Katalog

SOCAK1994 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Venezöella'da kanlı isyan • CARACAS(AA)- Venezüeila'da bir hapishanedeçıkan ayaklanmada yaklaşk 100 mahkumun öldüğü, 200'ünün de yaralandığı bildirildi. Ulusal Haber Ajansı Venpres. ülkenin batısındakj Maracaibo kentindeki hapishanede önceki giin başlayan ve hala tam olarak kontroJ altına alınamayan ayakJanmada mahkurnlann birbirlerini bıçaklaması ve hapishaneyi ateşe vermeleri sonucu vaklaşık lOOkişinin öldüğünü duyurdu. Aynca polis de yaklaşık olarak tahmin edilen ölü sayısını doğruladı. ABO'dekobay soruşturması •WASHINGTON(AA)- BeyazSaray, 1940-70yıllan arasında nükleer radyasyonun etkilerinı ölçmek amacıyla ve tam olarak kaç Amerikan vatandaşınjn kobay olarak kullanıldığmı belirlemek için soruşturma açılacağuu açjkladı. Beyaz Saray İletişim Mûdürii Mark Gearan, Clinton yönetiminin olayın köküneinmeye kararlı olduğunu ve kobay olarak kullarulanlann zararauğradıklan belirlendiği takdirde "tazminat" verileceğini belirtti. Haburnehri üzerHne baraj • KAHİRE(AA)-Suriye hükümetınin, ülkenin kuzeydoğusundaki Habur nehri üzerinde büyük bır baraj yapımına haarlandığı bildirildi. Kahire'deki Suriyeli kaynaklardan edinilen bilgiye göre Fırat nehri üzerindeki Fırat barajından sonra ülkenin ikinci en büyük barajının yapımınm 4 yılda tamamlanması öngörülüyor. Büyük Habur Barajı adınj alacak ve 665 mılyon metreküp su toplayacak olan barajla 145 bin hektarlık bır alanın sulanması ve tanm alanlannın arttınlması amaçlanıyor. Çkfdeikî demokrata hapis • HONGKONG(AA)- Çin'deıkıdemokrasi yanlısının ağır hapse mahkum edildiği bildirildi. Şangay mahkemesinin eski lise öğretmeni Yao Kaiwen ve fabrika işçisi Gao Xiaoliang'a 'Karşı Devrimci Grup' oluşturmak ve yönetmek suçundan 10ve9 yıl ağır hapis cezası verdiği kaydedildi. İki Çınlinin geçen mayıs ayında tutuklandığı ve gizli olarak yargılandığı belirtildi. Japonya, yaşblar ülkesi olacak •TOKYO(AA)- Japonya'nın 2025 yılında gelişmiş ülkeler arasında en yaşlı nüfusa sahip olacağı bildirildi. Hükümet tarafından haarlanan bir rapora göre 2025 yılında ülke nüfusunun yüzde 25.8"i 65 yaşın üzerinde olacak. Aynı dönemde Almanya'nın nüfusunun yüzde 23"ünün, ABD'nin nüfusunun da yüzde 20'sinin 65 yaşın üzerinde olacağı kaydedildi. Rushûkümeti Beyaz Ev'e taştndı • MOSKOVA (AA) - Rus hükümeti, geçen ekim ayındaki ayaklanma sırasında harap olduktan sonra onanlan Beyaz Ev'e taşınmaya başladı. Hükümeun yayın organı Rossiiskaya Gazeta, ilk olarak Başbakan Viktor Çernomırdın ile yardımcılannın 'Beyaz Ev' olarak adlandınlan meclıs binasına taşındıklannı bildirdi. Kamyonlardolusu belgelerin önceki gün meclis binasına taşındığı bildirildi. 97kazazedenin cesedi bulundu • MOSKOVA (AA)- Sibirya üzerinde önceki gün düşen Rusya havayollan Aeroflot'a ait yolcu uçağının enkazı altından 97 kişinin cesedinınçıkanldığı bildirildi. Sibirya'nm Irkutsk kentinden Moskova'ya gitmek üzere havalandıktan sonra düşen uçaktakı 120 kişiden kurtulan olmamıştı. Irkutsk Sivil Savunma Servisi Başkanı Alexander Kamentsky, Tupolev 154 tipi uçağın ön kısmında oturan I6yabancınıncesetlennin tanınmasının mümkün olmadığını kaydetti. Kızılderililer ellerinde tuttuklan son kasaba olan Altamirano'yu da boşalttılar. Çatışmalarda en az 86 kişi öldü Meksikalı isyancılargeri çekildi Zapatistalar. Chiapas eyakrinin göbeğindcki Huixtan köyünde safta dizilmtş, emir beklivor. Dış Haberler Servisi - Meksika'nın Chia- pas eyaletinde hafta sonunda ayaklanan Kızılderili gerillalar, ele geçirdikleri kasa- balann tümünden geri çekildiler. İsyancı- lar ellerinde tuttuklan son kasaba olan Altamirano'yu da dün akşam saatlerinde kendiliklerinden boşalttılar. Hükümet kuvvetleri ile gerillalar arasın- da meydana gelen çatışmalarda ölenlerin sayısı resmi açıklamalara göre 86'ya yük- seldi. Gerçek sayının bunun çok üzerinde olduğu tahmin ediliyor. Ayaklanmanın bastınlamaması üzerine bölgeye gelen tak- viye birliklerin genelde duruma hakim ol- duklan bildiriliyor. Gerillalar, örgütlerinin yalnızca Meksi- kalılardan oluştuğunu belirtirken hükü- met kaynaklan, örgütün Guatemalalı ge- rillalarla bağlantısı olduğunu iddia ediyor- lar. Adlannı ünlü Meksikalı devrimci Emi- liano Zapata'dan alan Zapatista Ulusal Kurtuluş Ordusu Gerillalan, cumartesi gü- nü ele geçirdikleri San Cristobal kentinden eekildikten sonra, hükümet kaynaklanna göre Ocosingo kasabasından da püskürtül- düler. Kasabanın tümüyle hükümet birlık- lerinin kontrolü altında olduğu. kasaba dışında ise yer yer çatışmalar çıktığı bildiri- liyor. Askeri kaynaklar, toplam 86 ölünün yanı sıra Ocosingo'da 30 saat süren çatış- mada 27 Zapatista'nın öldürüldüğünü bil- dirdiler. Yüzlerceölü Ölü sayısı hakkında çelişkili açıklamalar yapılıyor. Birdevletgörevlisi, Reuter Ajan- sı muhabirine, yalnızca ölen askerlerin sa- yısınm 150'den fazla olduğunu söylerken, bölgedeki gazeteciler 100'den fazla ölü gör- düklerini belirtiyorlaf. Görgü tanıklan ise vüzlerce kişinin öldüğünü bildiriyorlar. Gerillalann çekildiği mevziler hakkında da çelişkili haberiergeliyor. Hükümet kay- ,- New York Tımes dan Cumhunyet'e özel MEKSİKA ,-'" ;SanCristöbal* ' de las Casas kızdderililer Altomirano'dan da çekiliyortar naklan, Zapatistalann ele geçirdikleri 6 kasabayı da boşalttıklannı belirtirken Ocosingo sakinleri, çatışmalann kasaba içinde sürdüğünü bildirdiler. Chiapas Eya- let hükümeti, genllalann San Cristobal. Ocosingo, Las Margaritas ve Chanal'dan çekildiklerini ve Altamirano kasabasından da çekilmeye başladıklannı bildirdi. Bölge halkının verdiği bilgilere göre ise Altamirano'daki isyancılar da dün akşam- dan başlayarak kasabayı terk ederek çevre- dekı dağlara çekildiler. Altamirano kasa- basının son derece dağlık bir bölgede yer aldığı ve gerillalann saklanması için uygun bir sığınak olabıleceği belirtiliyor. Halk is- yancılann kasabayı neden boşalttığı konu- sunda bilgilerinin olmadığını ve tekrar ge- lip gelmeyeceklerini bilmediklerini söyîü- yor. A>nca isyancılann. kasabayı San Cris- tobal'a bağlayan 50 kilometreük karayolu üzerindeki barikatlan kaldırdığı ve yoldan geçen gazetecilerin iki kent arasında her- hangi bir isyancıya rastlamadığı bildirildi. Devrim vcrgisi Gerillalar ele geçirdikleri karayolunda kurduklan barikatlardan gazeteciler dışın- da kimseyi geçirmiyorlardı. İsyancılar böl- geye gelen gazetecilerden 20'şer dolar "Sa- vaş Vergisi" alırken yolculann da arabala- nnı "ödünç" alıyorlardı. Arabalan devrimden sonra iade edecek- lerini belirten gerillalar, devrimin ne zaman tamamlanacağını soranlara da "Bu halka bağlı. Çabuk olmasını isterse kazanıra" di- ye karşılık veriyorlardı. Dış mihraklar Meksika Devlet Başkanı Caıios Salinas deGortari, ayaklanmadan sonra yaptığı ilk açıklamasında gerillalara diyalog çağnsın- da bulunarak "Şiddet eylemleri sosyal ihti- yaçlara gerçek çözümleri geciktirir" dedi. Meksika Federal Hükümeti ise resmi bil- dirisinde, isyancılar arasında yabancılann da bulunduğu ve örgütün Orta Amerika ülkelerindeki bazı örgütlerle ilışkileri oldu- ğu öne sürdü. Bir hükümet yetkilisı, örgü- tün özellikle Guatemalalı gerillalarla bağ- lantılı olduğunu, aralannda Orta Ameri- kalılar ve Avrupalılann da bulunduğunu söyledi. Fransız AFP muhabiriyle görüşen bir Zapatista gerillası ise iddialan reddederek örgütün tamamen Meksika vatandaşlann- dan oluştuğunu söyledi. Muhalefetteki Demokratik Etevrimci Parti Başkanı Jack Demostenes Munoz da hükümet iddialannı reddederek genllalann Maya Kızılderili- leri'nin bir kolu olan Tzeltzal kabilesine mensup olduklannı ve 10 yıldır ormanda silahlı eğitim yaptıklannı belirtti. Kuzeyde ağır kayıplara uğrayan isyancılar, başkent Kabil'de ilerliyorlar Afganistan'da yeniden içsavaşDış Haberler Senisi - Afga- nistan'da hükümet birlikleri ile isyancı Özbek Generali Abdül Raşid Dostum'a bağlı kuvvetler arasındaki çarpışmalar iç sava$ boyutlanna ulaşıyor. Çarpı- şmalarda yüzlerce kişinin öldü- ğü, çok sayıda insanın da yaru- landığı bildiriliyor. Başkenl Ka- bil'de ise yoğun kar yağışınm çatışmalann hızını kestiği haber veriliyor. Özellikle ülkenin kuzey böl- gelerine yayılan çarpışmalar ko- nusunda iki taraf çelişkili açı- klamalar vapıyor. AFP. hükümet kaynaklanna dayanarak verdiği haberde, Devlet Başkanı Burhanettin Rabbaniye bağlı birliklerin is- yancı General Dostum'un Mic- roryan bölgesındeki mevzilerini kuşattığını, Dostum'a bağlı bir- liklerin ağır kayıplara uğ- radığını bildirdi. General Dostum'a bağlı bir- liklerin çatışmalann o denlı şid- detli olmadığı güne> eyaletlerin- de de ağır kayıplar verdikleri bildiriliyor. Birçok yaralının ilaç, bandaj ve kan yokluğundan yaşamını yitirdiği. bu nedenle ölü sayısmın hızla yükselmekte ol- duğu haber veriliyor. Başkent Kabıl'in doğusunda ise is- yancı General Dostum'a yardım eden Başbakan Güibeddin Hikmet- yar'a bağlı birliklerin saldınlannı sürdürerek kent merkezine 3 km. kadar yaklaştıklan haber verildi. Başkent Kabil'de hükümet birlikleri ve isyancılar arasında beş gündür devam eden çatışmalarda çok sayıda ölü ve yaralı var. Kabil'de görgü tanıklan. Hikmet- yar birliklerinin birçok köprüyü ele geçirdiğini belirttiler. Güibeddin Hikmetyar'ın Hizb-i İslami Örgütü'nün Sözcüsü Maugal Hüseyia, Devlet Başkanı Rabbani'- nin Kabil'in % 75'ini kaybettiğini ileri sürdü. Maugal Hüseyin. Iran yanlısı Şii Vahdet partisinin Burha- neddin Rabbani'yi destelediğini söyledi. SınırTanımayan DoktorlarÖrgütü Brüksel'de yaptığı açıklamalarda Kabil'de yalnızca bir hastancdc 1 ocaktan bu yana 31 kişinin öldüğü- nü. 384 yaralının da tedavisine çalışıldığını bildirdi. Örgüt. yaralıla- ra çoğunun durumunun ağır oldu- ORTADOĞU BARIŞIÇIKMAZDA Israüüe FKO birbirini suçluyorDış Haberler Senisi - İsrail ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) arasındaki görüş- melerin tıkanmasının ardından. taraflar birbirlerini uzlaşmazlıkla suçluyorlar. Or- tadoğu gezisini sürdüren İngiltere Dışışleri Bakanı Douglas Hurd ise Ortadoğu banş sürecinde taraflann artık geri adım atmala- nnın mümkün olmadığını söyledi. Görüşmelerde FKÖ temsilciliği görevini sürdüren Nebil Şaat, İsrail tarafını, işgal al- tındaki topraklardan askerlerini çekmevı geciktirmek için görüşmeleri yokuşa sür- mekle suçladı. İsrail Dışişieri Bakanı Şimon Peres ise FKÖ lideri Yaser Arafat a çatarak. Ara- fat'ı kamuoyunu yanıltmakla suçladı. Peres. FKÖ liderinin "İsraiJliler bizi Gü- ney Afrika'da siyahların yaşadığı 'bantus- tan' benzeri yerlere kapamaya çalışıyor" şekhndekı açıklamasının doğruyu \ansit- madığını belirtti. Hurd'ün gezisi Ortadoğu gezisinın ikinci durağı olan İs- rail'e önceki gece ulaşan İngiltere Dışişieri Bakanı Douglas Hurd. İsrail Başbakanı İzak Rabin ile Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) lıden Yaser Arafat ın Ortadoğu ba- nşı için gösterdiklen çabalan överek bölge- de banşın sağlanması yönünde gelinen noktanın, gcncllikle korkulan, gcn adım atmaya olanak tanıyan noktayı aştığını be- lirtti. Lübnan, İsrail vc Ürdün'ü kapsayan ge- zisine bir mesajla ve>a "parlak fıkirlerle' gelmediğini v urgulayan Hurd, ancak Orta- doğu banş sürecinde İngiltere'nin dcstcğini göstermek istediğini söyledi. İsrail çekilsin Douglas Hurd önceki gün Lübnan'a yaptığı ziyaret sırasında ise. Ortadoğu'da kapsamlı bir banşın. İsrail'in Güney Lüb- nan'dan çekilmesine bağlı olduğunu söyle- di. Ortadoğu gezisi kapsamında önceki gün Lübnan Dışişieri Bakanı Farez Buevz ile görüşen Hurd. 'Ortadoğu'da kapsamlı bir barış için İsrail'in Güney Lübnan'dan çekii- mesi gerektiğini' söyledi. Lübnanlı bakanla görüştükten sonra bir basın toplantısı düzenleven Hurd. "Barış kapsamlı olmalı. Lübnan, Ortadoğu bulnıa- casının önemli bir parçası. Lübnan ile İsrail arasında anlaşma olmaz ve Birleşmiş Millet- ler'in 425 sayılı kararı uygulanmazsa, banş da olmaz" dedi. BM Güvenlik Konseyi'nin 425 sayılı ka- rannda. İsrail'in Güney Lübnan'daİci işgal topraklanndan çckılmesi öngörülüyor. 20 yıldır Lübnan'ı ziyaret eden ilk İngıliz Dışişieri Bakanı olan Douglas Hurd, "Ba- nş sürecinin başarıyla taçlandırılması, tüm dünyanın yararına olacaktır" dedi. ğunu. ilaç ve buğday buluna- madığını belirtti. Afganistan'da çarpışmalann yayılması bölge ülkeleri arasında özellikle Pakistan'ı derin biçimde kaygılandmyor. El Fetih taraftarları, Gazze Şeridi'nde düzenledikleri gösterilerde İsrail'i protesto ettiler Clinton Cillep zirvesi Çiller,PKK içinnabız yoklayacak ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Baş- bakan Tansu Çiller'in bu hafta sonunda NATO zirvesi için Brüksel'e yapacağı zi- yaret sırasında bir araya aelmesinin bek- lendığı. ABD Başkanı Biil Clinton ile iki ülke arasında daha önce ele alınan konu- lann bir değerlendirmesini \apmasi bek- leniyor. Çiller'in tanhi henüz kesinleşmeyen Clinton ile Brüksel buluşmasmda. önce- likle Kerkük-Yumurtalık boru hattında kalan petrolün çıkanlması. ikinci parti F-16'lann fınansmanı için oluşturulan Savunma Fonu'nda binken I milyardo- lann ABD Merkez Bankasından Tür- kiye'ye aktarılması ve Rus>a'nın bır sü- redır SSCB'den dağılan cumhuriyetler üzennde izlediği hegemonyacı politika konulannın ele alınması beİcleniyor. Clinton'ın Suriye De\let Başkanı Ha- fız Esad ile bu a> içinde Cenev re'de yapa- cağı tarihi buluşma öncesi Çiller'in ABD Başkanı'ndan bilgi alması ve PKK terö- rüne karşı Washington yönetiminin Şam nezdinde ne tür bir ağırlık koşabileceği konusunda nabzını yoklaması bekleni- yor. Tansu Çiller'in Belçika'da PKK yan- daşlannın Türklere saldırması ile tırma- nan durumu da Belçikalı üst düzey yönc- ticilerle ele alması gündemde. PKK'ya karşı önlem talebi Çiller'in. Fransa \e Almanya'nın bır süredir bu ülkedeki PKK varlığına karşı aldıklan önlemlerin bcnzerini Brüksel'- den talepetmesi beklcniyor. Çiller. Brüksel'de A%rupa Birüğı Ko- misyon Başkanı Jacques E)elorsilede bir araya gelerek Türkıye-ABD ilişkilennı ele alacak. Başbakanın tarihi henüz kesinleşme- yen Clinton randevusunda. Ankara'nın Irak ile muhtemelen ocak ayında müste- şarlardüzevinde buşlalacagı görüşmeler öncesi göruş alışverişindc de bulunacak. Çiller'in ekim ayında ABD'ye yaptığı ziyaret sırasında Clınton'a verdiği çcşitli konulardaki mesajların geldıği nokta. Brüksel'de ele alınacak. ABD. Kuveyt. Birleşik Arap Emırlik- leri, Suudı Arabıstan'ın yanı sıra Türki- ye ve Washıngton yönetiminin yapacağı katkılarla yaklaşık 3.5 milyar dolar ola- rak hesaplanan Savunma Fonu'nda biri- ken 1 milyar doları aşkın miktann Tür- kiye'ye transferine henüz onay vermedi. Türkiye, Türkiye'ye transfer edilecek ana paraya dokunmama ve faizini. ileri- de yerine koyma taahüdüyle öncelikli projelerinde kullanmayı istemişti. Körfez karşı Körfez Fonu'na katkıda bulunan Körfez ülkelerinin Irak'ın Kuveyfi işga- lini sona erdirmek için 1991 yılında ger- çekleşen Körfez Savaşı'nın üzerinden ge- çen zaman içinde Savunma Fonuna para aktarmayı geciktirdikleri de bildiri- liyor. ABD'nin bu gecikmelerin önlenmesi için girişimlerde bulunduğu da öğrenildi. ABD, ana para faizinin yeniden yerine konması konusunda "takip işini" güçleş- tireceği gerekçesiyle fonda biriken mik- tann Türkiye'ye aktanlmasına pek sıcak bakmıyor. Körfez ülkelerinin ise Tür- kiye'nin ana para faizini öncelikli proje- lerde kullanmasına. fonun öncelikle ikinci parti F-16 için aynldığını ve savun- ma amaçlı olması nedeniyle karşı çıktığı bildiriliyor.