Katalog

SAYFA CUMHURIYET 25OCAK1994SAU 8 DIŞ HABERLER IranfiATT'a acak bakıyor •ITAHRAN (AA) - Üst düzey bir İranlı yetkili, Iran'ın Gümrük Tarifeleri ve Ticaret Gene) AnJaşması'na (GATT) üyeliğinin yararlı olacağını söyledi. fran Sanayi Yönetimi kuruluşu üyesi Dr. Hümayun Şahruki, İran'ın GATT üyeliği sayesinde uluslararası ticaretinin ıkili aniaşmalar çerçevesinden kurtularak globalleşeceğini ve emperyalist iilkelerin ekonomik baskılanna daha güçlü karşı koyabileceğini ifade etti. Angola'ya gıda yardımı • JOHANNESBURG (AA) - BM Gıda Progranu (WFP) kurakük ve iç savaş yüzünden açlık çeken Angola'ya acil gıda yardırru yapılacağını açıkJadı. WFP Başkanı Catherine Bertini dün yapüğı açıklamada şubat ayından temmuza kadar Angola'ya 84.6 milyon dolardeğerinde 167.340 ton gıda yardımı yapılacağını belirtü. Bertini, "Buacil yardım, Afrika'da en çok ihmal edilen savaşlardan biri olan Angola iç savaşında yaşanan zorluklan biraz olsun hafifletecek" dedi. Havakorsanı teslim oldu • ROMA (AA) - Etiyopya Havayollan'na ait yolcu uçağıru kaçıran Etiyopyalı hava korsanının polise teslim olduğu bildirildi. Polis sözcüsü, Reuter'eyaptığı açıklamada, Eüyopyalı hava korsanının. uçağın Roma'nın Ciampiano Havaalanı'na inişinden kisa bir süresonra teslim olduğunu söyledi. Etiyopya Havayollan'na ait 757 tipi Boeing yolcu uçağı Dakar, Senega! ve Bamako Mali seferini yaparken önceki gece kaçınlmıştı. Norveç'in yeni Dışişleri Bakam • OSLO (AA) - Norveçte Johen Joergen Holst'un boşalan Dışişleri Bakanlığı görevine eski Ticaret ve Denizcilik Bakam Bjoem Tore Godal'ın atandığı bildirildı. İsrail ile FKÖ arasında 13 eylülde NVashington'da imzalanan banş anlaşmasının mimarlanndan Holst'un görevini devralan Godal'ın bu hafta sonu Oslo'da yapılan İsrail-FKÖ göriişmelerine katılarak, konulan yakından izlediği de belirtildi. Başbakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, Godal'ın Dışişleri Bakanlığı'na atanmasıyla boşalan Ticaret ve Denizcilik Bakanlığı'na da Sosyal Güvenlik Bakam Grete Knudsen'in getirildiği kaydedildi. Rabbani: Halkım isterse ayrılınm' •İSLAMABAD(AA)- Afganistan Devlet Başkanı Burhaneddin Rabbani, Afgan halkının istemesi halinde, yeni bir devlet başkanı seçilmesi için istifa edebileceğini açıkladı. Rabbani. Kabil radyosuna yaptığı konuşmada, görev süresinin sona ermesine daha 5 ay olmasına rağmen, istifa edebileceğini vurgulayarak, "Halka, yeru liderler seçme olanağı tanıyorum" dedi. karaborsada • PEKİN(AA)-Çin'de devlete yapılan altın satışlannın gecen yıl bir önceki yıla göre yüzde 40 oranında azaldığı bildirildi. Çin'in Günlüğü gazetesinde yayımlanan haberegöre, ülkede gecen yıl çıkanlan altının önemli bir bölümü, çok daha yüksek fiyatlardan karaborsada satıldı. Çinli yetkililer. son 15 yıldırilk kez devlete yönelik altın satışlannda düşüş yaşandığını kaydettiler. ABlTdedoğum kontrolü • NEVVYORK(AA)- Diinyada siyasi istikrarsızlık ve hav at standardının düşmesinde başlıca rolü nüfus artışının oynadığına inanan ABD yönetimi özellikle gelişme yolunda olan dünya ülkelerindekı nüfus artışının denetim altına alınması amacıyla kollan sjvadı. Bugayeyle 1995 bütçesine 585 milyon dolar ödenek konmasını isteyen Clinton yönetimi, tahsisatı 2000 yılında 1 milyar 200 milyon ciolara çıkartmayı planlıyor. Bosna'da görevi bırakan Banş Gücü'nün Belçikalı komutanından Gali'ye ve Batı'ya veryansın: BMBosna'dalaf üretiyorDtş Haberler Servisi - Sa- raybosna'da altı Müslûman çocuğun cumartesi günü Sırp havan ateşiyle can ver- mesinden sonra, Mostar'da 4 Hırvat çocuk, Müslüman- lann açtığı havan ateşi sonu- cu öldü. Bosna'da görevi bı- rakan BM Banş Gücü'nün (UNPROFOR) Belçikah komutanı, BM yönetimi ile Batılı liderlere ateş püskür- dü. Belçikalı Tuğgeneral Francis Briquetnont. Reuter ajansına verdiği demeçte, "Bana bunun bir Banş Gü- ctî görevi olacağı söylenmiş- ti. Aptalca bir şev. Sataş ha- lindeki bir ûlkede banş ko- runamaz" dedi. Brique- mont, önceki gece Bosna hükümetinin onuruna ver- diği veda resepsiyonunda yaptığı konuşmada, UNP- ROFOR'un başansızüğını siyasi engellere bağladı. Poli- tikacılann Bosna ile ilgili sayısız karar imzaladığını, ancak Banş Gücü'nün bun- lan uygulayacak olanaklar- dan yoksun olduğunu belirt- ü. Briquemont, "Bosna so- rununu BM karariarıyla de- ğiJ, eylemle çözebilirsiniz. Eylem için, bumı yürütecek araclannız obnası gerekir" dedi. Tuğgeneral BriquemonU 4 Ocak'ta BM yönetiminin pasıfliğının kendisini bıkürdığını ve yıprattığmı belirterek görevden affını is- temişti. Briquemont, BM Bir- Koşa koşa giderim Saraybosna'da kızakla kayarken Sırp havan sakiırtsına kurban giden 6 çocuk, kızakJanna konulan çiçeklerle anıldı.(Fotoğraf: REUTER) Genel Sekreteri Butros Gali'nin görevden aldığı eski Yugoslavya BM kuvvet- lerinin komutanı Fransız general Jean Cot'nun yanında yer almıştı. General Cot, Gali'ye çatarak, Bos- na'ya hava saldınsına karar vermek için New York'ta haftalarca bekle- yeceğine, kendisine yetki vermesini istemişti. Gali, bunun üzerine Cot'u görevden almıştı. Briquemont'un görevini devrala- cak olan İngiliz general Michae! Rose, Bosna'ya hareketinden önce Fransız Europe-1 radyosuna yaptığı açıklamada, "Şu anda Bosna'da çok zor durumdayız, ama yılma- yacağım" dedi. Hırvat çocuklar öldö Saraybosna dün diğer- giinlere oranla sakin bir gün geçirirken, Bosna'nın orta kesiminde Müslü- manlarla eski müttefikleri Hırvatlar arasında şiddetli çatışmalar meyda- na geldi. Mostar'da Hırvat kesimine düşen bir havan mermisi, yaşlan 10-13 arası 4 çocuğun ölümüne yol açtı. Kentteki Hırvat kuvvetlerinin sözcüsü Veso Vegar, "Möslümanla- nn Uk ateşinde çocuklar öldü. Kasa- bada daha alarıtı veriünemişti" dedi. Vegar, kente daha sonra 30 kadar mermi düştüğünü belirtü. Sırplar, Maglay ve Brçko kentle- rinde Müslümanlan yoğun top ate- şine tutarken, Müslümanlar da Hı- rvatlann elindeki Zepce'ye bugüne kadarki en büyük saldınlannı ger- çekleştirdiler. Zepçe'deki bir radyo muhabiri kente binden fazla top ve havan mermisi düştüğünü, çatışmalarda 37 kişinin öldüğünü, 17 kişinin de yaralandığını bildirdi. Zepçe'nin yalnızca 20 kilometre kuzeyindeki Lsora Nehri vadisinde ise Müslü- manlarla Hırvatlann. Sırplara karşı omuz omuza savaşması, Bosna'- daki iç savaşın karmaşık yapısını en çarpıa biçimde gösteriyor. Saraybosna'da ise Sırplann, ha- van saldınsmda ağır yaralanan iki çocuğun tedavi için yurtdışına gön- derilmesine izin vermediği bildirildi. Altı çocuğun Sırp havan ateşiyle ölmesinden sonra Bosna yönetimi üçüncü kez Batı'ya hava saldınsı için başvurdu. Bosna Hersek Cum- hurbaşkanı Yardımcısı Eyflp Ga- niç. ABD Başkanı Bill Clinton a yazdığı maktupta. "Bu dehşet 22 aydır sürüyor. Sayın Başkan, daha önce önerdiğiniz Müslümanlara si- lah ambargosunun kaldırılması ve Saraybosna etrafındaki Sırp mevri- lerinin bombalanmasmın gerçekleş- tirilmesi için bir yol var mı" dedi. Bosnalı dini lider Mustafa Efendi Ceric. İran dini lideri Ali Hamaney c \e İslam dünyasına çağnda buiuna- rak herkesin ihanet ettiği ve yüzüstü bıraktığı Müslûman Boşnaklar için bir şeyler yapmalannı istedi. Bosna'da görev istiyorNEW YORK (AA) - Somali'- deki BM Banş Gücü komu- tanlığı görevini başanyla tamam- layan Korgeneral Çevik Bir "Görev verilirse Bosna'ya seve seve, koşa koşa giderim" dedi. Bosna'da bir insanlık suçu işlendiğine parmak basan Çevik Bir Paşa, BM'nin buna müsaade eünemesi gerektiğin! de söyledi. Somali'deki görevinin sona ermesi do- iayısıyla BM Genel Sekreteri Butros Ga- li'ye nihai raporunu sunmak üzere New York'a gelen Çevik Bir Paşa, AA'ya ver- digi özel demeçte, kendisi ve Türk birliği- nin Spmali'de yaptıklan görevin, Türk askerinin uluslararası alanda verilecek her vazifeyi başanyla yerine getirme ye- teneğine sahip olduğunu ortaya koydu- ğunu kaydetti. Korgeneral Çevik Bir, "Bundan sonra BM'den bize, uluslararası barış operas- yonlanna katılmamız komısunda çok sayıda müracaat gelecektir" şeklinde ko- nuştu. Somali'de görevli Türk birligindeki askerlerin, Türkiye'ye dönüşlerinde Gü- neydoğu'ya gitmeye hazır olduklanm belırten bir diîekçe vermelerini 'Vatanse- verlik göstergesi" olarak niteleyen Kor- general Bir, "Bu ulvi davranış hepünizi et- kiledi" dedi. 'Gali ile aramızda sorun yok' BM Genel Sekreteri Butros Gali ile aralannda anlaşmazlık bulunduğu yo- lunda basında yer alan haberleri de kesin bir dille yalanlayan Çevik Bir Paşa, vere- ceği raporda Genel Sekreter'e, gösterdiği liderlik ve BM'nin kendilerine sağladıgı destekten ötürü teşekkür ettiğim belirtti. Nihai raporunda Somali harekâtının başanlı olduğunu vurguladığını da kay- deden Çevik Bir Paşa. raporda, karşılaşı- lan güçlüklerin hal yollannı gösterdigini de ifade etti. To Vima: Geçen hafta Türk savaş gemileri Pire'ye yaklaşınca Yunanjetleri saldın durumuna geçirildi Ege9 desavaşıneşiğuıdendönüldü ATİNA (AA) - Ege Denizi'- nde geçen hafta Türkiye ve Yu- nanistan arasında "Son yıllann en sıcak saatJerinin" yaşandığı, ancak olup bitenlerin Ankara ve Atina'da gizü tutulduğu öne sürüldü. Haftalık To Vima gazetesi, Ege'de Deniz Kurdu tatbi- katını gerçekleştiren Türk Si- lahlı Kuvvetleri ile yine tatbikat yapan Yunan Silahlı Kuvvetle- ri arasındaki "sıcak saatlerin" gecen salı ve çarşamba günleri yaşandığıru iddia etti. Gazeteye göre bir Türk firka- teyni ve destroyeri geçen salı günü yakın tarihte ilk defa Pire limamna 77 mil yaklaştılar. Milos Adası yakınlanna ka- dar gelen Türk savaş gemileri- nin "zararsız geçiş yapmalan- na" rağmen Yunan savaş uçak- lanmn alarma geçirildiğini ve Savunma Bakam Gerasünos Arsenis'in bir Yunan firkatey- ninin Türk savaş gemilerini yakından takibini emrettiğini yazan gazete, iki Mirage 2000 tipi Yunan savaş uçağının da "Türklerin bacaiannı sıvıracak kadar alcaktan uctuklanm" yazdı. Türk savaş gemılerinin daha sonra bölgeden uzaklaşüklannı belirten gazete, olayın Ege'de, "Son yülardaki en ciddi olay ol- duğunu" vurguladı. Gazete, aynca çarşamba günü de Yunan Genelkurmay Başkaniığı'na bazı Türk birlik- lerinin Mersin ve Türkiye'nin batısına doğru kaydınldıklan istihbaratı ulaştığını, Ege'de ise Türk ve Yunan savaş uçak- lannın iki defa "tehükeli şekilde karşı karşıya geldiklerini" öne sürdü. \ unanistan Başbakanı Andreas Papandreu iktidara geleliberi, sürekli olarak Türki- ye aleyhinde yaptığı açıklamalarla iki ülke arasındaki ilişkileri gerginJeştirdi. KLERİDESTEN GÖZDAĞI: Türkler saldınrsa bizhazınzLEFKOŞA (AA)- Rum vönetimi lideri Glafkos Klerides, "Kıbns'ın \ unanistan sa- vunma sahası içine alınmasından sonra mü- zakere masasııida »e Türki>e >eni bir ileri harekata kalkıştığı takdirde, savaş meyda- nında daha da güçlü olacağı/" dedi. Rum radyosunun haberine göre. Kler- des, Selanik'teki temaslannı tamamlayıp adaya döndükten sonra Lamaka Havaa- lanı'nda yaptığı açıklamada. güven arttın- cı önlemler konusunda. "Bu önlemlerin tehükeler taşıdığını ben de kabul ediyorum. Ama bu tehlikelerin büyüklüğünü >e endişe- lerimizde ne kadar haklı olduğumuzu gör- mek için müzakere yapmamız lazun" diye konuştu. Hiçbir önlemin felaket olmadığını ifade eden Klarides. özetle şöyle devam ettr "Maraş'm bir kesiminin bize, bir bolümû- min Banş Gücü >önetimine verilmesi. Lef- koşa Uluslararası Havaalam'nın Banş Gücü yönetiminde işletmeye açılması bir fa- laket değikür." Güven arttıncı önlemlerde zararlanna olan şeyler varsa bunlan kabul etmeyecek- lerini. önlemlerin uygulanma yollannın araştınlması için müzakere masasına otu- racaklanm kaydeden Klerides. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş'ın BM Ge- nel Sekreteri Gali'ye yanıtının da olumlu sayılmayacağmı öne sürdü. Klerides, Deııktaş'ın getirmek istediğı değişiklikleri görüşmeyeceklerini söyledi. DIŞ BASIN Clinton doktriııi ve Rusya Başkan Qinton, Moskova'da Boris Yeltsin'e Rusya'nın eski Sovyet cumhuriyetlerine müdahalesi için açıkça yeşil ışık yaktı. Boris Yeltsin. boyle "özel bir yetki" için BM : ye başvurmuştu. Özetle ABD Başkanı bir tür "Clinton doktrini" diyebileceğimız doktrini ortaya attı. Bu doktrin uyannca Rusya'nın yapacağı müdahalelere mümkün olduğunca hoşgörü ile bakılacak. Amerika'nın yapacağı müdahalelere ise fazla sınırlama getirilmeyecektir. Clinton. Rusya'nın Gürcistan'a asker göndermesini "istikrarı konımak için bir girişim" olarak niteledi. Oysa Moskova başlangıçta aynlıkçı Abhazlan desteklemişti. Clinton Rusya'nın Gürcistan operasyonunu Amerika'nın Panama ve Grenada'da gerçekleştirdıği operasyonlara benzetti. Sorunun çarpıcı yanı şu: Clinton Rusya'nın "yakın bölgelerdeki" bunalımlara müdahalesi konusunda Amerika'nın "yakın bölgelere" müdahalesi konusundan çok daha net ve açıktı. Başkan Clinton, Boris Yeltsin'e büyük bir taviz \ermiştir. Yeltsin, Rusya'nın müdahaleci birdış politika izlemesi için aşın sağın ağır baskısı altında bulunuyor. Dışişleri Bakam VVarren Christopher birsüre önce yaptığı konuşmada eski Sovyet cumhuriyetlerinin Amerika'dan "çok uzak" olduğunu. Rusya'nın bu cumhuriyetlerde istikrann sağlanması ıçın önemli rol oynayabileceğini söylemiştir. Bu ortamda Rusya Dışişleri Bakam Andrei Kozirevin geçen hafta yaptığı konuşmada eski Sovyet cumhuriyetlerinin Rusya'nın "çıkar alanı" içinde bulunduğunu söylemesi ve Baltık'tan Rus birliklerinin tümüyle çekilmesine karşı çıkması şaşırtıa değildir. Rusya'nın "yakın bölgelerdeki" politikası giderek daha belirgin v e kaygı venci niteliğe bünlnüyor. (22-23 Ocak) YUIVAMSTAN Yolsuzluk davası tanığı öldürüldüDış Haberler Servisi - Yuna- nistan'ın en büyük çimento fab- rikasımn İtalyan Ferruzi şirke- tine hileli olarak satıldığı idda- sına dayanan yolsuzluk davası- nın en önemli tanıklanndan biri dün silahlı saldın sonucu haya- tım kaybetti. Yunanistan Ulusal Bankası eski müdüru Mihalis Vranopu- los dün sabah kurşun geçirmez arabasından ofısine girmek için indiği sırada kendisine 5 el ateş edildi. Hasteneye kaldınlan Vranopulos, dün akşam geç sa- atlerde hayatını kaybetti. Kamu düzemninden sonun- lu Bakan Stelios Papathemelis saldından 17 Kasım Örgütû- nün sorumlu olduğunu idda ederken, Örgüt saldınyı üstlen- dığını açıkladı ve gerekçe ola- rak çimento şirketinin yabana- lara hileli olarak satılmasmda Vranopulos'un rol almasını gösterdi. Özel bir TV kanalına bir me- saj gönderen aşın sol görüşlü örgüt. Vranopulos'un "vatana ihanet"suçundan cezaiandıni- dığım açıkladı. SuriyebarişmasasındaDç Haberler Servisi - İsrail. Suriye, Lübnan, Ürdün ve Filistin Kurtuluş Örgütü (FKÖ) ara- sındaki ikili görüşmeler dün ABD'nin başkenti Washington'da yeniden başladı. israil ile Ortadoğu ülkeleri arasında VVashing- ton'da yürütülen bu ikili görüşmeler İsrail'in FKÖ ile gizli görüşmeler yaptığının açığa çık- ması üzerine beş ay önce askıya alınmıştı. Arap ve İsraıllı yetkililer İsrail ve Suriye grup başkanlannın dün gündüz seansında birlikte ol- duduklannı, Lübnan. Ürdün ve Filistin temsil- cilerinin ise öğleden sonra bir araya geldiklerini açıkladılar. Sadece grup başkanlanmn katılacağı belirti- len görüşmeler geçmiş 11 toplantının aksine daha önceden açıklanamavan mekanlarda bası- na kapalı olarak yapılacak. İsrail'in ABD büyükelçisi ve Suriye ile görüş- me grubunun başkanı Itamar Rabinoviç iki ülke- nin Ortadoğu banşına katkıda bulunmak ama- ayla bir araya geldiğini ve ilk gün görüşmeîeri- nin oldukça olumlu bir atmosferde geçtiğini söyledi. Beş aylık bir kesintiden sonra İsrail ve Suriye görüşmeleri dün VVashington'da yeniden başlar- ken. israil Başbakanı İzak Rabin. Şam ile banş anlaşması imzalanmadan, İsrail'in Golan tepe- lerinden çekilmesi konusunda referandum yapı- lamayacağını söyledi. Rabin, gazetecilere yaptığı açıklamada Suriye Devlet Başkanı Esad ile "dünyanm herhangi bir yerinde, hiçbir koşul öne sürmeden"' görüşmeye hazır olduğunu da bildirdi. Öte yandan Filistin ve İsrailli heyetler arasın- da süren özerklik anlaşmasının önündeki engel- lerin aşılması yönündeki yeni tur görüşmeler Mısır'ın Taba kentinde dün başladı." Filistinli ve İsrailli heyetler Filistinlilere özerk- lik tanınan bölgelerdeki su ve elektrik gibi konu- lardaki sorunlann çözümü için dün Mısır'ın Taba kentinde bir araya geldiler. Intenîatönal HeraM Tribune ABD, Rusya'daııkaygdı Rusya "daki ekonomik reformlar sürecini düzeltmeye yönelik yeni plan Washıngton'da çeşitli kuşkularyarattı. ABD, Rusya'nın yeni siyasal yönlerinden kaygılı. Ve de şimdiye değin, sadece Boris Yeltsin'e dayanan başkan Bill Clinton, yeni diplomatik tercihler aramak zorunda. Bütçeyi ve çeşitli maliyetleri kontrol etmekten çok kredi dağıtmakta usta Sovyet tipi ekonomik yöneticilerin Moskova'da galibiyeti sağlamış gözükmelerine Amerikan yönetimi iyi gözle bakmıyor. Clinton, son Rusya gezisinde hissettiği rahatlığı da yitirmişe benziyor. Acaba Moskova'da iken Boris Yeltsin tarafından yanıltıldı mı Clinton? Rusya'nın devlet başkanı, acaba tanık olunan politik gerilemeye mecbur mu oldu, yoksa reformcu ekipten daha az dikkat çeken elemanlarla politikasını yine de sürdürecek mi acaba? Rusya konusunda. VVashington, yanıttan çok, sorularla karşı karşıya. (24 ocak)