Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 1 NİSAN 1995 CUMARTESJ
10 DIŞ HABERLER
roketli saMırı
• Dış Haberter Servisi -
Lübnan'ın güneyinden.
lsrail'in kuzeyındeki
yerleşım bınlerine yapılan
roketli saldınlarda 1 kişi
öldü 7 kişi de yaralandı.
Katyuşa roketlerinin
kullanıldığı saldın
ardından. 3 Israıl
helikopterinin Güney
Lübnan'da 3 köye karşı
saldın düzenledıkleri
bildirildı. Helikopterlerin
köyleri birbiri ardısıra ağır
makinalı tüfeklerle
taradıklan ıddia edildi.
Saldında ölü . yaralı sayısı
bildirilmezken. köylerin
Hizbullah Örgûtü
denetiminde olduğu
açıklandı.
Afganistan'da
mezartoplu
• KABÎL(AA)-
Afganistan'ın başkenti
Kabil'in güneyindeki
Sarasyab bölgesinde
içinde 22 cesedin
bulunduğu bir toplu mezar
ortaya çıkanldı. Hükümet
kaynaklan, toplu mezann
bulunduğu bölgenin, daha
önce hükümet birliklerine
karşı savaşan tslami
öğrenci hareketi
Taleban'ın kontrolünde
oldugunu belirttiler.
Mezardaki cesetlerin
ellerinin arkadan bağlı
olduğu ve hepsinin
başından vurulduğu
kaydedildi.
Tokyo'da tarikat
operasyonu
• TOKYO(AA)-
Japonya'nm başkenti
Tokyo'da metro
istasyonlanna zehirli sarin
gazı sızdınlmasıyla ilgili
olarak hakkında
soruşturma sürdürülen
"Yüce Gerçek" tarikatının
iki üyesinın dün
tutuklandığı bildirildi.
Polis yetkilileri, iki kişinin,
üstlerinde patlayıcı
kimyasal madde
bulundurmaktan
tutuklandıklannı belirttiler.
İslamcı lider
sınır dışı
• MADRİD(AA)-
Tunus'ta faaliyet gösteren
"Annahda" (Rönesans)
adlı islamcı grubun lideri
Raşid Gannuşi,
Ispanya'dan smır dışı
edildi. lsyanya'nın
güneyindeki Cordu
kentinde düzenlenen bir
toplantıya katılan
Gannuşi'nin önceki gün
gözaltına alınarak
Madrid'e götürüldüğü ve
sürgün hayatı yaşadığı
lngiltere'ye sınır dışı
edıldiği belirtildi. Cordu
kentinde düzenlenen
"Yenilik karşısmda Islam"
konulu toplantıya katılmak
üzere Ispanya'ya gelen
Gannuşi'nin dünden bu
yana polis tarafindan
aranmakta olduğu
kaydedildi.
Ekvador-Peru
sının
• QOITO (AA) - Bir
aydan fazla süren
çatışmalara sahne olan
Güney Amerika'daki Peru-
Ekvador sınınnda, önceki
gün askerden anndırma
işlemi başladı. Uluslararası
gözlem heyetinin
Ekvador'la ilgili temsilcisi
Edvvin Johnson, askerden
anndırma işlemınin ilk
safhasının 5 nisana kadar
tamamlanacağını duyurdu.
Peru'nun kuzey inden
geçen Condor
Dağlan'ndaki (And
Dağlan bölgesinde) 350
km'lik sınır kesimi, zengin
yeraltı kaynaklan
nedeniyle 1940'li yıllardan
beri iki ülke arasında
çatışmalara neden oldu.
Libya'ya
ambargo uzatıldı
• N£W YORK(AA)-
BM Güvenlik Konseyi
Libya'ya uygulanan
ambargonun 4 ay daha
uzatılmasını kararlaştırdı.
Konsey dönem başkanı
Çin Daimi Temsilcisi
Büyükelçi Li Zhaoşing,
toplantı sonrasmda yaptığı
sözlü bir açıklama ile
konsey üyeleri arasında
ambargonun kaldınlması
konusunda görüş birliği
sağlanamadığını bildirdi.
ABD, Ingiltere ve Fransa
ortak bir bildiri
yayımlayarak Libya
makamlannın Amerikan
Pan-Am ve Fransız UTA
uçaklanna düzenlenen
sabotajlardan sorumlu
tutulan iki istihbarat
ajanmı, yargılanmak üzere
teslim etmemesini
eleştirdiler.
AB, Ankara'ya sertleşiyorMETtN DALMAN
BONN - Türk Silahlı
Kuvvetleri'nin Kuzey
Irak'ta yürüttüğü 'Çe-
lik'operasyonuna başın-
dan beri olumsuz tavır ta-
kınan Avrupa Birliği
(AB), tavnnı sertleştiri-
yor. AB Türkiye'ye sert
bir uyanda bulunmaya
hazırlanırken, Almanya
ile Ingiltere Ankara'yı
uyardı. Bu arada Türki-
ye'ye karşı sert açıklama-
larda bulunan Fransa Dı-
şişleri Bakanı Alain Jup-
pe, ülkesinin Türkiye'ye
silah sevkıyatını sürdüre-
ceğini söyledi.
Almanya'nın başkenti
Bonn'da dün bir araya ge-
len Almanya Dışişleri
Bakanı Klaus Kinkel ile Ingıliz meslekta-
şı Douglas Hurd. operasyona son verilme-
mesı durumunda Türkiye ile AB arasında
Gümrük Birliği Anlaşmasf nın eylül aym-
da onaylanmasının tehlikeye gireceği
uyansmda bulundular.
Alman Parlamentosu'nun Türkiye'ye
verilecek 150 milyon marklık silah yardı-
Türkiye'ye silah satış izinleri askıya alındı
Hollanda'dan silah yasagıAVISTERDAM (AA) - Hollanda
hükümetinin, Kuzey Irak'ta PKK
kamplanna karşı başlattığı harekâtı
gerekçe göstererek Türkiye'ye
yaptığı yeni silah satış izinlerini
askıya aldığı açıklandı. Dışişleri
Bakanı Hans Van Mierto. bir
televizyon programında yaptığı
konuşmada hükümetin, geçen cuma
gününden bu yana Türkiye'ye silah
satış izni vermediklerini duyurdu.
Van Mierlo 'uluslararası
kamuovunun Türkiye'nin Kuzev
Irak'taki tutumundan duyduğu
kaygı çerçevesinde' böyle bir karann
alındığını belirttı. Verilen bilgilere
göre hükümetin aldığı bu karar,
koalisyon ortağı partiler ile Yeşıl Sol
Partisi tarafindan destekleniyor. Öte
yandan Yeşil Sol Partisi lideri Paul
RosenmüDer, Hollanda hükümetinin
NATO çerçevesinde Türkıye'>e
yaptığı her türlü askeri yardım
konusunun görüşülmesi amacıyla
meclisi gelecek çarşamba günü
olağanüstü toplantıya
r ^
çağırâcaklannı bildirdi. Hollanda'da
gözlemciler. Lahey hükümetinin bu
karannın 'göstermelik' oldugunu
belirtiyorlar. Normalde yabancı bir
ülkeye silah satacak firmalar,
ekonomi bakanlığindan çok
önceden izin istiyorlar. 'Türkiye'ye
yeni silah saüşı izinkrini askıya
aldtğınf bildıren hükümet, bu
izinleri eskiden almış olan,
Türkiye've silah satan veya Türkiye
için silah imal eden firmalann
çalışmalannı engellemiyor.
mını askıya alması sonrasında görüşen iki
dışişlen bakanı, görüşmeden sonra yap-
tıkları açıklamada şunları söylediler.
"Türkiye'ye Gümrük Birliği Ânlaşma-
sı'nın imzalanması konusunda yardım
edemeyeceğimiz bir konuma doğru hızla
üerliyoruz. Türkiye'nin bir an önce Kuzey
Irak'taki birliklerini geri çekmesini ve sivil
halka zarar vermekten kaçınmasını istiyo-
nız"
Avrupa Birliği'nin Kuzey Irak operas-
yonu nedeniyle Ankara'ya sert bir uyan-
da bulunmaya hazırlandığı bildirilirken.
Avrupa Parlamentosu da gelecek hafta
Srrasbourg'da yapacağı toplantıda Türki-
ye'yi tartışacak.
AB kaynaklanndan alınan bilgiye göre
Türkiye, parlamentonun gelecek perşem-
be günü yapacağı toplantı-
nın gündemıne alındı.
AB Dönem Başkanı
Fransa'nın Dışişlen Bakanı
Alain Juppe. Alman haber
ajansı DPA'ya yaptığı açık-
lamada Fransa'nın Türki-
ye'ye silah sevkıyatına baş-
layacağını ve ilk aşamada
askeri amaçlı helikopterle-
rin Türkiye'ye sevkedilece-
ğini açıkladı.
DPA'nın Fransız Dışişleri
Bakanlığı kaynaklanndan
aldığı habere göre. Türki-
ye'ye silah sevkıyatını sür-
dürme karan alan Fransız
hükümetı. Ankara'ya insan
haklanna özen gösterilmesi
ve Kuzey Irak'taki operas-
yon sırasında sivil halkın
zarar görmemesine dikkat
edilmesi ricasında bulundu.
Inönü'nün ziyareti
Alman medyasında günlerdir süren
Kürt sorunu ve Bonn hükümetinin Anka-
ra'ya tavnndaki değişken polıtıkalan sü-
rerken AB, Dışişleri Bakanı Erdal İnö-
nii'nün Batı başkentlenne yapacağı ziya-
reti merakla bekliyor.
Türkiye-Kızılhaç gerginliğiCENEVRE (Ajans-
lar) - Uluslararası Kızıl-
haç Örgütü. Türkiye'yi,
Kuzey Irak'taki sivil hal-
ka yardım edilmesine
izin vermediği gerekçesi
ile protesto etti.
Merkezi Isviçre'de bu-
lunan kuruluş tarafindan
dün yayımlanan bildiride
Kızılhaç'ın Ankara'dan
sivillerin haklanna ve
imzaladığı Cenevre Söz-
leşmesi'ne saygılı olma-
sını istediği bildirildi.
Raporda "Bütün bu res-
mi çabaya karşın Türk
yetkililer Kızılhaç'ın sivil
halkın zarar gördüğü
bölgeleri ziyaretine izin
vermemiştir" denildi.
Bildirinin Türkiye'nin
önceki gece Kızılhaç Ör-
gütü yetkililerine, Kuzey
Irak'a yapılan sınır ötesi
operasyon sırasında ele
geçirilen PKK üyelerinin
durumunu inceleme is-
teklerine kesinlikle izin
vermeyeceğini açıklama-
sının üzerine yayınlan-
rnası dikkat çekti.
Türkiye'nin Birleşmiş
Milletler Cenevre Ofi-
si'ndeki Daimi Temsilci-
si Büyükelçi Gündüz
Aktan, Kızılhaç Örgütü temsilcisi ile ön-
ceki gece yaptığı görüşmede, Türkiye'nin
sınır ötesi operasyon sırasında başka bir
ülke askerleri ile savaşmadığını belirterek
bölücü terör örgütü üyelerinin, Türk va-
tandaşı olduklan ve Türk kanunlanna gö-
re terör eylemlerinde bulunduklan ıçin
arandıklannı hatırlattı.
Cenevre'de önceki akşam geç saatlerde
gerçekleşen görüşmede. Kızılhaç temsil-
cisi, Uluslararası Cenevre Sözleşmesi'nin
Kuzey Irak operasyonu sırasında
soğuk havaya aldırmaksızın gece
gündüz denieden terörist peşinde
koşan Türk askerleri vakit
bulduklannda çay içerek
ısınmava çalışıyorlar.
AVRUPA'DAN
4. maddesıne göre ele geçirilen bölucu
örgüt üyelerinin durumunun incelenmesı-
ni talep etti.
Kızılhaç temsilcisinin görüşlerine sert
tepki gösteren Büyükeiçi Aktan, Cenevre
Sözleşmesi'nin 4. maddesinin, savaşan
iki ülke için geçerli oldugunu hatırlatarak
"Türkiye, Kuzey Irak'ta, Irak ordusu ile
savaşmıyor. başka bir ülke askeri ile de sa-
vaşmıyor. Türkiye bölgede Türk vatandaşı
olan, kanunlan ihlal eden, srvilleri öldüren
teröristlere karşı mücadele edıyor" şeklın-
de konuştu.
Görüşme sırasında, Aktan, Türkiye'nin
Kuzey Irak'ta yaşayan insanlann durumu
ile ilgili olarak Kızılhaç ile işbirliği yapa-
bıleceğini belirterek Dışişleri Bakanlı-
ğı "ndan bir diplomatın bu amaçla Zaho'da
görevlendirildiğine işaret etti.
UNHCR de şikâyetçi
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek
Komiserliği (UNHCR). Cenevre'de ya-
yımladığı bir bildınyle Türk makdnıidiı-
nın. komıserlik görevlilerinin Kuzey
lrak'daki operasyon bölgesine girmesini
engellediklerini öne sürdü.
Bir kopyası New York'daki Birleşmiş
Milletler Genel Merkezi'nde de dağıtılan
BM Mülteciler Yüksek Komiserliğı bıldı-
risinde. "Operasyonun başladığı duyulur
duyulmaz, UNHCR yetkililerinin Türk
makamlanyla temasa geçtigi ve 1949 ta-
rihli Cenevre sözleşmelerinin hükümlerini
haürlatoğT ifade edildi.
Başbakanlık Başdanışmanı Gönensay ABD Dışişleri Bakanı Christopher'la görüştü:
Gereldrse Irak'a yeniden gireriz
FUAT KOZLUKLU
WASHINGTON - Kuzey
Irak'ta PKK'ye karşı başlatılan
harekâta başından beri 'ölçülü
destek veren' ABD yönetimine.
operasyonun ne kadar süreceği-
nin henüz belirlenmedıği, çekil-
me sonrasmda da gerekirse yeni-
den dönülebileceği bildirildi.
Başbakan Tansu Çiller'in eko-
nomiden sorumlu başdanışmanı
Emre Gönensay, ABD Dışişleri
Bakanı Warren Christopher'la
önceki akşam üstü yanm saat sü-
ren bir görüşme yaptı ve harekât
hakkında bilgi verdi.
Görüşmede, askeri operasyo-
nun PKK imha edilinceye kadar
sürdürüleceğini vurgulayan Baş-
bakanlık Başdanışmanı Emre
Gönensay 'operasyonun amacı ve
süresine ilişkin Ankara'nın planı-
nı' dile getirdi ve ABD'den hare-
kâta verilen desteğin sürdürül-
mesini ıstedi.
ABD'ye cevap
Gönensay hafta sonunda "He-
men çekilin'" diyen ABD Dışişle-
ri Bakan Yardımcısı Christop-
her'la görüşmesinde 'PKK'nin
yeniden yapılanması durumunda
Silahlı Kuvvetler'in Kuzey Irak'a
yeniden gireceğjni' anlattı.
ABD başkentinde 29-30 mart
tarihlerinde gerçekleştirilen ve
yalnızca iki ülke arasında yıllar-
dır sürümcemede bulunan eko-
nomik sorunlann Türkıye-ABD
Ortak Ekonomik Konsey toplan-
tısında tutanaklara geçırılmesi
amacıyla Gönensay. harekât hak-
kında bilgi verdı.
"Christopher'a harekâtı niçin
yaptiğımızı ve amaçlanmızı an-
lattun" diye konuşan başbakanın
başdanışmanı Emre Gönensay.
görüşmeye ilişkin Türk gazeteci-
lere açıklamalarda bulundu.
Görüşme sonrasında Türk ga-
zetecilere kaldığı otelin lobisinde
bilgi veren Başdanışman Gönen-
say "Harekâtın haklılık içcrdiği-
ni, oradaki terör organizasyonu-
nu tahrip ettikten ve amacımızı
gerçekleştirdikten sonra ordan
çekileceğimizi, ama icap ederse
>ine gireceğimizL eğer orada tek-
rar yuvalanırlarsa tekrar girece-
ğimLri belli ettim" dıye konuştu.
Sözcü. açıklamasında şöyle dedi:
"Bizi anlayışla karşılamaları
gerektiğini, Türkiye'nin önemli
bir milli menfaati oldugunu, Tür-
kiye'ye karşı önemli bir tehdit
unsuru bulunduğunu anlattım.
Christopher anlayışla karşıladı.
Zaten harekâtın haklılığını da
kabul ediyorlar.
Sadece Irak konuşuldu
Biz insan haklanna riayet etti-
ğimizi, insani yardımın devam
ettiğini belirttim ve bu konularda
çok dikkatli oldugumuzu söyle-
dim. Sadece Irak'ı konuştuk. Da-
ha önce söylediklerim yanlış yo-
rumlanmış. Spekülasyon ol-
muş."
Başdanışman Emre Gönensay
"Türk ordusunun bir daha Ku-
zey Irak'a girmemesi için lazım
gelen şeyleri, Çeldç Güç'ü oluştu-
ran ülkelerle konuşmayı arzulu-
yoruz" dedığı açıklamasında bir
soru üzerine "Bir süreden bah-
setmedim. Onlar da bir süre ısra-
nnda bulunmadılar. Konuşmada,
Çekiç Güç gündeme gelmedi.
Konuşmadık. Savunma Bakanlı-
ğı'nda hiçbir temasım olrnadı.
Plan önerim falan da olmadı"
diye konuştu.
Verici Fransızlardan
Kürt TV'sine
Avrupa desteği
TV Servisi- Kürtçe yayın yapan >IED TV adlı
televizyon istasyonu önceki gün Avrupa'nın çeşitli
ülkelerinde test yayınına başladı. IM Press'in
bildirdiğine göre Londra'dan yayın yapan MED TV,
lisansını Ingiliz PTT'si British felecom'dan aldı. MED
TV'nin tr^ıspondörünü de özelleştırilen Fransız PTT'si
telekomünikasyon hizmetleri şirketi France
Telecom'dan kiraladığı öğrenildi. Türksat'a geçen
Show TV'nin Eutelsat'ta boşalan frekansından yayına
başlayan MED TV 16.00-19.00 saatleri arasında yayın
yapıyor. Yayın frekansı Eutelsat F2 uydusu yönünden
1574 olan MED TV'nin önümüzdeki günlerde telefon
numarası yayınlanıp ıstek alacağı ve bunlan
yayımlayacağı bildirildi. Bu arada Eutelsat
yetkililerinin 15 gün önce Türk Dışişleri'ne yazılı
olarak bir teminat mektubu göndererek Kürtçe yayına
izin vermeyeceklerini açıkladıklan belirtildi. Ingiltere
hükümetinin uydulardan Kürtçe TV'ye kanal tahsisini
engellemek için daha önce girişim yaptığı belirtildi.
Apo'nun demeci:
Operasyon
başanlı olmadı
LEFKOŞA (AFP) - PKK bderi Abdullah
Ocalan, Türkiye'nin Kuzey Irak'ta sürdürdüğü
operasyonun başansız oldugunu söyledi.
Öcalan. Kıbns Rum Kesimi 'nde yayımlanan
Haftalık Kıbns dergisıne verdiği
demeçte "Türk ordusunun, devrimimizi yenilgrye
uğratmak için 10 yıldır sürdürdüğü
kampanyadaki bir dizi başansızlığa
bir yenisi daha eklendi.
Gerillalar her yere dağılmış durumda. Biz
güçlerimizu her zaman Türk ordusunun
hareketlerine ve planladıgı operasyonlara göre
konuşlandınnz" dedi. PKK lideri, Türk yetkililer
tarafindan açıklanan ölü sayısını da yalanladı ve
Türk televizyonunun Güneydoğuda
gerçekleştirilen operasyonlarda yaptığı gibi
öldürülenlerin cesetlerini yayımlamadığını ifade
ederek operasyon sırasında 500 Türk askerine
karşılık 21 PKK savaşçısının öldüğünü belirtti.
Belcika yönetimi:
Kürt meclisine
geçit yok
BRÜKSEL (AA) - Belçika Dışişleri Bakanlığı
sözcüsü, PKK yanlılannın sürgünde Kürt
parlamentosu kurma yolundaki girişimlerine yönelik
olarak "Brüksel'in tutumunda bir değişiklik yok.
Sürgün parlamentosu şeklinde bir oluşumu
tanımayız" dedi. Hollanda Haber Ajansı ANP,
Brüksel kaynaklı bir haberinde, 'Sürgünde Kürt
Parlamentosu'nun Belçika'da, 12 nisan tarihinde
kurulacağını kaydetti. ANP'nin haberinde 75-80
kişiden oluşacak bu parlamentonun. özellıkle PKK
üyelerinin katılımıyla gerçekleşeceği belirtildi. ANP,
sürgün parlamentosunun Türkiye dışında bulunan
kapatılan DEP'in eski millervekillerinin öncülüğünde
kurulduğunu, Ankara'nın bu girişimlere çoksert tepki
gösterdiğini ifade etti. Brüksel'de bulunan DEP'in
eski milletvekili Remzi Kartal. ANP'nin haberi
üzerine, 'sürgün parlamentosunun en zaman, nerede
kurulacağını ve kuruluş progranunı gazetecilere posta
ile göndereceklerini ve basını davet edeceklerini'
söylemekle yetindi.
EDİP EMtL ÖYMEN
Güney Lübnan Ordusu
israil'in kuzey komşusu Lübnan'da, işgali altında
bir tampon bölgesi var. Şeriatçı militanlara karşı. Ve
bu bölgeyi, kendisine "Güney Lübnan Ordusu" adı-
nı veren, Israil yanlısı bir milis örgütü koruyor. Israil
bir yandan Filistinlilerle barış sürecinı kör topal yü-
rütmeye çalışadursun, bu bölgede şeriatçı militan-
larla karşı karşıya. Israil ordusu ve yandaşlannın işi
zor. Çünkü tampon bölgeye ve milislere rağmen şe-
riatçı Hizbullah'ın saldınlan durdurulabilmiş değil.
Tampon bölgede aldığı güvenlik önlemlerine rağ-
men güçlü Israil ordusu, vur-kaç eylemlerini, öteler-
den atılan havan mermilerini tamamen önleyemiyor.
Ve bu vur-kaç işi burada 20 yıldır sürüyor. Bu yıl, Gü-
ney Lübnan Ordusu ve sınırda tampon bölge fıkrinin
ortaya çıkışının 20. yıldönümü.
Tampon Bölgenin kesin bir tanımı yok. Çünkü es-
nek bir bölge. Ama ortalama bir hesapla, Litani Neh-
ri'nin güneyinde kalan kısım. Akdeniz kıyısında Sur
kentinin güneyinden bir yerlerden başlıyor. Doguda
Hermon Dağı'na (Cebelüsşeyh) kadar. Dağın zaten
güney ve batı yamaçlarında yaklaşık 100 kilometre
karesi lsrail'in Suriye'de ışgal altında tuttuğu Golan
Tepeleri'nin birbölümü. Bu şekilde Israil, kuzey sını-
nnı hem Lübnan'dan hem Sunye'den gelebilecek
tehditlere karşı güvence altına almayı amaçlamış.
Gerçekte tampon bölge 5-10 kilometre genişliğinde
yaklaşık 850 kilometre karelik bir şerit. Lübnan top-
raklannın yüzde 8'i. Ama "gerektiğinde" kuzeyde
Sayda kentine doğru genişleyebiliyor. Lübnan içine
apandisıt gibi giren bir de kıvrımı var. Cezzine kenti-
ne kadar.
Bundan 20 yıl önce Lübnan sınırındaki Hıristiyan
köylerine, Israil ve yandaşı milislerle işbirliği yapma-
larına karşılık Israil ekonomisi ile "birlik kurma" hak-
kı tanınmıştı. 1976 yılından itibaren de Lübnan Or-
dusu'ndan ayrılma bir binbaşı olan Saad Haddad,
başıbozuk Lübnan askerlerıni, Filistinli militanlara
karşı örgütledi.
1978'de Israil, Litani Nehri'ne kadar bir harekât
düzenleyerek kendisine rahat vermeyen militanlan
sürdü. Uluslararası baskı üzerine geri çekilmek zo-
runda kalınca da Lübnan sınınnı korusun diye Bin-
başı Haddad ve milislerinı buraya sürekli bekçi tayin
etti. Güney Lübnan Ordusu adı verilen milisler hala
sınır bekçiliği yapıyor.
Uluslararası hukuk açısından Güney Lübnan Or-
dusu diye bir şey yok. Birleşmiş Milletler'e göre bu-
rada "Defacto Kuvvetler" söz konusu. Yanı "oldu
bittiye" dayalı kuvvetler. BM ıçin lsrail'in Tampon Böl-
gesi'nin adı da "Israil denetimındeki bölge." Yani
BM, işi hukukuna uydurmuş. ABD+lsrail restini gö-
rünce, bu "yasadışı" oluşuma makul bir isim ve sıfat
buluvermiş.
lsrail'in kuzey sınınnı şeriatçı militanlara karşı ko-
ruyan tampon bölgedeki Güney Lübnan Ordusu'nun
2500 kadar "asker"inin maaşını Israil veriyor. Ame-
rikan Yönetimi, Orta Doğu Banş Süreci çerçevesin-
de Lübnan'ın, tüm ülkede güvenliği sağlamasından
ve Güney Lübnan Ordusu'na "gerek kalmamasın-
dan" yana. Ama bunun sağlanması şimdilik uzak
olasılık. Lübnan hala iç savaşın yaralarıyla meşgul.
Güney Lübnan Ordusu'na "barış" zaten yarama-
yacak. Oyle ya banş gerçekten sağlanırsa ona ne iş
kalacak? lsrail'in makro güvenlik çıkarlarına yaradı-
ğı kuşkusuz. Ama tampon bölgedeki halkı yıldıran,
sindiren, disiplinsız, hoyrat ve küstah bir kuvvet ol-
duğu da...
Kuzey Irak'da benzeri bir tampon bölge + yandaş
milis formülünü akıllarından geçırenlerin, bu konuda
bilgi edinmek üzere Tel Aviv'e başvurmaları önerilir.
Batılı gazetelerin tepkileri:
Türkiye'ye
destek verilmeli
Dış Haberler Servisi -
Batı'nın önde gelen bazı
basın organlannda özel-
likle son günlerde, Türki-
ye'nin Kuzey Irak'ta yü-
rüttüğü operasyonu des-
tekler nıtelikte yorumlar
yayınlanıyor.
Herald Tribune
lnternational Herald
Tribune gazetesinde ya-
yımlanan bir yazıda, Tür-
kiye'nin Kuzey Irak ope-
rasyonunun işe yaramaya-
cağı savunuldu. 1980'ler-
de Turgut Özal yöneti-
minde kararlı bir hüküme-
te sahip olan Türkiye'nin.
1991 seçimlerinde DYP-
SHP koalisyonunun iş ba-
şına gelmesiyle zayıf bir
hükümet tarafindan yöne-
tilmeye başladığını savu-
nan gazete, Başbakan
Tansu Çiller'in iktidara
geldikten sonra vaatleri-
nin hiç birini yenne geti-
remediğini belirtti. Yazıda
şu ifadeler kullanıldı:
"Tansu Çiller, Güneydo-
ğu'daki Kürt ayaklanma-
sının ancak siyasi yöntem-
lerle çözülebileceği konu-
sunda inatçı generalleri ik-
na edemedi. Türkiye'nin
dostlarını şaşkınlığa sü-
rükleyen son Kuzey Irak
operasyonu da askeri yön-
temlerden medet uman
bir zihniyerin girişimi. Ve
bu girişimin işe yarama\a-
cağı neredeyse kesin. Tür-
kiye'de yaşayan Kürüerin
büyük çoğunluğu bağım-
sız bir devlet değil, daha
fazla özgürlük istiyor.
The Wall street
Journal
The Wall Street Journal
Europe, dünyanın sorunlu
bir bölgesindeki Batı eği-
limli Türkiye'nin gelışen
bir ülke konumunda ol-
masının Batı'nın büyük
çıkanna oldugunu, Türki-
ye'nin terorizme karşı sa-
vaşırken Batı'dan desteği
hak ettiğini belirtti.
Türkiye'nin bir terör
tehdidine karşı başlattığı
bu operasyonun Avrupa
tarafindan kınanmaması
gerektiğini kaydeden ga-
zete. "Ama bu Marksist
grup, Türklere olduğu gi-
bi Kürtlere karşı da acı-
masız" diye yazdı.
Le Figaro
Fransa'da yayımlanan
Le Figaro gazetesi, "Türk
Silahlı Kuvvetleri'nin Ku-
zey Irak'ta sürdürdüğü
operasyon sonucu
PKK'nin gücünün gide-
rek azaldığını" yazdı. Le
Figaro, bölücü terör örgü-
tünün eski bir üyesinı
kaynak göstererek verdiği
haberde, PKK'nin eski
gücünü kaybettiğini ve bir
•haraç çetesi' haline geldi-
ğini belirtti.
New York
Times
Türkiye'nin Washington
Büyükelçısi Nüzhet Kan-
demir. Nevv York Tımes
gazetesi yazarlarından
Wiluam Safıre'ın önceki
gün yayımlanan "Türkiye
sının asıyor" başhklı yazı-
sına cevap verdi. Nevv
York Tımes gazetesinın
dünkü sayısında yayımla-
nan cevabında Kandemır,
Türkiye'nin Irak toprakla-
nna terörle mücadele ama-
cıyla girdiğıne dikkat çek-
ti. Kandemir, Amerikan
hükümetinin de harekâta
bu nedenle destek verdiği-
ni belirtti. Wilham Safi-
re'ın makalesınde. "Ame-
rikan askeri gücünün Irak
halkını, Saddam Hüseyin
kuvvetlerinden koruma
amaeıyla hareket ettikleri-
nin belirtildiğini" kayde-
den Kandemır, "umarım
bir gün aynı hassasiyeti si-
vil Türk halkuun PKK te-
rörizminden korunması
konusunda da gösterirsi-
niz" ifadesini kullandı.