Katalog

ŞKAS-IIV11994 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMI loıtrat borsasına doğru • İZMİR(AA)-İzmir T ıcare: Borsası. kurulması jjlanlanan kontrat borsası ile ilgili olarak altyapı çalışffialarını 4 adet dev ekran alarak başlatıyor. lzmir Tıcaıet Borsası Yönetim Kurulj Başkanı Hasan Özmea, borsada işlem gören mallann fiyatlannı gösteren rnevcut Reuter ekranlara 4 yeni dsv ekran daha ilave çrderel. fızibilite çalışmaları şürdürülen kontrat borsasına ilk adımı atmış olacaklannı söyledi. 'Tariş piyasa fiyatı uygulamalı' I • tZ.VIİR(AA)-Tariş'e piyasa fîyatlanndan pamuk alma yetkisi verilmesi istendi. Türk-Iş 3. Bölge Sorumlusu Mustafa Kundancı. Tariş'in, piyasanın iltında fiyat verdiği için pamuk alamama durumuyla karşı karşıya kaldığını, bunun devam etmesi halinde. hizmetin durma noktasına geleceğini ve 4 bin 500 rççinin işsiz kalacağını öne sürdü Kundakçı, Koop-tş, Jek Gıda-Iş, Teksif ve Türk Weta) Sendikası'na üyeTariş işçileri \e 130 bin ortagının, kurumun pamuk alımı •yapamaması yüzünden, işletmeler atıl kalacağı için, . ror durumda kalacağını savundu. Ford Escoıt'ım modeli '•İstanbul Haber Servisi- -Sabancı Grubu'nun. Japon /fartaklığıyla Türkiye "de lüretimine başladığı -iToyata'nın ardından, Koç Grubu'na bağlı Otosan'ın ABD'nin dünyaca ünlü . ptomobil üreticisi Ford ile sürdürdüğü ortaklıkla Türkiye pazarında müşterilere sunulan otomobil zincirine >eni bir halka daha eklendi. Ford Escort'un yeni modeli CLX l.8 önceki ak^am Svvissotelde gerçekleştırilen toplantıda basına tanıtıldı. Ford'un 480- S50 milyon lira arasında ». egişen fiyatlarla satılacağı behrtildi.(Fotoğraf: MUHARREM AYDIN) Erzincan'ai.5 trilyonluk yatınm • ERZİNCAN(AA)- Erzıncan Valisi Recep jYazıcıoğlu, 1994yılında Erzıncan'da bir trilyon 586 milyar tutannda 612 projeye hayatiyet kazandınldığını söyledi. Yazıcıoğlu. 1992 depreminden sonra devletin yaptığı en büyiik yatınmlar sıralamasında Erzincan'ın ikinci sırada yeraldığını belirtti. Yazıcıoğlu, şu ana kadar bir trilyon 586 milyar 152 milyon harcandığını, şehirdeki toplam yatınm bedelınin ise 4 trilyon lirayı bulduğunu söyledi. AŞTİ ihalesi ANKARA (AA) - Ankara • Şehirlerarası Otobüs IşletmeM (AŞTl) ile Türkiye Genel Otobüs tşletmeleri arasında. yeni otobüs 1 terminali ihale şartnamesinin 'bazı maddeleri üzerinde .knlaşma sağlandı. AŞTl lYönetim Kurulu üyesi İLevent Akçay. Türkiye'deki tüm otobüs firmalannın ' prgütlü oldugu dernek ve jcooperatifler ile AŞTl yönetimi arasında uzlaşma f,£ağlandığını söyledi. Güıtırük ^önetmeliğinde • ANKARA(ANKA)- Türkiye'ye geçici girişine ''izin verilen film çekme "inakineleri. sanayi kalıplan, 'l'büyük ınşaat makineleri ve ^'kazı araçlanyla ilgili esaslar fVeniden düzenlendi. Resmi 'pazete'de yayımlanan '.'.değışikliğe göre yabancı ^film ve TV kuruluşlannın Türkiye'deki faaliyetleri için ,, getırecekleri film çekme ııfmakineleri ile alet, malzeme, jdekor. aksesuar ve boş rijfîlmlerle ilgili izinler TiPışışleri veya Kültür -pBakanlığı'nca verilecek. KİT'lerde ürün fiyatlan seçim öncesi frenlendi, ama ekim enflasyonu yüzde 9.5 YıDık enflasyon yüzde 136 •Ekim ayında, KİT ürünlerinin fiyatlannda olağan zamların yapılmamasına karşın, bir önceki aya göre, toptan eşya fiyatlan yüzde 6.9, tüketici fiyatlan da yüzde 9.5 oranında arttı. ANKARA (Cumhuriyet Büro- su)- Hükümetin. 5 nisanda aldığı istikrar önlemleri çerçevesinde. yılın ikinci yansı için öngördüğü toplam yüzde 20 oranındaki enf- lasyon hedefi tutturulamıyor. Ka- mu iktisadi teşebbüsleri (KİT) ürünlerinin fiyatlannda olağan artışlann yapılmamasına karşın ekim ayında, bir önceki aya göre toptan eşya fiyatlan yüzde 6.9, tüketici fiyatlan da yüzde 9.5 oranlarında arttı. Ekim aylan iti- banyla. 12 aylık enflasyon. toptan eşya fiyatlannda yüzde 136. tüke- tici fiyatlannda da yüzde 116.3 düzeyinde gerçekleşti. KİT ürün- lerinin fiyatlan, 4 aralıkta yapıla- cak ara seçim öncesinde yine tu- tuldu. Toptan eşya fiyatlan, ekim ayında özel sektörde yüzde 8.6 oranında artarken, kamu sektö- ründeki fiyat artışı yüzde 2.8 dü- Aylık enflasyon (Tüketici-DİE verileri ile) 24.7 cO 1993 1994 zeyinde kaldı. Hükümetin, yılın ikinci 6 aylık dönemi için öngördüğü yüzde 20 oranındaki enflasyon hedefi, son 2 aydır fiyatlardaki yüksek oran- lı artışlarla birlikte açığa düşüyor. Toptan eşya fiyatlannda yüzde 20'lik artış hedefienmesine kar- şın. temmuz ayında binde 9 gibi küçük bir oranda artan fiyatlar, ağustos ayında yüzde 2.7, eylül ayında yüzde 4.5 ve ekim ayında da yüzde 6.9 oranında yükselir- ken, 4 aylık fiyat artış oranları yüzde 16'ya ulaştı. Devlet fstatistik Enstitüsü'nün (DİE) verilerine göre, ekim ayın- da toptan eşya fiyatlan, 1994 yı- lının 10 aylık döneminde yüzde 116, 12 aylık ortalamaya göre yüzde 107 oranında arttı. Tüketi- ci eşya fiyatlan. yılın ilk 10 ayın- da yüzde 96.2, 12 aylık ortalama- ya göre de yüzde 97.7 oranında yükseliş gösterdi. Toptan eşya fiyatlan, sektörler itibanyla ekim ayında bir önceki aya göre, tanm üriinlerinde yüz- de 14.7, imalat sanayinde; özel sektörde yüzde 6.3, KİT üriinle- rinde yüzde 3.5 olmak üzere or- talama yüzde 5.5, madencilik sek- töründe; KİT üriinlerinde yüzde 2.6. özel sektörde yüzde 3 olmak üzere ortalama yüzde 5.5 oranın- da arttı. Tüketici eşya fiyatlannda. ekim ayında, bir önceki aya göre en yüksek oranlı artış yüzde 18.1 ile gıyim ve ayakkabı sektöründe gerçekleşti Aynı dönemde, tüke- tici eşya fiyatlan, gıda sektörün- de yüzde 13, ev eşyasında yüzde 4.9. sağlık sektöründe yüzde 1.5 . kültür ve eğitimde yüzde 3.4, ko- nut sektöründe yüzde 5.3 ve ulaş- tırma-haberleşme sektöründe yüzde 1.1 oranında yükseldi. Ekim ayında bir önceki aya gö- re tüketici eşya fiyatlannda en yüksek oranlı artış, yüzde 10.7 ile Ankara'da gerçekleşti. Fiyat ar- tışlannda Ankara'yı. yüzde 10.5 ile Malatya, yüzde 10.4 ile Bur- sa. yüzde 10 ile Antalya. yüzde 9.8 ile Istanbul izledi. Istanbul Ticaret Odası'nın 1985 bazlı Istanbul ücretliler ge- çinme endeksine göre ekim ayın- da fiyatlar yüzde 13.8 oranında arttı. İTO'dandün yapılan açıkla- maya göre ilk on aylık artış oranı yüzde 105.9'luk, 1994 ekim ayı bir önceki yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında yıllık artış oranı yüzde 118. l'i olurken ekim aylan itıbariyle yıllık ortalama ar- tış oranı yüzde 98.4 oldu.. 1993 yılı ekim ayındakı artışı yüzde 11.4, 1993'deki ilk on aylık artış oranı yüzde 61.5, ekim ayı bir ön- ceki yılın aynı dönemiyle karşı- laştınldığında yıllık artış oranı da yüzde 69.5 olmuştu. Koç Üniversitesi'nde düzenlenen sempozyumda uzmanlar uyardı: Yağmalamadan özefleştinne Ekunomi Servisi- Akademisyenlerin ortak görüşü başanlı özelleştirmenin ön koşulunun "güven verici bir hiikümet" olduğu yolunda. Koç Üniversitesi ve Tütünbank" ın ortaklasa düzenlediği "özelleştirme"konulu sempozyuma katılan bilım adamlan "özelleştireyım derken yağmalanma tuzağına düşmeyi önleme"nin son derece önemli bir kriter oldugunu \urguladılar. Koç Üniversitesi'nde dün düzenlenen sempozyumda konuşan Tütünbank Genel Müdürü Gazi Erçel.devletin 21. yüzyılda üstlenmesi gereken rolü, piyasa ekonomisi için gerekli önşartlan sağlamak, rekabeti arttıncı önlemler almak, girişimcilige olanak sağlamak. işçi-işveren ilişkisi gibi sosyal altyapıyı gerçekleştirmek olarak niteledi. Tütünbank Genel Müdürüne göre devlet tedarik ettiği mallann içine girmeli ancak üretimden kaçınmalı ve artık "kim kaliteli üretiyorsa o üretsin''mantığı tüm zihniyetlere yerleşmeli. ABD'de Dartmouth College'de öğretim görevlisi Dr. Dennis Logue ise özelleştirmeyi sadece mülkiyetin devletten özel sektöre geçişi olarak görmek yerine; devletın, rekabet şartlannı belirleyici, karar alınma aşamasında politik etkiyi minimize eden. teşvik ve yardım mekanizmalanndan anndınlmış şekilde bütçeyi hazırlayan, bir çok kademeden oluşan bir süreç olarak nitelenmesi gerektiğini savundu. Dünya ülkelerinden ve özelîıkle ABD'den özelleştirme örnekleri \eren Dr. Logue, hükümet politikalannın yatınmcı gözünde inandıncılığının da önemli olduğunu vurguladı. 1936 yılından beri yürürlükteki anlaşmaya tek taraflı son verdiler İtalya denizlerdeki eşitliği bozdu MEHMET DEMİRKAYA Türkiye ile yaptıgı deniz tica- ret anlaşmasını değıştırmek iste- yen İtalya. Türkiye'yi "eşit bay- rak''' statüsünden çıkarttı. İtalya limanlanna uğrayacak Türk ban- dıralı gemilerin çok daha fazla para ödemesi anlamına gelen ka- rara tepki gösteren armatörler. sorunun Ak- deniz'deki Türk ticaret filosunun güçlenme- sinden kaynaklandığını söylediler. ttalya Ulaştırma ve Denizcilik Bakanlı- ğı'nın Türkiye'yi eşit bayrak statüsünden çı- karmak yönündeki 23 Eyül 1994 tarih ve 5203499 sayılı karan ekim ayı başından iti- baren geçerli olacak. Liva Denizcilik ve Turizm Şirketi'nin or- taklarından Mustafa Karşılayan. Özbekis- tan'dan Japonya'ya, Iran'dan Nikaragua'ya kadar birçok ülkeye "eşit bayrak" statüsü uygulayan Italya'nın, Türkiye'yi statü dışı- na çıkartmasının anlaşmalara aykın olduğu- nu söyledi. •ttalya'nın Nikaragua'dan Özbekistan'a kadar pek çok ülkeye tanıdığı ayrıcalıga Türkiye için son vermesi, Akdeniz'deki Türk ticaret la İtalya, Türk limanlannda her tiirlii muafiyetten yararlanmak is- tiyor. Hangi ülke bö> le bir muafi- yet tanır. Onların amacı başka. Bizim filosunun güçlenmesine bağlanıyor Akdeniz'de koster niomuz çok Türkiye ise Italyan gemilerine halen eşit bayrak statüsü uyguluyor. Deniz Ticaret Odası Teknik Daire Başka- I güçlü. Küçük tonajlı gemileri- k iAkdeniz'de cirit atıyor. Ozellikle kış aylarında kötü ha- va>ayakalanan küçük gemiierimiz bir ko- i l i ki ş > y ç g nı Muzaffer Salim. Italya'nın Türkiye den ya gidip demirlemesi gerekiyor. bir takım ayncalıklar istediğini, bu ayncalık- lann yerine getirilmemesi üzerine böyle bir karar alındığını açıkladı. 1936'da yapılan an- laşma gereğince, şimdiye kadar Türk bandı- ralı gemilerin "eşit ba>Tak" statüsünden ya- rarlandığını belirten Muzafer Salim, daha sonra şunlan söyledi: "İtalya. anlaşma gereğince şimdiye kadar kendi gemilerine uyguladığı tarifeyi uygulu- yordu. Bunu kaldırdılar. Oda olarak Deniz- cilik Müsteşarlığına başvurduk. Haksız uy- gulamanın dü/eltilmesi gerektiğini belirttik. Henüz bir cevap gelmedi. Bildiğim kadany- Orneğin İspanya'ya gitmekte ojan bir gemi kötü havaya yakalanıp bir İtalyan koyuna sığındığında gelip hemen ceza \a- zacaklar. Ovelerimiz bu kara büyük bir tepki gösterdiler." Türk ve İtalyan hükümet yetkililerinin ko- nuyu görüşmek için 1995yılınınilkaylann- da masaya oturacağını belirten. Denizcilik Müsteşaryardımcısı Murat Uzun, Italya'nın 1936"da yapılan anlaşmayı "güncelleştir- mek" istediğini bu nedenle Türk bandıralı gemılere y üksek tarife uygulamaya başladı- ğını söyledi. ingiltere Posta tdaresi satışı iptal LONDRA (AA) - ingılte- re'de hükümet. ıktıdar grubun- dan (Muhafazakar Parti) gelen muhalefet üzerıne. PTT'nın 'P'sinı satma gırışimlerinden vazgeçti. Bu durum. Başbakan John Major için 'bir hezimet' olarak değerlendirilıyor. Bugün yapılan dramatık Ba- kanlar Kurulu toplantısında. partı içinden gelen muhalefet nedenıyle. tasanyı meclisten gecırecek hükümet çoğunluğu- nun olmadığı anlaşıldı. 20 ka- dar millen ekilinin tasarıy a kar- şı çıktıklan. bu konuda 2 mil- yon imzalı birdilekçeyi de ha- zırladıklan belirtiliyor. Başba- kan Major'ın Avam Kamara- sı'ndaki millet\ekilı çoğunluk sayısı sadece 14. Bu bakım'dan PTT'ninözelleştirilmesı konu- su. kamuoyunda hükümete du- yulan gü\en bakımından çok hassas bir konuyu te^kıl ediyor. Sonuç. John Major için. 'bü- yükyenilgi' sayılırken. özelleş- tirmenin öncülüğünü yapan Ti- caret Bakanı Michael Heseltine için de kötü puanlar venliyor. Hatta polıtikanın ön saflannda kalamayacağı belirtiliyor. Basın. Heseltine'ın böylece 'küçük düştüğünü' \urgular- ken. Heseltine da. tasanyı mec- listen geçirmek ıçın yeterli güç- leri bulunmadığını bildırdı. He- seltine. posta hizmetinin özel- leştırilmesi için ortaya konan üç seçenekten birıni destekli- yordu.John Major önderliğin- deki muhafazakar hükümet. posta dağıtım işlerini 1 milyar sterlıne (yakla^ık 55 trilyon li- ra) özelleştirmeyehazırlanıyor- du. Plansız tarım tüketiciyi vurdu YENİ ÜRÜN Pınar'dan tadımlık peynirler p ınar Süt, 20 gramlık ambalajlarda cheddar ve kaşar peynirini piyasaya sundu. Toplu tüketim birimlerine yönelik olarak üretilen peynirler özellikle seyahatlerde ve ayaküstü bir şeyler atıştırırken tercih ediliyor. Pınar peynirler, ambalajıyla birlikte buzdolabında bir yıl boyunca saklanabiliyor.B Fabmatik'in yedek paketi B aşer-Colgate, Fab ve Fabmatik'in formüllerini yeniledi. Fab ailesine ekim ayında katılan 3 kiloluk Fabmatik Yedek Paket, ekonomik olma özelliği ile tüketicilerin bütçesine hitap ediyor.H T anmda plansızlığın faturası tüketiciye çıkanlıyor. Kuru fasulye ve pirinçten sonra yeşil mercimeğin de rthal edilmeye başlaması, kuru bakliyata haziran ayından bu yana yüzde 300 zam gelmesine neden oldu. Haziran ayında toptan fiyatı 12 bin liraolan yeşil mercimek, tarım politikası eksikliği nedeniyle 45 bin liraya fırladı. Toptan fiyatı 15 bin lira olan nohut 45 bin liraya yükselirken, 20 bin lira olan barbunya 50 bine, 30 bin lira olan pirinç 45 bine, 40 bin lira olan fasulye 60 bine, 17 bin lira olan kırmızı mercimek 35 bine, 8 bin lira olan bulgur 14 bine çıktı. Tüketici, kahvaltılık yiyeceklere artık ilgi göstermiyor. Hızla yükselen fiyatlar karşısında tüketici talebinin yan yanya düştüğünü belirten esnaf, artık 50 gram zeytin ve peynir satmaya başladıklarını söylüyor.Kahvaltılık gıda maddeleri doyumluk degil, tadımlık oldu. Kahvaltılık iyecekler arasında en büyük artış geçen ay yüzde 45'le beyaz peynirde yaşandı. Eylülde 70 ile 140 bin lira arasında satılan beyaz peynir, ekimde 140-190 bin liradan alıcı buldu. Eylül ayında 72-95 bin lira olan yeşil zeytinin kilosu ekim sonunda 100- 140 bin liraya yükseldi. Sıyah zeytin eylülde 70-130 bin lırayken, ekim sonunda 120-170 bin lirayı buldu. Geçen hafta bin 700-2 bin liradan satılan yumurta bu hafta 2 bin 500 liraya kadar tırmandı. Kahvaltıda lüks tüketime giren gıda maddeleri cep boşaltıyor. Yeni kaşann fiyatı 180-220 bin liradan satılırken, eski kaşar 250-300 bin liradan alıcı bekliyor. Salam 250-300 bin, kavurma 300- 370 bin, sucuk 250-270 bin, helva 100-120, bin liradan alıcı bekliyor. Öte yandan kahvaltılık gıdalannın fiyatlarının artması, tüketiciyi alternatif arayışına itti. Geçen ay havalann soğumaya başlaması ile birlikte yufkaya ve una olan talebin arttığını belirten esnaf, tüketicinin peynir-zeytin yerine bu gıdaları tercih ettiklerini dile getiriyor. Son günlerde tüketimi artan yufkanın kilosu 25 bin liradan satılıyor. Kilosu 85-90 bin lira olan mantar, et ve tavuğa göre daha ucuz. Mantar tüketiminin gelişmemiş olması, fiyatların düşük seyretmesine neden oluyor. Toptancıya yaklaşık 70 bin liraya gelen mantann perakende satış fiyatı 80-90 bin lira arasında değişiyor. Yılbaşında 120-125 bin liradan satılan bonfilenin kilosu şu anda 220-250 bin lira arasında değişiyor. Kuzu but 80-95 bin liradan 170-200 bin liraya. dana kıyma 65-90 bin liradan 180-200 bin liraya yükseldi. Tavuk eti ise 37-45 bin liradan 90-94 bin liraya tırmandı. Şu günlerde sebze ve meyvede dönüşüm yaşanıyor. Yaz ürünlerinin yavaş yavaş mevsimı biterken, ağırlıklı olarak narenciye ürünler devreye giriyor. Son günlerde sebze meyve hallerinde farklı kalitede sebzeler bulunuyor. Fiyat ve kalite farkındaki en büyük uçurum domateste yaşanıyor. 15 bin liraya da 35 bin liraya da domates bulmak mümkün. Kasımda narenciye ürünlerin ucuzlayabileceği belirtilirken, kısıtlı miktarda üretilen turfanda sebze fiyatlannda küçük oynamalar dışında düşme görülmeyeceğı vurgulanıyor.lstanbul Sebze ve Meyve Hali'nde fiyatlar şöyle: Sivribiber 8-15 bin lira, dolmabiber 10-28 bin lira, patlıcan 10-16 bin, taze fasulye 25-35 bin lira, kamıbahar 15-20 bin lira, pırasa 5-7 bin lira, taze soğan 8-12 bin lira. • MÜTFAÖKAVURANFtYATUUi Pirinç Kuru fasulye Kırmızı mer. Yeşil mercimek Barbunya Nohut Bulgur Süt (1 It.) Peynir (kg.) Siyah zeytin (kg.) Yeşil zeytin (kg.) Reçel (kg.) Yumurta (tane) Dana kıyma (kg.) Kuzu but (kg.) Piliç (kg.) Bonfile (kg.) 1994Ocak 20.000 25.000 15.000 10.000 15.000 12.000 7.000 16-18.000 38-85.000 35-75.000 44-95.000 31-47.000 750-1.180 65-90.000 80-95.000 37-45.000 125.000 1994Kasım 45.000 60.000 35.000 45.000 50.000 45.000 14.000 28-32.000 140-190.000 120-170.000 100-140.000 80-85.000 2.000-2500 180-200.000 170-200.000 90-94.000 250.000 İŞÇİNİN EVRENİNDEN ŞÜKRAN SONER Şimdi Ne Yapacaklar? Kamu işçisi, sendikacı değilseniz, işçi alacakları ile ilgi- li yargı kararını. sıradan bir haber olarak alaılamışsınızdır. Başbakan Çiller'ın, danışmanlarının. Türk^lş yöneticileri- nin, sorumluluk duyguları kalmışsa uykularının kaçmış ol- ması gerekir. 600 bin kamu işçisinin hak edilmiş ücret ala- caklarının gaspedilmesine ilişkin aylar süren pazarlıklan, vardıklan anlaşma, 6 ay sonrası için bonolar, zorla atılan imzalar hukuken geçersiz. Selüloz-lş Sendikasının alacak- lı üye işçileri adına açtığı davada, yargı, zamanında öden- meyen sözleşmeden doğan işçi alacağının gecikme faizi ile ödenmesi gerektiğine karar verdi. Sakalımız yok ki sözümüz dinlensin, bu köşeden sayı- sız kez bunun olamayacağını anlatmaya çalıştık. Yürür- lükteki yasa ve hukuk düzenine göre, işçi için hak edilmiş alacağa dönüşmüş, enflasyon oranındaki ücret artışından vazgeçilemeyeceğinin altını çizdik. Zamanında ödenmez- se, alacağın banka faizi ile ödenmek durumunda kalına- cağını belirttik. Koskoca bir iktidar, onca uzmanı, danışmanı ile kendi- ni yasa, hukuk çiğnemekte hak sahibi gördü. 600 bin ka- mu işçisinin hakkını gaspetme suçuna, Türk-Iş'i de ortak etti. Türk-iş, işçi adına sözleşme hükmünü degiştirme yetkisi sendikasında bıle yokken, Türk-lş'in toplu pazar- lık hakkı zaten söz konusu değilken, kaç türlü hukuk çiğ- neyerek iyice batağın içine girdi. Yetmedi, bunu yapama- yızdiyen işçisi ve sendikasını, Harb-lş'in üyeliğini 6 ay sü- re ile askıya alarak cezalandırmaya kalkıştı. Hükümet işçiye hak edilmiş alacağı ile ilgili 6 ay sonra geçerli bono verdi. O da yetmedi, bonoların pul parasını işçiye ödetti. O da yetmedi, işçiden hak istemeyeceğine ilişkin belge istedi ve onun da pul parasını işçiden aldı. Hak edilmiş alacağı için, zorla verdiği vazgeçme imzası- nın hiçbir hukuki, yasal geçerliliği olmadığını bilmiyorlar mıydı? Şimdi hükümet, işçiye hak ettiği parayı vermeye- ceğim derken, gecikmeden doğan en yüksek banka fa- izi ile ödeme yapmak üzere, devleti büyük bir ek borç yü- künün altına soktu. Bunların hesabını kim verecek? Hü- kümet ve Türk-iş yaptıkları ile halkın, işçinin karşısına na- sıl çıkacak? Utanacak yüz, sorumluluk duyacak yürek mi varki?.. Doğrusu bu arada, suçlu imiş gibi sinmiş, başına ge- lenlere hep boyun eğen işçinin de ne yapacağını çok me- rak ediyorum: Hak, para onların, alırlar da, Çiller hüküme- tine, Türk-Iş yönetimine bağışlarlar da!.. Kamu işçilerinin ne yapacaklarını bekleyip göreceğiz. Ancak mühendis ve mimarlar haklannın peşine düşmüş- ler. Kamuda çalışan mühendis ve mimarlar bu düzene, kendilerine layık görülen çalışma ve yaşam koşullarına "yeter" demeye karar vermışler. Kamuda çalışan mühen- dis ve mimarlar TMMOB çatısı altında hak aramaya ka- rar vermişler. Uygulanan ekonomik politikalar, mühendis ve mimarian üretim sürecindeki konumlarına, üstlendik- leri sorumluluklara ve sahip oldukları eğitime uymayan bir düzeye indirmiş. Bütçe politikaları ve uygulamaları, kamu çalışanı sınıflar arasındaki dengeleri tümüyle bozmuş. TMMOB'nin girişimleri ile bugüne kadar hükümet düze- yinde yapılan uyarılardan hiçbir sonuç alınmamış. Bir dizi eyleme hazırlanan ve haklarını alıncaya kadar mücadele etmeye kararlı olduklarını belirten mimar ve mühendisler, ülkenin sanayileşmesi, kalkınması ve gele- ceğinin izlenen politikalarlagözden çıkarıldığını anlatıyor- lar. Üretimden gelen güçlerıni kullanarak hükümeti yola getirmeye, haksız ve onur kırıcı durumdan kurtulmaya kararlı olduklarını vurguluyorlar. Ünıversite öğretim üye- lerinden Sonra kamudaki mımar ve mühendisleri kapsa- yacak eylemlerie ülkenin karşı karşıya bırakıldığı ekono- mik ve sosyal çalkantılann hesabını kim verecek? Üniver- site öğretim üyelerinin hak arama mücadelesinde etkili ikinci hafta geçti. Haberieri dostlar alışverişte görsün bo- yutunda veriliyor. Oysa asgari habercilik ölçüleri içinde, bilim insanlarının en önemli işlevlerinden biri olan dersle- re girmemeleri. öğrencileri ile birlikte çeşitli etkinliklere katılmaları ne kadar önemli olaylar. Öğretim üyeleri, bilim insanı için utanç verici düzeye gelmiş ücretleri ve yoksul- laşmalarını, ücret kavgasmı yine de ön plana çıkarmama- ya çabalıyorlar. Bilimin, üniversitelerin, başta bilimsel özerklik, sorun- lar yumağının bütününe kamuoyunun ilgisini çekmeye çabalıyorlar. Skandallar ve paparazzilerie beslenen med- ya, bir ülkede bilimin boğulması ile gelişmişliğin boğul- ması arasındaki özdeşliği görmezlikten geliyor. Üniversi- teler, ülkeyi çağdaşlığa ulaştıracak lokomotif kurumlar olarak görülmek istenmiyor. Hükümet, üniversitelerden, bilim insanlarımızdan gelen çığlığa, medyanın da yardımı ile kulak tıkıyor. Ülkeyi azgelişmişlikte. daha geri bir yer- lere sürüklemeye yönelik bu ağır suçun hesabını kim ve- recek? Ve iki gündür yazılı basını, televizyonları Zonguldak'tan gelen bir heyet ziyaret ediyor. Her partiden belediye baş- kanları, meslek örgütleri, işçi, işveren temsilcileri ile Zon- guldak düzeyinde bir güçlü toplumsal dıreniş oluşturul- muş. Zonguldak madenlerinin, Karabük Demir Çelik iş- letmeleri'nin kapatılması ve Erdemir'in yabancı sermayeye blok satışına karşı oluşan bu direniş örgütlenmesi heyeti- ni, kararlılıklarını gören Demirel, onca yıllık politik deney- imi ile "Siz Zonguldak'ta Kuvayı Milliye'yi kurmuşsunuz" demiş. Sözcüler biraz acılı, biraz alaycı, "Çiller ve Karayalçın kararlılığımızı anlamadılar" diyorlar. Bu kez yola çıkariar- sa, bir noktadan dönmeyeceklerini vurguluyorlar. "Geçen sefer sadece maden işçisinin ücret kavgası vardı. Onu kazandık. Bu kez ücretten çok daha önemli, madenlen'n geleceği, Zonguldak'ın geleceği, Türkiye'nin enerjide dışarıya bağımlı kılınması ile bağımsızlığı tehdit altında. Bu yoldan geriye dönüş yok" diyorlar. Zonguldak, Karabük. Erdemir için için kaynıyor. Hükümet Zonguldak'ı ezerse, bu düzenin devamında bütün engelleri ezeceğini düşünüyor. Bizce çook yanılıyor. Bu büyük haksızlığın, bu büyük yanılgının hesabını kim verecek? C\e\ ve eceq ın GUNEŞ SİGORÎA