Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 20ARALJK1994SALJ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Memur Sendikaları
Ülkemızdekı memuriann sendıka kurma hakkını
kullanabılmelen ıçın ayrı bır yasaya gerek yoktur Orgutlenme
olgusu, I5l sayılı sozleşmenın TBMM tarafından onaylanması
ıle bır hak olarak doğmuştur
Dr. ENGEV ÜNSAL Sosval sıvaset uzmanı, eskı parlamenter
sı ıle Toplu tş Sozleşmesı, Grev ve Lo-
kavt Yasası'dır Yasaklarla dolu bu ya-
salarulkemızdegelırdağıhmınınınsaf-
sızcaçalışanlarale>hıne bozulmasının
başlıca nedenıdır Son aylann guncel
konusu sokaklara demokratık hakları
ıçın dokulen memurların durumu ıse
12 Eylulhukukununbırbaşkakarasay-
fasıdır Bu anlayışı emek duşmanlığı-
nı gunumuze kadar taşıyan kışılenn
parlamentoda varlıklannı surdürmesı
ve etken olabılmesı, demokrası yolun-
da aşılması gereken engellenn nasıl zor
olduğunu ortaya koymaktadır
Bu sonuca. TBMM'ye sunulmuş ka-
mu çalışanlannın sendıka kurmaları
toplusozles.me ve grev yapmalanna ılış-
kın yasa tasansının TBMM Anayasa
Komısyonu'nca anayasaya aykın bu-
lunması uzenne vanyoruz Anayasa ko-
mısyonunca oluşturulan alt komısyon
"Uluslararası Çalışma Orgutu (ILO)
tarafından kabul edılen sozleşmelenn
çok genış ve muglak olçuler getırdığini,
151 sayılı sozleşmenın onavlanmasının
milli mevzuata kendılığınden kanun
hukmu olarak girmesını gerektırmedi-
ğını, anavasanın 128. maddesının 2. fık-
1
2 E>lul un getırdığı çarpık
yapılaşmanın olumsuz etkı-
len gunumuzde olanca acı-
masızlıgı ıle devam etmek-
tedır Uygar bır dev let anla-
yışının ınsan onuruna ya-
kı:>anbırtoplumsal vapınınçatısınıçat-
mddan çok uzak olan 1982 Anayasası
demokrası kavramı ıle bagdaşmayan
bırçok hukmu ıçermesıne karşın varlı-
ğını surdurmektedır Egemen çevrele-
nn çıkarlarını korumayı onkoşul sayan
bıranlayışınurunuolan 1982 Anayasa-
sı nın getırdığı duzende en çok emek-
çılerın ve aydınlann ezıleceğı açıktır
Inançlannı vazdığı ıçın hapıshanelere
atılmış yuzlerce gazetecı ve aydının bu-
lunduğu ve ışçılerle memurlarına de-
mokratık ulke ışçı ve memurlanna ta-
nınan haklannı tanımamakta ısrarlı bır
ulke anayasasına ve bu vasaya gore kur-
duğu hukuksal duzene oğunerek bakı
lamaz Bu nedenle Turkıyetumulusla-
rarası platformlarda çok ağıreleştınle-
rın hedefi olmaktadır ve daha uzun yıl-
lar olacağa benzemektedır
12 Eylul'un onemlı ayıplanndan bı-
n 282l've2822 sayılı Sendıkalar Yasa-
rası değişdrilmedikçe memuıiara or-
gutlenmış tu/cl kışıler eli ıle, toplu ış soz-
leşmesı akdetme hakkını tanımak
mumkun değildır" sonucuna vararak
memur sendıkalanna ılışkın yasa tasa-
nsının Anayasa Komısyonu'nca ana-
yasaya aykın bulunmasını sağlamıştır
Bu demokrası anlayışı ıle bağdaşması
olanaksız, hukukı ve haklı hıçbır nede-
nı bulunmayan son derece ınsafsız bır
karardır
Anayasa Komısyonu uyelennın bıl-
melen gerekır kı anayasa'da memurla-
rın sendıka kurma hakkını yasaklayan
bır hukum yoktur Altkomısyonunyol-
lamada bulunduğu 128 maddenın 2
fıkrası memurlann ozluk haklannın bır
yasa ıle duzenleneceğı hukmunu getır-
mektedır Sendıka kurma hakkı bu fık-
ra kapsamında gorulemez Anayasada
TC 'nın sosyal bır hukuk devletı oldu-
ğubelırtılmıştır(mad 2) Sosyal bır hu-
kuk devletı kavramı ulke bıreylennın
ozgurce orgutlenebılme hakkını bu
arada kuşkusuz memurlann sendıka
kurma hakkını hıçbır tartışmaya gerek
kalmaksızın ıçerır Oyle ıse anayasa
memurlar yaranna vorumlanmalı ve
yasa tasansının anayasaya uygunluğu
sonucuna vanlmalı ıdı
Anayasa Komısyonu nunoluşturdu-
ğu alt komısyon. şasjlacak bır bıçımde
anayasanın 90 maddesıne değınme-
mektedır Bumadde hıçbır yorumuge-
rektırmeyecek kadar açıktır ve TBMM
tarafından onavlanan ILO sozleşmele-
n nedenı ıle memurlann yasal olarak
sendıka kurabıleceğını ortaya koymak-
tadır 90 madde "Usulunegorevurur-
luğe konnıuş milletierarası antlaşmalar
kanun hukmundedır Bunlarhakkında
anavasaya avkırılık ıddıası ıle Anayasa
MahkemesinebaşYurulamaz" hukmu-
nu getırmektedır TBMM, memurlann
sendıka kurma hakkını kabul eden 87,
98 ve 151 sayılı ILO sozleşmelennı
anayasanın 90 maddesı gereğı, usulu-
ne gore onaylamış.tır Bu sozleşmeler
artık yonetıcılen bağlayan yasa huk-
mundedır 151 sayılı ILO sozleşme-
sının 2 maddesı sozleşmenın orgut-
lenme ve toplusozleşme yapma hakkı-
nın kamu erkını kullanan kuruluşlarca
ıstıhdam edılen butun kışılere uygula-
nacağını bu haklann(sozleşmenın)sı-
lahlı kuvvetler mensuplan ıle polıslere
uygulanabılmesı ıçın ulusal yasalann
aynca çıkanlması gerektıgı hukmu on-
gorulmuştur 151 sayılı sozleşmenın 8
maddesı memur sendıkalannın sozleş-
me goruşmelennde uyuşmazlığa duş-
mesı dummunda arabuluculuk, hakem,
mecbun tahkım gıbı yontemlerden ya-
rarlanılacagı hukmunu getırmıştır
TBMM'nın onayladıgı 151 sayılı
ILO sozleşmesı ulkemız ıçın onemlıdır
Anayasanın 90 maddesı gereğı bu soz-
leşmenın hukumlen yasa hukmunde-
dır ve bağlayıcıdır Ülkemızdekı me-
murlann sendıka kurma hakkını kulla-
nabılmelen ıçın ayn bır yasaya gerek
yoktur Orgutlenme olgusu 151 sayılı
sozleşmenın TBMM tarafından onay-
lanması ıle bır hak olarak doğmuştur
Memur sendıkalannın kurulması ve
toplusozleşme yapabılmelerı, uyuş-
mazlık durumunda arabuluculuk, ha-
kem tahkım yollarına gıdebılmesı,
ozunu uluslararası bır sozleşmeden
alan yasal bır hak nıteiığındedır Yapıl-
ması gereken, bu haklan bırverı olarak
kabul ctmekve nasıl kullanılacağınıdu-
zenlemektır Memurlann sendika kur-
ma hakkını, toplusozleşme vapmak
hakkını tartışmak ve bu yolda hazırlan-
mış bir vasa tasansını anavasaya aykın
bulmak, TBMM Anayasa Komısvo-
nu'nun anavasaya avkırı bır davranış
içinde bulunması demektır.
Memurlann sendıka kurma ve grev-
sız toplusozleşme yapma hakkı evren-
se\ bır hak olarak ILO tarafından kabul
edılmıştır ve Turkıye bu konuda çıka-
rılmış olan 151 sayılı sozleşmeyı usu-
lune gore onaylamıştır Boylece ulke-
mızde memurlar sendıka kurma hakkı-
na ve grev hakkı olmayan toplusozleş-
me yapma hakkına sahıptırler
TBMM'nın yapacagı bu hakkın nasıl
kullanıldcağının duzenlenmesını yap-
makt'an ıbarettır
Turkıye'yı demokrası ozurlu bır top-
lıım olmaktan çıkarmak ıçın en ba^ta
TBMM üyelen olmak uzere, hepımıze
buyuk sorumluluklar duşmektedır Bu
konuda ulkemız ınsanlannı, ulus-
lararası platformlarda, başı eğık dolaş-
tırmaya hıç kımsenın hakkı yoktur
ARADA BIR
M. NACİ ÜNVER Yargıtay Uvesı
Demokrasi ve Yargı...
Onemlı sıyasal değışımlere sahne oldu yuzyılımız Hu-
kumdartıklar yıkıldı bırer bırer Cumhurıyet yonetımlen aldı
onların yerını Halk ıstencı egemen oldu yonetımlere In-
sanı one çıkaran sıstemler kuruldu Bu degışımle bırlıkte
"demokratık hukuk devletı" olgusu geldı gundeme "Hu-
kuka bağlı devlet" anlayışının yaşama geçırılmesı ıçın ça-
balar harcandı Bu yonde kımı kurum ve kurallar yer aldı
anayasalarda "Guçler aynlığı" ılkesı bır anayasal kural ol-
du Yasama yurutmeveyargı ayrı ayrı bırer guç olarak gır-
dı anayasalara Bununla da yetınılmedı Guçlerın bırbırlen
uzerınde baskı kurmalarını onleyecek guv/enceler oluştu-
ruldu Ozellıkle yurutme erkının yargı uzerınde baskı kura-
bıleceğı olasıhğı gozlendı boylesı duzenlemeler yapılırken
Bu nedenle de "Yargı bağımsız olmalı" dendı Getırılen ku-
ralın sozde kalmaması ıçın "yargıç guvencesı" ılkesı be-
nımsendı Demokratık hukuk devletının "olmazsa olmaz"
kuralları arasına gırdı "yargıç guvencesı "
Ulkelerınde boylesıne sıstemlerı kuran uluslar, uygar
uluslar topluluğu ıçındekı saygın yerierını aldılar haklı ola-
rak Bu konuda başarıh olamayan uluslar da dışarıda kal-
dılar doğal olarak
Ulkemızde de demokratıkleşme çabaları oldu bu yuzyıl-
da Inışler çıkışlar yaşandı bu konuda Kazanımlar ve ka-
yıplar oldu Turkıye'ye otorıter bır anayasayla geldı cum-
hurıyet yonetımı Boyle bır otonte zorunluydu cumhurıye-
tın ılk yıllarında Genç cumhunyet'm, devnmlenn yerleşıp
kokleşmesı ıçın zorunluydu Ancak bır sure sonra demok-
rasının de zorunlu bır gereksınım olduğu ortaya çıktı Bu
nedenle 40 lı yıllar da onemlı atılımlar yılı oldu ulkemızde
Çok partılı donemın başlangıcı oldu bu yıllar Ancak 5O'lı
yıllarda bunun yetmeyeceğı anlaşıldı lyıce Demokrasının
onemlı kurumlarından olan "yargı bağımsızlığı ve yargıç gu-
vencesı' aranır oldu Sonuçta 7967 Anayasası geldı gun-
deme Bu anayasayla kurumsal olarak geldı ulkeye demok-
rası Ancak buna koşut bır "hukukreformu" gerçekleştırı-
lemedıgı ıçın yerleşemedı ulkede demokrası 1962 Anaya-
sası yla yenıden donuldu otorıter devlet anlayışına 7967
Anayasası 'yla getırılen demokratık hak ve ozgurluklerın
çogunu alıp goturdu 1982 Anayasası Yargı bağımsızlığı ve
yargıç guvencesı de yıtırıldı buyuk olçude
Bugun demokratıkleşme soylemlen yenıden geldı gun-
deme Ancak yargı bağımsızlığı ve yargıç guvencesı gıbı
kavramlar yer almıyor bu soylemler arasında Getırılecek
her hak ve ozgurluğun ancak yargı guvencesı altında ya-
şama geçebıleceğı unutulmuş gorunuyor Bız burada şu
gerçegı yınelemeyı gerekn goruyoruz Yargıya demokrası
gelmeden ulkeye demokrasının geldığını soyleyemeyız
Bu nedenle demokratıkleşmeye yargıdan başlamak gerek-
lı dahası zorunludur Demokratıkleşme yargıya guç kazan-
dıracak onemlı bır değışım olacaktır Boylesıne bır değışım
ulkeye ıçte ve dışta saygınlık da kazandıracaktır
Sonuçta yurrtaşların devlete olan guvenlen artacak, boy-
lece devlet guç kazanacaktır Ayrıca bugun yer yer yaşa-
nan devlet soygunları da azalacak buyuk olçude Kısaca-
sı hukuk dışı guçlerın etkınhk alanları daralacak, yargının
guçlenıp etkınhk kazanmasıyla
Hamdi ÜlkümenM
HUMANIST ATATURK
Hamdı Likumcn
HÜMANİST
ATATÛRK
Ataturk'un pek yakınında guvendığı kışılerden bın olan
Hamdı Ulkumen (O donemde Nebızade Hamdı Bey kı.
Ataturk ona Nebızade dıye seslenıyordu ) kendını pek
ortaya atmamış adı pek duyulmamış bır kışı değerlı bır
gazetecı yazar oğretmen ve Kuva-yı mıllıvecıydı
YENİ ÇIKTI
40 000TL
Cumhurıyet Kıtap Kulubu Çağ Pazarlama A Ş
Turkocağı Cad 39/41 Cağaloğlu-lstanbul
Tel512 05 05
Üniversitelerde yatay,
yüksekokullarda dikey geçişler...
Prof. Dr. KAYA OZGENITUMımarlık Fakultesı
* * nıversıte oğrencılen, oğrenım
U
surecı ıçınde bellı koşulları ye-
nne getırdıklerınde okudukla-
n unıversıte ıçınde bır fakulte-
den oburune va da başka bır
unnersıteye "yatay geçış ' yapabılmekte-
dır Benzerşekılde yuksek meslek okuluog-
rencılen de on lısans eğıtımını tamamladık-
tan sonra bellı koşullaraltında "dıkey geçış"
yaparak lısans eğıtımıne geçebılmektedır
Dıkey geçışler konuya ılışkın yonetmehk-
le, yatay geçış ıse, geçış yapılacak unıversı-
te senatolannca belırlenen esaslar doğrultu-
sunda gerçekleştınlmektedır Ancak uygu-
lamalardan gorulduğu kadanyla her ıkı ge-
çışte de eksıkler ve sorunlar buiunmakta
olup, gıdenlmesı gerekmektedır
Yatay geçışte belırlenen kontenjanlara go-
re 2,3 ve4 sınıflaraoğrencıalınmaktadır
Bunun ıçın okuduklan unıversıtede "yazı-
lacağı yanyıldan oncekı oğretım suresınce
sağladığı not ortalamasının en az %60 olma-
sı" koşulunu sağlayarak başvuran oğrencı-
ler arasında dogrudan not ortalamasına go-
re sıralama yapılarak, belırlenen kontenjan-
lar kapsamında 'geçış" gerçekleştınlmek-
te Bu uygulamada bazı çehşkılere rastlan-
maktadır
- Yatay geçış hakkı elde eden oğrencının
geldığı okulun duzeyı ve oğrencının geldı-
ğı sınıf ıçındekı durumuna bakılmaksızın
not ortalamasıyla yetınılmesı haksız gorun-
mektedır Bu yoldan duşuk puanla. alt du-
zey bır okula gıren oğrencı, 1 yıllık çabay-
la ust sev ıyedekı okullardan gelenlen de ge-
çerek çok yuksek puanla gınlebılen unıver-
sıtelere "yatay geçış"ı başarabılmektedır
1
Bu bakımdan oğrencılen geldıklen okulla-
nn ağırlıgının yanında gcldıgı sınıf ıçınde-
kı yen ogrencı seçme sırasında aldıgı puan
gıbı etkenler de çeşıtlı agırlıkta hesabd ka-
tılarak sıralamanın yapılması uygun gorul-
mektedır
- Yuksek meslek okulu oğrencılerını
ozendırmek ıçın de dıkey geçış yonetme-
lıgı" uyannca bu okullan bıtırenlerden,
- Not ortalaması %70'ı geçen ve,
- Donem mezunlan arasında ılk "ulO'a
gırenler arasındakı sıralamaya ve ayrılan
kontenjanlara gore lısans eğıtımıne ıntıbak-
lar yapılmaktadır
llgılı üniversitelerde bu amaçla aynlan
kontenjanlar sınıriı olduğundan. başvuran
oğrencılenn çok az bır bolumu bu haktan
yararlanabılmektedır Bu amaçla yapılan sı-
ralamalarda da tutarsızlıklar gozlenmekte-
dır
-Okullar arasındakı degerlendırmeolçut-
lennın farklı olmasına karşın, salt mezunı-
yet derecesıyle yetınılmesı eşıtsızlığe yo-
laçmaktadır Bunu gıdermek, hıç olmazsa
etkısını azaltmak ıçın OSS'de alınan gınş
puanlannın yanında. oğrencının geldığı sı-
nıf ıçındekı sıralamasımnda bellı ağırlıklar-
la hesaba katılması uygun. hatta zorunlu go-
runmektedır
- Yonetmelıkte yukarıda belırtılen ıkıncı
koşulda son derece çelışkılıdır "Sınıf mev-
cudu" yenne "donem mezunu sayısının
esas alınması, yersız ve haksız gorunmek-
tedır
Gerçekten guç bır donemde ornegın 30
kışılık sınıftan 10 ya da daha az oğrencı me-
zun olduğunda, dıkey geçış hakkından an-
cak bıroğrencının yararlanması, bu özendır-
menın yetersız/anlamsız kalmasına yol aç
maktadır
- Bazı unıversıteleryonetmelıkteolmadı-
ğı halde meslek yuksek okulunu bıtıren ve
ongorulen şartları sağlayan oğrencıler ara-
sında sevıye sınavı açmakta ve bazen kendı
yuksek meslek okulunu bıtırenlerın sınav
sonuçlannı yetersız (') gorerek başv uran oğ-
rencılenn hıçbırını almamaktadır
Bukoşullaraltında her ıkı uygulamada da
belırgın tutarsızlıklar gozlenmektedır Bu-
nun sonunda unıversıteler arasındakı fark-
larbır>ana bırumversıtenın fakultelenara-
sında bıle farklı uygulamalara rastlanmak-
tddır
Bu sorunlann sureklı yaşanmasına karşın
ılgılı unıversıte yetkılı ve yonctıcılennın bu
aksaklıklann gıderılmesı gereklıdır
Sonuç olarak ve ozetle geçış yapacak oğ-
rencılenn yıl ve mezunıyet başarı puanları-
nın yanında
- Unıversıte yuksek okula gınş pııjnları
-, Geldıklen okulun oğretım kadrosu ve
uzçy,
- Oğrencının geldığı sınıf ıçındekı duru-
mu gıbı hususlann da bellı agırlıkta hesa-
ba katıldıktan sonra sıralamanın yapılması
yennde olacaktır Bu arada dıkey geçış ya-
pan oğrencılenn, lısans eğıtımındekı du-
rumlan ızlenerek. başan durumlanna gore
geldıklen okullara puan venlmesı ve daha
sonrakı donemlerde yapılacak sıralamalar-
da bu puanlann da hesaba katılması uygun
olabılır
Daha ılen gıderek her ıkı geçışte de baş-
vuran oğrencıler fazla olduğundan bunlar
arasında sıralama sınav ı duzey olçme degıl)
yapılması akla \atkın gorunmektedır
TARTIŞMA
Tarihten bir yaprak
T
anhten bır
yaprak
kopardınız mı
bırgungeçmış
olur Tanh
dedınız mı
takvımden kopanlmış bınlerce
gun oncesı demektır Kaçgun
oncesı Her yıl 365 gun
olduğuna gore artık gensını sız
hesaplayın
Yıl 1911 Yanı3yılsonra
Osmanlı Imparatorluğu 1
Cıhan Savaşı'na gırecek Hıçbır
cephede yenılmedığı halde
muttefıkı Almanya yenıldığı
ıçın yenılmış muamelesı
eorecek, 1918 yılında Mondros
Mutarekesf nı ımzalayacak,
1920'de ıse Sevr Anlaşmasf nı
ımzalayacak
Bız 1911 yılını okurken bu
olaylann olacağını bılıyoruz
Ama 1911 yılını yaşayanlar bu
olaylann olacağını bılmıyorlar
Tıpkı bızım şu anda 2000
yılında olacaklan bılmedığımız
gıbı Ama olabılecek ıhtımallen
tanh bılımırun ışığında
çıkarmay a çalışıyoruz
Şımdı bır alıntı yapalım ve
konumuza devam edelım
GALERI • ATÖLYE
"Düzenlenen bütçelerin
gerekçelennde, mutlakivet
devnnde genel gıderler için dtş
borçlanmav a baş> urulduğu, bu
yüzden ağır bir borç yuku
devral ındığı cari harcamalar için
borçlanma \ apılmasının emin ve
sağhklı vol almadığı
anlatılmakta. bu
borçlanmalann y ıldan yıla
azaltümasının amaçlandığı
belirtilmektedır. Fakat açıksız
ve borçlanmasız bir butçe
duzenlenememış ve
uy gulanamamıştır."
Malıye Bakanı Cavit Bey
oncelen denk butçeyı
savunurken sonralan açık
butçe goruşunu savunmaya
başlamış ve 1911 yılı butçe
gerekçesının başına şucumleyı
>azdırmıştır
"Butçe açığının terbiy e-i
faziletkarisi vardır."
(Butçe açığının terbıyeedıcı
fazıletı vardır)
Bu butçeyı elealan Meclıs-ı
Mebusan'ın butçe komısyonu
ıse bu goruşe ıştırak etmemıştır
Ozellıkle borçlanmanın borç
alınarak karşılanmasının
sakıncalan komısvon
raporunda şoyle dıle
getınlmıştır
"Bütçe açıklannı istikrazla
kapay anlar Istiklal-i Malilerini
tahditederler."
(Bütçe açıklannı borçla
kapatanlar malı
bağımsızlıklannı
sınırlandınrlar)
Bu tanhten bıryapraktır
Ve ne yazık kı 1911 yılı butçes-
butçe komısyonunun raporuna
gore değıl, Malıye Bakanı'nın
gonışune gore açık olarak
kabul edılmıştır Açıkbutçenın
terbıyeedıcı fazıletı de sonrakı
yıllarda gorulmuştur
Atatürk bunun ıçın butçe
konusuna çok onem vermıştır
Bu konudakı dırektıfı aynen
şoyledır
"Bugunkü sa\ aşmalarunızın
gayesı tam bağımsızlıktır.
Bağımsızlığuı butunlüğü ise
ancak mali bağımsızlık ile
mümkundür. Bir devletin
maliyesi bağımstzlıktan
mahrum olunca o devletin butun
hay atı kunıluşlannda
bağımsızlık felce uğramıştır.
Çunku her dev let organı ancak
mali kımetle yaşar. Mali
bağımsızlığın korunması için ilk
şart. butçenin ekonomık biınv e
ile orantılı >e denk olmasıdır.
Bundan ötunı de> let buny esını
y aşatmak için dışarıy a
muracaat etmeksızın
memleketin gelir kay naklarıv ia
idarev ı temin çare ve tedbirlerıru
bulmak lazım ve mumkundur.
A/amı tasarruf mıllı özellığımız
olmalıdır."
Ataturk, bu dırektıfinde şunlan
açık seçık soylemektedır
- Amaamız tam bağımsızlıktır
- Tam bağımsızlık ancak malı
bağımsızlıkla mumkundur
- Malı bağımsızlığın ılk şartlan
a- Butçe ekonomık bunyeye
uygun olmalıdır,
b- Gunluk ışlenmız ıçın borç
almamah>ız.
c- Butçemızın harcamalannı
gelınmtz kddar, yanı denk
yapmalıyız
Bız 1911 yılını okurken sonrakı
vıllarda olup bıtenlen bılıyoruz
Bugun olup bıtenlen ızlerken
2000 yılını ve daha sonrakılen
bılmıyoruz Ama bu tanh
olaylanndan sonra olup
bıteceklen kestırebılıyoruz
Dr. Aytekin Ertuğnıl
NEŞE ERDOK
KOMET
B N VCI ISUMYEU
viriIMET PESEN
NVRI IYEM
ISMET DOGAN
M M IK AKSFL
CRGIN INAN
srNOL YOKO7LU
I ARUK CIMOK
ITJRAN EROL
\ONA> TIIRAM
VIEVLIT AKYILDI7
StLlM TURAN
\BIDIN DINO
2li \rihk 199+20 Ocak 1995
Lebriz
\ ık
I I
ALIYE
Guneşın Doguşu
20 Aralık 94 - 7 Ocak '95
Grtf m/P-iTaf Ptes c3 5 nda *ıe ; j*ı
noo I9ooa'ası**ı<
. E^ara ca 31/A Maçka/lshânbol
T» 2«S0 23Fax 234 40 51
j MACKA SANAT GALERIS
293 89 78 (3HAT)
KARSU TEKSTİL GALERİSİ
ALÎ CANDAŞ
5-29Arahkl994
Gaiftecıier Sıtesı Ya^arlar Sokak \ o 26
80300 Esemepe Utanbu! Te! (0 212) 288 33 89
ADNAN ÇOKERMinimaller ve Varyasyonlar
Sergı 21 OCAK 1995 tarıhıne kadar uzatılmıştır
GALERİB
Hu«e(GeredeCad FırınSok No 2 1 Teşv*ıye Istanbul Te) 0 212j2270363
-
ftar-ftE»tBi»rınçtaf5unıı»H))nsiMi>
Galeri
Atölye
ılanlarınız ıçın
293 89 78
(3hat)
PENCERE
Şeriatçıyım Diyen Kişi
Demokrat Olamaz...
Meclıs Genel Kurulu nda Dışışlerı butçesı konuşulur-
ken ' Bosna ıçın toplanan yardımıar yenne ulaştı mû"
dıye soran SHP lı Mılletvekılı Mustafa Kul, Refahçılarm
toplu saldırısına uğradı yumruk tokat, sılle, tekmeyle
karışık saldırı televızyonda sergılendı
"Televızyon Meclıs'e gırerse mılletvekıllerımız uygar-
laşır dıyorlardı /
Maşallah uygarlaştılar
Refahçılar sırası gelınce nasıl zorbalaşacaklarını
gosterdıler, şerıatta erkeğın karısını dovmesı haktır ve
makbuldur ama mılletvekılı dovmek dıye bır şey var
Sanmıyorum
Çunku şerıat hukumlen oluşurken parlamentolar he-
nuz ıcat edılmedığınden bu konuda ahkâm yoktur, Re-
fahçılar vıcdanlarına ışleyen şıddeteğılımının dışavuru-
munu sergıledıler
Şerıat şıddet kullanır
•
Anadolu halkı şerıatçı değıldır
Refah şerıatçı
Partının ılen gelenlen şerıatçı olduklarını sık sık yınelı-
yorlar ve şerıat ıle Islamı bır tutuyorlar Bu durumda ne
laıklığı benımseyebılırler, ne demokrat olabıhrler Şerı-
atçı bır aldatmacaya başvuruyor ve dıyor kı
- Devlet laık olabılır ama Musluman laık olamaz
Hayır
Devlet ışlerıyle dın ışlerının bırbırınden ayrılmasını ıs-
teyen her Musluman laıklığı benımsemış demektır,
ama bır şerıatçı laıklığı reddetmek zorundadır Şerıat,
kışının ve devletin nıtelıklerını ınceden ınceye saptayan
yasalardan kurallardan buyruklardanoluşan Islamhu-
kukudur, devlet duzenı şerıata gore dınseldır
Şerıatta devletin dını vardır
Laıklıkte yoktur
Bı r kı mse Ben şeriatçıyım dedıkten sonra laık Turkı-
ye Cumhurıyetı devletınde gorev almışsa yargıç, savcı,
beledıye başkanı mılletvekılı, oğretmen memur olmuş-
sa takıyye ' yapıyor demektır, gunu geldığınde yuzun-
dekı maskesını atacak gerçek çehresını gosterecektır
O an ı beklıyor şerıatçı
•
Ortaçağ devletının modernleşmesı kolay olmadı
Batı da bu surecın tarıhı kanlıdır Ancak Batı sozcuğu
bır anlamıyla yerellığı vurgular otekı anlamıyla da yer-
yuvarlağının her enlem ve boylamında etkısı duyulan
uygarlığı sımgeler Batılılaşma yalnız cumhurıyet
Turkıyesı ne ozgu değıldır Asya nın Afrıka nın, Latın
Amerıka nın da gundemındedır
Osmanlı imparatorluğu ndakı yenıleşme eylemlerı,
ulkemızde ıster ıstemez Batılılaşma yı gundeme getır-
dı
Ne demektır bu'
Osmanlı nın şerıattan koparak çağdaşlaşma yolunda
yurumesı geçmışyuzyıllardabaşlamıştır 1923Devrım,
yaşanmasaydı bugunyıne Şerıatçı-Aydınlanmacı' çe-
lışkısı yaşanacaktı
Bır mılyar nufuslu islam dunyasının her yanında bu
çatışma suruyor
•
Ulkemızde kavram kargaşası doruğa tırmanıyor, "lı-
beralım dıyen kışı fıkır yasaklarmı savunabılıyor, "^en-
atcıyım dıyen de demokrat taklıdı yapıyor
Bır şerıatçı ne demokrat olabılır
Ne laık
Ama bır Musluman hem laık olabılır
Hem demokrat
Anadolu Muslumanının onundekı yol laıklık ve de-
mokrasıden geçerek çağdaşlığa uzanır
O yolun taşlarını doşemeye çalışalım
Jul|a JMarshall
ANADU.I Y| YAZIN
OGRETIMI
Çeviren:Cahit Külebi
Avrupa Konseyı Kulturel I^bırlığı Konseymce Oxford
Unıversıtesı Oğretım Uyesı Prof Juha Marshall e
hazırlaülmış olan bu yapıt, Konsey uyesı ulkelerde
anadıtı ve yazın oğretımınde uygulanan ızlencelen,
gunumuzde uygar ulkelerde bılınen yontemlen ve Cahıt
Kulebı'nın bu basım ıçın hazırladığı meslektaşlara
onenlennı ıçermektedır
YENİ ÇIKTI
80 000TL
Cumhurıyet Kıtap Kulubu Çağ Pazarlama A Ş
Turkocağı Cad 39/41 Cağaloğlu-lstanbul
Tel512 05 05
GÜVENLİK GÖREVLİSİ
Polis emeklısı, astsubay emeklısı
guvenlık gorevlisı aranmaktadır.
Şahsen muracaat ıçın adres:
Turkocağı Cad. 39/41 Cağaloğlu/lstanbul