Katalog

SAYFA CUMHURİYET 20ARALIK1994SAU 10 DIŞ HABERLER Ruslar GrozniVe saldırdı Çeçenya'nın başkenti Grozni'ye girişilen saldınya yüzlerce tank, zırhlı araç, helikopter ve uçak katıldı Çeçenya'yageçen hafta gönderilen Rus birtikleriyle Çeçenlerarasındaki çaOş.malarda bugüne dek 20'ye yakın Rus askeri öldü. Çeçenya bafağına saplanmaktan korkan Rus kamuoyunun Rusya Devlet Başkanı Boris Yettsin^ ne zaman 'dur' diyecegi ise meçhuL GROZ.Nt (REUTER-AFP-AA) - Rus birlikleri, dün Çeçenya'nın başkenti Grozni'ye karşı büyük bir kara saldınsı başlattı. Çeçenya, saldınnın durdurul- duğunu öne sürerken Moskova, Rus bırliklerin Groz- ni'nın merkezine doğru ilerlemekte olduğunu ileri sürdü. Grozni yakmlanndaki çarpışmalar, Rus birlikle- rinin 120 tankın desteğinde başkentin merkezine yö- nelik bir saldınya geçmelen üzenne şiddetlendi. Groznı'nin yaklaşık 15 kilometre uzağında bulu- nan Dolınski bölgesınde, yerel saatle 10.00'da baş- layan çarpışmalarda Rusordusunun helikopterlerde kullandığı bildirildi. Rus ordusunun, helıkopterlerin yanı sıra Grad.fu- zeleri ve havan toplan kullandıgı bildinldi. Saldın- ya geçen Rus birliklerinde, 120 tankın yanı sıra 80 zırhlı aracın bulunduğu, Çeçen güçlerinın, saldın karşısında takviye istedikleri kaydedildı. AFP, Rus uçaklannın dün sabaha doğru Groz- nı'nin merkezindeki televizyon kulesini bombala- dıklannı. ancak isabet kaydedemediklerini, başan- sız hava akınından kısa süre sonra kara saldınsının başladığını bildirdi. Çarpışmalar sürerken dün akşam Rus savaş uçak- lan, Grozni'nin merkezini dört kez bombaladı. Bölgedeki AFP muhabiri, kent merkezınde dört şiddelli patlama duyulduğunu, Rus savaş uçaklan- nın kent üzerinde alçaktan uçuş yaptıklannı belırtti. Bombardımanda 4 bına tümüyle yıkıldı, 7 kişi ya- raiandı en az 1 kışı de hayatını kaybettı. Saldınnın hemen ardından Çeçen televızyonunun yayınının kesıldiği de bildinldi. Komutanlar huzursuz Rusya'nın Çeçenya'ya saldınsının komutanlar arasında yarattığı huzursuzluğun büyüdügü bıldıri- liyor.Reuter'in haberine göre Yeltsın'in ışgal karan- na son olarak Acıl Dummlar Bakan Yardımcısı Ge- neral Valery Vostrokin de isyan ettı. Vostrokin, Inguş Cumhuriyetı'nde gazetecilere verdiği demeçte, "Çeçenya bizim toprağımızdır. Hlç kimsenin Çeçenya'yı yabancı bir ülke olarak gördü- ğünü sanmıyorum. Kendi toprağında saldırgan du- rumuna düşmek, ordu için hiç de iç açıcı bir gelişme değfl" şeklinde konuştu.Vostrokin şöyle de\am ettı u Rus birtikieri geri çekilmeli \e Çeçenler kendi so- runiannı kendileri çözümlemelidir.'1 Geçen hafta Çeçenya'daki Rus birliklerinin ko- mutanı General Ivan Babiçevde askeri harekâtı eleş- tirerek Çeçenlere ateş açmayacağını bıldırmişti. Avrupa Birüği endişeli Avrupa Birüği, Çeçenistan'daki 'askerigerginliğin daha da ürmanmasmın' engellenmesını ıstedı Almanya Dışışlen Bakanı Kiaus Kinkei, Avrupa Birlıgi ülkelen adına dün yaptığı konuşmada, Çeçen Cumhunyeti'nin 1991 yılında ilan edılen bağımsız- lığının tanınmadığını hatırlatarak, "Çeçenistan'daki dtınım Rusya'nın bir iç meselesidir" dedi. Çeçen Gumhuriyeti'ndekı çatışmalann giderek ciddi boyutlar kazanmasından ve bölgede muhtemel bir istikrarsızlıktan endise duyan AB dışişleri bakan- lan, dün Brûksel'de toplanarak bölgede kan ak- masının ve şiddetin tırmanmasının önlenmesi ümı- dini dile getirdiler. CIA Başkanı uyardı Çeçenya, Yeltsin'e dert açacak WASHINGTON (AA) - ABD Merkezi Haberalma Teşkılatı'nm (CIA) Başkanı James Woolsey. Çeçenya knzınin, Rusya Devlet Başkanı Boris Veltsin'e 'birçok siyasi sorun yaratabileceğini' soyledı Woolsey. CNN televizyonuna yaptığı açıklamada, Yeltsın'in Çeçenya konusunda attığı adımlann, Rus toplumunda memnunıyetsızlık yarattığına dıkkatı çektı. Woolsey, "Çeçen sorunu, Rus askerterinin bağklıklannı ölçmek için iyi bir ömek olmayabilir. En azından bir generalin emirleri gerçekleştirmeyi reddetmesi, iiginç bir gelişme. Bu, Yehsin için çok zor bir dunım" dedı. 19. yüzyıMa Çarfak orduJannın Kafkasya'ya girişini engefleyen efsanevita'derŞeyh ŞamiTi JngilizJer silahlandırmışü. Çeçenlerin gözü Londra'da Dış Haberler Servisi - Bun- dan 156 yıl önce Kafkasya'daki tüm Müslüman devletlerini tek çatı altında toplamayı hedefleye- rek Ruslara karşı bağımsızlık bayrağını açan Dağıstanlı efsa- nevi liderŞeyh Şamil, fngilizler- den büyük destek görmüştü. tn- giltere'den sılah yardımı alan Şeyh Şamil liderliğindeki Dağıs- tanlı ve Çeçen güçler, Çarlık or- dusunun Kafkasya'ya girişini 25 yıl gecıktırmişti. TheTimesgazetesınin haberi- ne göre, bugün bir kez daha Rus- lara karşı bağımsızlık mücade- lesi veren Çeçenler, yine Ingiltere'den destek beklıyorlar. Müslüman olmalan nedenıyle Türkıye ve dığer Islam ülkele- nyle ortak bir paydalan bulunan Çeçenlenn Islam dünyasından yardım ıstemesı kolaylıkla anla- şılabilır. Batı karşıtı, kapalı bir toplum olarak bılinen Çeçenlerin Ingıltere'ye olan derin sempatı- sının temelınde ise, Şeyh Şa- mıl'den bu yana yaratılan ve Çe- çen halkının zıhnınde yer eden efsaneler yatıyor. Çeçenler Ingı- lızlerle aynı ırktan geldiklerine inanıyorlar. Yaşlı Çeçenler tara- fından aktanlan efsanelere göre, günün binnde bir Ingılız kralı ge- lecek ve Çeçen halkını ilelebet yönetecek. Yoğun ilgi üzenne KAMPANTASİ Eski başkanın Bosnalı Sırplan kollaması Washington'u kızdırdı Carter, Sırplaraı avukatı FO-130 30 Aralık'a lcadar Hem taksitlL*. Hem hediyeli... • Carter'm Sırplann yanlış anlaşıldığını söylemesine Izzetbegoviç de sert tepki gösterdi. Carter'la Sırplar arasında 7 maddelik anlaşmaya vanldı. Dış Haberler Servisi - Ara- buluculuk için Bosna-Hersek'e giden ABD eski başkanı Jimmy Carter'ın Sırplann banş istediği ve yanlış anlaşıldığını söyleme- si, Beyaz Saray tarafından tep- kiyle karşılandı. Bosnalı Sırplann tek taraflı olarak ilan ettikleri cumhuriyetin başkenti Pale'de dün Sırp lider Karadziç'le görüşen eski Başkan Carter, Bosnalı Sırplann banş ıs- tediklerini ve banş için öne sü- rülen şartlan yerine getirdikleri- ni belirttı. Çarter, Bosna-Her- sek'in başkenti Saraybosna'dan a>Tilmadan önce yaptığı açıkla- mada. "Pale'deki görüşmeler, arabuluculuk görevimin başan- sı açısından kilit önem taşıyor. Bugün, tüm dünyaya gerçekieri ve Sırplann banş anlaşmasına uydukJarmı göstermek için kul- lanılabifecek ender firsatlardan biriolabfflr"dedi. Karadziç, Carter'la Pale'de yaptığı görüşme sırasında "Ame- rikalüann çoğu, Sırfoistan'dan geiip başkalanna aitolan toprak- lan işgalettik sanryorlar. Eğer du- rum böyle olsaydu sakürgan ta- raf biz ohırduk. Oysa bu doğru değU. Biz bu topraklann verlfle- riyiz. Bizim köklerimiz burada" dedı. Carter ise Karadzıç'ın bu sözlen karşısında "Amerikan halkının otayian tek yantı olarak öğrendiği yolundaki değerlendir- Jimmy Carter ile Aha Izzetbegoviç Saraybosna'da ortak bir basın topiantısı düzenledüer. menfadn yanhş olduğunu söyteve- mem" şeklinde konuştu. Beyaz Saray'ın tepkisi Beyaz Saray basın sekreteri Dee Dee Myres dün Carter'ın Bosna ziyareti ile ilgili yaptığı açıklamada eski başkanın Pa- le'de söylediği sözleri sert bir dil- le eleştirdi. Myres konuşmasın- da Carter'ın yorumlanna ceva- ben "SaMırganın kim olduğu ko- nusunda sanınm yeteri kadar açık oMuk: Bu savaşta saldu-gan Bosnalı Sırplardır. Amerikan halkını Bosna'daki madarvonun iki yüzünü de görmek için iki se- neden fazla zamana sahip oWu" dedi. Carter'ın Sırplann banş iste- dikleri ve dünya kamuoyunun yanlızca Müslümanlara kulak verdiği yolundaki sözleri, Bos- na-Hersek Cumhurbaşkanı Alia Izzetbegoviç'in de sert tepkisine yol açtı. tzzetbegoviç Sırplann "Saldırganlığını" tüm dünyanın bildiğini ve yapılan açıklamala- nn bu gerçeği değiştiremeyece- ğini bildirdi. 7 maddefik anlaşma Öte yandan dün gece Jımmy Carter'la Bosnalı Sırplar arasın- da 7 maddelik bir anlaşmaya va- nldı. Anlaşmaya göre Sırplar ça- tışmalann durdurulması için gö- rüşmelere başlamayı kabul etti- ler. Anlaşmada aynca, BM kon- voylannm hareketi. ınsan hakla- n ve tutuklulann değiş tokuşuna ılişkm maddelenn bulunduğu bildinldi. Vetika Kladusa düştû Bosna-Hersek hükümetı, dün ilk defa olarak Bihaç bölgesinde- kı Velika Kladusa kentinin ayn- lıkçı Müslüman lider Fikret Ab- diç komutasındaki güçlenn eline geçtığıni açıkladı. Hükümete bağlı basın organlan, hükümet güçlennin kentten çekildiklennı haber verdiler. Pyongyang yönetimi, pilotlar hakkında Washington'la görüşmeyi reddetti ABD-K. Kore • Ürûnlenmız onjınal ambalajında yennızde teslım edılecektır • Kampanya süresınce fıatlarmuz sabıt olup teslımat stoktan derhaldır TU8HYE MVMESS1LI VE rrHAUTÇISI ODAK ELEKTRONIK LTD. ŞT1 tSTNMl/WT*TUS.fTLTtt'02^)2721218 KTOL1D *Tİ T*(fl21?)251S136 t. ?fl.î(ti3212i K 62 21-22 UBB11IB.|I1. T* (0 212) 274 22 26 MHMIJHTB mmL Tet (0312)«£ 1060-4182420 M/EKF»M-'*(0232)422673W2256««MUf HTBOk LTD f k Tef !0 322) 458 41 36^5* «2 56 PSUtM fli. T d (I) 322) 457 6! 12 m » raOfcöftlTt ŞTtTet İ0224.2210O3O-223S526 «TdlTV HMf LTD SU Td (B 242132212 Iff 4 fta WUTTIVIlMMrilWIM.r «l<)C2]S3>4S3TMSniHaaLTD ÇTİ Tet 'O 4625 32< 67 40-3210718 EKOMV W R LH (Tl T4 (0 4421 21! 20 71 « » «TBD* LTB 5Tİ Tet (D 3211 233 21 29 Bu kımpanyı Saı ve TK Bıbntğım 25051994 tıntıtt. 21940 uyıi Resmı Gızttede ılm mden Ts»sK», ümpwya* w tipKhn sapK /attmK* uygulım esasüımı ttıır m? MHmUenm W" » * * yitfflmtklalır 30 12 1994 onlmde sona erecektır Dış Haberler Servisi - Washington, Ku- zey Kore'nin inişe zorladığı ABD helikop- terinde bulunan ikinci pilotun derhal serbest bırakılmaması halinde iki ülke arasındaki tlişkilerin büyük zarargörebileceğini bildir- di. Pyongyang ise ABD'nin pilotlarla ilgili olarak görüşme önerisıni reddetti. Güney Kore'nin başkenti Seul'daki ABD askeri sözcüsü Jim Coles, Kuzey Koreli yet- kililenn, "olaylailgilisoruşturmayia meşgul okhıklanndan" pilotun serbest bırakılması için görüşmelere başlayamayacaklannı bil- dirdi. Askeri sözcü, "Kuzey Kore Halk Or- dusu'yla (KPA) temasa geçmek için tüm yol- lan deniyoruz" dedi. ABD Sekizinci Ordu yetkililen, KPA yet- kilileriyle Güney-Kuzey sınınnda yer alan Panmunjom köyünde dün bir toplantı yap- mayı planlıyorlardı. Planlanan toplantıda ABD'li askeri yetkililer, inişe zorlanan OH- 58 tipi askeri helikopterden sağ kurtulan Bobb> Hall'in serbest bırakılması ve öldü- rülen David Hileman'ın cesedinin ülkesine gen gönderilmesiyle ilgili aynntılar üzerin- de üst düzey göriişmeler yapmayı umuyor- lardı. Cecmisteki sorunlar 15 Haziran 1959: K. Kore, Japon Denızi üzennde bir ABD savaş uçağma ateş açtı. 17 Mayıs 1963: Kuzey Kore, bir ABD helıkoptennı silahsızlandınlmış bölgede inişe zorlandı. İki pılot, bir yıl süren asken görüşmeler sonucunda serbest bırakıldılar. 23 Ocak 1968: Casus gemısı Pueblo, Kuzey Kore tarafından yakalandı. Mürettebattan bir kışı ölürken kalan 82 kişi 11 ay sonra serbest bırakıldı. 17 Ağustos 1969: Bir ABD asken helıkopten sılahsızlandınlmış bölgede ınışe zorlandı. Pilotlar, 109 gün sonra sertjest bırakıldılar. 18 Ağustos 1976: İki ABD subayı Panmunjom'da öldürüldü. 14 Temmuz 1977: Ikı Kore arasındaki sılahsızlandınlmış bölgenın kuzeyıne geçen bir ABD helıkoptenne ateş açıldı. Helikopterdekı üç Amerikalı asker öldü. Bırleşmiş Mılletler'in gözetımi altında ön- ceki gün yapılan ilk toplantıda, KPA yetki- lilen, kendi soruşturmalannı tamamlama- dan olayla ilgili daha fazla bılgı veremeye- ceklerini bildirmişlerdi. Kuzey Kore'nin başkenti Pyongyangda bulunan ABD'li yetkili Bill Rkhardson'ın. pilotlann "derhal serbest bırakdmasınr ta- İep ettiğı ve gen verilmemeleri halinde "ABD-Kuzey Kore arasındaki ilişkilerin bü- yük zarar göreceğini'* belirttıği açıklandı Richardson'un ABD Dışişleri Bakanı VVar- ren Christopher ile temas halinde olduğu ve olayla ilgili görüşmeleri sürdürmek amacıy- la Pyongyang'da kalacağı bildirildi. VJarren Christopher'ın Güney Kore'nin Dışişleri Ba- kanı Han Sung-Joo ile de temas halinde ol- duğu bildirildi, ancak görüşmeleri ile ilgili aynntılı bilgi verilmedi. Silahsızlandınlmış bölgenin yakınlann- daki ABD birimlerini dün ziyaret eden Gü- ney Kore Devlet Başkanı Kim Young-Sam. olayla ilgili üzüntülerini bildınrken, pilotla- nn ülkelenne geri dönmeleri için ülkesınin gereken her yardımı sağlayacağmı ifadeet- ti. Yonhap haber ajansi, Kim Young-Sam'in "Güne> Kore ve ABD'nin tşbiriiği yapması halinde pilotun çok kısa bir zamanda serbest bırakılacagındaneminim" dedıgını bildirdi. DIŞ BASIN Rusya'yla aşk bitti Bir yıl önce Amenka'nın yeni Rusya ile olan romanrik ilişkisı ilk darbeyı yedi. Faşıst JirinovskTnin partisi seçimlerde parlak bir zafer kazandı Seçimlerden sonra Rusya'nın dış politikası değişti. Daha önce Batı yanlısı olarak tanınan YeHsin-Kozirev' ilışkisınin 1994'te izledığı mıllıyetçi politika, iki önemli unsuru ıçeriyor: Rusya'nın "\nkm çevre" diye adlandırdığı eski Sovyet cumhunyetlennde hegemonyasının tanınması ve Rusya'nın büyük bir devlet olarak kabul edilip cıddi bunalımlarda söz hakkı sahıbı olması. Boris Yehsin, sankı bu tezlerini somut bıçimde ortaya koymak için Çeçenya'yı istila ettı. Budapeşte'deki AGİT zirvesinde ise NATO'nun genişlemesıni ısteyen Amenka'ya sert bir çıkış yaptı. Dışışlen Bakanı Andrei Kozirev ise aralık ayınm başında yapılan NATO toplantısında Rusya'nın u Bans için Ortakhk" projesıne katılımıyla ilgili iki anlaşmayı ımzalamadı. Rusya'nın Batı'ya entegre olup Ingiltere ya da Fransa gibi davranacağı yolundaki savlar artık bir hayal olmuştur. Gerçek ne yazık ki Dr Henry Kissinger'ın karamsar tahmını doğrultusundadır: Rusya. tarihı ve geleneği bakımından Avrupa'nın dışında ve çoğu zaman karşısında yer alacaktır Kozirev, NATO toplantısında Banş İçin Ortakhk projesını ımzalamayı reddettığinde, VVashington olayı fazla büyütmemıştı Oysa CHnton yönetimi bunu fırsat bılip Moskova'ya gereken karşıhğı vermeliydi. Artık yeni Rusya gerçeğiui görme zamanı gelmiştir. Rusya ile romantık dönem sona ermiştir. Bu ülkeye karşı yeni bir politika saptanmalıdır (17-18 arahk) ©K ftastfngüm llost Carter ve Bosna ABD Başkanı CHnton, Jimmy Carter'ın Bosnalı Sırplar için arabuluculuk yapmasını kabul etmekle Sırp yanlısı dıplomasıye bir ivme katarak temas grubunun banş planını baltalama riskini göze almış oluyor. Carter'ın Bosnalı Sırplardan aldığı imtıyazlar, ABD, BM ve NATO arasındaki kopukluğu düzeltmek için iyi bir defhe dalı görevi görebilir, ancak bir zamanlar ABD ile müttefiklerinin ve BM'nin en azından bir ölçüde korumayı üstlendiği Bosna'nın (etnik olarak temizlenmiş) acı çeken ınsanlanna hiçbir şey sağlayamaz. Bosnalı Sırplar, Bosna-Hersek topraklannın yüzde 70'ini ellerinde tutmalanna karşın diğer ülkeler tarafından tanınmıyorlar. Carter, aslında cezalandınlmalan gerekirken saldınlannı durdurmak karşıiığında onlara uluslararası sahada tanınmalan için yardımcı olmayı öneriyor. Carter'ın bu görev sırasında, Bosnalı Sırplann anlaşma koşullan için arabuluculuk yapmaktan da öte onaylayan bir tavır içıne girme olasılığı bıle söz konusu olabilir. Bosnalı Sırplann, kazandıklan topraklan uluslararası alanda onaylatıp, normal bir yaşama dönmelerine yardım etmesi için kurban Boşnaklarla cellat Sırplar arasında "tarafeH" olmaya söz veren prestijli bir eski başkana arabuluculuk önermekte neden bu denli hevesli davrandıklannı anlamak zordeğil. Tabii, her ne koşulla olursa olsun, savaşı şimdi bitirmenin, yarattığı ınsani ve siyasi zararlara yenılerini eklemekten daha iyi olduğunu düşünen insanlan da anlamak zor değil. (17-18 Arahk 19<J4)