Katalog

15OCAK1995PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER Onbinler bir kez daha tek ses, tek yürektiHaber. izlenim ve notlar: ZAFER AKNAR, MUHARREM AYD1N,FİGEN ATALAY, BEHZAT ŞAHÎN, AHMET ŞIK, GÜNNUR İLHAN. YASEMİN KOYUTL'RK- Fotoğraflar: ERDOCAN KÖSEOGLU, UĞURGÜNYÜZ, HATİCE TUNCER, KAAN SAĞANAK, İBRAHİM GÜNEL, DEVRİM BARAN. tstanbul Haber Servisi - Bombalı bir sal- dın sonucu öldürülen gazetemiz yazan Onat Kutiarı gözyaşlan ve alkışlarla uğurladık. Kutlar için gazetemizde düzenlençn törene ka- tılanlar hükümete, "KatiDer bulunsun" çağn- sı yaparak "Türkiye iaiktir, laik kalacak" slo- ganı attılar. Törende bir konuşma yapan gaze- temiz Genel Yayın Yönetmeni Orhan Erinç. "Ipekçi'yi, Emeç'i. Tütengfl'i, Doğanay'ı, Cö- mert'i, Ûçok'u, Aksoy'u, Dursun'u. Cebeno- ysn'ı, Mumcu'yu ve Rutiar'ı öldüren ahniyet, NOTLAR Kalem bizim, kırbaç onlann şimdi biz mi yenildik? • tran Konsolosluğu'nun önünde "Türkiye Iran olmayacak" sloganlan atan kortej, Istanbul Valiliği'nin önüne geldiginde polis tarafmdan durduruldu. Kısa bir tartışmadan sonra tekrar yürümeye başlayan kalabalık, bu kez de Sirkeci Gan'nm önünde durduruldu. Istanbul Haber Servisi - Onat Kutlar'ın öldürülmesine tepki duyan birçok kişi, saat 10.00'da başlayacak törenden bir saat önce gazetemize gelmeye başladı. Tören saati yaklaştıkça vatandaşlann yanı sıra siyasi parti temsilcileri, yazarlar, sanatçılar, aydınlar da gelmeye başladı Ve en sonra da yıllardır yazılannı yazmak için geldiği gazetesine bir tabut içinde son kez geldi Onat Kutlar. Cenazenin' gelmesiyle sessiz, ama bir o kadar da seriatçılara karşı öfkeli kalabalık sesini yükseltmeye başladı "Onat'lar ölmez", "Kahrolsun şeriat" diye, Cağaloğlu'ndan Teşvikiye'ye Cumhuriyet gazetesindeki törenin bitiminden sonra Kutlar'ın tabutu, cenaze arabasına konularak Teşvikiye Camisi'ne götürüldü. Törene katılanlar da Teşvikiye Camisi'ne gitmek için yürümeye başladı. Yürüyüş kortejinde, "Sevgili Onat Kutlar, karartmayacağız*\ "Sanata ve kültür insanlanna yapılan çirkin saldınlan kınıyoruz", "Karanlığa karşı özgiir ve demokratik bir Türkiye'', "Atatürkçü diişünce ökJürülemez'", "Şeriatçı teröre ve faşizrae karşı örgütlen" yazılı pankartlann yanında, Pir Sultan Abdal Canlar Derneği'nin "Açahm kıal sancağL gitsin zulmedenin çağı, elimizde dost bıçağı, göreüm bakalım nkeolur" pankartı ile Atatürkçü Düşünce Derneği'nin "Kalem bizim, kırbaç onlann. Şimdi biz mi yenüdik?"pankartlan dikkat çekti. Kortejin başında yürüyen Sine-Sen üyeleri, taşıdıklan bir pankarta Kutlar'ın kıtabınm adını vermişlerdi: "Yeter ki Kararmasın." Olay çıkmadı İran Konsolosluğu'nun önünde "Türkiye tran olmayacak" sloganlan atan kortej. tstanbul Valiliği'nin önüne geldiginde polis tarafmdan durduruldu. Kısa bir tartışmadan sonra tekrar yürümeye başlayan kalabalık. bu kez de Sirkeci Gan'nın önünde durduruldu. Yürüyüşün yasal olmadığını spyleyen polis müdürüne kalabalık, "Ölümüze ağlayamayacak mıyız?" diye tepki gösterdi. Kısa bir tartışmadan sonra kortej. "Türkiye İaiktir, laik kalacak", "Yobaziann ipteri sermayenin elinde". "Kahrolsun MİT, CIA, kontrgerilla", "Katiller bulunsun, hesap sorulsun", "Gözaltında ka>ıplara son", "Mollalar İran'a", "Yobazlar vuruyor, devlet bakıyor", "Dün Maraş'ta. bugün Sıvas'ta çözüm faşizme karşı savaşta" sloganlan atarak Teşvikiye'ye kadar yürüdü. Teşvikiye Camisi'nde buluşan binlerce kişi, cenaze namazının ardından yine sloganlarla Dolmabahçe'ye kadar yürüdü. Polisler yürüyüş kortejinin daha fazla ilerlememesi için geniş güvenlik önlemi aldı. Polisinin kestiği yol üzerinde bir panzer de hazır bekletildi. Dolmabahçe'ye ulaşan duyarlı kitle. herhangi bir olay çıkmadan dağıldı. demokrat avdınlanmızı ve laik demokrat dii- şüncenin sesi Cumhuriyet gazetesini tehdit et- meye devam ediyor. Ancak bilinmelidir ki gö- zü dönmüş terör ve bağnaz düşünce, bu ülke- nin topraklannda var olamayacak; kendi üret- tikleri öfkenin batağında yok olacaknr"dedi. Cağaloğlu'ndan Kutlar'ın cenaze namazının kılındığı Teşvikiye Camii'ne kadar yürüyen binlerce insan. yol boyunca dau Vbbazlann ip- leri sermayenin elinde". "Kahrolsun şeriat", "Ozgür basın susrurulamaz" sloganlannı attı. Kutlar'ın cenazesı, gazetemiz bahçesinde dü- zenlenen tören ve Teşvikiye Camii'nde kılınan cenaze namazından sonra Aşiyan Mezarlı- ğı'nda toprağa verildi. Yılbaşından bir gün önce Taksim'dekı The Marmara Oteli'nin girişindeki Opera Pastane- si'neyerleştirilen bombanın patlaması sonucu ağır yaralanan ve tedaviye alındığı Amerikan karşı aydmlığı savunanlarla; şeriatçı terörü ya- ratanlar. destekleyenler ve göz yumanlara kar- şı çıkan çok sayıda insan katıldı. Törende ay- nca. Onat Kutlar'ın eşi Rliz Kutlar. gazetemiz imtiyaz sahibı Berin Nadi, Leyla LşaklıgiL dev- let bakanlan Yıldınm Akhına. Azimet Kövlü- oğlu. Bahattin Alagöz. Kültür Bakanı Timur- çin Savaş, Sağlık Bakanı Doğan Baran.Turizm Hastanesi'nde 12 gün yaşam savaşımı verdik- Bakanı Şahin l lusoy. SHP Genel Başkan Yar- ten sonra geçen çarşamba günü yaşamını yiti- dımcısı Ercan Karakaş, CHP Genel Başkanı renOnat Kutlar, dün toprağa verildi. Kutlar'ın Deniz Baykal. CHP Genel SekreteriAdnan cenazesi, dün sabah saatlerinde otopsi için kal- Keskin. CHP Genel Sekreter Yardımcısı Meh- dınldıgı adli tıp morgundan ailesi. yakınları ve met Sevigen, DİSK Genel Başkanı Rıdvan Bu- sevenleri tarafmdan gözyaşlan arasındaalına- dak. Genel Sekreter Mehmet Atay. Istanbul rak gazetemiz bahçesine getirildi. Barosu Başkanı Turgut Kazan. Rkri Sağlar. Gazetemizde düzenlenen törene, karanlığa NurettinSözen,yazar Aziz.Nesin, TGC Başka- nı Nail Güreli ve yönetim kurulu üyeleri, TGS Yönetim Kurulu üyeleri ile Sosyalist Iktıdar Partisi, Işçi Partisi. demokratik ve mesleki kit- le örgütlerinin temsilcileri ile edebiyatçılar, ya- zar ve çizerler hazır bulundular. Gazetemiz binasından karanfillerin atıldığı tören sırasında ilk konuşmayı, gazetemiz Ge- nel Yayın Yönetmeni Orhan Erinçyaptı. Erinç. Kutlar'ın gazetecilik. edebiyat, sinema ve kül- tür dünyası için yeri doldurulamaz bir kişi ol- duğunu söyledi. Erinç. Kutlar'ın "Terör, her- kesin kaybettiği tek oyun" sözlerini anımsata- rak şöyle konuştu: "L'ğur Mumcu'nun aramızdan kopanhşı- nın 2. yılına yaklaşırken ve Kutiar'ı sonsuz uy- kusuna uğurlarken terörün toplumsal yaşamı tZLENİMLER Buyollardan Mumcu'lar, Üçok'lar, Aksoy'lar için degeçüdi • Onat Kutlar için binler, on binler yürürken Başbakan Tansu Çiller Halkalı Çöplüğü'nü, İstanbul surlannı geziyordu. Teröre kurban giden Kutlar'ın cenazesinin toprağa verildiği sıralarda ise Başbakan. İstanbul Emniyet Müdürü Necdet Menzir'e başanlarından ötürü plaket sunuyordu. İstanbul Haber Servisi - Babıali Yo- sloganlarla uyanlırken, Onatlara, Mum- kuşu dün Onat Kutlar'ın tabutunu taşıdı... Daha önce de pek çok aydın. yazar-çizer demokrasi şehidi için yürünmüştü yılla- rın aşındıramadığı yokuşta... Sloganlar yine birbirinin aynıydı, tepkilerde: "Tür- kiye İaiktir, laik kalacak". Yılbaşından bir gün önce. doğum gü- nünden birkaç gün sonra. evlilik yıldönü- münde ve de Piyerloti'de "aydınlık bir Türkiye" umuduyla yeni yılın ilk ışıkla- nnı karşılamaya hazırlanırken katledilen gazetemiz yazan Onat Kutlar için yürü- dü binler, on binler... Hafif hafif çisele- yen yağmur ve havanın soğufu keseme- di "şeriat isteyenlere tepki gösterenler"in yolunu. Ancak polis kesti; Sirkeci'de ve Dolmabahçe'de. iki kez. Güvenlik kuv- vetleri etten duvar örmüşlerdi âdeta. Ge- ne de soğukkanlı tavnnı kaybetmeyen. al- kış ve sloganlanyla tepkilerini dile geti- ren insanlar Cağaloğlu'ndan Teşvikiye Camii'ne. oradan da Dolmabahçe Mey- danı'na kadar engelleri aşa aşa yürüdüler. "Türkiye İaiktir, laik kalacak" sloganla- nyla. Aslında tepkiler bomba patladığı gün başlamıştı. Kutlar'ın ağıryaralandığı. Ya- semin Cebenoyan'ın öldüğü The Matma- ra Oteli'nin giriş katındaki Opera Pasta- nesi'ni, Kutlar'ın 12 gün can çekiştiği Amerikan Hastanesi'ni, Piyerloti Kahve- si'ni ve Kutlar'ın dostlanyla sohbetler kurduğu tüm mekânlan karanfillere boğ- du, karanlığa karşı çıkıp aydınlıgı savu- nan dostlan. Ölüm haberi geldiginde dö- külen gözyaşlan birkaç saat içinde öfte- ye dönüşürken, bu öfke tek ses. tek yürek oldu, meydanlarataştı. Dalgadalgagelen öfke seli dün, sayısız demokrasi şehidi veren Cumhuriyet gazetesinin bahçesin- de patladı ilkin. Ardından yollara dökül- dü. Hükümet, "katillerin bulunması" için culara. Dursunlara. Üçoklara kıyan kan- lı ellere ve karanlık amaçlı beyinlere ge- ne aynı yanıt verildi: "Türkh* İaiktir, la- ik kalacak". Kırmızı karanfiller vardı gözleri kan çanağı olmuş insanların ellerinde. yaka- lannda. Kutlar'ın bir güzel resmi süslü- yordu göğüslerde kalplerin üzerini. Bire bir konuşmalarda, "Bunun da faili meç- huller rafına kalkmaması" dileği yinele- niyordu sürekli. Ardından, "umanz bu son olur" iyiniyet dilekleriyle sürüyordu konuşmalar. Gazetenin bahçesindeki tö- ren bitip de Onat Kutlar'ın tabutu omuz- larda asırlık çınarlann altından geçirilir- ken İstanbul Lisesi'nden genç sesler so- luk verdi yüriiyenlere: "Türkiye iaiktir, laik kalacak..." Başbakan Tansu Çiller de tstanbul'day- dı dün. Kendisi katılamamıştı. ama hükü- meti temsilen hem Devlet Bakanı Yıldı- nm Aktuna hem de çok sayıda bakan ha- zır bulunmuştu cenaze töreninde. Çiller aynı saatlerde Halkalı çöplüğü, Istanbul surlannı gezdi. Kutlar henüz ebedi istira- hatgâhına konmuştu. Üzerine bırakılan karanfillerde yağmur damlalan ışıl ışıl parlıyordu. Yağan yağmurla iyice ıslanan toprağa bir "fıliz"dikildi, eşi Filiz Kut- lar'ın yaşlı gözleri önünde. "Yiğidim av lanım burda yatıyor" söyleniyordu hep bir ağızdan. Karanfiller ve "filiz" dim- dik, boyunlar bükük çıkıldı mezarlıktan. Aynı saatlerde ise Çiller. istanbul Emni- yet Müdürü Necdet Menzir'e, "başanla- nndan ötürü"plaket sunuyordu. İstanbul Valiliği'nin önünden inen Babıali Yoku- şu ıslanmıştı. Islaklıklar içinde bir kâğıt parlıyordu, çalakalem el yazısıyla yazıl- mış. bir küçücük sopanın ucuna tutuştu- rulmuş; üzerinde "Türkiye İaiktir, laik kalacak "yazıyordu... Yazanmız Onat Kutlar için gazetemiz bahçesinde yapılan törende karanlık güçlere karşı aydınüğı sa- vunanlar, 'Türkiye İaiktir laik kalacak' sloganlan attılar. (Fotoğraf: ERDOGAN KÖSEOÖLU) ne denli tehdit ettigini her geçen gün biraz da- ha göriiyoruz. Toplumda yılgınbğı yaygınlaşhr- mak isteyen tcrorizm. umanz ki bir kez daha geri teper ve biz. yeniden yitirdiğimiz değerle- rimian errannda kenetteniriz. Teröre karşı tek bir yumruk olur, banşı ve demokrasi)i savun- mak için harekete geçeriz." Daha sonra söz alan PEN Yazarlar Derneği Başkanı Şükran KurdakuL, "sevgi, hoşgörü- nün sabııiı ustalanndan biri" olarak tanımla- dığı Onat Kutlar'ı kaybetmenin üzüntüsü ve önemıni dile getirdi. Kurdakul. "L'ygarlık sa- v^aşında bir adım geri çekümek yok" dedi. Cumhuriyet gazetesi bahçesini vedışını dol- duran yüzlerce insan. konuşmalar sırasında sık sık "Türkiye İaiktir. laik kalacak". "Şeriatage- ' çit yok", "Türkiye, tran olmaya- cak" sloganlarını attı. Kültür Ba- kanı Timurçin Savaş. sözlerıne "Kutlar'ın anısı önünde saygıyla eğiBvorum''diye başladı. Savaş'ın konuşması sırasında bazı eruplar- ca "Katiller nerede?", "KatiUer bulunsun, hesap sorulsun". "Kut- lar'ın katili. kontrgerilla" ve "Kahrolsunşeriat" sloganlan atıl- dı. Savaş. "Bu kanlı süreci gelişti- renJer azınlıktır. Zaten çoğunluk olsalar bu yöntemlere başvurma/- lardı" dedi. "Veni OnatTann gel- mesi kolay değildir. Türkiye gibi insan kaynağı çok, fakat yetişmiş insanı az olan bir toplumda Onaflara sahip çıkmak zorunda- \ız. Onu öidüren karanlık. gene Onat'ın ay dınlığında boğulacaktır. Ortalık hiçbir zaman kararmaya- caktır." Yoğun güvenlik önlemlerinin alındığı törenden sonra Kutlar'ın cenazesi. arabaya konularak alkış- lar ve gözyaşlan arasında yıllarca emek verdiği Cumhuriyet gazete- sinin bahçesinden çıkarılarak Teş- vikiye Camii'ne götürüldü. Bu arada gazetedeki törene katılanlar. sloganlar atarak İran Konsoloslu- gu önünden Sirkeci'ye kadar yü- rüdüler. Daha önce Mumcu. Içok. Dursun ve diğer terör kurbanları için yürünen güzergâhtan slogan- lar atarak geçen çok sayıda insan. güvenlik güçlerince önce valilik önü. daha sonra da Sirkeci'de iki kez durduruldu. Polis. Sirkeci'de bir kişiyi gözaltına alırken kortej. yürüyüşünü Dolmabahçe üzerın- den Teşvikiye Camii'ne kadar al- kışlarla ve sloganlarla sürdürdü. Bomba ihban Teşvikiye Camii'ne de çok sayı- da sanatçı. aydın. yazar. poiitikacı geldi. Gazetedeki törene katılanla- nn yanı sıra Teşvikiye Camii'ne gelenler arasında ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz ile Yaşar Kemalj Saim Akçıl. Müjde Ar, Arilla Ozdemiroğlu. Başar Sabun- cu, Genco Erkal. Sennur Sezer, Adnan Özyalçıner. Rengim Gök- men. Vekta Kara. Bedri Baykam. Hüsamettin Koçan, Vecdi Sayar, Serra Yılmaz, Candan Sabuncu. Rekin Teksoy, Suna Seleru Melike Demirağ, ilvas Salman, Cüneyi Arkın, Işıl Özgentürk ile mesleki ve demokratik kitle örgütlerinin temsilcileri de hazır bulundular. Camideki bekleyiş sırasında gaze- temizi ve güvenlik birimlerini ara- yan bir kişi. Teşvıkiye Camii'nin hemen karşısında bulunan polis karakoluna zaman ayarlı bomba koyduklannı ve eylemi Onat Kut- lar ile Yasemin Cebenoyan'a yapı- lan saldınyı da üstlenen Islami Bü- yükdoğu Akıncılar Cephesi'nin (İBDA-C) gerçekleştirdiğini söy- ledi. Ancak. yapılan araştırmada ihbann asılsız olduğu anlaşıldı. Dolmabahçe'ye yürüyüş Cenaze namazının kılınmasının ardından Kutlar'ın cenazesiyle birlikte Teşvikiye'den Dolmabah- çe Meydanı'na kadar yüründü. Daha önceden bu yürüyüşün "ses- siz" olarak yapılmasının istenme- sini protesto edenler ise "Suskun toplum istemiyoruz. Sustukça sıra sana gelecek" sloganlannı attılar. Hükümete, şeriat yanlılanna des- tek çıkanlara karşı atılan sloganlar ve alkışlar arasında Dolmabahçe Meydanı 'na getirilen Kutlar' ın ce- nazesi, buradan cenaze ârabasıyla defhedileceği Âşiyan Mezarlı- ğı'na gönderildi. Onbinlerin tek ses. tek yürek ol- duğu Âşiyan Mezarlığf ndaki de- fin sırasında Kutlar'ın eşi ve çok sayıda insan, gözyaşlannı tuta- mazken şeriat karşıtı sloganlar de- vam etti. 30 Aralık 1994 günü ha- in bir pusu sonucu ağır yaralana- rak 12 gün yaşam savaşımı ver- dikten sonra ölüme yenik düşüp dün toprağa verilen Onat Kutlar, hem gazetemizin yitirdiği onlarca düşün adamı hem de Türkiye ve dünyanın yitirdiği binlerce terör kurbanı sıralamasının yanı c a "faili meçhuller" arasına girui. X. * i