Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 25ŞUBAT1994CUMA
OLAYLAR VE GORUSLER
Tarihin Dışmdamıyız, îçindemi?
MELİH CEVDET ANDAY
I
lkel toplumda tanh başlama-
mıştı daha geçmış gelecek
tumu masaldı Okumuş unı-
versıte bıtırmış Kanadalı bır
Kızıldenlı antropologlar ko-
\une gelmeden once kendı
klanınıntanhını>azmavanı\etlenmış
vazmış da bastırmış Bu kıtabı oku-
\an bır Fransız antropolog "Tarih de-
ğildı. masaldı" dı\or
Tanh devınte aklımıza tanh kıtabi
gelır "tarih" dıve adlandınlan olavlar
dızası Iijte ılkel loplumda bunlann ıkı-
sı de voktu >azı daha bulunmadığı
ıçın tanh kıtabı ve daha muikivet, bu-
nun sonucu olarak da sınıflar orta\a
çıkmadığı ıçın toplumsal olavlar dızısı
Tanh vazımı başlar başlamaz masa-
lın ortadan kalktıgı sanılmasın tanh-
cılığın babası sa>ılan Herodotos un kı-
tabı >andançok masalla doludur Ta-
nh yazımı çok sonra "bılim" sa>ıldı ve
herkes ona ınandı dahası korku ıle
kanşık bır sa\gı duvııldu ona "Ilerde
tarih buna ne der?" sorusu onun ner-
devse tann ıle bır tutuldugunu goste-
nr Olçen bıçen en doğru >argıvı ve-
ren uslan cezalandıran ınsanustu bır
guç
Ovsa bovle bır guç voktur Çunku
tanhın vargısından çekınen voktur
Tarıhçılerın geçmış olaylar ustune
vazdıklan bırbınnı tutmaz
Nereve geleceğım Tanhsel olavla-
nn nedenlennı araştınnava ıse "tarih
felsefesi" denır Bundan ılk çıkaraca-
ğımız sonuç, tanhsel ola\lann gelışı-
guzel. rastgele değıl ınsan edımlenn-
den doğduğudur İDınsel açıdan bakıl-
dığında ıse tanhsel olaylar tannnın ıs-
tencıne gore oluşur Orneğın "Roma
Imparatorluğu neden battı?" sormuna
Hınstıvan tanhçıler "Tann o>le istedi
deondan" vanıtını verdıler
Tanhsel olaylan "us"un yarattığı-
na başka bırde>ışle usun e> leme do-
nuşmesıyle açıklamaya ıse 'İdealist ta-
nh göruşu" denır Bundan buvuk
adamlann gıdışı etkılemesı anlaşılır
Orneğin Fransız Devnmı nın ortamı-
nı hazırla\anlar ansıklopedıcılerdır
dıve duşunulur
Marksçılığıngetırdıgıgoruşıse tan-
hı sınıt savaşımlarının dogurdugunu
sovler
Bunlann hıçbın tanhın ınsan ıçın
ozelbıramaç adaletlı mut'uluk vencı
bır gelecek tasarladığını ıçermemekte-
dır Demek ona kendımı/ı gu\cnle tes-
Iım etmemızın bır anlamı voktur Her
şe\ bızım vapıpettıklenmızebağlıdır
Ama nerdevse butun tanhçılenn be-
nımsedıklen bır kaç genel ka\ ram v ar-
dır kı bunlar "ozgurluk. eşitlik, kul-
tur, kalkmma \e u\garlık"tır Çağını
etkılemış kışılerın bu kavramların ger
çekJeştınlmesıne ne olçude varadıklan
\a da \ara\ıp varamadıklan ıncelenır
Içınde \aşadıgım olavlardan hangı-
sımn larıhe von verebılecek nıtelıkte
olduğunu duşunmek benım bır alış-
kanlıgımdırnerdevse Şımdıvedekbu
ışın ıçınden çıkabıldığımî so\ levemem.
çunku "gelecek" dedığımız zamanın
ne olduğunu tam olarak bılemıv orum
ellı vıl sonrası mı \uz vıl sonrası mı
kolavı.a vanıtlanamaz Bakarsınız be-
nı umutsuzluğa duşuren bır toplumsal
ola\ devletımızın gıdışını ele geçırdı
dıyelım tanhe guvenerek bekledığı-
mız "gelecek" mıdır bu voksa geçıcı
bır donem mıdır1
Jkısını bırbınnden
avırt edıcı bır olçek \ok elımde Gele-
cek mutlu gelecek boyuna ılerde kalı-
vor
lçınde bulunduğumuz şu \erel se-
gmler oncesı durum duşundurdu ba-
na bunlan Sıvasal partılenmızden
hangısı geleccğımızı belırlevecek' Ta-
nh hangısının dılegını ıstenunı benım-
sevecek' Dıvelım bızım begendığımız
bır partı one çıkarsa onu "geçici do-
nem"dırdı\erek boşlavai-akmıvız1
Ya
da hangı buvuk adamımızın usu olav-
lara von verecek' Şunu da sovlevelım
sınıflararası savaşım tanhımızı belır-
levetek euçtemı'
Başa donup tann ıstencını bır tanh
lelsefesı savanlan ele alırsak goruvo
ruz kı. tanrı\ı polıtıkalaştıran Refah
Partısı. hıç de kutsal ınancına bağlı go-
runmuvor, o\le olsavdı, butun ıstenç-
lenn ustunde olan tann ıstencı durur-
ken partı eylemıne başvurur muvdu1
Tannnın bır partıve ne gereksemesı
olabılır kı1
Asıl soru şu Şenatı başa
getırmek halkımızın dıleğı mıdır1
Bunun gıbı, başka bır partımızın
ANAP ın tankatlan ele geçırmek ıste-
dığıne ılışkın haberler okudum gazete-
lerde Dı\e!ım kı şenat ve tankatlar
ınancı halkımızın başlıca ısteklen ara-
sındadır demokratık \a da demokra-
sı\ı kullanan sıvasal partılenmızın go-
revı halk ıçındekı mançlan yaşama
geçırmek mıdır9
Işte konumuzun bamtelı budur
Polıtıka halkın eğılımlennı vansıt-
makla vetınırse tanhın mutlu bır gele-
ceğe voneldığı sanısı temelınden vok
oldu demektır Dahası tanh burada
dururartık masala donuşur
Ne o halkın ıstemlenne boş mu ve-
relım demek ıstıvorum'
Kolav bır vergı olur bu
Halk ıçınde geçmışe dayalı îstemlen
gerçekleştırmek ıçın demokrasıje ge-
rek olmadıgı gıbı tarıheguvenmek de
anlamını vıtınr Işte buna "ilkel top-
lum" denır Orada ılerlemek duşunce-
sıne ver yoktur orada bızım butun
edımlenmıze atalardan kalma manç-
lar egemen olur ve tanh bıter
Y oksa tanhın dışında mı kalmak ıs-
tıyoruz9
Sıyasal partıler elbet halkın
sıkıntılannı dınleyecek, bunlara umar-
lar arayıp bulacak. ama bır vandan da
ozgurluk eşıtlık kultur kalkınma ve
uygarlık >olunda halka yol gostencı
oİacaktır
Partıler bunu yapmıyorlarsa onla-
nn varlık nedenlen ortadan kalkar
Şenatçılara, tankatçılara kalır ortam,
çunku onlann partılere gereksemelen
yoktur
Partılenn sozculennı televızyonlar-
da dınlı>or demeçlennı gazetelerde
okuyorum, yazık kı hıçbınnın ozgur-
luk eşıtlık, kultur, kalkınma ve uvgar-
lık >olunda ne duşunduğunü oğrene-
mıyorum Tumu de bellı bır katmana
hoş gorunup oy çokluğunu ele geçır-
me ardında
Bovle ıse partılere ne gerek var9
Hukumete ortak partılenn elınde
bır olanak vardı ınsan haklannı. de-
mokrasının butun koşullannı yenne
getınp "İşte bız bunu gerçekleştirdik"
dı>erek halkın karşısına çıkmak ve oy
ıstemek
Bunu neden vapmadılar, neden ya-
pamadılar9
Yoksa halkımız ınsan haklanna ve
tam demokrasıye kav uşmak ıstemıyor
mu'
Bunlar halktan gızlenecek ya da ona
ansızın yuklenecek şeylermıdır9
Ne ıçın polıtıka vapıvoruz9
Masalı surdunmek ıçın mı9
ARADABIR
Dr. ALPASLAN BERKTAY
Laiklik Kurultayı...
Dunya eşı gorulmemış bır karşı-devrım yaşamakta-
dırveemeğe karşı bır Kutsal ittıfak kurulmuştur Eme-
gın somurulebılmesı ıçın akıl somurulmelıdır 3 bınyıla
gırerken Ortadoğu da ortaçağ karanlıklarının hortlatı-
Iması boşuna değıldır ABD nın Sovyetler ı guneyden
yeşıl kuşak ıle çevırmesının sonucları ortadadır 19
yuzyıldakı afyon savaşları gunumuzde boyle yurutul-
mektedır Bu karşı-devrımın uzantısı olan 12 Eylul den
kendıne dusen payı alan Turkıye de aynı karanlıklarla
karşı karsıyadır Emeğe karşı guvence
1
Şerıat devletın ıçınde kadrolaşmıştır Bunu, asla de-
mokratık yollardan değıl 12 Eylul darbesının uzantısı
olan kucuk sessız darbecıklerle fıılı durumlarla oğre-
tım bırlığı yasası nıçığneyerek ımam okullarından valı
kaymakam emnıyet muduru savcı yargıc okul mudu-
ru ogretmen yetıştırerek sağlamıştır Şerıat sessızce
orgutlenmekte dışarıdan desteklenmektedır Tabanını
oluşturmuştur guncel polıtıka uretmektedır ve ıktıdar
hazırlığındadır
Buna karsılık ıktıdar kendısı laık değıldır Aydınlar
Ocagı nda pısırılen Turk-lslam Sentezı ıktıdardadır ve
, yururluktekı 12 Eylul'un gerçek ıdeolojısıdır Ataturk un
laık bagımsız demokratık cumhurıyet-Mısakı Mıllı'
sentezının tam tersı olup doğrudan doğruya onu sılmek
ıçın uretılmıştır
Petrol zengınlıklerı uzerınde -Magrıp ten Masrık a-
uyuklayan Arap-Musluman halkların durumu ortada
Laıkleşmedıkce ummetlıkten uluslaşmaya geçemeye-
ceklerı ve emperyalızmın oyuncağı olmaktan kurtula-
mayacakları apaçık En onemlı farkımızın 'Hayatta en
hakıkı murşıt ılımdır ılkesınde yattığı da besbellı' Boy-
leyken ulkeyıgerısıngerıye-ımamhatıpokulları zorun-
lu dın derslerı Kur an kursları ıle- aynı noktaya yon-
lendıren Turk-lslam Sentezı nın ıhanetı de gozler onun-
dedır
70 yılında cumhurıyetın temellerınesaldırılırken Ata-
turk ıster ıstemez gundemdedır yalnız sozlerıyle, yazı-
larıyla değıl yaşadıklarımızla bu boyledır Bu yaşa-
dıklarımızı bızden ılerıde olan Batı dan once, ıçınden
cıktığımız Dogu ıle karşılaştırmak gerekır Ataturk un
1923 te 1924 te yaptığı zorunlu operasyonları 70 yıl son-
ra aynı bıçımde taklıt etmeye kalkmak onun ozunu anla-
mamak tahrıp etmektır Her demokrasının basında bır
devrım vardır ve Ataturk o gunun kosulları altında bunu
yapmıştır
Laıklık bır seçkınler hareketı olmaktan tepeden ın-
mecı lığın sevımsız goruntusunden çıkarılmalı halka
ınsanca yasama sorunu olarak ve gunluk ornekler ıçın-
de anlatılıp benımsetılmelı emekçının ekmek sorunun-
dan ayrılamayacağı akıl kurtulmadan emeğın kurtula-
mayacağı anlatılmalıdır Turkıye dekı ve ortaçağ karan-
lıklarmdan hala kurtulamamış Islam ulkelerındekı gun-
luk yasantı usta bır gazetecı teknığıyle karsılaştırıl-
malıdır
Bu durumda laıklık sozlerle değıl orgutlenerek sa-
vunulabılır Tumdemokratık laıkguçlerınkatıiımıyla la-
ıklık platformu kurulmalı partılerustu ortak stratejısap-
tanmalı guncel polıtıkalar uretılerek laıklık halka somut
bır bıcımde anlatılıp benımsetılmelıdır Bır baskı grubu
oluşturup laık bır anayasa ıçın agırlık konulmalıdır
Ozetle laıklığı savunmanın tek yolu orgutlenmektır
Bunun ıçın de once bır laıklık kurultayı toplanmalıdır'
HALKIMIZA
L LKEMİZDE İLK DEFA
"V EREL SAĞLIK SIGORT4SI" uvgulamasını vaşama geçı-
nvoruz Bu kapsamda kullanılmak uzereıhtıvaçdışı'kalan kulla
mlabıhr ılaçlanmzı bıze gondererek sızler de bıze ılçe halkımıza
vardımcı olun "ÎL\ÇTOPLAM\" kampanvasını desteklevın
Llkedesıvasalplandabırkdosvaşamvor \aatbol \mavaşa-
nan gerçekler çok farklı
Işsızlık voksulluk ve havat palalılıgı her geçen gun daha da ar-
tıvor Imanlanmızparasıkadarsağlıklıvaşavabılıvor Bızkuçuk
bır ılçeden ulke sorunlannı çozme ıddıasında değılîz
\ncak her alanda olumlu omek olmada ıddıalıyız
Bunu ıspatladık
Hıçbır sosval guvenlık kurumuna bağlı olmayan herkesı bır
anlamda sagiık guvencesıne kavuşturacak olan "YEREL SAĞ-
LIK SIGORT\SI" uvgulamaii ıle oncelıklı hedefımız ınsanlan
hasta olmadan tedavı etmek ana çocuk saghgı ve koruyucu he-
kımlık çalışmalannı vavgınla^tırmaktır
Ihtıv aç dı^ı kalan kullanılabılır ılacınızı bıze gondererek, uygu-
lamamıza destek venn
Bız de her alanda omek olma>a devam edeceğız
OS\IANÖZGÜVEN
Dikili Boledi\e Başkanı
İlaç Toplama Adreslen:
Dıkıh Beledıvesı Halk Sağlığı Merkezı Dıkılı Izmır
Izmır tîczacılar Odası Şehıt Fethı Bev Cad 53 4 Alsancak
fzmır
Ruslar ve öteki Slavlar...
Bugunlerde. Çarlık Rusvasrnın bılınen Balkan polıtıkası jenıden
hortlamışgorunu>or "Slav Kardeş"lere destek perdesı altında.
Balkanlar'ı tehlıkelı seruvenlere ıtebılecek turde da\ ranışlan ızlenıv or
YAVUZ GÖR Emekli Elçi
M
areşal Rokosoıskı bır
lıklen Almanlan kova-
lavıp I944 te Varşova
varoşlarına geldıklen
zaman ^ vıldır ıstılacıva
karşı kahramanca dıre-
nen Poion>a partızanlan da butun guçlen
ıle Alman bırlıklenne saldırdılar Varşova
tam bır harabeve dondu Ruslar geldı gele-
cek derken Rokosovskı -devım venndev-
se- frene bastı \e bu kanlı kıvımı uzaktan
sevretmevı vegledı Bunu Polonva halkı
unuimadı ama Polonv a > a v aptıgı bu "hız-
mef'ten dolavı 1949 vılında Polonva uvru-
ğuna geçınldı vc Savunma Bakanı oldu
19^6 da Gomulka taratından bu gorevden
alındı Rusya vadonupKafkasBolgesıko
mutanı oldu
Polonva nın butun tanhınde "Slav
Kardeşleri(!)" Ruslar dan (.ekmedıklen
kalmadı Lç kez ıstıla edıldı pa>laşıldı
Hepsınde de Ruslar vardı bu pavlaşmala-
nn Ensonunda 19^9vıhnda Ribbentrop-
Molotof Anlaşması ıle Polonva nın bolun-
mesı tekrar gundeme geldı
II Dunya Savaşı sırasında Katvn orma
nında oldurulen bınlerce Polonv alı ?>uba-
>ın bu akıbetlennın faturası Gestapova
çıkanldı Son vıllarda bu katlıamın Kızıl
Ordu tarafından vapıldıgı anlaşıldı
19801ı vıllarda VValesa olavından kuş-
kulanan Moskova sınıra askervığmak da
hıl her turlu tehdıt ve şantajla bu hareketı
durdurmak ıçın Polonva hukumetı uzenn-
de baskı kurdu Iş başında olan General
Jaruselszkv, durumu ustalıkla ıdare ettı
Şu sıralarda Polonva nın NATO va ka-
tılmak ıçın sergıledığı çabaları kım kınava
bıhr
9
• • •
Ruslann bır başka "Sla> kardeşı" olan
Çek ler de bu "kardeşçe ılgı"den pavlannı
almışlardır "Prag Ilkbahan" dıve anılan
donemde. bıraz soluk almava çalışan ve
halkın tam desteğını arkasına alan ">enileş-
me hareketı" 22 Agustos 1968 de bınlerce
tankın gurultusu arasında sındı kaldı Çe-
koslovakva ışgal edıldı Ba^ta Dubcek ol
mak uzcre kcndını bılen butun Çek av-
dınlan -şımdılık Cumhurbaşkanı \ Ha>el
dedahıl- va suruldu va hapse atıldı
Şımdı Çekler de Slovaklar da NATO-
nun kapısını aşındınvorlar
Ruslann "şefkat"ıne (') mazhar olmuş
başka bır Slav ulkesı dc Bulganstan'dır
1877 78Turk-RuNsavaşından vanbagım-
lı bır prenslık olarak ortava çıkan Bulgans
tan ın ılk başbakanlarından Stambulofun
II. \bdulhamıt'emektuplarva/arak Rusla-
rın venı kazanılmiş bagımsızlıklannı zede-
levetek turde davranışlara gırdıklennı ıfa-
de ıle Bab-ı <\lı nın bu konuda "mua\enet'-
*ını ıstedıgı bılınmektedır
Lzun vıllar Komıntcrn Genel Sekreterlı-
gı vapmış Georgı Dımıtrofun Kızıl Ordu
ıle bırlıkte Bulgarıstan a donmesını ızlcven
donemde ulkesının tam bır uvdu halıne
geldığınıvemutlak suretıe Ruslann denetı-
ını altına gınnekıe olduğunu gorerek bu
baskıvı onlemek va da hafilletnıek ıçın
Tito'vla anlaşarak Bulganstan ın da dahıl
oldugu Tneste den \ arna va kadar uzanan
bır "Gune> Sla>ları Federasvonu" kurmak
teşebbusu Stalin taratından haber alınmış
ve uçer kı^ılık bır \ ugoslav bır de Bulgar
hevetı Moskova va çağrılarak bu projeden
derhal vazgeçmelen ıhtannda bulunul-
muştur kendılenne
Bu toplantılarda hazır bulunan \ ugos-
lav vazar Djılas'ın anlattıgına gore Stalin
ozellıkle Bulgarlan pek ağır bır dılle "azar-
lamış" avnı tonu \ ugoslav lara da kullan-
mak ıstemesı uzenne \ ugoslav heyetı
bovle bır muamelevı kabul edemevecekle-
nnı bıldırerek Moskova vı terk etmışlerdır
O tanhten (1947) sonra Tıto Vugoslav-
vası Moskova ıle olan ılışkılennı kopar-
mıştır
Bulgar halkının bıldıgı bır gerçek de Di-
mitroFun "ıdam ılamı"nın o gun ımzalan-
dığı ve kısa zaman sonra. Moskova'dan
gelen bır vagondan çıkanlan olusunun tah-
nıt edılerek bır "mozole"ve bırakıldığı ve o
donemden Jivkov'un ıktıdardan duşmesı-
ne kadar geçen surede Ruslann Bulgans-
tan ı kendı topraklanndakı bır "otonom
bolge" gıbı gorduklen ve bojlece davran-
dıklandır
Bu "kardeşçe benımseme"nın son orneğı.
Jınno>ski'nın eskı alışkanlıklara kendını
kaptırarak Bulgar halkının serbest ıradesı
ıle ışbaşına getırmış olduğu kışılere hakare-
te kadar varan açıklamalan olmuştur Bu
munasebetsızlıkler uzenne Bulgar Rad-
>osu nun kullandığı ıfade>ı buraya nakle-
dıyoruz "Jirinovski'ye kırmızı kart' gös-
terdik."
1947 dc Tıto nun Ruslan ıçışlenne ka-
rıştınnamava kararlı tutumu Moskova vı
adeta çıleden çıkarmış Tıto hakkında vıl-
larca suren bır karalama ve ıftıra kampan-
vası başlatıp Tıto vu "faşistlikle". "sosja-
lizme ihanetle" suçlavarak kendisının bır
"Batı ajanı" olduğunu ıddıa etmek gıbı saf-
satalarla propagandalannı surdurme>ede-
vam etmıştır
• • •
Bugunlerde. Çarlık Rus)ası nın bılınen
Balkan polıtıkası venıden hortlamış goru-
nuvor "Sla> Kardeş"lere destek perdesı
altında Balkanlan tehlıkelı seruvenlere ıte-
bıletek turde davranışlan ızlenıvor Bosna
sorunu ıçenğınde NATO nun ve Bırleşmış
Mılletler ın gınşımlennı Sırplar lehıne su-
landırmak çabalan gozden kaçmıyor
Sırplan (.uretlendınlıp, Makedonya va da
Kosova >onunde kanlı gınşımlere kalkış-
malarını teşvık tehlıkesı varatılıyor Bu
tehlıkelı ov unlann Rus>a va ne varar sağ-
lavabıleceğı sorusunu kendılenne sormak
gerekıvor
''Slav Kardeş"lenne destek olmak konu-
sunda uddı \eucuzolmajan nıveılen \ar-
sa eğcr bır vumurtanın bır mılvon dınara
satıldığı Belgrad a. savaş destegı değıl acı-
lar ıçınde olan halkı bıraz olsun ferahlata-
bılecek gereklı vardımlan vapmalan gere-
kırdı
Sırplara gelınce Sağellennın ışaret par-
mağını tetıkten çekıp şakaklanna koyarak
duşunmeve ba^malannı ve Tıto vu anım-
samalannı onenvoroz
TARTIŞMA
Laiklik# # lkemızde laıklık
~ ^ r * ~^r"karşıtlannın
I I ulaştıklanguç
I I vesahıp
B J olduklan
^ ^ ^ ^ ^ desteğı. sadecc
kendı çabalan varatmamıştır
Buna en buvuk katkıvı "avdın"
vc"demokrat"olduklannıılerı
suren ama bır vandan da
"Elhamdulıllah Muslumanım"
dıvenoduntuo> avcısı
polıtıkacılar sağlamıştır
Işte buavdın ve
demokratlanmız(') Islamın
anlam veıçenğınj bovutlannı
gormeden vaptıkiarının
sonuçlannı algılamadan bunu
başarmışlardır
Buarkadaşlanmız dostlanmız
hocalanmız hıç
duşunmemışlcrdır Mustafa
Kemal vcardıllan neden hılaletı
kaldırmışlardır Neden gunluk
yaşamda Islamın cıkılcnnı
ortadan kaldıran dev nmlcr
vapılmijtır' Neden ezan
Turkçele-jtırılmıştır Tekkeler
veztiv ıv elcr neden
kapatılmıştır'
Bunlar bu ıılkedcoz<.ımanve
sonrasındaşcnaiınveırtıı.anın
gen gclmesını "hortlamasım"
engelleven gerçek anlamda
"de»rımlerdı." Dcvnm
olduklan ıçın bırer bırer
ortadan kaldınldı Çunku
dınler ınsanlan u>utacak bırer
atvondu \onetenlenndahaıvı
vonetebılmelerı ıçın buna
gercksınımlen vardı vebu
dınlenn arasında Islam cn
hasından enarısından cn
kalıtelısınden bıralvondu \e
bu ulke ınsanlan bırdahavenı
bır ulusal kurtuluş savaşı
vapamasın dıve bu atvon
vutturulmalıvdı
Iştc^enatınonunu tıkavan
dcvnmlenn karşı dev nmlerlc
vokedılmesındekatkıda
bulunanların arasında hak
ctmcdıklcn haldcgoğuslcrınde
"Kemalıst" v a da " \tahırkçu"
vatlasıasılıolanavdınlarda
vardı Buasdınlar "ozgurluk.
eşitlik. demokrasi"adına bu
ev rensel olgulan v ok etmev ı
amaçlavan şenatçılann
eencılenn murtccılerınvolunu
orneğın I61
! maddevı
kaldırarak açmışlardır Bu
Ataıurkçuler ezanınTurkçe
okunurken Arapça
okunmasınases
vikaımamışlardır
Maratonun ılk adımlannda
ortavaçıkanvazılması.
v urgulanması gcrcken
duşunceler bunlar
Sonrakı adımlan atabılecek
guçtc olmavı vc bovle bır
oriamda vaşa>abılme>ı
umalım Kımbılırbelkıdc
hakkımızda "oldunılmesi dınen
eaizdir" hukmu gclebıleak
gunlere gebc olabılınz
Dr. Mustafa Sütlaç
Emperyalist kültür ve şiddet
E
mpervaiızmın
vervuzunde
varattığı
tahnbat gelecek
kuşaklann
dunvasını
cehenneme çev ırecek
bovutlardadır Empervalızm
>er>uzuneşevtanınhırkasını
çoktan gıvdınnıştır, bana
kahrsa veonunkulturuınsanı
tursel varlığının ozune
yabancılaştırmış, ev rensel
nıtelıklennden uzaklaştırmıştır
Emperv alıst kultur eş> a> a
tapınan (metafetışızmı) ınsan
tıpını vanıhomomecanıcus'u
(mekaruk ınsan) yaratmıştır
Insanoğlu şiddet ureten bır
varlıktır Şiddet uretmenın
otesınde şıddetı ve kaba gucu
kurumlaştıran veonu kutsavıp
onaıtaatedenbırvarlıktırda
avnızamanda Şiddet ve kaba
guç ınsanın kendını
gerçekleştınmesının ve tanhı
kurmasınındolav/sızaracı
olmuştur genellıkle Kendı
turunu sovkınma uğratan ve
ışkenceuvgulavan tek varlık
olarak. ınsanoğlu bılım ve
teknolojı savesınde şıddetı
kaba gucu v e zor u>gulavan
kurumlan vervuzunde ağırlıklı
sozsahıbı yapmıştır Eşıtsız
gelışım temelı uzenne oturmuş
kapıtalızmın en onemlı
dayanağı da şiddet ureten
kaba guç v e zor uygulavan
kurumlandır Yervuzune
şevtanınhırkasınıgı>dırmış
olan ınsan ozune av kırı bu
du2cnınzulum uvgulavan
kurumlan olmamış olsavdı
turunun ev rensel nıtelıklennı
v utan som uru çarklan
donme> e dev am edermıvdı hıç1
Emper\alıst kultur
metafelışızmıvoluvla
vabancılaştınp
mekanıkleştırdığı mekanık
ınsan tıpıne bılınç vonlendıncı
araçlan voluv la şiddet
>ukluvor Insanın akıldışı
yabanıl ozune karsılık olan
doğal şıddetın dışındakı bu
>apav şıddetkulturu
ınsanlarda şıddete dayalı
fantazıler>aratı\or Boylece
tanhı kendı turunun kanıyla
yazan, ınsanoğlu emperv alıst
kultur savesınde kendı turunun
kanını dokmekten zevk alır bır
sıçramayı da gerçekleştırmış
oluvor Insan tanını bır pazar
nesne^ınedonuşturen bu
tantezıden ne >azık kı artık beş
> aşındakı çocuklar bıle pav ını
alıvor
Emperyalist kultur,
aslinda Şekspır (Shakespear)
trajedılennden daha acıklı bu
trajedılen kıtle ıletışım araçlan
vasıtası> la butun dunvava
pompalamava devam etmekte
Bır tek damla ınsan kanının
akmadığı nesnel bılıncın
ınsanın yabanil (vahşı) ozune
ve onun yarattığı kurumlara
egemen olduğu utopyayı
>aratmak ıçın emper>alıst
kulturun ınsan ozunde yarattığı
tahnbata dur demek gerekmez
mı Yoksa, bu gıdışle Tann'dan
umudunu kesıp çol
Koşullannın bıledığı şiddet ve
kaba gucun ıradesı kabıle
reısıne bıat eden Camus'nun
Surgun hıkavesındekı keşışın
yaptıgı gıbı, ınsanoğlu da
akıldan umudunu kesıp
barbarlığın onundedızçökmek
zorunda kalabılır
Dursun Berk
PENCERE
Milyonlarca Mezara...
Mustafa Kemal 7 Hazıran 1926 da bır yurt gezısıne
çıktı 16hazıranda Izmır deolacaktı
Izmır de Mustafa Kemal e bır tuzak kurulmuştu Eskı
mıllervekıllennden Ziya Hursit, Laz Ismaıl, Gürcu Yu-
suf, Çopur Hilmi ve Sarı Efe Edip, Ataturk u Kemeraltı
Caddesı nden gecerken oldureceklerdı
Gazı, Izmır e uğramadan Istanbul a yonelınce suıkast-
çılardan motorcu Gıritli Şevki ışkıllendı korktu Emnıyet
Mudurluğu ne gıderek ottu Zıya Hurşıt Kemeraltı nda
kaldığı Gaffarzade Otelı nde bombalar ve sılahlarla ya-
kalandı Kovuşturma genısletıldı Eskı Ittıhatçılardan
Kara Kemal ve Şükrü Bey gıbı unluler de ışın ıçıne gırı-
yorlardı Istıklal Mahkemesı kuruldu Suçlular ıdam ce-
zasınaçarptınldılar
Ulke 1911 den başlayarak on bır yıl suren kanlı savaş-
lardan sonra 1923 te cumhurıyete kavuşmuştu 1924 te
halıfelık kaldırılmıştı 1925 te Şeyh Saıt isyanı yaşanmış-
tı 1926 da Mustafa Kemal e suıkast ortaya çıkarılıyordu
1928 de anayasadan Devletın dını Islamdır tumcesı
çıkarılacaktı
Bırbırıne bağlı bu olaylar zıncırının halkalarını tek tek
ele almak gerekır ama bır butunu vurguladıkları akıl-
dan çıkarılmamalıdır
•
Aradan yaklasık 70 yıl gecmıştır RP Mılletvekılı Ha-
san Mezarcı ve on bır arkadaşı Meclıs Başkanlığı na bır
onerge vererek konuyu gundeme getınyorlar Ataturk'e
suıkast davasında mahkûm olanların ıtıbarlarının lade-
sını ıstıyorlar Refahlı Mezarcı acıklamasmda edebıyat
da yapıyor
' On bınlerce masuma zulmeden bınlerce masumu
katleden rejımın kuklaları benım dokunulmazlığımı kal-
dırmakla hıcbır sey elde edemeyeceklerdır Cunku gerı-
de milyonlarca Mezarcı var Ben Lazıstan Mılletvekılı
Zıya Hurşıt Bey ın ıdam sehpasında dedıgı gıbı Benı
yukseğeassınlar alçaklarayağımın altında kalsın dıyo-
rum
Bır yandan bu ışler olup bıterken ote yandan Meclıs -
te bıldırı dağıtılıyor Ataturk un annesı Zubeyde Hanım -
ın genelev kadını olduğu Mustafa Kemal ın genelevde
dogduğu ılerı suruluyor kın kusuluyor
•
Her şey ortada ve açık
Ataturk e saldırı hıç kuşkusuz yalnız Mustafa Kemal e
yonelık bır duşmanlıgın çercevesıne sıgamaz murtecı-
ler laık cumhurıyetı yıkmak şenatı kurmak ıstıyorlar
Refah Partısı bu amaç ıcın kurulmuş bır araçtır
Ne yazık kı bu araç muhalefette bır sıyasal partı kım-
lığını çoktan aştı
Cunku devlet hazınesınden Refah Partısı nın şerıatçı-
lıgını besleyen yatırımlar surup gıtmektedır Şerıat mılı-
tanlarını Mıllı Eğıtım Bakanlıgı ımam okullarındayetış-
tırıyor Turkıye de 65 bın camı vardır bu okullardan
yetışen ımamların sayısı 450 bındır bır bu kadarı da yol-
dadır
Devletın butun kademelerınde Mezarcı kafasında
olanlar gorevlerını etkınlıklesurduruyorlar
Ordu Harbıye nın kapılarını ımam okullarından çı-
kanlara kapamıştır
Ama bu gıdısledırenemeyecektır
Refah Partısı nın oytabanını devlet kendı elıylebuyu-
tup genışletıyor
Islamda kadından ımam olmaz ımamokullartndakız
çocuklarımız okuyor
Nıçın^
Beyınlerı bılgısayarlı ve şerıat markalı çamaşır makı-
nelerınde yıkansın dıye
•
Refah Partılı Hasan Mezarcı dıyor kı
"Bana bır sey olursa gerıde milyonlarca Mezarcı
var
Doğrudur
Laık cumhurıyetı ortaçağ karanlığına gommek ıçın
milyonlarca mezarcı yetıstırılmektedır
Durmadan mezar kazıyorlar
Bız de oturup seyredıyoruz
CanımızÖğ Kd Ltğnı
CAHtTÖZDEMİR'i
bır \ ıl once uğurladık bu dunv adan.
Senı unutmadık Ruhunşdd olsun
EşıFILİZO7DEMİR Babası ALIOZDEMIR
OğluGOKHANOZDEVIIR \nnesı M RH EOZDEV1IR
\e Kardeslerı
Erdem ERKOÇ
17 2 1980
Fatsa
SENI ANMAK
ONURLU BIR YAŞAMI
ANLAMAKTIR
GÜCÜMÜZ
UNUTMAMAK
Aılesı ve Arkadaşları
OZAN
HASAN HÜSE YİN
Bıronvılgeçtı
bır ıçımsu. bır esımvel gıbı1
26Şubat 1994Cumartesısaat 12 00 de, vinebırlıkteyız, senı
se\enlerle, Karşıyaka'da, 4 Kapı'da
Dostların ve çoeukların adına
AZİME KORKMAZGİL
ERTUCRULFACİASI
VE 21. YÜZYILA DOCRU
TÜRK-JAPONILİSKİSİ
Arastırmacı Erol Mütercimler'ın bu tarıhe
ışık tutan kıtabı Anahtar Kıtaplar Yayınevı
tarafından yayınlandı
Tel.:(0212)5185442