Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 7 MAYIS1994 CUMARTESİ
HABERLEREV DE VAMI
G Ü N D E M MÜSTAFA BALBAY
Güreş Amaç mı, Araç mı?..
ANKARA - Devletın pek çok katı-
ndakı atama karmaşasına Genel-
kurmay Başkanlığı'nı da ekledık
Kendı kuralları ıçınde, zaman za-
man sancılı olsa da "sessız' co-
zumlenen Genelkurmay Başkanı-
nın atanması konusu, bu kez hem
bılmeceye hem de guç gosterısıne
donuştu
Genelkurmay Başkanı Orgeneral
Doğan Güreş'le Başbakan Tansu
Çiller'ın arası çok lyı Gureş ın deyı-
şıyle, "Çıller şak dıye emredıyor,
Gureş tak dıye yapıyor ' Devletın
ust organlarındakı uyum tabıı kı
olumlu Ama bız uyumsuzluğa
alıştığımız ıçın ılgınç gelıyor Ne var
kı pek çok şeyın ortasmı bula-
madığımız gıbı galıba bu "uyum 'un
da dengesını kuramıyoruz Yanı,
Çiller'ın Güreş'le uyumu gıderek bır
"vazgeçılmezlığe" donuşuyor Ya
da kamuoyu onunde boyle bır hava
yaratılıyor
Geçen yıl yaş sınırı nedenıyle
emeklı olması gereken Gureş ıçın
ozel kararname hazırlandı Cıller,
yetkı yasasını kullanarak gorev su-
resınıbıryıldahauzattı Ancak Ana-
yasa Mahkemesı bu yasayı ıptal
ettı Yanı, Gureş şu anda ıptal edıl-
mış olan bır yasayla gorevde Ön-
cekı gun TBMM'den geçen ozelleş-
tırmeyle ılgılı yetkı yasası, Çıller'e
Genelkurmay Başkanı'nın gorev
suresını uzatma yetkısı vermıyor
Bunun ıçın yenı bır yasa gerekı-
yor Kulıslerde Devlet Bakanı Bekir
Sami Daçe'nın yenı bır yetkı yasası
hazırladığı soylenıyor Bu hazırhk
neyı ıçerıyor, şımdılık bılmıyoruz
Başbakan'la tele-konferans sıste-
mıyle telefon goruşmesı yaparsa
belkı oğrenırız Bır dığer ıddıa da
hazırlığı suren kamu personelıne
ılışkın yasa Bunun ıçıne bır madde
konabıleceğı de soylentıler arası-
nda Konunun aktardığımız bolu-
mu, Gureş'ın gorev suresının
uzatılıp uzatılmayacağına ılışkın
Dun, buna yepyenı bır boyut eklen-
dı
Kosk'le Konut un yetkı cekısmesı
Cumhurbaşkanı Süleyman De-
mirel oncekı gunku goruşmemızde
acık konusmustu
"Kışılerın vazgecılemez hale gel-
mesı kurumlan yıpratır Genelkur-
may Baskanı nın atanmasmın tartı-
şma konusu olması talıhsızlıktır
Esasen bu atamayı ben yaparım
Anayasa bu gorevı bana verıyor "
Demırel e dun oğle saatlerınde
Çıller'den yanıt geldı
Genelkurmay Başkanı'nın go-
rev suresının uzatılmasına ılışkın
yetkı tamamıyla sıyası otorıteye aıt-
tır Gorevde bulunan başarılı komu-
ta heyetının bugunku şeklıyle bo-
zulmadan muhafazasını ulke cıkar-
ları açısından yararlı ve gereklı go-
rebılınz
Demırel ın değerlendırmelerırım
gazetelerde yer aldığı gun Çiller'ın
bu açıklamayı yapmasının anlamı
açık
- Yetkı bendedır Ben kımı ıster-
sem, Genelkurmay Başkanı o olur
Cıller ın dun saat 14 00 sıraları-
ndakı açıklamasını 16 00 sıraları-
ndaGureş'ınkıızledı Gureş, "Aynlı-
yorum ' derken Çıller-Demırel çe-
kışmesıne malzeme olmak ısteme-
dığını de ımaettı
' Surdurulen polemığın Genel-
kurmay Başkanlığı ve Genelkur-
may Başkanı dışında aranması en
doğru yol olur
Demırel'ın, "TSK'da her gorevı
ıfa edenın yedeğı vardır değerlen-
dırmesıne ıse Gureş'ın yanıtı şu
oldu
'Bu sıvıller ıcın de geçerlı "
Akşam saatlerınde, Demırel'den
Çıller e ve Gureş'e yenıden mesaj-
lar geldı Yayın organlarının faks-
larına duşen mesajin ozetı şuydu
- Anayasa 'nın 117 ve 104 madde-
len Genelkurmay Baskanı 'nı atama
yetkısını Cumhurbaşkanı 'na ver-
mıştır Cumhurbaşkanı, TBMM adı-
na TSK nın başkomutanlığını temsıl
eder Bu tartışmalar, başkomu-
tanlığını temsıl ettığım TSK'yı da
rencıde eder Zamanı geldığınde
anayasa ve kanunlara uygun olarak
hukumetın teklıfı uzerıne gereken
ışlem yapılır Ancak bu bır onama
değıl, atamadır
Demırel, dunku açıklamasında
oncekı gun verdığı, "yetkı bende
mesajını genışlettı Demırel, Çıl-
ler'e, "Ustunde ben varım", Gu-
reş'e de "Komutanın benım"dıyor
Ozetle bugunku tablo şu
Çıller kapalıgoruşmelerde, "ağa-
bey" dedığı Gureş'ın gorev suresı-
nın uzatılmasını ıstıyor, Demırel ıs-
temıyor, ordu ıçınde yuksek rutbelı
subaylar, yukselme çızgısını boza-
cağı gerekçesıyle ıstemıyor Kara-
yalçın'ın once sıcak baktığı soylen-
dı, Gureş'ın Sağlar'la ılgılı mektu-
bundan sonra soğuduğu anlaşılı-
yor Çıller, 'ısrarcı" olmasının te-
melıne, terorle mucadelede bellı bır
yere gelınmesını ve Gureş'ın tecru-
belerınden yararlanıimasının ge-
reklılığını koyuyor iş yumak olunca
da Demırel, "Devletın başı benım',
Çıller "lcranın başı benım ', Gureş,
TSK, tartışmalara malzeme olma-
yacak kadar onurludur" dıyor
Tarihten bir yaprak
Butun bunları bır yana koyalım,
tarihten bır yaprak açalım
Amacımız hıçbır şekılde çağrışım
yaptırmak değıl, sadece tarıhımız-
dekı hareketlı bır donemden kısa
kesıt sunmak 1909 yılı başları Os-
manlı Meclısı'nın gundemınde Har-
bıye Nazırı Nazım Paşa nın getırıl-
dığı bu gorevde kalması vardır
Harbıye Nazırı bugunun Savunma
Bakanı, ama o donemde, ordunun
eğıtım, ulaşım ve yonetımıyle de ıl-
gılıydı Bır bakıma bugunku Genel-
kurmay Başkanı'nın gorevlerını de
yapıyordu Nazım Paşa'yı donemın
sadrazamı (başbakan) Kamil Paşa
getırmıştı oncekı Harbıye Nazırı Âli
Rıza Paşa Abdülhamite yakındı,
Kamıl Paşa o yuzden kendısını go-
revden almıştı Başbakan'ın Nazım
Paşa'yı ıstemesının nedenı, hem
kendısıne yakın oluşu hem de ordu-
yu duzene sokacağına ılışkın guve-
nıydı
Başbakan, Nazım Paşa'yt ısrarla
ıster ve buyuk bır tartışma başlar
Ordu mensupları onlerının tıkana-
cağı endışesıyle bunu ıstemez
Meclıs ıkıye bolunur Harbıye
Nazırı, tartışmalardan rahatsız olur
ve "Gorevımı uzatmayın, bu tur
tartışmaların ıcıne gıremem ' der
Ancak Başbakan ısrarlıdır ve ge-
rekçesı şudur
- Balkan Harbı devam edıyor Krı-
tık bır noktadayız Nazım Paşa'nın
askerı bılgısınden yararlanalım
Meclıs tekı tartışmalardan bırkaç
cumle verelım
Mahir Said Bey (Ankara Mebu-
su) Askerler sıyasete karışamaz
efendım
Abdullah Azmi Bey (Kutahya Me-
busu) Askerler Meclıs-ı Mebusan'a
ıstıda vermekten memnu mudur7
(Dılekçe veremezler mı?)
Talat Bey (Ankara Mebusu) Se-
lametı vatanı tehlıkede goren her-
kes karışabılır
- Şuphesız (Pek çok kışı hep bır
ağızdan)
Sonuçta Nazım Paşa gorevde
kalır Ancak daha sonra Başbakan
ıçın guvenoylaması ıstenır ve Baş-
bakan 8'e karşı 196 oyla azledılır
Nazım Paşa 1913teyanındayetı-
şen ve bır sure kurmay subaylığını
yapan Enver Bey'ın de (sonradan
pasa) aralarında bulunduğu Babıalı
baskıncıları tarafından oldurulur
Güreş: Aynlıyorum
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) -Genelkurmay Başkanı
Orgeneral Doğan Güreş. gorev
suresının uzatılması konusun-
da kamuoyunda devam eden
tartışmalara son verdı Orgene-
ral Gureş. gorev suresının dol-
duğunu belırtırken, "nöbet de-
ğişün gûniı geldiğinde. şerefie
yünıttüğu gorevi, nobeti teslim
alacak komutana gururla tes-
lim edeceğini" ve Genelkurmay
Başkanlığı'ndan aynlacağını
açıkladı Gureş'ın bu açıklama-
sınm, gorev suresının uzatılma-
sı seçeneğıne açık olduğu savı
ortaya atıldı Konu>la ılgılı
açıklama yapan Başbakan
Tansu Çiller'e teşekkur eden
Gureş, gorev suresının uzatı-
lmasına karşı çıkan Cumhur-
başkanı Süleyman Demirerın,
"TSK'da ber görevi ifa edenin
yedeği vardır" açıklamasına.
"Tabii ki bu, sivil görevler için
de geçerlidir" yanıtını verdı
Gureş'ın, gorev suresı dolunca
Genelkurmay Başkanlığı'ndan
aynlacağı açıklamasını, 30 nı-
san cumartesı gunu yapılan
Mılh Guvenhk Kurulu (MGK)
toplanüsında açıkladığı oğre-
nıldı.
Üst duzey bır Genelkurma>
yetkılısı, Gureş'ın, gorev suresı-
nın tamamlanmasına geçen yıl
olanak tanınmasını "bir >atan
borcu" olarak gorduğu ıçın ka-
bul ettığıne ışaret ederek "Bu yıl
böyle bir istemi de, arzusu da
yoktur" dedı
Genelkurmay Başkanı Gu-
reş, 30 nısan cumartesı gunu
vapılan MGK toplantısında.
görev suresı dolduğunda Ge-
nelkurmay Başkanlığı'ndan
aynlacağını ılgılılere ılettı Üst
duzeylı bır Genelkurmay yetkı-
lısı. Orgeneral Gureş'ın bu top-
lantıda, karannı, "Benim görev
sûrem dolmaktadır. Bu sürenin
dolumunda görevimden
aynuyorum, aynlacağını" soz-
lenyle ıfade ettığını bıldırdı
Gureş'ın açıklamasının surenın
uzatılması durumunda goreve
devam edeceğı anlamında yo-
rumlanmdsına karşı çıkan vet-
kılı Cumhunyet'e "MGK'nde-
kı sozlen normal gorev suresı
sona ennce aynlacağı anlamı-
ndadır"dedı
Demokratikleşıne paketi
Haftd başında Gunaydın ga-
zetesmde >a>ımlanan haberde-
kı. Başbakan Çıller ıle Devlet
Bakanlan Necmettin Cevheri
ve Bekir Sami Daçe arasındakı
telefon goruşmesınde. Çıller'ın.
"demokratikleşme paketi
konusunda Genelkurmay Baş-
kanı ile anlaştığı" ıfadelennın.
ozellıkle ulke guvenlığı ıle ılgılı
ıç ve dış gelışmelen ıçerdığı bıl-
dınldı Lst duze>lı bır Genel-
kurmay yetkılısı. Çıller ıle Gu-
reş arasında anlaşmaya vanlan
konulann başta Azerbaycan
ve Bosna-Hersek'tekı gelışme-
ler olmak uzere, çevre konu-
lanndan ıç guvenlığe kadar çok
sayıda gehşmeyı kapsadığmı
belırtırken. ancak bu anlaş-
manın "istişari mahiyette" ol-
duğunu soyledı Aynı vetkıh.
"Konular iç ve dış gmenlikle il-
gilidir. \oksa burası Bakanlar
Kurulu değildir" şeklınde ko-
nuştu
Güreş: Anlayan anladı
Genelkurmay Başkanı Orge-
neral Gureş. dun akşam saatle-
nnde AA'ya yaptığı açıklama-
da, gorev suresı ıle ılgılı tartış-
malara şu yanıtı verdı
"Ben bu konudaki düşünce-
mi muhtelif vesilelerle daha
önce açıkladım. Kimsenin kah-
ramanlık gösterisi yapmasına
lüzum yoktur. Bu işler lütufla
olmaz. Silahlı Kuvvetler'de hiç
kimse başkasından lütuf talep
ermez ve lütuf da kabul etmez.
Aynca, Silahlı Kuvvetler'de,
olumsuz niyet belirtmekten de,
bazı özel haller hariç. mumkun
olduğunca kaçınılır. Konuyu
anlamak istevenler anladılar.
Genelkurmay: Görüşme
nıaksatlı olarak sızdırıldı
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Genelkurmay, Başba-
kan Tansu Çiller ıle devlet ba-
kanlan Necmettin Cevheri ve
Bekir Sami Daçe arasında tele-
konferans sıstemı ıle gerçekle-
şen goruşmenın, "maksadı"
olarak basına sızdınldığını bıl-
dırdı Genelkurmay yetkılılen,
üçlu konferans sıstemınde, teyp
kaydının ve uçlu konuşmanın
tamamının ancak gonışmeyı
talep eden tarafça yapılabıle-
ceğmı ve konuşmayı telsızle
dınlemenın olanaksız olduğunu
vurguladılar
Çıller, Cevhen ve Daçe ara-
sında gerçekleşen telefon goruş-
mesınm, telsız kanahyla teybe
kaydedıldığı, Genelkurmay ka-
rargahında kabul gormuyor
Genelkurmay yetkılılen, üç kışı
arasında gerçekleşen bır telefon
goruşmesının, ancak bır santral
aracılığıyla sağlanabıleceğıne
ışaret ederlerken, uç kışı arasın-
da gerçekleşen konuşmanın ta-
mamının kaydının da ancak
konferans sıstemı ıle ılgıh go-
ruşmeyı talep eden makamdan
yapılabıleceğını kaydettıler
Konuyla ılgılı olarak muha-
bere-elektronık uzmanlanndan
de gereklı bılgıvı aldıklannı
kaydeden Genelkurmay yetkı-
lılen. Cevhen'nın mobıl telefo-
nundan Başbakan Çıller ıle
yaptığı goruşmenın telsızle dın-
lenebıleceğının. ancak uçuncu
bır kışının (Daçe'nın) konuş-
masının ıse kesınlıkle duyula-
mayacağının saptandığını soy-
ledıler
Cumhunyet muhabınnın.
konferans sıstemı ıle gonışme
ıstemırun Başbakan'dan geldı-
ğını anımsatması uzenne de
Genelkurmay yetkılısı, kaydın
da aynı yerde yaoılmış olabıle-
ceğıru sovledı Kasetın basına
sızdınldığına ınanan Genelkur-
may yetkılılen, sızdırmanın
"maksatlı" olduğunu da sozle-
nne ekledıler
Anlamak istemeyenler, anla-
mamakta ısrar ediyorlar.
TSK'da her görev için daima
personel mevcurrur. Bunun
aksi de duşunulemez. Tabii ki
bu, sivil gore\ler için de geçer-
lidir. Nobet değişim gunu geldi-
ğinde, bu gorevi şerefle yuni-
tenler, nobeti teslim alacak
komutana gunıria devrederler.
Bunun boyle olacağını da, dev-
letin en üst kademelerinin bu-
lunduğu bir toplantıda haftalar
once açıkça ifade ettim. İşte bi-
raz önce belirttiğim özel hal de
budur. Sürdürülen polemiğin,
Genelkurmay Başkanlığı \e
Genelkurmav Başkanı dışında
aranması en doğru yol olur."
Gureş. konuya ılışkın açıkla-
ma yapan Başbakan Çıller'e de
teşekkur ettı
Vatan borcu
Genelkurmay Başkanlığı'-
ndan ust duzey h bır asken yet-
kılı. Turk Silahlı Kuvvetlen'nın
geleneğınde "bana şu görevi ve-
rin" bıçımınde bır gelenek bu-
lunmadığını da anımsatarak
"Genelkurmay Başkanı'nın da
boyle bir talebi kesinlikte yok-
tur ve olmayacaktır da" açı-
klamasını yaptı
Genelkurmay yetkılısı, Gu-
reş'ın, geçen yıl gorevı kabul et-
mesının bazı nedenlen oldu-
ğunu, "görevi kabulü bir vatan
borcu" olarak kabul ettığını be-
lırtcrek "Ancak bu görev kabu-
lünde. bazı kimselerin soylediği
gibi, sıradaki komutanlaruı
hakkının yenmesi diye bir şey
söz konusu değildir'' dedı Aynı
yetkılı, Gureş'ın, gorev suresı-
nın uzatılması yönunde bır ıs-
tem ve arzusunun bulun-
madığını sozlenne ekledı
Genelkurmav Başkanlığı Ba-
sın ve Halkla fiışkıler Daıresı'-
nden yapılan açıklamada da.
Ankara Gazı Orduevı'nde bır
araya gelen 12 generalın, Gu-
reş'ın gorev suresının uzatılma-
sına ılışkın goruşme yaptıklan
haben yalanlandı Açıklamada
şoyle denıldı
"3 Majıs 1994 gecesi, Gazı
Orduevı'nde bır araya gelen 12
generalın, Genelkurmay Baş-
kanı Orgeneral Doğan öureş'-
ın gorev suresının uzatılmasını
goruştuklen' yolundaki haber-
ler asdsızdır. Haberde adı geçen
iki komutan, belirtilen tarihte
Ankara'da dahi bulunmuyor-
du."
Yetkikavgası
• Baştarafi I. Sayfada
uyansında bulunan Çıller, açı-
klamasında. bu konuya da de-
ğındı Konunun hukumet ya
da kamuoyundan gızlendığı
yolundaki yorumlann yanlış
olduğunu savunan Çıller. şoyle
devam ettı
"Temaslar esnasında, konu-
nun dar bir çerçevede tutulması
isteğini beyan etmiş olmamın,
hukumetten veya kamuoyundan
gi/lenen bir işlem şeklinde yo-
nımlanması fevkalade yanlıştır.
Burada esas amaç; bir on çalış-
ma yapılarak, Sayın Gureş'in
gorev suresinin uzatılmasına ılış-
kin düşüncenin uy gulanabıkrlık
koşullarını tespit etmektir. Bun-
dan, ne Genelkurmay Başkanı
Güreş'in ne de bir başka kişinin
bilgi sahibi olmasına gerek du-
yulmamıştır."
Çıller, Gureş'ın gorev suresı-
nın uzatılmasını neden ıstedığı-
nı anlaürken de, terorle muca-
dele çalışmalan ıle dunyada ve
çevre ulkelerde yaşanan sıyası-
asken gelışmelen, gınşımıne
gerekçe olarak gosterdı Çıller,
bu konuda şu goruşlen dıle ge-
tırdı
"Terorle mucadelede çok bü-
yük aşama kaydeftiğimiz bu-
günlerde, kendiİeri (Güreş), bu
meseleyi halletmeye kesin ka-
rarlı olan hükümetimizle son de-
rece inançlı ve oluşturduğu kad-
ro içerisinde diğer komutanlarla
birlikte etkin ve fevkalade ba-
şarılı hizmet vermektedirler.
Duny ada ve çevremizde y er alan
önemli siyasi-askeri geîişmeler
ve hareketlilik, mevcut belirsizli-
ği, bundan kaynaklanan riskle-
rin boy utunu arttırmıştır. Bu ko-
şullarda gorevde bulunan ko-
muta heyetinin bugunku şekliyle
bozulmadan muhafazasını ülke
çıkarları açısından y ararlı ve ge-
rekü görebiliriz."
TSK'nın hıyerarşık yapısının
olumsuz etkılenmemesıne ayn
bır ozen gosterdıklennı kayde-
den Çıller. "Hükümetinüz bu
tasavvunı ile Silahlı Kuvvetler'in
geleneksel yapısındaki üst duzey
komuta kademesine duyduğu
güveni yenilerken, elbette her
kademesine olduğu gibi, zaman
geldiğinde bu goroleri deruhte
edecek olan komutanlarunıza
da tam bir güven içindedir" ıfa-
desını kullandı
Başbakan, basına yansıyan
konuşmasında, Genelkunnay
Başkanı Güreş'le anlaşmaya
vardığını soylediği "demokratik
leşme paketi" ıfadesınden ıse
"milli güvenliğe ilişkjn komı-
lan" kastettığını bıldırdı "Bü-
tün bu gerçekler ortada iken,
konuy u değişik mecralara çeke-
rek, polemik ve spekulasyonlara
neden olacak şekılde bey an ve
yorumlarda buluıunak kimseye
yarar sağlamayacaktır" goru-
şunu savunan Çıller, Gureş'ın,
gorev suresının uzatılması ko-
nusunda kendısıne hıçbır ıma-
da bulunmadığını soyledı
Açıklama zinciri
Doğan Gureş, Çiller'ın açık-
lamasından yaklaşık 1.5 saat
sonra. "gorev suresının dolma-
sının ardından" Genelkurmay
Başkanlığı'ndan aynlacağını
açıklarken. "TSK'da her görevi
ifa edenin yedeği vardır" sozle-
nyle kendısıne karşı tavnnı or-
taya koyan Cumhurbaşkanı
Demırel'e. "Tabii ki bu, sivil gö-
revliler için de geçerlidir. Anla-
mak istemeyenler, anlamamak-
ta ısrar ediyorlar" sozlenyleP
sıtem ettı Başkent kulıslennde.
Gureş ıle Çiller'ın açıklamala-
nndan once bırbırlenyle temas
kurduklan savlan gundeme
geldı
Genelkunnay BaşkanlığYna
ılışkın tartışmalar konusunda-
kı gunun son açıklaması. saat
19 55'te Cumhurbaşkanı
Demırel'den geldı
Demirel'den,
Çiller ve Güreş'e
Açıklamasının başındakı.
"Türkiye Cumhuriyeti. anaya-
sal bir hukuk devletidir. İster se-
çimle ister tayinle goreve gelin-
sin, herkesin görev ve yetkileri,
Anay asa ve kanunlarla beJiıien-
miştir" ıfddesıyle Gureş'e yanıt
veren Demırel, Genelkurmay
Başkanfnı dtama yetkısının,
Anayasa'nın 117ve 104 mad-
delen uyaıınca. ozcl hukumler-
lc Cumhurbaşkanfna bıra-
kıldığını vurguladı
Cumhurbaşkanı'nın,
TBMM adma TSK'nın Başko-
mutanlığı'nı temsıl ettığıne dık-
kat çeken Demırel, "Hal böyle
iken >e henüz Genelkurmay
Başkanı'nın hizmet suresinin
dolmasına 4 ay varken, siire
uzatma tartışmasının açılması,
fevkalade talihsiz, zamansız,
yersiz ve gereksizdir" dedı
m 9
Ecevît,Ozfatura'
geri adım attırcb
İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Anakent Beledıye Başkanı
Burhan Ozfatura nın oncekı donem Bostanlı'da bır parka adı ve-
nlen Olof Pafane' yı "Turk düşmanı birtip"olarak değerlendır-
mesı, tepkılere neden oldu DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'ın
kendısını arayarak tepkısını dıle getırmesının ardından Ozfatu-
ra. gen adım attı Ozfatura ."Saym Ecevit beni aradı ve bilgilen-
dirdi Bunun için ben o fikrimden vazgeçtim. Olof Palme'nın Turk
duşmanı değıl. Turk dostu olduğunu \e PKK'ya yuz vermedıği için
öldunilduğunü. Kıbrıs harekatında tum duny a, başta \menka bize
kalleşlik ederken, Kuzey ulkeleri olarak onun destek verdiğini,
şahsi dostluğu yüzünden de bu konuda en genış bilgiye sahip oldu-
ğumısöylediler.
Haklı. Onun için ben o fikrimden vazgeçtim. Yani Olof Palme
Parkı'nın isminin değışmesı konusunda" dıye konuştu
"Onama değil, atama"
TSK yı "rencide edeceğini"
vurguladığı tartışmalara son
venlmesını ısteyen Demırel,
açıklamasının son bolumunde
şu goruşlen ıfade ettı
"Zamanı geldiğinde, Anaya-
sa ve kanunlara uygun olarak,
hükumetin teklifi uzerine gere-
ken işlem yapılır.
Ancak bu bir onama değil,
atamadır. Hükumetin teklifini
kabul edip etmeme yetkisi Cum-
hurbaşkanı'na aittir. Zamanı
geldiğinde, Anayasa ve kanun-
ların gereğinin yerine getiritece-
ğinden herkesin emin olmasını
ricaederim."
TORKIYE'DE DÜNYADA
Mtrm
Alyon
Ankara
Ayckn
Buraa
çanMkaı*
Erzurun
İMIU
Bmir
Ktn
Konya
Samaun
Trataon
Zonguktak
A2B' 11
A20' S
A 10' 4
B18' 6
A2S' 8
A 25" 9
Y 18" 8
Y 16" 9
A 23' 3
Y 16" 11
A 12
-
-8
A 16* S
Y1»*10
A 24'12
A 13' •«
A 18' 3
B20' 10
B20' 11
Y 1«' 13
ii Işlen Genel Mjdurtuğu nden alınan balgıye göre yurdun ku-
zaybat kesımlerı parçalı yer yer çok buluOu Marmara ve Batı Karade-
raz yağfnurtu dıjer yerler az bulutlu ve açık geçecak Hava sıcakhjı
yağıa «tan yertenJe bıraz a/alacalt. dığer yerlerde ctejışmevece* De-
nölenmııtle ruzgar kıble ve lodostan 3-5 Batı Karadenız Marmara ve
Ege de yer yer 6 kuvvetnde saatte 10-21 denız mılı hızla esecek. Van
Gölu nde hava az boiuthj ve açık
Amsterdam
Amnian
A M I
Bmtom
Bonn
Brutoal
Canavre
Cezayır
Franklurl
La<ko«a
PtMnburg
Londra
Madrd
Mılano
Moskava
Murah
Oslo
Para
Prag
Rryad
Roma
viyana
B 12
A26
Y 17
A2S
8 18
B 14
B2S
A2S
8 18
A 24
K 2
Y 12
A 26
Y20
K 3
B 18
B 8
A 19
Y 14
A 30
B22
Y 18
Yağmuriu ı Bulutlu Sıslı Karlı
Ozer Çiller: Aracılıkyaptuıı
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Başbakan Tansu Çiller-
ın eşı Özer Lçuran Çiller. "Fi-
nansbank'ın Türkiye Kalkınma
Bankası'na (TKB) olan borçla-
nnın ertelenmesi için aracılık et-
tiği \e TKB Genel Muduru Ozal
Baysal'ın bu nedenle görevinden
alındığına" ılışkın haberlen ya-
lanlamaya çalışırken Fınans-
bank'ın borçlan ıçın devreye
gırdığını ıtıraf ettı Başbakanlık
Teftış Kurulu, TKB'ye yonelık
savlara açıklık getırdı
Özer Çıller, dun yaptığı yazılı
açıklamada;_"Finansbank'ın sa-
hibi Hüsnu Özyeğin'i uzunca bir
sureden beri tanırım. Sayın Ozal
Baysal'ı (TKB'ıun gore>den alı-
nan genel muduru) hayatımda
4-5 defa gördum. Sayın Baysal
ile soz konusu telefon konuşma-
sında, TKB'nin, evvelce Finans-
bank'a açmış olduğu banka
mevduatı konu edilmiştir. Sayın
BaysaFa, konuyu Finansbank
yetkilileri ve ekonomiden sorum-
İu Devlet Bakanı Sayın \ykon
Doğan ile göruşmesinin yerinde
olacağını söyledim" ıfadesıne
yer verdı Bankacılık çevrelen
açıklama ıçın "Savın Özer Çil-
Anayasada
özel atama
ler'in devletteki sıfatı nedir? Sa-
yın Çiller hangi sıfatla TKB Ge-
nel Muduru ile ozel ve dostlarına
ait bankaların somnları için go-
rusmeler yapmaktadır. Sayın
Çiller burokratlar uzerinde nasü
bir izlenim bırakmaktadır ki
TKB Genel Muduru, bankacılık
işlemlerinde kendisine akıl da-
nışmaktadır. Görüldüğü kada-
rıyla Sayın Çiller, kendisini ak-
lamaya çalışırken itirafta bulun-
muştur" değerlendırmesını
yaptılar
Bu arada. Başbakanlık Teftış
Kurulu. TKB'ye yonelık savla-
ra açıklık getırmek amacıyla.
dun yazılı bır açıklama yaptı
Gazetelerde yer alan haberler-
de. TBK Genel Muduru Bay-
sal'ın, "adeta mağdur"gıbı gos-
tenldığının belırtıldığı açık-
lamada. "Öncelikle belirtmek
gerekir ki, Başbakanlık müfet-
tişleri, hiç kimseden emir ve tali-
mat almadan Devlet Vlemurları
Kanunu'nun 137. ve 138. madde-
lerine gore resen gorevden uzak-
laştırma tedbirinı almay a gorev li
ve yetkilidirler" denıldı
Yabancıbankalar
belirsizlikten şikayetçi
HALUK GERAY
yetkisi
4NKARA (Cumhuriyet Buro-
su)- Anayasd. Cumhurbaşkanı
Süleyman Demırel ıle Başbakan
Tansu Çiller arasında tartışmaya
neden olan Genelkunnay Baş-
kanı'nın atanmasına ılışkın pro
seduru, ozel hukme bağlıyor
Anayasada. Genelkurmay Baş-
kdnı nın Turk Silahlı Kuvvetle-
n'nın "Başkomutanlığrnı
TBMM adına temsıl eden Cum-
hurbaşkam'nca atanacağı belır-
tılıyor
Anayasanın. "Cumhurbaş-
kam'nın görev ve yetkilerf'nı be-
lırleyen 104 maddestnde konu-
ya ılışkın yetkıler şoyle sıralanı-
yor "Türkiye Buyuk Millet Mec-
lisi adına. f ürk Silahlı Kuvvede-
ri'nin Başkomutanlığı'nı temsil et-
mek.
Türk Silahlı Kuvvetleri'nin kul-
lanılmasuıa karar vermek.
Genelkunnay Başkanı'm ata-
mak..."
Anayasanın 117 maddesı ıse,
"Genelkunnay Başkanı, Bakan-
lar Kurulu'nun teklifi uzerine,
Cumhurbaşkanı'nca atanır; goreı
ve yetkileri kanunla duzenlenir.
Genelkurmay Başkanı. bu gorev
ve yetkilennden dolayı Başba-
kan'a karşı karşı sorumludur"
hukmunu ıcenyor
ANKAR\ - İflds eden uç
bankada alacaklan olan ya-
bancı bankalar. aldcaklannın
karşılanması konusunda suren
belirsizlikten şıkayetçıler Ya-
bancılar, Hazıne ve Merkez
Bankası'ndan aldıklan mesaj-
lann bırbınyle çehştığıne dık-
kdt çekerek. IMF ıle ydpıldcak
"stand-by" dnlaşmasını bekle-
dıklerını belırtıyorlar Turkıye-
nın gelecekte yapacdğı borçlan-
malara ılışkın proje çalışmalan-
nı askıya alması da yabancı
bankalar tarafından eleştınlı-
yor
Duny a Bankası'ndan Tur-
kıye'ye gelecek olan bır heyetın.
toplam 3 mılyardolarlık kredı-
ler ıçın projelen hızlandırma
onensınde bulunması beklenı-
>or
Impe\bank. Marmarabank
ve TYT Bank'ın geçen ay kon-
kordato ılan etmebiy le, y aklaşık
15 kadar yabancı bankanın. ba-
tan bankalarda 300 mılyon do-
larlık paralan kalmıştı Ya-
bancı banka kaynaklan. Mer-
kez Bankasfnda yapılan top-
lantıda. oluşturulacakolan'tas-
fiye fomından" zararlann karşı-
lanacağma ılışkın "güvence" ve-
nlmış olmasına rağmen, Haa-
ne'nın geçen gunlerdekı yak-
laşımmın tam ters yonde oldu-
ğunu vurguluyorlar Hazıne"-
nın. uç bankanın batmasıyla ıl-
gılı zararlann. yabancı banka-
lann "özel riski" olduğu goru-
şunde olmasının. buyuk bır be-
lırsızlık ortamına gınlmesıne
yol açtığmı belırten bankacılar
hukumetın de kendılennın de
1M F ıle y apılacak goruşmelenn
sonuçlandınlmasını bekledıkle-
nnı bıldınyorlar
Hukumetın. geleceğe yonelık
kredılerle ılgılı olarak çalışma-
lan askıya alma goruntusu de
yabancı bankalann tepkısıne
yol açtı Baa banka yetkılılen,
gınşımlenne karşılık, hukume-
tın çeşıtlı proje kredılenne ılış-
kın çalışmalan da askıya aldığı-
nı vurguluyorlar Turkıye'nın
proje kredılenne yonelık kulla-
nımmın duşukluğu ve yenılen-
ne ılışkın çalışmalann yavaş
ılerlemesının Duny a Bankası'nı
rdhdtsız ettığı. onumuzdekı
gunlerde Turkıye'ye gelecek
olan bır banka heyetının. bu
konuyu da gundeme getıreceğı
oğrenıldı Duny a Bankası çeşıt-
lı projeler ıçın Turkıye'ye yak-
laşık 5 mılyar dolarlık İcredıler
onermıştı Şımdıye dek. bu ra-
kamın sadece yansına yonelık
projelenn hazırlandığı oğrenıl-
dı Yabana banka temsılcılen,
batan bankalardakı zararlan-
nın tazmın edılmesı ıçın ısrarla-
nnı. Hazme'nın karşı yondekı
açıklamalanna karşın surdüru-
yorlar Bır yetkılı Cumhunyet'e
şu goruşlen aktardı
"Bu bankalara, küçuk banka-
lar oldukları için, bazı durumlar-
da, Londra'daki faizlerin 6-8
puan üstûnde borç verildiği doğ-
rudur. Ancak. Türkiye'nin unut-
maması gereken; IVİF ile anlaş-
tıktan sonra da Türkiy e'ye sıcak
para sağlayacak olan bankalar
ay nı bankalardır. Aynca, bir iil-
kenin bankacılık sisteminin iyi
işlemesi önemli bir ölçüdür.
Merkez Bankası, yabancı ban-
kalara, bu uç bankanın durumu-
na ilişkin uyarılarda bulunma-
mıştır. Bir yıl, iki yd önce bu
bankalar, iyi bankalar olarak
sunuldu yabancılara. Bir ülkenin
bankacılık sisteminin iyi olması,
bankalar batmadan öıîlem alın-
masım gerektirir. Bunu y apacak
olandadevlettir."
Nobel adayıTürkgenci
• Baştarafi I. Sayfada
dayken okul gazetesınde ya-
yımlanmış Daha sonrakı yı-
1larda yazdığı yazılar ıse Özel
Ahmet Şımşek Eğıtım ve Oğre-
tım Kurumlan'ncayayımlanan
"Hello Friends" dergısınde
çıkmış Zdten kendısı de bır
ydndan derslenne devam edı-
yor. dığer yandan da dergının
yazı kurulundd gorev ydpıyor
İşte aynı Kıvılcım. bugune ka-
dar kaleme aldığı duygu ve du-
şuncelcnnden oluşan oy ku. şıır
vc duzyazılannı ılk kıtdbında
toplamış Kıtabınadııse"Öyle
Bir Masal."
İlk kıtabının satışından elde
ettığı gelın ıse. okulda duzenle-
nen bır torenle "sembolik" ola-
rak UN1CEF Turkıye Mılh
Komıtesfne bağışlayan Kıvıl-
cım'ı, okuldakı dığer oğrencıler
bır yand coğu unlu yazardan
"far'klı kılan" şey ıse. "Öyle Bir
Masal" kılabıyla Nobel Banş
Ödulu'ne aday gostenlıp aday-
lığının kabul edılmış olması
"Bu yaşta kitap yazmak, dahası
imzaİamak nasil bir duygu"
bıçımındekı sorumuza, "Hari-
ka bir duygu" sozlenyle yanıt
veren genç oğrencının kıtabı-
nda çoğu kımsede bulunmayan
olçude "iyimserük" dıkkat çe-
kıyor Kıvılcım'a. "Dünyanm
gidişatı göz önünde bulundurul-
duğunda, sendeki bu iyimserlik
ne kadar sürebilir?" dıyoruz
Yanıtlıyor
"Bugune kadar insanlar, özel-
likle bizden önceki kuşaklar
dünyamızı hep comertçe harca-
yıp tükettiler. Şimdi de kaldınp
çöpe atmak istiyorlar. Ancak
bazı insanların. 'kafaları bir ka-
rtş havada' iddiasında bulundu-
ğu biz gençler buna kesinlikle
izin vermeyeceğiz. Bu dünyaya
sahip çıkacağız."
Gozbebeklennden kararhhk
okunan Kıvılcım Tezın, yaratı-
cı ve zekı bır oğrencı oluşunu,
eğıtımcı aılesı ıle oğretmenlen-
nın kendısıne guvenmesıne
bağlıyor İlk kıtabının yayınası
ve edıtoru olan Çetin \ apıcı ıse
genç oğrencının Nobel Banş
Odulu'ne aday gostenldığını.
ddayhğa resmen kabul edıldığı-
nıaçıklıyor
Dunyaca unlu edebıyatçımız
Yaşar Kemal'ın bugune kadar
bırçok kez Nobel'e aday goste-
nldığını. ancak odul venlmedı-
ğını anımsatan Yapıcı. "Ancak
"Paketi açmıyoruz
Tabıbler odası mensuplarına ve
tünı sağlık personelıne
%15 ındırım
• Ç a r ş a m h a C u m a r t e s ı arası C a n l ı M u z ı k
• 10 k >
- 0 4 - * arası h i z m e t
ff
cafe <St bar
Beyoğlu Buvukparmjkkjpı Sok No 32/ATel 252 83 90
Kıvücım'ın şansı ya da avantajı,
genç bir kız öğrenci olması" dı-
yor "İnsanm yazdıklannı baş-
ka insanlarla da paylaşması çok
güzel bir duygu" dıyen Kıvılcım
Tezın. ınsanlara mesajını ıse kı-
tabında. "İnsanları şu ya da bu
milletten oldukları için değil, in-
san oldukları için sevmeliyiz;
çünku biz her şey den önce Dun-
yalıyız" sozlenyle gondenyor
Kıtabında. sevgı. banş, kar-
deşlık. gerçek, mukemmellık,
bıreysel ozgurluk. eşıthk, çevre
kırlılığı, aşk. muzık. aıle. çocuk
ve toplum konulanna değınen
Kıvılcım'ın. Uğur Mumcu'nun
oldurulmesıyle ılgılı. kıtabında
yer verdığı "Ağıt D e p " başhklı
y azının son bolumu ıse şoyle bı-
tıyor
"Şimdi biz söz veriyonız: Bu-
gün boş kalan koşen ileride Tür-
kiye'nin aydınlık gençleri tara-
fından yeni 'Gozlem'ler ile faz-
lasıyla doldurulacaktır. Ayduı
düşfince ve ö/gürlüğu kirietniej e
çalışanlar da çevreyi kirletenler
gibi sonuçta başarısızlığa uğra-
yacaklar. Biz gençler, taze fıkir-
lerimizi örümcek ağlarıyla sar-
maya çalışanlar karşısinda da
dinîdik ayakta duracak ve onla-
rın bu dünyayı karartmalanna
fırsat vermeyeceğiz. Yapüacak
en akıllıca davranış. klasik 'ka-
na kan' düşüncesini bir yana bı-
rakıp, bu tür baskı ve engellere
kulak asmayarak yola devam
etmek ve karanlığa karşı
aydınlığı savunmaktır. En bü-
yük silahımız, özgürluğümüz-
dur: İnandığımız şeyler uğruna
savaşma ozgürlüğü..."
Kıvılcım'a belkı Nobel Banş
Odulu'nu vermeyebılırler, bu
bır olasılık Ancak ulkemızın
yenı bır yazar kazandığı ıse bır
gerçek