Katalog

SAYFA CUMHURİYET 14OCAK1994CUMA 8 DIŞ HABERLER AfÖrgJHû'nden ABD'yekınama • Lpndra(AA)- Uluslararası Af Örgütü, idamlann yaygın olarak uygulandığı ABD'yi sert birdille kınadı. Örgütten yapılan açıklamada. ABD'de mevcut olan rastgele ırkçı esaslara davanan idam yasası uyannca masum. ruh hastası veya 18 yaşından küçük kişilerin idam edildiği belirtilerek Başkan Bill Clinton'dan derhal bir komisyon kurarak idam cezalan ile ilgili bir soruşturma başlatmasıru istedi. CtintoıTa yolsuzhıkiddiası •WASHINGTON(AA)- ABD Başkanı Bill Clinton'un Adalet Bakanı Janet Reno'dan, uzun süredirsiyasi baskılara maruz kaldığı geçmiş ekonomik faaliyetleriyle ilgili soruşturma yapmak üzere bağımsız bir savcı atanmasını istediğı bildınldı. Başkan olmadan önce Arkansas Valisi olan Clinton'ın, eyalette faaliyet gösteren Whitewater Kalkınma Şirketi'nin düştüğü mali bunalımilebağlantılı olabilecek Madison Guarandy Tasarruf-Kredi Kurumu'nun balısındaki işleviaraştınlacak. I980'li yıllarda. başkanın eşi Hillary Rodham Clinton da kurumun bir hissedan olarak Whitewaterşirketi Başkanf nın avukatlığını yapıyordu. Yunanistan zirveden hoşnut • ATİNA(AA)- Yunanistan Başbakanı Andreas Papandreu'nun Avrupa Birliği Dönem Başkanı sıfatıyla Brüksel'deki NATO zirvesi sırasında ABD Başkanı Bill Clinton ile temaslan Atina'da iktidar yanlısı çevreler tarafından "NVashington ile flört sürüyor" şeklinde değerlendirildi. Hükümet sözcüsü Evangelos Venizelos, Avrupa Birliği Komisyonu Başkanı Jacques Delors, Papandreu ve Clinton'un Brüksel'de birlikte yedikleri öğle yemeğinin Yunanistan açısından son derece başanlı geçtiğini belirtti. Rumlap'danTÜPk kesimineateş • LEFKOŞE (AA)-Rumlar tarafından Lefkoşe Yeşil hat üzerindeki Lokmacı Barikatı civanndan Türk kesimine ateş açıldı. TAK Ajansı'nın haberine göre. dün akşam saat 19.30'dameydanagelen olayda. iki ayn noktanan 10 el ateş edildi. ancak Türk tarafından karşılık verilmedi. Olayın BM BanşGücü nezdinde protesto edildiği bildirildı JirinovskiYettsirfe • NEWYORK(AA)- Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in halktan gördüğü desteğin azaldığı. ancak aşın milliyetçi Vladimir Jirinovski'nin hala Yeltsin kadardestek görmediği bildınldı. Amerikan CBS televizyonunun haberine göre Moskova'da bir araştırma şirketi tarafından yapılan anket. Yeltsin'in halktan gördüğü destekte yüzde 12 düşüş olduğunu ancak Jirinovski'nin de Yeltsin'in popülaritesine erişemediğjni gösterdi. Yenikomutan Mogadişu'da • Mogadişu(ÂA)- Somaü'deki BM Yardım Operasyonu (ONUSOM) komutanlığını Korgeneral Çevik Bir'den devralacak olan Malezyalı general Ebu Samah Ebubekir Mogadişu xa geldi. BM sözcüsünün açıklamasına göre. General Ebubekir hava alanınında General Bir tarafından törenle karşılandı. C I N E M A CAFE - BAR Bfgoıdıpaız Umlen sıze ozd ortundı içkiıuB \udumla\ırak ideraek istennısıniz? 20 00 - 22 00 RUSH(l ygunsuz Yoüar) Yön Lılı Sınızânuf 22 00 • 02 00 BEtfEKAR IDI Rlllİ (FaMİ) •tyoglu 252 K 10/ I I Romanlarınızve ansiklopedileriniz yerinizden alınır. Tel:5540804 Clinton, Yeltsin'den seçim yenilgisine aldırmadan değişim programını sürdürmesine karşılık yardım öneriyor ABD'denRıısya'yarefortnbaskısıDış Haberler Servisi - ABD Başkanı Bill Clinton, reformların sürdürülmesini telkin etmek amacıvla üç günlük resmi bir ziyaret için geldiğj Moskova'da. Rusya lideri Boris Yeltsin ile ikili görüşmelerine başladı. Moskova havaalanında Rusya Başbakanı Viktor Çernomirdin tarafından karşılanan Clinton. daha sonra Kremlin'egeçerek Yelt- sin ile bir buçuk saat süren ilk görüşmesini yaptı. Clinton, Yeltsin'le görüşmeden önce yaptığı konuşmada. ülkesinin Rusya'daki reformlann sürmesi için neler vapabileceği ve Rus halkmın değişimin yararlannın ayır- dına varmasında nasıl yardımcı olabileceği konulan üzerinde yoğunlaşacağını sövledi. NATO zirvesinde benimsenen veeski Do- ğu Bloku ülkeleri ile daha geniş işbirliği ön- gören Banş İçin Ortaklık projesini de ele alacaklannı belirten Clinton. "Rusya *e ABD bu projeyi tarihte ilk kez yapay sınırlar- la böiünmeyen bir Avrupa'nın güveniiğinin sağlanması için kullanınalıdır" dedi. Daha sonra söz alan Yeltsin de. Clinton'ın Moskova ziyaretinin, iki liderin ilk kez bir araya geldiği Kanada'nın Vancouver ken- tindeki zirve toplantısında sağlanan kişisel dostluk ve işbirliği atmosferinin güçlenmesi- ni sağlayacağına ınandığını bildirdi. Bartş İçin Ortaklık Clinton. bu konuşmadan sonra Dışişleri Bakan Yardımcısı Strobe Talbott ile birlikte Yeltsin ile bir buçuk saatlik bir görüşme yaptı. Yeltsin, görüşmeden sonra seçimler- den sonra Rusya'daki politik durum konu- sunu da ele aldıklannı belirterek "Her sey güzel gidiyor" dedi. İki lider, Kremlin'in bahçesinde bir süre yürüyüş yaptılar. Rusya Dışişleri BakaruAndrei Kozirev yaptığı açıklamada Banş İçin Ortaklık ko- nusunun Yeltsin ile Clinton arasında bu sa- bah yapılan ilk tur görüşmeylerde aynntılı olarak ele alndjğını ve her iki liderin de bu doktrinin Doğu ve Orta Avrupa ülkelerinin NATO'ya doğrudan üyeliğini sağlamayaca- ğı görüşünü paylaştıklannı söyledi. Bu arada ABD'li yetkililer dünyanın en büyük iki nükleer gücünün. doruğun ilk gü- nünde uzun menzilli füzelerin bundan böyle birbirlerinin topraklannı hedcf almamaması konusunda anlaşmaya vardığınj bildirdiler. Bu konuda vanlan anlaşmanın yann Uk- rayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk un katılmasıyla duzerdenecek olan silahsızian- ma anlaşmalannın imza töreninde açıklan- ması bekleniyor. Reform baskısı Clinton'm ziyaretinin en önemli konulan- nı NATO'nun genişlemesi. Ukrayna'nın nükleer sılahlardan anndınlması ve en önemlisi Rusya'nın reformlan sürdürmesi konusunda cesaretlendirilmesi oluşturuyor. Clinton-Yeltsin görüşmesinden önce Moskova'ya geçen ABD Hazine Bakanı Lloyd Bentsen, önceki gün gazetecilere yap- tığı açıklamada, Yeltsin'in hükümetinin kilit noktalanna reform savunuculannı getirmesi gerektiğini söyledi. Rusya'nın bir dönüm noktasında olduğunu belirten Bentsen, Hi- yerarşinin tepesinde reformcuları görmek isti- yorum'"dedi. Zirvenin gündemi Cumartesi günü sona erecek zirve toplantısında ABD ve Rusya liderlerinin bir dizi ortak deklarasyonu imzalaması bekleniyor. Zirvede sağlanacak en önemli anlaşma, Ukrayna lideri Leonid Kravçuk'un da katılımıyla, bu ülkedeki 1800 nükleer başlıklı 176 füzenın imha edilmesi olacak. Clinton ve Yeltsin, aynca bir Moskova Deklarasyonu'nu açıklayacaklar. Deklarasyonun. Rusya'da reformlann şürdürülmesi ile ilgili olduğu tahmin ediliyor. İki liderin, NATO'nun geleceği, Ortadoğu, eski Yugoslavya, insan haklan, iletişim bağlantılan. bilimsel araştırmalar ve kimyasal silahlann imha edilmesi konulannda da ortak biidiriler yayımlamalan bekleniyor. Ukrayna lideri Kravçuk, silahlardan vazgeçeceklerini söyledi Nükleer silahlariçin sonkarar parlamentonun Le Monde'dan Kremlin'deki St. George salonunda el sıkışan Bill Clinton ve Boris Yeltsin, zirvenin ilk raunduna başladı. (Fotoğraf: REL'TER) Dış Haberler Servisi - Ukrayna Devlet Başkanı Leonid Kravçuk. ülkesinin nükleer silahlardan anndınlmasını öngören anlaşmayı imzalayacağını açıkladı. ABD Başkanı Bill Clin- ton ile önceki gün Kiev'de görüşen Ukrayna lideri Kravçuk, yann Moskova'- ya giderek Rusya lideri Bo- ris Yeltsin ve Clinton ile masaya oturacağını söyle- di. Moskova'da. Clinton- Yeltsin zirvesinin öncelikli konulanndan birini oluş- turan 'Lkrayna'nın nükleer silahlanndan arındırılınası' ile ilgili anlaşmayı ımzalamak istedığıni belirten Kravçuk. Ukray- na parlamentosunun anlaşmayı onaylayacağı konusunda iyimser olduğunu söyledi. ABD Başkanı Clinton ile düzenlediği ortak basın toplantısında "Cuma günü, dünva silah- sızlanmasının önünün açıldığı gün olacaktır" şek- linde konuşan Kravçuk. 'lkrayna'nın nükleer silahsızlanmaya engel olmayacağınf bildirdi. Topu parlamentova attı Ukrayna Devlet Başkanı Kravçuk. bununla birlikte. ülkeYıin nükleer silahlanndan anndın- lmasına ilişkin karar verme yetkisinin parlamen- toda olduğunu anımsatlı. Parlamentonun an- laşmayı onaylamasından vana olduğunu söyle- \en Kravçuk. "Imarım parlamentomuz akı- İlanır ve günümüzün gerçeklerini göriir" ıfadesini kullandı. Ukrayna parlamentosu. ülkenin nükleer si- lahlanndan \azgeçmesine şiddetle karşı çıkı>or. Devlet Başkanı Kravçuk'un •anlaşmanın imza- lanacağı' yolunda daha önce vaptığı açıklamala- Müjde! Ukrayna nükleer silahıan vazgeciyor. ra tepki gösteren parlamento. Kravçuk'un an- laşmayı imzalama yetkisinin olmadığını ilan et- mişti. ABD yardımı artacak Moskova'ya giderken üç saatliğine Kiev'e uğ- rayarak Ukrayna lideri ile görüşen ABD Baş- kanı Clinton da anlaşmanın imzalanacağına ınandığını söyledi. Kravçuk'u 'cesaret ve uzak görüşlülüğu' nedeniyle kutlayan Clinton, Uk- rayna'nın nükleer silahsızlanma konusunda iş- birliği yapması durumunda ABD'nin Kiev'e yaptığı maddi yardımı arttıracağını açıkladı. Sovyetler Birliği döneminde dünyanın sayılı nükleer güçlerinden bin haline gelen Ukrayna, SSCB'nin çökmesinden sonra silahlannı imha etme>i reddetmişti. START-1 Anlaşması'ru (Nükleer Silahlann İndirimi Anlaşması)onayla- mayı üç yıldır erteleyen Ukrayna parlamentosu. nükleer silahlanndan vazgeçmek için ABD'den yüklü bir tazminat istiyor. Kiev yönetimi. ABD'nin önerdiği tazminatı ise yetersiz bulu- yor. İngiliz Jane's Intelligence Reviewdergisi, Rus tehdidinin Ukrayna ve Türkiye'yi yakınlaştırdığını bildirdi KırımYugoslavya'yabenzeyebilir EDtPEMİLÖYMEN LONDRA - Ukrayna'nın de'neti- mindeki Kınm'ınetnik yapı bakımı- ndan Yugoslavya'yı andırdığı ve Yugoslav iç savaşını doğuran bütün özelliklerin Kınm'da da bulundu- ğuna dikkat çekiliyor. Kınm'da çı- kabilecek herhangi bir etnik buna- lımın sadece Ukrayna ile Rusya'yı değil, Türkiye'yi dc bunalıma ortak edeceği belirtiliyor. Savunma ve güvenlik konulan- nda özgün araştırmalanyla tanınan Jane's Yayın Grubu'nun bir dergi- sinde yeralan değerlendirmede. Uk- rayna ile Türki>e'nin, Rusya'nın "Yakın Çe\Te Doktrini"nden en faz- la etkilenen ülkeler olduklan. bu ül- kelerin Kafkasya ve Karadeniz siya- setlerinin ortak noktalar içerdiği vurgulandı. Jane's Yayın Grubu'nun istihba- rat ve güvenlik stratejilerine ilişkin değeriendirme yazılanna ayırdığı Jane's Intelligence Revievv'da "Uk- rayna ve Gelecekteki Güvenliği" başlıklı değerlendirmede, "Yalun Çevre Doktrini" uyannca Ukray- na'nın da Rusya'nın etki alanına girdiği belirtildi. Batı'nın. bu doktri- ni zımnen kabul etuği ve yalnızca Baltık cumhuriyetlerinin doktrin kapsamı dışında kalmasını istediği kaydedildi. AKKAtehdidi Rusya'nın, Avrupa Konvansiyo- nel Kuvvetler Anlaşması'nı (AKKA) kendi çıkarlan doğrultu- sunda değiştirmek istediği, böylece sadece Kafkasya'da değil, Ukrayna ile Romanya arasında anlaşmazhk konusu olan Dınyester bölgesi ve Rusya'nın etki alanındaki Bevaz Rusya'daki askeri varlığı ile de Uk- rayna'yı sürekli tehdit altında tut- mak istediği tahmini >apıldı. Bu ne- denle Türkiye ve Ukrayna'nın Kaf- kasya'da benzer ulusal çıkarlar pe- şinde olduklan savunuldu. Ermenistan'ın. Ukrayna yı Azer- baycan'a silah yardımı yapmak ve Azeri ordusunun eğitimine katı- lmakla suçladığı hatırlatıldı. Öte yandan Ukrayna Hava Kuvvetleri de Abhazya'da mahsur kalan Gür- cülerin tahliyesine yardımcı olmuş- tu. Gürcistan Cumhurbaşkanı Eidu- ard Şevardnadze, Ukrayna'ya- yaptığı ziyaret sırasında da isim vermeden Rusya"ya çatmış ve Uk- rayna ile Gürcistan'ın "ücüncü bir devlete karşı güç birliği yapması" ge- reğinden söz etmiştı. BDT cumhuri- yetlennde 26 miljon Rus yaşıyor. Bunlardan 10 milyonunun Ukray- na'da bulunduğu bildiriliyor. Kınm'da seçimler Rusya'nın. Ukrayna'dan toprak talepleri. Ukrayna'nın bağımsızlığını ılan ettiği ağustos 1991'den itibaren başlamıştı. Rus>a Parlamentosu. Kınm ve Sıvastopol sorununu ve Sovyet Karadenız Fi- losu'nun paylaşımı konusunu orta- ya çıkarttı. Kınm Özerk Cumhuri- >eti'nde bu pazar günü yapılacak olan cumhurbaşkanhğı seçiminin. Ukrayna'nın Rusya ile gelecektekı ilişkisi açısından hayati önemde ol- duğu da vurgulanıyor. CÜRCİSTAIV'LA YEM DÖNEM Tiflis-Ankara, 4 anlaşmaya imza ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) - Gürcistan Devlet ve Par- lamento Başkanı Eduard Şe- vardnadze. "işbirliği ve dayanış- ma deklarasyonu" ile çeşitli alanlarda işbirliği öngören dört anlaşma imzaladıkian sonra ül- kesine döndü. Konuk Devlet Başkanı. Türkiye'nin, Gürcis- tan'a açtığı kredilere ve toprak bütünlüğünden yana tavır koy- duğuna dikkat çekerek. bunun, Türkiye'nin Abhazya sorunun "dışında obnadığının" gösterge- si olduğunu savundu. Cumhurbaşkaru Süleyman Demirel. Gürcistan'ın Ankara Büyükelçisi'nin "agremanını" dün imzalayarak iki ülke ara- sındaki ilişkileri bir üst düzeye çıkarmış oldu. Şevardnadze. Türkiye ve Gürcistan'dan geçe- cek olan petrol ve doğalgaz bo- ru hatlan. karayolu. demiryolu. telekomünikasyon şebekeleri ve havayolu bağlantılannı jçe- ren bir "Asya-A>Tupa korido- nı" projcsi üzerindeki çalışma- lann sürdüğünü belirtti. Eduard Şevardnadze. Tür- kiye'dekı resmi görüşmelennı tamamladıktan sonra yaptığı basın toplantısında, iki ülkenin Kafkasya "daki ihtilaflann banş yoluyla çözülmesinden yana ol- duğunu, Abhazya konusunda da aynı görüşün paylaşıldığıru belirterek BM gözetiminde Ce- nevre'de süren görüşmelerden olumlu sonuç alınmasını bekle- diklerini kaydeftı. Şevardnadze bir soru üzerine, Türkiye'nin Abhazya sorununun çözümü- ne iştirak ettiğini, Türkiye'nin Gürcistan'ın toprak bütünlü- ğünün vazgeçilmez olduğunu açıklamasının, kredi açması- nın, Türkiye'nin dışanda olma- dığınj ortaya koyduğunu söyle- di. Şevarnadze, Türkiye ile im- zalanan anlaşmalar arasında en önemlisinin tanm alanında ol- duğunu. aynca Asya ile Av- rupa'yı birbirine bağlayacak karayolu projesine büyük önem verdiklerini belirtti. Ayn- ca. iki ülkenin içişleri bakanlık- lan arasında. sınır kapısının iki yanında güvenliğin sağlanması >önünde bir anlaşma yapıldı. Saraybosna NATO'dan Sırplara gövdegösterisi Dış Haberler Servisi - Brüksel'de dü- zenlenen NATO zirvesinin sonuç bildiri- sinde yer alan ha\a harekatı tehdidinin uygulanması üzerindeki belirsizlik süre- reken. NATO'ya bağlı uçaklar dün sa- bah Saraybosna'ya karşı saldınlannı sürdüren Sırplann mevzileri üzerinde al- çaktan uçuş yaptılar. Bir süre Sırp mev- zileri üzerinde alçak uçuş yapan savaş uçaklan daha sonra herhangi bir saldı- nyla karnşılaşmadan üslerine geri dön- düler. Öte yandan BM Genel Sekreteri Butros Gali olası bir hava harekatının uygulanabilırliğinin araştınlması için ça- lışmalar başlatırken aralannda İngil- tere'nin de bulunduğu bazı ülkeler saldt- nnın gerçekleştirilebilmesi için "uygun koşuUarın" oluşması gerektiğini vurgula- dılar. Butros Gali. hava harekatı tehdidinin uygulanabilirliği konusunda eski Yu- goslavva ve uluslararası kamuoyunda oluşan kuşkulara karşın bölgedeki özel temsilcisine hava saldınsı olanaklannın araştınlması çalışmalanna başlama em- riniverdi. ITALYA C t ^ « o l r i l r l î m * * r ¥ l t f k l ,Vl £ |l> < 1 İnsanoğlunıın'dün>anın bodrum katf Antarktikava ayak basmasın- O l l ^ l A . 11V111I1C l l l C l l l c U i c t d a n buy a n a k ı z a k çekerek insanlara hizmet eden Sibirya kurtları, ge- çen yıl imzalanan Antarktika Anlaşması uyannca, soğuk kıtayı terkettiler. Avustralya posta örgütü, Antarktika kıtasının keşfedilmesinde önemli role sahip olan bu hay>anları tüm dünvaya tanıtmak amacıvla, Sibirya kurtlarını ta- nıtan bir pul serisi çıkardı. Antarktika soğuğundan sonra Avustralya sıcağıyla ilk kez tanışan Sibirya kurtları, pul seri- sinin tanıtımı için düzenlenen basın toplantısında A\ustralyalı minik ikizlerle birlikte objektiflere poz verdiler. Ciampi istifaettiDış Haberler Servisi - İtalya Başbaka- nı Carlo Azeglio Ciampi. Cumhurbaşka- nı Oscar Luigo Scalfaro'ya istifasını sundu. Cumhurbaşkanhğı tarafından yayım- lanan bildiride,Scalfaro'nun istifayı ka- bul edip etmeme konusunda bir açıkla- ma yapmadığı belirtildi. Başkanlığa yakın kaynaklar, Scal- faro'nun ülkede erken seçimler yapılana dek Ciampi'nin görevine devam etmesi- ni isteyeceğini belirtiyorlar. Cumhurbaşkaru'nın hafta sonuna ka- dar parlamentoyu feshetme ve yeni se- çimlerin yapılması karannı açıklaması bekleniyor. Gazeteler erken secimlerin mart sonu veya nisan başında yapılacağmı öne sü- rüyorlar. 73 yaşındaki Ciampi 28 nisanda savaş sonrası Italyasımn 52. hükümetinı kur- muştu.