Katalog

SAYFA CUMHURIYET 7 NİSAN 1994PERŞEMBE HABERLER Ayaztrafik • ANKARA (AA)-Millı Eğitim Bakanı Nevzat Ayaz. trafık kazası geçirdi. Kazada elinden hafıf şekilde yaralanan Bakan Ayaz, Çankaya Hastanesi'nde ayakta tedavi edildi. Hasan Pınarbaşf nın kullandığı 06 LAC 52 plakalı otomobil ile Milli Eğitim Bakanı Ayaz'ın da içerisinde bulunduğu makam otomobili dün saat 22.30 sıralannda Nene Hatun Caddesi'ndeçarpıştı. Olayda elinden hafıf şekilde yaralanan Ayaz'a ilk tedavi Çankaya Hastanesi'nde yapıldı. Kazada yaralanan diğer araçsüriicüsü Hasan Pınarbaşı ile Fevzi Çınar Hacattepe Hastanesi'nde tedavi altınaalındı. 'Mezarcı Davası' 15 nisanda • BURSA(AA)-İstanbul bağımsız Milletvekili Hasan Mezarcı'nın yargılanmasına 15 nisan cuma günü Bandırma Asliye Ceza Mahkemesi'nde başlanacak. Bandırma Cumhuriyet Savcılığı, Mezarcı'nın 4 Haziran 1992 tarihinde Kuş Cenneti Festivali kapsamında düzenlenen "İnsan Haklan" konulu paneldeyaptığı konuşma nedeniyle iddianame hazırladı. Mezarcının 7.5 yıla kadar hapsi isteniyor. Çorum'da açlık grevisüpöyor • ÇOR t M(Cumhuriyet) - Çorum Meslek Yüksek Okulu öğrencilennin can güvenliklen olmadığı gerekçesiyle başlattıklan açlık grevi 7. gününe gjrdı. 16'sı öğrenci 24 kişinin katıldığı açlık grevine destek veren TSİP Genel Başkanı Turgul Koçak, dün eylemrilen ziy/aret ederek başan diledi. Öte yandan önceki gün Çorum Valisi Mustafa Yıldınm'la görüştükten sonra polis tarafından coplanan Zekine Tercan isimli kadın iyileşirken, gözaltına alınan 12 kişi de serbest bırakıldı. DGM'den DEP'e soruşturma • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Yayımladıklan Nevruz bildirisinden dolayı DEPGenelBaşkan Yardımcısı Kemal Bilget ile Merkez Yürütme Kurulu (MYK)üyelerihakkında Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi (DGM) Cumhuriyet Başsavcılığı'nca soruşturma açıldığı bildirildi. DGM Savcısı Talat Şalk, ifade vermeleri için DEP MYK üyelerine bildirimde bulundu. Dokunulmazlıklan kaldınlan milletvekilleriyle ilgili süreci araştırmak üzere Avrupa Parlamentosu'nca raportörolarak görevlendirilen Hollandalı Parlamenter Erik Juekers'in de. cezaevinde bulunan tutuklu milletvekilleriyle görüşmek için Adalet BakanlığYna talepte bulunduğu bildirildi. Erbakan'ın zafer kutlamaları • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - RP Genel Başkanı Necmettin Erbakan, Cumhurbaşkaru Süleyman Demirerin, partiSinin seçim sonuçlannda elde ettiği başandan "çok memnun" olduğunu iddia etti. Yerel seçimlerin yapıldığı 27 Mart'ı yerel yönetimler bayramı ilan eden Erbakan, "'zafer' kutlamalanru" sürdüriiyor. Erbakan dün de partisinin TBMM grubunda, Cumhurbaşkanı Demirel'in RP'nin seçimlerde elde ettiği sonuçtan "memnunluk" duyduğunu söyledi. Azerisubaykayıp • ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Azerbaycan Milli Ordusu'nda Tugay Komutanı olarak görev yapan Kurmay Albay Intikam Abduilayev'den yaklaşık 1.5 aydan bu yana haber alınamadığı öğrenildi. Azerbaycan ordusunda bir Azeri ile evli tek kurmay subay olan Abdullayev'in, son olarak Kelbecer bölgesindeki Morol DağVnda görüldüğü, ancak daha sonra kendisinden bir daha haber alınamadığı bildirildi. İzmir Solda Birlik Komitesi, gerekirse genel başkanlann dışlanabileceğini savundu Tabanliderleri uyanyor• Ege'de sol birlik komiteleri çalışmalannı mahalle bazında yürütüyor. Komite dün yaptığı açıklamada liderlere birlik çağnsını yineledi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Solda birlik çalışmalan İzmir. Antalya ve Manisa'da sürüyor. İzmir Solda Birhk Komitesi, yayımladığı bildiride üç par- tinin liderlenni uyararak "8os\ al demok- rat tabanın üç parti yöneticilerinden bek- lediği bütünlük. sabuian taşırmayan bir sürede gerçekleşmezse, bu yönericiler ber- taraf edilip Lstenilen bütünlük kurula- caktır" görüşünü belirtti. Solda birlik. tabanda "olmazsa olmaz" noktasına geliyor. Yerel seçimler önce- sinde başlayan, ancak gerekli sonuca ulaşamayan solda birlik çalışmalan. alı- nan ağır yenilginin ardından yeniden alevlendi. Ege Bölgesi'nde öncülüğünü İzmir'in yaptığı solda birlik komitelen. calışma- lannı özcllikle mahalle bazından baş- layarak yoğunlaştınyorlar. İzmir'de solda birlik çalışması yapan komite. önceki gün vaptığı toplantıda çalışma şeklını belirledı. İznıırcsiu millet- vekili Kaya Bengisu. Konya eski senatö- rü Erdoğan Bakkalbaşı. Aydın cski mil- letvekili Selami Gürgüç. CHP İzmir eski il başkanlan Ekrem Bulgun, Sedat Ak- man. SHP İzmir eski İl Başkanı Kemal Karataş, DSP İzmir eski İl Başkanı Nec- det Şengezener ile İzmir Solda Birlik Üyesi Meral Karabıyık hazırladıklan bil- diride solda birliğin gerekliliğini vurgu- ladılar. ka\ a Bengbu,) erel beçımlenn ardından solda birliğin kaçımlmaz olduğunu. an- cak parti genel başkanlannın tutumlan- nın bu birliğı zora soktuğunu belirtti. "Kara işaretier" Solda birlik için hiç kimsenin ön koşul aramaması gerektiğini belirten Bengisu. çalışmalann mahallelerden başlayarak en üst kademeye kadar ulaştınlacağını Manisa'da birlikiçin istifauyansı İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu)- Solda birlik çalışmalan tabanda voğun olarak sürüyor. Birlik çalışmalannı Manisa'da yürüten Mustafa Pala. ilk önce •tabanı birleşmeye zorlayacak- lannı, bunun gerçekleşmemesi durumunda sosyal demokrat partilerin tabanını boşaltacak- lannı söyledi. Solda birlik tabanda "otaıaz- sa olmaz" noktasına geliyor. SHP. CHP ve DSP'nin birleş- meden başka altarnatifı ol- madığını savunan partililer. bir- leşme için mahalle delegelcri bazında çalışmalara başladılar. İzmır'deki Solda Birlik Komitesi eşgüdümünde Mani- sa'da bu yönde çalışmalar ya- pan Mustafa Pala. solda birliğin son gelişmelerle artık zorunlu olduğunu belirtiyor. RP'nin son yerel seçimlerde aldığı oy oranının dikkat çekici olduğunu belirten Pala, bu durumun solda birliği zorunlu kıldığını da sözle- rine ekledi. Pala. Manisa'da pa- zar günü düzenleyecekleri "Bay- rak ve Atatürk Panosu" adlı arutın açılışında solda birlik için çağrı yapılacağını belirtti ve şu görüşleri dile getirdi: "Bu törende Atatürk ilkeleri, düşûnceleri, cumhuriyetin gerek- leri gündeme getirilecek. Bu top- lantunıza sivil toplunı örgütlerin- den katüımlar var. Demokrasiyi savunan tüm güçleri davet cdiyo- ruz." Daha önce DSP içinde solda birlik için çalışmalar yapüğını belirten Pala. sosyal demokrat- lara tek tek ulaşarak birlik ol- manın önemini anlattıklannı söyledi. Birliğin CHP adı altın- da olması gerektiğini belirten Pala. bu konuda öncülüğü de solun en büyük partisi olan SHP'nin yapması gerektiğini sa- vundu. Pala. "Tabana çağrı yapıp mevcıtt sosyal demokrat- İann tabanını boşaltıp tabanda birleşme yapalım diye düşünüyo- nız. Liderlerin ktsır çekişmesi eğer sürerse başka yol vok. Solda birlik artık bir zorunluİuk " dedi. Trakya Sosyal Demokrat Blrllktellk Piatformu İlk hedefEcevit Matiğinde CHP-DSPbütünleşmesi AYŞE YILDIRIM Trak>a'da oluşturuian "Sosyal Demokrat Birliktelik" platformu önümüzdeki hafta tüm belediye başkanlanyla bir toplantı yaparak üç sol partiye birleşmeleri için "haykıracak". Eski Tekirdağ Milletvekili S'ılmaz Alpaslan önderliğinde oluşturuian platformun ilk hedefınin DSPiIeCHP'nın birleştirilmesi ve genel başkanlığa Bülent Ecevit'in getirilmesi olduğu öğrenildi. 1980 öncesi CHP Tekirdağ M illetvekilliği ve son Ecevit hükümetinde Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığı gö'revini yürüten avukat Yılmaz Alpaslan, CHP'nin yeniden açılması çalışmalannda da yer aldı. Merkez disiplin kurulu başkanlığına seçilen Alpaslan daha sonra CHP Genel Başkanı Deniz BaykaTa çatarak partiden istifa cıi. Trakya'da solda bırbk çalışmalan için kollan sıvayan Alpaslan. birleşmerun gerçekleşmesi halinde solun oy oranının yüzde 40'lara yükseleceğinı söyledi. 27 Mart yerel seçimlerinin solda birleşmenin kaçınılmazhğını bir kez daha ortaya koyduğunu ifade eden Alpaslan. şöyledevam ettı: "CHP, DSP ve SHP'nin ülke düzeyindeki yüzde 27'vi bulan oyu. solda birlik gerçekleştiğinde >e liderliğini Savın Bülent Ecevit üstlendiğinde ilk seçimlerde yüzde 40'ın üzerine çıkacaktır. Soldan ümidini kesen sade yurttaş. kurtarıcı rolünü Alpaslan: Birliği haykıracağız oynayan RP'nin kucağına düşmüştür. Çeşitli sözcülerinin şenat gelecek" dediği bu ortamda. Atatürk devrimlerini, demokratik ve laik hukuk devlet ilkelerini ödünsüz korumak, kollamak ve geliştirmek görevi solda Sav ın Bülent Ecevit başta olmak üzere üç lidcre düşmektedir.' Gelecek günler, hala birleşme > öntemi tartışmaiarıyla geçmemelidir." DSP. CH P ve SHP liderlerinin birleşmeyı önkoşulsuz olarak gündeme getirmek zorunda olduklanna dikkat çeken Alpaslan. Atarürk'ün "En büyük eserim 1 " dediği cumhuriyetı ödünsüz koruv up kollama görevinin sosyal demokratlara düştüğünüanımsattı. Alpaslan. "Yüzde 19 OVJJ alan RP iktidara gelemez" görüşü safsatadan ibarertir. Sol birieşmediği takdirde, sağdaki iki parîinin saltanatçı gidişi durduramay acaklarını görmemek için kör olmak gerekir" dıye konuştu. Toplumun, soldaki üç lideri tarihsel görev için "iş ve eylem" birliğineçağırdığını v urgulayan Alpaslan, tüm kişisel hesaplann bir kenara atılarak birleşmenin gerçekleştirilmesini istedi. 27 Mart seçimlerinde Trakya'nın sosyal demokrat potansivelinin korunduğunu savunan Alpaslan. CHP'Ii Çorlu Belediye Başkanı L'nal Baysan'la birlikte oluşturduklan "Trakya'da Sosyal Demokrat Birliktelik" platformunun önümüzdeki günlerde Trakya'dakibütün sol beledive başkanlanyla birlikte bir toplantı düzenleyeceklerinibildirdi. "Haykırarâk" birlik çağnsında bulunacaklannı anlatan Alpaslan, "Haykıracağız, çünkü bunlarm kulakları du> muyor" dedi. İlkhedenennhDSPile CHP'nin birleşmesini sağlamak olarak açıklayan Alpaslan. SHP'nin iktidar konumu nedeniyle birleşmeye yanaşmadığını savundu. Alpaslan. "Ecevit'in liderliğinde \e CHP ismi altında oluşturulacak birlikteliğeSHPiçindeki sağlıklı kadrolar da katılacaktır" diye konuştu. Alpaslan. şöyle dev am etti: "Tıpkı 1973-1978 yılları arasındaki Ecevit'in önderliğindeki dinamik, de\rimci, çağdaş CHP gibi, dile getirdi. İzmir Solda Birlik Komitesi tarafından hazırlanan bildiride. yerel seçımlerin so- tıuçlannın cumhuriyet ve de- mokrasinin geleceği konusunda "kara işaretier" verdiği belirtil- dı Bildiride. sonuçlann sadece "marjinal partikri" sevindir- dığine dikkat çekildi ve İzmirli sos>al demokratlar olarak SHP, DSP ve CHP yöneticileri- ne >önelik şu çağn yapıldı: - 1980 müdahalesinin ya- rattığı bölünmüşlükten kurtul- manın yollannı, bir önkoşul ıle- n sürmeden ivedilikle ara- malısınız... - Son yerel seçimlerdekı aa \cnılginin suçunu. birbirinizin üzerine atmaya çalışmadan, eski birlikteliğinizi bulmaya ve sizi Türkiye Cumhuriyeti Okulu'nda eğiten ana partinin örgütü içindeki kişiliklerinizi yeniden yaratma- ya çaba göstermelisiniz. - Bu acı durumun sorumluluğunu. si- zin parçalanmanızdan bıkarak başka partilere oy verme durumunda kalan. asbnda sosyal demokrat olan seçmenle- rinize asla yüklemeye kalkmamalısınız. Zira onlann bu hareketi sizlere açık bir ıhtardır. Kişiliklerinizi birleşmiş bir parti örgütünün emrine verip. eski CHP'nin ruhu içinde bütünleştiğiniz an. onlann oylan yine sizden yana olacakür... - Bir siyasi partinin göreviik- tidara gelerek halka hizmet et- mektir. Muhalefette kalarak ko- layalığı secmek. tek lidenmızin bizlere verdiği politik eğitime uygun düşmez. Bildiride. sosyal demokrat ta- banın, üç parti yöneticisinden bcklediği bütünlüğün "sabırları taşırmayan bir sürede'" gerçek- leştirilmesi istendi ve "Aksi du- rumda. demokrasi içinde tüken- meyecek çarelerden biriyle bu yönerkiler bertaraf edilip isteni- len bütünlük kurulacak. Ata- rürk'ün bizlere emanet ettiği cumhuriyetimiz sürekli koruna- caktır" denildi. bugün de aynı önderin başkanlığında muhalefette verini almış. 2(KK)'li \ ılların Türkiy e'si için > apacağı dev rimleri ortaya koymuş, Genel Başkan Bülent Ecevit ve Cumhuriyet Halk Parrisi'ne ihtiyaç var." Kırklareli'ne bağlı Babaeski'nin CHP'li Belediye Başkanı Gündüz Onat da "Trakya'da Refah Partisi hiçbir yerde seçimi kazanamadı. MHP'nin bir beldede kazandığmı bilivoruz. Sosyal demokratlar hala Trakv a'daki gücünü sürdürüyor. Ankara'daki yöneticilere bu gücümüzle birlikte çağrıda bulunmak için önümüzdeki hafta belediv e başkanlarıv la bir arav a geleceğiz" dedi İ5Ci Partisi blle milletvekili cıkarmı$tı Antalya'da üyelikler tartışıîıyor Antalya'da solda birlik konu- sunda her üç partinin üyelerine yönelik çalışmalar yapılıyor. Solda birlik konusunda Antal- ya'da çalışmalar yapan CHP eski Burdur Milletvekili Ali Saıüı, solda birliğin parti taban- lan tarafından istendiğini vur- guladı. Antalya'da solda birlik konusunda çalışma yapan gru- bun imza>a açtığı bildiride de "Sosyal demokrat liderlerin ve merkez yönericilerinin tutumu bağ^lanamaz boyuta erişmiştir" görüşüne yer verilerek şöyle deni.vor: "Türk demokrasisi için solun bölünmüşlüğü lükstür. Liderlerin ve merkez vöneticilerinin birleş- me için çaba ve öz>eri gösterme- lerini istivoruz. Birleşme en ksa süre içerisinde gerçekleştirihneli- dir. Bu süre, üç ayı geememeli- dir. Bûieşmenin adresi ve rozeti önemli değildir. Bu süre içinde bûieşmenin gerçekleşmemesi du- rumunda üvelikten avnlacağız. Elbetteki bir başka partiye gir- mek için değil... Birieşilen yeni sosv al demokrat v apı ve çati altı- nda hiçbir iddia taşımadan yer alacağız. Tüm iüerdeki SHP'- lileri ve diğer sosval demokrat parti üvelerini aynı doğrulruda eyleme çağınyoruz." Konya'da solubölünmüşlükbitirdi SABİTHORASAN KONYA - 27 Mart yerel seçimlerin- de. solun silinme noktasına gelmesi: SHP, DSP ve CHP il teşkilatlannı da birleşme konusunda harekete geçirdi. 1977 genel seçimlerinde 5 milletvekili ve 2 senatör çıkaran CHP'nin, 1980 dar- besinden sonra parçalanmasıyla sol bir daha kendisini toparlayamadı. 1965 se- çimlerinde İşçi Partisi'nin bile milletve- kili çıkardığı Konya'da sol potansiyel yok demek elbette ki yanlış olur. 1980 12 Eylül darbesiyle demokratik sol üzerinde girişilen baskı ve sindirme harekatı. 1987 erken genel seçim ve 1989 yerel seçimlerinde kendisini gös- termeye başladı. 1987 erken genel se- çimlerinde DSP 11 bin 280, SHP ise 26 bin 189 o> aldı. 1989 yerel seçimlerinde ise DSP'nin oy sayısı 7 bin 282'ye düşer- ken SHP de 15 bin 294'te kalıyordu. Konya merkezindekı bu oylar, 27 Mart 1994 yerel seçimlerinde daha da düştü. Koalisyonun bir kanadıru oluşturan SHP'nin. ANAP ve RP'den sonra üçüncü parti olacağı görüşü hakimdi, yerel seçimler öncesi. Ancak hiç de öyle olmadı ve SHP ile birlikte diğer sol par- tiler büyük bir yenilgiye uğradılar. SHP'den kopan ve Deniz Baykal baş- kanlığında CHP'de toplanan sosyal de- mokrat bir grup, ilk kez girdikleri yerel seçimlerde adeta silindiler Konya'da. 27 Mart 1994 yerel seçimlerinin sol adına üzüntü verici olduğunu v urgulayan CHP Konya İl Başkanı, Nezir Büyük- cengiz, "Soldaki parçalanmadan dolayı halkımıza güven veremiyoruz" şeklınde konuştu. "Solda birlik" konusunda Konya ıl örgütü olarak özveriye hazır olduklan- nı vurgulayan CHP İl Başkanı Büyük- cengiz. birleşme konusunda şunlan söy- ledi: "Biz, yerel secimlerden önce de solda birlik komısuna sıcak bakıvorduk. Hatta Genel Başkanımız Deniz Baykal baş- kanlığı bile bırakabileceğini açıkladı. Ancak verel seçim sonuçlan. solda birli- ğin kaçımlmazlığını bir kez daha ispatla- tam bir şok hakim. Elbetteki bu sonu- cun alınmasında solun bölünmüş olma- sı kadar. RP'nin dev rilmesi için sol oyla- nn ANAP ada>ına kavması da önemli rol ovnadı. Ancak SHP il örgütünün ta- bana sıcak bakmaması. ilçe örgütlerinin yetersiz olması. eski partililerin küstü- rülmesi ve gençliğin partiden kopanl- ması da SHP'nin yaşadığı "şok"u doğu- ran nedenlerdi. 1987 erken genel seçim- lerinde merkezde 26 bin 189 ov alan SHP. 1989 verel seçimlerinde adavı tas- vip görmemesine rağmen 15 bin 294 oy almasına karşılık. 27 Mart 1994 yerel se- .oalisyonun bir kanadını oluşturan SHP'nin, ANAP ve RP'den sonra üçüncü parti olacağı görüşü hakimdi, yerel seçimler öncesi. Ancak hiç de öyle olmadı ve SHP ile birlikte diğer sol partiler büyük bir yenilgiye uğradılar. mıştır. Bu birliğin içinde DSP'nin de ver alması gerekir. SHP hükümetten aynl- malı ve üç parti birleşmeli. Aksi halde, yapılacak yeni bir seçimde sol aynı sonu- cu bir kez daha yaşay acaktır..." 27 Mart verel seçımlen öncesi, Konya Büyükşehir Belediyesi başkan adayı İs- mail Ünsal'ın, Konya'da ikinci sırada yer alan ANAP adayı Ahmet Alkan ka- dar ilgi görmesine rağmen. seçimlerde beklenilen oylan alamayan SHP'de ise çimlerinde 6 bin civannda bir oy aldı. Solda bölünmenin acı faturasını yerel seçimlerde ödediklerini bildiren SHP İl Başkanı Dr. Recai Ersoy, "solda birli- ğin" kısa sürede gerçekleşeceğıne ınan- madığıru vurguladı. SHP Konya İl Başkanı Ersoy'a göre seçim sonuçîanndaki olumsuzluğun en önemli etkeni. DEP milletvekillerinin dokunulmazlıklannın kaldınlması. Bu- nun sonucunu Kürt kökenli vatandaş- lann oturduklan Selçuklu veCihanbey- li ilçelerinde acı şekilde gördüklerini bil- diren Ersoy. CHP ile birleşmeve her za- man sıcak baktıklannı belirtti ve şunlan söyledi. "Solda birlik, hep istediğimiz, ama ulaşamadığımız bir nokta. Kısa dönemde yine olacağını sanmıvorum. Zaten, DSP kararlı bir şekilde sos> al demokrat olma- dığını sövlüvor. CHP ile birleşmeve her zaman olduğu gibi yine sıcak bakıvoruz ve istijoruz." Sol partiler içerisinde Konya'da en çok oy u alan, ancak bu aldığı oy sayısı 7 bini geçmeyen DSP'de birleşmeye hiç de sıcak bakılmıvor. DSP'nin yerel seçim- lerde oy kaybetmediğini bildiren Konva İl Başkanı Ihsan Sami Başaytaç. "Biz 51 ilde ve bunlara bağlı bazı ilçelerde seçim- lere katıldık. Demek ki tüm il ve ilçelerde seçime girmiş olsav dık oy oranımız daha da artacaktı. SHP'nin oy kaybı ise Gü- neydoğu Anadolu'da izlediği politikadan kaynaklandı. Şimdi aynı şe\ RP'nin ba- şına da gelebilir. Geneİlikle ö> le bir görüş hakim" dedi. DSP Genel Başkanı Ecevit'in parti içi hizıpleşmeye karşı olduğunu belirten DSP Konja İl Başkanı Başa> taç. solda birlikteliğin SHP ile olmayacağı düşün- cesinde. SHP ile birleşme olması halinde oy kaybının devam edeceğini ve DSP'- nin sağdan aldığı oylann da kaybedile- ceğini belirten Başaytaç. " C H P ile bir- leşme ne olur bilemiyorum. Birleşme ko- nusunda genel başkanımızın görüşünü destekliyoruz" şeklınde konuştu. PERŞEMBE ORHAN BURSAU Aldatmaca Hükümetin açıkladığı zamlar ve ekonomik kararlar, Türkiye'yi düze mi çıkaracak? Bir yıl, iki yıl, beşyıl sonra ücretliler rahat nefes mi alacak? ' Halkınölümü"pabas\- na olsa bile, hiç değilse Türkiye ekonomisi Avrupa'nın sayılı, istikrarlı, üretken ekonomileri arasına mı gire- cek? Ne gezer1 Türkiye'nin bu dramı; yani her beş yılda, on yılda bir uçurumun diplerine yuvarlanması, halkın birikimlerinin talanlanması ve kazanılmış haklarının budanması şim- dilik belirsiz bir geleceğe kadar süreceğe benziyor. Türk Lirası'nın dolar karşısındaki seyrine bakın; ülke olarak, halk olarak zenginleşiyor muyuz, yoksa yoksul- laşıyor muyuz, sağlam birfikir veriyor. TL'nin dolar karşısında istikrar kazandığı bir dönemi anımsayan var mı? Sorun, Türkiye ekonomisinin dünya ekonomisindeki yeriyle yakından ilgili. ileri teknolojiyi geliştiren, üreten ve satan ülkeler ara- sında değilseniz, göreceli olarak yoksullaşmak ve birin- ci küme ülkelerinin değirmenlerine durmadan su taşı- mak zorundasınız. Kuramsal olarak bildiğimiz bu sistem, pratikte nasıl ışliyor? Bir dostum geçen yıl iş gezisi için giîtiği New York ve Londra'dan dönüşünde gazeteye geldi ve satın aldığı bazı tüketim mallarını masanın üzerine koydu. ' 1 dolar henüz 12.000 TL idi. Ingilterede üretilen Gillette marka tıraş köpüğünü Londra'da 1 sterline satın almıştı; yani 18.000 liraya. Tür- kiye'de ise aynı marka köpüğün fiyatı 35 bin TL'ydi. New York'tan Johnson's marka, "göz yakmayan" Amerikan malı şampuana 4 dolar ödemişti. Sonra masaya tıpkısı- nınaynısı bir şampuanşişesi daha koydu. "Bakbunada 2 dolar ödedim" dedi. Şilr"de üretilmişti. Amerikan ve Şili üretimleri "Johnson's"\ar, birbirlerinin yarı fiyatına aynı rafta yan yana duruyorlardı. Birinin fiyatı 48 bin, di- ğerinin ise 24 bin TL. Bizim yerli üretim Johnson's şampuanın fiyatını sor- duk, Migros'ta 63 bin liraydı. Amerikan malı şampuan- dan 15 bin lira, Şili malından 39 bin TL daha pahalı! Getirdiği diğer malların kalitelerini ve fiyatlarını, orta halli bir lokantanın yemek fiyatlarını kıyasladık. İki odalı konut kiralarma baktık. Sonuçta biraz abartılı da olsa şu karara vardık' 10 milyon lira aylık gelirle, örneğin New York'ta yaşanabilirdi! ••• Bu nasıl oluyordu? Birincisi, bu ülkeler ileri teknolojileri sayesinde daha seri ve daha ucuza mal üretebilıyorlardı. Ikincisi, Şili ve TürViye gibi, ekonomileri ve teknoloji- leri geri, dolara bağımlı kılınmış ülkelerde üretilen aynı ayarda ürünleri çok ucuza ithal ederek kendi piyasaları- nı denetliyorlar ve vatandaşlarının da ucuz mal almala- rını sağlıyorlar. Bu ucuzluğu da, örneğin Türk devleti sübvanse edi- yor. Çünkü dolara ihtiyacı olan Türkiye, Amerikan piyasa- sına malımız girsin diye ihracatçıya büyük sübvansiyorv lar, vergi bağışıklıkları tanıyor; o da yetmezse, büyük devalüasyonlarla Türk mallarının dış değerlerini iyice düşürüyor. Özetle, Amerikalının zengin ve rahat yaşamı, Türkiye çalışanlarının, emekçilerinin, üreticilerinin sırtından gerçekleşiyordu. Türkiye ve benzer ülkelerin, mallarını kendi belirledik- leri fiyatla dünya piyasalarına sürme hakkı neredeyse hiç yok. Çünkü kendi teknolojileriyle, yaratıcılıklarıyla geliştir- dikleri özgün hiçbir ürünleri yok. Bizlerin ve diğer gelişmemekte olan ülkelerin, dünya ekonomisini elinde tutan zengin ülkelerin değirmenine su taşıdığı mekanizma böyle kurulmuştu ve tezgah tıkır tıkır işliyordu. Zaten Amerikan hükümeti ve iş çevrelerinden son ekonomik kararlara ve zamlara kopan büyük alkış da bunu göstermiyor mu? CNN aracılığıyla hükümetimize övgüler yağıyor! ••• Türk Lirası'nın değerindeki bu korkunç düşüşün anla- mı, Türkiyede üretilen alın teri ürünlerin Avrupa ve Amerikan pazarlarına neredeyse bedava sürülmesin- den başka bir şey değil. Dün 100 dolara 10 mal satıyorduk, bugün 50 mal sata- cağız. Birileri de ihracatımızın nasıl arttığmı söyleyecek! Dolar krizinin çözümlendiğini müjdeleyecek! Biz de inanacağız! Aslında ülkece, halkça daha da yoksullaşacağız. İkinci bir dolar krizine kadar rahat nefes almış görüne- ceğiz. Kendimizi aldatmış olacağız. Hepsi bu. Karayalçın Baykal'la g6rü$til Solda birlik diyaloğu telefonla yürüyor ANK.\RA (Cumhuriyet Büro- su) - SHP Genel Başkanı ve Baş- bakan Yardımcısı Murat Kara- valçuı ile CHP lideri Deniz Bavkal arasında, solda birlik için beklenen görüşme telefonla gerçekleştirildi. Baykal, birleşme konusunda. ".\rtık bir şev bekle- miyonım. Tavrunızı ortaya koy- duk" diyerek görüşmeleri, "insa- ni ilişki" çerçevesinde sınırladı. SHP lideri Karayalçın ise "Bu görüşmeleri olağanlaştırmak. sıklaştırmak gerek. Hiçbir siyasi proje, solda biıiiktelikten önemli değildir" dedi Karayalçın ile Bavkal arasın- da telefon trafiğı sürüyor. Kara- yalçın. dün de CHP lideri Deniz Baykal ile bir telefon görüşmesi yaptı. Karayalçın. gazetecılenn "Deniz Bey'le görüştünüz mü" sonısuna. "Görüştüm, göriişüyo- rum. göriişeceğim. Benün Deniz Bev'le, Deniz Bey'in Bülent Bey"- le görüşmesini olağanlastınna- mız gerekmektedir. Basınımızın. kanıuoNunun izlediği bir süreç ol- maktan çıkarmamız gerekiyor. Bu solda birlik açtsından önemli" yanıtını verdı. Karayalçın, bir soru üzerine. solda birlik konu- sunda umutlu olduğunu söyledi. CHP Genel Başkanı Deniz Baykal, Karayalçın'la telefon konuşmasının ardından, gazete- cilerin sorulannı yanıtlarken görüşme yapmanın ötesinde herhangi bir ciddi gelişmenin söz konusu olmadığını bildirdi. Te- lefonla görüşmenin doğal karşı- lanması gerektiğini belirten Baykal, "Karşılıkü teklif var mı" sorusuna şu yanıtı verdi: "Artık bitti. Tablo görüldü. Bir geüşme beklemiyoruz biz. Tavn- mızı koyduk ortaya. İnsani ilişki devam eder, göriişülür, konuşu- lur. Telefon görüşmeleri devam edebüir. Fazla bir şey beklemiyo- ruz" Baykal. ekonomik pakete iliş- kin eleştmlerde bulunurken, "Acı olan böyle bir politikanm al- tında sosyal demokrat bir parti- nin de imzası olmasıdır. Bu bizi derinden yaralanuştır" diye ko- nuştu. Baykal, SHP'nin bu pa- kete onay vermesinin bütünleş- me açısından engel çıkanp çıkar- mayacağına ilişkin soru üzerine de. "Bunu birleşme tartışmaia- rıyla ilişkilendirmek istemiyo- rum. Ayrıca değerlendirilmeli. Bu paket halktan bedel talep eden ik- tidardakilerin hatalannuı bedeli- ni talep eden bir paket Bu SHP açısından çok büyük bir hıtarsız- lıktır" yanıtını verdi.