Katalog

2 NİSAN 1995 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Prens Edward TüPkiye'de • İstanbul Haber Servisi - Ingihz Kraliyet ailesının üçûncü ve en küçük of lu Prens Edward, London Mozart Players'ın Türkiye turnesi nedeniyle lstanbul'a geldi. Prens Edward Ingiltere Başkonsoloslugu'nda dün akşam grubun verdiği konser öncesi onuruna düzenlenen resepsiyona katıldı. Prens Edward'ın hamisı bulunduğu London Mozart Players bugün de Cemal Reşit Rey Konser Salonu'nda bir konser verecek. Afflanistan'da toprak kayması: 350 öKi • İSLAMABAD(AA)- Afganıstan'da, Pamir Dağı'nın eteklerinde, bir toprak kayması sonucu küçük bir köyün toprak altında kaldığı ve 350 kişinin öldüğü, 11 kişinin de kayboldugu bildirildı. Kâbil Radyosu'nun haberine göre felaketten hükümet ancak öncekı gün haberdar oldu. Kurtarma ekiplerinin, toprak altında kalan cesetleri çıkarmaya çalıştıklan, 69 kişinin de yaralı olarak kurtanldığı bildirildı. TBMM heyeti İ ' t eİsveç' • STOCKHOLM (Cumhuriyet) - Yurtdışındakı Türk işçilerin sorunlannı ve gereksinimlerini araştırmak için TBMM tarafindan oluşturulan çok partıli komisyona ait beş „ , ı^r v ^ parlamenter, dün . ,', ., Stockholm'e ulaştı. Türkiye'nin lsveç Büyükelçisi Solmaz Ünaydın tarafindan karşılanan komisyonda şu milletvekilleri yer alıyor: Baki Durmaz, Sabri Yavuz, Abdurrahman Ünlü, Ahmet Şeref Erdem, Gazi Barut TtoAF'tan Kmkel'e suçtama • tstanbul Haber Servisi - Türk Alman Işadamlan Dernekleri Almanya Federasyonu (TlDAF). Almanya Dışişleri Bakanı KlausKinkerın"tlk öldürülen sivilın fotoğrafi Batı basınında yayımlandığında.." şeklindekı açıklamasıyla teröre hedef gösterdiğini ileri sürdü. TüPkiye'de demokrasi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Insan haklanndan sorumlu Devlet Bakanı Algan Hacaloğlu, Türkiye'de demokrasinin henüz gelişmediğini vurgulayarak, "Türkiye'de hâlâ baskı, iç banş kanaması, yüzlerce faili meçhul cinayet, yüzlerce kayıp iddiası, hapishanelerde sorunlar. iş güvencesi ve yaşama hakkı güvencesi sorunlan var" dedi. İstanbul'da ulaşıma zam • İSTANBUL (AA)- Istanbul'da yolcu taşıma ücretlerine yüzde 50 oranında zam yapıldı. 3 nisan pazartesi günü yürürlüğe girecek olan yeni tarifeyle, otobüs yolcu abonman bileü 15 bin, indırimli yolcu taşıma ücreti, tünel yolcu taşıma jeton bedeli ile tramvay bilet ücreti ise 7 bin 500 lira oldu. Mavi kart kuponu 900 bin, indirimli ise 450 bin liraya satılacak. tki kath otobüslerin Boğaz Köprüsü geçişli hatlan yolcu taşıma ücreti 45 bin, normal hatlan ise 30 bin lira olarak belirlendi. CHP'li Topkaya toprağa verildi • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Eskı CHP Manısa Mılletvekili Erkin Topkaya, Karşıyaka Mezarlığı'nda toprağa verildi. Inönü'nün Avrapa'yı ikııa turuANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkiye, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin, PKK'nin Kuzey Irak'ta yeniden üslenmesini engelleyecek bir güvenlik sıstemi için arayışlannı sürdürürken, mevcut durumda bölgedeki Kürt liderler ile yeniden canlandınlması düşünülen bir güven- lik sıstemi kurulması görüşünün ağırlık kazan- dığı bildıriliyor. Kürdistan Yurtsever Birliği'nin (KYB) ise henüz Türkiye'nin bu planından haberdar ol- madığı bıldirildi. Dışişleri Bakanı Erdal İnonii. bugün Alman- ya, ABD ve Fransa'yı kapsayan. "Harekâtın nedenlerini anlatma ve harekâtan süresi konu- sunda Batı'da beliren tervddütieri giderme" ek- senine oturtulan bir tura çıkıyor. tnönü, Alman- ya'ya yapacağı ziyaretin arduıdan 4-6 nisan ta- rihleri arasında ABD'ye gidecek ve her iki ül- ke dışişleri bakanlan ile görüşecek. 7 nisanda Fransa'nın başkenti Paris'te Fransızparlamen- • İnönü, Türkiye'nin 1992 yılında yaşama geçirilerneyen 'Kuzey Irak şüvenlik planı'na destek bulmak için bugün ABD ve Avrupa turuna çıkıyor. înönü, TSK'nin Kuzey Irak harekatı konusunda Batı'da beliren şüpheleri giderme yollannı arayacak ve harekâtm yapılma nedenlerini anlatacak. • Türkiye, harekât sonrası PKK'nin Kuzey Irak'ta yeniden etkin olmasını önlemek için elinde en geçerli yöntem olduğu söylenen 1992 güvenlik anlaşmasının canlandınhp, geliştirilmesi planını uygulama yollannı ararken, Batılı ülkeîerden bu konuda desteîc de isteyecek. to ve bastn çevreleri ile görüşecek olan tnönü, 8-9 nisan tarihleri arasında Fransa'da Saint Ma- xim'de yapılacak olan Akdeniz Forumu top- lantısına katılacak. tnönü, 11 Akdeniz ülkesi dı- şişleri bakanlannın katılacağı forum toplantı- sında, Fransa ve diğer bazı ülke dışişleri bakan- lanyla ikili görüşmeler yapacak. Mesajlar verecek İnönü, Batı'da "Harekâün,nekadarsürece- ği, srvillerezarar veriKp verilmediği veTürk or- dusu bölgede kancı mı?" yönünde beliren ve Türkiye üzerinde baskılara neden olan tepki- lere karşılık şu mesajlan verecek: -Türkiye, Kuzey Irak'ta otorite boşhığundan yararlanan PKK'nin üslerinin tamamen orta- dan kaldırümasında ve \eniden bir tehdit un- suru olarak ortaya çıkmasını önlemede karar- lıdır. PKK'nin burayı kurtanlmış bölge haline getirmesine izin verilmeyecektir. - Batılı ülkelenn harekâtkonusundaki tered- dütlerine gerek yok. TSK, işi bitince çekilecek. Hükümet yetkilileri kamuoyunda, harekât sonrası PKK'nin bölgede yeniden üslenmesi-başkentı raıs te rransızpanamen- dusu bölgede kancı mı:" yonunde beliren ve sonrası FlCK nin bölgede yenı< Kongresi'ne Türkiye aleyhine sunulan tasan sayısı 7'ye ulaştı Türkiye'yi kuıama önerisi ni önlemek için bir güvenlik sistemi oluşturul- ması konusunda uluslararası güç dahıl çeşitlı görüşler ortaya attılar. Ancak Türkiye'nın mevcut şartlarda öncehkJe bölgedeki yerel şartlara uygun bir güvenlik sistemine sıcak baktığı belirtiliyor. tnönü, Irak yönetimi ile Kürt gruplan ara- sında diyalog kurulmasını caydıran başta ABD ve bazı Avrupa ülkelerine bir de yenıleştinlmış eski bir planı götürecek. Bu plan, şu noktalan içeriyor: -1992 >TÜnda TSK'nin, K. Irak'ta ver ver çatişmaya devam eden Kürdistan Demokratik Partisi(KDP) Bderi Mesut Barzani ile Kürdis- tan Yurtsever Birliği (KYB) lideri Celal Ta- labani peşmergeleri ile işbiriiği halinde yfi- rüttüğü harekât sonrasında karşılıklı ola- rak sınırların korunması yönünde varılan anlaşma yaşama geçirilecek. - Bu anlaşma sınır güvenliğinin daha etkin bir şekilde yapılması için ek önlemleri içere- cek. Oluşturulacak bir güvenlik sisteminde bölge halkı ile işbirliği şart. Bu amaçla Barza- ni ve Talabani ile temasa geçilecek - Türkiye ve Kuzey Irak Kürt liderleri, 1992'de yanm kalan, kendi sınırlan üzerinde karakollar kurma işlcmini hızlandıracaklar. Peşmergelere, para ve silah desteği kesintisiz devam ettirilecek. Celal Talabani'nin Ankara'daki temsilcisi Şazad Saib, Türkiye'nin kendilerine bu yönde bir plan sunmadığını söyledi. WÂSHINGTON (AA) - 104'üncü yaşama dönemı çalışmalanna birkaç ay önce başlamasından bu yana, Ame- rikan Kongresı'ne sunulan Türkiye aleyhtan tasanlann sayısı 7'ye ulaştı. Rum-Yunan lobisinin "çıgntkan'' ıs- mi John Porter, "Kuzey Irak operas- yonunu kuıama'1 karar tasansını Tem- silciler Meclisi'ne sundu. Sadece bu hafta içinde Kongre'ye sunulan Türkiye aleyhtan tasanlann sayısı 3 olurken Porter'ın tasansında. Başkan Bill Clinton'dan harekatın kı- nanması talep edildı. Porter, ABD'nin operasyon konu- sunu BM Güvenlik Konseyi'nin gün- demıne getirmesinı istedi. John Por- ter, Clairborne PeU tarafindan bir sü- re önce Senato'ya sunulan karar tasa- nsından farklı olarak Avrupa Parla- mentosu'na, AB-Türkiye Gümrük Birliği Anlaşması'nı onaylamaması çağnsında bulunulması maddesini de ekleme cüretinı gösterdi. ABD Dışişlen Bakanı Warren Christopher, ikı gün önce Kongre'de- ki bir oturumda yaptığı konuşmada, PKK'yi "vahşi bir terör örgütü" ola- rak nitelemış ve Türkiye'nin sert tu- tumunu anladıklannı belırtmişti. Baş- kan Bill Clinton, aynı görüşleri, Baş- bakan Tansu Çiller ile yaptığı telefon görüşmesınde dile getirmişti. Tasanlar Kongre'de şimdiye dek sunulan Türkiye'yi hedefleyen yasa tasanlan- mn sayısı iki, karar tasanlannın sayı- sı ise beş oldu. Ermeni yanhsı Senatör Bob Dole ta- rafindan sunulan "insani yardım ko- ridoru" yasa tasansma ek olarak Se- nato'ya, Clairborne Pell tarafindan "Kuzey Irak operasyonunu kınama" karar tasansı sunulmuştu Porter'ın sunduğu karaT tasansının yanı sıra daha önce. Temsilcıler Mec- lisi'ne, sözde "soykınm kurbanlannı anma", "Kıbns", "Rum Fener Pat- rikhanesr karar tasanlan ile "insan haklanna uvma"başlıklı yasa tasan- lan sunulmuştu. Mısır ve îran'dan 'çekil' çağnsı Dış Haberler Servisi - Kuzey Irak operasyonu, Türkiye'nin komşulan ta- rafindan eleştirilıyor. lran, Türk bırlik- lennin bölgeden çekilmesi için yeni- den çagnda bulunurken. Mısır da Iran'ın çağnsına katıldı. AA'nın haberine göre, lran, Türk or- dusunun Kuzey Irak'ta yürüttüğü hare- kâtla ilgıli rahatsızlığını bildirdi. Tahran'ın harekâtla ilgilı tedirginlı- ği, Dışişleri Bakanlığı'na çağnlan Tür- kiye'nin Tahran Büyükelçisi Ahmet Mhhat Balkan aracıhğıyla Ankara'ya iletildi. Büyükelçi Balkan'la görüşen Iran'ın Asya Pasıfık ışlerinden sorum- lu Dışişleri Bakan Yardımcısı Akaddin Burucerdi harekâtın, bölgedeki sivil halkın yerlennden olmasına yol açtığı- nı öne sürerek, Türkiye'nin sıvil halkın yaşadığı bölgelerden aynlmasma yol açmamasını istedi. Burucerdi, Tah- ran' ın askeri operasyonun bir an önce son bulmasından yana olduğunu da be- lirttı. Burucerdi'ye bilgi veren Büyü- kelçi Balkan, Tahran'ın kay gılannı An- kara'ya ıleteceğini söyledi. Mısır haber ajansı MENA, Kahire'nın Türk ordu- sunun Kuzey Irak'tan kısa sürede çe- kılmesinı ıstediğini bildirdi. MENA'ya göre, Mısır Dışişleri Ba- kanı Emr Musa öncekı gün Dışişleri Bakanı Erdal İnönü'yü arayarak bu ıs- teği Inonü'ye ılettı. Dış basında Kuzey Irak harekatı yorumları The Economist'in çözüm önerisi, BASK modeli KDP'den harekâta destek mesajlan gelirken, bölgeve Türki>e'den insani yardım götüren araç konvoj- lan dün akşam saatlerinde Kuzey Irak'a girdi. Barzani: PKKsaldınlan engeüenmeli SELAHADDtN (AA) - Irak Kürdistan Demokratik Cephesi lideri Mesud Barzanu Kürt köy lülerin Kuzey Irak'a dönüşlerini saglamanın tek yolunun. yasadışı bölücü örgüt PKK'nin Türkiye'ye düzenlediği saldınlann engellenmesi olduğunu söyledi. Selabaddin kentindeki genel komutanlıkta AFP'ye demeç veren BarzanL, Irak'a atıfta bulunarak, mcrkezi bir yönetimin bölücü örgüte karşı engel oluşturamayacağuu, zira bölgeııin, çok geniş ve kontrolü zor olduğunu hatıriattı. Barzani, "Sadece sınır köylerinde yaşayan insanlar, bumı gerçekleştirebilirler. Bu bir e\ işidir. Evler boş olduğunda, herkes girebilir. Ancak. dolu okluğunda, e\ sahipleri maUannı koruyabilirier" diye konuştu. Barzani, Irak'ın 1980'li yıllardaki sakknlan nedeni\le dağlık bölgelerdeki köylerini terk eden Irakh Kürtlerin, evlerine dönmeİeri için cesaretkndirilmeleri gerektiğini ifade etti. Gönensay, John Shattuck'la görüştü VVASHİNGTON(AA)- Başbakanlık Başdanışmanı Emre Gönensay'ın, Washington'da, Amerika Bırleşik Devletleri Dışişleri Bakanı'nin ınsan haklan konulanndan sonımlu yardımcısı John Shattuck ile de bir görüşme yaptığı bildirildi. Görüşme, Başbakanlık Başdanışmanı Emre Gönensay'ın Dışişleri Bakanı VVarren Christopher ile bir araya gelmesının hemen ardından gerçekleşti. Türkiye uzlaşmaya haar Görüşme talebınin, Amerika tarafindan geldiği kaydedildi. Washington Times gazetesı de. Gönensay ile bir söyleşi yaptı. Söyleşide, "Terör ile mücadele amacıyla ve gereksinim bulunduğu için Kuzey Irak'tayız" diyen Gönensay, terörist sızmalara karşı bölgenin güvenlığıni sağlayacak bir çözüm bulunması için Türkiye'nin müttefiklen ile masa başına oturmaya hazır olduğunu belirtti. • The Economist, Bask örneğinin Kürt sorunu konusunda ızlenebileceğini vurgulayarak, Türkiye'nin güneydoğusunda da, diğer ülkelenn smırlanna taşan bölgede de ayrı bir Kürt devleti düşünülemeyeceğini savundu. Dergi. ordunun olabildiğince kısa sürede Kuzey Irak'tan çekilmesi gerektiğini yazdı. Dış Haberler Servisi - Dış basın, Kuzey Irak harekâtına geniş yer ayırmaya devam edıyor. tngiliz The Economist dergısı Tür- kiye'ye Güneydoğu Anadolu için Bask modelini önerirken. Alman "Süddeutsche Zeitung" gazetesi Bonn'un Türkiye'ye davTanışınıeleştirdi. HaftalıkTheEurope- an gazetesi ise Kuzey Irak harekâtının ba- şansızlığa mahkûm olduğunu iddia etti The Economist Ingiltere'nın önde gelen haber-yorum dergisi The Economist, lspanya'nın Bask konusunda uyguladığı çözümün, Türki- ye'ye örnek olabileceğini belirtti. Dergi, bölgede bağımsız bir Kürt devletinin dü- şünülemeyeceğini yazdı. "Türkiye. Avrupa'nin parçası olabilir, ancak ondan önceTürkiye dahazeki ve da- ha nazikotanah" başlıklı aynntılı yorumun- da Avrupa-Türkiye ilişkilerini inceleyen dergi, tspanya hükümetinin aynlıkçı Bask hareketine karşı toprak tavizi vermeden, ademi-merkeziyetçi yapı altında kısmi özerklik tanıdığını ve şiddete dayalı Bask milliyetçiliğinin, bu uygulamayla büyük ölçüde yumuşadığını hatıriattı. Bask örneğinin Kürt sorunu konusunda ızlenebileceğini kaydeden Economist, "Ne Türkhe'nin güne>doğusunda ne de diğer ülkelenn smırlanna taşan bölgede ayn bir Kürt devleti düşünülebilir. Türkhe'deki Kürtlerin çoğu ekonomik nedenierle zaten bu bölgenin dışuıda yaşıyoriar" dedı. Başbakan Çiller' in, orduyu, olabildiğin- ce kısa sürede Kuzey Irak'tan çekmesi ge- rektiğini savunan dergi, Başbakan'm genel seçime kadar olan bir yıldan fazla sürede Kürt konusuna ve ınsan haklanna el atabi- leceğıni ve bunlar yapılınca Türkiye'nin Avrupa'dan kabul göreceğini savundu. Economist yorumunda, Türkiye'nin Av- rupa için büyük önem taşıdığını da belir- tirken, Türkiye'nin laık-demokratik varlı- ğının ve bölgedeki istikrar adası konumu- nun Avrupa için gerekli olduğunu vurgu- ladı. Dergi, Türkiye'de milyonlarca Kürt'ün günlük yaşamın içinde rol aldığı- nı. parlamentoda "Başbakan yardımcısı dahiPyüzden fazla Kürt kökenlı milletve- kili bulunduğunu hatıriattı. Dergi, Türk hü- kümetinin Güneydoğu'da sertlik politika- sı devam ettirdiği sürece, PKK'nin de des- teğinin arttığını öne sürdü. Süddeutsche Zeitung Alman, "Süddeutsche Zeftung" gazete- sinde "Boğaziar'daki Cezayirimfe" başlı- ğı ile yer alan yorumda, Bonn'un Ankara ile arasındaki özel ilişkılerden kaynaklanan bir sorumluluğu olduğu ve Bonn'un bu so- rumluluğun gereklennı yenne getırmedi- ği belirtılerek, "Bu sorumlu luktan kaçma- sı için isezaman arnk çokgeç. Kinkel,Kürt- leri düşündügü için değü, Alman kamuoyu- nun keyfi ni kaçırmamak için Alman silâh- lannın kullanıunasuu yasakbyor n denıldi. AA'nın haberine göre yorumda Türki- ye'deki her olaym, Almanya üzerinde doğ- rudan etkılı olduğu belirtilerek, "Bonn'da ahnan karaıiar da sık sık Ankara poBtika- smı etkiliyor" sözlerine yer verildi. Vbrumda, Almanya'nın Alman halkının hoşuna gitsm ya da gitmesin, hiçbir ülke ile Türkiye ile olduğu gibi sıkı, kişisel ve duygusal ilişkilere sahip olmadığı ifade edilerek, "Tüm farklılıklara rağmen, bu ilişkiler Fransa'nın eski Kuzey Afrika'daki kolonileri ile arasındaki ilişkileri andınyor. Bizim Cezavirimiz Boğazlar'da" denıldı. Almanya'da 2 milyona yakın Türkün ya- şadığı, bunlann bazılannın 3. ve hatta 4. nesil insanlar; çalışkan, yasalara sadık in- sanlar olduklan vurgulanarak şöyle denıl- di: "Devlet veekonominin bunlan gözardı etmesi mümkün değil. Bunlar her yıl 3.4 milyar mark >ergi, 3 milyar mark emekli- lik sigortası primi ödüyorlar. Doğunun ge- lişmesine yanm mihar marklık katkıda bu- lundular. Tüketki oiarak da ycrieri doldu- rulamaz. Alman ekonomisine her >ıl 10 mil- yar mark tutannda perakende ticarete kat- lalanvar. Bu nedenierle Almanya'nın, düşünül- müş, üzerinde kafa yorunnuş Türkiye ve Türkler için bir görüşünün bulunması as- lında son derece doğal birşe> olurdu. Bu- nun, doğru tahmin yetcncgine sahip, ger- çekçi. kendi siyasi ve ekonomik çıkariannı ortağınınki ile bağdaştıran. a\ nca AB için- deki dostlan temsil edebilen ve nihayet yü- lardır aramızda \aşa>an Türklerin bilgi ve deneyinılerinden faydalanmasım bilen bir politika olnıası lazını. Ancak geçen haftalarda görüldüğü gibi bunun böyle olduğuna dair herhangi bir emare yok. Almanya'mn Türkiye politika- sı, büyük bölümü itibanyla >a sağcı gerici masaiannda ya da solcu hayalperestlerin oluşturduğu gruplarca önceden formüle edilmcktedir." The European Haftalık The European gazetesinin mu- habiri, Kuzey Irak'ta savaş alanına girme- yi başardığını bildirerek bölgeden gönder- diği haberde, PKK militanlannın kaçtığı- nı, bu bakımdan Türkiye'nin harekâtının "başansızhğa mahkûm olduğunu" öne sü- rüyor. Muhabır, Turk ordusunun PKK'den ele geçinldiğinı bildirdığı silahlann da çok kötü bir durumda bulunduğunu belirterek, "Bu silahlar gerçekten PKK'ye aitse, her- haldeörgüt onlan bir işeyaramadığı için ge- ride bırakmtştır" diyor. Muhabır, Türk yet- kılilennın kendisini PKK'nin Haftanin kampına götürdüklerinı yazdıktan sonra şöyle di yor: "Ama ben Haftanin'e daha ön- ce girmiştim. Gerçek karnp, birkaç km öte- de bulunuyor." LeMonde Fransız Le Monde gazetesinin haberin- de, Türkiye'nın, sınırlannın güvenliğini sağlamak için çare aradığını ve bu konuda Batılı ülkelenn kendisine yardımcı olma- sını istediğini bildirdi. Kuzey Irak'taki is- tıkrarsızlıktan en fazla Türkiye'nin etki- lendiğine dikkat çekilen haberde, Anka- ra'nın, bu konunun Batılı ülkeler tarafin- dan anlaşılması ve kendisine yardım edil- mesi konusunda çaba sarfettıği bildirildi. Le Monde'un yorumunda, Türkiye'nin daha önce olduğu gibi Kuzey Irak'taki Kürtlerle anlaşma sağlamasının tek çözüm olduğu, ancak bunun için de Talabani ve Barzani arasındaki çatışmanın sona erme- si gerektiği kaydedildi. Le Monde'un ha- berinde, Dışişleri Bakanı Erdal tnönfi'nün Amerika Birleşik Devletleri ve Batı ülke- lerine diplomatik ziyarette bulunacağı ha- tu-latılarâk, Türkiye'nin, silah ambargosu koyan Almanya'yı sert bir biçimde eleştir- diği belirtildi. Bild Almanya'da yayınlanan Bild gazetesi, "Türkiye'nüı Ahnan dostundan hayal kj- nkhgına uğradığmı" belirtti. Gazetenin "Günün Konusu" adlı köşe- sinde yer alan haberde. "Türiave Alman dostundan hayal kınklığına uğradı. Türki- ye ile Almanya yıllardır dost. Şimdi bu dost- luk tehükede" denildi. Haberde Türk Silah- lı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'ta gerçekleş- tirdiği harekatta Almanya'nın gösterdigi tepkinin Türkler tarafindan anlaşıhnaz bu- lunduğu vurgulandı. 12gündürTürkasker- lerinin Kuzey Irak'ta PKK'ye karşı çarpış- tığı kaydedilen haberde, "Bonn tüm silah yardımını durdurdu. Almanya'da Türk dükkanlan yanıyor. Saldınlann sayısı 125'i aştı" denildi Türkmen liderinin iddiasma göre Çekiç Güç, BM'nin uyansını dikkate almadı, smır Kürt etnik yapısma göre belirlendi BAĞDAT YÖNETİMİ ı ^ . —j Kuzey Irak ı Bağdat I v> I yonetımınden ayıran fiılı sınır Barzanı'nın denetımındekı bölge Talabani nin denetımındekı bölge '36. paralel diye bir şey yok' ÇETtNYİĞENOĞLU DAHOK - Körfez Savaşı'ndan sonra çokuluslugüç (Çekıç Güç) tarafindan Ku- zey Irak'ta oluşturulan "güvenlik bölge- si"nde sınınn, sanıldığı gibi 36. paralele göre belirlenmediğı öğrenıldi. Çekiç Güç'ün, Bırleşmiş Milletler'ın karanna uymayıp sının "Kürtetnikyapı- s^na göre düzenleyerek 34. paralele dek çektiği anlaşıldı. Türkmen Birlik Partisi Genel Başkanı Riyaz Sankahya. Çekıç Güç'ün "oldu bittisTyle Irak'taki Türk- lenn, hem coğrafi hem de toplumsal ola- rak ikiye bölündüklerini söyledi. Sankâh- ya, Türklerin mağduriyetinin önlenebil- mesı için Kuzey Irak'taki güvenlik bölge- si sınınnın Türklerin yaşadığı bölgeler dikkate alınarak 35. paralele dek çekılme- sinı istedi. Körfez Savaşı'ndan sonra güvenlik bölgesi adıyla Kuzey Irak'ta sınır düzen- lemesi yapılırken tam birdestabılizasyon mantığının egemen olduğunu savlayan Sankâhya'nın verdiği bilgiye göre, sınır çıziminde 36. paralel dikkate bile alın- madı. Paralel, meridyene dönüştü Fiili durumda "cetvel hafıf sağa kaydt- rüarak" çekilen sınır çizgısi ne paralele ne de meridyene (enleme, boylama) ben- zedi. Türkiye sınınnın hemen altından lran'a yakın bölgede 34. paralelin ortala- nna dek inen Süleymaniye bölgesini de kapsayan sınır çizilirken dikkate ahnan tek ölçü Kuzey Irak'taki Kürtlerin yaşa- dığı bölge oldu. Bu duruma göre dünya hantalannda "Kürdistan" olarak yer almaya başlayan bölge, kendi içinde de iki bölümde değer- lendiriliyor. Erbil-Süleymanıye arasından geçen 36. paralel, resmen olmasa da fi- ilen Mesud Barzani'nin başkanı olduğu KDP (Kürdistan Demokratik Partisi) ile Celal Talabani'nin başkanı olduğu KYB'nin (Kürdistan Yurtseverler Birliği) denetımlennde bulunuyor.