Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 25OCAK1994SALI
OLAYLAR VE GÖRÜŞLER
Akaryakıtındayanılmaz yakıalığı«» • . - ı . • j . ı r- i i i j „ % "^5 ıdır Ancak doğrudan dışalımda 7 5 pence etmektedır ATV ılke KDV
"Liranın değerı duştü, dolar fırladı; zam zorunluydu"
gerekçesı masal olmaktadır. Çünkü bu masal bır kısır döngüye
bürünmuştür.
RAHMİ KUMAŞ Eski Parlamenter, Hukukçu
A
karyakıt urunlennın
ederlen "mini zam" yon-
temıyle sureklı olarak
DYP-SHP ıktıdannca
arttınlmaktadır Buna
gore orneğın. Ankara'-
da bır lıtre normal benan 7771 lıra oldu
Oysa 23 Ocak 1980'de 22 5 lıra>dı De-
mek kı benzın unJu 24 Ocak Kararlan
sonrasmda 345 kez pahalanmıştır T C
Merkez Bankası"nın efektıf dovız alış
kuruna gore 1 dolar bu, son zam gunu
14959 hra, 23 Ocak 1980 gunu de 47 lıra
10 kuruş olduğundan dolar bu surede
317kezpahalanmışdemektır 1980 son-
rası ıktıdarlar. sureklı dolann değennın
üraya gore yukselmesını petrol urunlen-
ne yaptıklan zammın gerekçesı gosterdı-
ler Bu durumda bu gerekçe kendı boyu-
tunda bıle ınandıncı olmamaktadır
Akaryakıt ederlennı sureklı arttırmak
bır kurtuluş gıbı göstenlmıştır Nıtekım
TÜPRAŞ Genel Muduru Kemal Işık,
27 9 1992 gunu "Benzine sürekli zam
yapmazsak batanz" demıştı Ama henuz
kurtulduğumuzu soyleyecek kımse yok-
tur, bıktınrcasına zam polıtıkası surdü-
rulduğu halde
Nasıl saptanıyor9
Akaryakıt urunle-
nnın değerlen. 10 Eylul 1960 gun ve 79
sayılı yasayı değıştıren 14 Hazıran 1989
gun3571 sayılıyasanm5 maddesıgereğı
saptanmaktadır Buna gore dışalımcılar
antım ve dağıtım ışletmelen ıle akarya-
kıt satıcılan, ham petrol ve petrol urun-
lennın ederlennı belırlemede ozgurdur-
ler Ancak Bakanlar Kurulu, uluslarara-
sı pıyasalardakı gehşmelen de olçu alıp
gerektığınde. ham petrolun ve petrol
urûnlennın alım, satım ve dağıtımı ıle ıl-
gılı kurallan belırlemeve yetkılıdır
ANAP ıktıdan "Ham petrol ve petrol
unınlerinin alım, satım, fivatfandırma
esasiarı ile akaryakıt fiyat istikrar fonu-
nun işkyişi hakkında karar" adıyla bır
karar çıkararak akaryakıt fıyatlannı oz-
gur bırakmışür (24 6 1989 gunlu Resmı
Gazete) Ama bır hafta sonra yaru 1
Temmuz 1989 gunu yıne zamla karşılaş-
tık, ucuzluk beklerken'
Şımdı akaryakıt fıyatı nasıl oluşmak-
tadır bunu açıklayahm 31 12 1992 gunu
ıkıncı kez basılan Resmı Gazete'de ya-
yımlanan "İthalat Rejimi Kararnamea"
ıle daha once "Gûmruksüz rafıneri sartş
fiyatı uzerinden alınmakta olan damga
resmı, destckleme fhat istikrar fonu ve
uiaştırma altyapı resmi" kaldınlarak ye-
nne "gümnik vergisi" konmuştur Bu-
gun Tansu Çiller başkanlığında suren
DYP-SHP ıktıdannın kendınden oncekı
ANAP ıktıdanndan aynldığı bu duzen-
leme, ozde bır değışıklığe yol açmamış-
tır Gümrük vergısı, akaryakıt turune
gore değışmekte olup, normal benzine
% 25'tır Yıne aynı karamameyle ongo-
rulen "toplu konut fonu" normal benzın-
de gumruksuz antımyen satış fıyatının
doğrudan dışalımda
CIF (Coast + Insurance + Freıght) kar-
şılığın °o 35"ıne ton başına 30 dolar ek-
lenmesı zorunluluğu getınlmıştır
Gumruksuz antımyeri satış fiyatına
gümruk >ergısı >e topiu konut fonu ekle-
nerek gumrüklu fiyat bulunnıaktadır.
Gumruklu fhata % 10 <\FIF (Akarya-
kıt Fıyat tstıkrar Fonu) eklenmektedır
Buna da °o 85 oranında ATV (Akarya-
kıt Tuketım Vergısı) katılmaktadır
(7 1 1984 gun ve 3074 sayılı yasa) En
son % 15 KDV eklenmektedır Daha
sonra dağıtıcı ışletme kar ve gıden ° o 4 1
dağıtıcı ışletme fıre payı % 1 I ve en son
olarak satıcı ışletme kazanc ve gıden ıçın
% 6 5 ve fıre payı olarak % 0 7 ekı yapıl-
maktadır Goruluyor kı devlet akarya-
kıttan beş turlu vergı almaktadır
ATta durum nasıl?
Avrupa Topluluğu'na (AT) uye 12
devlette durumun nasıl olduğunu oğren-
mehakkımızvardır BununıçınTBMM
KıtapLğı Araştırma Bolumu aracılığıyla
Almanya, Fransa ve Ingıltere yasama
kurumlannabaşvurduk Fransa'dan ya-
nıtgelmedı İngıltere ve Almanvaparla-
mento kıtaplıklan drdştırma bolumle-
nnden gelen bılgıler ozetlendığınde bu
ulkelerde ATV ıle KDV dışında bır vergı.
akaryakıttan alınmadığı gorulmuştur
Gelen yaalarda Ingıltere'de bır lıtre kur-
şunsuz benzının edennın nasıl belırlendı-
ğıdeaçıklanmıştır Buna gore, bu ulkede
bu benzının depolama ucretı 15 3
pence'tır İngıltere'de ATV belırlı bır ol-
çudur(maktu).orneğımızde27 8pence'-
tır Depolama ucretıyle ATVnın topla-
mına % 17 5 KDV eklenıyor kı burada
pence
toplamı satış fıyatının % 69 8'ı etmekte-
dır, oysa bızde vergılenn toplamı % 170
olmaktadır
AT ulkelennde ATV belırlıdır (mak-
tu) Ancak KDV oranı her ulkede ayn
gorulmektedır Almanva da bır lıtre
benzınden 31 5 pence ATV alınırken %
14'luk bır KDV uygulanmaktadır
İngıltere'de bır lıtre normal benzın
50 6 pence"tır Yazının başında belırtılen
kura gore 11338 lıra demektır Al-
manya'da ıse normal benzının lıtresı
1 52 mark, yukandakı kura gore 12980
lıra yapmaktadır Elbette bu bağlamda
benzın bızde ucuz olmaktadır Ama,
gerçek hıç de boyle değıldır Çunku
ucuzluk ya da pahalılık alım gucune go-
redır Burada ornek olarak on yıllık, bır
çocuklu ılkokul oğretmenını aldık Ingıl-
tere'de boyle bır kışının elıne ayda 1678
sterlın (35 575 000 lıra) gecmektedır kı
avda 3316 lıtre benzın alabılmektedır
Almanya'da ıse bu oğretmenın elıne ay-
da 3858 mark, temel ucretle 1082 mark.
yaşam odencesı toplamı 4940 mark (42
187 000 lıra) geçmekte olup 3250 lıtre
benzine karşılık gelmektedır Bızde ıse
bu oğretmen 5 150 000 lıra aldığından
662 lıtre benzın etmektedır Bu boyutta
ıse yaklaşık olarak Almanya ya da Ingıl-
tere'dekı oğretmen Turkıye"dekınden 5
kat daha çok benzın alabılmektedır
ANAP sekız yıllık ıktıdar donemınde
akaryakıta 47 kez zam yapmıştır
ANAP'ın petrole en az zam vaptığı yıllar
1986 ve 1987 yıllannda ıse petrol fiyatla-
n vanl başına 8 dolara ınmıştı Gerçekte,
petrol ederlennı ındırmesı gerekırdı sıya-
sdhktıdann 1978-1979 donemınde vanl
başına petrole 35. bazen de 40 dolar
odendığı anımsanırsa bu yargının yenn-
delığı daha lyı anlaşıhr Demek kı
ANAP donemınde fıyatlar CHP done-
mındekı gıbı 35-40 dolar düzeyıne çık-
savdı çırası yanmıştı halkın
Yukandan ben sergılenen gorüntu
karşısında "Liranın değeri duştü, dolar
fuiadı; zam zorunluydu" gerekçesı masal
olmaktadır Çunku bu masal bır kısır
donguye burunmuştur Hatta uyuşturu-
cu alan kışının durumuna duşmuştür
ekonomımız Sureklı akaryakıt zammı
uyuşturucusu venlen Turk ekonomısı,
dengesını bır turlu bulamamaktadır
Sonuç
Devletın akaryakıt zammıyla acıma-
sız bır vergı, bır vurgun elde ettığını Hik-
met Çetin, 31 Temmuz 1991 gunu soyle-
mıştı 16 Temmuz 1991 günu yapılan
akaryakıt zammı uzenne Siıleyman De-
mirel de "Devlet benzin çarpnor. 3.5 lirre
benzin fivatına 1 lirre benzin sarjyorlar,
2.5 litreyi çarpıyorlar, bu şaşkınlıkür" dı-
yordu Ama Demırel'ın Başbakanlık,
Çetın'ın Dışışlen Bakanlığı yapüğı hu-
kumet, benzını 3070 lıra olarak alıp bu-
gun neredeyse (ıkı yıl ıkı ay sonra) yır-
mıncı zammıyla 7771 lıraya çıkararak %
153 pahalandırmıştır 1994 ıçın de ben-
zer zam polıtıkasını surdurecektır bu
hukumet Bunun kanıtı 1994 Butçe Ya-
sasfdır Burada öngorulen 473 tnlyon
lıra vergı gelınnın % 6 6'sı tutannda,
31 3 tnlyon lıra ATV toplanacağı varsa-
yılmıştır Gecen yıla gore bu vergı gelı-
nnde % 135'lık artış öngorulurken boy-
le yuksek bır artış hıçbır vergı gelınnde
ongorulmemıştır Hele bır de ekonomı
profesorunun başbakanlığında yaşadı-
ğımız dovız kasırgası bızı daha da ka-
ramsar yapmaktadır
ARADABtR
MEHMETGÜN
Burdur Kooperatıfler Bırliği Vetermer Hekimi
Kooperatffler ve BirfiklerKooperatıfler, uretıcı koylulerın ekonomık çıkarlarını
korumak, sorunlarını çozmek, olanaklarını bırleştırerek
gelıştırmek ıçın kurulan-kurulmuş olan kâr amacı gut-
meyen gonullu kurumlardır
Kooperatıfler geleneğımızdekı toplumsal ıçerıklı
"ımece' olgusunun dahaçağdaş, daha hukuksal nıcelı-
ğe kavuşmuş bır dayanışma şeklıdır
Kooperatıfçılık olgusu, ekonomık açıdan kurulu duzen
ıçınde çıkarları olan bıreylerı veya çıkar gruplarını su-
reklı olarak rahatsız edegelmıştır Bu nedenle ekonomık
gucu olan tekelcı sermaye ekonomık gucu zayıf olan
kooperatıflere ve bırlıklerıne yaşama olanağı tanıma-
mak ıçın her turlu fırsatı ve yolu denemekte ve bu duru-
ma da yetkılıler bılerek veya bılmeyerek seyırcı kalmak-
tadır Bunun en guzel orneğı, ulke ve ılımız hayvancılığı-
nın temel taş
1
SEK (Sut Endustrısı Kurumu), EBK (Et
Balık Kurumu) gıbı kuruluşların oncelıkle ozelleştırme
kapsamına alınması yıne değışık ısımler altında (sula-
ma, tarımsal kalkınma, hayvancılığı gelıştırme, ZKaı
ûrunler ve koye hızmet goturme bırlıklerı vb) aynı şeyle-
rı yapan fakat ayn ayrı, zayıf bırlıkler kurdurmaçalışma-
ları, acı fakat gerçek bırer ornektır
Bu gerçeğı artık uretıcı koyluler fark etmelı boylece
ekonomı ıçındekı yerlerını ve rollerını gerçek anlamı ıle
kavramalı ve kendılerı ıle ılgılı toplumsal, ekonomık ve
sıyasal kararların alınmasında soz sahıbı olmahdırlar
Bunun ıçın de gelışmekte olan ulkelerın en onemlı soru-
nu olduğuna ınandığımız orgutlenme bılınçsızlığı"ne,
kesın bır çozum bulunmalıdır Bunda da, kışılerın 'ego'-
larını tatmın etmek ıçın kışısel kavgalara gırılerek ya da
bırlıktelıklerden korkanların teşvıkı ıle amıpler gıbı bolu-
nerek değışık adlar altında kooperatıfler ya da bırlıkler
kurarak yola cıkılırsa, bu kavgayı kaybetmek kaçınıl-
mazdır Bu nedenle kırsal alanda ıhtıyaç duyulan her
türlu hızmetler ıçın, her bır yerleşım bırımınde "çok
amaçlı tek bır kooperatıf ve bırlık" kurulmalıdır kı, guçlü
bır şekılde yol alınabılsın
Hep dert yanılır "Emeğımızın karşılığını alamıyoruz,
uretım tuketım zıncınnın pazarlama halkasındakı sorun-
lar nedenı ıle uretımı gerçekleştırenlerle, tuketenler
arasmdakı fark gıttıkce açılıyor, bundan da aracılar ka-
zanıyor ' dıye Işte bu noktada uretıcı koyluler, pasıf
guçlerını ekonomık ve sosyal yonden aktıf kılmak sure-
tıyle sonuca ulaşabılırler Yıne bu noktada yetkılılere
buyuk gorevler duşuyor
Artık uretıcıyı uretımden uzaklaştıran, goçe ozendıren
ve hızmet sektorunde ış bulma kuyruğuna sokan anla-
yışlarından sıyrılarak, yenı ve gerçekçı bır orgutlenme
modelını benımseyerek hastaya doğru tanı ve boylece
doğru tedavı uygulanabılsın
Buçerçevedebızımonerımızşudur Her yerleşım unı-
tesınde "çok amaclı tek bır kooperatıf", her ılde bır' koo-
peratıflerbırlığı", uygun ıl grupları ve bolgede "merkez
bırlıklerı" ve bunların koordınasyonunu sağlayan bır
"ulusal bırlık' kurulacak, devlet de, sağlanan bu duzen-
den duzenlı vergı alabılecek ve ılk elden bugun ıçın et,
sut ve tavuk uretımındekı 31 8 trılyonluk KDV ve gelır
vergısı kaçağı gerı donecektır
Yıne aynı çerçevede uretıcılerle organık bağı koparı-
lan, gerçekte kırsal kesımle ıç ıçe olan ve olması gere-
ken vetermer hekımlerın de hayvancılığın arzu edılen
duzeye gelmesı ıçın etkılı bır konuma gelmelerı gerektı-
ğı gerçeğı karşısında, yenı bır yapılanma ıle 'hayvancı-
lık ve kooperatıf bakanlığı" ve bu bakanlığın ıl, ılçe ve
koy grupları bazında orgutlenmesı en kısa surede sağ-
lanmalı ve bu organızasyonların fınansmanı ıçın de bu-
gunku mevcut Zıraat Bankası nın yapısında değışıklık
yapılmalı ya da yenı bır hayvancılık ve kooperatıfler
bankası 'kurulmalıdır
Boylece kısa bır surede artı değer uretımı ıle,ekono-
mımız ıçındekı gerçek yerını alacak olan hayvancılık
olgusu, zıraatın uydusu konumundan kurtarılacak, du-
şunduğumuz yapılanmalar sonucu olarak da yıne koo-
peratıf olgusu kamudan bağımsız tabandakı ortakların
katılımını sağlayan tam demokratık kıtle orgutlerı nıtelı-
ğıne kavuşacak boylece de Turkıye nufusunun buyuk
bırbolumunu oluşturan koyluler, uyuyan dev"koyluluk
zıhnıyetınden kurtulacak ve ışte gerçek kalkınma, olma-
sı gerektığı gıbı koyden başlayacaktır
VEFATVE
BAŞSAĞUĞI
Sevgılı E^ım Babamız
Kardeşımız Kuzenımız
Amuımız Davımız Enıştemız.
Sevgılı In>an
CANİPAKTÜRK
24 1 1994gunu vefdtetmiîtır Ccndz<.ii2>Oi.dk 1994Sdlıgunu
oğlenamazınımutedkıp VdvldCamd ndcn kdldınlıpMcrter
Mezdrlığı ndddefnedılecektır
AİLESİ
Kültür çağı-Kültür Bakanlığı
Dünya kültürlen ıçınde çok çok önemlı bır yeri olan kültürel
zengınlıklenmızı, Kültür Bakanlığı, uygarbğımızadına; tüm siyasal çıkar
veçekışmelenn üstunde kucaklayan bır mercekten yansıtmalıdır.
PEVAR BİNGÖL Kültür Bakanlığı TelifHakları ve
Sinema Genel Müdürlüğü Daire Başkanı
Z
engın tanhının ve kulturlen-
nın yarattığı geçmış uygarlık-
lann olanaklan ıle ve çeşıtlı
sosyo-kulturel-ekonomık ve
psıkolojık. polıtık oluşumlar-
la yapılanagelen toplumu-
muz. bugun buyoık bır sınavla sınanmakta,
21 yuzyıld hazırlanmak gıbı bırvenı tanh-
sel surecı. daha laık. demokratık. genç
Cumhunyetımız adına yaşamaktadır Bu-
gun bu yaşantı ıçınde. çeşıtlı yukselışler ve
zıkzaklar vardır Ancak, 2000'lı vıllara ha-
arlanmanın en onemlı koşullanndan bın
de, bu yukselış ve zıkzaklann bırbınnı ızle-
yışındekı bıçımın, buvük bır ozenle kultur-
tanhsel bır bıhnçle ıncelenmesıdır Önemlı
olan, olaylann nedenlenne ıhşkın sapta-
mayı doğru yapmak. kultur alanlannda.
duşunsel ve çozumsel eylemı ona gore ge-
lıştırmektedır Tersı durumda, yaşanan her
olumsuzluk, her acı haykınş, gelecek ku-
şaklara yankı yapacak her çığhk, elımızde
var olan yetkın araçlann belırsız amaçlan
ıle gunluk polıtıkalann aletı olarak dahd
daguçlenebılır
Once ulusal birliğe hizmet: Nedır yetkın
araçlar ve amaçlar
0
Laık. demokratık
genç Turkıye Cumhurıyetfnın ılkelen ve
ona "sonsuza dek" sahıp çıkmak sahıp çı-
kacak ortamlan haarlamak amaçlann en
buyuğudur Devletm kurumlan ıse bu
amaçlan gerçekleştırecek araçlardır Işte
bu araçlardan bın Mıllı Eğıtım Bakanlığı,
bır başkası da Kultur Bakanlığı'dır Kultur
Bakanlığı, bugun çalışmalan ıle Cumhun-
yetımızın varoluş ılkelen doğrultusunda
her turlu kulturel zengınlıklenmızı kavra-
yan bır ulusal bırlık ve butunluğun guçlen-
mesı gıbı bır amaca ulaşılabılmenın yollan-
nı gosterecek bılgılen uretmek. uretılmesını
desteklemek. uretılen bılgılen çeşıtlı prog-
ramlarla topluma aktarmak yolundadır
70 yılbk Cumhunyet Turkıyesı'nın gelece-
ğıne yonehk tanhsel surecı ıçınde yarataca-
ğı uygarhk duşunulduğunde, Kultur Ba-
kanhğı'nın bu konudakı onemı daha da
belırgınleşır Gerçı bu bağlamda. bakanlı-
ğın stratejık onemının kavranıldığı.
Ataturk ılkelen doğrultusunda. laık Cum-
hunyet ruhunun kuşaktan kuşuğa aktanl-
ması ıçın addı toplumsal vc psıkolojık
vonlen ıle bılımsel onlemlenn dlınmasına
rehberlık cttığı bır gerçektır
Ancak. başanlan ıle onur duyduğumuz
tanhımızın, bılgısızlığın ve korluğun yarat-
tığı karanlık sayfalan da. kultur-tanhsel
kapsamı ıle bılınmelıdır kı.
- hıçbır engel tanımayan. ne dıne. ne de
ınsanlığa sığmayan ulke butunluğune. bı-
rcy ozgurluğune ve banşa yonclık ınsan
yaşamına kıyımı yaşadığımız ulkemızde.
bunlann onune set çekecek btr toplumsal
ıstenç de kendılığınden gelışsın.
- olaylann kulıurel nedenlenne dayanan
sorulanna yanıtlar dd bulması gereken
Kultur Bakanlığı'nın. olaylan kulıurel açı-
dan kavrayan araştırma sonuçlan. gelıştı-
nlen kultur-eğıtscl program ve projelerle
okul oncesı çocuktan. olunceye kadar her-
kesı kavrasın
Tanh ıçınde zaman zaman kendını gos-
teren ve çeşıtlı maskelenn ardına sığınan
ınsanlann ve gruplann karşısında. her şey
den once. yetışmekıe olan kuşaklann ze-
hırlenmesını onlemek açısından da bakan-
lığın rehberhğı sureklılık gerektırmektedır
Yanı. ulusal bırlık ve butunluk bılıncının
Ataturk ılkelennın ve laık Cumhunvet fel-
sefesının bır kultur cğretısı ıçınde ınsanımı-
za aktanlması. ustunde durulması gereken
en onemlı noktalardan bındır
maya, yapay kulturel ısükrarsızlık yarata-
rak darbe vurmaya çalışanlar, bır kultur
yumağı olan Turkıye Cumhunyetfnın 21
yuzyıl "kültür çağı"nın sımgesı olacağını
da sezmışlerdır Haik arasında yaygınla-
şan. bırtakım şıhlann, şeyhlenn. falcılann.
babalann arkasından suruklenmeye çalı-
şan, kaderlennı ve yaşamlannı buyucule-
nn. ufurukçulenn eüne bırakan ınsanlar-
dan oluşan topluluklara da yonelık kultur-
eğıtsel yollarla ulus bılıncının ve cumhun-
yet ruhunun ne olduğunun oğretılmesı ge-
rekır kı, bu ınsanlanmız da. yıne ınsanlan-
mızın yaşama haklanna sıkılan kurşunlara
donuşturulmesınler
Demokrasi kültürü ve kültür çağı
Insan kendısını çevreleyen yatay ve dı-
key kulturu ıle yaşama hakkına sahıptır
Bu kultur çevreye yansır Gelışır, donuşur
Çev reden ona yansır Donuşturur Bu ılış-
kının çok onemle algılanması gerekır Bu
donuşumun goruntüsu, bıreyden topluma,
toplumdan ulusa ve ulustan bıreye yansır
L lus olma bılıncı ıle çızılen bu en son çerçe-
ve 'çmde bılınmelıdır kı, demokrası, ozgur-
luk başıboşluk değıldır Bu nedenle de-
mokrası kulturu ıle ulusal bırlık ve butun-
luğu korumadakı bırey kararlıhğı. demok-
rası kulturu ıle toplumsal uzlaşma ve ulus
bılıncı, cumhunyet ruhu, banşın. hoşgoru-
nun ve ınsan haklanna saygının. yanı, çağ-
daş yaşamın temelını oluşturan tum bın-
kımler yaratılır Zaten Ataturk ılkelennın
çıkış noktası ve bugun "bılgı çağı'nın temel
nıtelıklen olan us ve bılımsel duşunceyı on
plana alan programlarla yuklu kultur-eğıt-
sel uygulamalann yoğunlaştınlması. yara-
tıcı kulture ışlev kazandırdcak. ulkemızı
2000'lı yıllann "bılgı çağı'nı aşmış bır 'kul-
tur çağı'nın onden olarak dunyaya tanıta-
caktır
PENCERE
Kültürçağına hazırlanırken Sonuç
Çağdaş-yaratıcı kulturle daha da guçle-
nerek, zengın bır kulturel bınkımın esen
olan msanımız, gelıştınlmış programlarla
kultur kaymasına karşı durabılır 2!aten
maskelenn ardına sığınıp tabandan da do-
ğal olarak destek sağlayarak, kargaşa ya-
ratmak ısteyenlenn çalışma yontemı, halk
arasında bır kulturel çelışkının. bır kulturel
kımlık boşluğunun var olduğu ınancını
vaymak ve bunu Aıaturk ılkelennın oluş-
turduğu Cumhunyet e ve sısteme yukle-
mektır Boylecegelışmeye, kulturel kalkın-
Dunya kulturlen ıçınde çok çok onemlı
bır yen olan kulturel zengınlıklenmızı.
Kultur Bakanlığı, uygarhğımız adına, tum
sıyasal çıkar ve çekışmelenn ustunde ku-
caklayan bır mercekten yansıtmalıdır ÇOK
ıyı bılınmelıdır kı. ulkemızın, geleceğın
"kulturçağı'na ımzasını atabılmesı, tum ge-
ncı, bağnaz. çıkara. tekıl ve zamanını dol-
durmuş karanhk duşuncelen ortadan kal-
dıracak program ve projelenn yaşatılması-
nd ve bunlan uygulayacak ınanmış ınsan-
lanmızın çalışmalanna bağlıdır
TARTIŞMA
UğurMumcu'ya mektubumdur
S
evgılı Mumcu,
senden sonra da
yazılann bu sure
surdu İcımız
burularak bır kez
dahaokuduk
onlan "Sağordıyecektımama
anlamsız kalacağını
aynmsadımbırden Onun ıçın
"varol"dıyorum Hem
yureklenrfıızde varolmanın
doyulmaz onurunu sureklı
yaşamak ıçın, hem de
yazılannın hep surmesı. hep
varolmasını dılemek ıçın Bız9
Yaşıyoruz ışte Ama bıldığın
gıbıdeğıl Koprulenn altından
ne bıçım sular aktı. akıyor
Lstelık de ne bıçım yenı
kopruleryapıldı' Çokısterdım
tum bunlan yaşamanı Hemde
yazmanı Nehoşolurdusenın
kalemınden olanı bıtenı
okumak Insanlann bakıpda
goremedıklennı. ya da gormek
ıstemedıklennı. durup bukup,
guldurup duşundurup gozlere
sokan y azılannı ozluy oruz
Nasıl y azdığını gormey ı çok
ısterdım Nelen mı' Nelen
ah nelen
Bır kez, senden bır sure sonra
Cumhurbaşkanı Ozal
Çankaya"danındı Vokoyle
şaşırmahemen Meclıs
ındırmedı Kendı ındı Takdır-ı
ıldhıdıvorlarbuna Yaa
Bı/lereomuroldu Vennemı
0
Kımolacak Ozalolurdao
olmazsaolurmu'Olmdz O
oiduışte YanıSıilejman
Demirel. Özal'ı 864 y ukseltılı
(rakımlı)tepeyeçıkaran SHP
vell İnonu. Demırel'ıdetaşıdı
otepeve Bırdell İnonu yok
derler
"Benim işcim. benim köylıim,
benim esnafım... Ben kendim
içın bir şev istıv orsam
namerdim"dıvenbabd "dun
dundur. bugun bugundur"
sdv sozu ıle 864 y ukseltılı tepey e
yerleşıverdı
"Cumbaba" olan "Baba"nın
v enne ıse, son v okalıstlennden
okulluveuslu(dkıllı) guzel ve
havdlı bdşıaçık vebovnu
eşdrplı bırekonomı^t hanım
geldı Atdturkdevnmlcnnınve
Xmenkd bağımlılığmın bu
guzel sonucu olarak "Baba"nın
verıncoturduve
"Canbacr"lığını. çok kanallı
TV aracılığıy la duyuruverdı
herkese
Şımdı "Tonton" > ok "Baba"
yok "Canbacf'var Bayan
başbakana kaldı ortalık O
estınyor İnonu mu9
İnonu,
"Baba"yı"Cumbaba"
yaptıktan sonra gorevını
tamdmlamış ınsanlann
mutluluğuy la ve huzur ıçınde
genel başkanlığı bıraktı
Yennde Karayalçın oturuyor
şımdı Nekazandık
bılemıyorum. ama ıyı bır
beledıyebaşkanınıyıtırdıkdıve
duşunuvorum Kım bılır. belkı
kazancımızdaoluı
Son zamdnlarda kımler genel
başkan oldu kımler Hasan
Çelal Güzd, \ usuf Bozkurt
Özal. 4>dın Menderes... v s
vs vs Bunlann hepsı
anımsayabıldığım bır kısım
yenı partılenn genel başkanlan
Kurduklan ufak tefek partıler
ıçın boyle anılıyorlar Eskıden
uçkışı bırarayagelsehemen
gotururlerdı Şımdı uç kışı bır
drayagelıppartıkuruyor Ne
denlı demokratık bır toplum v e
de devlet olduk Tannm1
Senden sonra olanlar salt
bunlardeğıl Neler var daha
neler Orneğın. Sıvas"ta ınsan
yaktık Hemdekaçtane
Önlan yazmayacağım
Sev ımsız olay lar onlar
Bunlann benzerlen değışık
zamanlarda, değışık kışılerle
daha once ulkemızde yaşandı
Sen de yazmışsındır Önlan,
hatta tum yazılannı koşende
y ıne gormek ıstıy orum
Yayımlansaneıyıolur Ha
Senı oldurenler mı0
Bulunacak
Kesınhkiebulunacak Hanl
hanl çalışıvor hukumet ve
dev let' Yalnız şu sıralar ışlen
bırazsıkışık Şımdıyedeğın
bulunamamış olmalan
umutsuzluk yaratmasın
Bulunamıyorlarsa kesınlıkle
çok kuçuk bırdelığe
gırmışlerdır de çıpîak eozle
forulemıy orlardır Belkı de çok
uyuk bır delıktedırler de
baİcılamıyordur Bulunsunya
dabulunmasın Senoldunya
Onlar bulununca sen gen mı
geleceksm
O.ÜstünYıldırım
FaHi Meçhulü
Kontisyona HavaleUnlufıkradır dılden dıle gezer çarpıcıdır, mahallenın
ımamı olmuş, Bektaşıyı ımam yapmışlar, Baba Erenler,
cenaze namazı kılınan eskı ımamın tabutuna yaklaşmış
- Yukandakı 'aşağıda ne var ne yok dıye sorarsa,
"Bektaşıyı ımam yaptılar" dersın, o anlar demış
Kımı zaman kuçuk bır olay koca bır kıtaptan daha oğ-
retıcıdır Geçenlerde bu koşede maaşını dovıze yatıran
memurdan soz açmıştım Memur aylığını aldığı gun
Amerıkan Doları na yatırıyor ay sonuna kadar veresıye
alışverış edıyor, ay sonunda Amerıkan Dolan'nı dovız
bufesınde bozdurup aradakı farktan yararlanıyor Pekı,
boyle bır toplumda ekonomı ne olur? Başbakan Çil-
ler'e bu konuda soru yoneltıldı mı, yanıtı hazır
- Benim hukumetım henuz altı aylık
•
Ekonomıde durum bu1
Ya eskı adıyla "asayış" ne
âlemde? Ulkede kan govdeyı goturuyor Ancak daha
çarpıcı bır olay da var, Meclıs'te ' Faılı Meçhul Cınayet-
lerKomısyonu' kuruldu Bır ulkede adlıye, polıs.savcı-
lık bu sorunu çozumleyemez de "faılı meçhul cınayet-
ler" parlamentoda komısyona havale edılırse ne oluı-?
Zaten Komısyon Başkanı Sadık Avundukluoglu açıklı-
yor
- Devletın ıçınde eşgudum yok
- Bırtakım guçler, olaylann ıçınde
- Devlet tohmet altındadır
- Mumcu'nun katılıne bu ortamda ulaşmak olanaksız
gıbı
- PKK parlamentoda
- Hızbullah Meclıs'te
- Hızbullah ıle PKK yalnız Meclıs te değıl, devletın ıçın-
de
Pekı, gerıye soylenecek ne kalıyor?
•
Çıller'e sorsanız dıyecek kı
- Uğur Mumcu oldurulelı bır yıl oldu, benim hukume-
tım altı aylık
iyı de bu gıdışle bu hukumet dokuz ayını doldurmadan
duşuk yapmasın1
Devletın sureklılığıyle polıtıkacının gelır geçerlığı ara-
smdakı bağıntıyı kuramadık mı, sonu boyle olur Bugun
Turkıye şallak mallaktır Guvenlığını yıtırmış toplumda
Turk Lırası'nın da ışlevı kalmadı Amerıkan Doları resmı
paramız gıbı
Pekı, kım oldurdu Turk Lırası nı?
Bu da faılı meçhul bır cınayet
Cınayet orgutlu bır suç nıtelığınde ışlendı, karar 24
Ocak'ta verıldı 12 Eylul de askerı suç ortağı peylendı
özal yonetımınde dolarızasyon uygulandı 1994 te lı-
ranın ışı bıtıktı Cınayete hepımız ortağız Sız dunyanın
hangı ulkesınde şu tur bır ovunmeye rastlayabılırsınız
- Turk bankalarındakı dovız mevduatı ulusal para
mevduatından daha cok
Neden?
Ulkenın resmı parası Turkıye savaşa gırıp çıkmış gıbı
pul olmuş bız ekonomıden konuşuyoruz, faılı meçhul cı-
nayetlerı Meclıs te komısyona havale etmışız, guvenlık-
ten konuşuyoruz A
UĞUR MUMCU'yu
katledılışının 1. yılında
sevgı, saygı ve
özlemle anıyoruz
Senı unutma>acağız'
TÜRKt\ E ZtRAATÇILAR DERNEĞt
ARKADAŞLARL.
DIŞARIDA BIR ŞEYLER OLUYOR
FARKINDAMISINIZ?
UYKUDA 0U\NU\RI SARSIN,
UYANDIRIN...
HERKESE SOYLEYIN,
YAKINDA IŞIKUR KESILEBILIR
KARANLIKTA NE YAPACAKSINIZ ?
Değerlı Yazar, Güzel Insan,
Büyük ATATURK'çü
UĞUR MUMCU
SENİ UNUTMADIK, UNUTMAYACAĞIZ,
UNUTTURMAYACAĞIZ...
MINE & FUAT
ATİLLACOŞKUN
UĞUR MUMCU
CİNAYETİ
Uğur Mumcu'y u kım ya da kımler oldurdu
1
Amaçlan neydı9
Cınayetın soruşturması ne olçude cıddı y urutuluy or
0
Mumcu cınayetının uzenndekı esrar perdesı
kaldınlabılecek ve katıller v akalanabılecek mı° Turkıv e
Cumhunyetı Dev letı ve ılgılı kuruluşlan. bu cınayetı
aydınlatmaya gerçekten kararlı mı'
Atılla Coşkun un tıtız bır araştırma ve ınceleme sonucunda
hazırladığı bu yapıtı, Uğur Mumcu anayetını çeşıtlı
boyutlanyla kamuovunun gundemıne getıny or. oy nanan
oyunlaradıkkatçekıyor
60.000 TL
Ödemeh gonderemıvoruz. Lutfen eden kadar posta puiu gondenmz.
Çıftçıler!
Av hayvanlan yok olursa. tarlalan
zararlılardan korumak mumkün olmaz
Av ve Yaban Havarı V akfı
Tel:(312)3385457