Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 5 OCAK1994 ÇARŞAMBA Yaşı 60'a ulaşan kadının ikiz çocuk sahibi olması, İngiltereVi kanştırdı Armeliğe 'yaş sının'tartişlıyorHaber Merkezi - 59 yaşındaki bir kadının Londra'da bir hastanede ikiz çocuk doğurmasının ardından doktorlar ve poliükacılar, ahlaki bir taruşma başlattı: "Hükümetler ve tıp örgûtleri, kadınların hamilelik ya- şma bir sınır getirmeli mi?" İsmi açıklanmayan ancak olduk- ça varlıklı olduğu belirtilen İngiliz kadın. Roma'da özel bir klinikte gerçekleştirilen bir operasyon saye- sinde. genç bir kadmdan ahnan ve kocasının spermlenyle döllendirilen yumurtalann yerleştirilmesiyle ha- mile kaldı. Londra'daki bir klinik, kadının yaşı nedeniyle hamileliğin duygusal stresıni kaldıramayacağını öne sürerek. bu işlemı gerçekleştir- meyi kabul etmemişti. Yeni anne adayı 61 yaşında bir kadmın da aynı kli- nikte tedavi gördüğü ve çok yakın- da belkı de dünyanın en yaşlı annesi olacağı haberi tartışmalan daha da büyüttü. Paniğe kapılan doktorlar ve sağlık bakanlan. menopoz sonra- sı dönemlerini yaşayan kadınların annelik özlemlerini giderme istegiy- le kliniklere başvurmalanm. bu tür "emeklilik gebeüklerinin" artabile- ceğini belirtiyorlar. Doğurganhk yaşını geçmiş kadın- ların. genç kadınlardan ahnan yu- murtalarla gebe kalması. 1990 yıİın- dan bu yana teknolojik yönden mümkün. Ancak ABD"deki klinik- lerin çoğu. başan oranının düşük ol- ması nedeniyle yaşlan 50'ye yak- laşan kadınlan kabul etmiyor. Ya yaygınlaşırsa? Bu tip gebeüklere şimdilik çok na- dir rastlanıyor olsa da İngiliz Tıp Derneği Ahlak Komitesi Başkanı olan Dr. Stuart Horner. önümüzde- ki on yıl içinde işlemın daha yaygın hale gelmesiyle sorunun çok daha büyüyebileceğini belırtiyor. İngiliz Sağlık Bakanı Virginia Bottomley. BBC'ye yaptığı açıklamada, "Ka- dınların çocuk sahibi olma hakları yoktur. Bir çocuğun uygun bir aileye sahip olmaya hakkı vardır " dedi. Bakanlar \e doktorlar tarafından dile getırilen itirazlann büyük ço- ğunluğu ahlaksal boyutlu. Yeıerli ve rahat hareket edebılen sağhkh anne babalara sahip olmanın çocuk açısından son derece önemli olduğu I londra'daki bir hastanede, ikiz bebek dünyaya getiren 59 yaşındaki 'olgun anne', İngiltere'de tıp uzmanlan ve hukukçular arasmda "hamileliğe yaş sının getirilmeli mi, getirilmemelimi?" sorusu üzerinde yoğun bir tartışmanm başlamasına yol açtı. iddia ediliyor. Buna ek olarak, bu tür geç gebeliklerin anne açısından çok ciddi tehlikeler içerdiği de sür- dürülen taruşmalann bir başka bo- yutu. Bazı doktorlar ıse olayı kamu sağlığı açısından ele alarak yuıTiurta vericilerinın az sa>ıda olduklannı, bunlann da başan şansının daha yüksek olduğu genç kadınlar için saklanması gerektiğini belirtiyorlar. Virginia Bottomlev, Avrupa ül- kelerinin sağlık bakanlanntn bir kadının doğurganhk yaşını çok ileri- lere atan yeni teknolojinin kötüye kullanılmasını önlemek amacıyla "ahlaki kontroller" bulmak için bir araya gelmesı gerektiğini önerdi. Ancak tüm bu gelişmelerin yanında bir kadına sırf yaşlı olduğu için. do- ğurmaya hakkı yoktur demenin çok yanlış olduğu görüşünü savunanlar da var. Yaşlanna göre kadınlara ge- belik sınırlamalan koymak, daha yaşlı kadınlara haksızhk olmanın yanı sıra cinsel bir önyargı olarak da kabul ediliyor. Erkeğe sınır yok Gebelik Merkezi'nin Müdürü Profesör Ian Craft. bir Londra gaze- tesine yaptığı açıklamada "erkekler için herhangi bir yaş sının bulunmaz- keıT kadınlara u\gulanan doğur- ganhk tedavilenne yaş sının getinl- mesinin doğru olmadığını belirtti. Vatikan ise olaya tepkisini son de- rece sert bir bicimde dile getırdi. Yan resmi Vatikan gazetesi Osser- vatore Romano, gebeliğin gerçekleş- mesıne katkıda bulunan genç kadı- nın "küvöz olarak kullanıidığını \e kadınlık onunınun yok edildiğini" yazdı. Gebeliği gerçekleştiren Dr. Severino Antinori de eleştınlerden pasını alıyor. Roma'da çıkan La Repubblica gazetesinın tıp muhabiri olan Arnaldo D'Amico, Dr. Anti- nori'nin veteneklerinı. hastalannın sağlığı değil de istekleri doğrultu- sunda kullandığını belirterek şöyle dedi: "ttalyan tıp dünyasında Anti- nori'ye yönelik kuşkular besleniyor. Bundan 30 \ıl önce inekler ve domuz- lar için geliştirilmiş teknikleri insan- lara uvguluyor. Gerçek araştırmacı- lar, bu konuvla ilgilenmiyor." Başa çıkılır mı? İngiliz Tıp Derneği Başkanı Dr. Sandy MacAra ise The Tımes gaze- tesinde yayımlanan yazısında şöyle diyor:"Yaş, kuşkusuz çocuk büyüt- mekte çok önemli bir faktör. 70'- lerindeki bir kadın ergenlik bunalım- larıyla nasıl başa çıkar? Bazı prob- lemierin ortaya çıkacağı muhakkak. Ancak annesi babası ölen çocukların büy ükanneleri tarafından yetiştiril- tnesi sıkça rastlanılan bir durum. So- rumluluk duygusu, denge. giivenlik, deneyim, en önemlisi de se\gi ve ilgi gibi yaştan çok daha önemli faktörler var. 59 yaşında sağlıkh ve uygun ko- şullara sahip bir anne, 19 yaşındaki sağlıksız ve uygun ohnayan bir anne- den daha iyidir." Alışveriş hastalığında kadınlar önde ANKARA (UBA) - Uzmanlar kimilerinde alışveriş yapmanın bir hastalık hahne dönüştüğünü söylüyor. Ve bu kişilerin alışverişi bir ihtiyacı karşılamak için değil sadece satın almak için yaptıklan belirtiliyor. İhtiyaç yerine tatmın için satın almayı içeren "alışveriş" hastalığında kadınlar erkeklerden önde ve bu insanlar mağazalann gerçek gözdeleri. Bu aşın alışveriş hastalannın. eylemı gerçekleştirirken ve gerçekleştirdikten sonra yaşadıklan duygulan uzmanlar şöyle sırahyorlar: - Kendi kendini tatmin etme duygusu. - Alışveriş sayesinde başanlı olmak ve yeni dostluklar kurmak. - Alışveriş ile se>gi satın almak, cazibe ve çekicilik sunmak. - Paranın gücüyle deneümi elinde tutmak duygusu. - Alışverişkolikler bu davrantşlan gösterdiklerinde muhteşem bir haz alıyor ve davrantş eksikliklerini tatmin ediyorlar. - Hep mükemmelin peşinde koşan ve başaramayınca kendilerini suçlayan alışveriş tutkunlan. bunun intikamını bu yolla alırlar. - Gercekte medeni cesaret sahibi olmayanlar, insanlara paranın gücünü göstererek hükmetmeyi deniyoriar. - Yalnızlıktan bunalan bu insanlar, alışveriş yaparak yalnızlıktan kurtulmanın yollannı anyorlar. Erkekler güzellik, kadınlar para arıyor ATtNA(AA)-Gazete\e dergilerdeki eş arama ilanlan üzerinde yapılan bir araştırmaya göre erkekler "fiziksel cazibesi" olan kadtnlan ararken. kadınlar "cebi dolu" erkekleri tercih ediyor. Bazı Batı ülkelerinde yapılan araşürmada, fıziksel caabeyı önemli bulduğunu belirten erkeklerin oranı yüzde 57 iken. kadınlarda bu oran yüzde 56'ya düştü. Buna karşın "maddi actdan sağlam" eş isteyenler ise sadece kadınlar oldu. Aradığı eşte "mizah duygusumı" önemli bulan erkeklerin oranı yüzde 21 iken kadınlarda bu oran yüzde 41 "e kadarçıktı. Kadınlann kendilerinden en çok iki yaş küçük, en fazla sekiz yaş büyük erkekleri aradığı kaydedilen araştırmada, erkeklerin ise kendilerinden en fazla iki yaş büyük, en çok 10 yaş küçük kadınlan tercih ettiği belirtildi. Araştırmada, erkeklerin üçte birinin "ince", "minyon", "zarir gibi sıfatlarla kilo tercihi yaptığı da ifade edilerek, kadınlann söz konusu sıfatlarla "inceliklerinin ilişkinin başansını etkiley eceğj" mesajı aldıklan belirtildi. İstanbul'un en güzel iki "meydanı" betonlaştırma uğruna harcanan trilyonlar "sayesinde" yok olup gidiyor... Karaköy ve Eminönü'nün kaçınılmaz ölümü KORHAN GÜMÜŞ İstanbul'da bir daha asla Ka- raköy olmayacak. İstanbul"da bir daha asla Eminönü olmayacak. Dünyanın en güzel betonlannı da dökselen döşemelerine. geçitlerine dünyanın en güzel mermerlerini de kaplasalar, trilyonlar yalnızca şanti- ye benzen yerler yaratacak. Kara- köy. Eminönü bir daha asla şantiye görüntüsünden kurtulamayacak. Sonuçta her iki "meydan" beton köprünün bir uzantısı olacak. Bir daha asla Perşembe Pazan'nın o renkli giriftliğını göremeyeceğiz. Binalann. capcanlı sokaklann bu- gün \enni alan beton kaplı oto- parkın sakın gecici olduğunu zan- netmeyın. Bir süre sonra sızın halı- rladıklannızı da kımse hatırlama- şaçak. İstanbullu çıpayı. bezıryağını. bo- yayı. zinciri. halatı. kurşunu. ıskar- mozu artık nc yapsın? Nasıl olsa sa- Karaköy, Eminönü şantiye görüntüsünden kurtulamayacak. Her iki "meydan" beton köprünün bir uzantısı olacak. (hotoğraf: GARBİS ÖZATAY) nce Galata Köprüsü'ne olanlar oldu... Sonra iki meydanm da düzeni değiştirildi... Trilyonlarca para harcanıp beton- mermer eklemeler yapıldı, geçitler açıldı. Ama "kaçınılmaz son" değişmeyecek. hilleri doldurulmuş İstanbul'un Per- şembe Pazan'nda arayacaâ bir şey yok! Di\ecekler ki: "Tarih boyunca İstanbul hep değişmiş. Elbette değişe- cek. Siz zaten değişime hep karşı çıkaîsına!" Ben olsavdım şunlan da so- rardını: "Bugün korumava ça- lıştığınız (>;' da üzerinde titizlendiği- niz) Boğaz'daki yalıların büyük bir bölümü, Adalar'daki. Galata'daki yapüaşma. sanayi devrimi sonrası or- taya çıkan yeni ticaret, ulaşım imkânlannm sonucu değil mi? Bugün neden değişime karşı çıkıyorsunuz?" Keşkc sorsalar. Ama sormuyor- lar. Oysa dünyada soru sormaktan kolay bir şey yok: Neden Londra"- nın ünlü Kuleli Köprüsü: Budapeş- te'nin. Paris'in eski köprüleri. park- lan. meydanlan. hatta kaldınmlan. aydınlatma araçlan. banklan habire yenilenmez? Paralan olmadığı için mi? Yoksa bakımlı tutmanın. sürek- li yeni kalmalannı sağlamanın. yeni- den yeniden yapmakıan çok daha kolay olduğunu mu zannediyorsu- nuz1 ? (Bakımlı tutmanın, yaşatmanm sürekli bir üretim olduğunu: en azı- ndan daha yapılırken. daha yeniy- ken eskiyen İstanbul"un kaldın- mlanndan biliyoruz.) Kendimizi bilelim Dahası, artık -geç de olsa- bu al- çakgönüllülükten vazgeçsek diyo- rum. Çünkü İstanbul'a haksızhk. olu- yor. yazık oluyor. İstanbul'un tıpkı Pans gibi. Londra gibi. Venedik gibi. Roma gibi, Budapeşte gibi, Prag gibi önemli bir şehir olduğunu kabul edelım. İstanbul"un da böyle bir şehir ol- duğunu kabul etmek ne demektir? Bu gibi şehırlerin "tarihi çekir- dek"leri. günümüzde tıpkı adlan gibi sımgesel bir özellik kazanmıştır. Bu nedenle özellikle tanhı çekırdek- lennde (başka bir deyişle yaklaşık en azından şehrin onda birinde) imar ıştahlan dizginlenır. polıtik ihtiras- lara gem vurulur. Çünkü şehirciliğin salt kâğıt üzennde proje çizmek ol- madığı zamanlardan kalma mimari düzenlerle günümüzün miman dü- zenlemelerı arasında oldukça önem- li bir fark vardır. İşte İstanbul gibi şehırlenn farkı budur. Bu gibi şehır- lerde İstanbul'da olduğu gibi. örne- ğın "yapı ölçeğinde" koruma yapı- lmaz. şehırlenn tanhı çekırdeğı için farklı koruma uy gulamalan > apılır. Antik eş\a statüsü Bu gıbı şehırlerde vöneticıler şe- hirle ılgılı gcçici senaryolar ıçın şe- hirlerin tanh ötesi parametrelerini harcayamazlar. (Harcayamadıklan gibi koruma kurallanna Galata Köprüsü gibi bir numaralı şehirsel simgesine antika eş\ a statüsü taşıya- cak bir koruma karan aldıramaz- lar.) Bu gıbı şehırlerde yalnızca şe- hirlenn tanhı çekırdeği değil. güze- lim Fenerbahçe. Bostancı. Yakactk, Dudullu. Tuzla. Pendik gibi semtleri de hallaç pamuğu gibi savrulamaz. Şehırlenn tıpkı bir para basma makınesi gibi kullanılmasına kimse izin \ermez. \eremez. Teşvikle yok ediş Bu gıbı şehirlerde turizm teş\ikle- ri. \ar olan değerleri yok etmek için değil. korumak için kullanılır. Çün- kü İstanbul gibi şehırlenn turizm potansiyeiini oluşturan en önemli etkcn. şehirsel özellıklendir. Bu gibi şehirlerde hiçbir turizmci bindiği dalı kesmez. Ne yazık ki hâlâ İstan- bul'a nasıl davranacağımtzı öğrene- medik.Hâlâolanbiteni'hızlı şehirteş- me'nin bir sonucu olarak görüvo- ruz. Oşsa aradaki fark. dövmekle okşamak^arasındakı fark gibi. Ne yazık ki ikisi de elle yapılıyor. Üniversite gençliği arasmda "uyuşturucu" ve "uyarıcT kullanımı yayılırken, 15-16 yaş grubunun tehdit altında olduğu saptandı tngiliz kızları, güzellikuğruna 'uyuşuyofHaber Merkezi- İngiltere'de yapı- lan bir araştırmaya göre. uyuş- turucu kullananlar arasında genç kızlann sayıst gün geçtıkçe artıyor. Uyuşturucu kullanımında erkekleri sollayan genç kızlann uyuşturuculara. vücut ölçülerini ko- ruma amacıyla başvurduğu ortaya çıkanldı. Manchester ve Merseyside'daki büyük okullarda geçtiğimiz sonba- harda yapılan. ancak yayımlanma- yan araştırmaya göre: 15 ve 16 yaş- lanndaki genç kızlann hem eroin. kokain gibi "sert" uyuşturuculara ve uyancılara; hem de LSD. haşhaş gibi "yumuşak"lanna en az erkekler kadar meTakh olduğu ortaya çıkanldı. Yüzde 50'ye vanyor Manchester Cnıversitesi tarafı- ndan bu yıl içinde gerçekleştirilen araştırmada ise. katılan 15-16 yaş grubu gençlerin yansının uyuşturu- cu kullandığı saptandı. Uyuşturucu kullanan gençlenn dörtte biri de uyuşturucu bağımhsı. Araştırma çerçevesinde 8 okulun 752 öğrencisine dağıtılan anketler sonucunda erkekler \e kızlar arası- nda uyuşturucu kullanımında ista- tistiksel hiçbir fark olmadığı ortaya çıkanldı. Gençler arasında en popü- ler uyuşturucu olan haşhaş, araştı- rmaya katılan gençlerin yüzde 4O'ı tarafından kullaruhyor. Gençlerin yüzde 25"ı LSD. yüzde 15'i amfeta- min sülfat. yüzde 13'ü çözücüler, yüzde 12'si sihirli mantar. yüzde 7'si ekstaz. yüzde 4'ü kokain. yüzde 3'ü ise eroin kullanıyor. Kızlar daha deneyimli! Üzerinde araştırma yapılan kızlann dörtte üçünün uyuşturucu deneyimi bulunurken. erkeklerin yalnızca üçte ikisı böyle bir deneyim yaşamış. Araştırmayı yürüten. Sos- yal Hizmetler Bakanlığı'nda göre\lı Howard Parker ve Fiona Measham geçen yilki araştırmada. 14-15 yaş grubunda yalnızca yüzde 36"lık bir oranının uyuşturucu kullandığı sap- tandığı halde bu seneki araştırmada oranının yüzde 47'ye ulaştığını be- lirtiyor. Profesör Measham. uyuşturucu ve içkinin her türlü sosyal sınıftan genç kız arasmda yaygın olduğunu söylüyor. Genç kızlar arasında uyuşturucu ve alkol tüketımındeki artışın nedenı genç kızlann sağlıkh olma ve ınce kalma kaygılanna dayandınlı- yor. UvTişturucunun iştah kapatıcı ve dans etmeyi kolaylaştıncı etkileri sonucunda gençler formlannı koru- mayı. hatta zayıflamayı bilebaşara- bilivor.