Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
5HAZİRAN1994PAZAR CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
Yön Dergisi
çıkıyor
• İstanbul HaberServisi
-İntermedyagrubu
tarafından Yön adında yeni
bir haftalık haber dergisi
çıkanlıyor. Derginin Yayın
Yönetmeni Emin Tannyar
1961 yıbndaçıkanlan Yön
Dergisi'yle yeni çıkacak
derginin bir bağlantısı
olmadığını belirtti. Tannyar,
"Geçmişteki Yön Dergisi
fıkir ve yorum dergisiydi.
Bizim dergimiz ise haber
dergisi olacak. Gerek RP'nin
yükselişi, gerekse sol
partilerin iflası insanlan
arayışa soktu. Biz de bu
arayışa haberle sahipcıkmak
istiyoruz" dedi. Bugün
piyasaya çıkacak olan dergi
20 bin liradan satılacak.
Sınav
sonuçları
• İstanbul HaberServisi-
özel Türk ve yabana
okullara girişsınavı sonuçlan
yann açıklanıyor. özel
Okullar Derneği Başkanı
Dündar Uçar, basm
toplantısı düzenleyerek sınav
sonuçlan ve özel okul eğitim
, ücretleri konusunda bilgi
verecek. Devlet parasız yaülı
ve bursluluk ilkokul sonu
gjriş sınavı da. bugün
gerçekleştirilecek. Tüm il
merkezleri ile Lefkoşa,
Cidde. Riyad ve Trablus'da
yapılacak sınavlar saat
10.00'da jpaslavacak.
Çapkın iraam
oldürüldü
• KAYSERİ (Cumhuriyet)-
Kayseri'nin Pınarbaşı
ilçesine bağlı
Büyükkaramanlı Köyü'nde
oturan 4 çocuklu 56
yaşmdaki Duran Kılıç,
evindezinahalinde
yakaladığı 3 çocuklu köy
camisi imamı 28 yaşındaki
Kadir Özdemir'i koyun
kırkma makasıyla öldürdü.
Olaydan sonra teslim olan
Kılıç şunlan söyledi:
"Kahveden eve geldiğimde
yatak odasında garip sesler
duydum. Kapıyı açınca
kanmla imamı uygunsuz
vaziyettegördüm. Kaçmaya
çalışan imamı caminin
avlusunda yakalayıp
öldürdüm" dedi.
ÖzdemiP'den
Sözen'e şilt
• İstanbol HaberServisi-
Marmara ve Boğazlan' '
Belediyeler Birliği
başkanlığına, Bakırköy
Belediye Başkanı Ali Talip
özdemirseçildi. Özdemir,
birliğe katkılanndan dolayı
tstanbul Büyükşehir
Belediyesi eski Başkanı
Nurettin Sözen"e bir şilt
verdi. Tüm partilerin yoğun
katılımının sağlandığı
toplantıya tstanbul
Büyükşehir Belediye Başkanı
Tayyip Erdoğan
katılrriazken sadece dört
RFli belediye katıldı.
Seçimlerde oy kullanmayan
RefahPartililerbu
tutumlanna "birlikte fıgüran
olmak istememelerini"
gerekçe gösterdiler.
Açlık grevinde
37. gûn
• tSTANBULflJBA)-
Sakarya Cezaevi'nde
bulunan ve Sağmalcılar
Cezaevi'ne sevk edilmek
isteyen PKK davasından
yargılanan bayan
tutuklulann başlattığı açlık
grevi 37. gününe girdi.
Eylemcilerin yürüyemediği.
ve Hediye Aybek isimli
tutuklunun da ciğerlerinden
ağzına kan geldiği
kaydedildi. IHDCezaevleri
Komisyonu, idarenin eylemi
kırmak için zorla tedavi
yöntemine başvurduğunu ve
içeriye şeker bile almadığını
bildirdi. Tutuklu aileleri de
çocuklannm başına
gelebilecek her türlü olumsuz
durumdan Adalet
Bakanlığı'nın vedolayısıyla
devletin sonımlu olacağı
görüşünü savundular.
ÇGD genel
kurulu
• ANKARA (ANKA)-
Çağdaş Gazeteciler
Derneği'nin(ÇGD)l2.
Genel Kurulu bugün Türk-İş
Salonu'nda yapıiacak. Genel
kurulda yeni yönetim
belirlenecek. Türk-İş
Salonu'nda saat 11,00'de
başlayacak genel kurulda,
442 sayfalık çalışma raporu
da ele alınacak. Çalışma
raporunda, basında son iki
yılda yaşanan gelişmelere yer
veriliyor. ÇGD Genel
Başkanı Mustafa Ekmekçi,
yaptığı açıklamada, daha
önce olduğu gibi basm
özgürlüğüne yönelik
mücadelenin devam
edeceğini belirterek "Basın
özgürlüğüne yönelik baskı ve
kısıtlamalan, uluslararası
platformlarda dile getirmeye
de devam edeceğiz" dedi.
Memurin Muhakematı Hakkında Kanun'u yürürlükten kaldıracak yeni tasan imzaya açıldı
Memura1ıızhyargdamaŞEBNEM GÜNGÖR
ANKARA - Memurlann yargılan-
ması süreci kısaltılıyor. Memurin Mu-
hakematı Hakkında Kanun'un yürür-
lükten kaldınlmasını öngören hükü-
met, "memurlann ve diğer kamu görevli-
lerinin bazı suclannm kovuştunıiması"
adıyla yeni bir yasa tasansını Bakanlar
Kurulu'nda imzaya açtı. Memurlar
hakkındaki soruşturma ve yargılama
sürecinin hızlandınlmasmı amaçlayan
tasanda, cumhuriyet savalanna, yürür-
lükteki yasanın aksipe idarenin iznine
bağlı kalmaksızın kamu davası açma
yetkisi tanınıyor. Memurlar hakkında
kovuşturma ve soruşturmak açmak için
görevle ilgili suçun, "görerin ifası st-
rasuıda işlenmesi" zorunluluğunun
kaldınldığı tasanda, idari soruşturma-
lann 90 gün içinde tamamlanması hük-
me bağlanıyor.
Başbakanlık Teftiş Kurulu tarafı-
ndan hazırlanan tasannın gerekçesinde,
dili ve içeriğiyle günümüz gereksinimini
karşılamaktan uzak kalan Memurin
Muhakematı Hakkında Kanun'un,
anayasa hükümlerine aykın hükümler
içerdiği görüşüne yer verilerek bu duru-
mun yasal boşluk ve belirsizliklere ne-
den olduğu vurgulandı. Bakanlar Ku-
cunda idare tarafından hakkında işlem
yapılmasına gerek görülmeyen memur-
lar hakkında, cumhuriyet savalanna,
kovuşturma izni isteme. doğrudan mü-
racaatlarda ise idarenin iznine bağlı kal-
maksızın kamu davası açma yetkisi
tanındı. Yasa tasansında, yürürlükteki
yasadan farklı olarak, memurlarla ilgili
asanda, cumhuriyet ™2%TJZ
savcılanna, yürürlükteki lendiriiecek kişi-
yasanın aksine idarenin r
™r ISfr
iznine bağlı kalmaksızın kamu >ie görev ve yet-
davası açma yetkisi tanınıyor.
Tsanda, me-
murlar ve ka-
mu görevlileri
hakkında idari
soruşturmaya
izin verme ve
idari soruşturmayı bizzat yapmaya yet-
kili makamiar, ilçelerde kaymakam, il-
lerde vali, müşterek kararla atananlar;
merkez memurlan ve yurtdışında gö-
revli memurlar için memurun bağlı ol-
duğu bakanlar olarak beliriendi.
Tasanda. yapılan soruşturma sonu-
g
kileri somut ola-
rak belirlenerek,
bazı sınırlamalar getirildi. Buna göre.
yasa tasansı kapsamında yapılacak so-
ruşturmalar için görevlendirilecek so-
ruşturmacılar, denetim elemanlan veya
lisans programında hukuk dersleri de
bulunan fakülte ve yüksekokul mezunu
memurlar arasından seçilebilecek. Bu ki-
Prim ödemeyenBağ-Kw'hıcezaevine
IŞIK KANSU
ANKARA - SSK'nin ardı-
ndan, Esnaf ve Sanatkarlar ve
Diğer Bağımsız Çalışanlar Sos-
yal Sigortalar Kurumu'nda da
(Bağ-Kur), yükümlüler primini
büyük ölçüde ödemiyorlar. 17
bin 469 kişi, Bağ-Kur'a prim
ödemediği için hapis cezasına
çarptınldı. Cezanın tecili ol-
madığı için 17 bin 469 kişi, Bağ-
Kur'a primlerini ödememe pa-
hasına 5'er gün hapis yatacak.
Bağ-Kur Genel Müdürü
Rıdvan Selçuk. primlerini dü-
zenli ödeyen sigortalılara daha
yüksek maaş verilmesini, yü-
kümlülüklerini aksataniara ise
emekli aylığının, her 6 ay için
bir ay geç bağlanmasını öngör-
düklerini açıkladı. Her ay 400
milyar lira açık veren Bağ-
Kur'un parasal sorunlanm gi-
derecek yasa tasansı, 1992 ekim
ayından bu yana Meclis'te bek-
liyor.
Rıdvan Selçuk, kurumun 2
milyon 100 bin aktif sigortalısı
bulunduğunu, buna karşılık
prim ödeme oranmın son dere-
ce düşük olduğunu vurguladı.
Prim ödemeyenleri mağdur et-
memek için, sigortahlan uyar-
mak amacıyla idari takibe gir-
diklerini aktaran Selçuk. nisan
ayı itibariyle 811 bin 673 Bağ-
Kur üyesinin, prim ödemedik-
leri gerekçesiyle uyanldıklannı
kaydetti. Selçuk, idari soruştur-
ma sonucunda. bunlardan 50
bin 725 kişinin tüm borçlannı
ödediklerini. 89 bin 516'sının
taksitlendirme ile primlerini
ödemeye başladıklannı ifade
etti. 671 bin 432 sigortalının
uyanlara yanıt vermediğini dile
getiren Selçuk, bunun üzerine
322 bin 843 dosyanın icraya ve-
nldığıni ve bu dosyalardan 54
bin 472'sinin sonuçlanarak 241
milyar liralık tahsilat
yapıldığını açıkladı. İcra ta-
kiplerinde 37 bin 379 sigortalı
aleyhine ceza mahkemelerin-
de dava açıldığmı ve 17 bin
469 kişinin 10'ar gün hapis ce-
zasına çarptınldıklannı kay-
deden Selçuk, bu kişilerin,
prim borcu ve gecikme faizle-
rinin ortadan kalkmamasına
karşın, indirimle birlikte 5'er
gün hapis yatacaklanna dik-
kafçekti. Selçuk, 25 yıl hiç
prim ödememiş kişinin, tüm
primlerini ödediği takdirde,
ertesi ay emekli maaşı almaya
başlayabildiğini söyledi.
Tasan Basbakanlık'ta
Kadınlar55,
erkekler 60
yaşındaemekli
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - SSK'de
emeklilik yaşını yükselten yeni düzenlemenin
esaslan belli oldu. Çalışma ve Sosyal Güvenlik
Bakanhgı'nca hazırlanarak Başbakanlık'a su-
nuian yasa tasansına göre, SSK'de kadınlar 55,
erkekler 60 yaşında emekli olabilecekler.
Tasan uyannca, SSK'den emekli olabil-
menin yeni koşullan şöyle:
- Kadınlann 55, erkeklerin 60 yaşını dokiur-
muş olması ve en az 5 bin gün prim ödemek veya
- Kadınlann 55, erkeklerin 60 yaşını doldur-
muş olması, 15 yıldan beri sigortalı olmalan ve
en az 3 bin 600 gün prim ödenmesi ya da
- Kadınlar 50 yaşını doldurarak ve en az 7 bin
200 gün prim ödenmesi, erkekler 55 vasını doMu-
rarak ve en az 9 bin gün prim ödenmesi koşuhıyla
emekli olabilecekler.
Tasanya göre yeni uygulamaya geciş şöyle
olacak:
En az 5 bin gün veya 15 yıllık sigortalıhk süre-
si ile en az 3 bin 600 gün prim ödeme koşulunu;
- 31.12.1995 tarihine kadar yerine getirenfer
kadm ise 51, erkek ise 56 yaşını,
-1.1.1996 ve 31.12.1996 tarihleri arasında ye-
rine getirenler kadın ise 52, erkek ise 57 yaşını,
-1.1.1997 ve 31.12.1997 tarihleri arasında ye-
rine getirenler kadın ise 53, erkek ise 58 yaşını
doldurduklannda emekliliğe hak kazanacaklar.
Kadınlarda 20, erkeklerde 25 yıllık sigor-
talılık süresi iie en az 5 bin gün prim ödeme ko-
şullannı:
• 31.12.1995 tarihine kadar yerine getirenler,
kadın ise 46 yaşını doldıınnak ve an az 5 bin 440
gün, erkek ise 51 yaşını doldurmak ve en az 5 bin
800 gün,
-1.1.1996 ve 31.12.1996 tarihleri arasında ye-
rine getirenler, kadın ise47 yaşını doldurmak ve
en az 5880 gün, erkek ise 52 yaşını doldurmak
ve en az 6600 gün,
-1.1.1997 ve31.12.1997tarihleri arasında yeri-
ne getirenler, kadın ise 48 yaşını dokhırmak ve en
az 6 bin 320 gün, erkek ise 53 y aşını doldurmak
ve en az 7 bin 400 gün prim ödemiş olmak koşu-
luyla emekli olma olanağına ka>uşabilecekler.
Tasan ile getirilmesi öngörülen diğer değişik-
likler ise şöyle:
- İsteğe bağlı ve topluluk sigortası primleri yüz-
de 20'den 25'e çıkanlacak.
- SSK'den emekli olanlann yeniden çalış-
malan durumunda ödedikleri sosyal güvenlik
destekleme primi yüzde 30'a yükseltilecek.
- Halen 7 milyon 213 bin lira olan printe esas
kazanc tavanı yükseltilecek. Tavanın hesapian-
masında, sosyal yardım zammı dikkate alınacak.
- Emekli maaşlannm hesaplanmasuıda yeni
sisteme geçilecek. Hesaplamada mernur maaş
katsaytsı yerine, tasanda yer alan ek göstergeler
ve 1100 katsayı esas almacak.
- SSK polikliniklerinde muayene olan sigor-
talılar her muayene için ücret ödeyecek. ödene-
cek ücret, 20 gösterge rakamının katsayı ile
çarpımı sonucu belirlenecek.
- Sağbk yardımlanndan, hastalık tarihinden
önceki yıl içinde en az 240 gün prim ödeyenler
yararlanabilecek. Şu anda sağlık yardımlan için
120 gün prim ödemek kosuhı aranıyor.
- Iş kazalan ve meslek hastalıklan dışındaki
hastalıklarda ise hastalığın anlaşıldığı tarihten
önceki 1 yıl içinde, en az 180 gün hastalık primi
ödemiş olanlar yardımlardan yararlanabilecek.
- Sigorta primlerini süresi içinde ödemeyen iş-
verenlere bir bildirimde bulunulmadan tahsilat
yohına gidilecek. Kunımu zarara sokanlardan,
verdikkri zarar üç kat fazlasıyla almacak.
- Prim alacaklannın şüpheİi hale düşmesi du-
rumunda, SSK Yönetim Kurulu karanyla, ilgili
işveren veya vekiline yurtdışına çıkış yasağı ko-
nulabilecek.
- Basm çalışanlan. gemi adamlan, azot, gübre
ve şeker sanayiinde çahşanlann itibari hizmet
zanîlan fiili hizmet zammına dönüştürülecek.
Bunlardan aunan prim, yüzde 24'e çıkanlacak.
Saint Benoit'da hüzünlüpilavgünü
Türkiye'nin en köklü yabana eğitim
kurumlanndan Saint Benoit Lisesi'nin.
"Geleneksel Pilav Günü'1
dün okul
bahçesindeyapıldı. Fransa'nın
İstanbul Başkonsolosu Jean-Micbael
Carsa'nın yanı sıra, aralannda sinema
oyuncusu Halit Akçatepe, yazar Vedat
GünyoPunda bulunduğu çok sayıda
eski mezunun katıldığı pilav gününde
Okul Derneği Yönetim Kurulu
Başkanı Ömer Küfeti ile Fransa'nın
İstanbul Konsolosu Carsa'nın yaptığı
konuşmalardan sonra aynı okuldan
mezun olan ve bir süre önce yaşamını
yitiren müzisyen Uzay Hepan için
saygı duruşu yapıldı. Saygı duruşunda.
düzenlemesini Hepan'nın yaptığı.
Sezen Aksu'nun "Kücüğüm" adlı
parçası çahndı. Suat Suna da okul
bahçesinde bir konser verdi.Suna'nın,
"Hayat bayram olsa" adlı eski pop
parçasının, "Bütündünya buna inansa"
bölümünü, "Bütün dünya Atatürk'e
inansa" biçiminde yorumlaması ise
yoğun alkış topladı. (Fotoğraf:
MUHARREMAYDIN)
şiler için soruşturma raporlannı hazırla-
ma süresi de, soruşturmanın tamamlan-
masından sonra 1 ayla sınırlı olacak.
Memurin Muhakematı Hakkında Ka-
nun uyannca, cumhuriyet savcısının
görev ve yetkilerini kullanan soruştur-
macılar, yeni sistemde keşif yapamaya-
cak, zabıt katibi atayamayacak.
Süreç kısaltılıyor
Memurlar hakkında kamu davası
açma görcvinin cumhuriyet savalıklan-
na verildiği tasanda, yargılama mcrcilc-
ri de yeniden düzenlendi. Tasanda, Me-
murin Muhakematı Hakkında Kanun
ile kurulan ve lüzumu muhakemc ya da
meni muhakeme karan verme yetkisi
olan idare kurullannın da devre dışı bı-
rakılarak, yargılama sürecinin kısaltı-
lması öngörüîüyor. Tasannın yasalaş-
ması halinde, müsteşarlann, Başba-
kanlık Teftiş Kurulu Başkanı'nın, va-
lilerin, büyükelçilerin ve Ba-
kanlar Kurulu karanyla ata-
nan diğer memurlann yargılan-
ması, Yargıtay'ın ilgili dairesin-
de; kaymakamlann yargılan-
ması, görevli bulunduklan ilçe-
nin bağlı bulunduğu il mahkc-
melerinde; diğer memurlar ve
kamu görevlilerinin yargılan-
ması, Ceza Muhakemeleri
Usulü Kanunu hükümlcri çcr-
çevesinde belirlenen yetkili
mahkemelerde yapılacak. Me-
murlarla birlikte suç işieyen di-
ğer şahıslann davalan da, bir-
leştirilerek, memurun tabi ol-
duğu mahkemede görülecek.
Tasanya göre, suça iştirak
halinde ast memur, üst memur
hakkında uygulanan usule tabi
olacak. Memurlar hakkında ih-
bar veya şikayet, gerçek kimlik
ve doğru adres göslerilerek ya-
pılmazsa işleme konulmaya-
cak.
Memur tanımı değişiyor
Memur tanımının yeniden
yapıldığı tasanda, Memurin
Muhakematı Hakkında Ka-
nun'a kimlerin tabi olduğu ko-
nusundaki belirsizlik de gideril-
di. Tasannın 3. maddesinde
"memur" tanımlaması şöyle
yapıldı:
"Memur, genel idare esaslan-
na göre vürûtülen kamu hizmet-
lerinin gerektirdiği asli \e sürekli
görevlerde çaiışan memurlardan
ve genel idare esaslarma göre
yürütülen kamu hizmetjerinin
gerek tirdiği asli ve sürek/i görew
lerde çalışan ve yardımcı hizmet-
ler sınıfından olmavan, işçi nite-
h'ği taşmtayan diğer kamu gö-
revlilerinden Türk Ceza Kamı-
nu'na göre memur sayılanlan ve
özel kanunlarda memur gibi ce-
zaJandırılacakları belirtilenler."
Tasanda, memur tanımının ye-
niden yapılmasına, Memurin
Muhakeman Hakkında Ka-
nun'daki belirsizliğin gideril-
mesi için TBMM tefsir (yorum)
kararlan veya yargı içtihatlan-
na başvurma zorunluluğu ge-
rekçe gösterilerek şöyle denildi:
"Tasannm bu maddesi ile
Türk Ceza Kanunu'ndaki me-
mur tanımıvla ve anayasanın
128. maddesiyle paralellik kuru-
larak, kanun kapsamına dahil
olanlann olabildiğince net bir bi-
cimde belirlenmesine çalışılmış,
özel kanunlarda memur gibi ce-
zalandınlacaklan beürtilenlerin
de kanun kapsamına alınmasıy-
la, nimet-külfet dengesinin ku-
rulması amaçlanmtştır."
Veliler KDV oranlannm düşürülmesini yetersiz buldu
'Ozelokulikretkrme
bakanhknuidahaketsin'Haber Merkezi - Özel okul ücretle-
rine yapılan yüzde 100'ü aşkın oran-
daki zamlara, Milli Eğitim Ba-
kanlığı'nın da müdahale etmesi is-
tendi. Özel okul sahiplerinin,"KDY"-
nin indirilmesi" yönündeki teklifleri
veliler tarafından "gerçekçi, bir
yaklaşım" olarak görülmedi. Ücret-
lerde birkaç milyonluk düşüş an-
lamına gelen KDV'deki bir iki pu-
anlık indirimin pek önemli olmadığı
vurgulandı.
Milli Eğitim Bakanlığı. şikâyet ve
ihbar olması durumunda bu okullan
incelemeye alabiliyor. İnceleme sı-
rasında okullann eğitim ve öğretim
giderleri için yaptığı harcamalar göz
önüne ahnıyor.
Son yapılan zamlarla birlikte özel
okullarda ilk ve orta öğrenimi bitir-
menin bedeli bugünkü değerlerle 600
milyon ile 1.5 milyar lira arasında de-
ğişiyor. Bu arada özel okullarda sınıf
mevcutlan 20-30 öğrenci arasında
değişirken; bir sınıftan, yemek ve ser-
vis ücretleriyle birlikte 1 milyar 100
milyon-4 milyar 150 milyon lira
arasında gelir elde edildiği hesap-
landı.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın kayı-
tlanna göre 1993-94 öğretim yılmda
746 özel okulda 156 bin 365 öğrenci
eğitim görüyor. Bu okullarda top-
lam 9 bin 844 öğretmen görev yapı-
yor. Açıklanan zamlı fıyatlara göre.
özel okullarda ilköğrenımde yıllık
ücret 28.5 milyon ile 60 milyon lira
arasında değişiyor. Bu okullarda or-
taöğrenim bedeli ise 48.5 milyon ile
135 milyon lira arasında.
Bu okullann ycmek ücretleri ise
5-17 milyon üra arasında değişirken
bazı okullann kendi şirkeileri tarafı-
ndan yürüıtükleri servis ücretleri ise
10-14 milyon lira arasında. Böylccc
yemek ve servisle birlikle bir yıllık
-^ ^--cretlere yapılan
I I zamlarla 10
I I trilyonluk pazara
^••"^ ulaşan özel
okullarda öğretmen ücretleri
belirlenemiyor. Okullar,
zamlara gerekçe gösterilen
öğretmen maaşlannı
açıklamıyor.
eğitimin bedeli, ilkokulda 43.5 mil-
yon-91 milyon lira, ortaöğrenimde
ise 63.5 milyon-166 milyon lira arası-
nda bir rakama ulaşıyor.
Bu kadar büyük bir pazara sahip
olan özel öğretim kurumlannda sınıf
mevcutlan genelde 25-30 arasında
değişirken bu sayı bazı okullarda
20'ye kadar düşebiliyor. En az ve en
yüksek ücretler ve bugünkü öğrenci
sayılan dikkate alındığında özel
okullann ilköğretim bölümlerinde
2-4 trilyon, orla öğrclim bölümlerin-
de ise 7-8 trilyon liralık bir pazar or-
taya çıkıyor.
Özel okullann açıkladıği yüksek
orandaki zamlara gösterilen gcrck-
cclcr arasında yer alan öğretmen üc-
relleri ise belirlenemiyor. Özel okul-
lar. öğretmenlerine ne kadar maaş
ödediklerini açıklamaklan kaçını-
yor.
Ödemeyenin kaydı stlinecek
Özel Okullar Derneği'nin "taksit
sayısını çoğaltın" çağnsına birçok
okul uyarken, kimi okullar ücretleri-
ne yaptıklan yüksek zamma karşın
laksit şayılannı artırmamakta dire-
niyor. Üsküdar Amerikan Lisesi yö-
ncticileri. vclilcre gönderdiklcri yazı-
da 1994-1995 öğretim yılı ücretlerini
üç taksitte ödemeleri gerektiğini be-
lirtiyorlar. İlk taksitte ödenmesi iste-
nen rakama yüzde 6 oranında KDV
ekleyen. daha sonraki iki taksittcjsc
KDV oranını yüzde 8'eçıkaran Üs-
küdar Amerikan Lisesi'nin yazısı-
nda. "Belirtilen tarihlerde taksitlerin
ödenmemesi halinde öğrencüıin kaydı
yenilenmeyecektir" deniliyor.
Bu okulun \elileri, taksit sayısının
üçle sınırlandınlmasına, KDV
oranmın yüzde 8"e gkanlmasına ve
okulun katı tutumuna tepki duyu-
yorlar.
HAFTAYA BAKIS
AHMET TAJNER K1ŞLALI
Perdeyi İndirmek!..
Yıl 1978.
Avrupa Konseyi'ne üye ülkelerin kültür bakanları
Atina'da toplanıyordu. Ve bu vesile ile uzun yıllardan
beri ilk kez bir Türk bakan Yunanistan'ı ziyaretediyordu.
ilk olarak, ev sahibi ülkenin kültür bakanı ile bir görüş-
mem olmuştu. O da benim gibi üniversite profesörüydü.
Uzattığım dostluk eline yanıtı şuydu:
"Terör sorununuz var. Ekonomik sorunlarınız öûyı*..
Kıbns'taki işgalden vazgeçmezseniz, bunlarla başede-
mezsiniz!.."
Ben orada iken Yunan basınında çıkan bir yorumda
ise şu tema işlenmekteydi: "Türkler öldürmeden dura-
mazlar.. Şimdi öldürecek Rum, Ermeni bulamayınca,
artık birbirlerini kesiyorlar.."
Kastedilen, eli silahlı ideolojik gruplar arasındaki ça-
tışmalardı.
•••
Büyükelçimiz Necdet Tezel'in önerisi ile son bir giri-
şimde bulundum. Hükümetteki en güçlü isimlerden olan
Averof ile görüştüm.
Savunma Bakanı idi. Ama Başbakan Karamanila'e
yakın olma, 'iç kabine'öe yer alma ve Türkleri oldukça
iyi tanıma gibi özellikleri vardı. Atina'ya hareket etme-
den önce Başbakan EcevH'in 'telkin'\enn\ almıştım. İki
saatsüren görüşmede, şu mesajı vermeye çalıştım:
"Ortak çıkarlanmız, aramızdaki sorunlardan daha
Önemlidir. Sorunlarm akılcı çözümu için ortamı hazırla-
malıyız. Bunun için en iyi yol da kültürel ilişkilerden
geçer. Çünkü kültürde rekabet yoktur."
Yunanlı romancı Dido Sotiriyu'nun "Benden Selam
Söyle Anadolu'ya" kitabından, bir Türk-Yunan ortak fil-
mi yapmayı önerdim. Okul kitaplarını karşılıklı olarak
inceleyip, çocuklara düşmanlık aşılayan bölümlerin
ayıklanması için bir karma komisyon önerdim. Her türlü
öneriye açık olduğumuzu vurguladım.
Duygulanmıştı.
Karamanlis'le göruşeceğini, hatta Ecevit'in şiirlerinin
Yunancaya çevrilebıleceğini bile söyledi.
Ve aradan aylar geçti, yıllar geçti. Yunan tarafından,
en utak bir iyi niyet' işareti bile gelmedi..
•••
Yunanistan'ın tutum değiştireceğıni beklemek saflık.
Çünkü 'Türk düşmanlığı' Yunan iç siyasetinin ayrıl-
maz bir parçası olmuş. Çünkü Kıbrıs'ta 'Türk tarafının
haklarını da gözeten' kalıcı bir barış Rum tarafının işine
gelmiyor.
Istedikleri, ekonomik güçlerini kullanarak Ada'ya ye-
niden egemen olmalarına açık kapı bırakan bir 'çözüm'-
dür. Yoksa 'barış' yaparak Türkiye'yi ve KKTC'yi niçin
rahatlatsınlar?
Kıbrıslı Türkler içinse, artık Rumlarla 'bir arada yaşa-
mak olanaksız. Eskiden varolan ortak dil' de büyük öl-
çüde kaybolmuş. Artık 20 yaşındaki Kıbrıslı Türk ne
Rumları tanıyor ne de Rumca biliyor.
Aynı ırktan olan, aynı dili konuşan, yüzyıllardır bir ara-
da yaşayan Sırplar ile Boşnaklann durumu gözlerönün-
de..
Bosna'daki insanlık faciasına duyarsız kalan, 1974 ön-
cesi Kıbrıs Türkünün dramına gözlerini kapayan, Sanv
son darbesinden sonra kılını bile kıpırdatmayan Batı
değil mi? ABD'nin, AB'nin ve onların kuklası olan BM
Genel Sekreteri'nin -nedeni ne olursa olsun- Yunan
yanlısı' bir tutum içinde olduklarının saklanacak bir yanı
kaldı mf?~
•••
Geçen günkü yazımda, artık perdeyi indirip, bıkkınlık
vermeye başlayan bu 'kokuşmuş' oyuna son vermek
zamanının geldiğini savunmuştum.
Türkiye neden çekiniyor?
Avrupa Birliği'ne alınmamaktan mı?
Daha geçen gün, en yetkili ağızlarından Jacques De-
lors, gelecekte AB'ye girecek ülkeleri teker teker saydı.
Bunların içinde Arnavutluk bile vardı. Kıbrıs Rum kesimi
zaten vardı.. Ama Türkiye yoktu!..
Yok efendim, perdeyi indirirsek, Batı bizi sıkıştırırmış..
Daha ne kadar sıkıştıracak? Batı, Rusyanın yeni yö-
nelimlerinden rahatsız değil mi sanıyorsunuz? Orta-
doğu'daki köktendinci akımlar Batı'y' endişelendirmiyor
mu? Kuzey Irak'ta Türkiye'nin desteğine gereksinmeleri
yok mu?
Batı'nın Türkiye'nin üzerine giderken bir sının vardır.
Osınırda Türkiye'nin '/rorfrma'düzeyidir!..
Şimdi Batı'nın yapacağı son bir 'yüzsüzlük' d&ha kal-
dı: Kıbrıs Rum kesimini AB'ye kabul etmek.
O zaman -Sayın Denktaş'ın da dediği gibi- KKTC için,
Türkiye ile bütünleşmekten başka çare kalmayacaktır..
Ecevit, KKTC'yi özerklik çerçevesinde Türkiye ile bütün-
leştirecek -dünyada ömekleri de bulunan- bir formülü
yıllardırsavunurken haksız mıydı?
Psikologlar hep söylerler: Korkuyu yenmenin en kes-
tirme yolu, üzerine gitmektir!
Baskanın ahlak anlayışı
Gökçek, sanatın
içine tükürdü
• Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı, Altınpark'taki iki
heykeli. "orgazm halinde olduklan" gerekçesiyle kaldırttı.
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Ankara Büyükşehir Be-
lediyesi'nin RP'li Başkanı Me-
Hh Gökçek. başkentteki heykel-
lere savaş açtı. Heykelleri "ahla-
ka uygım olanlarve olmayanJar"
diye ayıran Gökçek. Altın-
park'ta bulunan. heykeltıraş
Mehmet Aksoy a ait Tutku"
ile "Genc KH ve Deükanhmn
Askr adlı heykelleri kaldırttı.
Gökçek. "Kadın ve erkek bu
heykellerde sevişme halindeler,
orgazm halindeier. Ahlakstzlığın
adını sanat koymuslar. Ben böy-
le sanatın içine tükürürüm" de-
di.
Gökçek, 11 mayısta. bir fuan
gezmek için geldiği Altınpark-
ta, Aksoy'a ait heykelleri gö-
rüncc. "Bunlan derhal kaldtnn
buradan" demişti. Bunun üzeri-
ne Altınpark'ın işletmeciligini
yapan Anfa adlı şirketin Genel
Koordinatörü Hasan Hûseyin
Ceylan. 21 mayıs günü heykel-
leri kaldırtarak depoya attı.
Heykelleri. "halkın isteği üze-
rine" kaldırttığını öne süren
RP'li Melih Gökçek. "Çotak
çocuk, ebeveynleriyle bu parka
geiiyor ve bunlan görüyor; bu
ayıptır. 'Ne ahlaksızlık var' di-
yorsamz, benim dihm varmıyor.
Kadm ve erkek tam olarak bu
heykellerde sevişme haiode, or-
gazm halinde. Bunlan ortalık
yerde bırakamazdık" dedi.
Gökçek. dün daha da ileri gi-
derek ATV Televizyonu'na
yaptıgı açıklamada. "Ahlaksız-
lığın adını sanat koymuşlar. Ben
böyle sanatın içine tükürüriim"-
diye konuştu.
Aksoy'un, Altınpark için si-
pariş aldığı heykellerin yapımı-
nı durduran Gökçek, sanatçı-
nın Altınpark'taki atölyesini de
kaldırttı.
RP Grup Başkanvekili Şev-
ket Kazan da, Ecevit'in kurdu-
ğu CHP-MSP koalisyonunda
Adalet Bakanı iken. İstanbul
Tophane'de Türk annesini tem-
sil eden bir heykeli, göğüsleri
göründüğü için depoya attır-.
mıştı.
RessamEvren
Harbiye Kültür Merkezi'nde
dün düzenlenen müzayedede, 5
milyonluk yağlıboya tablosu 30
milyon liraya satılan 7. Cum-
hurbaşkanı Kenaa Evrcn de,
Ankara'da sergi ziyaretlerinde,
Picasso'nun tablosu için "Buda
sanat mı? Bumı ben de yapanra"
demiş, bir başka tabloyu da
"erotik" olduğu gerekçesiyle
kaldırtmıştı.