Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
25OCAK1994SALJ CUMHURİYET SAYFA
HABERLER
İlk Türk uydusu firlatılışuıdan 12 dakika 12 saniye sonra anzalandı
TÜRKSAT uzayda imha edildi
Uzaya atılışı başansızlıkla sonuç-
lanan TÜRKSAT 1, fırlatılmadan
önce rampasında. (REUTER)
ÖZGENACAR
FRANSIZ GUYANASI -
Büyük umutlarla yapunlan ilk
Türk uydusu TÜRKSAT 1.
dün gece Fransız Guyanası-
ndaki uzay üssünden Türkiye
saatiyle 23.37'de Ariane 4 füze-
siyle fırlatıldıktan sonra anza-
landı. 3} 5 milyon dolara yaptı-
nlan TÜRKSAT 1, 150 kilo-
metre yükseklikte meydana
gelen anza sonucu Ariane 4 fü-
zesiyle birlikte imha edildi.
Füze atıldıktan 12 dakika 12
saniye sonra üçüncü kat moto-
ru d'urdu. Buradaki uzmanlar
bu durumda uyduyu yörünge-
ye oturtmaktan vazgeçtiler.
Ariane 4 füzesi TÜRKSAT 1
ile Avrupahlann uluslararası
bir uydusunu yörüngeye oturt-
mak üzere Türkiye saatiyle 23.
37'de ateşlendi. flk iki kademe
motorlan görevlerini yaptılar.
Türk uydusunun füzenin göv-
desinden aynlmasına 3 dakika
kala motorun durduğu sapıan-
dı. Füze, düşeceği yerde her-
hangi bir zarara neden olma-
ması için. laşıdığı iki uydu ile
birlikte imha edildi. Fransız
Guyanası'ndaki Uzay Üssü'-
nün Harekât Başkanı bir açık-
lama yaparak ^Müşterimizden
özür diliyoruz. Üçüncü kat mo-
tonınun anzasından dolayı ope-
rasyon başaraızlıkla sonuçlan-
mıştır"dedi.
Atışı eşiyle birlikte izleyen
Ulaştırma Bakanı Mehmet
Köstepen. bir an dondu ve olayı
eşinin açıklaması üzerine algıla-
yabildi.
Ulaştırma Bakanı Mehmet
Köstepen daha sonra yaptığı
açıklamada. meydana gelen
anzanın basıncın düşmesinden
kaynaklandığının bildirildiğini
söyledi. Bilindiği üzere TÜRK-
32.Cünekibi
Birand
ifade verdî
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu)- Show TV'de yayım-
lanan '32. Gûn' adlı prog-
ramda gündeme getirilen ter-
hislerin dondurulmasına iliş-
kin haberde. 'askeri itaatsizli-
ğe teşvik etmek' gerekçesiyle
haklannda soruşturma açı-
lan Mehmet Ali Birand ve
ekibi. 4. Kolordu Komutan-
lığı Askeri Savcılığı"nda 'sa-
nık' sıfatıyla'ifade verdı.
Terhislenn ertelenmesine
ılişkin haber nedeniyle, Ge-
nelkurmay Başkanlığı'nın is-
teği doğrultusunda haklann.-
da soruşturma açılan progra-
mın yapımcısı M. Ali Birand.
muhabir Deniz Arman \e ka-
meraman Halim Abanoz.
dün 4. Kolordu Komutanhğı
Askeri SavcılığYnda ifade
verdiler. Siat 10.30'da başla-
yan sorgulamaya gazeteciler,
alınmadılar. Birand. Arman
ve Abanoz. ifadeleri alındı-
ktan sonra serbest bırakıldı-
lar.
taradi: 3 ölü
• Mardin'in Midyat ilçesi
yakınlannda yol kesen
PKKIılar 2 minibüsü taradı.
Olayda biri korucu 3 kişi
hayatıru kaybetti. 7 kişi de
çeşitli yerlerinden yaralandı.
Haber Merkeri - Mardınin
Midyat ılçesı yakınlannda yol
kesen PKK'lılar 2 minibüsü ta-
radı. Saldında biri korucu 3 kişi
ölürken. 7 kişi de yaralandı.
Anadolu Ajansı'nm haberine
göre dün saat 10.00 sıralannda
Şırnak'tan Midyat yönüne git-
mekte olan iki minibüs ilçenin
Yayvantepe Köyü yakınlann-
da bir grup PKK'lı tarafından
otomatik silahlarla tarandı.
Olay sırasında münibuste bulu-
nan geçici köy korucusu Cemal
Naş ile Mence Kaya ve Hayriye
Kurtfuk açılan ateş sırasında öl-
dü. Çatışma sonunda 7 kişi de
yaralandı. Olayda PKK'hîarla
minibüslerde bulunan korucu-
lar arasında çıkan çatışmada 1
terönst de öldürüldü.
Öte yandan Erzurum'un
Tekman ilçesi kırsal kesimin-
de 2 PKK'lı terörist öldürül-
dü. Diyarbakır'da da Eyüp
Aslan adlı kişi dün silahlı sal-
dında öldürdüldü.
Iğdır'da yol kesen terörist-
ler, aralannda Karakoyunlu
Belediye Başkanı'nın da bu-
lunduğu 7 kişiyi kaçırdı.
Cerkezköy
Çöken binada
ölü sayısı
7'ye yükseldi
NAİMÖRÜ
TEKİRDAĞ - Tekirdağ'ın
ÇerkezköjL. ilçesinde Ziraat
Bankası hizmet binası inşaatı-
nın çökmesi sonucu ölen işçi
sayısı 7ye yükseldi. Enkaz aİ-
tındaki bir işçinin kurtanlması
çalışmalan da aralıksız sürdü-
rülüyor.
Çerkezköy'ün Atatürk Cad-
desi üzerinde Ziraat Bankası'-
nca yaptınlmakta olan 5 kath
hizmet binası pazar günü saat
16.00 sıralannda çöktü.
Enkaz altında kalan işçiler-
den Ebubekir Akın, Siileyman
Çiçekli, Kemal Kırımlı, Ahmet
karagöz, Mehmet Karagöz ve
Bosnalı S'akup Getoviç ile kim-
liği belirlenemeyen bir kişi ha-
yatlannı kaybettiler. Yaralı 6
işçının Cerkezköy SSK Dis-
panseri'nde tedavileri sürdürü-
İüyor.
Dığer ışçilerden inşaat sür-
veyanınm (adı belirlenemedi)
ise enkaz altında olduğu belir-
lendı.
Prof. Yarman'ın görüşü
Parçalann neveye düşeceğibeBrsiz
Haber Merkezi-Öngörülen yörüngeye gire-
meyerek uzayda imha edilen iik Türk uydusu
TÜRKSAFın parçalannuı ne gibi sonuclara
yol açacağma ilişkin görüşlerine başvurduğu-
muz nükleer flrik uzmanı Prof. Dr. Toiga V ar-
man, şu değerlendirmeierde bulundu:
"TÛRKSAT'ın yörüngeye oturmaması ola-
ğandtşı bir gelişmedir. Bu aşamada olay a sebe-
biyet veren teknik a>rıntının ne olduğunu tam
biİemiyoruz. Şu var ki hesap dtşı bir getişmenin
olduğu açıktır. Bu durumda arızaya manız ka-
lan parca ya da parçaların attş, açı ve ilk hızına
bağlı oiarak öngörülen ve> a öngörülmeyen yö-
rüngeye oturmak yerine yerküre üzerine çakıla-
cağını tahmin ediyorum.
Ayrıca bu parça veya parealann dünyanın
hangi bölgesi ya da bölgelerine düşeceği konusu
ilk atış koşullarının ve bunun yanı sıra arızaya
manız kaklığı irtifanın tam oiarak bilinmesini
gerektirir. Bu konuda en azından şimdilik bir
şey söylemek güç."
SAT 1 uydusu 21 ocakta hrlatı-
lacaktı. Henüz aynntılan açık-
lanmayan bir teknik anza
nedeniyle atış düne ertelenmiş-
ti. Ulaştırma Bakanı Köstepen,
olay karşısında üzgün olduğu-
nu sövledi ve "Şanssızlık" dedi.
TÜRKSAT 1 uydusunun
atılışını sigorta eden Fransız
Faugere Şirketi'nin Genel Mü-
dürü Muhanuned Dahbi Cum-
huriyet'e şu açıklamayı yaptı:
"Anahtar teslimi bir proje ol-
duğu için Türkiye'nin herhangi
bir kaybı olmayacaktır. Tür-
kiye'nin tek kaybı yenisinin ya-
pılıp atılmasına kadar gececek
olan süre kaybıdır. Türkiye'ye
bu proje 315 milyon dolara mal
olmaktaydı. Buna karşılık ikinci
uyduyla birlikte benim şirketim
bunu 360 milyon dolara sigorta-
lamıştı. Esas kaybeden, zarar
gören bizim şirkettir. 360 milyon
dolarlık bir faturayla karşı kar-
şıyayız"
Denürel, Çükr'i sert bir dillc elcstivdi
Türk ekonomisinde yeni bir dönem
başlatan 24 Ocak 1980 kararlannın
14. yıldönümü, devletin zirvesindeki
iki kişiyi karşı karşıya getirdi.
Çiller: 24 Ocak sonrası
çiftçi-memur-işçi bilinçli biçimde ezildi.
Artık 24 Ocak 'a hiçbirbiçimde dönüş
yoktur. Çünküişçiyi, memuru, çiftçiyi
enflasyona ezdirmemeye kararlı bir
hükümei vardır.
Demirel: 24 Ocak kararlan,
kuvruklan, karaborsayı orîadan
kaldırdı. Bunun hesabıyapıhmyor da 10
yılsonraki iktidarlarm, işçiyi- memuru
ezmesi '24 Ocak'ın hesabmayazıhyor.
Vuracaksanız, bana \urun.
Başbakan Çiller, önemli bir toplantıy a katılacağı gerekçesiyle Cumhurbaşkanı Demirel'in konuşma-
sını beklemeden girti. Çiller'in bu gidişi, 'Çankaya-hükümet ilişkilerinin giderek gerginleştiği' yonım-
larına neden oldu. Çiller, aynı toplantıva katılan ANAP lideri Mesut Yılmaz'la da zoraki tokalaştı.
Zirvede '24 Ocak
9
kavgasıANKARA (Cumhurlyet Bü- kafârlârin yokliık'far Ve kûy- nim bufunduğunu söyledi.
rosu) - '24 Ocak" kararlan, 14
yıl sonra, Türk-lş tarafından
düzenlenen bir sempozyumla
tartışılırken. Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel ile Başbakan
Tansu Çilfcr'i de "karşı karşı-
ya" getirdi. Demirel, '24 Ocak"
kararlan ile "işçi, memur ve çift-
çinin bilinçli oiarak ezildiğini"
vurgulayan Çiller'i. sert birdille
eleştirdi. Altına imza koyduğu
ruklara son verdığinî anlatan
Demirel, "Vuracaksanız. bana
vunın"dedi. SHPGenel Başka-
nı ve Başbakan Yardımcısı Mu-
rat Karayalçın da. '24 Ocak' ka-
rarlannın. toplumda "siyasal,
ekonomik ve sosyal açıdan" çok
ciddi tahribatlar yarattığını be-
lirtırken, ANAP lideri Mesut
Yılmaz. Türkiye'de. orta vadeli
bir ıstikrar programına gereksi-
Türk-İş tarafından düzenle-
nen sempozyum. dün Hilton
otelinde>apı!dı. İik konuşmaçı
oiarak kürsüye gelen Türk-İş
Genel Başkanı Bayram Meral,
IMF ve Dün>a Bankası'nın da-
yatması ile alındığını söylediği
'24 Ocak' kararlannın. parla-
menter demokrasi içinde u>gu-
lanamadığını; parlamento ve si-
>asal partilerin feshedilmesin-
den sonra, Türkiye'ye karanlık
bir dönem yaşatıldığını, ekono-
mik kurtuluşun faturasınır. ça-
lışanlara vüklendiğini anlattı.
Meral"24Ocak kararlan ve 12
Eylül. bizi ve ülkemizi ağlattı, iş-
verenleri güldürttü" dedi.
Daha sonra. Başbakan Tan-
su Çiller "önemli bir toplantıva
yetişeceği" gerekçesiyle ilk sözü
alarak kürsüye geldi. Çiller'in.
Cumhurbaşkanı Demirel ilesa-
Israil, PKK'ya karşı terör
anlaşmasına yanaşmıyor
İsrail Cumhurbaşkanı Weizman 'm Ankara ziyarcti, Tel A viv 'lc ilişkileri doruğct çıkardı. PKK
bağlaniıh teröranlaşmasını olasıgörmeyen İsrail, sııgörüşmek'riıuk Türkiye'/?/// Ikkrliğiniistiyor,
ANKARA (Cumhuriyet
Bürosu) - Cumhurbaşkanı
Süleyman Demirel'in konu-
ğu oiarak dün 4 günlük bir
ziyaret için Türkiye'ye ge-
len jsrail Cumhurbaşkanı
Ezer VVeizman'ın. Ortado-
ğu banş süreci çerçevesınde
gerçekleştırilen çok taraflı
görüşmelerden. özellikle su
konusundaki müzakerelere
Türkiye'nin daimi ev sahıp-
lıği yapmasını istediği öğre-
nildi. Israil'in. Türkiye ile
PKK bağlantılı bir terörle
mücadele anlaşması öngör-
mediği bildırildi.
Weizman'ın çarşamba
günü GAP bölgesıne >apa-
cağı ziyaretin Türk larafın-
ca pek olumlu karşılanma-
dığı ancak Ankara'nın
İsrail'den gelen bu jöndeki
talebe hayır ci>emediği öğ-
renildi.
Cumhurbaşkanı Sülcv-
man Demirel. geçen aralık
ayında değiştirilen protokol
gereği. İsrailli konuğunu
Çankaya Köşkü'nde dü-
zenlenen resmi törenle kar-
şıladı. Demire! burada yap-
tığı konuşmada. Ortadoğu
Banş Görüşmeleri'ylc iki
ülke ilişkılerinde yeni bir
hareketlilik gözlendiğini ve
bu çerçevede Weizman ile
ilişkilere yeni bir ivme veril- '
mesi yollan üzerinde duracaklarını söyle-
di.
Weizman'ın ziyaretinin. İsrail kuruldu-
ğundan bu yana Cumhurbaşkanı düzc-
\inde Türkijc'yc gerçckleştırilcn ilk zi\a-
ret niteliği taşıdığını anımsatan Demirel.
konuk Cumhurbaşkanı ile her düzeydc
tcmaslaryapılacağınıda bchrlti. Demirel
vc Weizman arasındaki rcsmi görüşmelcr
vaklaşık bir saat sürdü.
Demirel. Türkiye vc İsrail arasında.
ikili tıcari ılışkilcr vc üçüncü ülkelcrc yö-
NOTLAR /PERLE DE ANKARA DA
Weizman
y
vngeüşi ve
oteldekisürprizAmerikahlar
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) -Türkiye'yi /iyarct eden ilk İs-
rail Cumhurbaşkanı sıfatıyla dün Ankara'y a gelen Ezer Wei/man.
Türk F-16'larından etkilendiğini söyledi.
VVeizman >e beraberindekileri taşıyan İsrail Ha\a Ku\>etieri'ne
ait uçağa, dün yabancı konuklara yapılan uygulama çerçevesinde,
Türk semalarına girer girmezdört F-16 uçağıeşlik etti. VVeizman,
havaalanında kendisini karşılamaya gelenler arasında bulunan
Türk Hava Kuvvetleri Pian >e Prensipler Başkanı Öıkan Öktü ile
el sıkışırken, Türk F-16'larından etkilendiğini söyledi \e sa\aş pi-
lotluğu y aptığı eski günleri anımsadığını aktardı.
- İsrail'in. Islami terör örgütlerinin baş hedefi olmaya de\am et-
mesi nedeniyle, VVeizman. kara yolu yerine askeri helikopterleşeh-
re götürüldü.
- VVeizman, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel ile yaklaşık bir
saat süren ikili gönişmeden hemen önce, kendisine İsrail silah fir-
ması Rafael yapımı bir faks makinesi hediye etti.
- Dışişleri Bakanı Hikmet Çetin, protokol kuralları gerektirme-
mesine karşm, hat aalanında \V eizman'ı karşıladı. Çetin'in karşıla-
masının nedeni. geçen yıl İsrail'i ziyaret eden ilk en yüksek düzey-
deki Türk yetkili olmasıydı.
- VVeizman'ın Ankara'da kaldığı Sheraton Otcli'nde bekleşen
gazeteciler bir surprizle karşılaştı. ABD'nin Ankara'daki eski Bü-
yükelçisi Morton Abramowitz, ABD eski Savunma Bakan \ ar-
dımcısı »e "Karanlıklar Prensi" untanlı Richard Perle ile Türkiye
uzmanı tarihçi Bernard Le^is Türkiye'de bir stratejik araştırma-
lar kurumunun (Think Tank) oluşturulmasına yardımcı olmak için
Ankara 'ya çağrılmışiardı.
nclık yatınmlaraçısından önemli ışbırliğı
imkanlan bulunduğunu söyledi
VVeizman da konuşmasında İsraıl'ın
Fılıstinlılcrlc banş için görüşmelcrdc bu-
lunduğunu bclırtcrek. " l marım Suriye
ile de, Cumhurbaşkanı Esad ile de barışı
konuşmay a başlarız. Buradaki göriişmelc-
rimin barış sürecini cesaretlendinnesini di-
lerinT'dedı.
VVeizman. öğlcdcn sonra kaldığı osclde
Başbakan Tansu Çiller'i de kabul cıtı.
Wci/.man. Çillcr'i fsruıl Buşbukanı İ/ak
Rabin'ın ıılkcMiıe du\ct
cdcıı bir mcktııbunu da \ur-
dı Çıller dç. Wei/man\ı
lurkıyc \e İsrail aruMnda
larını. ıurı/m. >u projelerı
\c giı\cnlık alanında ışbırli-
ğı başta olmak ıı/ere biiy ük
işbıılıği imk.ınLınnın bu-
lıııiduğuıuı soylcdı.
Misıı ve İsraıl arasında
Canıp Da\id"de ım/alanan
barıs anlaşmasının "itici gü-
cü" oiarak lanınan VVci/-
nıanın. uevcn >ıl Cumhur-
başkanı olmasından sonra
ilk yurıdişı ge/ısıni Tür-
kiye'ye yapmasında. Tel
A\i\'in. e/cli rakibı Orta-
doğu'daki komşulanyla
gırdığı banş surecine. An-
kara'nın önemli katkıda
bulunaeağı görüşiı önemli
rol oynuyor.
İsrail. Türkıye'nin kom-
şiılanna daha la/la su \er-
mesının kendı bolgcMndekı
su sıkıniısinı gidereceği dü-
^üncesındc. Ankara ıse bu
yaklaşıma sıeak bakmıyor.
İsrailli diplomaıik ka\-
naklar. Turkıye ile özellikle
PKK bağlantılı bir terörle
mücadele anlaşması yap-
mavı düşünmedıkleriııin de
alunı çı/dıler.
İslami kökenlı lerör ör-
güılerinin baş hcdcflerın-
den bırı olmaya devam eden İsrail. bugü-
ne kadar kendılerıne karşı PKK kaynakiı
hır lerör harckcıinin gerçekleşmemış ol-
masına dıkkat çekıyorlar. Bu nedenlcrle.
Tel Aviv. Türkiye ile bu konuda açıkça
bir anlaşma yaparak. kendisine yönelen
lerör örgüıü lıslesıne bırycnısıni cklemek
isiemıyor. Ancak genel unlamda bir terör
anlaşmasına sıcak bakıyor. VVcı/man.
Demirel ile göriismelennden sonra Baş-
bakan Çiller \e ana muhalafel panısi lı-
dcrı Mesut Yılma/'ı kahul elti.
londaki diğer konuklara hıtap
ctmeden. "Şayın Türk-İş sendi-
kası" sözleri dikkat çekti.
Başbakan. "24 Ocak' kararla-
nnın alınmasına yol açan orta-
mı anlattı. Kararlar öncesi.
Türkiye ekonomisinde. "faizle-
rin. kur, mal ve hizmet fıyatları-
nm" serbest oiarak belırlenme-
diğini kaydeden Çiller. "24
Ocak' kararlan uyannca KİT
fiyatlannın rahatlatılması ile
kamu açığının düşürüldüğünü.
yüzde 15-20"lik devalüasyonlar
aracılığıyla ihracatın arttınldı-
ğını ve enflasyonun yüzde 20'-
lere çekildiğini söyledi.
Çiller, konuşmasmda "24
Ocak kararlan, ihracatı sadece
kurla değil, iç talebin kısıtlan-
ması yolu ile de arttırmıştır.
Çiftçi, işçi ve memunın, 10 yıl
boyunca, enflasyonun değil bir
iki puan üzerinde enflasyonun
çok altında gelir elde etmesi he-
deflenmiş >e bilinçli oiarak bu
potitika uygulanniıştır" görüşü-
nü dile getirdi.
1994 Türkiyesi'nin içinde bu-
lunduğu durumla ilgili değer-
lendirmeler yapan Başbakan.
"Artık 24 Ocak'a hiçbir biçimde
dönüş yoktur " dcdı.
Demirel'den sert çıkış
ANAP lideri Yılmaz'dan
sonra kürsüye gelen Cumhur-
başkanı Demirel sözlerine. Çil-
ler'in eleştirilerini ima ederek.
"Bazı yanılgıları düzeltmek isti-
yorum" diye başladı. Demirel.
"24 Ocak' kararlannın, ancak
bu kararlan alan siyasi hcyetlc
anlam ifade ettiğını. siyasilerin
değişmesiyle kararlann da hük-
münü yitirdiğini anlattı. "24
Ocak kararlarını alan hüküme-
tin başbakanı benim" diyen De-
mirel, "Ancak bizim 10 sene iş-
çiy i, memuru, çiftçiyi ezin diye
bir kaydunız yoktu. Eğer işçinin,
memunın, çiftçinin ezilmesi söz
konusu olmuş ise, o günkü ikti-
dardır bunun sonımlusu. Bir ta-
raftan siyasi iktidarın beraat et-
tirilip, iyi ve körti sonuçlarm sa-
dece kararlara bağlanması
yanlıştır" diye konuştu.
Demirel, Türkiye'nin döviz
ve para gibi iki büyük "yok"la,
onun yavrulan olan "yok"lan
yaşadığı bir dönemde, '24
Ocak' kararlanmn gündeme
geldiğini anlatttı. Çiller'in '24
Ocak' kararlanna yaklaşımını
sert bir dille eleştiren Demirel.
"100 günde Türkiye'yi yokluk-
lardan çıkaracağız dedik ve bu-
nu yaptık. Türkiye'yi kuyruk-
tan, karaborsadan çıkaran '24
Ocak' kararlandır. ama bu he-
sabına yazılmıyor da, '10 yıl sü-
reyle başka iktidarîar çiftçiyi
memuru işçiyi ezdi' denilip, bu
fatura '24 Ocak'a vazılıvor"
dedi. ' "
ARAY1S
TOKTAMIŞ ATEŞ
Mumcu'yu Anmak (1)
Siz sayın okurlarım, bu satırları okuduğunuz sııada
Çağdaş Yaşamı Koruma Derneği'nin düzenlemiş oldu-
ğu "Uğur Mumcu'yu Anma Programı" bir heyecan ka-
sırgası halinde, geçmiş olacak. Bu alçakça cinayetin
suçlularının bulunmamasını protesto etmiş olacağız. Ki-
mi zaman soluğumuz ciğerlerimize sığmasa da birlikte
olmanın ve tek yürek yerine birlikte yüzlerce oiarak
çarpmanın mutluluk ve heyecanını tatmış olacağız.
Bu toplantı için ben de bir konuşma hazırladım. Ve ne-
redeyse otuz yılı bulan öğretmenlik yaşamımda ilk kez,
metinden okuyarak bir konuşma yapacağım. Ve sizler
bu satırları okurken umarım ben de mikrofonu ağzıma
yüzüme bulaştırmadan' ve 'gözyaşlanmı kanştırma-
dan' terkedebilmiş olmanın mutluluğunu yaşıyor olayım.
Istanbul'daki 'gönüldaş' ve 'yoldaş'larımızın birbölü-
mü bu konuşmayı dinleyecek. Ama dinleme fırsatını bu-
lamamış olacaklar için hazırladığım metnin kimi bölüm-
lerini buraya da alıyorum. Daha önce dinlemiş olanlar
bağışlasınlar...
Çok genç yaşlarımdan beri, "Bir insan bir başka insa-
nı nasıl öldürebilir" diye düşünmüşümdür. Bir kızgınlık
ve gaflet anında, insanın elini kana bulamasını anlarım.
Böyle bircinayet, 'kaza cinayeti'dir. Kendini savunan bir
insanın işlediği cinayeti de anlayabilirim. (Zaten savaş
dabutürcinayetlerdenbiridir Tekfarkı M/ese/'olması-
dır.) Ama bu iki tür cinayet dışında kalan adam öldürme-
\eri anlayabilmem mümkün değildir. ister siyasal olsun,
ister olmasın...
Yaşım biraz ilerlediği zaman, ağırlıklı bir biçimde 'si-
yasal cinayetlerin' üzerinde düşünmeye başladım. Kan
davası'yada 'namus'gibi, tanımlanması zor nedenlerle
elini kana bulayan (ve çoğu zavallı) insanları, Allah'a
havale ettim. Feodal şartlanmalarla beyin fonksiyonları-
nı yitirmiş bu tür insanlara Allah acısın...
Siyasal bir cinayetten ne gibi beklentiler olabilir? Çok
düşündüm bunu. 70'li yıllardan beri, yani neredeyse 20
yıldır, siyasal amaçlı her cinayetten sonra düşündüm
bunu. O cinayetler ki, çoğunun 'fa//'leri, ellerini, kollarını
sallayarak aramızda dolaşıyor. O siyasal cinayetler ki,
çoğu dinmeyen bir yara gibi içimizde kanıyor...
Bu tür cinayetlerin olası 'amaçlannı' beş grup içinde
topladım:
- Bir şeylere zemin hazırlama,
- Cezalandırma,
- Öldürülen kişiyi kendilerine engel oiarak görme,
- Birilerine gözdağı verme,
- Sokakta ya da sokak dışında üstünlük sağlama.
Doğrusunu istersenız, siyasal bir cinayet için başka
(açıklanabilir) bir neden göremiyorum. Acaba Mumcu'-
nun arabasına bombayı koyan o hain elin ve bu elin ar-
kasındakilerın amacı neydi? Yukarıdakilerden hangisi
ya da hangileriydi? Belki de tümünün belirli ölçülerde
payı vardı. Kim bilir? Kim bilebilir? Bu işe 'maşalık' ya-
panlar bile çoğu kez bilmez bunu...
Uğur Mumcu kimdi? Uğur Mumcu'yu 1963 yılının (sa-
nıyorum) şubat ayında Istanbul'da yaptığımız bir müna-
zarada tanımıştım. Münazaranın tarafları Ankara Üni-
versitesi ve istanbul Üniversitesi idi. Ben (tüm tıfıllığıma
karşın) istanbul Üniversitesi'nin kaptanı idim. Orman
Fakültesi'nden Osman, Kimya'dan Koray ve Edebiyat'-
tan Atila (özkırımlı) bizim takımın diğer üyeleri idiler.
Ankara Üniversitesi adına, Ankara Hukuk Fakültesi'-
nin takımı gelmişti. Hepsi ateş gibi çocuklardı. 'Plan uy-
gülanır mı- uygulanmaz mı?' konusunu tartışıyorduk.
Biz 'uygulanabilir' olduğunu savunuyorduk. Vedoğrusu
savunduğumuz şeye pek de inanmıyorduk. Fena halde
yenildik elbette.
Bu münazaranın rövanşını yapamamamız ayrı bir öy-
küdür? Neyse, konumuz bu değil. işte Uğur Mumcu, bu
ateş gibi takımın, ateş gibi konuşmacılarından biriydi.
Aradan yıllar geçti. Bir gün Ankara Hukuk Fakültesi'-
nin kitaplığında, bu kez her ikimiz de asistan oiarak, kar-
şılaştık. Yapamadığımız münazara rövanşından söz et-
tik. Ve ondan sonra araya uzun fasılalar da girse hep
görüştük. Zaten atalarımız ne demiş, "Gidi gidiyi tekke-
den hacı hacıyı Mekke 'den tanır."
Kimdi Uğur Mumcu? Uğur Mumcu Cumuriyetçi, laik,
tam bağımsızlıktan yana, çağdaş' bir DEVRİMCİYDİ.
Nakşibendi Tarikatı şeyhlerinin müridlerinin 'devrimci'
diye yutturulmak istendiği Türkiyemizin lacivert gökle-
rinde bir kuyruklu yıldızın ihtişam ve parlaklığıyla geçti
ve gitti.
Bu konuya perşembe günü devam edeceğim.
Türk tiyatrosunda bir devre damgasını vuran Bedia Muvah-
hit'i, sevenieri son yolculuğunda da yalnız bırakmadılar.
(Fotoğraf: KAAN SÂĞANAK)
Bedia Muvahhit
toprağa verilcli
Kültür Servisi - Geçen
hafta yitirdiğimiz ünlü tiyatro
ve sinema sanatçısı Bedia Mu-
vahhit. dün toprağa verildi. 97
yaşındaki Muvahhit. kalça kı-
nğı ncdeniylc kaldınldığı has-
tanede 20 ocak perşembe
günü solunum ve dolaşım ye-
tersizliğinden hayatını kay-
betmişti. 1987 yıllnda Devlct
Sanatçısı seçilen Muvahhit.
geçen yıl 70. sanat yılını kutla-
mıştı.
Türk tiyatrosunda bir devre
damgasını vuran Bedia Mu-
vahhit'i. sevenieri son yolcu-
luğunda da yalnız bırakmadı-
lar. Dün saat 10.30'da yıllan-
nı verdiği Şehir Tiyatrolan'-
nın Harbiye Muhsin Ertuğrul
Sahnesi'nde bir tören düzen-
lendi. Törende Şehir Tiyatro-
lan sanatçılanndan Nedret
Güvenç. Şehir Tiyatrolan Ge-
nel Sanat Yönetmcni Gencay
Gürün. İstanbul Valisi Hayri
Kozakçmğlu vc sunatçının ya-
kın dostu liyatro s;ınatçısı
İsmet Av bircr konuşma yap-
tılar. Vali Kozakçıoğlu. ko-
nuşmasında layin olduğu her
ycrdc Muvahhıt'le mcktup-
laştığını söyledikten sonra.
duygulannı şöylc dilc getirdi:
"Hani 'bir çınar de»rildi"derler
ya, ben bunu kabul etmiyorum.
O çınar. ondan alınan güçle
daha da büyüyecektir."
Ardından. Toron Karaca-
oğlu, Muhsin Ertuğrul'un bir
yazısınıokudu.
Törenden sonra. sanatçının
tabutu Cemal Reşit Rey Sa-
lonu'nun önünde bekleyen ce-
nazc arabasına yerleştirilerek
Bebek Camii'ne götürüldü.
kıhnan öğle namazından son-
ra da Aşiyan'daki aile mc-
zarlığında toprağa verildi. Be-
dia Muvahhit'i uğuriamaya
siyaset ve sanat dünyasının
ünlü isimlen katıldı.