Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
10ARALIK1994CUMARTESİ • • • • CUMHURİYET SAYFA
HABERLERIN DEVAMI 19
Tahliyenin ilk günü
İSMET DEMİRDÖĞEN
AINKARA - Ankara De\let
Guvenhk MahkemeM'nm
(DGM) 3 >ıl 6 a> ağır hapıs,
^«7O'şer mılyon lıra da ağır para
.cezasınaçarptırdıktan sonra tah-
liyelenne karar verdığı Şırnak
Bağımsız Mıllenekılı Mahmut
Alınak ıle eskı Muş Mılletvekılı
SımSakık. karan •ağırvevahim'
bulduklannı bıldırdıler 6 arka-
.daşlannı tutukev ınde bırakmala-
nnın burukluğunu vaşayan Alı-
<nak, Meclıs'edonmekonusunda
••kararsız Alınak. "Meclisçokca-
• zip, çekici gelmiyor" derken
,,-Meclıs kursusünden DYP'lıler-
ce tartaklanarak ındmldığını
anımsatarak, halkın sorunlannı
TBMM kursusünden dılegetıre-
<• meyeceğı kuşkusunu orta> a koy -
du Sakık da "duşüncenin ceza-
landınlmasımn dağlara veyeral-
tınaprimyaptırdığını' bunuda-
ha once so> ledığını anımsatarak
•*Biz ovada politika > apmak iste-
diğimi/i soyledik. Bu kararia
dağlara. yeraltına prinı venliyor"
dedı Evındegazetecılennveya-
kınlannın kuşattığı Alınak. tele-
fonla geçmış olsun dıleklerını
kabul ederken DGM nınkaran-
nı 'vahim bir karar' olarak nıte-
ledı Kanıtlann yeterınce değer-
lendınlmedığını ıfade eden Alı-
nak, "Baştan sona bir komplo
'idrdedı Tutuklulukgunlennde
sıgara>ı bırakan \e kıtap yazma-
ya başlayan Alınak "Parlamen-
todan 7. Koğuşa" adlı kıtabının
ıkıncı cıldını baskıya \ermek
"ıçın Yargıtay'ın karannı beklı-
yor Bir tutuklunun bir gununu
ıçeren. geçmışıyle hesaplaşır-
ken, tum sorunlarını çozmuş bir
dunyada yaşama duşunu konu
alan "Bir Giin" adlı romanının
'notlarını gozdengeçınyor "Ro-
man yazmakçokzormuş" dı>en
Alınak. notlarını alabılmek ıçın
dun yenıden (.ezaevıne gıttı
"DGM'nin kararı. şu anda
' dev let > onetimıni elinde tutan çe-
kirdek kadronun iradesinin teb-
liğidir'" dı>en Alınak, bu çekır-
dek kadronun demokratıkleşme-
yıengelledığınısavundu 7arka-
daşıyla bırlıkte cezalandırılma-
larının Kurt sorununu çozmek
yerıne kaosu arttıracağını. ço-
zumsuzluğu derınleştıreceğını
ıfade eden Alınak "Ama bi/
Turklerle Kurtler arasında go-
nul koprusu olmaya devam ede-
• ceğiz" dedı Sılah tekellerının
emperyalıst guçlenn kan dokul-
mesmden buyuk paralar kazan-
dığını kan uzenne politika ya-
panlann da sorunu sıyasal bir
sektore donuşturduğunutntdıren
Alınak Meclıs'esfehpgelmeye-
j-ceğı sorusunu ıse şoyle yanıtla-
"dı "Şu anda Meclis bana çok ca-
zip,çekicigelmi>or. Meclis'indo-
kunulmazlıgıma itişkin kararına
karşın yaşamımın butunü soruş-
turma konusu yapıldı. Meclis ira-
desi hiçc sa> ıldı. Meclis kendi uye-
sine sahip çıkamadı. Bu nedenle
durumu değerlendireceğım.
Mevlis'te halkın sorunlannı dile
getirebileceğime karar \erirsem
soz isteyeceğim. Eğer benden
'Maaşinıal.bırşevekanşma an-
layışı beklenecekse, Meclis'e gel-
memin bir anlamı olmaz."
Laık-Musluman, Alevı-Sunnı,
Turk-Kurt herkesın bıraraya ge-
lerek halk ınısıy atıfıne day alı bir
partı kurmalan gerektığını vur-
gulayan Alınak. bu yolda gırı-
şımlen olacağını. oncelıkle sayı-
lan 700 bıne ulaşan yerel yone-
tıcılere ulaşmaya çalışacağını
kaydettı "Bo>lebirparti,yukset-
diği varsayılan RP'nin de altını
oyar ve seçenek olur" dıyen Alı-
nak, polıtıkanın kendısı ıçın bir
gore\ olduğunu, mılletvekılı ol-
masa da bu gorev ı yenne getıre-
ceğını sozlenne ekledı
Uyelığı duşurulen eskı Muş
Mılletvekılı Sırrı Sakık da boy-
lesıne ağır bir karar beklemedı-
ğını bıldırdı "Düşuncelerimiz-
den dolayı yargüandık, somut el-
l« tutulur bir kanıt yoktu. lriraf-
çılar ve köy koruculannın ifade-
lerine dayanarak bizi cezalandır-
dılar" dı>en Sakık. karann Yar-
gıtay'dan doneceğıne ınandığını
so>ledı Cezalandınlmalannın ıç
barışa katkisının olmayacağını
\urgulayan Sakık. davacı olma-
sı gerekırken. sanık durumuna
duşurulduğunu belırttı ve gerek-
çelennı şoyle siraladı
"Otelim iki yıldır kapalı. Kar-
deşımın hıssesı varmış. Otel tero-
rist olur mu .* Ağabey im faili meç-
hul cinayete kurban gitti. Koyle-
rim yakıldı. 5 yakınım evleriyle
biıiikte diri diri yakıldı. Ben bun-
lan seslendirdiğinı, araştınlması-
nı istediğim k,in 10 ay cezae>inde
kaldım. Ahmet Turk 15 yıldır
millenekili. Şimdi PKK militanı
olmaktan cezalandınlıyor. O za-
man sorulmaz mı: Buparlamen-
to 1^ vıl uvumuş mu'" Demok-
rasinin ozlenen biçimiyle kurul-
ması it,in bir bedel odenmesi ge-
rekiyor, oduyoruz. ^alnız biz de-
ğil,aydınlar,yurtse\erleröduyor.
Kalemler kaleşnikof gibi, duşun-
celer mermi gibı goruluyor."
6 arkada^ını tuaıkev ınde bıra-
karak tahlıve olmasının buruk-
luğunu gızlemeyen \e **^ uregi-
min ve beynimin bir parçası ora-
dakaldı"ıJı\en Sakık Başbakan
Tansu Çiller'ın tutumunun ken-
dısıne 1-2 puanlık ov artışı sag-
lamii) olabıleceğını. ancak Turkı-
>e">e çok ı>e> kavbettırdıgını
vurguladı Çiller'ın de\ımı>le
parlamentodan atıldıklarını an-
cak ara seçımlere gırmelen ıçın
gelıp-gıdenler olduguna dıkkat
çeken Sakık. karann polıtık gun-
deme etkısını değerlendınrken
de >unlan sovledı "Vargıtay'ın
bu yanlışı duzelteceğine ve iç ba-
nşa katkıda bulunacağına inanı-
yorum. Boylesine ağır bir kararı
beklemiyorduk. Biz. baştan beri
"ttlsanfann duşüncelerrnı ıtadc
ozgurluğu olmazsa. duşuncele-
n nden dolay ı cezalandın Iırsa > e-
raltı. dağlar prım >apar" diyor-
duk. Oysa bizler, Kürtler ovada,
açıkta politika y apmak istivoruz.
Ben yıllardır politika yapıyorum.
gozaltına alınmadım. Soy lemedi-
ğim sozlerden yargılandım. İn-
sanların dağa çıkmaması için
mucadele verdim. Bu kararia da
dağlara. yeraltına prim verilmiş-
tir. L Ike buy uk zarar gormuştur.
Bunda en buyuk pay Tansu Çil-
ler'indir. Biz halkın vicdanında
beraat ettik, tanh de bi/im suçlu
olmadığımızı gosterecektir."
G U N D E M MUSTAFA BALBAY
DAÖLfOĞLU
1. KOŞL: F Tuttı runttı (1) P kartal 2 (4). PP \eeas Gırl
(3)
2. KOŞU: F Yavrutorun (8). P Sultan 14 (2). PP Nıvent
"(4), S Surmelı (6)
3. KOŞU: F Abbası (1). P Berkhan 2 (3), PP Kuçukçınar
'(13). S Ecenur(ll)
4. KOŞU: F Safya(14), P Falcon (3) PP Çıkmaz 2 (8), S
A>az(7)
5. KOŞU: F Marbella 1 (8). P Zemzem (3). PP Baressı (6),
S Nyssa(l)
6. KOŞU: F Gurur 1 (6). P Polat (13), PP Oke (7), S Ka>-
narhan (9), SS Turka> (4)
7. KOŞU: F Gokhanbey (4),*- Çıkmaz (2). PP Şahbatur
(10), S Ozanbev (7)
Günün İkilisi: ^ Koşu 2 4 Tabela Bahis: 6 13 7 9 4
ALTUGANYAN
8
2
4
6
1
14 8 6
13
7
9
5
4
4
2
10
OTOltiTELBtİNCÖRÜŞLHti
Hılmı Soyysal
M Özkavaz
FarukAcar
Guney Akıncı
—.
1-2-8-4 1-3
8-4-2-6 1
6-8-5-2 13-11-1
8-2-1-5 1
14-3-8
14-8-3-7
2-3-14-7
3-7-8-2
8
8
8
8-3-6-1
6-9 13-7
6-13-4-2
9-13-6-4
6-13-5-7
2-4-1(
10-4-,
4-10
10
1. AYAK: Sürpnze müsaıt bir koşu Uygun kılo avantajı ıle
Yavrutorun ve çarşamba gunu kayıtlı oldugu handıkap yanştan
sılınerek bu koşuyu hedefleyen Sultan 14, oncelıkle goz onune
alınmalı Ç Grubu Arap atlannın katıldığı bu yanşta kısa me-
'safede başanlı olan Nıvent ıle pıstı nemlı bulması halınde Sur-
melı'nın de kazanma şansı vardır Suratlı stılı ıle Erbatur 1,
surprız vapabılır
2. AA \K: Adana pıstındekı ılk yanşında starttan tereddütlü
çıktığı ıçın sonlarda temposu duşen Abbası, ılk şansa sahıp
Son 2 lığı ıle Berkhan 2 ve Istanbul'dan hazır ve formda gelen
Kuçukçınar, daha sonrakı ıhtımaller
3. AYAK: Son yanşını olçu almadığımız Safya, bu kez farklı
koşacaktır Uygun grupta Falcon'u rakıp olarak goruyoruz
4. AYAK: Uzun mesafeyı seven Marbella 1, kazanacak guç-
te lyı bir form tutan Zemzem ıle Baressı, daha sonra değer-
lendırmeye alınabılır
5. AYAK: Koşuya katılan A Grubu Arap atlan arasında av-
nm >apmak guç Onlerde ıstedığı tempoyu kurabılması halın-
de, Gurur l.netıcealacaktır üygun kılosu ıle Polat. bu grubun
uzennde olan Öke. bekleme yaparsa Kaynarhan, koşunun ıddı-
alan ısımlen Sabur ve Turkay, tabela bahis ıçın duşunulebılır
6. AYAK: Çarşamba sabahı 1200/1 24 9-1000'l 10 7-
400/28 5 R galobu ıle Gokhanbe> ve son başanlı yarışı ıle
Çıkmaz, bırlıkte değerlendınlmelı Uygun kılolu Şahbatur'u
surpnzde onennz
• Baştarafı I. Sayjada
durdurulacağı sorusuna, "konuşa
konuşa" karşılık aransın Ancak ge-
lışmeler bu konuda lyımser olmayı
guçleştırıyor Hapıs cezaları sorunu
çozecekse bır sozumuz yok Ağır
basan o kı bu cezalar, sorunu de-
mokratıkleşerek çozmeye karşı olan
polıtıkalara kan verecek Bu da so-
runların buyumesıne yol açacak
Davanın ertesınde "buyuklerımı-
zın" ortaya koyduğu tepkıler, kimse-
nin kımseyı dınlemeye nıyetı olma-
dığını gosterıyor
Cumhurbaşkanı Suleyman De-
mirel, dun, "Içte ve dışta kimsenin
feryat etmesıne gerek yok Avrupa
Turkıye'yı ne zannedıyor? Turkıye
hukuk devletıdır" dedı, ardından da
ekledı
"Turkıye'de bır haksızlık yapılırsa,
bu haksızlığı protesto edecek 428
mılletvekılı var Bu sıstem çalıştığı
zaman her şeyı çozenz Aylardır, yıl-
lardır soyluyorum, gelın bu sısteme
sahıp çıkın "
Turkıye hukuk devletı ama Meclı-
sınde ış yok1
Cumhurbaşkanı'mn bu tavrı, ba-
banın, karnesı zayıf oğlunu komşu-
lara karşı overken "Oğlum okula
gıdıyor ya, bu yeter" demesıne
benzıyor Her yıl sınıfta kaldıktan
sonra okula gıtmenın ne kadar one-
mı var''
Demırel, ınsan haklan kuruluşları-
nı kabul ederken, "Daha çok de-
mokrası" dıyor Yuksek yargıçları
kabul ederken, "Kesılecek yer nere-
Uç Düşman: Kin, Ofke, Umutsuzluk...
s/9
" dıye soruyor
Başbakan Çiller, The European
gazetesıne demeç verdı "Ulkem-
dekı sorun Kurt sorunu değıldır
Kurt kokenlı bakanlar, başbakanlar
olmuştur Bakanlanmı seçerken çok
soru sorarım, ama etnık kokenını
sormam" dedı
Çıller'e gore Kurt kokenlı olmak
serbest, "Kurt kokenlıyım" demek
yasak'
Bu polıtıkayı bır anlasak!
Karayalçın ıse "Turkıye'de yargı
bağımsızdır" demekle yetındı
Sankı, partısmden seçılmış mıllet-
vekıllerı değıl, gecelerı horiadığı ıçın
kocasını olduren bır kadın yargılan-
dı
Butun bunların dışında, dun ılgınç
bır "ortak açıklama" yayımlandı Al-
tında SHP Sıvas Mılletvekılı Ziya
Hahs, ANAP Van Mılletvekılı Şerıf
Bedirhanoğlu RP Urfa Mılletvekılı
Ibrahim Halil Çelik, CHP Kars Mıl-
letvekılı Atilla Hun ve Erzurum Ba-
ğımsız Mılletvekılı Abdülmelik Fı-
rat'ın ımzaları vardı Metın ozetle
şoyle
"Geldığımız nokta, geçmışe gore
daha olumsuz bır durum arzetmek-
tedır Bu nedenle bolgeden seçıl-
mış mılletvekıllerı olarak bır karam-
sarlık ve umutsuzluk ıçındeyız Bız-
ler parlamenter demokrasıye ına-
nan ve bu zemınde bulunan mıllet-
vekıllerı olarak, toplumsal barışımı-
zın, şıddet, baskı ve cezalandırma
yoluyla değıl, hoşgoru, sevgı ve dı-
yalog yoluyla çozulmesı ıçın bu çatı
altında katkı koymaya devam ede-
ceğız DGM'ce DEP'lı mılletvekılle-
rıne venlen bu cezalar yenı bır du-
rumun başlangıcıdır Tum sıyasılen-
mızın yenı bır durum değerlendır-
mesı yapmalarının elzem olduğu
ınancındayız Bunu yaparken, geç-
mışı telafı eden, yaraları sarmayı
amaçlayan bır yaklaşımın one çıka-
nlması, yurtseverlık gorevıdır"
1993 yılı sonlarında adı geçen
mılletvekıllerı, Doğu ve Guneydoğu
kokenlı 40 kadar mılletvekılı ıle or-
tak toplantı duzenlemış, "Sorunun
çozum yerı parlamentodur" sapta-
masını yapmıştı
Bu sureçte DYP'lı Fırat partısın-
den atılma aşamasındayken ıstıfa
etmıştı
Gerçekten de bugun ızlenen polı-
tıkaları bır kez daha gozden geçır-
mekte yarar var
'ÇÖzemezseniz çözeriz'
Davanın dış boyutunun nasıl sey-
redeceğı daha ılk gunden bellı oldu
Duruşmayı ızleyen Batılı mılletvekıl-
len ve ınsan hakları kuruluşlarının
temsılcılerı kamuoyu oluşturmaya
başladılar bıle Asıl onemlı açıklama
ABD'den geldı ABD Dışışlen Ba-
kanlığı "resmı" açıklama yaparak,
davanın sonucundan duyduğu kay-
gıyı dıle getırdıkten sonra şu tumce-
ye yer verdı
"Turkıye'nın dostu ve muttefıkı
olarak sorunun çozumü ıçın her
tuhu yardımı yapmaya hazınz "
Bu tumcenın Ingılızcesı şu
"Çozemezsenız, çozenz "
Davanın bıtmedığını, aksıne yenı
başladığını dun de vurgulamıştım
"Başlangıcın" bır boyutu da Yargı-
tay aşaması Bu konuda en "etkıle-
yıcı" açıklama DGM Başsavcısı
Nusret Demiral'dan geldı
"Bu ceza bunlara az Şehıtlenn
kanı yerde kalmıştır"
Bunu soyleyen bır sıyasetçı değıl,
hukuk devletı olan Turkıye'nın bır
hukukçusu
Demıral'ın bu değeriendırmesınde
yalnız olduğunu sanmıyorum Emı-
nım kı Turkıye'de Demıral gıbı du-
şunenler az değıl Ama şoyle bır ta-
rıhe bakalım, çevremıze aıle dostla-
rımıza bakalım kınle ne çozulmuş?
Kın ve nefret ağacının vereceğı
meyveler kurşundan daha olduru-
cudur Bugunlerde yenmemız gere-
ken uç duşman var
- Kın, ofke ve umutsuzluk
Bu duşmanları oncelıkle, sıyaset-
çıler ve hukukçular yenmelı
Yazıyı Fransız devlet adamı Car-
dınal de Richelieu'nun "Sıyası Va-
sıyetname "sınden bır tumce ıle
noktalayalım
"Bır ınsanın ıçınde ıntıkam alma
arzusu varsa, onu ış başına getır-
mek, bır delının elıne kılıç vermek-
ten farksızdır"
DEP kararına tepki 'Sözde adalet'
• Baştarafı I. Sayjada
olaylar olduğunu kavdeden Cumhurbaşkanı
"Bunlar savcılann derecatından geçmiş. TBMM
kendı ıradesiyle dokunulmazlıkları kaldırmıştır.
Turkiye'de partiter ilk kez kapatılmıyor. \ra rejim-
ler donemindeki en buyuk kusur, Anayasa Mah-
kemesi'nin bir kenara bırakılmasıdır" goruşunu
dıle getırdı DEP olavında da mahkemenın ozgur
ıradesıvje kararverdığını ka>deden Demırel **Bi-
zinı istediğimiz sistemin çalıştırılmasıdır. Sistcm
çalıştığı zaman şeriatın kestiği parmak atımaz"
dedı
Demırel. venlen cezalara ılışkın değerlendır-
mesının sorulması uzenne de şunlan sovledı
"Şimdi ben bunlara 'az ceza venlmış" diyemem.
O zaman yargıç konumuna düşerim. C, ok ceza v e-
nlmış ındırın de diyemem. Bu kararlarla ilgili
temyiz ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi yolu
açıkfır. Kimsenin feryat etmesine gerek yok. Tur-
kiye'de mahkemtier. hukuk var, savunma hakkı
açıkür. Ne kimsenin yaptığı y anına kâr kalacak, ne
de kimse haksız yere, suçsuz olduğu halde suçlu sa-
y ılacak. A\ rupa, bana y a da herhangi bir makama
itiraz için geldiği sırada, onlan oraya koyanın ben
olmadığımı da bilmesi lazım. Eğer onlan oraya ben
koymuş olup da sonra çıkarırsam, asıl vahim dii-
şunce budur. Ne zannediyorlar Turkiye'yi? Hiç
kimse Tiırkiye'nin yakasına yapışıp, bir şey yap-
maya kalkamaz."
'Temyiz yolu açıkür'
Başbakan Tansu Çiller. Başbakanlık Basın Mer-
kezı aracılığıvla oncekı akşam saatlerınde basın-
yayın organlarına fakslanan açıklamasında Tur-
kıye dışındakı dığer bazı Avrupa ulkelennde de te-
ronst orgutlerle ılışkılen nedenıyle mahkûm olan
parlamenterler bulunduğunu vurguladı
Isım vermeden, çok sayıda parlamentenn ya-
sadışı ETA orgutuyle ılışkılerı olduğu gerekçesıy-
le mahkûm edıldığı Ispanya omeğını anımsatan
Çiller, dava sonucuna ılışkın şu değerlendırmeyı
vaptı
"DGM, yargılanmakta olan 8 eski parlamenter
hakkında bugiın hukunı vermiştir. Savcı, bu 8 par-
lamentenn teroristlere y ardım etmekte olduğunu
ve bir teror orgutu olan PKK ile ılişkileri bulundu-
ğunu iddia etmişti. Mahkeme. 8 pariamenterden
2'sını tahliye etıııiştîr. Dığer 6'sını 1S ila 15yıl ara-
sında hapis cezalarına mahkûm etmiştir. Yargı-
tav'a ve daha sonra gerekirse \vrupa İnsan Hak-
ları Komisyonu'na temyiz ve başv uru volu açıktır
\v rupa Konsey i uvesi ulkelerin ba/ılannda da par-
lamenterierin mahkûm olduğu gorulmuştur. Bır
\\ rupa ulkesinde de 3'ten fa/la parlamentenn bır
terorist orgutle ilışkileri dolay ısıyla mahkûm ot
duklan bilinnıektedir."
Doğu \e Gunevdoğu Anadolu Bolgesı nden
Kurt kokenlı 33 mılletvekılınden oluşan "İnisiva-
tif Grubu" adına açıklama vapan > mılletvekılı
"gelinen noktanın kcndilerini umutsu/ vc karam-
sar)ıkiçineittiği"nı bıldırdıler SHP Sıvas Mıllet-
vekılı Ziya Halis. ANAP Van Mılletvekılı Şerif
Bedirhanoğlu. RPSanlıurta Mılletvekılı İbrahim
Halil(.elıkve Erzurum Bagımsız Mılletvekılı Ab-
dulmelik Fırat tarafından yapılan ortak açıklama-
da
"DGM'ninverdiğibu karar Türkiye'deyaşay an
hemen herkesi, yani Cumhurbaşkanı'ndan sade
vatandaşına kadar herkesi duşundurmelıdir.
DGM'ce DEP mılletvekillerine veriten bu cezalar
ve karariar, veni bir durumun başlangıcıdır. Bu
duruma gelinmesinden son derece uzgunüz" de-
nıldı
SHP Grup Başkanvekılı Ercan Karakaş ıle ba-
zı mılletvekıllen duzenledıklen basın toplantı-
sında. DEP davasında venlen karan eleştırdıler
Karakaş, DEP'ın kapatılması ve mılletvekıllennın
ağır cezalara çarptırılmasının terorle nıucadele>e
hıçbır katkisi olmayacağını vurguladı
SHP Genel Sekreterı Fikri Sağlar. dun duzen-
lcdığı basın toplantısında vargının verdtğı karara
saygılı olduklannı, ancak karardan uzuntu duy-
duklannı sovledı
Sosyalıst Devnm Partısı nce yapılan açık-
lamada da. karar. "halkın iradesinin cezalandınl-
ması" olarak nıtelenerek. bağımsiz yargı organ-
lannırı uluslararası \asal belgelenn gensınde kalan
davalara bakması çağrısında bulunuldu
lşçı Partısı Adana II Orgutu de yaptığı yazılı
açıklamada mılletvekıllenne venlen hapıs
cezasının "duşüncenin suç olmaya devam ettiğini
gosterdiğini" belırttı Açıklamada a>nca,"Farklı
duşuncelere tahammul edemeyen parlamentonun,
duşunceozguriuğunekarşıtutumuylademokrasiyi
tesis etmesi mumkun değil" goruşu sav unuldu
• Baştarafı 1. Sayjada
nuşma haklannı kullanmak iste-
dikleri için cezalandınlmışlardır.
Turkiye, onlan aflcdcrek ve on-
lann paıiamento uyeliklerini ye-
nileme yoluyla vaptığı adaletsiz-
lığı onaracaktır" dedı
Amerıkan basınının onde ge-
len gazetelerınden "The \\as-
hington Posf haberı dış haberler
ekının dorduncu saytasında
manşetten duvururken Ingılız
basınında genel olarak serılen
hapıs cezaları agır bulundu ve
Turkıve ıle Avrupa nın arasını
bıraz daha açacak bır gelışme
olarak değerlendırıldı Fransız
kıtle ıletışım araçları ıse soz ko-
nusu kararı eleştırdı ve bunun
"sozde adalet~ın bır sonucu ol-
duğu goru^une >er verıldı Rus-
va'da da Segodnya gazetesi
"DEP'in eski uyelerinin bolucü-
luk ve PKK'ye silah yardımı yap-
makla suçlandığını" du> urdu
ABD nın The Washıngton
Post gazetesi. Ankaraçıkışlı ha-
bennde "Türkiye, 8 millerveki-
lini terorist gruplarla bağı oldu-
ğu gerekçesiyle hapse mahkûm
etti" başlığını kullandı Gazete-
nın habennde mahkeme karan-
nın "Turkiye'nin demokrasi yo-
lundaki çabalanna darbe v urdu-
ğu" sav unuldu
Turkıye'nın Kun sorunuy la ıl-
gılı olarak dışarıdan yoneltılen
eleştınler karşısında hdssas dav -
ranmaya başladığı vurgulanan
haberde. Turkıye'de "Kurtsoru-
nu yok, sadece terorizm sorunu
\ar" goruşunun haktm olduğu
anlatıldı Haberde PKK nın sı-
vıl halka ve oğretmenlere vone-
lık teronst saldırılanna da atıfta
bulunuldu Washıngton Post.
DEP'lı mılletvekıllennın hapıs
cezasına çarptınlmalannın. Tur-
kıye'nın Batı ıle olan ılişkılennı
Karara çifte temyiz
AıNKARA (Cumhuriyet Burosu) - Ankark
Devlet Guvenhk Mahkemesf nın (DGM)
eskı DEP mılletvekıllen ve Şırnak
Bagımsız Mılletvekılı Mahmut Alınak
hakkında verdığı mahkumıyet kararlan
venlen cezalan az bulan ve "vatana
ihanet"!>uçlamasıyla "idam cezası" talep
eden DGM Başsavcısı INusret Demiral'ın
yanı sıra sanık avukatlan tarafından da
temyiz edılecek
Ankara 1 No'lu Devlet Guvenhk
Mahkemesı'nce (DGM). 3 yıl 6 ay ıle 15
yıl arasında değışen ağır hapıs cezalarına
çarptınlan DEP kokenlı eskı
mılleuekıllennın bu cezalan almasında
Ekım 1991'dekı mılletvekılı genel
seçımlen oncesı vaptıklan konuşmalardan.
PKK lıden Abdullah Öcalan'dan talımat
almava kadar bır dızı olav belırleyıcı oldu
1 No'lu DGM'de 3 ağustosta başlavan ve 5
a> suren yargılama sonunda, oncekı gun
toplam 89 5 vıl ağır hapıs cezasıyla
sonuçlanan DEP davasında Ahmet Turk,
Leyla Zana, Hatip Dicle, Orhan Doğan ve
Seİirn Sadak'ın 15'er vıl ağır hapıs
cezasına çarptınlmasında belırleyıcı olan
unsurlar, mahkeme kararında şoyle yer
aldı
1- Aynlıkçı slogan atmak: Ekım 1991 vılı
mılletvekılı genel seçımlen oncesı PKK
bayrağı altında "Biji Apo, Biji PKK, Vur
Geriüa \ur Kurdistan'ı Kur" ve benzerı
sloganlar eşlıgınde konuşmalar yapmak
yığınlan galeyana getırmek ve devlet
otontesını zaafa uğratmak
2-TBMM'deki yemin töreni: Kasım
1991 'de TBMM*'dekı yemın torenme PKK
bayrağını sembohze eden san, kırmızı ve
yeşıl renklı aksesuvarlarla gelmek. Kurt
halkı tanınmadığı gerekçesiyle yemın
etmek ıstemedıklennı açıklamak
3- HEP ve DEP kongreleri: HEP ve DEP
kongrelennde Turk bayrağı yenne PKK
bayrağının asılması, Istıklal Marşı'nın
okunmaması ve Turkıye Cumhunyetı
devletının ışgalcı ve duşman olarak
tanımlanması
4- Koruculan tehdit etmek: Doğu ve
Guneydoğu'da devletıne ve mılletıne bağlı
aıle buyuklerı ıle devletın yanında hızmet
eden koruculan tehdit ederek PKK
orgutune katılmalannı ve gereklı yardımı
sağlamalarını ıstemek
5- Orgut militanlannı ev lerinde
banndırmak: PKK orgutu militanlannı
evlennde banndırarak muayene ve tedav ı
gıderlerını devlet butçesınden karşılamak
6- PKK adına bildiri yayımlamak:
Uluslararası plattormda teror orgutu olarak
kabul edılen PKK adına deklarasyon ve
bıldırı yayımlamak. Turkıye Çumhunyetı
devletı aleyhıne y urt dışında PKK yanlısı
propaganda y apmak
7-Öcalan'dan talimat almak: PKK lıden
Abdullah Ocalan ın vurtdışındakı
karargahına kadar gıdıp, kendısıyle
goruşme yapmak ve Öcalan'dan telefonla
talımat almak Sılahlı çete nıtelığındekı bu
orgutun paralelınde >oğun eylemlerde
bulunmak
Alınak \e Sakık
Ankara I No'lu DGM'nın karannda. 3'er
yıl 6 şar ay ağır hapıs ve 70'şer mılyon lıra
ağır para cezasına çarptınlan Şırnak
Bagımsız Mılletvekılı Mahmut Alınak ıle
eskı mılletvekılı Sırn Sakık Ia ılgılı
mahkumıvet gerekçesı "Turkiye
Cumhuriyeti devletinin ulkesi ve milletiyle
bolunmez butunluğu aleyhinde yazılı ve
sözlü propaganda yapmak" olarak
belırtılırken eskı mılletvekılı Sedat
Yurtdaş hakkında da şu deöerlendırme yer
aldı
"Yasadışı silahlı çete niteliğindeki PKK adlı
orgütiın uluslararası platformda meşru
gonıntu verilmesi amacıvla voğun çaba
sarfetmek. bu konuda açıklamalarda
bulunmak; 26.7.1992 gunu Hakkân ili
HEP il binası onunde toplanan halka,
Kırsalda faalıyet gosteren kardeşlenmıze
yardımcı olun Onlann da amacı halkımız
ıçındır Onun ıçındır kı zor şartlarda
mucadele vermektedırler" diye konuşma
yaparak, orgutun eleman sağlaması
konusunda telkinde bulunmak."
DGM'nın karannda, çok sayıda klasorden
oluşan dava dosyasının onemlı bır
bolumunu kapsayan PKK'lı ıtıratçılann
ıfadelennın yer almaması dıkkatı çektı Bu
durum. mahkemenın ıtırafçıların
ıfadelennı kanıt olarak kabul etniedığı
yorumlanna yol açtı
DGM karannın Ankara DGM Başsavcısı
Nusret Demiral ıle sanık avukatlan
taratından ayrı ayn temyiz edıleceğı
bıldmldı Sanık avukatlarının. temvıze
gerekçe olarak. savunmanın kısıtlanmasını
ve delıllenn araştınlmamasını
gostereceklerı kaydedıldı Demıral ıse
DGM nın karannı yetersız ve hatalı
bularak yıldınm hızıyla karan ontekı gun
temyiz etmıştı
Bu arada ANAP Genel Başkan Vardımcısı
Şadan Tuzcu da yargı karannın
tartışılmamaM gerektığın belırterek DGM
Başsavcısı Demıral'a tepkı gosterdı
Tuzcu, Demıral'ın cezayı az bulduğuna
ılışkın açıklamasınt eleştırerek bunun
mahkemeve ve temyiz başvurusunun
yapılacağı \argıtay a baj>kı nıtelığı
taşıdığını savundu
Tuzcu "Demirarm
açıklamasını,Başbakan Çiller'ın DEP'i
kapattım, RP'vi de kapatınm sozleri kadar
garipsedim. Hakimin takdiri vardır ve
hukuki yollar açıktır" dedı
Karayalçın hn
atama açmazı
ANKARA (Cumhuriyet bürosu) -
Koalısyon ortaklan DYP ve SHP
temsılcılennın dün yaptıklan
toplantıda, terorle mucadele yasa
tasansı ıle ılgılı son karann 13 arahkta
venlmesı kararlaştınldı Bu gelışme,
Dışışlen Bakanlığı önenlen Onur
Kumbaracıbaşrnın, yanıtını tasannın
Meclıs'e gelmesıne bağlaması
nedenıyle SHP iıden Murat
Karayalçın'ı açmaza duşurdu Dışışlen
Bakanlığı ıçın anayasada ongorulen
vekalet suresının 12 arahkta sona
enyor Bu durumda Karayalçın,
tasannın durumu netleşmeden atama
önensı yapmak zorunda kalacak
olumsuz yondc etkıleyeceğını de
sav undu
Cezalar ağır'
Genel olarak Ingılız basını. ve-
nlen hapıs cezalannı ağır buldu
Indcpendent gazetesi "Türkiye,
Kurt millervekillerini hapsettı"
başlıklı haberınde şu goruşlcre
ver \erdı "Bu cezalar Turki-
ye'nin Avrupa ile butunleşmesi ve
yabancı ulkelerdeki imajına yar-
dımcı olmayacaktır." Tımes ga-
zetesının "Kurt milletvekilleri
ıdamdan kurtuldu" başlıklı ha-
bennde şovle denıldı "DGM,
Kurt millervekillerine idam ceza-
sı vermekten kaçındı. İçlerinde
sadece Orhan Doğan, PKK ıle
doğrudan ilişkili goruldu. Dava-
dan vazgeçilmesi için dış dunya-
dan yöneltilen çağnlar, Turkı-
ye'de, yargının bağımsızlığına
müdahale oterak goruklü."'Guar-
dıan da ı>e "Turkler, Kurt millet-
U'killerinı 15 v ıl hapsedıy or" baş-
lıklı haberde DFP davdsıdan
"Son donemde Turk hukuk tari-
hinde gorulen en tartışmak dav a"
dı\c soz edıldı İdam cezası ve-
nlmemesi konusunda da şu yo-
rum vapıldı "İdamcezasına ra-
mak kala venlen cezalarda, bir
olasılıkla \menkan Dışışlen Ba-
kanlığı ve FransaC umhurbaşka-
nı Mitterrand'nın mudahalesi rol
oynadı. \ncak hapis cezalan Ba-
tılı gozlemciler arasında tepki
uyandırdı." Fransız kamu T\ "si
"France2"nın oncekı gecekı gu-
nun son haber bultenınde
DGM nın dışulkelerdengelmış
çe^ıtlı "yumuşama"gırışımlen-
ne "kulak asmadığı" belırtıldı
Fransanın onde gelen sol eğı-
lımlı gazetelerınden Lıberatıon
eskı bırdevımı kullanarakbınn-
cı saytasınddkı manşetınde
"Turkiye, Kurt miHetvekiHerini
Bastille'e soktu" dedı Bastılle
bılındığı gıbı 1789 \ılında dev-
nm yanlılan tarafından ışgal edı-
lırken kralıvet yonetımının bır
hapıshanesı durumundaydı Bu
cezaevı 2 yuzvıldan berı yok
edıldı
Bırıncı sayfasindakı manşetı-
nın yanı sıra ıkı savfasinı
DGM'dekı dava ıle Kurt sorunu-
na ayıran gazete "Turk adaleri-
nin cezalandırmay ı surdurdüğü-
nıi" vazdı ve çok sert ozellıkle
Başbakan Tansu Çiller'e karşı
alaycı bırşekılde. "mucizedeğil,
ancak çok kötü bir uzlaşma kay-
dedildi"dedı Lıberatıon Dıyar-
bakır çıkişlı dığer bır roportajda
Guneydoğudakıduruma yakla-
şık bır sayta ayırdı Gazete,
DGM tarafından venlen karann
"hukıimeti guç duruma soktu-
ğuna" dıkkat çektı
Fransa nın dığer onemlı bır
gazetesi olan sağeğılımlı Le Fı-
garo da DGM taratından "siya-
sal bir karar" v enldığı goruşunu
kaydettıkten sonra ıddıaname-
nın "en son anda değiştirilmesi"
sonucu "aynlıkçılık"gerekçesı-
nın gen çekılerek "silahlı bir çe-
teye mensup olup ona yardım"
şeklıne sokulduğunu yazdı ve
bunun "PKK ile temas" anlamı-
na geldığını ızah ettı
Cezalar umut kıncı
Danımarka basınında ıse DEP
davasında venlen cezalar. hem
hukumet hem de basın tarafın-
dan tepkıyle karşılandı Danı-
marka Dışışlen Bakanı Niels
HelvegPetersen mahkeme kara-
nnı "Turkiye'dedemokratikbir
gelişme için çaba gosteren gıiçler
açısından umut kıncı bir gelişme
olarak" değerlendırdı Danımar-
ka Parlamentosu Hukuk Komıs-
yonu Başkanı Bjorn Elmquis de
mahkeme karannın Turkıye'nın
Av rupa Insan Hakları Sozleşme-
sını cıddıye almadığının açık bır
gostergesı olduğunu sovledı
OLAYLARIN
ARDENDAKİ
GERÇEK
• Baştarafı 1. Sayfada
manda erken seçım ıçın yenı
bır takvımı de başlatmış ola-
caktır Alınak'ın mılletvekıllı-
ğının duşurulmesı durumun-
da boş sandalye sayısı 23'e
yukselecek ve ara seçım zo-
runlu hale gelecektır Anaya-
sanın 78'ıncı maddesı, hu
durumda, ara seçımın uç ay
ıçınde yapılmasına karar ve-
rılmesını ongormektedır
Başta DYP olmak uzere
erken seçıme karşı çıkmış
olan partılerın boyle bır so-
nuç karşısında nasıl davra-
nacakları merak konusudur
Ortaya TBMM'nın saygın-
lığını bır kez daha gundeme
getırecek bır durum doğa-
caktır
84'uncu madde uyarınca
Alınak'ın uyelığının duşurul-
mesı ıçın oylama yapılarak
erken seçım yolu da açılmış
olacaktır Dosyanın
TBMM'ye ulaşması ıle gun-
deme ahnması arasmdakı
sure ara seçım takvımı ıçın
de onem taşıyacaktır
• • •
Wâshington
H Baştarafı 1. Sayfada
Bırvetkılı "Kurtkokenlimillet-
vekilleri uzennde baskı kurmakve
Kurt partisinin sivaset yapmasını
engellemeve çalışmak. Kurt soru-
nunun uluslararası platforma kay-
masına daha fa/la hızmet edivor"
dedı
Eskı DEP'lıler hakkında venlen
karar, ABD başkentınde Kongre
ve vonetım çe\ relerınde ılgıvle ız-
lendı Ba^ından ben olduğu gıbı
Kongre ve ınsan hakları orgutlerı
eskı DEP lıler hakkında Ankara
DGM nın sereceğı kararı oğren-
mek ıı,ın erken saatlerde Turkıye
ıle telefon bağlantısı kurdular
Kongre de Avrupa Guvenlık ve
tşbırlığı Konterdnsı'nın (AGİK)
kararlarını ızlemekle gorevlı Hel-
sınkı Gozlem Komısyonu nun
başkanı olan Arızona Senatoru
Demokrat Partılı Dennis De Con-
cini. bır basın toplantısı duzenledı
Ekım av ında Kurt sorunu konu-
sundakı endışelennı bır mektupla
Başbakan Tansu Ç iller'e gonderen
\ e Kongre de Turkıve alev htarı her
vasa tasarısina ımza koymakla ta-
nınan senator De Concını "Turk
ordusu Gunevdoğu'da kovlerı
bombalamavı, vakmavı ve boşalt-
mavı surduruvor. Turkıye'nın gü-
nevdoğusunda ınsan haklan ihlal
edılırken nasıl olur da Turkive'nin
lıderlen Bosna'da ınsan haklan ih-
lallennden sozedebılıyoriar" dedı
Bırkav gun oiKeden duvurulan
basıntoplantısı Kongre bınasında
duzenlendı Toplantıvı ızlevenler
arasında uluslararası ınsan hakla-
ıı orgutlerının ust duzev yetkılıle-
rının vanı sıra Turkıve nın V.as-
hıngton Buvukelçılığımusteşarla-
ı ından NamıkTan ıle PKK ıçın ça-
lı^malar \aptığı ıddıasısla Turkı-
ve nın hakkında ABD ve bırçok
deta nota verdıgi Kurt- Amerıkan
enformasvon kuruluşu vonetıcısı
Kani Gulam da vcr aldı
Senator De C oncını DGM ka-
rarlarının Turk demokrasisı i(,ın
uzucu bır kılometre taşı olduğunu
\urguladığı aı,ıklamasinda "Tur-
kiye'nin demokratik ilkeleri dunya
standartlanna geDrilmeden. Turkı
lideıieri ulkelerini demokratik ul-
keler arasında gormeyi bekleye-
mez" dıve konuştu
ABD Dışışlen Bakanlığı sozcu-
lerınden Chrıstıne Shelley ımzalı
bırsavfauzunluğundakı açıklama-
da "8 milletvekilının boluculuk
propagandası yapmak. silahlı çete-
lere uye olmak ve bu çetelere yar-
dım etmek sebebıvle suçlu oulun-
malanna ılışkin karan oğrenmek-
ten derin kay gı duy maktayız"den-
dı
Dışışlen Bakanlığı nın açıkla-
masında Insan Haklarından So-
rumlu Bakan \ardımcisiJohnSlat-
tuck un Turkıve ve yaptıgı zıva-
retlerde Leyla Zana ve Ahmet
Turk'le goruştuğu eskı Dışışlen
Bakanı Mumtaz Soysal'la bır ara-
v a geldıgınde de y argılamanın açık
ve taratsız bır şekılde vapılmasını
sov ledıgı hatırlatılarak "Buna rag-
men, sav unma av ukatlanna yeter-
li delil sunma olanağı verilmediği
yolunda haberler alındığı" belırtıl-
dı
Brezüyah
I Baştarafı 1. Sayfada
kı oldu Brezılya Devlet Başka-
nı Itamar Franco. Jobım'ın aıle-
sıne bır telgraf gondererek baş-
sağlığı dıledı Brezıly a nın, ken-
dını yaşama ve ulkesının kulru-
runeadamışbırsanatçıyı yıtırdı-
ğını belırten Franco. "Tekavnn-
tumuz şarkılannın Brezilyalıla-
nn belleğinde ve gelecek kuşak-
lann yaşamlannda y aşamay a de-
vam edecek olması" ıfadesını
kullandı
Gaz ve samba kanşımı 'bossa
nova'nın yaratıcılarından bırı
olarak nıtelendınlen Jobım kırk
yılda dort yuzu aşkın şarkı bes-
teledı Şarkıları aralannda
FrankSinatra'nın da bulunduğu
unlu şarkıcılartarafından seslen-
dırıldı Aynı zamanda bır pıya-
nıst ve şarkıcı da olan Jobım Sı-
natra'nın son zamanlarda yaptı-
ğı 'Duets' adlı albumunde sanat-
çıya eşlık etmıştı