Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2EYLUL1994CUMA OLAYLAR VE GORUŞLER Ayağa takılan dünya MELİH CE\ DET ANDAY N cdendır bılmem. beğen- mekten çok kusur bul- ma\a eğlımlıvızdır, karşılaştığımız şevlerın. kışılenn. gorunulenn ı\ı vanlannı değal de kotu yanlannı gorup dıle getırmeğı veğlenz Doğanın. bızı bu huvla donatarak va- rattığını hıç sanmıvorum bız ıvılık, guzelhk olçulenmıa de ondan aİdığı- mıza gore, beğenılenmızde. uç aşağı beş yukan. ortak olabılmelıjız Kım- selere benzememek, her yerde sıvn ve tek kalmak, yalnızlığı da bırlıkte getır- dığı ıçın enncımızı bozar Buyoluyeğ- leyenler, belkj dıkkatımızı çekerler. ama se\gımızı kazanamazlar Çunku her şeyın en ıyısıru. en guzelını nerden nasıî bıldıklen sorusu yanıtsız kala- caktır Doğrusu aranırsa. hıçbır şeyın en iyisi. en güzeli yoktur Gercı Ahmet Muhip Dıranas, bır şıınnde. Selam sonsuzluğun aydınlık babçe- sinden Selam senelerce senelerce oteve Hatıran kalbe ışıklarla dökulen En güzele, en iyiye, en sevgiliye dıyor ama. burada dıle getınlen bır idea'dır \ e sonsuzluğa, hadı deyıvere- yım, tanrı'ya ermekle de geçınlebılır ancak Şaıre bu hakkı bağışlayalım. ama sıradan ınsanın beğenç ustunluğu taslamasıru hoş gormeyız Gerçekte bu tur kışıler gorgusuz kışılerdır Bın- nı tanımıştım, kımserun evını beğen- mezdı, oysa yoksulluktan gelme ıdı bu kışı ve bır evın (kendı evınden başka) en guzelını duşunebılmek ıçın gereklı kulturel bınkımden de yoksundu Ne dıyorum'' Kulturel bınkım bır şeyın en guzehnı duşunebılme yetene- ğını venr mı bıze9 Evet. Ahmet Muhıp Dıranas'a ver- dığı kadar Bu ıse, yaratıcılık demek- tır Yaratıcılar bızım beğencımızı de- ğıştınrler, bızde olçulenmızı aşan guzellıklenn ozlemıru uyandınrlar Boylece bu ozlemlere uygun yenı bır gorgosuzluk başlar Ilkçağda "Momus" adında bır ku- sur bulma tannsı \ ardı Alsopos'un bır masalında anlattığına gore, bır gun Prometheus bır ınsan yaratmış. Zeus bır boğa, Minerva da bır e\ Sonra Momus'a sormuşlar. o da boğayı. boynuzlan gozlennın altında değıl dı- ye, ınsanı goğsunde bır kapısı vok dı- ye. e\ı de kotu komşulardan kaçmak ıçın tekerleklen y ok dıye beğenmemış Tann Momus'un kışılığı, ırası ustu- ne yeterlı bılgım yok ama, alınmasın. kusur bulma çok ağır bır say nlıktır, ın- sanı delılığe dek goturur Bır tanıdığım vardı, kıskançlığı oylesıne ılen gotur- muştü kı. arkadaşlannın basıt vaşam- lan bıle onu huysuzlaştınrdı. dıyelım ıyı geçınen bır kan koca onun enncını kaçınrdı Yukarda kıskançlık sozcu- ğunu kullandım ama bu tur kıskanç- bklann başka bır adı vardır. eskı dılı- mızde haset denırdı. bıze bır kotuluğu dokunmasa da bızı hıç ılgılendırme^e de. başanlı yuruyen her turlu ınsan ılışkısıne duşmanca bakmak anlamına gehr. boyle bakan kışıye de hasut de- nır Yıllar once haftalık bır gazetede ça- lışıyordum. gorevım yazılan dıl açısın- dan okumak, daha doğrusu. gazetede dıl bırlığı sağlamaktı Öradakı bır ha- nım y azanmız. bır gun bana - Rıca edenm, benım yanlanmdakı sozcuklen değıştırmeyın. dedı Oysa o gun elımde bulunan yazısın- da bu hamm, çağnlı olarak gıttığı bır evdekı olenın kusursuzluğunu anlatır- ken, evın hanımına haset ettığını sov- luyordu, değıştırmedım. ama yanlış kullanmıştı bu sozcuğu. gıpta ettım de- mek gerekırdı Haset, kotu bır duygu- dur. gıpta ıse ozenmeyı gostenr. o kadar, bır kotuluğu yoktur Haset, kıskançlık Bu neşe kaçıncı duygulara kendımde hıç rastlamadım, gozlemlenme dayanarak anlatmaya çalışıyorum Ben yeteğenım ve ola- nakJanm elverdığı kadan ıle yaşanm, daha çoğunu beklemem de ıstemem de Başkasından bana ne1 Montaigne, Persius'tan aldığı bır dıze ıle başlayıp şoyledıyor Sağlıklı olmak ve yaşamak İşte benim, biitün bügim. Boyle ıken duşuncemın kendı yeter- sızlığmı yuzune vurmaktan hıç gen kalmadım Gerçekten duşuncemın en çok ustunde durduğu şeylerden bırıde budur Herkesın gozu dışandadır. ben gozumu ıçıme çevınr, ıçıme dıker, ıçımde gezdınnm Herkes onune ba- kar, ben ıçıme bakanm Benım ışım gucum kendımledır Herkes kendın- den başka şeylenn peşındedır, hep kendısının otesıne gıtmek sevdasında- dır Montaigne'nın ozellıkle sondakı sozlennı yanlış anlamamak gerekır, evet kendımızden başka şey lenn ardı- na duşmeyelım. doğru ama kendımıa de aşmaya çahşalım, bu anlamda ken- dı otemıze gıdelım Ben başkası ıle değıl, kendımle yanşınm Boyle olun- ca da kıskançhğa. hasede gerek kal- maz elbette Kendımden memnun muyum9 Yok canım. dunyadan memnun olduğum kadar Dunyakarşısındaısepekıyım- ser sayılamam Dostum Aslan Ka>- nardağ, geçen haftakı yazısında benım karamsar olamayacağımı soyluyordu. bılmem kı ne dıyeyım, ıyımserhk de bı- zım ıçın, karamsarlık da, ayıplanma- malı Montaigne gıbı ne denlı kendı- mıze dalarsak dalabm, dunya gene ayağımıza takıhyor PENCERE ARADABIR YAVUZ GÖR Emekli Elçi Küba-Castro vb 1957 yılında VVashıngton Buyukelçılığımızden Mek- sıka'dakı elçılığımıze atanıp uzun bır kara yolculuğun- dan sonra o zaman sekız mılyonluk bır kent olan Mexıco Cıty'ye geldım Orta Amerıka nın otekı on devletı, bu arada Kuba ıle ılgılı ışlerımızı çevırmekle yukumlu bu elçılıkte, elçı, ben ve bır ispanyol sekreterden oluşan bır kadro vardı Bır de Meksıkalı şofor Arada bır bahçeyı derleyıp toparla- mak ıçın gundelıkle çalışan bır de sevımlı bahçıvan var- dı Gundelığı onbeş pesos (1 dolar on sent) olan bahçı- van Jose Padron, ışe gelmeden yarım şışe Pulque'yı mıdeye ındırır, beş pesosa satın aldığı, kaktusten yapı- lan bu 'metılık alkollu ıçkı ıle yoksulluğunu unutmaya mı çalışırdı bılmıyorum Hollyvvood fılmlerının bıze sureklı olarak, elı, gozu kanlı haydutlar (bandıdos) dıye yutturduğu bu yerlı hal- kın, son derece sevecen mazlum yoksul fakat gururlu ınsanlar olduğunu anlamaya başladım Bu arada, Eml- liano Zapata nın çapraz fışeklıklı mavzerlerle dağlarda dolaşan bır sergerde olmadığını ulkesını, İspanyol so- murgecılerının mıras bıraktığı buyuk toprakları elınde tutmaya devam eden Hacıendador'lar duzenıne karşı dırenen bır halk ayaklanmasının başında dovuşen ulu- sal bır kahraman olduğu anlaşıldı Latın Amerıka halk- larının sureklı ve kanlı bır tarıh surecınde yaşamakta ol- dukları, perdeler açıldıkça, bırbırı ardına gun ışığına çı- kmaya başladı • Arkası 17. Sayfada TARTIŞMA Şu soldaki liderler. S ayın Ataturkçu hderler, ılk olarak, at yanşlan gıbı şansa bağlı, azınhğın çoğunluğu y oneten, seçım kanunudeğışmedıkçe, >a bana da dûşerse duşuncesıyle. genye gıtmekten kendımızı kurtaramayız Sonra ortarun solu, sosyal demokrat, demokratık sol sozlennden bızım mılleümız gereğı kadar aydınlaülmadığı ıçın pek hoşlanmıyor Ay rıca ılen du^uncelermaksatlı olarak "komıınistlik" dıye karalandığı ıçın de "sol" sozcuğunu pek ıçınesındıremıyor Ne sosy ahstler, ne 'kapitalistim' dıyen, 75yıldırdımdıkayakta duran. yıkılanheykelleryenne heykelı konulan, yuz yılımızın en buyuk lıden olarak kabul edılen Atatürkun kurduğu emek ağırlıkb. de\ let kurmuş, demokrasıyı verleştırmış, CH P'sı ney ımıze yetmıy or Satılık okullar S aülık okullar var. hemıde kelepır Sudan ucuz 1 Yapısıyla, arsasıyla Öğretmenı ıle oğrencısı ıle satılık okullar İsteyen bınasını alır, öğretmenı. oğrencıyı atar İsteyen okul olarak kullanır, ıstemeyen gokdelen dıker okullannyenne "Hür teşebbüs"un çağını yaşıvoruz nasıl olsa Verleşım yerlennın merkezlennde bulunan okullan satacaksın Yerleşım yerlenne onlarca kılometre uzaklıkta okullar açacaksın Gıdebılenler okur, gıdemeyene uğurlar olsun Okuyup, fakulte bıtırenler ne yapıyorkıulkede 9 Beledıy ey e gırenler çopçuluk yapmıyor mu 9 Bu kadar okumaya bu kadar masrafa değer mı çopluk ıçın 9 Fakulte, makulte Satacaksın arkadaş tum okullan 1 Kuran kurslan, ımam hatıpler neyıne yetmıyor bu zavallı Programlarda benzeyen taraflar olabılır Fakat, bız bıze benzemelıyız Herpartının amacııktıdarohnaktır İşte. SHP ortak olarak ıkudardadır CHP. DSP ıktıdardakı SHP ıle bırleşır Derhal olağan kurultay toplanır SyenneCkonur, ÇHPcanlanır Ataturkve İnönıi nun ruhlan şadolur Ba^kan \ e y onetıcılen seçer. gerekırse, başkanlık değışımlı olarak yurutulur Koalısyon bozulmaz, bugunku şartlar halkın 9 On mılyonluk İstanbul'un Beledıy eBaşkanı - İstanbul'un su sorununu biz y ağmur duası ile çözeriz. demıyormu 9 Bu kafadakı bınnı başkan seçmedı mı on mılyonluk İstanbul 9 Bu avıp yeter de artar bıle bıze Okulmuş 9 Şımdıye dek neye yaradı. şımden sonra neye yarayacak 9 Çağdaşhk 9 Nekıo 9 Modern ılımı, bıbmı tumden ınkar edenlenn vonetımde ıçınde memleket zarar gormez Mılletın ısteğı daha kuvvetlı olarakyennegelır 1996'datek başına ıküdar olur Kurtuluş, bırleşen gercek Ataturkçulerdedır Bu suretle, Turkıye yuksek medenıyet ufkundan yenı bır guneş gıbı doğar Buoz\enyı gostermeyenlen, gerçek Ataturkçu ve memleketsever olarak kabul etmıyor ve bır kenara çekılmelennı.dıhyorum Mithat Tujgun-İst. bulunduğu bır Turkıye Yağmuru dua ıle vağdıracak Dua ıle hastayı ıyı edecek Boylesı bır ulkede okula ne gerek var anasını satayım' Sat okullan kurtul Nedenmı 9 Çağdaşhktan Ünıversıte bıtırmışı çopçu. Kuran kursu bıürenı beledıye başkanı, valı yap Aydınbğın gereğı var mı 9 Satılık okullar v ar, satılık Hemı de kelepır' İster han yap, ıster gokdelen Saadettin Malkoç Dış Poütikada MiHi Mutabakar Dışışlerı Bakanı Mümtaz Soysal'a tepkı var Oysa Turkıye nın dış polıtıkasında değışen bır şey yok Sa- yın Soysal Şam a gıttı Iran Dışışlerı Bakanı Ali Ekber Vela- yeti ve Surıye Dışışlerı Bakanı Faruk Şara ıle goruştu, uç ulke bır ortak bıldırıyle Kuzey Irak ta Kurt devletı kurulması- na karşı olduklarını belırttıler Daha sonra Dışışlerı Bakanı Cumhurbaşkanı Demirel'ın Urdun gezısıne katıldı Olumlu sonuçlarderlendı Turkıye yevızeuygulayanyabancıulkele- revızeuygulanmasıgınşımıısesıradan 'karşılıklılık ılkesıne dayanıyor Butun bunlar şımdıye değın yurutulen Turk dış polıtıkasın- da bır değışım mıdır'' KKTC Meclısı, Kıbns ta federasyonu tek çozum sayan ka- rarını kaldırdı, bundan boyle başka seçeneklerın de duşunu- lebıleceğını dıle getırdı Federasyon tezınden vazgeçılmış değıl kı1 Ama, kıyamet kopuyor Neden? • Gerçekte kıyamet kopmuyor ANAP, DSP CHP RP ve otekı sıyası partıler Soysal ı (yanı hukumetı) desteklıyorlar Mıllı mutabakat var Amamedyanın Özalcı kanadıbırbardaksudafırtınaoluş- turmayaçalışıyor Bu tutumu anlayabılmek ıçın özal'ın ıç ve dış polıtıkasına bır goz atmakta saymakla bıtmez yararlar bulunuyor 12 Ey- lul askerı yonetımının buldozerıyle temızlenen sıyası or- tamda ıktıdara geçen ûzal, sıyasal yasaklarla budanan kısır muhalefet ortamında meydanı boş bulduğundan kendıne go- re bır yonetımı gehştırmeye çalışıyordu Bır buçuk partı ıkı buçuk gazete korsan ozel televızyon ve sıyasal ıktıdarın elı- nın altındakı resmı televızyonla bağlanan ıç sıyaset ortamın- da ozel ruyasını gerçekleştırmeye çabalayan Özal Ame- rıka ya dayalı bolgesel super guç rolune çıkmak hevesın- deydı 'Korfez Savaşı nda Kuzey Irak a gırmek ıçın savaşa katılmak ıstedı, zamanın Genelkurmay Başkanı Torumtay bu nedenle ıstıfa ettı Bugun Soysal ın vıze onlemını sakıncalı bulanlar o gunler- de özal ın savaşpolıtıkasını desteklıyorlardı Iç yonetımde özal ın tasarımı neydı"7 ABD nın başkanlık sıstemı, eyaletler duzenı Kuzey Irak ı da kapsayacak fede- rasyon modelı Özal-Busti yakınlığı Korfez Savaşı suresınde olmadık nok- talara geldı bu tehlıkelı macerayı salt Amerıkan gudumunde olduğu ıçın destekleyen guçlu bır medya lobısı vardı 12 Ey- lul un Turk-lslam Sentezı özal ın ongorduğu modelın ıdeo- lojısıdır Mumtaz Soysal ne Savaşa gırelım' dıyor, ne super guç olmanın ruyasını goruyor, nede '7 koyup 20almak'hevesın- dedır • Pekı, Mumtaz Soysal ıç ve dış polıtıkada ne yapmak ıstı- yor? Soysal, ozelleştırmeye karşı değıl, ozelleştırmenın kar- manyolaya getırılmesını engellemek ıçın hukuka bağlanma- sını, bır çerçeve yasası çıkarılmasını, temel ılkelerın saptan- masını ıstıyor Anayasa Mahkemesı nın kararları ozelleştırme adı altın- da yurutulmek ıstenen yağmayı durdurmuştur Soysal, Turkıye nın dış polıtıkasına koklu bır değışıklık ge- tırmıyor bugunku tıkanıklıkları aşmak ıçın elımızdekı seçe- neklerın sınanması eğılımındedır Bu yaklaşım tum muhalefet partılenyle koalısyon huku- metını 'mıllı mutabakat'te buluşturmuştur Medya şaşkın SHP koalısyon hukumetınde varlığını du- yuruyor, bır ruzgâr esıyor MEDICANA GENEL SAĞLIKANSÎKLOPEDİSİ Ailenizin tüm sağlık sorunları için güvenilir bir başvuru kaynağı. y 5 * < y UJ # Z u UJ İMMMB 1 i z q h # z u Q UJ = m z u Q ÜJ l # Z <j" CJ Q U- = \ m z u aU-l < î< Q Q UJ uJ = = u1—4 Q UJ Artık Turkıye'de cıddı, guvenılır, kola> dnlaşılır bır sağlık ansıklopedısı var MEDICANA AnaBritannica'vı, Britannica COMPTON'S'ı ve Temel Britannica'yı Turk okurlanna kazandıran Ana Yayıncılık, şımdı ulkemızdekı onemlı bır boşluğu daha dolduruyor însan sağlığı konusunda bılınmesı gereken her şevı evınıze, elınızın altına getıren bır sağlık ansıklopedısı sunuyor. MEDICANA Genel Sağlık Ansıklopedısı ınsan sağlığı konusunda Avrupa ve ABD'nın 1993'te ulaştığı duzeyı ve anlayışı yansıtan en ıyı ve en yenı sağlık ansıklopedısı MEDICANA'da, belırtılerden hastalıklara ve tedavı yontemlenne, koruyucu onlemlerden sağlıklı yaşam bılgılerıne, fızıksel sorunlardan ruhsal sorunlara, çocukluktan yaşlılığa kadar her konuda en temel bılgıler yer alıyor MEDICANA'da ele alınan konular, aradığınız bılgıye kolayca ulaşabılmenızı sağlayan ozel bır sıstematıkle ve kolay anlaşılan, yalın bır dılle sunuluyor. MEDICANA, aılenızın tum uyelennın sağlıkla ılgılı sorunlarını aydınlatan, çozum bulmak ıçın onenler sunan bır başvuru kaynağı Sağlığına onem veren her çağdas. ınsan gıbı sız de kutuphanenızde mutlaka guvenıh, cıddı bır sağlık ansıklopedısı bulundurun Dılersenız peşın, dılersenız tdksıtle ama mutldkd sız de MEDICANA'va sdhıp olun • Tcımamı 12 cılt, 2700 scnfcı *l Cılt Belırtıler, 2. Ue4 Cıltler HcıstalıUcır 5 Cılt llk\cırdım, 6 Cılt TanncıYardımcı Testler, 7 Cılt Sağlıklı Ya}am, 8 Cılt Çoc ıtk Sağlığı, 9 Cılt Teda\ı Onerılen 10 Cılt Psıkolojı, 11 Cılt Yaşlılık • 12 Cılt 5000'ı ajkın maddeden oluşan Tıp Sozluğıt • Ozel kâğıda tamarnı renklı, ofset baskı • Açıklayıcı fotoğraf, resım, tablo, şema \e çızımler • Ozel tasarlanmış, selofan kaplı, şık \e sağlam cıltler MEDICANA ANA YAYINCILIK MEDICANA i—i PEŞtN ^ 7 500 000 Genel Sağlık Ansiklopedis i—| 6 AY TAKSİT '—' 1 500 000 x 6 Seçnğınız odeme bıçımının yanındakı kutuyu ışaretleyın D VISAkammla KartNo TL'lık odemeyı n MasteıCard/Eurocard ımla yapıyonım ı İstek Kuponu i—i 9 AY TAKSİT '—' 1120 000x9 Son kullanma tanhı Ana Yayıncüık A Ş 662813 No'lu Posta Çekı Hesabı na yatırdım Fotokopısı ılışıktedır Adı, soyadı Adresı TL Posta Kodu Tel tmza ANA YAYINCILIK A.Ş. Buyükdere Cad Ucvol Mevkjı No 57 Kat 2 Maslak 80725 İstanbul Tel (0-2121276 95 80 (4 haO