Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 13 NİSAN1994 ÇARŞAMBA
OLAYLAR VE GORUŞLER
Busaltanat nereye...
Karşı karşı\ a olduğumuz sorun. demokratık bır sıstemde dın
temellı bır partının geçmış seçım donemlenne gore daha
başanlıolmasındançok,Turkı>eCumhun>etrnınİslamsal
empen alızm tarafından entılıp \ ok edılme\ e çahşılmasıdır
Doç. Dr. TÜRKEL MİNİBAŞ
S
on on-on beş gundur
>aşananlard soğukkan-
İılıkla bakınca çocukluk
duşlennı anımsama-
mak elde değıl Partının
bın topu topu 15 ı bu-
v u! kent olmak uzere 384 beledıv e baş-
kanlığını kazandı dı\e. bınlen kendı
topraklannda fetıhlere çıkıyor med-
varîan sıvasılere, sokaktakı adamdan
ışddamına kadar herkes şaşkın' Kısa-
cası evaekı lahta koltuğu altın taht
zennedenler mı ıstersınız. başonusuv le
ıçkı ıçme ozgurluğu arasına sıkışmış
TV spıkerlen ya da kıme saldınlıp sal-
dınlmavacağı uzenne ahkam kesen
\orumcular mı1
Ya. tek partı donemı-
nı taşa tutup lum partüenn tck vucut
halınde bırleşmesını ıstevenlere, kendı
ıdeolojısının tamamen karşıtı partıler-
de çalışmaya kalkışan \e oy \erenlere
ne demeh'1
Tam bır komedva. ama
yıne de şaşırtıcı değıl Duşunun bır
kez
• 12 Evlul sabahı darbe habennı
TV"den oğrenır oğrenmez romandan
şııre kadar evdekı tum kıtaplan \a-
kan.
• Kanarya Sevenler Demeğı'ne bı-
le uve olanîan orgut uvesı dıve ıhbar
edıp ıvı vatandaş olmakla ovunen.
• İmam hatıplerın lıse halıne getınl-
mesını. vetışünldıklen dalın dişında
da >uksek oğrenımın butun dallanna
gırme hakkı tanınmasını eğıtımde tır-
sat eşıtlığı olarak algılavan
• Solculuğu ancak İslamcılıkla
onlevebılınz" dı\enlen II Ataturk
ılan edcn
• Ideolojısız olmakla ov unen.
• Karşısında olduğumuz duşunce-
dekı ınsanlan "3'unu 5'ını sallandm-
vereceksin" dıverek ıdamlara. vargılı
\e vargısız ınfazlara onav \enp sonra
da ıade-1 ıtıbar ısteven.
• Çağdaş bır Turkıye adına savu-
nulan ılke \e değerlere karşı tehlıke
olarak ongorulen sı> ası ve sos\ al gelış-
melere dıkkat çekenlen, karamsarlıkla
ve antı demokratlıkla suçla>an bız
değıl mıvdık1
O zaman bu telaş. bu şaşkınlık nıye1
Yoksa, vıne avaklanma zamanı mı
geldı1
Aman hanımlar be>ler. bu sefer
ışler zannctlığınız kadar kolav değıl
(,unku. akıl ve bılımden vana olanla-
nn. gencecık çocuklann tuketılışıne
sessız kalmanın. toplumsal konulara
ılgibizlığın, koşe donmecılığın. fildişı
kulelerden topluma daır dhkam kes-
menın, orgutlu bır toplum olmavı ku-
çumsemenın bedelı toplumun tum ke-
sımlenne çıku1
Ne \ar kı gelınen noktanın kor-
kunçluğunun vetennee algılandığı
soyleneme.£ Zıra seçım sonuçlan ıl-
konce şaşkınlık varatmışsa da kısa za-
manda bu ^aşkınlık, vennı "bırlıkte
vaşamavı oğreneceğız" -sankı daha
once avn vaşıvormuşuz gıbı- sovle-
mıvle bıçımlenen sessız bır kabule bı-
rakmava başlamıştır Oysademokra-
sının araç olarak kullanıldığı İran
Mısır. Cezavır orneklenne gore farklı
stratejılenn de u> gulandığı seçım do-
nemı sırasında şenat dev letı ısteyenler
sıvasal sisteme karşı olduklannı ve ık-
lıddrd geldıklennde de değıştırecekle-
nnı açıkça ılan etmı^lerdır Dolavısıv-
la karşı karşıva olduğumuz sorun. de-
mokratık bır sısiemde dın temellı bır
partının geçmış seçım donemlenne
gore daha başanlı olmasınddn çok.
Turkı>e Cumhunyetı nın Islamsal
emper> alızm tarafından entılıp vok
edılmeve çalışılmasıdır
Temelde \ atanlar
Bıhndığı gıbı 27 Mart verel seçımle-
n>le Islamsal orgutlenmenın RP ıle
ulaştığı noktanın temelınde
• Dun> a genelınde v aşanan ekono-
mık knzın varattığı belırsız'ık ortamı-
nın etkısıvle halkın >enı aravışlar ıçıne
gırmesı.
• RP'nın. toplumu değıştırmeyı he-
defleven ve bu mesajını kıtlelere ıleten
tek partı olması.
• Ekonomık knzle seçım ekonomı-
sının çakışmdsı sonucu halkın satınal-
ma gucunde mev dana gelen anı v e çok
hızlı duşmevı RP nın gıda \e para yar-
dımıvld değerlendıımesı.
• Sısteme karşı olan RP'nın. Doğu
ve Gunevdoğu'dakı gelışmeler karşı-
sında >ılgınlığd duşmuş vatandaşlar
ıçın umut halıne donuşmuş olması.
• Gerek sıvasıler gerekse medva ta-
ratından verel seçımlenn genel seçım
şeklınde değerlendınlerek topluma
vansıtılması,
• BıroncekıgenelseçımlerdeRP'nın
aldığı ° o9 ov oranının kuçumsenmesı.
• 21 vıloncedınoğretımıverenokul-
lann lıse olarak kabulu. 11 vıl once de
bu okullan bıtırenlenn yuİcsek oğre-
tım kurumlanna gırmesının kabulu
sonucu tdbandan tavana doğru dınsel
orgutlenmenın bıçımının devlet ka-
nalıvld desteklenmesı.
• SHP verel orgutlennın. merkez-
den atamalara karşı tepkı gostererek
pasıf dırenışe gırmelen.
• Yolsuzluk dosvalan nedenıvle
sosval demokrat seçmenın RP've ov
vererek SHPyı cezalandırması \e sıs-
teme karşı olduğu savıvla bır kısım
sosyalıst o\lann RPve kavması. bır
kismının da seçımlen bovkot ederek
ov vermemesı.
gıbı çok onemlı nedenler bulunmak-
tadır Dolavısıvla RP'nın aldığı o>la-
nn kav nağı dık'kate alındığında ortav a
çıkan tablo, gostenlmek ıstendığı gıbı
laık-antılaık karşıtlığı değıl. demokra-
tık, laık ve çağdaş cumhunvetın \arh-
ğına karşı çıkanlann egemenlık kav-
gasıdır
27 Mart seçımlenvle Istanbul, An-
kara da dahıl olmak uzere 15 buvuk-
kent, 98 ıl. 80 ılçe ve 191 beldede RP'-
nın beledı>e seçımlennı kazanması
ekonomık açıdan değerlendınldığınde
ıse tablo daha da neıleşmektedır Tur-
kıye Cumhunvetı butçesının neredev-
se vansı kadar bır fınansal kavnak.
azınlıkta olan bır partının kullanımına
geçmıştır Bu da. bugune kadar ağır-
lık.lı olarak dış kav nakla finanse edılen
Islamı Cephe'nın. ulke ıçı kavnaklarla
da finanse edılmesı anlamına gelmek-
tedır Son zamanlarda Islamı Cephe'-
nın vavın organlan. 1980 oncesı dev-
nmcı orgutlenmenın lıderlenne bır-
denbıre sahıp çıkma>a başlamıştır
Eğer bu. ust duzevde bır ıttıfak da\etı
veva ılanı ıse. o gun asılan. ımha edılen
ve ışkence gorenlenn vandaşlan. sem-
patızanlan ve demokrasıve ınananla-
nn bov le bır ıttıfakı onav lavacaklannı
zannedenlenn. buvuk bır avmazlık
ıçınde olduğunu bılmelennde varar
vardır
Turkıve'de halkın ıradesıvle yerel vo-
netımlere gelenlenn gorev ı. toplumun
vaşamını vonlendırmek ve vonetmek
değıl. hızmet vermektır Yurttaş ola-
ıak gorevımız ıse bu hızmetlenn yenne
getınlıp getınlmedığını ve nasıl
yapıldığını ızlemektır Amabu, sadece
hızmetlenn nıtelığının ıvı olmasıyla
vetınılmesı ve toplumun yaşamını bı-
çımlendıren kararlann başkalannca
venlmesıne ızın venlmesı olarak asla
algılanmamalıdır Tersıne. diın gıda ve
para v/ardımı. bugûn hızmet. varın ıse
teror ve şıddetle ıktıdar olmayı hedef-
leyenlere karşı toplumsal karar meka-
nızmalannın ışletılmesı demektır
Çunku yurttaş olmak, yaşanılan kent-
lerın davranış bıçımlennden tuketım
kalıplanna. estetık olçulennden mut-
fağına. orf-adet-geleneklennden me-
kanlanna kadar geçmış kulturlerden
devralınan ekonomık, sos>al ve sıya-
sal tum değerlen sorgulama bilincine
sahıp olmayı gerektınr Ancak bu bı-
lınce sahıp olanlar, kentın çeşıtlı renk-
te. bukumlu-bukumsuz. ıncelı-kalınlı
ıplerden oluşmuş orgusunde kendılen-
ne aıt bır doku bulabılırier Tersı du-
rumda hepımız bıreysel, yoresel ve va
da sos>al ve sıyasal kendı değer vargı-
lanmızı, davranış bıçımlenmızı.
ınançlanmızı, estetık olçulenmızı ken-
tın değen kılmaya çalışınz kı berabe-
nnde kımın değennın kımınkıne ağır
basacağı \ollu bır ıktıdar kavgasını da
başlatmış olunoz Boyle bır ıktıdar
kavgasını başlatmamanın >olu da. aı-
leden Meclıs'e kadar tum kurumlarda
çağdaş >aşam bıçımıne sahıp çıkmak-
tan geçer
Keşke kentte v aşav ıp kentli; demok-
rası devıp demokrat olunabılseydı
1
ARADABIR
MUHSİNE HELİMOĞLU YAVTJZ
Halkbilimci - Yazar
Ozanlara-Yazanlara
Ben yazılarımda, bızım ınsanımız suskuya yazgılı
dıye vahlandıkca ozanlarımız yazanlarımız da benı te-
sellı etmek ıstercesıne yenı çıkan kıtaplarmı gondenyor-
lar an arda
Hepsını dıkkatle okuyorum Bazenbırdıze bazen bır
sozcuk durduruyor benı Yurek atıslarımın hızlandığını
duyuyorum o zaman ve uzanıp hepsının kalemlerını
opuyorum
Trabzon dan seslenen Kenan Sarıalioğlu, Metazıfık
ve Gulumseme kıtabında Bolunmez bır anın ortastn-
da I Gunlerce gecelerce yurumusum I operek yalntzlığı-
mınyanaklarından / lcımı ıcımebolmusum dıyor Hepı-
mızın 'ıçımızı ıçımıze bolduğumuz bu dunyada okuyan
herkeste yansımasını bulacak olan bır cığlık gıbı geldı
bana bu dızeler
Edebıyatçılar Derneğı nın ozverılı, calıskan başkan
yardımcısı, değerlı dost Ali Cengizkan Senlere Cocuk
Ömrumuz adlısıırkıtabınmarkakapağında Yıtıkada-
lardan ucurdum son ucurtmamı I Gullenn kırmızısı tek
olsun, bır de beyaz I Nıye papatya getırmezler anlamam
I Son bır kokladım memleketın dağlannı I Kalmak ıste-
sem de artık kalamam I son kez sevıstığım kırlarda o yaz
I Istesen de yapamam ısteme unutmamı dıyor Sevgılı
Alı unutmayı kım ıster kı
Şaır dostum Şinasi Özdenoğlu Gercek şıırın olum-
suz yolcularına selam dıye cok sevgılı ortak dostumuz
Sami Karaören'ın de adını anarak ımzalayıp gonderdığı
Ozgurluk Tek Sevgılım adlı sıır kıtabının bır yerınde
şoyle dıyor ' Öylesıne korkunc kı ınsanlann tanrım I Us-
telık ıkıyuzlu ve gammaz I En uzak yıldızlara goc etmelı-
yım I Bu ınsanlarmla aynı dunyada yasanmaz Doğru
soyluyorsun dostum ama ınan onlarsız da yasanmaz
Aylardır bu koşeden kendısıne seslenmeyı dusundu-
ğum sevgılı guzel ozanlarımızdan bırısı olan Hüseyin
Avni Cinozoğlu ıse ' Çok Sayın Hocama sıırın dostlu-
ğuyla' dıye ımzalayıp gonderdığı Istanbul da Son Se-
defkâr adlı şıır kıtabıyla bızesunduğu lırık dramatı ve
nefıs bır Istanbul destanında şoyle dıyor Şarkılı kahve-
lerının onunden gectım I Mahzundu kalbım I Dunyanın
en guzel ulkesı neresıdır I Dıyan Istanbul dur bılgem IO
Istanbul kı I llk cıgarası efkârlıdır I Son cıgarası da
Zaten yaşam bastan sona efkârlı bır ' cıgara ıçımı"
değıl mıdır Cinozoğlu
Sevgılı Ümit Sarıaslan ıse Sevgılı dost haddımıze
mı duşmuş soze kanat takmak tersıne kanatlarmın altı-
na gırdık sozun dıye ımzaladığı Sozun Kanadında'
adlı şıır kıtabında "Kurdu duzenını yıne sabahın ebesı
gece I Bıldık uykusunu uyurken ağaclar sular ! Aklının
goklerınde kanat vuruyor I Yalnız adamın alnından ka-
natlanan kuslar dıyor
Benım çok sevgılı ozan-yazan dostlarım
Hepınıze çok tesekkur edıyorum Varlığınızla dunya-
yı daha bır yaşanılır kılıyor daha bır guzelliyorsunuz
Sağolun
Cumhuriyet Kitap Kulübü
TÜYAP1. ANKARAKİTAP FUARI'NDA
IMZA GUNU
14 Nisan Perşembe (yarın)
HAL1T ÇELENK
Saat 15 00-18 00
StandNo 101-102
Anfa Altınpark Işletmelerı Expo-CenterıAnkara
Şeriatçıların 31 Mart Ayaklanması
İkıncıMeşrutı\et>onetımıne karşı 31 martta(13Nısan 1909'da)
ayaklanan gerıcı muhalefet. "İnsanlann \ aptığı yasalara değıK dıne
\e Kuran'ada>anmak gerektığını ılen sürerek şenat vönetımı
ıstıvordu
Doç. Dr. YILDIZ SERTEL
1908 Meşrutı>et Devnmı'nınıkıavndo-
neme avnldığı sovlenebılır ^1 Mart 1909
avaklanmasından oncesı ve sonrası Bu
ola>a kadar. meşrutıvet ev lemı. Tanzımat'-
tan ben başlatılmış olan refonnldn gerçek-
leşürmek, ozgur bır ana\asal duzen kur-
makgayretııçındeydı 24Temmuz 1908'de
II Meşrutıyet'ın ılan edılmesıvle 1876
\na\asası gen getınlmış. \asama hakkı
kurulan venı Mebuslar Meclısf ne venlmış.
padışahın fetvaldnnd davanan kevfi ıdare-
\e sonvenlmıştı
İttıhat ve Terakkı Fırkası'nın 1878'de
Meclıs'ın kapatılmasından sonra vuruttu-
ğu bu gızlı e> lem, hurnvet \e kardeşlık ılke-
lennı guttuğu. dın. dıl. ırk farkı gozetmek-
sızın butun v urttaşlar arasında eşıtlık ıste-
dığı ıçın toplum ıçınde genış destek bulu-
jordu Imparatorluğu Batı'va karşı gen
durumdan. çokuntuden kurtarmak ıçın ce-
halet donemıne son vermek. okullara mus-
pet bılımı, akılcılığı getırmek. kadını orta-
çağ koşullanndan kurtarmak. ıstıbdada
son vermek gıbı fıkırler. orduda ve sıvü
halkarasındavavgındı Ozellıkle 1907'den
ıtıbaren devnm merkea olan Selanık'te ve
butun Makedonva'da. Istanbul'da. İzmır"-
de. okulldrda unıversıtelerde. ordu hucre-
lennde. mason locdlan ve Bektaşı tekkele-
nnde, dışanda basılan dergıler gazeteler
gızlıce dağıtılıvor. devnm fıkırlen hızla va-
vılıyordu II Meşrutıveûnılanından sonra
artık dev nm\n ınsdncıl, demokratık v e hdt-
ta laık ılkelen açıkça savunulmava başldn-
mıştı Gunun Başbdkanı Sadrazam Kamil
Paşa'nın "ıslahat" programı. anavasa>a
aykın kanunlann kaldınlması. bır çağdaş
devlet kurmak. bılımı ve bıhmsel araştır-
malan on plana alan bır eğıtım sıstemı gıbı
onlemlen ıçenvordu Hedef çağdaş bır
merkezı devlet kurmak bırtakım sosval ve
kulturel retormlarla çağdaş duşunce duze-
vıne ulaşmaktı
Meşrutıvet hukumetının ılencı progra-
mına karşı muhalefet şenatçılardan gel-
mıştı 1909 Nısan'ında kurulan Ittıhad-4
Muhammedı Cemıvetı. \avin organı "V ol-
kan" gazetesı araı-ilığıvla "insanlann \ aptı-
ğı kanunlara değil, dine ve kuran'a da\an-
mak gerektiğini" ılen suruv ordu Osmanlı-
cılık, yanı dın, dıl. mıllıvet larkı gozetılme-
mesı fıknne karşı çıkıvor memleketın şen-
atla yonetılmesını ıstıvordu
Toplumun ılencı. ozgurlukçu guçlenvle
şenatçılar arasındakı bu kavga. 31 Mart
1909'da (Gunumuz takvımıne gore 13 Nı-
san 1909) buyuk bır ayaklanmayla doruk
noktasına ulaştı Şenatçılardan ve Bınncı
Ordu'da ısvan eden askerlerden oluşan bır
kalabalık, Meclıs'ın yanındakı Avasofva
Mevdanı'nda toplanıp. "Padişahım, şeriat
isteriz, >eniden ümmetinin başına geç, me>-
haneler kapatılsın, fotoğraf çekimi \asak-
lansın, kadınlar sokaklara çıkmasın" dıye
bağınnca. ısvan dalgası butun şehırlere va-
>ıldı Padışah Abdulhamıt'ın softalann ıs-
teğını kabul etmesıvle II Meşrutı>et yıkıl-
md tehlıkesı geçırdı Dev nm. ancak "Hare-
ket Ordusu"nun Selanık'ten İstanbul'a vu-
ruvup ulaşmasıvla kurtanlabıldı
Ne var kı bundan sonra dızgınler asken
kolun ehne geçecek. ılan edılen sıkı\,onetım
1911 "e kadar uzatılacak. karşı devnmcılere
ve muhalefete karşı baskı onlemlen alına-
caktı 1908'de "hürriyet, eşitlik, uvgarlık,
kardeşlik" dıve bağırarak sokağa dokulen
halklar haval kınklığına uğravacak. Mus-
luman ve Musluman olmavan vurttaşlar
arasındakı kdrdeşlık hdvdsi dağılacaktı II
Meşrutıvet'ın vedığı bu ağır darbeden son-
ra. İttıhat ve Terakkı Cemıvetı de >ozlaş-
maya başlavacak. Balkan Savaşı'nın patla-
masıyla da ış busbutun çığnndan çıkacak-
tı Turkıve'de Batı tıpı bır demokrasının
kurulması. Kurtuluş Savaşı'nın sonuna.
cumhunvetın ılanına kalacaktı
Boylece. tanhımızden alınacak den>. şe-
natla demokrasının bağdaşamavacağı >o-
lundadır Burada, şerıattan anlaşılan şey,
dınımız vegeleneklenmız değıl. şer'ıhukuk
sistemıdır Bu sıstemde medenı hukuk, ce-
za hukuku, tıcaret hukuku dıve bır şev
voktur
Ceza mahkemelennın vennı şenat mah-
kemelen alır. hukumler Kuran emırlenne
gore venlır Evlenme. boşanma, mıras gıbı
ola>lar. kadını ıkıncı sınıf >aratık savan ıl-
kel bır hukuk duzenıne bağlanır Dını eğı-
tım, bır cehalet ortamı ıçınde ver aldığı v a-
kıt, dmle hurafeler bırbınne kanştınlır, bı-
lım dunyasından. akıldan uzaklaşılarak
tam bır ortaçağ karanlığına gomulunur
Laık cumhunvet. butun bunlar goz
onunde tutularak kurulmuştur. bır>uzyıl-
dan ben yapılmdkta olan akılcılık, uygar-
lık ve ozgurluk savaşımının bır sonucudur
Mustafa Kemal'ın kurmuş olduğu bu cum-
hun>etı. venı yenı 31 Martlann tehdıdın-
den kurtarmak ıstıvorsak. onun laık eğıtım
sıstemıne donmek ve bu cehalet donemıne
bır son vermek zorundayız
Genış yığınlar u>garlık ve ozgurluk sa-
vaşının dışında kalır, sağlanan gelışmeden
pavlannı alamazlar ve hatta modernleşen
toplumun dışına ıtılırlerse demokrası de
tehLkeye gırer Halksız demokrası olama-
>acağına gore Ataturk'un kurduğu laık
cumhunvete sahıp çıkmak ıstıvorsak, her
şe>den once. halkımıza sahıp çıkmalıvız
TARHSMA
Hâlâ pireler ve develer
ırelerberber
ıken.develer
tdlahken'
dıyerek
başlardı
çocukluğumu-
zunmasallan Aradannıce
v ıllar geçtı. bızler v aşlandık
\ma yaşantımız bır masaldan
otevegeçemıvor
Ulkemızde hâlâ pıreler berber.
dev eler tellal İnsanlanmız
eğıtımsız. cahıl > a da yan cahıl
Ov le hemen uzulmev ın canım
Çoğu partı v e beledıv e başkanı.
beledıvemeclısuvesı.
mılletv ekılı ve hatta bakan
olanlanbılevar
Çunku. anayasamız hepsıne.
sıyasal partılere u\e olmak.
sıvasetleuğraşmak
ozgurluğunu tanımış.
demokrasının gereğı oUrak
Yeter kı dev let memuru
olmasınlar'
1nsanlanmız var, bıryadaıkı
fakulte bıtırmış. bır v a da
bırkaç y abancı dıl bılıv or.
doktora. master y apmı^.
uluslararası bılgı. becerı v e
tecrubesi v ar, gorgulen var
Hemen ov unmev ın Çoğu
memur olan bu a\dın kişiler
vasaklıdır Yanısıvasal
partılere kavıt olamazlar,
polıtıkavla uğraşmalan
\asaktır Çunku dev let
memuru polıtıkavla uğraşmaz
Bırtakım guçlervasalan
kovdururken. sağolsunlar
pırelen çok ıvı duşunmuşler
Kazara. ulkemızı a>dın ve
gorgulu ınsanlar y onetselerdı
dev elenn halı ne olurdu0
Demokrası adına polıtık
mcydanlanbakkal \lı
efendı\e. oduncu \ elı etendıye.
değnekçılere. holdıngcı
ağalara. aşıret reıslenne v e
mafv a babalarına bırakıp.
ulkenın pırlanta gıbı dvdın ve
Ataturk ıdeolojısını gerçekten
kav ramış kışılenne v asak
kovmak demokrası ıle
bağdaşmaz
Cumhurbaşkanımızın bu
gerçeğı gozardıetmeyerek
sıv asdl partılere > apacağı çağn,
guzel ulkemızın yonetım
kadrolannı taşra basitlığınden
kurtaracaktır Atatürk'e layık,
estetık veavnı zamanda
demokratık bır Turkıy e ıçın
butun sı>asal partılen gorev e
çağınvoruz Unutmayınkıbu
ulkeyı eahıller değıl. avdınlar
ılenvegoturecektır
Mustafa Güner Şenyol
Cumhuriyet Türkiyesi'nde şeriat!
Ş
enatınavak
seslen. şenat.
kararlı
ddımlarla
gelıvor
Demokrasının
v azgeçılmez
unsurlanndan
olan sıv asal partılerden bınnın
şemsıv esı altında, demokrasıv ı
> ok etmek uzere gelıv or1
Refah Partısı'nın bu verel
seçımlerdekı başansını
hazırlav an etkenlen.
Cumhunvet Gazetesı okudan
çok ıvı bılıvorlar Benburada
uzun uzun açıklamalara
gırmeyeceğım Ancak bıhnen
bır konunun altını bır kez daha
çızmekıstıyorum Sosval
demokratlann bolunup,
parçalanmışlığı, sosval
demokrat partı yönetıcılennın
ozellıkle Ecevıt ve Bavkal'ın
kışıselkapnsveçekışmelen
polıükalar uretmek v enne
bırbırlennı tuketme çabalan.
1950'lerden bu v ana sağcı
partılenn oy ka>gısı ıle dınsel
polıtıka> a alet ederek
hazırladıklan ortamı şenatçı
akımlann guçlenmesı ıçın daha
uv gun duruma getırmıştır
Sov lemek ıstedığım kısaca
şu Soldabırhkvıllardır
gundemden duşmev en bır
konuydu Bu yerel seçımlerden
onemlı olçudeoy kavbederek
çıkan sosval demokrat partıler
solda bırlık gınşımlenne
> enıden başladılar Artık hangı
partı çatısı altında bırleşıleceğı.
kımın lıder olacağı konulannı
ve geçmışte bırbırlen ıçın
> aptıklan suçlamalan bır v ana
bırakmah, yenı polıtıkalar
ureterek o polıtıkalar
çev resınde bırleşmelıler
Emekten > analar mı
sermavedenvanalarmıbunu
belırlemelıler Çunku ne
emekçılere > aranabıldıler ne de
sermaveve
SHP-D\Pkoahsvonu
kurulurken harekeı noktalan
neydı' 12 Evlul'un tumızlen
silınecek. 12E>lul Anavasası.
Seçım Ya^ısı, Sıvası Partıler
Yasası değıştınlecek,
demokrası tum kurum ve
kurallanv la v aşama
geçmlecektı
Bunların hıçbın olmadiffl
gıbıSHP.D^P'vekoltuk"
değneğı olmaktan ote bır şev
vapamadı Umutolamadı
Bunlan bıle bıle. sol ov lann
bolunmemesını sav unan bır
kışı olarak sorumluluk
du> gusu v e v urttaşlık
gorev ımın bılıncı ıle oy umu
kullandım Şenatınayak
seslerını duymak ıstemıy orum
Bunu ıstemenın de en doğal
hakkım olduğunu
duşunuyorum
Güla\ Baytaş
Cün 25 Saat
Filiz Tosyah'nın öyküleri
PENCERE
Bayrak!.
İLHAN SELÇUK
Yüzbaşı
Selahattin'in
Romanı
2.kitap çıktı!
70 000 Lıra (KDV ıçınde)
Çag Pazarlama A Ş Tur» 39 •Iltagaioglu Istanbul
Stparışlennı: ıçın 666^22 \umaraiı Posta Çekı
esabtmıza ederı kadar para \attnp adrcnmıze bıl
ernıen • \t!c~! Jjr
Bınncı hamur bez ctKlı ve ıp4tk dıkış
320sayfa 324 000 TL
' lılm 'u ça&af j«nmkır"kı fonur<UmmaıiMi * frı yoüa 'rfuuef bafmazhktam"
k k k k i b b i k i df f g
Bcyİe bv amaca wwlnıedm vt w ne ımenın «ırnrk oittmacaş
Ouı al&andakı "trHhnlanma nm çrumlar ta de^û. nevvı ne
açk seçık cnavn ûûkııp ı/rçıleme volu\L çiacaşı hınısındûnm.
BMMMM boyle oidagtna denejanUnmle gordum,
mbbuamaçlakiKMT an A*akl*ptdm M
KMT a* AtuAtoçedm m haariarU* umei amrun.
Yak* n uAttcMkrk, msarian nnUftmek, somurmek smaenla surimnkgele*
' dm 'ı J M tftgına çekmekBr
Bu \nsıkfopedıyt ohnanlar l.tiam âa onun "kuîsai hıatn olan Kur an <k neler tmltinduğunk
çok açık btçunie görtctkter 0 zaman, hlancıknn Isiam < veruden ınsanianmmı
âeviiî ve jQ]am {HÇHB okrai nmûrten 'hkanekılduudır bümdaıdu adakt tttntdtr _"
gıbt propagaıuialann gtrçek olmabar: v deıdı stzak ofcuiunu daha tyı bdtp mlayacakiardır
Ansıklopak ba wlia bu- "aydmkuunc nın gfrçtkiepıwxne onemlı kath sağieyacakJir
TİMNDUKSVN
1. ANKARA KİTAP FUARI ( 9 -17 NİSAN 1994 )
111 NO'LU STANDDAY1Z
B*K1AL CADOCSİ NO !
Tevhıt' sozcuğu ozunde bır saymak' ya da 'bırleştır-
me anlamına gelıyor Islamda Tanrı nınbırlığını vurgu-
layan tevhıtte coktanrıcılık dıslanır Muslumanlığın
felsefesındekı odak noktası kelıme-ı tevhıt'Ur
La ılahe ıllallah
Anlamı
Allah tan baska Tanrı yoktur '
Ataturk devrımı ezanı Turkcelestırmıştı, 1950'de De-
mokrat Partı ıktıdan tekrar Arapcaya dondurunceye
kadar mınarelerde ezan anadılımızde okunurdu
Tanrı uludur Tanrı uludur
Tanndan baska yoktur tapacak '
Gunde bes kez tekbır ın (ululama) ve tevhıdın vurgu-
lanmasını mmarelerden Turkce dınlerdık, doğaldır kı
Musluman toplumun gozeneklerıne ve goreneklerıne
tevhıt ıslemıstır evlerde cocuklar yaramazlık ettığı za-
man buyukler yaka sılkerlerdı
- Illallah dedırttın'
- La ılahe ıllallah cocuk başımdan gıt, benı gunaha
sokacaksın
•
Ne var kı uzermde Arap harflerıyle La ılahe ıllallah,
Muhammeden Resulullah yazılı yeşıl bayrağı Derviş
Mehmet elıne alıp da devrımcı oğretmen Kubilay'ın ba-
şını kortestere ılekestı mı ısdeğışıyor yurektekı ınanç,
vıcdandakı dın yesıl bayrakta sıyasallaşıyor, saldırgan-
lasıyor
Şeyh Sait, yeşıl bayrağı açıp da kıyam ettı mı dın sa-
vaşı başlıyor
Yarım yuzyıl gerıye gıtmeye de gerek yok, Irak ıle
iran ın savasında sekız yıl boyunca mılyonlarca Muslu-
man tekbır getıre getıre boğazlaştılar
Sonuç 1 mılyon olu
Bır mılyon sehıt demeye kımsenın dılı varamaz, Ce-
zayır de Musluman Muslumanı nıcın olduruyor''
Istanbul da ve Ankara da 10 nısan gunu yasanan
Bosna mıtınglerınde dalgalanan yesıl bayrakların us-
tundekı kelıme-ı tevhıt bırlığın sımgesı olmaktan çıkmış,
sıyasal bır savaşımın sımgesıne donusmuştur
Her Musluman serıatcı değıldır
Anadolu Muslumanı çol Muslumanlığının gudumune
gırecek kadar bağnaz olamaz
Bır serıatcı dıyor kı
- faksım dekı yeşılbayraklar, Guneydoğu Asya'dan
Balkanlar a kadar her yerde dalgalanıyor
Hayır
•
Uzermde La ılahe ıllallah Muhammeden Resulul-
lah ya2ilı yesıl bayrak Suudı Arabıstan ın bayrağıdır,
ne Tunus un ne Pakıstan ın ne Cezayır ın ne Mısır ın
bayrağı boyledır Retahçılar şerıatın bayrağını sıyaset
meydanında kullanıyorlar
Musluman Muslumanın ustune yeşıl bayraklayurudu
mu bunun sonu ne olur
9
La ılahe ıllallah Anadolu Muslumanının vıcdanına
yazılıdır ulusal bayrağına değıl
Sıvas ta tekbır ve kelıme-ı tevhıt le 37 aydını dın dın
yakanlar cehennemın alevlerınden kurtulacaklar mı-
dır'?
Suudı bayrağıyla Istanbul da Bosna mıtıngı yapan şe-
rıatçı bugun Hacer-ı Esvet ın ABD nın elının altında bu-
lundugunu bılmıyor mu
7
Gora)de Muslumanını NATO uçaklarının Sırplara kar-
şı koruduğundan habersız mı
7
Taksım Meydanı nda yesıl bayrak sallamak Islamın
zavallılığını ortecek mı
9
Şerıatın yesıl bayrağıyla Turkıye Cumhurıyetı'nın kır-
mızı uzenne ay yıldızlı bayrağını karşı karşıya getırmek
cınayetını goze alan polıtıkacılar atesle oynuyorlar
Aydınlanmada kilometretaşı
TURAN DURSUN
KUR
1
AN ANSİKLOPEDİSİ
8OC7O KVOĞI.Ü/ISTANBUL TEL V£ FAlG (00) [512> 252 21 56 252 2
BrtxH cHdln Hilan dan 324 000 TU'yl b < l Û4ÜIÜCÜ. 6S52» Noiu PoA Ç.M HMabna
yrtnp lotokoptai Kknkntn g«nd<t«a»Sk«l« blrtKlc«ladn«nlıtrianaUk<tt«Ma
Po«ta ûcnll y*yawvlmlz* Httk