Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Cumhuriyetİmrivaz Sahibi: Berin Nadi
Genel Yavın Yönetmenı: Orhan Erinç #
Genel Yayın Koordınatörü: Hikmet
Çetinkava# Vazıışleri Müdürlerı
fbrahim Vddız, Dinç Tayançl Sorumlu)
# HaberMerkezi Müdürû. Hakaa Kara
# Görsel Yönetmen: Fikret Eser
Dış Haberler Ergun Balcı • Istıhbaral Yalçın Çakır #
Ekonomi: Bfilent Kızanlık • Rad>o-TV l >garEremektar
# Kültur Handan Şenköken A Spor Abdülkadir
Vücclman # Yurt Haberlerı Mehmet Saraç • Makaleier
Sami Karaören # Çevın. Seyfettin Turhan # Düzeltme
Abdullah Yazıcı 0 Fotograf Erdoğan KöseoğJu
Ya>ın K u r u l u İ l h a n S e l ç u k
(Başkanl. Orhan Erinç, Okta\
kurtböke Özgen Acar. Hikmet
Çetinkava, Şükran Soner. Ergun
Balcı. DinçTavaırç, İbrahim Yıldız,
Orhan Bursalı, Mustafa Balbav.
Ankara Temsılcısı Mustafa Balbav 0 Haber Müdurü' Doğan
Akın Atatürk Bul\an No 125. K.at:4. Bakanlıklar-Ankara Tel
4195020(7 hat). Faks. 4195027 • lzmırTemsilcısı SerdarKızık,
H Zıya Blv. 1352 S. 23 Tel: 4411220. Faks: 4419117 • Adana
Temsılcısi Çetin Yiğenoğlu, lnonü Cd. 119 S. No:l Kat:l. Tel
3522550. Faks: 3522570
MüesseseMudürü ErolErkut#Koordınatör
Ahmet Korulsan # Muhasebe Bülent Yeneı
• Idare Hüsevın Gürer • Islenne Öndeı
Çelik • Bügı-îşlem. Nail İnal • Bılgısa\aı
Sıstem: ıVlürüvet Çiler 0 ReUam Reha
fşıtman • Halkla liışkıler Nurten Berksoy
Ya\ımU>an ve Bssan: Ycnı Gun Haber Ajans», Basın vc Yayıncîhk A Ş
Türkocajıcad 39 41 Cagaioğlu 34334 lst PK 246 Istanbui Te! (O.2I2| 512 05 05 120 hat) Faks (0 212)513 85 95 13 MART 1995 Imsak: 4.49 Güneş:6.13 Öğle: 12.21 Ikindı: 15.36 Akşam: 18.14 Yatsı: 19.34
Aktuna'dan
ziyanetler
• İSTANBUL (AA) - Devlet
Bakanı ve Hükümet Sözcüsü
Yıldrnm Aktuna, dün
Florence Nightingale
Hastanesi 'nde tedavi gören
gazeteci Mete Akyol ile
sanatçılar Fatma Girik ve
Levent Yüksel'i ziyaret etti.
Belediyelerden
kadın panelteri
• tstanbul Haber Servisi - 8
Mart Dünya Kadmlar Günü
etkinlikleri çerçevesinde,
dün, Kadıköy Belediyesi ile
Yaşam Paylaşım Kadıköy
Grubu tarafından
"Parlamento Kadınlara Açık
mı?" ve Bahçelıevler
Belediyesi ile Çağdaş Yaşamı
Destekleme Derneği
tarafından da "21. Yüzyıla
Girerken Kadınlanmız"
konulu paneller düzenlendi.
Uyku hapından
zehirlendiler
• ZONGL LDAK (AA) -
Kuliandığj uyku haplanndan.
uyumalan için çocuklanna da
içiren genç bir kadınla 2
çocuğu zehirlendi.
Zonguldak'ın Gökçebey
ilçesine bağlı Aliusta
köyünde, Şazimet Eyiusta
isimli anne. yaramazlık
yapan çocuklannı
uyutabilmek için kullandığı
uyku hapından çocuklanna
da içırdi. Evin mutfak
kısmmda yatan genç kadınla
iki çocuğu, oksijensiz
ortamın da etkisiyle
zehirlendiler. Zehırlenen
çocuklardan 3 yaşındaki
Zuhal hayatını kaybederken
anne Şazimet ile bir
yaşındaki Zafer, SSK
Zonguldak Hastanesi'nde
tedavi altına alındılar.
Türkiye'de cami'
• İSTANBUL (AA)-
Türkıye'de 68 bin 675 cami
bulunduğu; en çok caminin
Konya'da, en az caminin de
Tunceli'de hizmet verdiği
belirlendi. Diyanet tşleri
Başkanlığı tarafından
hazırlanan istatistiklere göre
1993 yılı sonu itibanyla
hizmet veren 68 bin 675
caminin, yapımı süren ve
yeni yapılanlarla birlikte 70
bini asabileceği belirtildi. Bu
camilerin 47 bin 498
tanesinin (yüzde 69.16)
köylerde, 16 bin 881
tanesinin (yüzde 24.58)
merkezlerde ve 4 bin 296
tanesinin de (yüzde 6.26)
kasabalarda olduğu ortaya
çıktj.
Subay
emeklilerine zam
• ANKARA (ANKA)-
Bakanlar Kurulu, albaylıkta 3
yılını doldurmadan emekJi
olan subaylar ile astsubay
kökenli emekli subaylann
emekli aylıklanna zam yaptı.
Yapılan zamdan, bunlann dul
ve yetimleri de yararlanacak.
Bakanlar Kurulu'nun Resmi
Gazete'de yayımlanan
karanna göre, Eylül 1993
tarihinden önce, albay
rütbesinde 3 yılıni .
doldurmadan (2 yılını
doldurduktan sonra) emekli
olan. malulen görevden
aynian subaylar da kıdemli
albaylarla aynı düzeye
yükseltilecek.
Âşık Veysel ve
Ozanlar Haftası
• ANKARA (ANKA) - Türk
halk şairi Âşık Veysel'in
ölümünün 22'nci yıldönümü
ve halk şairlıği geleneğinin
canlı tutulması, tanıtılması
amacıyla Kültür
Bakanlığı'nın da katılımıyla
17-25 mart tarihJeri arasında
'Âşık Veysel ve Ozanlar _
Haftası' düzenlenecek. 'Âşık
Veysel ve Ozanlar Haftası',
17 martta Yeni Yüksektepe
Kültür Derneği'nın etkinligi
ile başlayacak.
Su üpünleri
avcılığı
• ANKARA (AA) - Tanm ve
Köyişleri Bakanlığı'nın. su
ürünleri avcılığını düzenleyen
1995-1996 av dönemine ait
sirküleri, Resmi Gazete'nin
dünkü sayısında yayımlandı.
Sirküler, 1 Nisan 1995-31
Mart 1996tarihleri
arasındaki avlanma
döneminde geçerli olmak
üzere, bazı yasak ve
yükümlülükJer getiriyor.
Buna göre, yunuslar, foklar,
denizanaları, deniz
kaplumbağalan, banyo
süngerleri, kırmızı mercanlar,
şiyah mercanlar ve
mersinbalıklannın, iç sular
dahil bütün sularda avlanması
ve toplanmas! yasaklandı.
Sigarayı bırakmanın kitabını yazan Klein'e göre, sadece 'sağlığa zararlı' uyanlanyla bu alışkanlıktan vazgeçilemez
Saghğa zararlı bir güzel: SigaraÇeviri Servisi - 31 mayıs si-
gara içmeme gününde 2 milyon
kişinin sigarayı bırakma girişi-
minde bulunacağı. 700.000 kişi-
nin gün boyu sigara içmeden
durmayı başaracağı, yaklaşık
50.000 kişinin ise sigaraya veda
edecegi bildiriliyor.
Size inanılır geliyor mu? Bel-
ki rükerilen sigara sayısı azaldı.
Ama, eskiden beri sigara içenle-
rin bu alışkanlığını sürdürdükle-
rini saruyoruz.
Dörtten fazla kişiden olusan
topluluklarda, gece, herkesin
elindeki içki kadehi ve belki iki-
sinin de türtürdügü sigarayla
başlıyor. Bir süre sonra sigara
içmeyenler, en az içenler denli
dumana boğuluyor. Kendilerine
sorulduğunda sigara içmedikle-
rini belirten bu kişiler istatistik-
sel değerleri oluştururlar. Oysa
ki. bu değerler "gizli sigara içici-
leri" yansıtmaktan çok uzaktır.
Araştırmacılara göre, bir keyif
unsurunun sakıncalan belirtile-
rek yasaklanması, o davranışın
özendirilmesine etkili olmakta-
dır.
Sigarayı bırakma konusunu
ele alan "Sigara Eşsiz Bir Gü-
zeUiktir" adlı kitapta yazar Ric-
hard Klein. sadece sigaranın
Yaşlarınagöresigaratiryakileri
sağlığa zarariı olduğu yönünde-
ki uyanlarla bu alışkanlıktan
vazgeçilmeyeceğini belirtiyor.
Ona göre gerçek gücü ve güzel-
liği de kabul edilirse. sigarayı bı-
rakmak daha kolaylaşıyor. KJe-
in kitabında sigaradan, "insa-
noğlunu uygar kılan müthiş bir
araç" olarak söz ediyor.
Klein, sigaranın bu gücünü
yürekten savunurken yerden gö-
ğe haklı. Sigara insanı ölüm ve
yaşamla karşı karşıya getirdiği
için güçlü. Sağlığa zararlı oldu-
gu, rütünün daha ilk ortaya çıkı-
şından beri bilinmekle birlikte
öksürük, bulantı gıbi belirtiler-
den ötürü kimsenin sigaradan
vazgeçtiği görülmemiş.
Sigara ahşkanlığı. uyuşturu-
cu bağımlılığına kıyasla çok da-
ha incelikli ve anlıksal bir ba-
ğımJıhk. Bu baştan çıkancı çe-
kinceye karşı, Amerika'nın ba-
şı çektiği kampanya gülünç ka-
lıyor. KJein'ın da belirttiği gibı.
Amerikan hükümetinin takındı-
ğı tavır ikiyüzlü. Bir yandan si-
gara içmeyenler ordusunu oluş-
tururlarken, öte yandan tütün
üreticilerini yürekten destekli-
yorlar.
ÖNLEMLER
1-Sigara reklamı vasaklanma-
2- Unlü fotomodel ve yıldız-
lan sigara içerken gösteren "göz
kamaştıncı" reklam yasaklan-
malı.
3- Vaşam sigortası * ** *
yapanlar bireyin siga-
ra alışkanljğını da göz
öniinde bulundunırlar. Bu du-
rum j angın riskini arttırdığı için
evkrin sigortalanmasında da göz
öniinde rurulmalı,
4- Sağlık uzmanlan ve kuru-
luşlan sigara bırakmayı özendi-
rici programlar uygulamalı, da-
nışmanlar buîunduruimalı.
5- Tüm sigara üreticileri;
üriinlerini. üzerierinde uyan ya-
zdan bulunan kah\erengl bir ör-
nek, pakefierde sunmalu
6- Okul ve üniversitelerde.
personel bölümü dahil tüm alan-
lara sigara içme yasağı konma-
lı.
7- Kamu ulaşım araçlarının
tümünde sigara yasaklanmalı,
8- Park, koru ve ormanlık
alanlarda sigara yasaklanmalı,
9- Sigara içilmesine izin ve-
rilen özel bölümler dışında,
otel ve lokantalarda sigara
vasaklanmalı.
\ Işini
Destek , yitirme
gereksinimi
Yörük Parkı
tartışmasıANTALYA (Cumhuriyet) -
Toroslar'ın eteklerinde yaşayan;
sazıyla, sözüyle, giyimiyle, ye-
meğiyle yıllardır süregelen bir
kültür hazinesi olan "Yörük-
ler", Antalya'da tunzme \erdiği
hizmetleriyle varlıklannı sürdü-
rüyorlar.
Turistik tesislerde gerçekleşti-
rilen animasyonlann baş konuk-
lan olan yörükler, turistlere ay-
ranla gözleme ikram ederek ko-
nukseverliğimizi göstenyorlar.
Çevreye karşı duyarlılıklan ile
de tanınan yörüklerin yaşam or-
tamlan. Kemer'de "Yörük Par-
kı"nda görülebiliyor. Kıl çadır-
lan ile çam ağaçlannın altında
Küçükburun Yanmadası'nda
yer alan Yörük Parkı, bir yörük
ailesinin günlük yaşamını gös-
termesi bakımından ılgi çeken
bir köşe.
• Orman mühendisi
Iyicil, yapılan
saldınlann amacının,
bölgede tek yeşil alan
olarak kalan
Küçükburun
Yanmadası'nıele
geçirip beton yığınlan
kurmak olduğunu
belirtiyor. Kemer
Belediye Başkanı
Mustafa Gül ise "Yörük
Parkı'nı bir gece söküp
denize atacağım" diye
tehdit ediyor.
Orman Yüksek Mühendisi ve
Yörük Kültürü Araştırmacısı
Kutsal İvicil tarafından kurulan
Yörük Parkı, yurt içinde ve dı-
şında birçok televizyon yapımı-
na evsahipliği yaptı, gazete ve
dergilerde, turizm broşürlerinde
yer aldı. Kültür ve Turizm ba-
kanlıklan tarafından da destek-
lenerek bir müze olarak kabul
edildi. Iyicil, hiçbir betonarme
yapıya başvurulmadan yörük
çadırlannın yerleştirildiğini an-
latırken, yerel yöneticilerin ve
bazı kuruluşlann parka karşı gi-
riştikleri yok etme çabalannın
bulunduğunu anlatıyor. "Türk-
lerin Orta Asya v^ Anadolu'da-
ki temd yaşama biçimini simge-
le>
r
en ve kemer'de turizmin du-
raklanndan biri olmayı" başar-
dıklannı söyleyen Iyicil, yapı-
lan saldınlann amacının, bölge-
de tek yeşil alan olarak kalan
Küçükburun Yanmadası'nı ele
geçirip beton yığınlan kurmak
olduğunu belirtiyor. Kemer Be-
lediye Başkanı Mustafa Gül ise
yanmadanın kimsenin sahibi ol-
madıgını, günübirlik alan yapa-
cağını belirterek. "Yörük Par-
kı'nı bir gece söküp denize ata-
cağun"diye tehdit ediyor.
Geçen yıllarda yanmadanın
ucundakı çamlar. gizlice kurutu-
cu ilaçla sulanmıştı. Kutsal Iyi-
cil tarafından dikilen yeni ağaç-
lann büyümesi beklenirken, ku-
ruyan ağaçlan yansından kese-
rek, çevre düşmanlanna karşı
tepki göstermek isteyenlere ada-
mıştı. Ardından Kemer Beledi-
yesi, yanmadadan yol geçirmek
için Yörük Parkj'nın kaldınlma-
smı istemişti. Ancak bakanlıkla-
nn onayı ile kurulduğu için be-
lediyenin bu girişimı sonuçsuz
kaldı. Geçen yıl parkın tabelala-
n ve yön levhalan kınldı. Hazır-
lanan Kemer kent planında
parktan söz edilmedi. Ancak
Avnıpa Parlamento Heyeti par-
kı gezerek, "açık müze" oldu-
ğunu kabul ediyordu.
Son olarak Yörük Parkı'na
yapılan saldın, çevredeki elekt-
rik direklerinin sökülmesiyle
yapıldı. Park karaniığa bırakıhr-
ken Kutsal Iyicil uygulamaya
karşı, "Kemer'in ortasında suça
ve teröre uygun bir dekor haar-
lanrvor" şeklinde karşılık verdi.
tyicil. "Birileri Küçükburun Ya-
nmadası'na sulannor. BurunJa-
rında betonarme bir hayaletin
kokulan tütüyor. Burası Türk
kûJtüründe bir restoran. Bunu
istemiyoriar anlaşılan. Oysa bu-
rası kullandığı malzeme. sergile-
diği objeler, sunduğu yiyecek ve
içeceklerle, yaşattığı kültürie
kimsenin rakibi değiL Herkesin
tamamlayıcısı olmustur'* dedi.
Elekrrik direklennin sökül-
mesi konusunda CHP'li Kemer
Belediye Başkanı Mustafa
Gül'ün açıklaması ise şöyle ol-
du:
"Aydınlatma belediyeyıe mas-
raf çıkanyor. Bu nedenle tasar-
rufa gidiyoruz. Biz özeJ bir yeri
aydınlatnıak zorunda değiliz.
Aynca o bölge, Kemer halkının
günübirlik piknik alanı olarak
kullanacağı yer. Halk bana yetid
vermiş, bir gece oradaki çadırla-
n söküp denize atacağım. "
Sigaradan vazgeçmek zor iş..
Çeviri Servisi- Ingiltere'de sigarayı bırakmaya
çalışanlann yüzde 70'i en az iki kez bu
girişımlerinden geri döndü. Bu ülkede
yapılan son araştırmalar kimi ilginç sonuçlan
da beraberinde getirdi. Buna göre, Iskoçya ve
Kuzey Ingiltere'de yaşayanlar güneylilere
kıyasla daha çok sigara içıyor. Kuzeyli,
sigaradan vazgeçmenin çok güç olduğunu
savunuyor.
Uzmanlar insanlann bağımlı olmalan
nedeniyle sigara içtiklerini: sigarasız. yasama
uyum sağlayamadıklannı dıle getınyor.
Kadınlar ince kalmak için, gençler bir
başkaldın olarak, ya da albenili olduğu için
sigara içtiklerini söylüyor. Son ıstatistıkler,
1993 yılından bu yana sigara tüketıminde pek
fazla birdeğişiklık olmadığını ortaya
koyuyor.
Ingiliz hükümeti sigara içenlerin oranını
yüzde 20'ye düşürme hedefini 1990 yılından
beri amaçlamakla birlikte bir türlü bu hedefe
ulaşamıyor.
Paul Castello 'nun modası
Modacılar birbiri ardına 1995 yılı için hazıriadıklan kreasvonlan tanıü\orlar.
Defüelerden birini de Paul Costello gerçekleştirdL tngiltere'nin başkenti
Londra'da yapılan moda gösterisi ilgi topladı. (Fotograf: RELJTER)
DüNYADAN
Suudi Arabistan'ın
falcılan
ÇeAİri Servisi - Suudi
Arabistan'da bir önbilicinin
sözleri kraliyet ailesini
kargaşaya boğdu.
Tarttşmanın can damannı, çöl
hanedanlığının giderek
yaşlanan kralı Fahd'ın en
küçük oğlu oluşruruyor.
Bir önbilici 73 yaşındaki
Fahd'ı, oğlu Abdül Aziz'in
yüzünü haftada en az bir kez
görmezse öleceği yolunda
uyarmıştı.. Kralın zamanının
büyük bir bölümünü Cidde ya
da kent dışında geçirmesinin
nedeni de onun Riyad'da
öleceği yolundaki bir
kehanetten kaynaklanıyor.
Suudi işadamlan, ülkede falcı
ve önbilicilere danışma
alışkanlığının bir salgın
hastalık gibi yayıldığından
yakınıyor. Islam dinine aykın
olmasma karşın, her prensin
özel bir falcı ya da büyücüsü
var. Hanedanlık saraylannın
bir tanesinde odalann birinin
büyücülüğe aynldığı, bir başka
prensin ise yandaşı olduğu
futbol takımını harekete
geçirmesi için bir büyücüyü
tam gün çahştırdığı söyleniyor.
Büyü ve faldan etkilenenler
yalnızca erkekler değil.
Prenseslerin de, kendilerine
uygun bir sevgili ya da eş
bulmak için özel uçaklanna
atlayıp Ortadoğu'nun en yetenekli falcılannın peşinde koşruklan
söylentileri dilden dile dolaşıyor.
Önbilicilerin giderek artan etkisinden kaygılanan Suudi
yetkililer harekete geçerek ülkedeki falcı, büyücü, cadı vb.
tutuklama yoluna gidiyor.
Hükümet, doğaüstü güçlere gözü kapalı bel bağlanması
sonucunda yaşanan olumsuzluklar üzerine eyleme geçmek
zorunda kaldı.
Organ naklinde
uyumsuzluk gideriliyor
ÇevHİ Servisi - Bilim adamlannın kanda bulduklan ender bir
göze sayesinde. artık hastaya uygun olmayan organ da
nakledilebilecek.
Bu yeni buluşun zamanla lösemi ve benzer türdeki kan
hastahklanna da çözüm getirebileceğine inanılıyor. Dr.Suzanne
İldstad tarafından bulunan ve "kolaylaştincı" adı verilen
gözelere kandaki 200,000 gözenin ancak bir tanesinde
rastlanabiliyor. Bu gözeler, yabancı kemik iliğinin farklı
özellikler taşıyan hasta tarafından kabul edilmesini sağlıyor.
Böylelikle, organ naklinde uyumsuzluktan kaynaklanan
ölümlerin de büyük ölçüde azalacağına inanılıyor Kemik iliği
kandaki alyuvar, akyuvar ve pıhtılaşmaya yardımcı olan tüm
gözelerin üretilmesinden sorumlu olduğundan, bu buluşun
yaşamsal birönem taşıdığı belirtiliyor.
Yavaş büyüyen tehlike: Meme kanseri
GÜNDÜZtVIŞtR
Kalp hastalıklanndan sonra ölüm nedenle-
ri arasında ikinci sırayı alan meme kanserin-
de erken tanı hayat kurtanyor. Kadınlarda gö-
rülen her dörî kanserden birinin meme kanse-
ri olduğunu belirten uzmanlar, meme üzerin-
de ortaya çıkan kistik her türlü gelişmede va-
kit geçirmeksizin hekime başvTirulmasını öne-
riyorlar.
Erkeklerde fonksiyonsuz ufak bir organ
olan meme, kadınlarda ergenlik çağından ölü-
me kadar gebelik, emzirme ve menopozla il-
gili fîziksel değışikliklerde hayati rol oynuyor.
Yapılan araştırmalara göre kadınlann yüzde 6-
7'sinde meme kanseri göriilürken bu oran er-
keklerde kadınlara göre yüzde 1 oranında ka-
hyor. ABD'de her 100 bin kişiden 30-35'inde
meme kanseri görülüyor. Eskiye oranla günü-
müzde meme kanserine daha sık rastlanması-
nın nedeni olarak belli aralıklarla uygulanan
tarama yöntemleri ve fizik muayeneleri gös-
teriliyor.
Dünya Sağlık Teşkilatı raporlanna göre me-
me kanserindeki risk faktörleri arasında gene-
tik faktörler başı çekiyor. Diğer nedenler ara-
sında hiç doğum yapmamış olmak, ilk doğu-
mun ileri yaşta gerçekleşmesi, menopoz yaşı-
nın gecikmesi, radyasyona maruz kalma, şiş-
manlık, oral konktraseptif kullanımı, östrojen
replasman tedavisi, alkol kullanımı ve yağdan
ve proteinden zengin diyet gösteriliyor.
Op.Dr. Bülent Koç, meme kanserlerinin bü-
yük çoğunluğunun 40 yaşından sonra görül-
meye başladığına dikkat çekerek meme kan-
serli hastalann annesinde veya kızında kanser
görülme riskinin normalin iki katı olduğunu
belirtiyor. Doğum yapmamış kadınlarda me-
me kanseri riskinin 1.5 kat arttıgını belirten
Bülent Koç şunlan söylüyor:
• Meme kanserindeki risk
faktörleri arasında genetik faktörler
başı çekiyor. Diğer nedenler
arasında hiç doğum yapmamış
olmak, ilk doğumun ileri yaşta
gerçekleşmesi, menopoz yaşının
gecikmesi, radyasyona maruz
kalma, şişmanlık sayılabilir.
"Meme kanseri riski 3 çocuktan sonra do-
ğum yapanlarda ise en aza iniyor. flk gebelik
yas.1 da meme kanserinde önem kazanıyor. 25
yaşından sonra gebe kalanlarda daha önce ge-
be kalanlara göre meme kanseri 2 misli, 31 ya-
şuıdan sonra gebe kalanlarda ise 3 misli farfa
görülüyor. İlk âdetini erken görenlerde ve geç
menopoza girenlerde de meme kanseri riski ar-
tar. Hastalann yüzde 80'inden fazlası doktora
ağnsız şişük nedeni ile basvurur. Ağn meme
kanserindertnemlibir semptom sayılmamak-
la birlikte meme kanserlerinin yüzde 1 l'i ağ-
rüıdır. Ağn, meme kanserinin ilk ve tek semp-
tomu oiabifir."
Uzmanlar, meme kanserinin klinik belirti-
leri arasında büyük kitle ve şişliğin en önem-
li bulgular olduğunu belirtiyor. Ciltte ödem,
portakal kabuğu manzarası ve ülserasyon da
belirtiler arasında başı çekiyor. Hastanın ken-
di kendisini muayenesi, doktor muayenesi ve
mamografı yöntemiyle kadınlarda ölüm ora-
nı yüzde 25 oranında azalabiliyor. Dr. Bülent
Koç, meme kanserinin belirtileri teşhis ve te-
davi yöntemlerini şöyle özetliyor:
"Meme başından akıntı gelmesi kanserden
çok, iyi huylu hastalıklarda görülür. Her iki
memeden süte benzer bir sıv ı gelmesi genellik-
le hormonal bir olaydır. Kanlı meme başı akın-
üsı olan kadınlar meme kanseri vönünden in-
celenmeh'dir. Meme kanseri teşhisinde iyi bir
muayenenin yanında mamografi. ultrasonog-
rafî, kseremamografi, duktagrafi gibi radyo-
ktjik tetkikler çok değerli sonuçlar verebilir.
Ancak memehastalıklannda kesin tanı koydu-
ran >öntem hiç şüphesiz biopsidir. Kesinlikle
biopsi gerektiren durumlar klinik olarak şüp-
heli kitleler, kanser bulgulan veya şüpheli olan
mamografidir.
Kişisel veya ailesel meme kanseri öyküsü
olan kadınlarda klinik olarak iyi huylu izkni-
mi verse de kistik olmayan Iddeler çıkarnlıp
tahlil cdilmelidir. Tipik bir meme kanseri tek
bir hücreden baslayıp hastalann viizde 70'in-
de iki Ua dokuz av da hacmi iki misli olacak şe-
kilde yavaşca büyür. En sık görülen fümörün
en hızlı büyümesi halinde bile klinikte ele gelir
hale gelmesi için yakJaşık 5 yıl gereklidir.
Bunun için de meme kanserinde erken tanı
hayat kurtanr."