyor. Yürüyüş kolunda olmaktan mutlu.
Kadıköy'de, ak saçlanyla, Arif Damar
yürüyüş koluna katıhyor. Az sonra yine ak
saçlanyla Cahit TanyoLZihni AnadoL, TYS
kortejine katıhyor.
Lodostan, güneşten şikâyetleri yok. Saat-
lerce ayakta kalmaya razılar. 1 Mayıs'ta
alanlarda olmanın coşkusu her yorgunluğa
değer
Halil jbrahim Özcan, Hasan Öztoprak,
Adnan Özer \ e Enver Topatoglu sabahın er-
ken saatlennden ıtibaren koşuşturuyorlar.
Emin Karaca, eşi ve kjzıyla yürüyüş ko-
lunda.
Zeynep Aliye, Feyza Hepçiüngirler, Bed-
rettin Aykuı_.
Öner'le kucaklaşıyoruz.
Yıllar sonra yeniden yığınsal olarak 1
Mayıs'tayız.
Tribünde, işçi liderlerinin arasında Kül-
tür Bakanı Ercan Karakaş'ı görüyorum.
Gece yansı Almanya'dan gelmiş. Birkaç sa-
atlik uykudan sonra orada.
Salman Kaya'yla geçmiş yıllan konuşu-
yoruz. Nihat'ı soruyor. Yakında geleceğini
söylüyorum.
1 Mayıs 1995...
Kadıköy en şanlı günlerinden birini ya-
şıyor. Şanlı 1 Mayıs'lar artık kanla lekelen-
mesin.
Her şeyi yeniden gözden geçirmenin; her
zamankinden çok bilinçli, kararlı ve omuz
omuza olmanın vaktidir...
1 Mayıs tüm yurtta olaysız bir şekilde coşkuyla kudandı. (FotoğraflarHATlCE TUNCtR. TARIK. TIN AZAY)
Yıllann acısı Kadıköy'de çıktı
İstanbul Haber Servisi - Kadıköy
renkahenk: 1 Mayıs Işçı Bayramı'nı
kutlamaya gelmiş onbinler. Kadını, er-
keği, genci, yaşlısıyla ınsan selı akıyor
Kadıköy Meydanı'na. Adını verdiği
alanda, Taksim Meydanf nda kutlana-
mayan 1 Mayıs lşçi Bayramı, yıllar ön-
cesinin görkemını anımsatırcasına bu
kez Kadıköy'de kutlanıyor.
Halaylarçekiliyor, karanfillerdağıtı-
lıyor kucak kucak. Pankart ve dövızler
Kadıköy'ü şenlendiriyor. "Benim iş-
çim"yine bütün espri gücünü kullana-
rakhazırlamışdövizlerini: "Şenortak-
lar, işçiyi memuru yakülar", "Kefene
cep dikelim. maaşlar mezarda", "Gülen
Boya, Polisan işçisini ağlatamayacak".
"Şartü şartsız, özeUeştirmenin her tür-
lüsüne hayır". Ayn niteliktekı çok sa-
yıda örgütün bir araya geldığı meydan-
da sloganlann ortak vurgusu "özgür-
lük, eşitiik, kardeşlik, bağımadık ve ba-
nş.''Alman Sendıkalar Birliği DGB'ye
bağlı 1G metal işçileri, konuklann ara-
sında. Konuk işçilerin elinde, kargacık
burgacık harflerle yazılmış şu pankart
var:
"Almama, İngiltere'den, Yunanistan
ve İrlanda'dan işçiler beraber. Enter-
nasyonel Dav-anışma."
Işçılerle başlavan korteji, meslek ku-
ruluşlan. partıler CHP, BSP. SİP, DDP,
Halkevleri, İHD, TYS, demokratik kit-
le örgütlen, gençlik gruplanyla, diğer
gruplarbütünlüyor. Başı Kadıköy Mey-
danı'na ulaştığında, sonu henüz Söğüt-
lüçeşme'de olan yürüyüş kolu. MHP bi-
nası önünden geçerken taşlar, "Işte bu-
rası faşist yuvasır>
sloganlanyla birlikte
havadauçuşuyor.
Aynı sıralarda Altıyol'da bir grup da
İstiklal Marşı okuyor. "Kahrobun P-
KK" sloganlan eşliğinde polislere gü-
ven duygulannı sunuyor.
Çok renkli kortejin bir ucunda minik
bir oyun sergileyen tiyatro gurubundan
ise "VTva sosyalizm" sesleri yükseliyor.
Çağdaş Hukukçular Derneği Istanbul
Şubesi üyeleri, aralannda Doğan Öz,
Uğur Mumcuve Medet Serhat'ın de bu-
lunduğu çok sayıda posterle yürüyorlar.
Önlenndc "Polis devleti değil hukuk
devleti" pankartı var. Topluluğun bir
köşesinden incecik bir kadın sesı yük-
seliyor "Cinsiyetçi işbölümüne ha-
yır"diye. Saatler süren yürüyüş, Kadı-
köy'deki kutlamanın önemli bir bölü-
münü alıyor. Miting alanı doldugunda
Ruhi Su Dostlar Konısu, ustanın pos-
terleriyle geliyor kürsüye. Ve bırbirin-
den farklı sloganlarla alana giren on-
binler, yeniden "ortaktürküleriııi* söy-
lüyor.
S A L I T O P L A N T I L A R I
I 9 7 0 - I 9 9 5 / İ O N 25 YILDA EDEBİYATIMIZ
EDEBİYAT
ARAŞTIRMALARI
Türkiye ve dünya yeni devrimci dinamikler yaratıyor
Yeni 1 Mayıs'lara doğru
Konusmacılar
Selınn llerı. Zeynep Kerman.
Ahmet Oktay
2 Mayıs 1995 Saat: 18.30
VAPI KREDİ
K l L T ('• R
M V R K E / İ
Yapı Kredı Sermet Çlfter Kutuphanesİ
!stık!âl Cadöesı 285 BeyoÇlu 80050 tstanb. Teiefon f212ı 252 47 00/441
YAPI KREDi
ORALÇALIŞLAR
Bınlerce emekçı dün meydanlar-
daydı. Uzun süredır özlemini duydu-
ğumuz coşkulu bir bayram kutlandı.
Emekçiler uzun bir kışın ardından ba-
hara kavuşan çiçekler gıbiydıler.
Anarşisti, sosyal demokratı, komünis-
ti, Türk'ü, Kürt'ü. ve sendikalı emek-
çisi, özgürlük türküleriyle ülkemizin
dört bir yanını bayram yerine çevirdi-
ler. Türkiye'nin geleceğinin onlann
omuzlannda yükseleceğinin mesajını
bir kez daha verdiler.
1 Mayıs kutlamalan düne kadar sö-
nük geçiyordu. Bu sönüklüğe bakarak
çeşitli yorumlar yapılıyordu. Kımisi-
ne göre artık, işçı sınıfı solculuğunun
zamanı geçmıştı. Kimısine göre gün
değişim günüydü, sınıf kavramlan es-
kimişti. Bir başka grup ise tamamen
tersi yorumlar yapıyordu. Onlara gö-
re işçi sınıfmın devnmci bayrağı iha-
netlere ve dönekliklere karşın yükse-
liyordu.
Dünyada 1 Mayıs'ın neden zayıf
kutlandığı üzenne uzun uzun kafa yor-
maya gerek yok. Sosyalist ülkelenn
içine düştüğü denn bunahm ve çökün-
tü, 1 Mayıs'a öncülük eden güçlerin
morahni bozmuş. şevklerini kırmış,
etki alanlannı daralrmıştı.
Türkiye'de de aynı etkilerin olduğu-
nu söyleyebıliriz. Ama Türkıye'de
uluslarararası olumsuzluğa eklenen
başka etkenler de ortaya çıktı.
12 Eylül askeri darbesiyle çizilen
yeni yasal çerçeve, baş düşman olarak
emekçilen ve sosyalistlen görüyordu.
Darbeci generaller, her şeyi yeni bir
devrimci ve demokratik yükselişi en-
gellemek üzere planladılar. Çıkan
bunca olumsuz tabloya rağmen dün
Türkiye'nin dört bir yanında 1 Mayıs
kutlandı. Son dönemde ortaya çıkan
veriler, dunımun gıderek olumlu yön-
de değişebilecegıne ışaret ediyor.
Son dönemin soldakı en önemli işa-
retlerinden binsı, sosyalistlerin siyaset
sahnesıne yeniden çıkmalandır. Var
olan sosyalist parhlere ek olarak, ye-
ni sosyalist partı kurma hazırlıklan va-
pılıyor. Gazi Mahallesi olaylannda
halkın öfkeli tepkısı yıllann binkimı-
ni yansıtıyordu. Aydmlann, düşünce
ve örgütlenme özgürlüğünün önünde-
kı engelleri kaldırma konusundakı ka-
rarlılığı da son dönemin önemli birge-
lışmesı. Evet. 12 Eylül döneminde iyi-
ce otonter hale getirilen bir devlet ya-
ratıldı.
Güvenlik güçleri içinde ırkçılık
prim yapan bir ideoloji olarak gelişti.
MHP, bazı devletçi-solcu(!) güçlerin
gözünde kabul edılir bir siyasi parti
halıne dönüştü. Bazı eski solcular
MHP'nin Türkiye'nin birliğini sağla-
yabileceğini sanacak kadar gaflet içi-
ne düştüler.
Bütün bunlara rağmen, Türkiye bir
dönemecin ve demokratikleşmenin
eşiğine geldi. Bu demokratikleşme,
devletin baskıcı yapısı nedeniyle, acı-
larla ve gözyaşlanyla ilerleyecek. A-
ma ilerleyecek.
Evet 1 Mayıs'larbelki eskı görkem-
li günleriyle kutlanamıyor. Belki de
hiç eskisi gibi kutlanmayacak. Çün-
kü, Türkiye ve dünya yeni devrimci
dinamikler yaratıyor
Eskisinden farklı bir eşitiik ve öz-
gürlük mücadelesi olacak. Sosyalist-
lerin ve emekçilerin bu yeni süreçte
yeni şeyleryaratacağına inanıyorum. 1
Mayıs. bütün devrimcılere, bütün
emekçilere, bütün sosyalistlere kutlu
olsun.
Demokrasi Platformu'nun düzenledi-
ği miting için Söğütlüçeşme Parkı'nda
sabah saatlennden itibaren toplanan
emekçiler, saat 11.00'de Kadıköy'e doğ-
ru pankart ve sloganlarla yürüyüşe geç-
tiler. Kortejin başında bulunan sendıka ve
demokratik kitle örgütlerinin başkanlan
ile politikacılar, Kadıköy Altıyol'da ha-
lay çektiler.
Söğütlüçeşme-Kadıköy arasındaki
yaklaşık 2 kilometrelik yolu tamamen
kapatan kortejin arka ucu, miting sona
erdiğinde, alana ulaşamadı. Kortejdeki-
ler, güvenlik önlemlerinin zayıflığının
dikkat çektiği miting alanına aranarak
alındı. Pankart sopalannı vermek isteme-
yen grubun polis tarafindan coplanması
sonucu Cihan Yaşar adlı bir üniversite
öğrencisi başından yaralanarak ambu-
lansla HaydarpaşaNumune Hastanesi'ne
kaldınldı.
Miting alanında kürsü önce Ruhi Su
Dostlar Korosu'na verildi, sonra Ferhat
Tunç sahneye çıktı. Miting de ilk konuş-
mayı, Türk-tş Genel Başkanı Bavram
Meral yaptı. Topluluğu selamlama cüm-
lesınden itibaren yuhalanan Meral, ko-
nuşmasını kısa tutru. Meral konuşmasın-
da, "12 Eylül hukukunu sürdürmeye ça-
hşanlardan hesap soracak mısınız" diye
sordu, ancak, topluluktan "yuh" yanıtı-
nı aldı. Miting alanını dolduranlara "Te-
rörle Mücadele Yasası'nı çıkararak hak
ve özgüriüklerinizi kısıtlama>r
a çahşan-
lardan hesap soracak mısınız" dıye soran
Meral yeniden yuhalanınca, ışçilere hü-
kümetin emeklilik yasa tasansını geri
çekmemesi halinde Ankara'ya >airünme-
si önerisinde bulundu ve kürsüden indi.
"Artık insanlar kaybohnasın"
DtSK Genel Başkanı Rıdvan Budak, 1
Mayıs İşçi Bayramı'nın "uluslararası bir-
lik, mücadele ve dayanışma günü" oldu-
ğunu söyledi. Budak, Türkiye'de insan-
lann ellerinden haklannın alındığını, ten-
lerine ve inançlanna göre düşman edil-
mek istendiklerine işaret etti ve işçilerin,
hıçbir zaman devlet yönerıminde ve ka-
rar mekanizmasında yer alamadığını söy-
ledi.
Kamu Çalışanlan Sendikalan Konfe-
derasyonlaşma Kurulu adına Dönem
Sözcüsü Yİldınm Kaya konuşmasında
sadece işlen ve ekmeklen için değil, öz-
gür ve demokratik bir Türkiye mücade-
lesi de verdiklenni söyledi.
Taksim'de korsan gösteri
Genel olarak sakin geçen 1 Mayıs kut-
lamalannda, güvenlik güçlerinin yöneti-
mınin Istanbul Emniyet Müdür Yardım-
cisı Hüse>in Kocadağ tarafindan yürü-
tüldüğü öğrenildı.
Toplantı ve gösterilere kapatılan Tak-
sim Meydanı'nda 1 Mayıs'ı kutlamage-
rekçesiyle pankartlar açan ve sloganlar
atan bir grup, güvenlik kuvvetleri tarafin-
dan dağıtıldı. Saat 15.00 sıralannda mey-
dana gelen gösteriye müdahale eden res-
mi ve sivil polisler, 15 göstericiyi gözal-
tına aldı.
Kabataş'ta pankart açarak slogan atan
gruptan bazı kişiler de gözaltına alındı.
Ankara Demokrasi Platformu'nu oluş-
turan 60 demokratik kitle örgütünün dü-
zenlediği miting. katılımcılann Celal Ba-
yar Bulvan'ndan yürüyüşüyle başladı.
tandoğan Meydanı'nda binlerce kişinın
katıhmıyla yapılan miting, 1 Mayıs, Sı-
vas katliamı, Gaziosmanpaşa olaylan ve
grizu patlamalannda ölenierin anısına
saygı duruşuyla başladı. Kayıp Hasan O-
cak'ın annesi Emine Ocak'ın cezaevin-
den çıkması sırasında gözaltına alınan 16
kişinın serbest bırakılmasınm istendiği
mitingde, çeşitli pankartlar açıldı. 1 Ma-
yıs Marşı söylendi, halaylarçekildi. Hak-
Iş Konfederasyonu da ASKJ Sosyal Te-
sisleri'nde düzenJediği panel ve şölenle.
bavTamı kutladı.
Iran bayrağının yakıldığı mitinge katı-
lardardan bir grup, dağılırken Izmir Cad-
desi'ndeki Refah Partisi il binasını yuha-
ladı. Katılımcılann, çevik kuvvet eşliğin-
de Celal Bayar Bulvan'na kadar yürü-
yüp dağılmalan üzerine, miting olaysız
sona erdi.
Yurtta 1 Mayıs
lşçi ve memurlann önceki gün "Me-
zarda emekliliğe hayır" haykınşıyla inle-
yen Izmır'de dün de Demokrasi Platfor-
mu'nu oluşturan sendikalar, odalar, der-
nekler, demokratik kitle örgütleri, "Ba-
ğunsızhk, banş, demokrasi
için birtik, mücadele, daya-
nışma'" sloganıyla gerçek-
leştirdikleri yürüyüş ve mi-
tingle 1 Mayıs'ı kutladı.
Adana'da Uğur Mumcu
Alanı'nda sıkı güvenlik ön-
lemleri altında miting ger-
çekleştirildi. Gösteride bazı
guruplar slogan atarken ken-
dilerini engellemek isteyen
düzenleme komitesı üyeleri
ve polislerle tartışhlar.
Miting bittikten sonra bir
süre alanı terk etmeyen ve
gözaltına alındığını öne sür-
dükleri arkadaşlannm ser-
best bırakıhnasmı isteyen 40
kişilik grup, daha sonra top-
luca Uğur Mumcu Ala-
nı'ndan aynldı.
Samsun'da 1 Mayıs mitin-
gi için Ankara 'dan kente ge-
len CHP'nin seçim otobüsü,
polis tarafindan aranmak is-
tendi. Ancak polis CHP'liler
tarafindan engellendi.
R4BERLER:
FİGEN ATALAY, YAHYA
KOÇOĞLU, GÜNNUR
İLHAN, YASEMÎN
KOYUTÜRK, HÜLYA
TOPCU, DEVRİM
BARAN.
ARAYIŞ
TOKTAMIŞ ATEŞ
Sosyalizm Oldü mü?
SSCB'nin çökmesi ve Doğu Bloku'nun dağılma-
sı; kimilerinde sosyalizmin sona erdiği umudunu ye-
şertti. Oysa ki dünyada sömürü olduğu sürece sos-
yalizm de olacak, sosyalistler de.
SSCB sosyalist bir devlet değildi. Doğu Blo-
ku'ndaki devletlerin çoğunluğunun da sosyalizmle
bir ılgileri yoktu. Bunlar toplumsal yönü ağır basan
ve genellikle emek kökenli insanların siyasal olarak
yükseldiği tek parti yönetimleriydi. Ancak o halleri
ile bile, bir dizi önemli sorunun altından kalkmışlar-
dı.
Insan yaşamına damgasını vuran tüm temel so-
runlarda büyük mesafeleralmışlardı. Bu ülke insan-
lannın; sağlık, eğitim, istihdam, konut ve sosyal gü-
vence diye bir sorunlan yoktu. Belki eksikleri vardı
ama, işsizlik diye bir sorun tanımıyoriardı. 40 m2 mi
olur, 50 m2 mi olur, herkesin kafasını sokacak bire-
vi vardı. Hiç kimse "Hasta olursam ne olunım?" ya
da "Emekli olunca ek bir işi nereden bulunım ?" gi-
bisinden sorunlaria uğraşmıyordu.
Fakat hızla küçülen dünyamızda (bence haklı ola-
rak) daha çok tüketmek ve daha iyi yaşamak iste-
yince sistem çöktü. Artık ötesinı onlar düşünsün...
Başta SSCB olmak üzere tüm Doğu Bloku ülke-
lerinin "asalaklan"ve "parazitleri" vardı. Bunlar Mos-
kova'dan direktif alır ve "harçlıklannı" Moskova'dan
çıkanriardı. Ve bu harçlığı başkalanyla paylaşma-
mak" için bınbir dümen çeviririerdı. Bu "ekmek ka-
pılan" kapanacak diye uykuları kaçardı. Dığerlerini
bilmem ama bizim "TKP taifesinin" yaptıklannı dü-
şününce ve hele aklıma Dr. Hikmet Kıvtlcımlı'ya ya-
pılanlar gelince, bugün bile utanç ve kızgınlığım bir-
birine kanşıyor.
Ama görebildiğim kadanyla onlar pek utanmıyor-
lar. Hâlâ konuşacak ve başkalarına akıl öğretecek
kadar yüzsüzler? Zaten bir kısmı da Yeni Demokra-
si Hareketi'ne kapılandı. Cem Boyner'e mübarek
olsun...
Sosyalizm ölmüş... Hadi canım sen de. Daha dün
ağzına "sınıf" sözcüğünü alanlan komünist olmak-
la ve memleketi Moskova'ya satmakla suçlayanlar,
bugün meydanlarda "işçi sınıfı" diye nutuk atmıyor
mu?
Sol partilerin tüm sloganları ve programlan, ken-
dini muhafazakâr olarak tanımlayan partilerce be-
nimsenmedi mi?
Nasıl ölürmüş sosyalizm.
Spartaküs, Roma lejyonlarına yenilince, kölele-
rin özgürlük savaşı sona mı erdi?
Almanya'da köylü ayaklanmaları kanla boğulun-
ca, kırsal kesimde özgürlük mücadelesi bitti mi?
Fransa'da 1848 ayaklanması ve 1871 komünü
başansızlıkla bitince ve işçı sınıfmın onbinlerce ön-
deri kurşuna dizilince, işçi sınıfı mücadelesinin so-
nu mu geldi?
Nasıl bugün "yeni dünya düzeni" ve "neolibera-
lizm" tek seçenek olarak sunulmak isteniyorsa, bun-
dan 150 yıl önce de lıberalizm tek seçenek olarak
sunuluyordu. Ingiltere imparatorluğu'nun çökeceği-
ne kimse ihtimal vermiyordu. Ne oldu sonunda?
Paldır küldür gitti ingiltere.
Insanlann kafasını istedikleri kadar kanştırsınlar.
Sömürü sürdükçe sosyalizmin mücadelesi sürecek-
tir.
Haksız ve insafsız bir "bölüşüme" direnmeyecek
mi insanlar, karşı çıkmayacak mı? Sesini yükseltme-
yecek mi?
Fırsat eşitliğinin gitgide ortadan kalkmasına ve sı-
nrflar arası farkın bir uçuruma dönüşmesine seyirci
mi kalacaklar, "Allah'ın bırhikmeti mi" diyecekler?
Daha ilkokul öncesinde başlayan bir eğıtım fan<-
lılaşmasına itiraz edilmeyecek mi? Tüm olanaklann
toplumun üst kesimlerinin, sermaye sınmnın çocuk-
larına sağlanmasına isyan etmeyecekler mi? Fuka-
ralık ve "ikinci sınıf vatandaş olmayı" bir kader ola-
rak mı kabul edecekler?
Sağlık güvencesi, istihdam güvencesi olmayan;
sürekli işsizlik korkusuyla yaşayan insanlar kör mü,
aptal mı? Tüm olanaklann bir avuç sermayedara
sağlandığını görmüyorlar mı, bunun nedenlerini dü-
şünmüyorlar mı?
Tüm bu çelişkilerin insanlann içine sindiğini mi
sanıyorsunuz siz? Sosyalizm ölür mü hiç?
Dün devrimi çok sevenlerin bazılan, bugün baş-
ka yerlere kapılansalar bile; dün mangalda kül bı-
rakmayanlardan bir bölümü, bugün sermayenin ve
sermayedarın soytansı olsa bile, sosyalizm ölmedi.
Bugün "dehenip, dürülen bayraklar" yann elbet tü-
müyle açılır ve meydanlan gelincik tarlalan gibi süs-
ler. Belki de o gün fazla uzak değildir.
Tüm okurlanmın 1 Mayıs Bayramı'nı yürekten kut-
luyorum.
TBMM'nin reddettiği bayram
CHP: 1 Mayıs
resmi bayram olmalı
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosn)- 1 Mayıs'ın resmi
bayram olması önensı TB-
MM Genel Kurulu'nda
reddedilen Kültür Bakanı
Ercan Karakaş, gelecek yıl
1 Mayıs'ın resmi bayram
olarak ilan edilmesini dile-
diğini belirtti.
Çalışma ve Sosyal Gü-
venlik Bakanı Aydın Gü-
venGürkanda 1 Mayıs'ın
yıllardır Türkiye'de yanlış
tanıtıldığını vurgulayarak,
bu günün resmi bayram i-
lan edilmesini bakanhk
olarak desteklediklerini
bildirdi. CHP Genel Baş-
kanı Hikmet Çetin de ya-
yımladığı mesajda, 1 Ma-
yıs'ın resmi bayram olarak
kutlanması yönünde giri-
şimlerini sürdüreceklerini
bildirdi.
Hikmet Çetin mesajında,
çalışma yaşamında sendi-
kal hak ve özgürlüklerin
önündeki yasal engellerin
kaldınlmasında kararlı ol-
duklannı vurguladı.
Kültür Bakanı Ercan Ka-
rakaş, dün yayımladığı 1
Mayıs mesajında, hazırla-
dığı yasa önerisinin redde-
dilmesinden bu yana geçen
bir yıl içinde tekrar günde-
me alınamayışından üzün-
tü duyduğunu belirterek,
"Gelecek vılki 1 Mayıs'ın
tüm emekçilerin özgürlük,
dayanışma ve banş özJem-
lerini dile getirebildikleri
resmi bir ba> ram olarak i-
lan edilip kutJanmasınj di-
liyorum. Çabşanlar bunu
çoktan hak etmişlerdir" de-
di.
Karakaş'ın 1 Mayıs'ın
resmi bayram olması yö-
nündeki önerisi şu anda
TBMM Içişleri Komisyo-
nu'nda bekliyor.
DYP Genel Başkan Yar-
dımcısı İsmail Karakuvıı
da dün düzenlediği basın
toplantısında, önceki yıl-
larda 1 Mayıs'ta kaçkişinin
öleceğinin hesabının yapıl-
dığını, halkın geniş kitlesi-
nın endişe içersinde oldu-
ğunu anlattı.
İnsanlann tahrik hare-
ketlerinden etkilenmemesi,
siyasilerin olayı tahrik et-
me girişimine girmemesi
ve alınan önlemler sonucu
1 Mayıs'ın huzur içinde
olaysız kutlandığına dik-
kat çeken Karakuyu, geç-
miş yıllardaki tahrip senar-
yolannın tarihe kanştığını
söyledi.