Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
15 EKİM1994CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
jstamülkelepi
Toplatmsı
• Ekonomi Servisi - Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliği
(TOBB), 5İ İslam ülkesine
mensup 300'ü aşkın özel
şektör temsilcisini
İstanbul'da bir araya
getirecek. Başbakan Tansu
Çiller'in açış konuşması ile
başlayacak olan "Islam
Ülkeleri Birinci Özel Sektör
Toplantısı", 18-19 Ekim
, 1994 tarihleri arasında The
Marmara Oteii'nde
yapüacak.
MESS35ya$ında
• İSTANBUL(AA)-
Türkiye Metal Sanayirileri
Sendikası (MESS), bugün
35. kuruluş yıldönûmünü
kutluyor. MESS Başkaru
Hulusi Çetinoğlu,
yıldönümü nedeniyle yaptığı
yazılı açıklamada, Türk
çalışma hayatında 35 yıl önce
yerini alan MESS'in,
işletmeler ve çahşanlar
arasında ahenkli bir ortamın
kunümasını, hak kavramı
çerçevesinde dengeyi
sağlayarak geliştirilmesini
hedefalmış bir müessese
olduğunu kaydetti.
Petrol ûpetimî
• GAZİANTEP(AA)-
Türkiye'nin petrol üretim
merkezi konumundaolan
Adıyaman'da, bu yılın 9
ayında, 8 milyon 100 bin varil
hampetrol üretildi. TPAO
Bölge Müdürlüğü
yetkililerinden aldığı bilgiye
göre, 14sahadaki 106
kuyudan, gûnde ortalama 30
bin varil hampetrol
çıkanlıyor. Yetkililer, en
yüksek üretimin Karakuş ve
çevresindeki sahalarda
gerçekleştirildiğini, bölgede 6
kuyuda da sondaj
çalışmalanrun sürdüğünü
söylediler.
açıyop
• BURSA(AA)-Tekel
işyerlerinde çaiışan Tek
Gıda-İş Sendikası'na üye
işçiler, 1 eylülden geçerü olan
toplusözleşme farklannın
faizi ile birlikte ödenmesi için
mahkemeye başvuracaklar.
Tek Gıda-İş Sendikası Bursa
Şube Başkanı Mahmut
Kanbal,yapügı açıklamada,
Tekel işçilerine
toplusözleşmeden doğan
farklannın 1 eylülden
itibaren ödenmemesi
nedeniyle, geciken her gün
için bankalann en yüksek
faiz uygulamasını talep eden
toplam 1.000 dilekçeyi Tekel
Genel Müdürlüğü'ne
gönderdiklerini bildirdi.
Esnaf ihracatı
• GAZİANTEP(AA)-
Devlet Bakanı Ayvaz
Gökdemir, Türk
cumhuriyetlerine esnaf ve
sanatkar götürmeyi
hedeflediklerini belirterek,
"Özlemimiz, Gaziantep
mucizesini Türk
cumhuriyetlerine taşımaktır"
dedi. Gökdemir, Türk
cumhuriyetlerine
götürülecek onlarca hizmet
bulunduğunu kaydetti.
Memur maaşlanndaki artış ve yatınmlar için fatura mükelleflere çıkacak
Bütçede mııııt ek vergüerde
ESRAYENER
ANKARA - Ekonomide ya-
şanan bunalımla birlikte yüzde
100'e ulaşan enflasyon ve deva-
lüasyon oranlannın bütçede
katrilyon dönemini başlatması-
na karşın, üretimde yaşanan
durgunluk nedeniyle 810 trilyon
lirada kalan 1995 yüı vergi geliri
hedefı, hükümeti yeni gelir kay-
naklan yaratmaya zorluyor.
Anayasa uyannca TBMM'ye
bugün sunulacak olan 1995 yılı
bütçe tasarısının ilk şeklinde 810
trilyon liralık gelir ve kurumlar.
70 trilyon lirahk da ek vergi geli-
ri hedefleyen hükümet. kaolias-
yonun SHP kanadının, memur
maaş artış oranının yükseltilme-
si ve yatmmlara aynlan ödene-
ğın artınlması >olundaki istegi
üzerine, kaynak arayışına girdi.
Maliye Bakaniığı yetkililerinin 3
gün boyunca yaptıklan çalışma-
lar sonucunda, 1995 yılında me-
mur maaşlannın. 3 aylık dilim-
ler halinde, enflasyon hedefleri
Bakanlar bütçeyi göremeden imzaladı
ŞEBNEM GÜNGÖR
ANKARA -Başbakan Tansu ÇiOer'in, bılgı
almakla yetinerek. hazırlanmasını bürokratlara
bıraktığı 1995 bütçe yasa tasansına, bakanlann
büyûk bölümü, görmeden imza attı. Anayasa
uyannca bugün TBMM Başkaniığı'na
sunulacak olan bütçe tasansı, özellikle SHP'h
bakanlann "hazırtamş yöntemidoyurucu değiT"
eleştirikrine neden olurken. Bayındırlık ve İskan
Bakanı Halil Çulhaoğiu'nun. yakın çevresine,
"Otoyol ve baraj yaürnnton için 20trilyon liralık
ödenek gerekiyor, ama Yük9ek Ptaniama Kuruiu
(YPK) bana 150 tnilyar lira ayırmış. Bu parayla
ne yapdır?" dıye yakındığı öğrenildi.
Anayasa gereği bugün TBMM Başkaniığı'na
sunulması gereken ve Meclis'e sunulmasına 3
gün kala, geçen salı günü yapılan Yüksek
Planlama Kurulu toplantısında son şekli verüen
1995 bütçe yasa tasansının, Bakanlar
Kurulu'nda görüşülmeden, geçen hafta elden
dolaştmlarak kabme üyeferine imzalatünldığı
öğrenildi. Bütçenin. gecmiş hukümetler
döneminin aksine, gunlerce süren dizi
toplantılaryerine, darkapsamJı görüşmeJer
sonucu biçimlendinlmesi ve son şeklini almadan
bakanlara imzalattıniması, siyasi cevrelerde
eleştiri konusu oldu. Pek çok bakan, yurtiçi ve
dışı geziler nedeniyle bütçe hakkında hiçbir bilgi
alamadan, tasanyı imzaladı.
doğrultusunda artınlması prog-
ramlarurken, yatınmlar için
aynlan ödenek miktanna da 50
trilyon lira ekJendi.
Koalisyonun DYP kanadının
muhalefeti üzerine, önceki yıl
yeni vergi tasansından çıkanlan
götürü usul vergi sisteminin ger-
çek usule dönüştürülmesı prog-
ramının gelecek yıl uygulamaya
konulması ve TBMM'de bekle-
yen "özel tüketim vergjs" ta-
sansının yasalaştınlması çerçe-
vesinde, 1995 yılı bütçe tasansı-
na toplam 60 trilyon liralık vergi
geliri hedefı eklendi. Tasanda,
bu yıl "bir defaya mahsus ola-
rak" konulan ek vergi sisteminin
1995'te de uygulanması öngörü-
lerek. 100 trilyon liralık ek vergi
geliri hedeflendi.
Ekonomideki bunalımla bir-
likte yüzde 100"üaşan enflasyon
oranının parasal büyüklükleri
de arttırması, gelir vergisinde
yüzde 25'ten başlayan vergi ba-
samaklanna tabi olan gelir dı-
limlerinin düşük kalmasına ne-
den oldu.
Yetkililer, 1995 yılında vergi-
ye tabı olacak gelırlerde uygu-
lanacak oranlar için gelir dilim-
lerinin yüzde 110 oranında yük-
seltileceğini bildirdiler. Maliye
Bakaniığı yetkililerinden ahnan
bilgiye göre; yüzde 110 oranında
artış ile gelir vergisinde yüzde 25
oranında vergilendirikn gelir
miktan 157 milyon liraya yük-
seltilecek. Buna göre, 0-157 mil-
yon lira arası gelirler yüzde 25,
157-314 milyon lira arası gelirler
yüzde 30, 314-628 milyon lira
arası gelirler yüzde 35, 628-1
milyar 256 milyon lira arası ge-
lirler yüzde 40, 1.256 milyar-2.
512 milyar lira arası gelirler yüz-
de 45, 2.512 milyar-5 milyar 24
milyon lira arası gelirler yüzde
50, bu rakamın üzerinde kalan
gelirler de yüzde 55 oranı üzerin-
den vergiye tabi tutulacak.
Başbakan Çiller'e göre 5 Nisan kararlan olmasaydı, Türk sanayii ayakta duramazdı
Günırük birliğiyaolacak,yaolacakEkonomi Servisi- Başbakan
Tansu Çiller, Avrupa Birliği'ne
ginşte ilk adım olarak düşünül-
mesi gereken Gümrük BirliğY-
nin 30 >ıldır yapılamamış bir
mesele olduğunu belırterek, "Sa-
nayimizin sorunlarını farkoıa va-
rarak, onları dinleyerek, sorun-
larını hep beraber göğüsleyerek,
önümü/deki yıl siya-
si kararlılığımızı or-
taya koyacağız. Av-
rupa Birliği için siya-
si kararlılıktan dön-
mek miimkün değil-
dir" dedı.
miimkün olamayacaktı" dedi.
Çiller. 5 Nisan kararlannı en
somut sonucunun Türk sanayii-
ne rekabet gücünün yeniden ka-
zandınlması olduğunu söyledı.
1980 ortalanndan itibaren TL-
nin değennin enflasyonun üze-
rinde ayarlanmasından dolayı
rekabetın zaman içinde büyük
ölçüde yıprandığına
dikkati çeken Çiller
sözlerine şöyle de-
vam etti: "5 .Nisan
kararlannın bugüne
kadar gözlenen so-
nuçlarında, cari iş-
AB ile ılışkıler ve 8B SflüHOK Bimiil Jemkr açıgı 7 milyar
Gümrük Birliği (GB) konusun- dolar, dış ticaret açığı 14 milyar
Çiller, gümrük birliği öncesi sanayicilcre moral verdi. (Fotoğraf: HATİCE TUNCER)
da. hükümet, işci ve işveren tem-
şilcileri dün İstanbul'da Sait Ha-
lim Paşa Yalısı'nda bir araya
geldiler. Toplantının açılış ko-
nuşmasını yapan Çiller. "5 Ni-
san kararlan gfindeme getiril-
memiş olsaydı, Türk sanayiinin
gümrük birliğioi kaldırabilmesi
TEDAŞ Genel Müdürü Bozdemir, tahsilatın üç kat arttığını söyledi:
Yübaşınakadarelektriğezaııı yok
15 EKIM
CUMARTES!
08.00
Power
Fbsh VVeeke
10.50
Shell
FM AAotor
11.00
Cem Ge^ııni
14.00
Power Aırplay
16.00
Türkçe Pop
17.00
Curochart Hot 100
19.00
fuji Fi!m Povver Piay
21.00
kyCCIubC
24.00
Povver
Üdnight Mix W t İ
DJ Pefer Thomas
03.00
Povver Juke Box
ANKARA (AA) - Türkiye
Elektrik Dağıüm AŞ (TEDAŞ)
Genel Müdürü Mehrnet Bozde-
mir, tahsilatın yaklaşık üç kat
artması ve kaçak kullanırrdann
bir miktar olsun azalması nede-
niyle, yılbaşına kadar elektriğe
zam yapılmaması karan ahndı-
ğını söyledi.
TEDAŞ Genel Müdürü
Mehmet Bozdemir. dün bir basın top-
lantısı düzenleyerek Bakanlar Kurulu ka-
ranyla Türkiye Elektrik Dağıüm AŞ (TE-
DAŞ) ve Türkiye Elektrik Üretim-lletim
AŞ olmak üzere iki ayn kuruluşun oluşu-
mu ve bu oluşumun içerisinde TEDAŞ'ın
amaç ve faaliyetlerinin ne olacağına ilişkin
aqklamalar yaptı.
İki ayn uzmanhk isteyen konunun ayn
ayn yürütülerek daha verimli ve daha iyi
hizmet üretileceği gerçeğinden hareketle
TEK'in ikiye aynldığını anlatan Genel
Müdür »Bozdemir. kurumun ikiye ayn-
lmadan önce, son dönem içerisinde, çok
büyümesiyle beraber, ihtisas hizmetlerinin
etkin bir şekilde yapılamamasına neden
olduğunu söyledi.
Bozdemir, TEK'in ikiye aynlmasıyla,
TEK'in tahsilatının, eylül ayında 10.2
trilyon liraya ulaşftğını açıklayan
Genel Müdür Bozdemir, "Tahsilatın
yaklaşık 3 kat artması ile kaçaklann az
da olsa azaltılması sonucunda eylül
ayından itibaren yılbaşına kadar zam
yapılmamasını kararlaştırdık" dedi.
amacı kar, verimlilik ve daha iyi hizmet
vermek olan iki ayn iküsadi devlet teşek-
külü oluşturulduğunu belirterek "Yeni
yapılanmanın amacı Türk halkına Avrupa
standartiannda ve ucuz eiektrik sağla-
maktır" dedi
TEDAŞ Genel Müdürü Bozdemir, ni-
san ayında 15 trilyon lira düzeyinde olan
gecikmiş alacaklar ve faızler için taksitlen-
dirme ya da zaman verilmesi gibi fırsatlar-
dan sonra abonenin elektriğinin kesilmesi
yoluna gidildiğini, bu uygulamalar sonu-
cunda gecikmiş alacak miktannın 9 tril-
yon liraya indiğini bildirdi.
KİT'lere ve belediyelere, içinde bulun-
duklan ekonomik sıkınülan da dikkate
alarak yılbaşına kadar resmi dairelere de
28 Şubat 1995'e kadar gecikmiş borç-
lannı, faizsiz ödeme imkanı
tanındığinı anlatan Bozdemir,
bu konuda da şunlan söyledi:
"Kamu kurum ve kuruluş-
lanna gösterdiğimiz bu iyi ni-
yet karştsında, bundan sonra
elektrik borçlarını ödememe
alışkanlıklarını terk ermeleri-
ni. aksi takdirde hiçbir ayTim
yapılmadan elektrik kesme
müey yidesinin uygulanacağının bilinmesini
istiyoruz."
TEK'in bu yılın ilk 5 aylık döneminde
aylık ortalama 3.4 trilyon lira düzeyinde
olan tahsilatının, eylül ayında 10.2 trilyon
liraya ulaşügını da açıklayan Genel Mü-
dür Bozdemir şöyle konuştu:
"Tahsil edilemeyen ücretler maüvetleri
arttırmakta, dolayısıyla zam yapılmak-
taydı. Ancak tahsilatın yaklaşık 3 kat art-
ması ile kaçaklann az da olsa azaltılması
sonucunda eylül ayından itibaren yılbaşına
kadar zam yapılmamasını karariaştırdık"
dedi.
Bozdemir, bu arada, vatandaşlardan
'^Özellikle kaçak ekkrrik kullanımınm en-
gellenmesi konusunda" kcndilcrinc
yardıma olmalannı da istedi.
Yıllık
ihracatl8
milyar dolar
ANKARA (ANKA) - İhra-
catçılar, yaz aylannda yakala-
dıklan performansı. yılın son
aylannda da gösterirlerse Tür-
kiye'nin yıllık ihracatı tahmin-
lerin de üzerinde cıkarak 18
milyar dolan bulabilecek.
Türkiye ağustos ayı itibanyla
son bir yıllık dönemde 16 mil-
yar 645 milyon dolar tutannda
ihracat, 25 milyar 14 milyon
dolar tutannda ithalat yaptı.
YıUık dış ücaret açığı ise 8 mil-
yar 369 milyon dolara kadar
geriledi.
Türkiye'nin yıllık ithalatı şu-
bat ayından bu yana gerilerken,
ihracat haziran ayından beri
önemü bir artış trendi gösteri-
yor. Mayıs ayı sonunda 15 mil-
yar 357 milyon dolar olan yıllık
ihracat, haziran sonunda 15
milyar dolar 852 milyon dolara,
temmuz sonunda ise ilk kez 16
milyar dolar sınuını aşarak 16
milyar 249 milyon dolara yük-
selmişti.
Önemü bir ihracat artışı sağ-
lanan bu yılın haziran, temmuz
ve ağustos aylanndaki toplam
ihracat, geçen yılın aynı ay-
lannın yüzde 40 oranında üze-
rinde gerçekleşti. Bu oranda bir
artış sağlanmasında 1993 yılı
haziran ayındaki ihracatın çok
düşük bir rakamda kalması et-
kili oldu.
dolarken hızlı bir biçimde dtş ti-
caret açığı yarı yany a azaldı,
cari işlemler açığı ise kapandı ve
fazla \crir hale geldi."
Toplantıdakı konuşmasında
dünyadaki globalleşme ve blok-
laşmaya da değinen Çiller. Tür-
kiye'nın dünya bloklan içinde
ve neresınde olacağının önem
taşıdığını kaydederek, önünde-
kı seçenekleri değerlendirmesi
gerektiğini söyledi.
Çiller, "Türkiye Gümrük Bir-
liği ile bu globalleşmenin içine
girecek ama sorunlan büyük
olacak. Ancak dışında kal-
masının maliyeri çok daha bü-
yük olacaktır >e dünyadaki 3
blokun, NAFTA, AB "ve Asya-
Pasifik anlaşmasının dışında
kalan bir Türkiye'nin rekabet
gücümi yirJrecekrİr" dedi.
Başbakan Çiller. AB ile en-
tegrasyonda önem taşıvan özel-
leştirme ve demokratikleşme
konusunda gösterdikleri ka-
rarlılığın önümüzdekı günlerde
parlamentoya da yansıyacağını
belirterek. özelleşmedeİci gecik-
me sorununa da değindi. Çiller,
200 trilyon liradan 110 trilyon li-
raya düşürmeyi hedefledikleri iç
açığın 140 trilyonda kalması-
ndaki en büyük etkenin özelleş-
tirmedeki gecikme olduğunu
belirtti.
Başbakanın konuşmasından
sonra basına kapalı olarak de-
vam eden toplantıya Devlet Ba-
kanı ve Başbakan Yardımcısı
Murat Karayalçın, Devlet Ba-
kanlun Aykon Doğan ve Ali
Şevki Erek, Dışışlen Bakanı
.Viümtaz Soysal, AT Koordina-
törü .AJi Tigrel ve çok sayıda
üst düzey bürokrat katıldılar.
Ödenmeyen
taksitlerbasa dert
H U L Y A G E N Ç
Blendax, formül yeniledi
B
lendax, geçen yıl piyasaya
çıkardığı Blendax Vital
Kremsiz Şampuan'tn tüketicı
tarafından ilgi görmesi üzerine
'Blendax 2 'si Bir Arada' çeşidinin
formülünü geliştirdi. 'Yeni Blendax
2'siBirArada'n\n, normal, kuru
boyalı, yağlı, kepeğe karşı etkili ve ultra hafif çeşitleri
bulunuyor.B
Bilgisayarda ürün atağı
Y
erli bilgisayar ve montaj
ürünlerinin sayısı ve
kullanımyaygınlığı
gıderek artıyor. Yerlı
bılgısayarlarsunduklarıcazip
olanakiarla pazardakı
kullanıcıya yeni alternatifler
oluşturuyorlar. Füri"
Bilgisayar'ın geçtığımız ay
markete sunduğu SME bunun
en yeni ve iddialı örneklerinden bin. 80386 ve 80486 mikro
işlemciye sahip SME modelıerı genışlemeye açık esnek
yapılarıyla geniş bir ürün yelpazesi oluşturuyorlar. •
V
itrinlerdekı bol sıfırlı
etiketlertüketiciyi
taksitli satışlara
yöneltiyor Taksitli
alışverişlerde en uygun
koşulları giyim mağazalan
sağlıyor. Peşinfiyatına
taksitli satışların
uygulanabildiği bu
mağazalarda3ile 10 ay
arasında taksit yapılabiIiyor.
ilk başta çok cazip gibi
görürünün ödeme koşulları
ödemeleri aksattığınız an,
birdenbire karmaşık hale
geliyor. Bazıfirmalar
ödenmeyen taksit miktannın
üzerine yüzde 6 ile 10
arasında gecikme faizi
uygularken, bazı firmalar ise
ana paranın yüzde 6'sı ile
10'u arasında faiz
uyguluyorlar.
1989yılından bu yana
müşterilerine 'ÇarşıKredi
Kartı'ûe alışveriş etme
imkanı tanıyan Çarşı
Mağazası, aylık ödemelerini
zamanında yapmayanlar ve
eksik ödeyenlereaylık yüzde
20 oranında bir gecikme faizi
uyguluyor. 'Çarşı KrediKartı
Sözleşmesi'nde belirtilen
oranda gecikme faizi
uyguladıklarını belirten
yetkililer, geçveya eksik
ödemelerde hesap kesim
tarihinden itibaren günlük
olarak faiz oranlannın
hesaplandığını bildirdiler.
Çarşı Kredi Kartı
uygulamasını 1 eylülden
itibaren yeni birotomasyon
sistemine geçirdiklerini
açıklayan yetkililer,
alışverişlerin ve ödemelerin
günü gününebilgisayara
yüklendiğine dikkat çektiler.
Taksitli satışlara ağırlık
veren Ender Mağazası ise
gecikme faizi uygulamak için
32 gün bekliyor.
Eğer bu süre içinde ödeme
yapılmazsa, taksit miktannın
yüzde 10'u gecikme faizi
olarak talep ediliyor. Taksitli
satışlarda vade farkı
koymadıklarını belirten
Ender Mağazası yetkilileri,
''90gün süresi içerisinde
ödemelerini yapmayan
müşterilerimız olunca yasal
işlemleri başlatmak
durumunda kalıyoruz. Ya üç
aylık gecikme faizi ile
ödemeleri yapıyorlar ya da
avukatlarımız aracılığıyla
icra işlemlerini
başlatıyoruz"diyor Peşin
satışlarda müşterilerine
indirim yapmadıklarını
vurgulayan yetkililer. kredili
müşterilereöncelık
verdiklerini söylediler.. •
IŞÇEVEV EVRENINDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Kendini Aynada Görabilmek
Anayasaya aykırı, hukuk dışı, kamunun mallarının haraç-
mezat satılması niteliğındeki özelleştırme uygulamalarına
çomak sokmasından bu yana Mümtaz Soysal, medyanın,
siyasetçilerın boy hedefi. Bakan olması ile saldırılar daha da
arttı. Hele de demokratikleşme ile birlikte olmadan özelleş-
tirme yasa tasansını imzalamamakta diretince, eleştiriler
öfke bombardımanına dönüştü. Demokratikleşmeyi isteme-
yip açıkça söyleyemeyenler, şeriatçılara oy kaygısı ile satı-
lanlar, özelleştirmeden yağmalama, vurgun, en azından
günü kurtarmayı, bütçe açıklarını kapatmayı bekleyenler, or-
tak saldırı cephesinin öncüleri. Son günlerde, ne ilginç bir
çelişki, koalisyonun sona ermesini isteyen isyancı DYP'liler
ile koalisyonun devamına çırpınan SHP'liler de aynı koroya,
ters hedefler adına katılmış bulunuyorlar.
Mümtaz Hoca sakın ve kararlı, derdini anlatmaya çalışı-
yor. özellikle basından gelen öfkeyı anlayamadığını vurgu-
luyor: Demokrasi, özgürlükler, öncelikle basının sorunu.
özelleştırme doğrudan basının ilgi ve çıkar alanına girmi-
yor. Laiklik, şerıat tehdıdi de öncelikle basının duyarlı olması
gereken bir konu. Nasıl oluyor da gazetecıler, yorumcular,
demokrasinin rafa kalkmasına aldırmaksızın, özelleştirme
için ter ter tepiniyorlar? Demokrasıde, ınsan haklarında Tür-
kiye'yi uluslararası platformlarda da çok zor durumda bıra-
kan çok kötü, çirkin bir konumda olduğumuzu anımsatıyor.
"Aynaya bakıp ne kadar çırkın bir durumda olduğumuzu gö-
rebiliriz" diyor. Kimsenin işıne aynaya bakıp kendını, düştü-
ğü konumu, gerçeği görmek gelmıyor..
Adam sevgilisini, karısını öldürüyor. Üstelik deçok sevdiği
için cinayeti işledığini söylüyor. Başkaları ile paylaşmayı
göze alamadığı için öldürdüğünü söylediği sevdiği kadın
için, sevgisi için ne yaptığını sorsanız, şaşkınlıkla yüzünüze
bakacak. Sevginin emek, vermek olduğunu hıç düşünmemiş
ki. Sevgıyi almak, kadını mal olarak görmek işine gelmiş.
Malı elınden gidince, almaya alıştığını alamayınca da öfke-
den çpldırmış. Bu adam aynaya bakar, kendi çirkinliğini, ger-
çeği görebilir mi?
Adam politikayı koltuk, iktidar, çıkar olarak görüyor. Her
olayı kendı konumu, çıkarları açısından değerlendirıyor.
"Özelleştirme" diye tepinen ANAP'ın, koalisyonu bozrna
aracı olarak gördüğünde, DYP grubundan gelen özelleştır-
meye "hayır" demesi, DYP'deki başkaldıranların da aynı
politikayı izlemesi bundan. Koalisyonu, iktidarda kalmayı ki-
şisel varlığı ve çıkarları ile özdeşleştirmiş SHP'linın bunca
onursuzluğa, sosyal demokrasiye aykırı DYP dayatmasına
teslim olması da aynı nedenden.
12 Eylül öncesi de ciddi bir geleneğı yoktu, ancak 12 Eylül
sonrasının değer yozlaşmasında, parlamenter,parlamento,
bakan kimliğı gibi kavramlar tümden yok oldu. Ozal başlattı,
dığer başbakanlar da aynı geleneğı sürdürdü. Bakanların
boş kağıtlara ımza atmaları, en önemsedikleri konularda
dahı karşı kararlara boyun eğmelerı kural oldu. Soysal Hoca
bağımsız bir kımlık çızince, yerleşik düzeni de bozduğu için
kızılca kıyamet koptu. iyi ki de oldu. Aynaya bakmaktan ka-
çanların yüzlerine ayna tutulmuş oldu. Gözlennı kapatsalar
da çırkınliklerının aynaya yansımasını yok edemezler. Bir
anlık da olsa gerçek yüzlerını görmekten kurtulamazlar.
Adam sendıkacı. işçılikten sonra akıl almaz bir güç ve
para ıktıdarının, muslukların başında. Ustelik kültürü, ınsanı
değerlerı de çok zayıf. Sendikal koltuğa oturmak çok yetenek
ıstedığınden, fazlası ile beceriklı. öylesıne akıl almaz bir
yozlaşma yaşanıyor ki sendikacının ahlaksızı, satılmışı, poli-
tıkacıdan beter oluyor. Üstelik çoğunlukla polıtikacı kadar
göze de batmıyor Sendikacılık dibe çökerken, sendikal hak-
lar ve örgütlenmeler sıfırlanırken, sendikacı asla aynaya
bakmıyor. Bu alandakı çirkınlıklerın boyutunun görülebılme-
sı için, bırilerınin sendikacıların yüzüne aynatutması gereki-
yor. Sendikacıların yüzüne ayna tutacak bırıleri arartıyor. •
Aslında her tür yozlaşmaya uğramış, yaşamımızın her
alanındakı çırkınlikler için kimse aynaya bakmaya yanaş-
madığı için, birilerınin ayna tutmalarına büyük gereksinim
var Sıyasette de bir tek Mümtaz Hoca'nın ayna tutması ile
elbette olmaz, bir sürü aynanın tutulması gerekiyor. Yaşa-
nan çirkınlıklerın boyutu düzeyinde, çırkınliklerı yüze vu-
racak aynalar tutulmalı ki haktan, doğrudan yana değişim,
düzeltme için bir şeyler yapılmaya başlansın. Bazen de Ci-
van olayında çekilen tetık gibi, çarpık, haksız bir olay bıîe
toplumumuzda yaşanan çirkinliklere ayna tutulması ışlevı
yapabılır Ancak sağlıklı olanı, yaşanan haksızlığa, çırkinliğe
bıreysel vetoplumsaltepkı gosterebilmekten geçiyor. Halkın
çirkin sıyasetçıye, ışçinin sınıfını satan sendikacıya, kadının
sevgı adına kendısinı öldürmeye kalkan sevgiliye, önce
ayna tutup, sonra da güçlü karşı çıkışı başarması gerekiyor.
THY zaııı haznlığuıda
BÜLENTECEVİT
ANTALYA - Türk Hava
Yollan (THY) Genel Müdürü
AtiUa Çelebi. zam \apmama
süresi olarak hükümete verdik-
leri sözün süresinin dolduğunu,
"zam" taleplerinin gündemde
olduğunu açıkladı. Çelebi,
1994 yılını çok az bir
zararla kapatacak-
lannı, 1995 yılında da
kara geçen bir THY
olacaklannı söyledi.
Uçak biletlerine
zammın ne zaman gele-
ceğini sorduğumuz Ge-
nel Müdür Çelebi, THY'nin
milli hava yolu şirketi olduğu-
nu, o nedenle de bazı taşımalar-
da indirimler uygulandığını
hatırlatarak. "Kar etmediğimiz
yerlere uçuyonız. Bunları y apa-
cağız. 6 ay sözümüz vardı 'zam
yapmayacağız' diye, bu süre
doldu" dedi. Hükümetten zam
isteklerinin olup olmadığını
sorduğumuzda Çelebi. "Olabi-
lir. Uçak fıyatları artık otobüs
fıyatları gibi kaldı. Bizim bu
zamlar yüzde 25 ile yüzde 40
arasında olacaktır. Gelir düzeyi
yüksek olan yerlere biraz daha
yüksek tutuluyor. Mahrumiyet
bölgelerine düşük ruruluyor. Bi-
zim tüm masraflarımız dolar.
Benzin dolar; bakımlan, yedek
parçalan dolardır. Bir tek, per-
sonel giderimiz Türk Li-
rası'dır. 1 ekimden itiba-
ren de toplu iş görüşme-
leri başladı. Biz zam ta-
lebimizi iletiriz, hükü-
met karar verir" dedi.
Dış piyasalarda da
anormal şekilde indi-
rimlerin olduğunu belirten Çe-
lebi, "Net bir örnek göstermek
gerekirse, İstanbul-New York
arasında 495 S'a kadar indirim-
ler var. Biz 800 dolara mal sat-
maya uğraşıyoruz. Buradaki
farkımız direkt oluştı ve yeni olu-
şu. Burada yolcu kapmak zor
oluyor. Senis, güvenli oluşu, za-
manında giden gelen bir sey ir ol-
ması lazım" diye konuştu.
Türkiye'de
ilk deh!
VbkıfBonk
21. Yüzyıl Bankacıhğı