Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
Genel Yayın Ydnetmenı: Özgen Acar •Genel • Görscl Yönctmen: ,\li Acar • DışHaberlenErgun Ankara Temsilcisi: Mustafa Balbay •Haber Müdürü. Doğan Akın Atatürk Bul- Müessese Müdürü: Erol Erkırt •Koordinatön
Yayın Koördinatörü. Hikmet Çetinkaya • Genel Bakı • Ekonomı: Abdurrahman Yıldınm • İsühba- van No: 125, Kat: 4. Bakanhklar-AnkaraTel: 4195020(7 Hat).Telex: 42344, Fax: Ahroet Kondsan «Muhasebe: Bülent Yener
Yayın Danışmanı: Orhan Erinç "•Yaaışlen rat: Yalçın Çakır • Yurt Haberleri: Mehmet Saraç 4195027 •Izmır Temsılcısı: Serdar Kızık, H.Zıyu Blv. 1352 S:2 3 Tel:4411220 • Idare: Hüseyin Gürer •tşletme öoderÇdik
Müdürleri: Ibrahim Yıldız (Sorumlu). Dinç Tayanç • Makaleler: Sami Karaören • Spor: Abdülkadir Telex: 52359, Fax: 4419117 •AdanaJemsılcısı:Çetiıı Yiğeooğhı InonuCd. 119 S. «Bılgı-Jşlem Nail tnal «Bılgısayar Sistem:
• HaberMerkezı Müdürü: İpekÇalışlar Yücelman • Düzeltme: Abdullah Yazıc» No: 1 Kat: l.Tel: 3522550-3522601-3522492. Telex: 62155, Fax: 3522570 Mürfivet Çiler • Rekiam: Reha IsıtmaııImtiyaZSahİbÛBerinNadİ
M d ü e ah Y ( u ) .
• HaberMerkezı Müdürü: İpekÇalışlar
p
Yücelman • Düzeltme: Abdullah Yazıc»
gş y
Mürfivet Çiler • Rekiam: Reha Isıtmaıı
Ytyml«>ımeB«saı: YenıGun Haber Ajansı. BaMnve> avınalık A Ş
furkocağıCad 39 41 Cağaloğlu34334Ist PK 246 İsianbul Tel (0 212)5120505120hatITclex : : : 4 6 F.ıx (II ; i : > 12OCAK1994 İmsak.5 5l Guneş:7.21 Öğle: 12.19 Ikindi: 14 42 Akşaml7 03 Yatsı: 18.29
Yağmalamayaaf,planlamayaceza
T\
anh, 29 Temmuz
1980. 'İmar ve
lskan Bakanlığı -
Planlama ve İmar
Genel Müdürlüğü -
Vletropoüten Dai-
rc Başkanlığı - Büviik Istanbul
Nazm Ptan Bürosu Baskanuğı-
nın. 1970'li yıllar boyunca
sürdürülen çalışmalarla üretti-
ği "1/50.000 ölçekli kanbui
Metropoliten Alan Nazım
Planı" onaylanarak yürürlüğe
girer.
Planın tanıtım raporunda,
27 Mayıs I960'ta ülke yöneti-
mine gelen Milli Güvenlik ve
Bakanlar Kurulu karanyla ku-
rulmuş Büyük Istanbul Naam
Plan Bürosu'nun "sonuncu"
çalışması olduğu yazmaktadır.
Gerçekten de, aslında
planlama çabalannın ilk ürün-
leri hemen 60'lann sonlan-
ndan itibaren alınmaya baş-
lanmış, ancak özellikle Boğa-
ziçî Köprüsü ve çevre yolunun
"nazım plandan bağımsız ola-
rak" yürütülen proje çalışma-
lanyla 1973'te devreye girme-
sinin ardından, naam plan bu
"füü durumu" da içerecek şe-
kılde yeruden ele ahnmak du-
rumunda kalmıştı. Köprü ve
çevre yollanyla birlıkte ortaya
çıkan "yeni yapılaşma kuşak-
larının" da plan disıplinı altına
ahnması gündeme gelince.
çahşmalar ancak 70'li yıllann
sonlanna doğru tamamlana-
bilmişti.
Ne planlandı, ne oldu?
1980 Temmuzu'nda "artık
noktalayahm" denılerek onay-
lanan naam planın. İstanbul'-
un gelişmesi ve "konınınası"
için öngördüğü hedefler. başlı-
ca "dört temel ilkede" özet-
lenebilirdi:
1) İstanbul'un kentsel ya-
şam kaynaklanru oluşturan.
kuzey kesimlerdeki "tanm ve
orman alanlan ile su havzaları"
korunacaktı.
2) Kuzey bölgeleri yapılaş-
maya kapatıldığı ıçın. "metro-
politen bûyiime alanı" doğuya
ve batıya doğru "b'neer" bır
yayılma içinde gerçekleşecekti.
3) Tarihi Yanmada, Galata-
Beyoglu ve Boğaziçi bölgele-
rinde "kültûrel doku ve doğal
yapı" mutlak korunacak. bu
alanlarda meveut yoğunluk-
lann da "azakılması" için ön-
lemler ahnacaktı.
4) Asya ve Avrupa yaka-
lanndaki meveut demiryolu
güzergahı "lineer kentin" top-
lu taşım omurgasını oluştura-
cak; raylı tüp geçitle birbırine
bağlanacaktı...
Hemen farkedileceği gibi,
Istanbul'un bugûnkü "imar
durumu" ile 1980"de onaylana-
rak "yürüriüğe giren" yukan-
daki plan kararlan arasında
tam bir çelişki var.
Aynı sırayla kıyaslayalım:
1) Kuzeydeki tanm ve or-
man alanlan imara açılmış; su
havzalan "barajlan devreden
çıkaracak" düzeyde yapılaş-
ma bölgelerine dönüşmüştür.
Boğaz Köprüsü ve E-5 kori-
doru ise kentin sınınnı degil.
neredeyse "orta eksenini"
oluşturmaktadır.
2) Doğu-batı yönündeki ge-
lişme, "kuzeyi de kucaklaya-
rak" yayılmaktadır. 80"lerin
ilk yıllannda "orman içinden"
geçirilen TEM oto-yolu, bu-
gün "kent içi ana ulaşm arte-
ri" konumundadır.
3) Tarihi Yanmada'da
kültürel dokuyu yollarla ve
"oto-yol tüneUeriyle" parçala-
yan bir plan yürürlüğe girmiş,
Galata-Beyoğlu bölgesine
yeni yoğunluklar eklenirken,
Boğaziçi "imar cennetiııe" dö-
nüşmüştür.
4) Ulaşım konusunda tüp
geçıt projesi hala "üvey evlat"
muamelesi görmekte. gerek
ANAP döneminde, gerekse
koalisyon hükümetinde "res-
mi söylem" hep 3. Boğaz Köp-
rüsü üzerinde birleşmektedir.
Bütün bu gelışmeler karşısı-
nda doğal olarak akla hemen
şu soru geliyor:
"- Acaba 1980 onaylı nazım
plan, tam tersini uygulamak
amacıyla' mı yürürlüğe soku!-
muştur
Istanbul Metropoliten Alan
Nazım İmar Planı'rın onay-
lanmasından "bir buçuk ay"
sonra, ülkede bir başka
"planın" yürürlükte olduğu
anlaşıldı ve 12 Eylül 1980'de,
komutanlar "anarşi ve teröre
karşı demokrasiyi korumak"
üzere yönetime el koydular.
Ne var ki, yine aynı komutanlar. "Istan-
bui'u imar ve yağma anarşisine karşı koru-
mayı bedefleyen" Nazım Plan Bürosu"nu
da, tıpkı ülkedeki diğer anayasal kurum ve
kuruluşlar gibi. "lağvettiler."
Böylece Istanbul, 80'li yillara egemen
olan "83 nıhunun" kent yönetimi anlayışı-
na. tıpkı 1950'li yıllarda yaşandığj gibi.
"planlama disipüni ortadan kaldınlarak"
teslim edildı. Ne var kı bu kez önlemler çok
daha "sıkı" bir "yönetim" içinde alınıyor.
plansızlıkla yaraülan yağma ortamı. yine
komutanlann imzalanyla yürürlüğe so-
kulan yeni yasal düzenlemelerle de "güvence
ahma"ahnıyordu.
12 EylüTün ashnda demokrasiyi degil. 24
12EYLULUN
Anayasayı rafa kaldıran komutanlar, çok geçtneden İstanbuJ'un Nazım Plan Bürosu'nu da lağvettiler ve kenti "anayasasız" bıraktılar.
Kö prü, araba
vede oksijen
K
• entin her köşesi yollarla delik deşik edilip iki
de köprü yapıldıktan sonra her gün araba-
lannın direksiyonlannda korna ve polis dü-
dükleri arasında. sabırsızlıktan mideleri ezi-
lip yolun açılmasını bekleyen saf adamlar
-bunlann çoğu kamuoyunu da yönlendiri-
yor- gözleri parlayarak üçüncü köprü hikayelerini kendileri
gibi saf başka adamlara pazarlıyorlar. Bunlara İstanbul'un
sorununun sadece otomobil ve karşıya geçme olmadığını.
üçüncü köprü ve ona bağlı çevre yollannın kentin son or-
man ve su havzasıru yok edeceğini, yolu kısıtlamakla trafıği
de sınırlama olasıhğını ve yağma düzeniyle kentin bulaşıcı
bir hastalık gibi her yeri sarmasının fıziksel bir sının olduğu-
nu anlatmak olanaİcsız. Aksaray'da oturup İkitelli'de çalı-
şan adam, üçüncü boğaz köprüsünün kendisine de rahatlık
getireceğini hayal ediyor. Belki bir pazar günü, kendisi gibi
akıllılarla birliİcte Kemerburgaz üzerinden Gebze'ye çay iç-
meye gideceğini düşünüyor. Ne kent. ne ulaşım, ne hava kir-
lenmesi ve ne de uluslararası deneyimlerden haberi olan
kentlileşememişlere bir üçüncü köprü senaryosu sunalım:
Karar verilip köprü yapılması üç yıl sürer. Çevre yollan da
iyimser olarak üç dört yılda tamamlanır. Kuşkusuz bu sıra-
da köprü ve yol çevresindeki bütün alanlar, gecekondu be-
zirganlan. kooperatif tezgahtarlan ve biraz da endüstri
tarafından yağmalanrruş olacakür. Karut için önceki
köprü ve yollann çevrelerine bakmak yeüştr. Kent nüfusu
altı yıl içinde 2.500.000 artacakür (Resmi tahmin). Bu nüfu-
sun yansı yeni çevre yolu etrafına yerleşebilir. Bu sürede ol-
ISTANBUL DARBESI
1 983- 1 993
İSTANBUL'U SARSAN ON YIL
"83 Ruhu " ve ÎSTANB UL...
Yagmaya yasal hazırlık...
Anayasaya aykırı ruhsatlar...
Dalan'tn " kafasındaki"'planlar...
Ayrıcalıklı "rant kuleleri"...
Orman alanlarında "yeşilyaşam"...
Thatcher 'la köprü pazarlığı...
Su havzalarında "lüksyapılaşma"...
Boğaziçi'nde milyarlık kondular...
Gecekonduya "mafya"güvencesi...
Küçük Armutlu -Sultanbeyli
ve demokrasi...
OKTAY EKINCI
masa bile. kısa bir sürede sayısız Sultanbeyli"nin yabanotu
gibi bitmeyeceğine inanmak için çok saf olmak gerekir. Bu
sürede kentte otomobil sayısı 900.000 artacaktır (Resmi tah-
min). Bu otolann hiç olmazsa 100.000'i yeni yerleşim alanla-
nnda olacaktır. Bunlar 250 hektarlık park alanına gereksin-
me gösterecektir. Yerleşme en az on beş bin hektar alan kap-
layacak, bir başka deyişle İstanbuKun orman alanlan ve su
havzalanndan bu kadar eksılecektir. Su daha az, hava daha
kirli olacaktır. Ve üçüncü köprü ve yollan. bittikten birkaç
yıl sonra mahalle yolu gibi kullanılacak ve şimdiki köprüler
gıbı olacaktır. Üçüncü köprünün önceden belli hikayesi bu-
dur. Ondan sonraki köprü Karadeniz"in içinde olabilir.
Enfarktüslü İstanbul'un bir dc anfizemi olacak o zaman. O
yıllarda köprü yapanlarla yol yapanlar ve onlara o izinleri ve-
renler çok trilyon kazanacaklar. Arsalan yağmalayanlar ise
kazandıklan paralarla başka alanlan yağrnalayacaklar. İşte
saf adamlar için bir kentleşme senaryosu. Bildiğiniz bir senar-
yoyu yinelediğim için özür dilemem gerekmiyor. Çünkü yeni-
den sahneye konuyor. Kuşkusuz ileriyi görenler(!) soracaklar:
"Peki, ba^ta çare var m ı r Yarut: "Peki, bu çare miT"
Yol yaparak Istanbul ulaşımını çözeceğini sanmak -her
gün yol yapıp. her gün daha kötü olduğunu göre göre- ilkel
bir Laz hikayesine benziyor. Yol, otomobil endüstrisinin
reklamından başka bir şey değildir. Istanbul'vın sorunu yeni
bir işlevsel dağılım, yani yeni bir idari strüktür, yeni bir eko-
nomik plan ve yeni bir nazım plandır. Tabii nazam plan için
yağmadan uzak bir poli-
tik düzen ve irade ve bi-
raz da kentlileşmiş adam
gerek!
DOCAN KUBAN
L
stanbul'u1980-1983 arası sarsan on yıl emir-komuta zincirine bağlı ilk yağma kararlannın
verildiği "sıkı" bir dönem oldu. "Talana hazırlık" için Nazım Plan Bürosu lağvedilirken, aynı amaçla
Turizmi Teşvik Yasası, Boğaziçi Planlan ve tmar Affı yasalan ardı ardına yürürlüğe sokuldu.
12 Eyiül darbesine uğrayan, 29.7.1980 onaylı
"1/50.000 Ölçekli Nazım Plan" ilkeleri
KARADENİZ
Turizm ve
rekreasyon
Kentsel gelişme
alanlan
Yapıyasağı
getıriten tanm,
orman ve su
havzalan
mmmm® Çevre Yolları
IIIIMHimilll
1980 sonrası TEM güzergahı
ve Fatıh Köprüsü yeri
Raylı toplu ulaşım
sistami
Eylül yönetimi, Kasım 83 seçimlerini beklemeden imar affını çıkarta-
r a j^ '80'liyıllann kent yağmasını bağışlayan sürecini başlattı. CEZALANDIRILAN
Istanbul için yagmaya karşı en güçlü kale olan Nazım Plan
Bürosu, "80'li yıllara hazırlık" için lağvedildi.
Ocak 1980'de yürürlüğe konulan "ekono-
mik istikrar paketini" kurtarmak için dev re-
ye girdiğini bugün artık hemen herkes ka-
bul ediyor. Arumsanacağı gibi, IMF tarafı-
ndan dayaülan 24 Ocak Kararlan'nın temel
hedefı. ücretlenn dondurulup fıyatlann ser-
best bırakıldığı bir "kazanç özgürlüğü" or-
tamıyla ekonomik bunahmm atlatı-
lmasıydı. Ancak, böylesi bır ortamın sağ-
lanabilmesinin temel koşullanndan biri ve
en önemlısı ise "pahalılık ve vurguna karşı
toplumsal muhalefetin" etkısiz kılınmasıydı.
12 Eylül. ışte bu "acil sorunu" kökünden
çözmek: ve soyguna dayalı ekonomiyı
sıkıntıya sokan "çaltşanlann hakları, kamu
yararı, hukukun üstünlüğü, planlı kalkın-
ma..." vb gibi kavramlann oluşturduğu
"engeUeri" ortadan kaldırmak için devreye
girmıştı. Nitekim. 27 Eylül 1980"de "Milli
Güvenlik Konseyi'ninonayınasunulan" L'lu-
su hükümetinin programında, bu değerlen-
dırme.şö>le \T
urgulanıyordu: "(12 Eylül'den
önce) bu tedbirierin zamanlaması için gerekb
vergi kanunları ve çalışma hayatını düzenle-
ven mevzuat yenilikleri. yasama organının
işlememesi ve siyasi istikrarsızlık sebebiyle
kanunlaşamamıştır." (Cumhuriyet 28 Eylül
1980) Benzer şekilde. dönemın Başbakan
Yardımcısı Turgut Özal da. ancak 12 Eylül
rejimıyle 24 Ocak Kararlan'nın "emniyet
içinde" uygulanabıleceğini "açık-seçik"
şöyle ifade ediyordu: "12 Eylül harekâtı-
ndan sonra ekonomik istikrar programının
uy gulanmasına aynen devam edileceğinin ifa-
de edilmesi ve bizzat bu hareketin gerirdiği
güven ortamı ve is. banşı sayesinde üretim ve
ihracatta ciddi arnşlar görtilecektir..."
(Cumhuriyet - 24 Eylül 1980J
12 Eylül'ün işte bu "içeriği", salt çahşan-
lann "hak arama özgürlüklerini" kısıtla-
makla yetinmedi. Ekonominin "acil ihti-
yaç" duyduğu sermaye birikiminin arttınla-
bilmesi yönünde, özellikle kent toprakla-
nndaki "rant potansiyelinin" de olabildiğin-
ce ve en yüksek oranlarda "degeriendirüme-
si" başlı başına bir "kalkınma yolu" olarak
benimsendi. Böyle bir politikanın ise elbette
kı bir "imar planı disiplinine", hele Istanbul
için "yeşil alanlan, ormanlan, su havzalannı,
tarihsel dokuvu korumayı öngören" bir
nazım plan "engeline" tahammülü ola-
mazdı. 12 Eylül'ün. kent ve çevre yağması-
ndaki engelleri ortadan kaldırmaya yönelik
gırişimleri, İstanbul'un planlama bürosunu
lağvetmek ve bu büroda 1^60'lardan beri
oluşan bilimsel birikımin tüm bilgi ve belge-
lerini "yok etmek"le de sınırlı değildir.
Bır yandan bu operasyona hazırlanılı-
rken. öbür yandan "imar pianlanna aykm,
ayncalıklı imar hakkı" sağlamaya yarayan
Turizmi Teşvik Yasası yürürlüğe sokuldu.
6 Kasım 1982'deki anayasa oylaması bile
beklenmeden, 12 Mart 1982'de. yani "ana-
yasasız" 12 Eylül ortamında kabul edilen
bu yasa, özellikle fstanbul'-
daki yine yeşil alanlan. kentsel
arsalan ve tarihsel bahçeleri,
"özel imar koşullanyla yüksek
ve yoğun yapdaşmaya açma-
ya" hukukşal dayanak oluştu-
racaktı. Üstelik "belediye-
bakanlık" ışbirliğjyle_ye bu iş-
birliğine onay veren "Bakan-
lar Kurulu" kararlanyla...
Yine 12 Eylül döneminde,
Türkiye'de hemen her hü-
kümetin "bu artık son" diye-
rek ilan ettiği "imar afh" gele-
neği de komutanlarca yerine
getirildi. 16 Mart 1983'te yü-
rürlüğe giren 2805 sayıh İmar
Affı Yasası. plansız bırakılan
İstanbul'un varoşlanndaki on
binlerce kaçak yapı ve gece-
konduyu yine "bir kereye
mahsus" olmak üzere yasal-
laştınp, ödüllendirirken; 1984,
1986 ve 1987'deki yeni imar
affı düzenlemelerinin de "kay-
nak yasası" misyonunu üstle-
niyordu.
12 Eylül 1980 ile 6 Kasım
1983 seçimleri arasında, yani
ülke yönetimi doğrudan
komutanlann elinde olduğu
dönemde yine tstanbul'a yö-
nelik kotanlan diğer bir önem-
li "imar öntemi" ise Boğaziçi
Planlan'nın onayı (22 Tem-
muz 1983) ve ardından 2960
sayılı Boğaziçi Yasası'nın 18
Kasım 1983'te yürürlüğe gir-
mesi oldu.
Aslında. Boğaziçi Planlan'-
nın temel kurallan, 1974 tarih-
li Boğaziçi SİT karanndaki
koruma ilkelerini içeriyor, "ön-
görünüm bölgesinde" kesin
yapı yasağı getinyordu. Ne
var ki. "geri göriinüm ve etki-
lenme bötgeterinin" aynı plan-
larla yapılaşmaya açılması.
ardından Boğaziçi Yasası'nda
da bu kuralın güvenceye bağ-
lanması, "istanbul'un kuzeyini
korumayı hedefleyen" 1980
temmuz onaylı naam planın,
bır başka planla "tırpanlan-
masınuı" da ilk önemli örneği-
ni oluşturdu. Üstelik, yine bu
planlarda ve yasada "öngörii-
nüm-geri göriinüm"
sımrlannın da "gerçek d^ı"
noktalardan geçirilmiş olması
nedeniyle, Boğaziçi"ne bakan
yamaçlarda. "yasal olarak de-
nizden göriinmeyen", ama "Bo-
ğaz manzaralı" olduklan için
milyarlara pazarlanan villalar
ve apartmanlar ortaya çıkü.
1980'Ierin "komutanlar
dönemira" kapatmadan, yine
1980-1983 arasında ve yine
"1980 nazım ptaıuna aykın
olarak" hazırhklan tamamla-
nan 2. Boğaziçi Köprüsü ve
TEM otoyolu bağlantısı proje-
sini de unutmamak gerekiyor.
1985'ten sonra Suhanbeyif-
nin patlamasına neden olan,
1993'te de Elmalı Bendi'nin iç-
me suyu kaynağı özellığini tü-
müyle yitirmesine yol açan
yapılaşmanın "Itid gflcunu"
oluşturan bu proje. Istanbul'a
Fatih Sultan Mehmet Köprii-
sü'nü kazandırdı; ama, yine
İstanbul'un özenle korunması
gereken kuzey bölgelerindeki
plansız yapılaşmayı olağanüs-
tü boyutlara ulaştırdı.
14 Kasım 1983'te. yani 6
Kasım 1983 seçimlerini kaza-
nan Turgut Özal başkanlığı-
ndaki ANAP hükümeti henüz
ülke yönetimine atanmamış-
ken, 12 Eylül döneminin
"emir-kumanda" düzeni için-
deki son büyük yatınm ihalesi
de yapılıyor; 2. köprünün pro-
jesi tngiliz Freeman, Fox and
Partners fırmasına veriliyor-
du. Cumhuriyet, 15 Kasım
1983 tarihli baskısında bu ha-
beri "İlk köprünün projesûıi
yapan ikinciyi de kazandı"
başhğıyla verirken, aynı habe-
rin üzerindeki manşetinde ise
şu başlıklar okunuyordu:
"Banş Derneği Davası'nda 18
kişiye 8 yıl, 5 kişiye 5 yıl hapis.
Mahkeme, duruşmaya katüan
16 sanığı tutukladı..."
12 Eyiül'ün icazetiyie secim-
lere giren "iki buçuk partiden"
biri olan ANAP. "dört siyasi
eğüimi" bağnnda topladığı sa-
vıyla yaptığı propagandalann
sonucunda -ki. buna, Kenan
Evren'in Turgut Sunalp'b
MDPyi "işaret etmesiııe",
halkın tepki göstermesinin de
büyük katkısı olduğu söylenir-
6 Kasım 1983 seçimlerinden
büyük bir başanyla çıktı.
Cumhurbaşkanı Kenan Evren,
7 Arahk 1983 tarihinde "shü"
hükümeti kurma görevini
Turgut özal'a verirken, 83 ru-
hunun kadrolanna da şöyle
bir tstanbul teslim ediyordu:
- Yağmayı engelleyecek Na-
zım Plan Bürosu lağvedilmiş;
- Anayasaya aykın olan Turizmi Teşvik
Yasası, "anayasadan önce" yürürlüğe so-
kularak güvenceye alınmış;
- İmar affı çıkanlarak, "kaçak yapı soru-
nu" halledilmiş;
- Boğaziçi Planlan ve Yasası'yla, Boğaz
sırtlan ve "tstanbul'un kuzeyi" imara açıl-
mış, - Nanm plana aykın 2. Köprü ve TEM
Oto Yolu Projesi ihale edilmiş..
..bir İstanbul...
Eh!.. Artık, geriye, 24 Ocak felsefesine uy-
gun bir kentleşme ve imar politikasının diğer
"aynntı" yasalanyla bu felsefeye sadık bir
"yerel yönetim anlayışı" kahyordu...
Yann: Dalan'lı yıltar btşlıytr