Katalog

SAVFA CUMHURIYET 2 9 MART1994 ÇARŞAMBA Balıketi modellerden iskeletlere...Haber Merkezi - Gunumuz toplu- mu tum kadınlan ve kımı erkeklen bedenlenne banşık olmadan yaşa- maya mahkumedıyor Ama bunun cezasını en çok çekenler yetıyetme- ler Yedı sekız, dokuz, hattaonya- şındayken bılıncınde olmadan bede- nını se\en çocuk gelışme çağına ge- lınce ansızın bu et yığınından tıksın- meyebaşlıyor Sa\ aş boy Iece patlak \en\or Şekerlemeleren buyuk duş- man sa\ ılı> or Açhk. ıçkı alemlen \ e ardından yıne açhk kurlen gunu- muz gençlen arasında o denlı yayın kı, bu duruma kendılen bıle gulme- den edemi} or Bu konuda yctkı yıne erkeklenn elınde Veerkeklerkadınolmayıko- tulukie. kadını da şey tanla ozdeşleş- tınyor Gelışme çağına gelen bır genç kızın bedenı ansızın ellenmek ıçın bır eşyaya donuşuvenyor Kadınlık oldum olası zor bır zanaat. doğum yaparken olmek, kısa bır sure onceye dek her turlu sıyasal ve maddı haklardan voksunluk Yıne de eskıden kadınlar bedenlennı >ok etme konusnda yureklendınlmıvor- du Gunumuz fotomodellennde aranan ozellıkler eskıden yoktu 20 yuzyıla dek. kadınlara en azından bedenlen nasılsa o>le gorunmelen- ne ızın vardı Kadın bedenının yalnızca olduğu gıbı kabul edılme- yıp vuceltıldığı Rubens Tıntoretto, Gıorgıone Hogarth ve Renoırdone- mıne donmemıze gerek yok Bu yuzyılın başında kadınlarda sıskalık aranmıyordu Belı olağanustu ınce gostermek ıçın korseler kullanılı- yordu ama goğus, çene ve kollar et- hydı -ve kadın etı ağız sulandınrdı, tatlıydı Paul Poirefnın balıketi modelle- nnden Calvin Klein'ın ıskeletlenne geçış nasıl gerçekleştı u sürecin ilk tohumlan 1920'lerde kadınlann korselerden kurtulması, beli bol giysilerin moda olmasıyla atıldı. Fotoğraf makinelerinin objektifı kadınlan daha kilolu gösterirken kadınlar da küçülüp çekmeye başladı. Bu surean ılk tohumlan 1920'ler- de kadınlann korselerden kurtul- ması, belı bol gjysılenn moda olma- sıyla atıldı Fotoğraf makınelennın objektifı kadınlan daha kilolu gos- tenrken kadınlar da kuçulup çek- meye başladı Kadınlann korseden kurtulması bır ozgurluk sa>ılırkcn bu yenı akım başka tur bır kolelığe dnuştu Kadınlar bolluk ıçınde sıska kalarak "disiplin" sahıbı olduklannı kanıtlamaya çalıştı Sıradan bır er- keğe "bisikletle vattığı" duygusunu uyandıracak kadın tıpı donemın ıdeaholdu Yıne de 2O'lı yıllar gunu- muz beden-faşızmıne ulaşmamıştı Varlıklı kddınlar gıderek ıncelı>or. orta sınıf kadını ıseetmı budunu hâlâ koruyordu 40"lı sa\aş \ıllannda. kadın hasretı çeken erkeklerle bır- lıkte bır umut ışığı belırtı Marilvn Vlonroe ve Betty Grable dolgun ka- dına yenıden saygınhk kazandırdı Jane Vlansfıeld Dina Dors, Cleo Moore ise erkeklenn ağzını sulandı- nyordu 60"larda John Kennedv başkan olunca, Jackie'nın etkıleyıcı ve goz kamaştıran sıska varlıklı kadın go- runumu dunyayd egemen oldu Be- y az perdede bu akımın en guçlu des- tekçısı Audrey Hepburn ıdı O gunden bu >ana. ıncelık kavra- mı gıderek aşırı bovutlara uldştı Zdyıf olmak artık veterlı değıl Ly- gun tonlarda sıskalık geçer akçe sa- yılıjor Rejım yaparken goğusler kuçuluyorama nasilolsaslıkonvar Boylece Barbıe bebek gıbı ınce bır bel ve Manlyn Monroe gıbı goğus- lerle salınabılırsınız Kadının goruntusune ulumlu katkısı olan slıkonun sağlıgımızddn neler goturduğu konusuna değın- mek gereğı bıle duyulmadı Kadın guzellık soz konusu olunca, yuzune beyaz kurşunlu maskeler surmek- ten. goğuslenne sılıkon taktırmak \e plastık cerrahıden geçmek asla çekınmıyor Zıra guzcl olnıamdk erkeklerce beğenılmeyıp sevılmcmenın bedelı çok ağır Bunu bdsardmddığımızı duşunduğumuz anda kenadımız- den nefret etmeye başlıyoruz Ya- şadığınız her ankı duygu yaşamınızı oluşturur Bır tartının yaşamınıza yon verdıeınıduşunun Bu nasıl bır kolelık Ncden ısyan etmıyor, bedenlen- mızın erkekler tarafından yargılan- masına karşı çıkmıyoruz'' Neden erkeklenn varattığj modellen saün alnidk yenne. bedenlenmıze gore gıysıler yaratılması yolnda ıstemde bulunmuyoruz9 Guçsuz \e kınlgan oluşumuz, erkeklenn gucumuzden korkup kaçmalannı engellemek ıçın mPZıra, topîumdakı konumu- muz guçlendıkçe acısını bedenlen- mız çekıyor Bedenlenmızı ufalamayın, etımı- zı kesmeyın Enınde sonunda be- denımi7 bızı zaten sonsuza dek terk edecek Onun ıçın yaşadığımı sure- ce etımızın tadını çıkaralım1 1994-95 sonbahar kış giysilerinin tanıtıldığı fuarda en ilgi çeken nokta, her şeyin üst üste giyilmesiydi Moda dünyası Stockholm'de buluştuGLRK4MÇKAN STOCKHOLM - LJluslararası Stockholm Moda Fuan'nda herşey olçuluydu Nerenk. ne bıçım olaraîc aşırılığa kdçılmıştı Gunluk olağan durumlarda, sokaktakı ınsanın ge- reksınmesını karşılamak ıçın hazır- Ianmıştı her şey Lstelık. çocuk konleksıvonuna. erkeklenn seçımı- ne \e ekolojık kaygıyla kullanılan malzemelere ozellıkle onem venl- mıştı 18-20 şubat tanhlennde Stock- holm"de yapılan moda fuannı yu- karddkı gıbı ozetleyebılmz 600 mo- dacı •? gun sureyle 4000 kolleksı- yonu. meslek ddamlanna ve medya- yasundu Fuara, ozelpavyonlan ve şovlarıvld katılan Avusturya ve Por- tekiz renk kattı Fuara katılan dığer ulkeler şunlardı Avustralya. Bang- ladeş. Belçıka. Bolıvya. Danımarka, Estonya, Fılıpınler. Fınlandıya. Franhd, Hong Kong. Hındıstan. İtdlya. Letonya. Hollanda, Norveç. Ingılterc Almanya ve Isveç 16 bın m2 de yapılan fuan yakla- şık 20 bın kışı ızledı Katılımcılann yandan çoğunun alıcı olduğu ve ya- pılacdk ış dnlaşmalannın ortalama cırosunun alıcı başına 700 mılyar lı- rayı bulacağı açıklandı Kumızı-yeşil \e gri egemen İbveçlı ve yabana tanınmış man- kenlenn sunduklan gıysılenn onemlı kısmı. Avrupa'nm unlu ım- zalannı taşıyordu Marc O'Polo, SOS, Newhöuse, Getti, Joe Boxer, Bjdm Borg Lmlerwear, De Ski, Dobber ve Fjallra*en. 1994"un guzunde egemen olacak renkler. kırmızı-yeşıl yeşıl-kahve- rengı Gıysılenn pratık olmasına. değışık ortamlarda kullanılabılme- sıne buyuk onem venlmış Dar ve kısa etekler onumuzdekı yazdan sonra unutuluyor Kazaklar bol ve uzun pantolonldrda gn ve koyu renkler ağırlıktd Bol pantolon. uzun fldnel. gomlek uzenne kısa ve dar \elek. Marc O"Polo"nun seçımı Dranella'nın lanse ettığı kadın gıysı- sı ıse. "bujukbaba yakalı" ve belden dışarda tutulan bcyaz gomlek, ba- lıksırtı motıflı paltomsu uzun ceket ve \unden takım elbıse Uzun ceket palto gıbı gıyıldığı ıçın takım elbıse- nın uzenne uyuyor Mankenın ba- şında bır de karelı moüfe sahıp kep olduğunu belırtmeyı unutmayalım Herkes hoşnut değil hveç ın en buyuk akşam gazetesı E\pressen'ın modd ve dızayn so- rumlusu Lotı Ander, her şeyın ust uste gıvılmesının onenldığını belır- terek şu şekılde karşı goruş belırtı- vor "Evet, tamam. Soğuk iklimde ya- şıyonız, doğru. Doğa se»en, doğaya yakın olmaya özen gösteren bir hal- kız. O da doğnı. Ama, evlerimizi merkezi ısıtma sistemiyle tsıtıvomz. İş, ev, bakkal arası kısa mesafeleri modern taşuna araçlanyla aşıyoruz. Bunca kazağı, yelcği, pançoyu, ano- rakı, paltoyu. yün pantolonu veceke- ti ne zaman giyeceğiz? Yoksa iletil- mek istenen bildiri. kendimizi soğuk dış dunyaya karşı konıma gereksin- memizin \aıiığı mı? (...) Peki ama. nerede insan bedeni? Onun \ umuşak. seksuel hatları? \ a da moda dunv ası- na özgıi, daha önce gonılmemişi gos- terme, ilk ke/ olma sermenciliği ne- dr Isveç ın en buyuk sabdh gazetesı- nın moda uzmdnı Susanne Pagold'- un tepkısı bıraz farklı "Kadına ozgu siluet; yumuşak, bol kumaşlı, karışık hatlı. vi/gili. sus joksunu ama. >üksek bel ve uzun ya da kısa etekle, şişkin kollarıy la gavet feminin bir göninuş. Erkeklerinki. mantar toplar basitlikte bir kılık, eğik omuzlar \e sarkan pantalon, ka- lın çorapiar ve çizmelerden oluşuyor. Kahverengi, bej, doğal bey az, bulucin nıavisi. marin. gri ve soluk, koyu ye- şille birlikte en rağbette renkler." Eko modası Stockholm Modd Fuan'ndd bır de"Eko Pa*>onu" vcrdldı Bupav- \onda sergılenen gıysıleı yuzde yuz doğal malzemeler kullanıldrak vd- pılmıştı ve atık hdlıne geldıklen zd- man da yenıdcn kullanılmavd uv- gundu Kumaşboyalan.bıtkılerden klasık yontemlerle elde edılmıştı ve yersuyuna kanştığı takdırde ekolo- jık hıçbır tehlıke ıçermez hdldeydı Isveçlı moda ydpımcılannddn Claes Bondelid, kendı modd dnlayı- şını şoyledılegetınyor "Her sezon giydiğimiz şe»lerin de- ğişmesi gerekmediğine ınanan belirli bir kategoride insan var. Zevk me- selesi diycbiliriz buna belki de. Bir giysiyi kendıne. hem mantar toplar- ken y akıştırabılir kişi. hem de cumar- tesi akşamı partiye giderken. Benim anlavışıma gore zevkli giyinmek. ozel bir durum içın ozel bır şekilde gi- yinmemiş olmaktır. \na fikir. be- ğendiğin şej, beğenmemeye baş- ladığın zamana dek beğenilir." Moda dunydbinın saygın odulle nnden Altın Duğmeyı kazanan dızavner Pernilla forsgren, tuarda gostenlcn yumuşak kesımle gdyeı temının idk.imldnnvdratii.isi Stockholm Modd Fuan ndd "Ka- zak şapkalarından" t,ocuk konteksi- vonuna. alış\enş torbdkınnddn ke- merc dek çok şe\ scrgılcndı Bu ara- da ıç çdmdşırldnnd da dvrı onem venldı Gcçeriıolan ıççanidşınnrd- haı \e ıse vdrar olmasıydı En uzun kuyruklar mdnken jravjn model şırketlcrının onunde ve SOSÜ sdtdn ocakldnn bdşında oluştu Duruışık,kasvetli gölgelerekarşı Yazdıklan kıtaplar ve üstün bılgılerıyle yaşadıklan doneme damgalarını vuran ıkı büyük sanat uzmanı Bernard Berenson \e Roberto Longhı'nın karşıüklı hayranbk. duşmanlık ve en çok da rekabete dayab ılışkılennı yansıtan mektuplan bır kıtapta toplandı. 1865'te Lıtvanya'da doğan ve Yahudı olan aılesiyle birlikte göç ettığı Amenka'da Harvard'da okuduktan sonra, henüz 35 yaşmdayken İtalya'ya yerleşerek akademısyenlenn, yazarlann, prenslenn ve hatta pobtıkacılann gözbebeğı olan Berenson (fotoğraftakı) Rönesans dönemının ışığına Gıotto, Botıcelb, Leonardo ve Raphael gıbı büyük ustalara ha\ rank^n. Longhı. Carav aggıo ve takıpçılennı ve 17 yuzv ıla hakım olan daha gerçekçı sanat tarzını benımsıyordu 1912 ıle 1957 yıllan arasında karmaşık bır satranç 0} unu ovnar gıbı mektuplaşan \e tartışan usta ve çırağın yıldızlan hıçbır zaman banşmamıştı Adet öncesi gerginliğin nedenleri araştınldı Haber Merkezi- Traky a L nıverytesı Tıp J-akultesı'nde U7man Psıkolog Bahar Şenveli'nın başkanlığında Doç. Dr. Ercan \bay'ın da yuruttuğu bır araştırmd ıle Turkıy e'dc pek bılınmey en \ e y etennce ı neclenmey en' \det öncesi gerginlik sendromu ve psikiy atrik hastalıklarla ilişkisi" araştınldı Turk toplumunda 'kadınlığm gereği' veva 'katlanılması gereken bir durum1 gıbı kadercı bır bakış açısının bunu zorlaştırdığının duşunulmekte olduğu belırtılen araştırma sonucunda adettenbır hattd once gorulmeye bdşlay dn \ e ddetın ılk gunlennde kdv bolduğu gorunen kendını uzgun dğlamaklı. kızgın hıssetme gerginlik heyecanhalı, umutsuzlukduygulan ılgıde azalma. kolay y orulma v e enerjı kay bı aşın yemek yeme. aşın uy ku \eya uy kusuzluk. goğuslerde duy arlılık y a dd şışme, ' başağnian.eklemyada kas j ağrılan kıloartışı gıbı çok çeşıtlı fizyolojık %epsıkolojık belırtılen j vedeğışıklıklenkapbadığı belırlendı Bu :>endromun gorulme sıklığı ° o 5ıle°o lOOardSindadeğışmekte Bu oran Edırne ılı merkezınde \apılanardştırmada 18-40yaş grubunda °o 28 77oranında bulunmuştur •^ ığjlma ^0-38 yaşgrubunda gorulmuştur Nedenlen halen tartışmdlı olmakla birlikte (bıvopsıkososydl) bıyolo|ik-psıkolojık-b.osyolojık etmcnlen taşıv an bır olgu olduğu goruşunun ağırlık kdZdnmakta olduğu belırtılen araştırmd sonucunda adeıoncesı gerginlik sendromu tanısı oldnldnn ddha duşıık sosyo-ekonomık statude oldukları vc psıkıyatnk hastalık scmptomlan gosterdıklcnnın gorulduğu tespıt edıldı Ozellıkle dtpres\onve dnksıvetenınbaştagelmekte olduğu belırlendı 4v nca ddet oncesı gerginlik belırtılen gosterenlcnn adlı v onu dedıkkatçekıcı Ingıltere ve Fransa da suç ışlemede hafıfletıcı neden olabılmekte Araştırmd sonucunda ozellıkle çdhşan kadınldnnsosval havatta artan rollenne dıkkdt çekılerek. bu sendromun mcelenerek tedavısının ıınekolojı ve psıkı\dtn klınıklennce vdpılmasının vdrdrgetıreceğı vursulandı Hamileyken kahveden uzak durun MI-DICAL TKlBUNb Ddhd onccyapılan bır araştırmd sonuçldnnın tam tersıne. yanm fıncan kahv enın bıle doğacak bebeğı olumsuzetkıleyebrfeceğı belırtılıy or Son araştırmay a gore gunde yanm ıle bır buçuk fıncan arasında ıçılen kahv enın duşuk yapmanskını O ol5oranında arttıracağıılensuruluyor Hdmılelıîc oncesınde bıle. her gun ıçılen d\nı mıktarda kahv enın duşuk nskını arttırdığı araştırma sonucunda belırlendı Az mıktarda ıçılmesıne karşın gorulen y uksek duşuk oranının rastlantısal olduğu duşunulebılır Ancak araştırmacılan. çok kahv e ıçen kadınlarda gorulen ınanılmaz y uksek duşuk oranı karşısında bu bağlantmın rastlantısal olduğunu sav unmanın y anlış olacağını belırtıyor Buvenlerışığında. hekımlenn kadınlan kahveıçme konusunda uv armalan onenlıv or