Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
2NİSAU1994SALI • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERINDEVAMI 13
rÜRKÎYE'DE DÜNYADA
«jra
alya
dıfl
rsa
iarbafcıt
tunjm
6*ehir
K-5
Kiya
Snsun
22'
17'
14'
19'
21'
20'
20'
16'
22'
21'
20'
••a'
20'
15'
2 0 '
2 0 '
E ' 8 '
Meteoroloıı Işlen Genel Müdurluğunden alınan bılgıye gore, /urdun ku-
zeydoğukesımlerıcokBulutlu OrtaveDoğuKaradenızıteDoğu Anadolu -
nun kuzeyı yağmurtu. otefcı yerler az Dulutlu ve açık gececek Hava sı-
caklığı yurdun kureydoğu kesımlerınde değışmeyecek otekı yerlerde ar-
tacak Denızlerımızde ruzgar, Karadenız de kıble ve keşışleme. dığer de-
nızlenmızde kıble ve lodostan 3-5. Batı Karadenız, Marmara ve Ege de 6
<uwetınde esecek Van Gotu nde hava çok bulutlu ve yağmurlu geçecek
Leftosa
Petersou'g
Lordra
Macr«J
Mılano
Mostova
Mumtı
OsH
Pars
P-ag
Rıyad
Rocna
Vryana
Yağmurlu Bulutlu Sıslı Güneşlı Karh
Baharda
sonbahar
defilesi
MariaSnvder'in
1994 Sonbahar
koleksiyonuiçin
tasarladıği.el
örgüsü kıyafeti
renklendiren
çiçekmotiflerinin
vanı sıra.saçak
görünümü
altındadeğişik bir
hava yaratan
örgüyapraklarla
donatılmıştı.
Şöyle biraz
uzanayım
Avusturalya"nınmaskotu
halinegelen kangurulan, hep
ıki ayak üstünde, a p a p
zıplayan tuhafvescvimli
yaratıklar olarak canlandınnz
kafamızda. Cepgibi
kannlannda da. meraklı
gözlcrlc dışanyı süzcn
yavrulannı taşırlar. Gelin
göriin ki. Sydney'deki Tarongo
Hay v anat Bahçcsi'nde
yaşayan bu kırmızı kanguru,
şımdivedek çizilen bu hareketli
kangru imajını hiçe
sayarmışçasına miskin miskin
yerc uzanmış. bahargüncşinin
tadını çıkanyor.
GUNDEM
MUSTAFA BALBAY
ANKARA - Gazetelerin vazgeçemediği bir alışkanlığı
vardır. Eğer manşetyaptıkları birhaberyankı bulduysa,
ertesi günkü manşetleri de hazırdır:
- Gazetemizin haberi etkili oldu...
Şimdi bu alışkanlık özel televizyonlara da yansımaya
başladı.
Çağımızda artık, yayın yasağı diye bir şeyden söz edi-
lemez. Teknoloji bunları çoktan aştı.
Ancak bütün ülkeler, bu tür yayınlara bir kural getir-
rrişler. Avrupa ülkeleri de bir araya gelmişler ve, "Sını-
rötesi Yayın Sözleşmesi" imzalamışlar.
Televizyon yayıncılığının geliştiği ülkeler kendi içle-
rinde de özel düzenlemeler yapmışlar. Önemli bir top-
lumsal güç olan televizyon yayıncılığının belirli ellerde
•oplanmaması içinsınırlamalargetirmişler. Örneğin İn-
,/ltere'de televizyon sahibinin aynı zamanda gazete sa-
hibi olmasına izin verilmiyor.
Kısacası hukuka inanan her ülke televizyon yayıncılı-
ğını bir kurala, yasaya bağlamış.
Ya bizde...
Dönemin Cumhurbaşkanı Turgui özal'ın da teşvikiyle
yasadışı yayına başlayan interstarı diğerleri izledi. Tür-
kiye çapında yayın yapan televizyon sayısı 15i buldu.
Yerel televizyonların 700 dolayında olduğu söyleniyor.
Ama tek bir yasal düzenleme yok.
Geçen yıl Meclis'e getirilen yasa tasarısı, özel televiz-
yonların baskısıyla geri çekildi. Bugünlerde yeniden ele
alınacakmış!
Bugün ülkemizdeki televizyon yayıncılığı yapanların
bir bölümü var ki elinde ucu açık elektrik kablosuyla do-
laşan insanlara benziyorlar. Nerede. kime dokunup çar-
pacakları belli değil. Ne, "Kardeşim bu yaptığın doğru
değil" dıyen var, ne yasal işlem yapan resmi bir kurum...
Son Gorajde olayında yaşananlar artık, yasama yet-
kisini elinde bulunduran TBMM'ye ders olmalıdır.
TGRT ve interstar, nasırlarına basılmış gibi bağırıyor:
- Binlerce ölü var...
- Kimyasal silah kullanıldı...
-Haydi Taksim'e...
Bosna-Hersek'te tüm dünyanın gözü önünde yaşanan
vahşeti kabul etmek mümkün değildir. Avrupa, burnu-
nun dibinde bir Müslüman devlet istemiyor ve bölgeye
barış gelmesi için kararlı bir tutum almıyor. Bu duruma
sık sık Cumhurbaşkanı Demirel ve Dışişleri Bakanı Hik-
metÇetin de dikkafrçejiyor^Birleşmiş Milletler'i göreve
davet eden başvuruların çoğunun altında Türkiye'nin
imzası var.
Avrupa ve ABD, üzerine düşen görevi tam olarak yeri-
ne getirmiyor. Peki, islam ülkeleri nerede? Sırpların Go-
rajde kuşatmasını önceki akşam yine NATO uçakları
durdurdu...
Konunun bu yanı uzar gider. Ama Türkiye'de radyo
tt ?vizyon yayıncılığının belli ilkelere bağlanması zo-
runluluğu bir kez daha ortaya çıktı.
TGRT'nin "ateşli" yayıncılığı BaşbakanTansuÇiller'i
de yanılttı. Çiller, bu kanaldan haberleri dinleyince, he-
men Bosnaİıların acılarını paylaştı:
"Kimyasal silah kullanımı sonucu çok sayıda Müslü-
manın hayatını kaybettiğini derin bir üzüntüyle öğren-
miş bulunuyorum..."
Ama Çiller, olayların doğrulanmamış olduğunu öğre-
nince ağız değiştirdi, "Henüz ayrıntılı bilgimiz yok, dik-
katle gelişmeleri izliyorum."
TGRT'nin daha doğruluğu kanıtlanmamış bir haberi,
saatlerce arşivindeki vahşet görüntüleri eşliğinde ya-
ymlamasının ardından yaşananlar bu yayın organının
boyutlarını daaştı.
Şeriat sloganları atan göstericiler, başkentte ABD Bü-
yükelçiliği'ni, TRT Genel Müdürlüğü'nü, Birleşmiş Mil-
letler'i veDYPGenel Merkezi'nitaşlayarak, izinsiz yürü-
yüş yaptı. Göstericiler Meclis'e de girmek istediler, ama
40 metre kala polisçe engellendi.
Acaba milletvekillerinin aklı başina Meclis basılınca
mı gelecek?
Ekonomiyle, siyasetin kuralları birbirindenfarklı, ama
son dönemde yaşadığımız bir şey var. Ekonomide krize
neden olan unsurların başında piyasadaki başıboş pa-
ranın geldiği sık sık vurgulanıyor. Çünkü başıboş ve
kayıtdışı paranın ne zaman nerede kullanılacağı belli
• Baştarafi 1. Sayfada
sapmamak gerektiğini vurgu-
ladı. Kıratlıoğlu. "Karanlık bir-
takım güçlerin. bazı platform-
ları kendi düzenleri için istifade
eder duruma gelmelerine izin
vermemekte kararlıvız. Bu ka-
ranlık düşünce sahiplerini ikaz
ediyoruz. İran ve Cezayir mode-
dilini arav anlar hüsrana uğrav a-
caktır" görüşunü dile gctirdı.
Gösterilerde. bazı partilere
ait bayraklann taşındığının ha-
tırlatılması üzenne. Türk savcı-
lannı görev e çağıran Kıratlıoğ-
lu. mitinglerin bir özel televiz-
yonun yayını üzenne gcrçekleş-
tinldiği yolundaki soruya ise.
"En kısa sürede özel radyo tele-
vizyon yasasının ele alınması ge-
rekiyor." karşılığını verdı.
'Şeriatın ayak sesleri'
SHP Genel Sekreten Halil
Çulhaoğlu. önceki günkü olay-
lar için. "Şeriatın ayak sesleri
duvuluyor" değerlendirmesini
yaptı. Bosna- Hersek'tekı kat-
İiama her kcsimden insanın tep-
ki duyduğuna dikkat çeken
DFOVaSl
Çulhaoğlu. ancak bu bahaney-
Ie "şeriat provası" vapılmasına
da tepki duyduklannı sö\ledi.
Çulhaoğlu. şunlan sö)ledi:
"Bosna Hersek'teki katliama
tepki duymamak elde değil. An-
cak. bu kanunsuz yüriivüşlere,
şeriat provalarına tepki duyma-
mak da elde değil. Olaylar, geri-
ci şeriat yanlısı güçlerin provası
gibiydi. Bir parti\e endeksleni-
yordu. Ola> örgütlenmişti. Bu
olavlar.SHP'ninTerörle Müca-
dele Yasası kapsamına laiklik
karşıtı suçların alınmasındaki
du> arlılığın da ne kadar haklı oi-
duğunu bir kez daha ortaya koy-
du."
ANAPGencl Başkanı Mesut
\'ılma/. olaylann doğruluğu
kesinle$me\en bazı yayınların
halkta >arattığı galevanın so-
nucu olduğunu belirtcrek.
ona\lanmasının mümkün ol-
maclığını sö\ledi. Yılmaz, "\
r
a-
tandaşımızın tepkisini haklı bu-
luvoruz, ama orta>a konulması-
nda daha soğuk kanlı olmaya
çağırıjoruz" dedi. \'ılmaz. pro-
testolann bazı partilerin gö\de
gösterisine donüştürüldüğüne
Şeriatçı tehlikeye
dikkat çeknıiştik
v.aşıboş yayıncılık da biraz buna benzemiyor mu?
Haber Merkeri- SHP Genel
Başkanı \e Başbakan Yardımcısı
Vlurat Karayalçm. dün Cumhu-
riyet'e \erdiği özel demevte. pa-
zar günü Taksım \e Kızıla\"da
yapılan izinsiz mitinglen değer-
İendirirken. "Bu evlem Bosna
katliamını protesto değil. laik
cumhuri\ete karşı düzenlenen bir
eylem ve govde gosterisldir"üecli.
SHP. laiklik karşuı suelann antı-
terör yasası cercevesinde değer-
lendırilmesi ve özel televizyonla-
ra ilişkin vasal düzenlemelenn bir
an önce gerçekleşmesı ıçın calı-
şmalannı voğunlaştırdı.
SHP Genel Başkanı ve Baş-
bakan Yardımcısı Murat Kara-
yalçın. Bosnalı Sırplar tarafından
GorajdeVe gerçekleştirilen
saldınnın Türkive tarafından
vakından izlendiğmi belirterek.
"Zaten biz baştan beri bu konuda
çok duvarlıvız. Hiikümet olarak
tüm geİişmeleri vakından idivor
ve dünva kamuoyunu harekete ge-
çirmeye çabalıvoruz" diyerek
şöyle konuştu:
"Bosna'da vaşanan bir Sırp
vahşetidir. Buna karşı kimse du-
varsız kalamaz. Türkive başından
beri bu konuda açık bir tavır ko>-
muş ve BM nezdinde girişimlerde
bulunmuştur. \nkaraveİstanbul'-
da miting vapüdığı saatlerde biz
gelişmeleri değerlendirivorduk.
DışişJeri Bakanımız Hikmet Çe-
tin. Briiksel ve Zagreb'le sürekli
telefon bağlantşı halindeydi."
Ankara ve İstanbul'da pazar
günü vapılan izinsiz mitinglerin
iki televizyon kanahnın "ciddiyet-
ten uzak" bir yayın anlayışiyla
körüklendiğini vurgulavan Baş-
bakan Yardımcısı Murat Kara-
yalçın. gösterilerin Bosna"daki
katliamı kınamaktan öte laik
cumhurivete karşı bir tepkivedö-
nüştüğüne dikkat cektı. Kara-
yalçın sözlerini şovle sürdürdü:
"Başlarında sanklar ve tak-
keler olan, ellerinde veşil renkli
Arapça vazılı bavraklar bulunan
topluluklar. olav ı şeriatçı bir gös-
terije dönüştürmüştür. Bu tehlike-
li bir gidiştir. Bu akşam (dün) Ba-
kanlar kurulu toplanacak diğer
konularla birlikte bu konu da gö-
riişülecek. Biz SHP olarak baştan
beri Türkive'de laiklik karşıtı güç-
ierin giderek pala/landıgını \e
güçlendiğini sövlüvomz. Atatürk
devrimlerine ve laik cumhurivete
karşı hazırlanan tuzakları zaman
zaman açıklıvoruz. Bu ta\nmı-
zdan hiçbir zaman ödün \ermt\c-
ceğiz. Taksim ve Kızılav 'daki gös-
teriler taşlı ve sopalı saldırılara dö-
nüşmüş, atılan sloganlarla bu kişi-
lerin asıi amaçlarının laik cumhu-
rivet olduğu ortaja çıkmıştır."
Terörle Mücadele Yasası'nda
değişiklik öngören \asa ta-
sansının koalisyon orlaklan
arasında anlaşmazlığa neden ol-
duğunu vurgulayan SHP Genel
Başkanı ve Başbakan Yardımcısı
Murat Karayalçın. "Anlaşmazlık
laikliğe karşı suçlar konusunda
çıkmıştır. SHP olarak laikliğe yö-
nelik suçların da bu v asa kapsamı-
nda ele alınması gerektiği görüşü-
nü savunduk. Türkive'de vaşanan
gelişmeler ve son olarak tanık
olduğumuz e\ lemler de bu konuda
ne kadar haklı olduğumuzu ortav a
kovmuştur" di\e konuştu.
Karavalçın. özel televizyon ya-
sasının da bir an önce çıkanlması
için girişimlerini yoğunlaştıra-
caklannı açıklarken. "Bu son
olav hiçbir vasal düzenleme olma-
ması nedeniyle sorumsuz ve dene-
timsiz v av ıncılığın demokrasimize
verebileceği zaran açıkça ortav a
kovmuştur. Biz basın özgürlüğü-
nün savunucusu) u/. Ancak özgür-
lük vanlış habercilik ve
kışkırtıcılık değildir. Bu başıbo-
zukluğu gidermek için bir an önce
vasal düzenlemelerin yapılması bir
zorunluluktur."
Çiller, ABD'ye 10koruması ile gidiyor
ANKARA (Cumhuriyet Bü-
rosu) - Başbakan Tansu ÇiUere.
yann başlayacak ABD gezisin-
de 26 kişilik heyet eşlik edecek.
Başbakanlık'tan Cumhurbaş-
kanlığı'na gönderilen "derdest"
yaasında. gezinin amaa "vaki
davete icabet ve eörüsmelerde
buhınfnak"diyeaçıklandı. Köş-
ke gönderilen listede, Çiller'e,
1 fkişilik resmi heyetin yanı sıra
"refakat" için eşi Ozer Çiller ile
10 korumasının da eşlik edeceği
belirtildi. Geziye Cumhurbaş-
kanı Süleyman Demirel'in baş-
danısmanı Prof. Ejnre Gönen-
sayda katılacak.
Listede Çiller'in özel kalem
müdürlen Akın İstanbulluoğlu
ile Nalan Kozan'ın isimlerine de
yer verildi.
Başbakanlık Müsteşarlığı'na
"tedviren" getirilen Osman Ün-
sal ise Demirerin onayına su-
nulan karanıamede, hala "Ha-
zine ve Dış Ticaret Müsteşar
Vekili" olarak görünüyor. Ka-
rarnamenin. ÜnsaPın yeni gö-
revine getirilmeden önce sevk
edildiği anımsatılarak. "Başba-
kan, belki Ünsal yerine yeni
HDT Müsteşan Osman Birsen'i
beraberinde götürebilir" denili-
yor.
Başbakan Çiüer'in ABD ge-
zisi. açıklanmış ekonomik istik-
Avrupa Konseyi Üyesi Ülkelerde,
Müfredat Programlarının İncelenmesi:
ANADİLİ ve YAZIN ÖĞRETİMİ
Julia MarshaU,
Oxford Ün. Öğretim Üyesi
Çev. Cahit Külebi
(Başak Yayınevi. ederi: 60 bin TL.)
rar önlemlerine dış destek sağ-
lanması ve kaynak yaratılması
açısından "yaşamsal nitelik" ta-
şıyor. IMF. Dünva Bankası ve
finans çevreleri ile yapılacak
görüşmelerde. Türkiye'yi. Baş-
bakan'la birlikte ABD"\e eiden
HDTM Dış Ekonomik'İljjkiler
Genel Müdürü Bülent Ozgün
temsil edecek. Ekonomi çevre-
leri. bu yıl Türkiye'nin 4.5 mil-
yar dolarlık dış borç ana para
ve faiz ödemesi bulunduğuna
dikkat çekerek. "ABD'den. uv-
gulanacak ekonomik pakete yc-
şü ışık alınabilirse, önümüzdeki
aylar içinde yoğunlaşacak bu
ödemeler için taze kaynak da
bulunabilir. aksi halde ratingi
çok düşmûş olan Türkiye, dış
kredi olanakları yaratmakta
zorlanacaktır" dediler
Heyette yer alanlar
Başbakan Çiller'e, ABD ge-
zisinde; Başbakanlık Müsteşar
Vekili Osman Ünsal. DPT
Müsteşan Necati Özfırat, Baş-
bakanlık başdanışmanlan \'ol-
kan \u.-al ile Tümgeneral Edip
Başer. Kamu Ortaklığı İdaresı
(KOİ; Başkaru Tezcan Yara-
mancı. Dışışlen Bakanlığı'ndan
Yalım Eralp'in de aralannda
yer aldığı bir grup üst yetkili ile
Başbakanlık özel kalem mü-
dürlen Akın İstanbulluoğlu ve
Nalan Kozan eşlik edecekler.
Gezide Başbakan'a "refakat
edecekler" ise eşi Özer Lçuran
Çiller ile 10 koruması.
Başbakan Çiller'in 13-16 ni-
san günleri arasında ABD'de
bulunacağı, hevette yer akın
isimlerin bir bölümünün ise 8
nısanda ABD'ye hareket ettik-
lerı bildirildi.
Ü N İ V E R S İ T E Y E H A Z I R L I K
SINAVA DOĞRU
TÜRKÇE:17
YANITLAR
1-C 11-C 21-C
2-A 12-D 22-C
3-A 13-A 23-A
4-E 14-E 24-D
5-E 15-A 25-A
6-B 16- B 26-E
7-C 17-B 27-A
8-A 18-D 28-E
9-A 19-C 29-C
10- C 20-A 30- B
ilişkin bir soruya. "Tüm milleti-
nıizi bütünleştiren milli konulan
siyasi malzeme yapmak. parti
çıkarı için istismar etmek belki o
partilere geçici bazı ka/ançlar
sağlar. Ama milli meselelere za-
rar verir. " yanıtını verdi.
Vönlendirme yok
RP Grup Başkanvekili Ab-
düllarif Şener ise. Sırplar'ın Go-
rajde'ye saldınlan karşısında
hükümetin takındığı tutumu
eleştirdi. Şener. gazetecilenn.
gösterilerle ilgili sorustı üzerine.
"Bosna Hersek, Türk kamuovu-
nun hassas olduğu bir olaydır.
Bu gösterilerde de kamuoyu du-
varlılığmı göstermiştir" dedi.
Kalabalığın "vönlendirme ile
değil, kendiliğinden" oluştuğu-
nu sav unan Şener. "Nasıl ki bir
maç sonrası bazı taşkınlıklar
oluvorsa, bu tip kitle gösterile-
rinde de av nı şe> ler v aşanabilir"
dedi. Şener. RP olarak. gösteri
organize etmedıklerını vıırgu-
larken. "Gösterive katılanların
RP'li olduğu ne malum?" görü-
şünü savundu Taşlı saldınlan
"bazı provokatörlerin yapmış
olabileceğini" ileri süren Şener.
"Tabii bunlar tasvip edilecek
şe> ler değil. Zaten onlar da bizi
değil, bağımsı/ yargıvı ilgilendi-
rir" görüşünü dıle getırdi.
'Hedef laik Cumhuriyet'
DSP liden Bülent Ecevit.
Bosna-Hersek'teki olaylara
tepki göstermenın bir insanlık
görevi olduğunu. ancak düzen-
lenen protesto gösterılcrinin
saptınlarak Türkiye'nın laik
cumhunyet rejımınî hedet alan
eylemlere dönüştürüldüğünü
söyledi. Ecevit. "Meydanlarda
Türk bayrağından çok bir parti-
nin ve laik cumhuriyet karşıtı
akımların bayrakları açılmıştır.
Sırp saldırganlığını telin baha-
nesiyle laik cumhurivete saldırıl-
mıştır. Bövlece Bosna-Hersek'-
teki Müslümanların actsı rcjim
karşıtı amaçlarla istismar edil-
miştir" dedi.
DEP Genel Başkan Vekili
R.emzi Kartal. Sırplann Bosna-
Hersek halkına yönelik saldın-
larının ısyan ettirici düzeve
ulaştığını söyledi. Buna karşın.
insanlann acılannın politik çı-
kar malzemesi olarak kullanıl-
masını onaylamadıklannı vur-
gulayan Kartal. "Türk halkının
dini ve milli duygularını sömüre-
rek politik çıkarları amacıyla
kullananlar da en az Sırp faşist-
leri kadar tehlikeli ovunlar tez-
gahlamaktadırlar" dedi.
Kitle örgütleri
Bu arada önceki gün düzen-
lenen mitinglerin laikliğı hedel*
alması demokratik kıtle örgüt-
lerincede kınandı.
DİSK Genel Sekreteri Süley-
manÇelebi de Bosna-Hersek'ie
gerçekleştırilen son saldınnın
bir insanlık avıbı olduğunu be-
lirtirken. "Ne var ki saldınyı
bahane ederek. toplunıumu/da
Müslüman - HınsUyan. laik-
anıilaik çatişmasına neden ola-
bılecek lav ırlar ızlemek çok teh-
lıkelıdir. Taksını'dckı göstcn.
tehlikeli gelişmelere neden ola-
bilecek bir provakasyon nıteli-
ğindedır" diye konuşlu.
Türk lyeGazeieci ler Scndika-
si (TGSl Genel Başkanı Orhan
Erinç. "özel radvo >e televizvon
kuruluşlarını sorumluluklarının
bilinci içinde vavın vapmava"
çağırdı. Ennç. gösterilcr sıra-
sında TRT'nin taslanmasinı.
guzctccilcrin tartaklanmasını
ve bir otelde ıkı saat mahsur
kalmalarına neden olan lahrik-
çıleri kınadığını belirtıi.
Orhan Erinç yaptığı açıkla-
mada. ikı özel tclevizyon kurtı-
luşunun. Sırpların Bosna "da
yaptıklan soykırımı. henü/ ke-
sinleşmemiş bilgilerle seyircilc-
rıne aktaımasının \e onlan ya-
salara aykırı olarak gösteri yap-
maya çağırmasının yanlış oldu-
ğunu vurguladı.
Petrol-İş Sendikası Genel
Başkanı Adnan Özcan sendika-
ların laik cumhurivete karşı gi-
rişilen bu türsaldınlara tavır al-
ması gerektiğini belirterek.
"Türkiye laik bir devlettir. Bunu
ne tartışırız ne de tartıştırırız"
dedi.
Kristal-İş Genel Başkanı İb-
rahim Eren ise önceki günkü
olaylann gündemi değiştirmek
için düzenlendiğini söyledi.
IBDA-C kışkırtması
Haber Merkezi - Ankara ve İstanbul'da "Bosna-
Hersek'teki Sırp katliamını protesto" adı altında
başlayan ve laikliğe karşı şeriatçı gösterilere dönü-
şen mıtinglerde 67 kişinin gözaltına alındığı bildi-
rildi. Ankara Devlet Güvenlik Mahkemesi
(DGM) Başsavcısı Nusret Demiral. İslami Büyük
Doğu Akıncılar Cephesi (İBDA-C) örgüt militan-
lannın mıtinglerde kalabalığın arasına
sızdıklarının bclırlendığını açıkladı. Ankara Valısı
Erdoğan Şahinoğlu da gözaltına alınan 26 kişinin
üzerlennde molotofkokteyli. çekiç vc saldırma bı-
çaklan ele geçirildiğini söyledi.
Cumhunyct'in sorulannı yanıtlayan DGM
Başsavcısı Nusret Demiral. mitingleri "provoke bir
ortam" olarak tanımladı ve ılk başta Sırp katli-
amını protesto yürüyüşü olarak gelişen olaylann
daha sonra "fanatik dinci" olarak kabul edılebile-
cek bazı kişıler tarafından saptınldığını söyledi.
Demiral. şöyle dedi1
"Sırpların hareketini telin etmek için yasal olma-
yan şekilde bir yürüyüş tertiplendi. İzinsiz bir yürii-
y üş. Ancak bu izinsiz y üriiy üş sonradan fanatik din-
ci olarak kabul ediİebilecek bazı kişilerin olayı
saptırmasıvla gelişti. Bunlarla ilgili konu bana inti-
kal ettirilince, Bu tutumda olan kışiler var mı.
ara^lınn' dedik. Nitekim, o hususta soruşturmaya
başladık. Bunlara biz İBDA-C divonız. 26 kişiyi
gözaltına aldık ve soruşturmava başladık."
V ideo bantlar
Demiral. mıtinglerde atılan sloganlar ve ta^ınan
pankartlarla ilgili olarak. polisin çektıği vıdeo gö-
rünıülennın ızleneceğini ve soruşturmada buna
görebirdeğerlendirmeyapacaklannıkaydettı."Te-
rörle Mücadele Yasası'na göre, terör amacıyla iki
veya daha fazla kişinin hareket tarzının bir illegal
örgüt şeklinde tecelli ettiğini" bclirten Demiral.
"Bu da y asanın 7. maddesinde değeıiendiriliyor. Omı
araştırdık. İBDA-C mensubu olduğunu saptadtğnnız
kişileri gözetim altına aldık" açıklamasında bulun-
du.
Ankara Valisi Erdoğan Şahinoğlu da dün yaptığı
yazılı açıklamada. gözlem altına alınan 26 kişinin,
olaylann sorumlulan olduklannı bildirdi. Vali
Şahinoğlu. "Bosna-Hersek'te meydana gekn kaltt-
amla ilgili olarak aniden gelişen ve kanunsuz oianık
gerçekleştirilen toplantı ve gösteri yürüyüşü cmast-
nda, topluluğu provoke ederek kalabalığın Birfcyniş
Milletler Temsilciliği, ABD Büvükelçiliği, TRT ve
DYP binalarını taşlayarak olav çıkmasına tahrikJeri
ile sebep oldukları teknik çalışmalar sonucu tespit
edilen toplam 26 kişi molotofkokteyli, çekiç ve saldı-
rma tabir edilen bıçakla yakalanmışlardır" dedi.
İstanbuPda 41 gözalt
İstanbul DGM Başsavcılığı da önceki gün Tak-
sımde gerçekleştirilen izinsiz gösteriyle ilgili olarak
soruîturma başlattı.
İstanbul DGM Cumhuriyet Başsavcısı AJmrt
Köksal. şeriatçılann gövde gösterisine dönüşcn
izinsiz mıtıngle ilgili olarak istanbul Emniyet Mü-
dürlüğü'ne yazı göndenldığini ve olayın soruşturul-
masının istendığini bildirdi. fnceleme sonucu
DGM'nın görev alanına giren bir suça rastlanırsa
sanıklann yakalanarak DGM Başsavcılığı'na gön-
dcrilmesinin istendiğini kaydeden Köksal. bu du-
rumda Törerlc Mücadele Yasası'nın hükümlerine
göre ı^lem yapacaklarını ifade etti. Bcyoğlu Cum-
huriyet Savcılığı da gösterivle ilgili soruşturma açtı.
Beyoğlu Savcılığfnın soruşturmasında. 'İzinsiz
gösteri yapmak" suçunu araştırdığı kaydedildi.
Emniyet yctkılileri. alınan bilgilere göre. önceki
gün gerçekleşıinlen göstenler sırasında 41 kişinin
aözaltına alındıeını bildirdıler.
Dd özel TV'ye 6
inceleme'
Haber .Merkezi- Bosna'da kimyasal silah kulla-
nıldığını yayarak halkı "izinsizgösteri" düzenleme-
ye çağıran özel televizyon kanallarıyla ilgili olarak
cumhunyet savcılıklannca "inceleıne" başlalıldı.
Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral. halkı
kışkırtıcı yayınlar yapan özel televizyon kanallan
ile gazetelerıçm de"*f ürk Ceza Kanunu'nun312/2.
maddesini çok ivi okusunlar" uyansında bulundu.
Bakırköy Basın Savcılığı. TürkiyeGazetesi Rad-
yo Televızyonu'nca (TGRT) önceki akşam yapılan
yayınlarla ilgili olarak "inceleme" başlattı. Savcılık
yetkililen. TGRT'nin bütün yayınlannm kendile-
rince ızlenemeyeceğini. bunun için Adalet Bakan-
lığı'ndan yardım istendiğini belirttiler. Bakanlıkça
bütün özel televizyon yayınlannın kasetlere kayde-
dildığini bildiren savcılık yetkilileri. TGRT'nin ön-
ceki gün ve akşam yaptığı yayınlann kaydedıldiği
kasetlerin bakanlıktan gönderildiğini belirttiler.
Yctkililer. yayınların suç oluşturup oluşturmadığı
veya suç oluşturuyorsa hangi suç kapsamında de-
ğerlendirileceğinin bakanlıktan kasetlerin gelme-
sinden sonra belirleneceğini açıkladılar.
İnterstar televizyonunun nıerkezinin bulunduğu
Küeükçekmece Cumhunyet Savcılığı yetkililen de
İnterstar'ın yayınları hakkında "inceleme" başlat-
tıklannı. miting çağnsının suç kapsamına girip gir-
mediğinin belirlenmesi için yayınlann kaydedildiğı
kasetlerin beklenildiğini söylediler.
Her iki savcılık aynca TGRT ve İnterstar'dan
ıncelemeye konu olan yayınlann bantlannı istedi-
ler. İnceleme sonucu suç unsuruna rastlanması ha-
linde TGRT vc İnterstar sorumlulan hakkında
"halkı suç işlemeye tahrik ve teşvik etmek" suçun-
dan dava açılabilecek İstanbul DGM Başsavcısı
Ahmet Köksal. İstanbul Emniyeti'ndcn. yürüvüşe
katılanlann yasadışı örgüt oluşturup oluşturma
j
dıklannı tespit ederek varsa başsavcılığa sevklerini
istedi. Türkiye Gazeteciler Cemiyeü de bir açıkla-
mayla basın yayın kuruluşlannı sağduyulu olmaya
ve kışkırtmalara katılmamaya çağırdı.
Ankara DGM Başsavcısı Nusret Demiral. bazı
özel televizyon kanallannın halkı kışkırtıcı yayınla-
n ile ilgili olarak uyarıda bulundu. Demiral şöyle
konuştu: "Bunların merkezleri İstanbul. Orada de-
ğeriendirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Yalmz,
halkı suç işlemeve kışkırtmak, toplum hareketieri-
nin bu şekilde sonuçlanmasını sağlamak amacıyla
açıklamalar yapan basın \e vavın kuruluşları, Tiirk
Ceza Kanunu'nun 312/2. maddesini çok iyi okusun-
lar. Bu hareketler o fıkra içinde değerlendiriHr."
Türk Ceza Kanunu'nun. Demırarınanımsattığı
312 2 maddesi şöy le: "Halkı; sınıf, ırk, din, mezhep
veya bölge farklılığı gö/eterek kin ve düşmanlığa
açıkça tahrik eden kimse bir yıldan üç yıla kadar ha-
pis cezasına çarptınlır. EJu tahrik. umumun emniyeti
için tehlikeli olabilecek bir şekilde yapıldığı takdtröe
faile verilecek ceza üçte birden yarıya kadar arttm-
hr."
Genelkurmay: Hilafet defteri kapandı
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Genelkur-
may Başkanlığı. Bosna-Hersek'te Müslümanla-
ra yönelik Sırp saldırılan bahane edilerek özel-
likle şeriat vc hilafet yanlılannın önceki gün
yaptıkları gösterıye sert tepki gösterdi. Genel-
kurmay Başkanlığı'ndan üst düzeyiı bir asken
yetkili. hilalet ve şeriat provalanyla ilgili olarak
"O defter kapanmış. kapatılmış bir defterdir"
dedi.
Başta İslanbul. Ankara ve İzmirolmak üzere.
önceki gün. Bosna daki katlıamkır gerekçe gös-
tenlerek. özellikle şeriat ve hilalet yanlılannın
yaptıkları göstenler. askeri makamlar tarafı-
ndcin da "amacını aşan gösteriler" olarak değer-
lcndirıldi.
Olaylar konusunda tepki vennekten kaçınan
Genelktınnav yeıkilılen. "Devletin mahkemesi
var, güvenlik kuvvetleri var. yasasıvar. Bununge-
reği mutlaka yapılır" dıyc konuştular.
Üst düzeyli bir askeri yetkili. "Genelkurmay
Başkanlığı'nın hilafet ve şeriat çağrıları konusun-
da göriişü nedir" şeklindeki soruya. "O ka-
panmış, kapatılmış bir defterdir. türk SilaMı
Kuvvetleri'nin görev ve sorumluluğu yasayla sap-
tanmıştır. O görev >e sonımluluğun bilinci, şuuru
içerisinde. vazifesinin başında, dimdik ayaktadır"
yanıtını verdı.
'Pis herifler'
Askeri yetkili. Türkiye'de hırsızlık ve namus-
suzluk da yapılmaya çalışıldığını. ancak bunu
yapan kişilerin yakalanarak hapse konulduğu-
nu belirterek. gösteriler konusunda da yargının
üzerine düşeni yaptığını söyledi. Aynı yetkili.
Genelkurmay Başkanı Orgeneral DoğanGflreş'-
ın de "Pis herifler" diycrck tepkisini açıkça dilc
getirdiğıni sözlerineekledi.
ABD ve BM önlem istedi
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su)- Ankara'daki binaları öncekı
gıin ^eruıtçılıirın s<ıidınsina uğra-
yan ABD ve Birleşmiş Milletler
(BM). olayl.ırdan duyduklan ra-
hatsızlık ile gercken önlemlenn
alınmaM ısiemlcrini dün Tür-
kıve'ye ılettiler.
ABD Büyükelçiliği'nden
Cumhurivete dün yapılan açık-
lamada. "olaylardan ve kalabalı-
ğın yanlış haberlerle kışkırtılma
biçiminden rahatsı/lık" ve "kaygı
duyulduğu" vurgulanarak bu du-
rumun Türk hükümctinc ilctıldi-
ğı belirtildi. Açıklamada şöylede-
nildr "ABD. Bosna'daki trajik
duruma uluslararası düzevde bir
yanıt verilmesinin vollarını aramış
ve aramava devam etmektedir.
Gorajde vakınlannda Sırp metzi-
lerine karşı Amerikan F-16"larının
giriştiği hava saldırısı. ABD'nin
bu konudaki kaygılarını yansıt-
maktadır. \BD. pazar günü elçi-
lik binalarına yapılan tecavüzle il-
gili kaygılannı Türk hükümerine
aktarmaktadır."
ABD Büvükelçiliği yetkililen
ile Türk larafi arasında yapılan
görüşmede. elçilikte meydana ge-
len zararın Türkiye tarafından
karşılanması. dipl'omatık gele-
neklere uygun olarak karurlaştı-
RTYK: Ozel TV'leri denetleyelim
A^ŞESAVFN
ANKARA - Radyo Tclevziyon
Yüksek Kurulu (RTYK). özel
telcv izy onlann denetimi için "yet-
ki" istedi. Bazı özel TY kuruluş-
lannın. önceki gün Gorajde've
yapılan Sırp saldırısı üzerine
yaptıklan yayınlar, RTYK ta-
rafından da tepkiyle karşılandı.
RTYK Başkanvekili Abdullah
Nişancı. özel radyo-TV yasasının
bir an önce çıkmasını isteyerek.
"Bu tür istenmeyen olaylann ol-
maması için, özel radyo-tV yasası
çıkana kadar bize denetim vetkisi
verilirse. bu görevi seve se\e, hem
de en iyi şekilde yaparız" dedi.
Cumhuriyet'in sorulannı yanı-
tlayan Nişancı. RTYK'nın yasası
gereği. özel TV ler üzerinde her-
hangi bir tasarruf yetkisi ol-
madığına dikkat çekerek. "Yasa
bir an önce çıkarılmalıdır" dedi.
rıldı. BM binasındaki z;ırann da
Ankara Valiliği'nce ödcncceği
öğrenildi. BM Türkiye Temsilcisi
Edmund Cane ısc dün Dışişleri
Bakanlığfna giderek olaylardan
duyulan kaygıyı ve gercken ön-
lemlenn alınması isteklerini Tür-
kiye'ye iletti.
Ekonomik önlemlerin yarallı-
ğı tepkiler ve köktendinciliğin
vükselişi karşiüinda. ABD Büvü-
kelçiliği. Türkiye'de oluran Amc-
nkalıların güveııliğini sağlamak
için yeni bir uygulama başlatn.
Şıındıye dek mcktııp gönderilc-
rek olası saldırılara karşı ııyanlan
Anıerikalılar. bıından sonra
olu^ııırıılacak olan "telefoıı ve
faks zinciri" ile uyarılacaklar.
Yeni kurulacak sistemc göre
her 10 Amerikan vatandaşı için
bir Amerikalı "sorumlu'" olacak.
Sorumlular. kendi iisllerindcki
sorumlulardan alacaklan uyan-
lan. telefon ve faks kullanarak
anında sorumluluklan altındaki
Amerikan valandaşlanna ilete-
ceklcr. Sorumlu olanlar. Ameri-
kan vatandaşlannın yaptığı ih-
barlan da kendi üstlerindeki bi-
rimlere telefon ve faksla iletecek-
ler.