Katalog

25 OCAK1994 SALI CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Butto'd» Keşmir'e destek • İSLAMABAD(AA)- Pakistan Başbakanı Benazir Butto, Hindistan'ın Jammu ve Keşmir'deki Müslüman ayaklanmalannı bastırma çabalannı protesto amacıyla 5 şubatta üJkeçapında greve gidilmesini istedi. Assocıate Press Ajansı'na göre, Butto- 5 şubattaki grevin, Hindistan yönetiminde bulunan Keşmir'deki ınsan haklan ihlallerine dikkat çekmeyi amaçladığmı söyledi. Hindistan ile Pakistan arasındaki sorunun ana kaynağını oluşturan Keşmir. çoğunlukla Hindulann yaşadığı Hindistan'da, Müslümanlann hakimıyetındekı tek eyaJet. Kotombiya'da çattşma: 32 ölü • BOGOTA(AA)- Kolombiya'nın kuzeybatısında iki gerilla grubu arasında çıkan çatışmada en az 32 kişinin öldüğü bıldiriidi. Yerel yelkililenn verdiği bilgiye göre Apartado köyünde meydana gelen olayda, muhtemelen Kolombiya Silahlı Devrimci Güçler (FARC)adhMarksist harekete bağlı 20 kadar silahlı kişı, rakip Halk Kurtuluş Ordusu'nun (EPL) eski gerillalanna ateş açtı. Kaddafiyine Batı'ya çattı • TRABLUS (AA) - Libya lideri Muammer Kaddafl. Baü ülkeleri ve İsraıl'in Araplara karşı sürdürdükleri "savaşta", uyuşturucu maddeleri "silah olarak" kullandıklannı önesürdü. Kaddafı, Libya televizyonunda yaptığı konuşmada. "Israit, Filistin'de haşhaş yetiştiriyor ve siiahla yenmeyi başaramadığı Araplan yenilgiye uğratabilmek için bu haşhaşın büyiik kısmını Arap ülkelenne ıhraç ediyor" dedi. karşıtı gösteri • VTYANA(AA)- Ayusturya'nın başkenti Viyana'da "yabanalarla dayanışma ve ırkçıhğı protesto göstensı düzenlendi. Protesto gösterisini düzenleyen "Geleceğımız S.O.S. Veriyor" isimli platformun yetkilileri, geçen yıl yine ayru yerde düzenlenen ve büyük katılım sağlanan ırkçılık karşıtı gösterinin yıldönümü nedenıyle yapılan protesto mitıngine 10 bınden fazla kişinin katılmasının beklendiğini, ancak gösterici sayısının 2 bini biraz aştığını belirttiler. Pravda, yayınına araverdi • MOSKOVA (AA)- Rusya'da Devlet Başkanı Boris Yeltsin'e karşı komünist muhalefetin önde gelen yayın orgaru olan Pravda, gazetenin Yunanlı finansörüyle ortaya çıkan anlaşmazlık yüzünden yayınına bir süre ara verdi. Gazetenin Genei Yayın Yönetmeni Viktor Linnik, yaptığı açıklamada, gazetenin yakında yeni bir finans kaynağıyla anlaştıktansonra yayınına devam edeceğini bildirdi. Meriçiçin tsbiPlfği • GÜMÜLCİNE (AA) - Yunanistan ve Türkiye arasında bılim adamlan düzeyinde Meriç Nehri ile ilgili yapılan iki günlük toplantı sona erdi. Toplantı sonunda yayımlanan ortak açıklamada "üç halkın buluşma noktası olan" Meriç Nehri hakkındaki görüşmelerin başanyla sonuçlandığı vurgulanarak "Neticelerin daha sonra bir bildıri halinde yayımlanacağı" ifadeedıldi. Toplantıda Türkiye'yi temsıl eden bılim adamlanndan profesör Doğan Kantarcı AA'ya yaptığı açıklamada, görüşmelerin dostane bir havada geçtiğini belirttı. THE INDEPENDENT'e göre Türk ve İngilizişadamlan Londra'da, Azeri ordusunda savaşmak için paralı asker topluyor Azerbaycaniçinparakasker• KıbnslıTürk işadamı Mustafa Mutlu'nun yöneticisiolduğuSummit Ltd. şirketinin Azerbaycan'a milyonlarca sterlinlik silah satmaya ve paralı asker şağlamaya çalıştığı öne sürüldü. İngiliz Independent gazetesi, İngiltere Dışişleri Bakanlığf nın da "gaynresmi" olarak durumdan haberli olduğunu iddia etti LONDRA (Cumhuriyet)- Kabnslı Türk ve İngiliz ışadamlannın. Azerbaycan'a İngilte- re'den yasadışı yollardan paralı asker ve as- keri donanım sağlanma gırişimi içınde oldu- ğu öne sürüldü. Bir İngiliz lordu, operasyon için aracılığı "Summit Ltd" adlı bir İngiliz şirketinin yaptığmı açıkladı. "Independent" gazetesinin haberinde. Azerbaycan'a danışmanlık yapüğını söyle- yen Lord Erskine'in, İngiltere Dışişleri Ba- kanlığı'nın durumdan gayriresmi olarak ha- berli olduğunu belirttiği bildirildi. Haberde. operasyonun "milyonİarca Sterlin" tuta- nnda olduğu da öne sürüldü. Independent gazetesinin dün ön sayfasın- da büyüterek verdığı ve "İngiltere hükümeti. iki eski Sovyet cumhuriyeri arasındaki savaşa yasadışı yollardan asker ve donanım sağlan- masını görmezlikten geliyor" dcnilen haber- de. bu iş için aracılık yaptığı öne sürülen "Summit Ltd" adlı şirketin iki yöneticisin- den biri olan Mustafa Mutlu'nun Kuzey Kıbns'ta olduğu da belirtıldi. İkınci işada- mının adı ise venlmedi. Operasyona katıldı- ğı öne sürülen ve adı verilmeyen bir İngiliz işadamının ise son 3 ayda Azerbaycan'a üç kez gittiği kaydedildi. Azerbaycan ile yapıldığı öne sürülen gö- rüşmelerin henüz ilk aşamada olduğu, silah ve donanımın henüz Azerbaycan'a ulaşma- dığı anlaşılıyor. Rusya'dan nakliye uçağı ki- ralandığı ve ilk partide İngiliz askeri eğit- menlerinin Azerbaycan'a yollanacaklan be- lirtiliyor. Azerilerin ise bunun karşılığını pet- rol ile ödeyecekleri öne sürülmekte. Bir Amerikan petrol şirketinin. Azeri askerleri- nın eğitimı ıçın Amerikan ordusundan emekli askerler sağladığı da haberde yer aldı. Bütün bu girişimlenn İngiliz ve Amenkan yasalanna aykın olduğuna da dikkat çekıl- di. Habcrin tek kaynağı olan Lord Erskme. KKTC'de yaşıyor. "Independent" gazetesı- ne yaptığı açıklamada. bütün bu girişimler- den İngiltere Dışişleri BakanlığYnda birinci zeyde" bir Türk politikacının ve Kafkasya ile ticaret yapan bir İngiliz silah tüccannın haberinin olduğunu söyledi. Paralı asker sanayii İngiliz paralı askerlerinin Bosna, Burma, Kamboçya gjbi savaş bölgelerinde çeteci olarak savaştıklan sır değil. Hükümet, para- lı askerliği yasadışı sayıyorsa da buna iîişkin operasyonlan görmezlikten geliyor. İngil- tere'de silahiı kuvvetlerde normal askerlik gönüllülük esasına göre yapıldığı ve askerle- re ıyi maaş venldiği ıçın, paralı askerlik, kül- türe yabancı bir kavram değil. Paralı asker- ler, gönüllü olarak ancak büyük paralar karşılığında savaşıyorlar. Azerbaycan ve Abhazya'da Müslüman gönüllülenn. Dağlık Karabağ'da Ermeni gönüllü ve pa- ralı askerlerin savaşta rol oynadıklan da bıli- katip düzeyinde bir diplomatın, "yüksek dü- niyor. Kuzey Kaflcas Halklan Konfederas- yonu'nu oluşturan bir düzine Kafkas toplu- mundan gönüllülenn Abhazya'da Gürcüle- re karşı carpıştıklan ve bir ölçüde Ukrayna ve Rusya'dan silah ve donanım yardımı aldı- klan da açıklanmıştı. Azerbaycan ile olası bir paralı asker ve as- keri donanım operasyonu için KKTCden söz edilmesi, bu konuda söylenen ancak ba- sında yer almayan göriişlerle paralellik icin- de. ingiliz kaynaklan, Asil Nadir'in KKTC'ye kaçmasıyla, buranm, Ortadoğu'- da pazarlanan birçok yasadışı işlemin mer- kezi haline geldiği iddiasının doğrulandığı görüşündeler. Yöreyi iyı izleyen kaynaklar, denizaşın bankacılık faaliyetinin, dünyanın- diğer benzer kuşkulu yörelerindeki faaliyeü andırdığını, KKTC'nin gitgide Beyrut'a benzetilmeye başlandığmı ve kaçınılmaz ola- rak Beyrut'la ılgılı her türlü çağrışımı akla getirdiğini belirtıyorlar. Ankara'da sürprtz ttpbstı Türkiye'ye AKKA'nın delinmesi içinbaskı LALE SARIİBRAHİMÖGLU ANKARA - Ankara, geçen hafta, Rusya ile Türkiye arasında sürpriz bir "AKKA" görüşmesine sahne oidu. Rus- ya Genelkurmay Başkan Yardımcısı Harçenkov ile Avrupa Güvenlik ve İşbir- lıği Konferansı (AGİK) daimi temsilcisi Viyaçeslav Kulebiyakin başkanlıgında generaller ve sıvıllerden oluşan heyet. Avrupa"da Konvansiyonel Kuvvetlerin Azaltılması Antlaşması (AKKA) ile ilgi- li Rusya'nın istemlen konusunda Türki- ye'yi ikna etmek ıçın Ankara'da temas- larda bulundu. Ankara, AKKA'nın, Kuzey Kafkasya kanat bölgesinde ken- disine aynlan silah tavanlannda arttın- ma gidilecek bıçımde değıştirilmesi yö- nündeki Rus talebıni bir kez daha redde- derken, iki ülke arasında, bu konuda dü- zenli danışma toplantılan yapıtması üze- nnde anlaşma sağlandı. Temel istemı kabul görmemekle bir- likte, Rusya'nın, çok önem verdiği bir konuda Türkiye ile ciddi bir diyalog baş- latmaktan memnun kaldığı bildiriliyor. Rusya, geçen eylül ayında, AKKA'ya ilişkin istemini gündeme getırmiş ve Tür- kiye ile bu konudaki görüşme talebi, bu- güne kadar kabul edilmemişti. Ankara için, soğuk savaş sonrası Avrupa güven- lığınin temel taşı olan antlaşmanın değiş- unlmesı söz konusu değil. 10-11 ocak ta- rihlen arasında Belçıka'nın başkenti Brûkse!'de yapılan NATO zirvesi sonuç bildirgesine, AKKA'nın değiştirilemeye- ceği hükmünün konmasını sağlayan An- kara'nın antlaşmayla ilgili tutumu, diğer ülkeler nezdinde önemli rol oynuyor. İç tehdit endişeleri Konuk heyet, Türk tarafı ile görüşme- de, AKKAnın Rusyaya aynlan Kaf- kasya kanat bölgesındeki üç silah kate- gorisindekı tavanlarda arttınma gidil- mesı talebinin. Türkiye'nin güvenliğini tehdit etme amacına \önelik olmadığını, "tamamen iç güvenlik endişelerinden kay- naklandığını" söyledi. Rusya'nın Türkiye'yi "ikna" için gön- derdiğı heyete. şu mesajlar açık bir şekil- de verildi ve şu sıkıntılar dile getirildı: - AKKA'nın iki temel ılkesi var. Birin- cisi saldın yeteneğı kazanılamaz. İkincisi de bir bölgeden çekilen güçler aynı ülke- de, bir başka bölge>e yerleştirilemez. - Bu çerçevede, öncelikle silah tavan- lannda AKKA'nın öngördüğü yüküm- lülüklenruzı, AKKA'nın uygulanması için son tarih olan 1995 sonuna kadar tam olarak yerine getırin. Bu, bir Türki- ye-Rusya konusu değil. Antlaşmanın yükümlülüklenne uyulup uyulmadığı konusunda. 1996"da tüm imzacı ülkeler bir araya gelecekler. Los Angeles hûlâscdlanıyor Dış Haberier Servisi - Los Angeles depremini izleyen şok dalgalan devam ederken evleri yıkılan 14 bin kişinin, oluşturulan çadır kentlere yerleştirildiği açıklandı. ABD'yi son günlerde sarsan iki doğal afet, soğuk ve depremin A BD ekonomisinde kısa vaadede olumsuzetkı >aptıgı açıklandı. Son iki gün içinde 4 ve 3.7 şiddetinde iİci depremin daha meydana geldiği Los Angeles ve çevresinde önümüzdekı günlerde yağış bekleniyor. Yetkililer bunun durumu daha da zorlaştıracağını ifadeettıler. Sağlık uzmanlan ise bu kadarçok sayıda ınsanın gereklı sağlık koşullanndan yoksun şekilde çadırlarda bir araya toplanması sonucu bölgedeishal vedizanten gibi hastalıklann başgösterebıleceğini belirtiyorlar. ABD'yı son haftalarda etkisı altına alan soğuk \ e deprem nedeniyle ulaşımda meydana gelen aksaklıklar fabirakalann kapanması ve tüketicinin evinden çıkmamayı tercih etmesine yol açtı. Bunun üzerine>ılın ilk üçaylık dönemı itibanyla yıllık kalkınma hızı tahminleri yüzde 3.2'den yüzde 2.5"e geriledi. Öte yandan. uzmanlann tahminine göre 6.6 şiddetindeki Los Angeles depreminin meydana getırdiği zarar, 1989 San Francisco depremınden daha fazla. San Francisco depreminin toplam zaran 6 milyar dolar iken Los Angeles depreminde meydana gelen zarar 15-20 mıl>ar dolar olarak açıklandı Azerbaycan ordusuilerliyor Kelbecer geri alınıyorMOSKOVA (AA) - Azen ordusunun işgalci Ermeni güç- lerine karşı sürdürdüğü ope- rasyonlann yeni bir sonucu olarak geçen yılın nisan ayında Ermeniierin eline geçen Kelbe- cer bölgesinın kuzey yansının Azerbaycan ordusu tarafın- dan kurtanldığı bildirildi. Azerbaycan Savunma Ba- kanlığı'nın Turan Ajansı'nca yayımlanan açıklamasına göre Azeri ordusu geçen hafta bo- yunca aşamalı olarak genişlet- tiği operasyonlan çerçevesinde önceİci geceye kadar Kelbecer bölgesinin kuzeyindekı 12 kö- yün yanı sıra Kelbecer-Akdere karayolunu kontrol eden stra- tejik önemdekı birkaç tepeyi de ele geçirdi. Azeri birlıklerinin Kelbecer ile Laçin arasındaki karayolu- nun bir bölümünde de kontro- lü ele aldıklan bildınliyor. Savunma Bakanlığı tarafın- dan dün yapılan açıklama, Er- meniierin geçen yıl Karabağ topraklan dışındakı .Azeri top- raklannı ışgal etmeye başla- masından beri, özellikle Kara- bağ'daki Ermenilere askeri malzeme takvıyesinde yaşam- sal derecede önemli rol oyna- yan yollann bir bölümünün ilk kez Azerbaycan kuvvetlerinin kontrolü altına geldiği anlamı- nı taşıyor. Azerbaycan Savunma Ba- kanlığı, Kelbecer bölgesinde bir haftadır devam eden ope- rasyonlar sonucunda Ermenı- lenn 300 dolayında can kaybı verdiklenni. aynca 13 tank ve dört zırhlı personel taşıyıası kaybettiklerinı duyurdu. Açıklamaya göre bunlardan kullanılabılir durumda olan dört tank ve ıkı zırhlı personel taşıyıcısı ile çok miktarda silah Azerbaycan ordusunun eline geçti. Turan Ajansı da tutsak edi- len Ermeni askerlerinin verdiği ifadelerden, Ermeniierin Aze- rilere karşı savaşmak ıçın "so- kaktan zorla adam topladıkla- rının" anlaşıldığını kaydetti. Fyodorov'u ikna etmeye çalışıyor Yeltsin,hükümeti yaşatmaderdinde MOSKOVA (AA) - Rusya- da yeni kurulan Bakanlar Ku- rulu'nda mahye bakanlığı göre- vine getırilen Boris F>odoro>'- un. "koşulları kabul edilmediği için"bugörevı reddetmesı nede- niyle de\am eden hükümet bu- nalımını aşmak için des let baş- kanı Boris Yeltsin'ın yoğun çabagösterdiğıbildirilijor. İnterfaks Ajansı'nın habenne göre Yeltsin dün sabah, günlük çalışma programmda yer al- madığı halde Başbakan V'ictor Çernomirdin'lc ani bır görüşme yaptı. Göruşmenin gündemi hakkında resmi açıklama yapı- Imamasına karşm. ele alınan tek konunun malive bakanlığı- nın durumu olduğunu belirtili- >or. Geçen hafta düzenlediğı ba- sıntoplantısındahükümeıtegö- rev almak ıstemedığini açık- layan Bons Fyodoro\. önceki gece Rusya televizyonunda ya- \ınlananbirprogramda.De\let Başkanı Yellsin'Ie bu hafta içınde bir görüşme daha \apa- cağını açıkladı. Rusya Başbakan binnci yar- dımcısı Yegor Gaydar'ın baş- bakanla anlaşamadığını belir- terek istifa etmesiyle başlayan hükümet bunahmında. Fydoroy hükümettekalmakiçinkendisi- ne başbakan yardımcılığı göre- vinın de verilmesinı, başbakan yardımcılanndan Aleksandr Zaveryuha'nın hükümet dışında kalmasını ve Merkez Bankası Başkanı ViktorGeraş- çenko'nun görevinden alı- nmasını şart koşmuştu. İlginç fikırleri. penasız söz- leri ve 1940'lardan kalma ide- alleriyle tüm gözleri üzenneçe- virmeyi başaran Neofaşist Rus lider Vladimir Jirinovski'nin 27 ocakta özel bir ziyaret için Po- lonya'yagideceğı bildirildi. Jirinovski'.M Polonyaya da- vet eden işadamı Janusz Br>- ckowski dün düzenlediği basın toplantısında. Rus Liberal De- mokrat Parti lidennin. Varşo- vu ve Krakov kentleri ile Auschvvıtz'dekı eski Nazi "ölüm kampuıı" ziyaret edece- ğini sö>ledı. gazetesine göre Sosyalist Parti (eski komünistler) nabız yoklamalannda en önde Macaristan'dakomünistleriktidarayürüyor Dışişleri Bakanı Horn - Eski komünist liderin yıldızı parladı. Dış Haberier Servisi- Maca- nstan'da 1990 seçımlerinde ağır bır yenilgi alarak 40 yıllık ikti- dara veda eden komünistler. günümüzde tekrar iktidara aday. Haftalık The Euröpean gaze- tesi. "Macaristan'da 1990'dan bu yana yaşanan sancılı reform dönemi, eski komünistlerin vıldızını tekrar parlartı. Dışişleri Bakanı Gyula Horn'un (eski ko- münist) liderliğindeki Macaris- tan Sosv alist Partisi, nabız yok- lamalarında ilk sıraya yükseldi. Önümüzdeki seçimlerde Sosya- list Partisi'nin (eski Komünist Parti) iktidara gelme olasılığı giiçlü" diyor. The Euröpean halkın hoşnut- suzluğunun ve tepkısının Sos- yalist Partisi için oya dönüştü- ğünü bildiriyor. Reformlar ve ekonomik yeniden yapılanma. ülkede işsiz sayısının çığ gibi büyümesine yol açmış. Enflasyon oranının süreklı yükselmesi ve kamu harcama- İannda kısıntı ise kitlelerin KİMLİK KARTIMACARİSTAN ÇEK CUMHURIYE Nüfus: 10.333.000(1992). Etnik gruplar: Macar %92, Çıngene % 3, Alman % 2.5, Din: Katolik %67. Protestan %25. \üzö!çümü: 93.036 km2 . Başkent: Budapeşte. V önerim şekli: Parlamenter demokrasi. Devlet Başkanı: Arpad Goncz. Ekonomi: Demir ve çelik, makine, otomobıl. madencılik Gelir ortalaması: Kişi başına gelir ortalaması 5700 $. ithalat 11.7 milyar dolar (1991). ihracat 10.2 milyar dolar (1991). Okuryazar oraıu: %98. ROMANYA \ VOYVODİNA sıkıntısını daha da arttırmış. Bu ortamda geçen yıl eski ko- münist işçi scndikası. sendika seçimlerinde oylann yaklaşık %50'sinı topladı. Macanstan'- ın son komünist lideri Janos Kadar'ın ölümünün dördüncü yıldönümünde yaklaşık 10 bin kişı mezannı ziyaret etti. Sosyalist Partisi'nın meclis grubu başkanı Zoltan Gal şöyle dıyor: "Halka özlemini duyduğu şeyi verebiliriz. Biz az sayıda zengin ve az sayıda fakirin oldu- ğu bir toplum istivoruz." Ülkede yapılan uon nabız yoklamasmda Macarlann üçte ikisinin komünist sistemde ya- şam standartlannın daha yük- sek olduğunu düşündüğü orta- ya çıktı. Gözlemcilere göre Lit- vanya ve Polonya'dan sonra Macaristan da ekonomik re- formlara 'vıımuşak iniş' yapma- ya karar verecek. Ancak bu. ülkenin tekrar merkezi plana dönmesi anlamı- na gelmiyor. Sosyalist Parti böyle bir şeyin kesınlikle söz konusu olmadığını belirtiyor. Siyasal yorumcu Tıbor V'idos şöyle diyor: "Yaşam stan- dardının daha yüksek olduğu eski dönem için bir nostalji var halkta. Ama bu, demokratik ve ekonomik ilkelerin değiştirilece- ği anlamına gelmiyor." Piyasa ekonomisine bağb Sosyalist Parti. piyasa eko- nomisi, çoğulcu sıstem ve re- formlara bağlı kalacağını açı- kladı. Partinin ekonomik prog- ramı iş çevrelerini kolluyor. Sosyalistler, yabana yatınma da karşı değıller. Sosyalist partisinin bir yetki- Hsı şöyle dıyor: "Ülkenin en önemli sonınlanndan birinin mali kaynak sıkuıtısı olduğunu bilnoruz. Bu nedenle yabancı yatırımlan ülkemize çekmek için tüm önlemleri alacağız. Batılı işadamlan ideoloji ile ilgi- lenmezler. Onların istediği istik- rartı bir hükümettir." İş çevreleri de sosyalistlerin iktidara gelmesi olasılığından katgılanmıvor. Önde gelen işa- danlarından Michael Carter Şö.le diyor: "Eğer sosyalistler iktidara gelirse vatırımlarımı yavaşlatmayacağım. İşime eski- si gibi devam edcceğim." 3azı Macarlar. Macaristan'- ın ion komünist Başbakan Ne- m«h'in pragmatik hükümetine özem duyuyor. Komünist dö- neade muhasebeci olan bir işa- da-nı şö> le diyor: "Bu hükümet tenel sorunlan çözemedi. Sos- yaktlerin hiç olmazsa işten an~ la>an daha fazla uzmanlan var."