Katalog

Cumhuriyet İmtiyaz sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç • Yaaişleri Müdürleri: İbrahiıtı Yıküz (Sorumlu), Dinç Tayanç •Haber Merkea Müdürü: Hakan Kara • Görsel Yönetmen: Fikret Eser Dış Haberler: Ergun Balcı • Ekonomi: Bülent Kızanlık • İstihbarat: Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mefamet Saraç • Makaleler: Sami Kafaören • Spor: Âbdülkadir Yücebnan • Düzeltme: Abdullah Yazıcı Ankara Temsilcısr Mustafa Balbay #Haber Muduru. Doğan Akın AtatiirkBul- vanNo:125, Kat: 4. Bakanlıklar-Ankara Tel: 4195020 (7 Hat), Telex: 42344, Fa.x: (4)4195027 •İzmır Temsılcısi: Serdar Kızık, H.Ziya Blv 1352 S 2 3 Tel-4411220 Telex: 52359, Fax: 4419117 »Adana Temsılcısi. Çetin Yiğeooğlu İnonü Cd. 119 S. No: 1 Kat: 1, Tel: 3522550-3522601-3522492, Telex: 62155. Fax: 3522570 Muessese Müdurü: Erol Erkut •Koordına- tör Ahmet Konılsan •Muhasebe: Bülent Ye- ner #ldare Hüseyin Gürer • tşletme- önder Çetik •Bılgı-lşlem: NailİnaJ • Bılgısayar Sıs- tem: Mürûvet Çiler •Reklam Reha Işronan YıymUyuı ve Basan: Yenı Gün Haber Ajansı, Bastn ve Yayıncıhk A Ş TûrkocafcCad 39 41 CağaJoglu 34334lslPK. 246tstanbulTel (0,212)5120505120hat)Tele\ 22246, F M (0,212)5)38595 2EYLÜL1994 İmsak:4.53 Güneş: 6.24 öğle: 13.09 İkındi: 16 49 Akşam: 19.43 Yatsı: 21.08 Tangolu geceler yarın başlıyor • Kûltür Senisi - İstanbuTda yanndan itibaren '"tango geceleri'" yaşanacak ve Harbiye Açıkhava Tiyatrosu'nu tangonun büyüsü saracak. Dünyanın en ünlü Arjantin dans topluluğu "Tango Pasion", tangoseverlere unutamayacaklan geceler yaşatacak. Topluluğun, yine dünyanın en iyi tango orkestralanndan "Sexteto Major" lango orkestrasıyla birlikte 3-8 eylül tarihleri arasında kendilerine özgü dans, tiyatro ve müzikal kanşımı bir gösteri sunacaklan geceler. Yapı Kredi Bankası'nın hamiliğjnde gerçekleşecek. İstanbul ömrû kısalüyor • İST ANBL L (ANKA) - Islanbul'un sorunlan ruh hastalannın sayısını arttırarak insan ömrünü kısalüyor. Amerikan Bristol Hastanesi Ruh ve Sinir Hastalıklan Uzmanı Dr. Ergon Vecihi Mengi, kentin sorunlannın cinayet ve hırsızbk gibi suçlarda artışa neden olduğunu belirterek "Organik. bedensel ve ruh hastalannın sayısında artma gözleniyor ve tstanbul insan ömrünü kısaltıyor" dedi. Tünel, pazar günü kapalı • İstanbul Haber Senisi -Karaköy-Beyoğlu arasında çahşan Tünel, pazar günü yolcu taşıma hızmetine kapatılacak. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı'nca yapılan açıklamada. birgünlük kapatma karannın. IETT Genel Müdürlüğü tarafından, bakım ve kontrol çalışmalan nedeniyle alındığı belirtildi. Club Dedeman kampanyası • tstanbul Haber Senisi -Uluslararası devre mülk ve dev re tatil sahipleri arasında değişimi sağlayan RCI Tatil Klübü'ne üye olan "Club Dedeman Bodrum Devre Mülkleri" gelecek yıl açılacak. Bodrum"a2-3 kilometre uzaklıktaki Bitez ve Gümbet koylannın birleştiği noktada kurulan, 150 konutluk Club Dedeman Bodrum Evleri'nin tanıtımını ise dün Dedeman Oteli'nde düzenlenen kokteylde. Dedeman A.Ş Yönetim Kurulu Başkanı Murat Dedeman ile satışlan üstlenen Shovv-Pa'nın Genel Müdürü Ahmet Başar yaptı. Tenisçiler, karın kası geliştirdi İstanbul Haber Senisi - ENKA Sadi Gülçeük Spor Sitesi"nde süren, "TPS ENKALadiesOpen Uluslararası Bayanlar Tenis Turnuvası"na katılan 17 ülkeden 60 tenisci bayan gönüllerince bir "Türk Gecesi" geçirdi. Konuk ya- bancılara Türkiye'nin misa- fırperverliğini hissettirmek amacıyla düzenlenen gecede önce folklor ekiplerini izleyen genç tenisçiler. daha sonra dansöz Melis'le neşelendiler. Tenisçiler daha sonra folklorcularla halay çekip, dansöz Melis ile karşıhkh göbek attılar. (Fotoğraf: MUHARREM AYDIN) 'Preveze'ye 390 milyon lira ceza • İstanbul Haber Senisi -İstanbul Büyükşehir Belediye BaşkanhğYna bağlı çevre koruma kontrol ve zabıta ekipleri, önceki gün yaptığı denetimlerde, 1431 grostonluk "Preveze" adlı Türk bandırah geminin Yenikapı'da denize mazot kaçırdığmı belirlediler. Ekipler, bu nedenle söz konusu gemiye 390 milyon lira ceza kestiler. Ingiltere'de bir hastaya ilk kez, pille işleyen mekanik kalp takıldı Artık kalpler demekanikleşti Oksıjen yüklü kan akağerlerden gelerek sol atrium'a gırer. Kan sol karıncığa girer. Burada kanın temız- lenme işleminin yûzde 85'itamamlanırvekan vûcuda pompalanır. Elektrıkli kalp hastanın karın bölgesine yerleştirilir. Bu yapay kalp zayıf olan sol karıncıktan kanı altp, aort kemerine pompalar. Piller Yapay kalbi besleyen piller, deri altından bele takılacak veya bir sırtçantasında taşınacak. Bu ameliyattan sonra hastanın normal yaşamını sürdürmesi bekleniyor. Yapay kalp ile doğal kalp arasındaki bağlantı Çeviri Senisi - İngiltere'de bir hastaya ilk defa, pil ile işleyen mekanik kalp takıldı. Tıp dünyasında devrim olarak ni- telendirilen bu uygulama, pek yakında kalp nakli ameliyatlannın pabucunu dama atacak. Hastanın kann bölgesine yerleştirilen mekanik kalp. hasta kalbin yapamadığı pompalama görevini üstleniyor. Doktor- lar, ilk mekanik kalpli hastanın ameliyat- tan sonra durumunun iyiye gittiğini, ameliyatın son derece başanlı geçtiğini ile- ri sürerek hastanın yakında taburcu edi- lebileceğini söylediler. Ameliyat 4 saat sürdü Mekanik kalbi besleyen piller, deri altı- ndan bir bağlantı ile bele takılacak veya bir sırt çantasında taşınacak. Bu ameliyat- tan sonra hastanın normal yaşamını sür- dürmesi bekleniyor. İngiltere'de Cambridgeshire Papvvorth Hastanesi'nde dört saat süren bir ameli- yatla elektro-mekanik kalbi yerleştiren cerrahlar, çok yakında kalp nakli ameli- yatlanna gerek kalmayacağını ıddıa edi- yorlar. Kalp nakli ameliyatlannda verici bulmakta zorlanan doktorlar. böylece yı- llarca beklemeye gerek kalmadığını belır- tiyorlar. İngiltere'de yılda 300 kalp nakli ameliyatı gerçekleştiriliyor. Şu anda 300 hasta ameliyat sırası bekliyor. 200 hastaya takıldı 40 bin sterline (2 milyar TL) mal olan "Left Ventricular Assist System-LVAS- (Sol Kulakçığı Destekleme Sistemi)" 1984 yıhndan bugüne kadar 200 hastaya takıldı. Bu son uygulamanın öncekilerden farkı, taşınabilir nitelikte pillere sahip ol- ması. Elektro-mekanik kalp takılan hasta. uygun verici bulamadığından durumu ağırlaşan dokuz hastadan biriydi. Geriye kalan hastalardan dördüne daha LVAS takılacak, diğerleri ise ilaç tedavisine de- vam edecek. Bu ameliyatlardan yüzde yüz sonuç alındığı takdirde sırada bekleyen 40 hastaya daha LVAS takılacak. Ameliyatı ülkenin ileri gelen kalp cer- rahlanndan Sir Terence English ve John Wallwork gerçekleştirdi. Hastanın tam şi- faya ka\ uşacağını uman doktorlar şöyle konuşuyor: Kalp nakli ameliyatları son mu bulacak? "Bu ameliyatın önemi. ileride kalp nakil- lerinin yerine geçecek olmasından kaynak- lanıvor. Bu aşamada ilerisi için çok büyük bekîentiier icine girmemekte fayda var. Va- pay organlar. nakiller kadar reddedilme riski taşıyor. Sonucu hep birlikte bekleyip göreceğiz." İngiliz Kalp Vakfı, son ameliyatı ilgınç bir gelişme olarak nitelemekle birlikte, ile- risi için konuşmakta acele etmemek ge- rektiğini belirtiyorlar. Kalp nakli ameliyatlannın da başanlı bir tedavi yöntemi olduğunu ileri süren uzmanlar. ameliyat olan hastalann dörtte üçünün kalplerinın bir yıl sonra normal iş- levine devam ettiğini, beş yıldan sonra ya- şama şansının ise yüzde 62 olduğunu be- lirtiyorlar. Ameliyatı gerçekleştiren dok- tor John \Vollwork, 40 bin ster- linlik mekanik kalple. Pop müziğin ünlü isimlerinden Chris de Burgh, önceki akşam Yedikule Zindanlan'ndaydı Banşdolubir dünyaya20yılhköziem CHRİS DE BURGITDEN • Şarkılanmda evrensel düşüncelere, duygulara yerveriyorum. Yalmzca bir ülkenin özgürlüğü için şarkı söylemem mümkün değil. • Tabii insanlar dans etmekten hoşlanır, ama yalnızca dans etmek için müzik yapılmaz. • Bir sanatçı da konser verdiğinde seyirciden tepki almak istiyor. Türk halkı gerçekten çok heyecanlı. PELÎN ÖZER Pop müziğjn düny a çapında tanınmış sanatcılanndan Chris de Burgh önceki akşam Yedikule Zindanlan'nda verdiği konserle, ikinci kez Istanbullu hayranlany- la buluştu. Chris de Burgh'ün "Lady In Red", "Travefler" gıbı. şimdıden pop müzığın klasiklen arasına girmeyi başaran şarkılan, binlerce müzikseverin doldurdu- ğu Yedikule Zindanlan"nda yankılandı. Konser boyunca gençler, sahne çevresinde dans edip kendilerinden geçerken. "yaşını başını almış" seyirciler konserin tadını ağaçlann alunda çıkardılar. Sahnede hiç yerinde duramayan ve rahat tavırlanyia dikkati çeken Chris de Burgh he- yecanını izleyicilere de aktarmayı başardı. Chris de Burgh, son albümü "This Way Up"un tanıtımı için çıktığı Avrupa ve dünya turne- sinin ilk durağı îstanbul'da kon- serine, "Merhaba, yeniden Türki- ye'de oJmak harika" sözlenyle başladı. Son albümü "This VVay Up"un ilk parçası "This SUent World"ün ardından konserini, "Lady InRed", "Traveüer", "Spa- nish train", "Seperate Tables" gibi ülkemızde çok sevilen parça- lanyla sürdürdü. Herkesin alkı- şlarla tempo tuttuğu konserde, Chris de Burgh hayranlannın yaş ortalamasının düşüklüğü dikkati çekti. IRA'ya ilişkin sorulan yanıtsız Oıris de Burgh, Avrupa ve dünya tumesinin ardından orkestra eşliğinde baladlarını seslendirerek bir CD olarak yayımlayacak. (Fotoğraf: DEVRİM BARAN) bırakan sanatçı, "Ben de herkes gibi olaylan gazetelerden takip ediyorum. Onlann yazdıklannın dışinda bir şey bilmiyorum" dedi. 20 yıllık bir müzik geçmişine sa- hip olan Chris de Burgh, ilk albü- mü "Far Beyond These Castle Ways"tan bu yana. şarkı sözle- rinde verdiği mesajlarla banş dolu bir dünyaya olan özlemini de dile getırip. evrensel mesajlar vermeyi amaçhyor. Bugünden başlayarak, İzmir Efes Antik Ti- yatro'da dört gece konser vere- cek olan Chns de Burgh, altı ay süren ye 20 ülkeyi kapsayan tur- nesini îzmir'de sürdürecek. Chris de Burgh ile kısa bir söyleşi yap- ma fırsatı bulduk: - İki yıl önce Açıkhava'da ver- diğiniz konserle Türk izlevicisin- den çok olumlu tepkiler aldınız, ül- kemlzde albümlerinizin satış gra- fiği de oldukça yüksek. Bunu nasd açıklıyorsunuz? -Türk halkı olağanüstü; dans etmeyi, hep birlikte şarkı söyle- meyi çok seviyor. Bir sanatçı da konser verdiğinde seyirciden tep- ki almak istiyor. Türk halkı ger- çekten çok heyecanlı. İki yıl önce verdiğım konserde, kendi heye- canımın onlara da geçtiğini his- settim. Bu konser o kadar muhte- şemdi ki, beni oldukça şaşırttı. İlk defa geldığun bir ülkede bu kadar ilgi göreceğimi hiç düşünmemiş- tim. Konserin atmosferi inanı- lmazdı. Düşünsenize binlerce kişi aynı anda elleri havada tempo tu- tuyor! Bu konserde çekilen bir fo- toğrafı turne programında kul- landım ve benim en sevdiğim fo- toğraflardan biri oldu bu. - Tüm şarkı sözlerinizi kendiniz yazıyorsunuz. bunun nedenini açı- klar mısınız? - Şarkı sözü yazmak hiç de ba- site alınmayacak bir iş. Önemli olan bir düşünceden yola çıkarak bunu şarkı formuna sokabilmek. Beste ve şarkı sözlerinin birbirle- riyle uzlaşması çok önemli. Bu çok titiz birçalışma, ayn bir bece- ri gerektiriyor. - Şarkılannızla insanlara me- sajlar vermeyi de hedefliyorsunuz. Politik bir kişiliğiniz olduğu söyle- nebilirmi? - Ben şarkılanmda ev rensel dü- şüncelere, duygulara yer veriyo- rum. Yalnızca bir ülkenin özgür- lüğü ıçın şarkı söylemem müm- kün değil. Ömeğm, yalnızca İrlanda'nın özgürlüğü için şarkı söylemem. Bunu her fırsatta dile getiriyorum. Ancak her ülkenin ınsanlan benim şarkılanrru dinle- yip de o şarkıdakı özgürlük duy- gusunu algılayabifiyorsa başanlı oldum demektir. "Borderline" adlı parçam belki de buna en gü- zel ömek. Almanya'da. Çekoslo- vakya'da ya da Türkiyede: bu şarkıyı her dınleyen aynı özgür- lük duygusunu hıssediyor. Ben evrensel şarkılar bestelemek pe- şındeyim. - Kendinizi bir "konser sanat- çısı" olarak tanunlıyorsunuz... - Stüdyoda çalışmaktan nefret ediyorum. Genellıkle çok soğuk birçalışma ortamı hakim oluyor. Bense ınsanlarla süreklı ıletişım kurmak, onlann tepkilerini am- nda almak isüyorum. Konserler- de heyecanımı dinleyicilerimle pay laşma şansım oluyor. Bu be- nim kışılığımle de yakından ilgili. - Günümüz müziği üzerine neler düşünüyorsunuz? -Beş altı yıldır müzığın çok bü- yük değışıkJiklere uğradığını göz- İemliyoruz. Vurmah çalgılar ve synth'esızer çok basitleşti. Artık insanlar klasik olmaya aday şarkılar bestelemiyor. Bugünler- de ortay a çıkan pek çok yeni grup v ar. Benim için hepsini birden de- ğerlendirmek ve eleştırmek ol- dukça güç. Tabıı insanlar dans etmekten hoşlanır ama yalnızca dans etmek içm müzik yapılmaz. Bugünlerde klasik müzik. fun caz dinli\orum. Saç dökülmesine karşı yeni ımıut: D vitamini •Cilt rahatsızlıklan için çok yönlü bir tedavi kaynağı olan D vitamini. kronik hastabklarda da iyileştirici etkiye sahip. Çeviri Senisi- Cildimizin ne kadar komplike bir doku oldu- ğunu uzun yıllar süren araştır- malar sonucunda ortaya koyan uzmanlar, D vitamininin bu koruyucu ve bağışıklık sistemi- ni dengeleyici örtüyle ilişkisini de tanımlıyorlar. Raşitizm te- davisinde önemli bir etken olan mad- deyi, halen vitamin olarak tanınsa da, hormon diye nite- liyorlar. D vitamini, eş moleküllerle kom- binasyonu duru- munda, genleri yön- lendirme işlevi göre- biliyor. Gen sistemindeki ak- sakİıklann cilt hastalıklannın nedeni olduğu göz önüne alına- rak da D vitamininin bu bağ- lamdaki etkisi ortaya çıkıyor. Bu özelliği, D vitaminini te- rapik tedaviler için de ilginç ha- le getiriyor. İlk klinik deneyler. bu vitaminin sedef hastahğı gibi kronik deri hastahklanna da iyi geldiğirü gösteriyor. Deri içinde çok aktif olan D vitamininin, derinin hangi hücrelerinde daha etken olduğuaraştınlıyor. D vitamini eksik- liklerinin, diğer genetik bozulma- larla birleştiğinde cilt rahatsızlıklan- na yol açtıgı belir- lenmiş durumda. Aynı vitaminin, kıllan döküle» fa- reler üzerinde yapılan deneyler- de. kıl dökülmesini önleyici et- kiye sahip olduğunun da öğre- nilmesi, kanser tedavisi gören hastalann kemoterapi sonucu saçlannın dökülmesine karşı da bir umut olarak gözüküyor. TRABZON Kanuni ? nin 500.doğumyılı hazırlıklaıi AHMET ŞEFİK TRABZON-Osmanlı İmparatorluğu'nun yükseliş dönemine damgasını vuran Kanuni Sultan Süleyman içm Trabzon'da yoğun bir hazırlık var. "Muhteşem Süleyman" olarak tanınan padışah. 6 Kasım 1494Trabzon doğumlu ve 15 yaşına kadar bu kentte büyümüş; eğıtımını bukentte almış. Trabzon'da Sancak Beyligı yapan Yaııız Sultan Seİün'in oğlu Sultan Süleyman'ın doğumunun 500'ncü yılının başka birOsmanb padışahına y apılmayan ölçüde görkemli olması planlanıyor. 500'ncü yıl kutlamalan için Trabzon Valısi Alaattin Yüksel başkanlığında geniş bır kurul, gerekli çalışmalan yürütüyor. Çalışmalarda. öncelikle bugüne kadar Kanuni hakkında çıkan bütün yayınlar toparlanmış. Bunlar kutlama programı içinde sergilenecek. Kanuni'nin dev bir he\ kelı Trabzon'un en güzel yerlerinden birine dikilecek. Kanuni afışleri bastınlacak. Kanuni'nin doğduğu ev tespit edilecek ve bulunduğu mahalleye adı verilecek. De\iet Tiyatrosu başta "Hürrem Sultan" olmak üzere birçok oyıın sergileyecek. Trabzon Musikı Korosu, Kanuni döneminde bestelenen şarkılan dinletecek. Mehteran Bölüğü getirtilerek konserler vermesi sağlanacak. Kanuni'nin çocukluğuna ilişkin oyunlarhazırlanacak. Trabzon'un Orta Hisar mevkiinde eski bir ev Kanuni Müzesi'ne dönüştürülecek. PTTGenel Müdürlüğü pul bastıracak. Belediye ücretsiz yemek dağıtacakKanuni Vakfı kurulacak. Bu vakıf bu döneme ilişkin çalışmalan toparlayacak ve finans sorununu çözecek. Sıvı kaybını önlemek, hayatkurtanyor Ishal ilacı evde hazırlanabilir Çe\iri Senisi - İshalden her gün binlerce çocuk ölüyor. Ne var ki evde haarlanabilecek çok basit bir ilaçla bu çocuk- lann kurtanlması mümkün. Oysa bilgisizlik ve sağlık örgüt- lerinin halkı yeterince aydınlat- maması sonucu çocuk ölümle- rinde bir azalma henüz söz ko- nusu değil. Yılda 1.5 milyar is- hal vakasında yaklaşık 10 mil- yon çocuk, yaşama veda edi- yor. 20. yüzyılm en büyük tıbbi keşiflerinden biri olarak nıte- lendirilen glikoz (şeker) ve sod- yumun (tuz) bağırsaklardan birlikte emilimi olgusu 1974'te dünyanın en ünlü tıp dergısı Lancet'te yayımlandığı zaman yer yerinden oynamıştı. Do- layısıyia "oral rehydration the- rapy-ORT'nin (ağızdan sı> ı tak- viyesi) temel ilkelerı ortaya çıkmış oldu. Emici hücrelenn büyük bir bölümünün tahrip olduğu ishal dunımlannda. ağızdan verilen şeker ve tuz kanşımı sıvının (suyun temiz ORT TARİFLERİ: ŞekerKORT: 1 bardak kaynamış su 4 gr. şeker 0.9 gr. tuz Birlikte kaynatılır. Soğuyuncaiçilir. PirinçunluORT: 1 litresu 70 gr. pırinç unu 3.2 gr. tuz Pirinç unu pişinceye kadar kaynatılır. Kanşımın tadı gözyaşından tuzlu olmamalıdır. olması kaydı ile), ishalin yol açtıgı sıvı kaybını çok kısa za- manda giderdiği görüldü. İshalin yol açtıgı çocuk ölümlerinı engellemeye çahşan uzmanlar WHO ve ÜNICEFi hazır ORT paketleri dağıtmak- tan başka bir şey yapmamakla suçluyor. Bu iki güçlü örgütün en azı- ndan ORT kanşımının nasıl hazırlanacağını öğretmekle daha etkili olacaklan iddia edi- liyor. Londra Çocuk Sağlığı Enstitüsü Tropikal Hastahklar Bölümü Şefı profesör David Morley bu örgütlerin yak- laşımını "komik" buluyor ve şöyle konuşuyor: "Kalkınmak- ta olan hiçbir ülkenin sağlık büt- çesi, hazır ORT paketleri alma- ya yetmez. Bu ORT poşetlerinin niçin bu kadar pahalıya çıktığını araştırdım. Maliyeti şişiren, po- şetlerin içindeki üç kunışluk malzeme değil, paketleme." 196O'lı yıllann başında Nijer- ya'da çahşan profesör Morley. köylerde bir yaşın altındaki her bin çocuktan 373 tanesinin öl- düğünü saptadı. Beş yıl içinde doktorun ça- balan sayesinde ölüm oranı yüzde 80 geriledi. Prof. Morley bu süre içinde kadınlara yamı- zca doğru emzirmeyi ve ishal durumunda şeker-tuz kanşımını nasıl hazırlayacak- lannı öğretti.