Katalog

SAYFA CUMHURİYET 30 NİSAN 1995 PAZAR 8 PAZAR KONUGU Yunanistan'ın 2 yıl Ankara Büyükelçiliği'ni yapan Philon, Türk-Yunan ilişkilerini Cumhuriyet'e anlattı: Türk-Yıman zirvesi sonuç vermez k i n k l l ğ l . Bu yıl zor bir yıl oldu. Türkiye'de, Yunan tarafını suçlayıcı ve kışkırtıcı açıklamalar iki ülke ilişkilerini gerginleştirdi. Hayal kınklığına uğradım. Batı Trakya Türkleri: Biz oniara Türk demiyoruz. Burada yaşayan halkın hepsi Türk değil. Bazılan belki Türk asıllıdır. Ortak özellikleri Müslüman oluşlandır. Yunan basını, Yunan hükümetinin Batı Trakya konusundaki tutumuna eleştiri yöneltebiliyor. Ama Türk basını Türkiye'deki azınlıklar (Rum ve Ermeni) konusuna ve onlann sorunlanna çok az değiniyor. PORTRE / Alexandre Philon Türkiye görevi kısa sürdü Türkiye deki görev süresi sona erdikten sonra ülkesine dönen eski Yunanistan Ankara BüyükelçisiAlexandre Philon, 56 yaşında deneyinüi bir diplomat. Philon, son Çyılmı, merkeze alınmadan sürekli biryurtdışı görevden diğerine atanamk geçirmiş. Philon 'un, merkeze dönmeden önceki son görev i olan Yunanistan 'ın Türkiye de çeşitli söylentilere neden oldu. Yunan basını, eşi Helen 'in, iktidardan düşen Mitsotakis yönetimine yakınlığı nedeniyle, Philon 'un, ABD'den sonra Yunan diplomatlan için üanci önemli merkez olan Türkiye 'deh görevinin erken sona erdirildiğiyolunda habeHereyer verdi. Ancak Philon, Türkiye'deki görevinin hsa sürmesini, yaklaşık 9 yıl merkeze dönmeden yurtdışı görevlerde bulunmasına baglıyor Siyaset bilimi ve hukuk öğrenimini Paris 'teyapan Philon; NATO, Birleşmiş Milletler, Londra ve fVashington gibi merkezlerde ülkesini temsil ettikten sonra l980yılında Yunanistan ın Istanbul Başkonsolosluğu görevine atandı. I989yıhnda ilk buyükelçilik görevini Hindistan da yapan Philon, 1993 yılında da Yunanistan 'ın Türkiye Büyükelçüiğigörevine atandı. Philon 'un, yerine Yunanistan 'ın Türkiye Büyükelçiliği 'ne atanan Mezeritis gibi Yunan Dışişleri Bakanhğı 'nın, "şahinleri " arasında yer aldığı yorumlan yapılıyor LALE SARIİBRAHİMOĞLU T ürkiye'deki görev süresi sona erdikten sonra kısa süre önce ülkesine dönen eski Yunanistan Türkiye Büyükelçisi Aleıander Phflon, iki ülke sorunlannın devamında ağırhklı olarak suçlamalannı Türkiye'ye yöneltti ve üJkesinin Türkiye aleyhtan politikalan hakktnda bir özeleştiri yapmaktan özenle kaçındı. Philon, Türk yetkililer ve Türk basınının, son zamanlardaki "adeta savaş çığüklan" olarak nitelendirdiği açıkJamalannın iki ülke ilişkilerini gerginleştirdiğini savunarak, "Kıta «ahanhgı sorununun çözülebileceği en iyi yer Lahey Adalet Drvanı'dır" dedı. Philon, altyapısı hazırlanmamış bir Türk-Yunan zirvesinden sonuç almamayacağını da belirtti. Türkiye'de 12 Eylül askeri harekâünın gerçeİdeştiği 1980 yılında Yunanistan'ın Jstanbul Başkonsolosu olarak görev yapan Alexander Philon, 13 yıl aradan sonra bu kez büyükelçi olarak geldiği Türkiye'den kısa süre önce aynldı. Philon'a yönelttiğimiz sorular ve yanıtlan şöyle: - Türkiye 'de görev yapüğınız 1980 'liydlar ile büyükelçilik yaptığınız son yıllardaki Türkiye izlenimlerinizi anlatır mısınız? - Türkiye'nin özellikk batı bölgelerinde önemli ölçüde ekonomik gelişme olduğunu gözledim. Türk firmalan ve Türk havayollan önemli atılımlar yapmış. Bazı ekonomik unsurlar dinamizm kazanmış. Ancak ülkenin kalan bölümünde pek bir ekonomik gelişme olmamış. Siyasi açıdan ise Türkiye'ye geldiğim yıl, 12 Eylül harekâtına rastlayan yıl oldu. Yani Türkiye'nin zor günleriydi. Bugün bile ordunun anayasaya koyduğu bazı maddeleri değiştirmek için çaba harcanıyor. Tüm Avrupa ülkeleri gibi biz de anayasal değişildiklerin bir an önce gerçekleşeceği umudundayız. Beni endişelendiren bir konu şehirlerin etrafında, tehlikeli olarak gördügum adeta bir kuşak gibi oluşan gecekondular. Burada yaşayanlar, bir yandan yerel geleneklerini kaybederken diğer yandan da şehir geleneğine ayak uyduramamışlar. Bu durumun da genelde sosyal ve ekonomik sonuçlar doğurması kaçınılmaz. - Yine aynı dönemlerde Türk-Yunan iliskilerinde nasıl bir gelişme oldu sizce? -iki görev sıram arasında Türk-Yunan iliskilerinde Mart '87 (Yunanistan'ın, Ege'nin tartışmalı bölgesinde yabancı firmalara petrol arama hakkı vermesi üzerine iki ülke arasındaki gerginliğin doruk noktasma geldiği tarih) hayati bir kesişme noktası oldu. İki ülke ilişkilerini yakınlaştırma çabalanmız her zaman kolay olmadı. Bazı olumsuz gelişmeler ise son zamanlarda iki ülke arasındaki gerginliği arttırdı. Yunanistan'ın Ege'de karasulannı 12 mile çıkarması halinde Türkiye'nin bunu savaş nedeni sayacağı yolunda yetkililerin yaptıgı açıklamalar, terörden Yunanistan'ın sorumlu tutulması gibi suçlamalar... Bunlann hepsi asılsız suçlamalardır. Bu tür açıklamalar ve suçlamalar, her iki ülkenin de gerginliğe neden olacak ifadelerden kaçınmalan yolunda vardığı fikir birliğine aykın. Bu tür açıklamalar, iki ülke arasında daha az tarrışmalı alanlarda işbirliginin geliştirilmesi çabalanna da ters düşüyor. Çifte vergilendirmenin önlenmesi, kültürel işbirliği ve sınırlann korunması gibi alanlarda işbirliği olanaklan ile aramızdaki güven ortamının yaratılmasına da zarar veriyor. Türk uçaklannın Yunan adalan üzerinde, Yunan hava sahasını ihlal eden uçuşlan... (Yunanistan, uluslararası anlaşmalara aykın olarak hava sahasının 10 mil olduğunu iddia ediyor ve Türkiye bu tek yanlı karan tanımıyor.) Bütün bunlar iki ülke iliskilerinde gerginlik yaraöyor. - Hep Türk tara/ını, iki ülke ilişkilerini gerginleşmesinden sorumlu tutuyorsunuz. Yunan tarafinın ilişkilerin gerginleşmesinde hiç sorumluluğu yok mu? Bir özeleştiriyapar örgüderince kınandu Burada Yunan hükümeti insan hakiannı ihlal etmiyormu? - Biz onlara Türk demiyoruz. Burada yaşayan halkın hepsi Türk değil. Bazılan belki Türk asıllıdır. Ortak özellikleri Müslüman oluşlandır. Yunan basını, Yunan hükümetinin Batı Trakya konusundaki tutumuna eleştiri yöneltebiliyor. Ama Türk basını Türkiye'deki azınlıklar (Rum ve Ermeni) konusuna ve onlann sorunlanna çok az değiniyor. Yunan hükümeti buradaki şikâyetleri mümkûn olmaz mı? - Biliyorsunuz, AB üyesi ülkeler arasında, egemenliklerinden ne kadannı biriiğe teslim edecekleri konusunda yoğun tartışmalar sürüyor. Ancak Maastricht, AB'nin hükümetler üstü karakterini pekişh'rici nitelikte kararlar aldı. Biz Yunanistan olarak Türkiye'nin gümrük birliğine karşı çıkmadık.. - Savunma harcamalartnt azaltma olanaklan mevcutmu? Türkiye'deki görev süresi sona eren eski Yunanistan Ankara BüyükeJçisi Alexandre Philon, Türkrye'den aynlmadan önce Cumhuriyet'e Türk-Yunan ilişkileri üzerine görüşlerini açıkladı. Bii\ ükelçi. Türk-Yunan iKşkilerinin gerginleş- mesinden Türkiye'vi sorumlu tutarken, ülkesinin Türkiye poihikalan konusunda özeleştiri yapmaktan kaçındı. tehdidi: Biri size "savaş nedeni" gibi ifadelerle savaş tehdidinde bulunursa karşı tepki de gelir tabii. GüvenJiğin birinci unsuru, halkın kendisini emniyetli hissetmesidir. Halk Foça'da bir deniz filosunun varlığını görüyor. Hava sahamız üzerinde uçan uçaklar (Yunanistan'ın tek yanlı ilan ettiği ve uluslararası bölgeye giren 10 millik alan kastediliyor), Türk ordusunun "Kıbns işgali..." Bütün bunlar halkta bir güvensizlik yaratıyor. i$ler her an kötüye gİdebİIİr. Türk-Yunan ilişkileri konusunda temkinli olmak lazım. Ertesi gün uyandığınızda işlerin kötüye gittiğini görmek mümkün. Türkiye ve Yunanistan arasında son olarak müsteşarlar düzeyinde yapılan görüşmelerin, belki bakanlar düzeyine çıkanlması gelişmelere bağlı. mısınzf - Biz kendi halkımızın spekülasyon yapmaması yolunda çaba harcıyoruz. Biz, 12 mil olayında olduğu gibi "Savaşa gkteriz'' yollu kışkırtıcı ifadeler kullanmadık. Gaziosmanpaşa olayiannda yine bızi suçladınız. Türkiye'de bazı çevreler Yunan tarafinın gerginlik yarattığı izlenimine sahip. Bu doğru değil. Biz suni olarak yarahlan gerginliğin bir yarar sağlamayacağı görüşündeyiz. İlişkileri düzeltmek için pratik yollar bulmahyız. Yunan basını, DEP ve insan haİclan ihlallerine duyarlı. Çünkü bizde bir dönem dikta rejimi vardı. Bu nedenle de insan haklan ve DEP gibi olaylara Yunan kamuoyu duyarlı. - Yunan kamuoyunun insan haklan konularma duyarlı olduğunu söylüyorsunuz. Ancak, Batı Trakya Türklerineyönelik Yunanistan'ın insan haklan ihlalleri, çeşitli insan haklan inceliyor ve herkesin eşit haklara sahip olması için çaba harcıyor. Ancak bazı çevreler ve bazı unsurlar sorunlara siyaset kanştınyorlar ve kışkırtıcı rol oynuyorlar. Yunan hükümeti bölgenin ekonomik kalkınmasına öncelik verdi. - Yunanistan, Türkiye coğrafyasmm utantısı seklinde. Halklar arasında benzerlikler var... İki ülkenin iyi geçinmesi halinde karsdıklı menfaatlar olabilir. Sizin, tüccar millet olarak malpazarlamanız mümkün. Türkiye ise size büyük birpazar ülkesi olur. Globalleşme ve ekonomik entegrasyonun hızlandığı bir dünyada yaşıyoruz. AB üyesi olarak pek çok hükümranlık hakkınızdan ister istemez vazgeçtiniz ve vazgeçme yolundasınız. Türkiye de gümrük birliği ile AB üyeliği yolunda bir adım ata. Bu gelişmeler ışığında Ege sorunlannı çözûp her iki ülkenin de askeri harcamalan kısma yoluna gitmesi - Her ülkenin kendi topraklannı ve ulusal çıkarlannı koruması vazgeçilemez hakkı ve görevidir. Yunanistan'da savunma bütçesinin yüksek tutulması konusunda halk arasında tam bir fikir birliği bulunuyor. - Savunma harcamalannın yüksek tutulmasında temel neden Türidye'den tehditgeldiğialgdaması mı? - Ortaya çıkabilecek her türlü sonucu göz önünde bulundurmamız gerekiyor. Biri size "savaş nedeni" gibi ifadelerle savaş tehdidinde bulunursa karşı tepki de gelir tabii. Güvenliğin birinci unsuru, halkın kendisini emniyetli hissetmesidir. Halk Foça'da bir deniz filosunun varlığını görüyor. Hava sahamız üzerinde uçan uçaklar... Türk ordusunun "Kıbns işgaü"... Bütün bunlar halkta bir güvensizlik yaratıyor. - Rum kesimi ile bir ortak savunma doktrini oluşturdunuz. Kıbns 'a Türk askeri harekâtı ise Türkiye 'nin garantörlük hakkından ve adaya darbe girisimine karşı yapddı. Yunan halkt bu gerçeklerin farkında mı? - Doğru, o dönem albaylar, Kıbns'taki meşru hükümete saldırdılar. Türkiye'nin harekâtı yaparken gösterdiği özür, albaylann ortadan kaldırmaya kalkıştıklan meşru hükümeti tesis etmekti. Ancak Türkiye adayı ikiye böldü. - Biraz önce iki ülke arasında Ege sorunlannın çözümünün mümkün olup olmadığmı sormuştum. Yunanistan 'ın Ege hava sahasında 10 mil, karasulannda ise 12 mil iddialan bulunuyor. Bu sorunlar nasıl aşdacak? - Temel konu, hiçbir ülkenin topraklannı savunmaktan vazgeçmeyeceğidır. Bizim gerek hava sahası (Yunanistan, tek yanlı olarak hava sahasını 10 mil ilan etti) gerekse karasulannın 12 mile çıkanlıp çıkanlmayacağı konulanndaki temel prensiplerimizde bir değişiklik yok. Hava sahasının kontrolü adalar açısından hayati önem taşıyor. Kıta sahanlığinın çözüleceği tek yerin de Lahey Uluslararası Adalet Divanı olduğunu düşünüyoruz. Türkiye, Akdeniz ve Karadeniz'de karasulannı 12 mile çıkardı. Birleşmiş Milletler Deniz Hukuku Sözleşmesi'nin geçen kasım ayında yürürlüğe girmesi öncesinde de Yunanistan'ın Ege'de karasulannı 12 mile çıkarma hakkı bulunuyordu. 12 mil konusunda bilinen polirikamızda bir değişiklik yok. - ABD, gerek Kıbns sorununun gerekse Türkiye ve Yunanistan arasındaki sorunlann çözümü için yoğun girişim başlatn. Sizce ABD bir arabuluculuk rolü mü üstleniyor? Kıbns sorununun çözümünde AB ne ölçüde rol oynayabilir? - Bir arabuluculuk rolü üstlendiğini zannetmiyorum. Ancak ABD bir şeyi anJadı; o da, Kıbns sorunu çözümlenmediği sürece Türkiye ye . Yunanistan arasındaki ilişkilerin düzelmeyecegi. , AB, Kıbns konusuyla ilgili: Ancak, AB de-Kıbns- - konusuna ilgisinin Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri'nin çabalan çerçevesinde olduğunun altını çizdi. - ERNK'nin PKK'nin siyasi kolu olduğu bUlniyor. Yunanistan, topraklannda ERNK faaliyetlerine izin veriyor. Sizce böyle bir örgütün faaliyetlerine izin verilmesi dostça bir davranış mı? - Yıllarca teröre maruz kalmış olan Yunanistan'ın teröre destek vermesi düşünülemez. Tüm Avrupa ülkelerjnde olduğu gibi Yunanistan'da da yasalara uyulduğu sürece banşçıl arnaçlı gösteriler yapılabilir. Bizde düşünceyi serbestçe ifade etme özgürlüğü var. Örneğin Almanya, kendi yasalanna aykın davrandıklan ve düzeni bozduklan için Kürtlerin faaliyetlerine sınırlama getirdi. Bizde ise yasalara aykın faaliyetlerde bulunmuyorlar. - Türkiye'deki son göreviniz sırasmda Türk-Yunan ilişkileri nasıl bir düzeyde seyretti? -Bu yıl zor bır yıl oldu. Türkiye'de daha önce bahsettiğim "kıskıröcr açıklamalar ilişkileri gerginleştirdi. Hayal kınklığına uğradım. Bu dönemde iki ülke ilişkilerinin geliştinlmesi açısından yapabileceğimiz çok şey vardı. Ancak ilişkılerin en azından kötüye gitmesi, kontrolden çıkması engellendi görev sürem sırasında. Belki halefim, görevi m sırasında gösterdiğım çabalanm üzenne daha da ilerisini inşa edebılir. Türk-Yunan ilişkileri konusunda temkinli olmak lazım. Ertesi gün uyandığınızda işlerin kötüye gittiğini görmek mümkün. NİZAM-IALEM ÜLKÜCÜLERİNDEN ŞOK AÇIKLAMALAR: BÜYÜK BİRLİK PARTİSİNE BAĞLI NİZAM-I ALEM ÜLKÜ OCAKLARI GİDEREK GÜÇLENİYOR. 40 BİN ÜYESİ OLAN NİZAMI-I ALEM ÜLKÜCÜLERİ MUHSİN YAZICIOĞLU'NUN SAĞ KOLU DURUMUNDA. BBP GENEL BAŞKANI YAZI- CIOĞLUNUN VE NİZAM-I ALEM ÜLKÜCÜLERİNİN AÇIKLA- MALARITÜRKIYEYİ BEKLEYEN KAOSU HABER VERİYOR. MECLİS VE BAKANLIKLARDA MAAŞLI İŞSİZLER NE İŞE YARADIĞI BİLİNMEYEN DANIŞMAN ORDUSU... YAPTIKLARI TEK ŞEY BANKAMATİKTEN PARA ÇEKMEK. ORDA BİR CAMİ VAR UZAKTA! DİYANET İŞLERİ İNŞAATÇILIĞA SOYUNUNCA HERŞEYİ YÜZÜNE GÖZÜNE BULAŞTIRDI... HASTALARIN DA HAKLARI VARDIR! HASTALAR, DOKTORA, HEMŞİREYE, HASTABAKICIYA, YETERSİZ HASTANE HİZMETLERİNE MAHKUM DEĞİLLER... DİPLOMATİK SKANDAL! DİYANET VAKFI'NIN 10 BİN DOLARI ELÇİBEYE GİTTİ. • CAP4 D * > A>*Y V>i EFSANE OÖIZ U V • AYNI BEiTE "AMAN YAVA? AHESTE" VE TELIF a\KLMU SONLA•D^ MEOJSTE • YERALHNDA BIR B.A5K.A IST.Vv-BUL; DEHUZLER VE LAB1RENTLERIN G1ZBH • B.\İB.\K\N "JOHN BOV~ ONEDA • KLT3UZ YA DA HAYVAN HAKLARI • URADAKI L'Ç S1FIR HIKAYESI NEPTUN VILLAGE TEOS'ta SIRADIŞI BtR TATİL YAŞAMININ FARKEVI BAŞKALARESDAN OĞRENMEYİN! • DENİZ • GÜNEŞ • KUMSAL • ÇOCUKLAR \TE BÜYÜKLER İ Ç N HAVTJZ • DİSKO • BAR • SURF • TÜPLE DALMA • AEOROBtK • STEP • DAĞ BlSlKLETl • TENİS • BEACH VOLEY • AT GEZlNTtLERl • KAPALI ANFİ TÎYATRO • PROFESYONEL GECE SHOWLARJ • ÇEŞİTLİ GÜNDÜZ ANtMASYON PROGRAMLARI. BİRBIRTNDEN GÜZEL YEMEKLERDEN OLUŞAN AÇIK BÜFEMlZLE MLTLU VE HUZURLU BİR BAYRAM TATİLİ GEÇİRTN. 8 GÜN 9 GECE 7.500.000 .- TL. 12 YAŞA KADAR %50 fNDlRlM. EĞER_ PAKET PROGRAMLAR İLE GELMEK ISTEMİYORSANIZ GÜNLÜK 1.000.000.-TL. YER: BÜYÜK AKKUM SEFERÖdSAR / tZMİR TEL: 0-232-745 74 55, FAKS: 0-23^745 70 38 ENDEKSE BAKARAK YATIRIM YAPMAK DOĞRU MU? SON GELİŞMELERİN IŞIĞINDA YATIRIMCIYA ÖGÜTLER DOLARIN HALİ NE OLACAK? MÜTEAHHİTURE YENİ İŞ KAPILARI EMLAK ART1K YATIRIM ARACI OLMAKTAN ÇIKJYOR MU? DOSYA: YARATICISATIS TEKNIKUERI BAYI J \