Katalog

1AĞUST0S PAZAR1993 CUMHURİYET2 SAYFA TELEVIZYON 'Devlerin ÖlümiT, kadın sorununu değişik bir bakışla ele alan, iyi anlatılmış, yenilikçi bir edebiyat uyarlaması Üçayn öyküde, üçkadınınaynıyaşamı Devlerin Ölümü -. Yönetmen: İrfan Töziim / Senaryo: Bilgesu Erenus, Öykü: Sabahattin Ati Müzik: OğuzAbadan I Oyuncular: Tank Akan, Hümeyra, Ülkü Ülker, Kemal tskender, ZuhalGencer, AH Uyatubran, Mustafa Koç, Levent Yıimaz, Nedim Doğan, Mehmet Beyazıt, Esra Pertan 1991, Muhteşem Filmyapımı TURHAN GÜRKAN 1990 yıbnda farklı bir konu arayan yönetmen Cemal (Tank Akan), yenı çekeceğifilminde,kadın-erkek ilişkile- rini özgün biçımde işlemeyı diişün- mektedir. Çağiar boyunca kadına yö- nelik baskı ve saldınlar. yapıtm özünü oluşturacaktır. Bu amaçlafilminekay- nak olarak çok sevdıği ve etkılendığı Sabahattin Ali'nın, tümüyle 'kadın' üzerine kurulu "Çilli", "Hanende Me- lek", "Yeni Dünya" öykülerinı seçer. "ÇillTnin kahramanı Çılli, 1947'lerde Izmir pavyonlannda çalışan otuz yaş- Iannda bir kadındır. "Hanende Me- lek"teki Melek ise bır kasaba kahve- sinde şarkj söyleyen aynı yaşlardaki bir başka kadın. "Yeni Dünya"nın kırk beşlik kadını ise İ942'lı yıllarda "Gramofon Avraftakı gibi oturak kâ- lemlerine katıbp sakilik yapmaktadır. Üç öykünün kahramanlan. birbiriyle ilışkısiz. ayn ayn kadınlar olduklan halde, bunlann yazgılan hemen he- men aynıdır. Yönetmen Cemal de. bu birliktelikten yararlanarak, kadınlann yazgılannın değışmeyeceğını vurgula- mak istemektedir. Zaten Sabahattin Ali de öykülerindekı bu üç kadını aynı süreç içınde yaşamış tek bir kadın gibi görmüş ve göstermek istemiştir. Asbnda Irfan Tözüm'den başkası olmayan yönetmen Cemal, filminde çağiar ötesinden günümüze dek top- lum içindeki kadının sorununa eğibp buna yeni bır yonım getirmeyı düşün- mektedır. Ancak ortaya sonuç olarak kötümser bır tablo çıkmaktadır. Buna göre kadın hiçbir zaman erkek ege- menliğinden kurtulamamış, özgürlüğ- ne kavuşamamış, erkeklerle tam an- "Devlerin Ölümü"nde Tank Akan, kadın sonınlanna eğilen birfilmyapmak isteyen yönetmen rolünde. Hümeyra öykülere konu olan üç kadını canlandırıyor. lamıyla eşit olamamıştır. Bu alanda da hiçbir ilerleme sağlanmış değildir. Geçmişte olduğu gibi günümüzde de kadın hep yazgısına bırakılmış. baskı altında tutulmuş, dûşünce, yaratma, seçme özgûrlüklerinden yoksun bıra- kılmıştır. Sabahattin Alı'nın öyküleri- nin kadınlannda da durum değışme- mektedir. Yönetmen bu darboğazı aşabilmek için yenı bır kadın imajı ya- ratmanın peşindedir. Ama bu nasıl olacaktır? Film ışte bu sorunun yanıtını aramakta ve bulmaya çab- şmaktadır. Hazırlık aşamasında. tûm benliğini saran bu filmı gerçekleştirmekten baş- ka bır şey düşünmeyen yönetmene ar- kadaşlan. doğum günündecam bir ka- vanoz içinde üç süs balığj armağan ederler. Üç kadını çağnştıran balı- klann her birinin ayn bırer öykünün simgesi olabileceğini düşünen yö- netmenın. daha sonra gjttiği bir pav- yonda taruştığı bır konsomatrisle (Hü- meyra) yaptığı söyleşide. bırçok ko- nuyla birlikte kavanozdakı süs balı- klan da yer alır. Bu konuşmadan son- ra yönetmen. düşsel bır yolculuğa çı- karak, 1940"lı yıllara doğru uzanıp. Sabahattin Ali'nin öykülennden uvar- ladığı, içinde üç ayn kadının ya- şamının saklı olduğu. ancak aynı kadı- nlann üç ayn dönemi halinde gördüğü filmini önce düşünde çekmeye başlar. Üç ayn öykü iç içe girerek bir 'kolaj'la tek bir öykü gibi anlatılmaya başlanır. Ortaya da aynı kadının üç ayn dö- nemini yansıtan bir serüven çıkar. Sinemaya "Çağdaş Bir Köle", "Ru- muz GoncagüT, "Melodram", "Fotoğ- raflar"\"Fazilet"/'İkiüOyunIar'"'Ca- zibe Hanımm Gündüz Dûşleri" gıbı yapıtlar kazandıran İrfan Tözüm, "Devlerin Ölümü"nü 1991'de Kültür Bakanlığı Yardım Fonu'ndan yararla- narak gerçekleştırdi. Sabahattin Ali'- nın "'Çilli". "Hanende Melek", "Yenı Dünya" adlı üç öyküsünden Bilgesu Erenus un senaryo haline getirdiğı "Devlerin Ölümü"nde Tözüm. yakın- dan tanıdığı bir çevreyi, sinema dün- yasını fon olarak kullanarak değişme- yen kadın-erkek ilişkilerini ırdelemeye çahşıyor, buna yenı bir yorum getir- meyi deniyor. Sanat yönetmeliğını Ani Pertan'ın. yardımcı yönetmenliklerini Jan Brindizi ve Değer tskender'ın yaptığı fılmde Tank Akan. üç değışık kımlığe sokulmuş. Yönetmen, yaşlı al- kolık dava vekili. aşık saz şain olmuş. Hümeyra ise üç ayn öyküdeki üç ayn kadını oynuyor. "Devlerin Ölümü", İrfan Tözüm'ün de özendıği. son za- manlarda genç yönetmenlerin dön elle sanldığı "düşsel" ıçenkli, kadın soru- nunu değışık bir bakışla ele alan, iyi anlatılmış, yenilikçi bir edebiyat uyar- laması. (Kanalö,21.50) TRT, Bosna-Hersek belğeselî hazırlıyor ANKARA (MAK AJANS)- Bosna-Hersek dramını konu eden yenı bir belgesel program hazırlanıyor. TRT Eğitim ve Kültür Prog- ramlan Müdürlüğü'nce haa- rlatılan belgesel program •Bos- na-Hersek Dosyası' adını taşı- yor. Muharrem Sevil, Sadık Yalsızuçanlar ve Tekin Terzf- den oluşan ekibın hazırladığı belgesel 60 dakika oiacak ve ağustos sonunda tek bölüm halinde ekrana gelecek. Bosna-Hersek Dosyası bel- geseli ıçin yayımlandığında bü- yük ılgi uyandıran "Avrupa'da Türk Izleri" belgeselinin dokü- manterlerinden de yararlanıldı. Yugoslav yönetmen Emir Kus- turicanın "Dolly Bel'i Hatırlı- yor musun" adh fılminin gö- rüntüleri de "Bosna-Hersek" belgeseh içinde ekrana gelecek. Belgeselde. Gazı Hüsrev Bey Medresesi İlahı Korosu'nun seslendirdiği ilahi ve "Çingene- Belgeselin fon tnüziği olarak "Çingeneler Zamanı" adlı filmin müziği kullanılacak. ler Zamanı"filmininmüziği fon müziği olarak kullanılacak. Daha önce hazırladıklan "Kn-k Ambar" adlı kültür prog- ramı da büyük ilgi gören ya- pımcılar Muharrem Sevil ve Sadık Yalsızuçanlar ise "Bos- na-Hersek Dosyası" belgeseli- nin şimdiye kadar bu konuda yapılmış olan çalışmalardan çok farklı olacağını belirterek şöyle konuştular: "Biz Bosna- Hersek Dosyası'nda kontıya ta- rihsel-kültürel bağlamda yaklaş- mak istn oruz. Bosna'daki etıtfk vapdanmanın tarihçesi. ulus- İarın tarih içinde birbirleriyle ilişkileri, sorunun ortaya çıkışı >e biivümesine yol açan nedenler ele alınacak. Konuya ilgi duyan herkesin bu belgeseli ilgi ile izle- veceğine inanıyonız." "Bosna-Hersek Dosyası' bel- geselinde sorunu çeşitli yönle- riyle tartışacak olan isimler arasında ise şunlar var: "Tanıl Bora, Prof. Mümtaz Sovsal. Prof. İlber Ortaylı, İsmet Özel, Prof. Hüsevin Hatemi. Murat Belge, .\ü Bulaç. Doç. Nabi A\- cı, Sami Kohen, Taha AkyoL Talat Halman. Cengiz Çandar. İzzetbegoviç, Butros Gali, Yusuf İslam, Prof. Fîkret Karçiç, Ah- met Kat. Levent Yüksel'in ilksolo konseri Magazin/TV Senisi- Sezen Aksu'nun yetiştirdiği genç sanatçılar topluluğunun son üyesi Le\ent Yüksel, bu gece Show TV'de solo programıyla ekrana ge!iyor...İlk kasetı "Med Cezir"ın umulanın üstündeki başansı ile bir anda zirveye çıkan şarkıcı, programın çekimleri sırasında gençlerin yoğun ilgısiyle karşılaştı. Genç kızlar zaman zaman sahneye fırlayarak şarkılannda Yüksel'e eşlik ettiler. Konserde ekrana gelecek parçalar şunlar:"Med Çezir", '"Kadınım", "İstanbul", "Dedikodu", "Tuana" ve " Yeter ki Onursuz Olmasın A^k". (ShovvTV, 17.30) AT însani Yardım Komisyonu'ndan basma destekANKARA (Mak Ajans)- Avrupa Topluluğu Komisyonu. eski Yugoslavya'da yayımlanan dört bağımsız gazete ile ıki radyo istasyonuna mali yardım sağlanması için kararaldı. Venlecek olan yardım, 3-7 milyon ECU oiacak ve bölgeye yönelik ınsani yardnn bütcesinden ödenecek. Yardım tutannın 2.5 milyon ECU'luk bölümü; dört bağımsızgazetenin fBosna Hersek'te Oslobodenje, Karabağ'da Monitör. Sırbistan'da Vreme ve Belgrat'da Borba) basım ve stüdyo donanımının temıni v e "B92"' adb radyo ıstasyonunun desteklenmesi için kullanılacak. Yardımdan yararlanacak diğer radyo istasy onu "'Droit de Parole". Adriyatik Denizı"nedemıratmış olan "Broda" ge- misınden Sırp, Boşnak ve Hırvat topluluklanna yayın yapıyor. Ankara Televizyonu yeni yayın dönemi hanrlıklarma başladı ANKARA (Mak Ajans>- TRT Ankara Televizyonu. Ey- lül sonunda başlayacak olan yeni yayın dönemine hazırlanı- yor. Ankara Televizyonu bün- yesindeki tüm prodüksiyon üniteleri, yayına gırecek olan yeni programlar için proje öne- rilerini vermeye başladılar. Yeni yayın döneminde. An- kara Televizyonu'nca hazırla- nan"Turnike"."ABC"ve'"La- birent" adb yanşma program- lan yayınlanmayacak. Bun- lann yerine yeni ve özgün >an- şmalar ekrana gelecek. Nurav Ydmaz'ın hazırlayıp sunduğu "Eğrisıyle Doğrusuyla" prog- ramı da yayından kalkacak. Y'apımın yerini aynı ekibin hazırladığı yeni bir magazin programı alacak. "Radyo Konserlen" bundan böyle sa- dece Ankara Televizyonu de- ğıl, İstanbul ve îzmir Televız- yonlan'nın katkılanyla ger- çekleştırilecek. Ekranın ba- şanlı yapımlanndan "Kırk Ambar" ve "Ahmet Tan'la Sohbet" yeni yayın döneminde sona ererken, Nazmi Kal'ın ha- zırlayıp sunduğu "Ekonomi Dosyası" haftada bır ve canlı yayında ekrana gelecek... TRT yetkilileri. yeni yayın döne- minde ekranın daha car.li. daha dınamık olacağını ve yenı projelere sıcak baktıklannı söylüyorlar. TRT'den seminer ANKARA (Mak Ajans)- TRT, Türkıye genelinde söz- leşmeyle çabştırdığı 'yurt muhabırleri" ıçin seminer dü- zenliyor. TRT'nin personeli olma- yan, ancak yörelerden kuruma haber desteği sağlayan yoırt muhabırleri ağustos ayında eğitim programına abnacak- lar. Türkıye'nin her yerinden gelen yurt muhabirlerine, TRTnin yapısı, televizyon ve radyo haberciliği, haber ve gö- rüntü aktarma gibi konularda bilgi venlecek. Merhamet abidesi înterstar İnsanlann fıziki yapısı. yetenekle- riyle doğru orantılı da olabilir, ters orantılı da. Hiç kimse. uluslararası güzellik yanşmalannda dereceye gi- ren güzellerin. aynı zamanda iyi eği- tim görmüş olmalannı, kafalannın çok çalışmasını. on parmaklannda on hüner bulunmasını beklemez. Bu- nun tersinı de dü|ünebiliriz: Fiziki eksikliklen görülen insanlann kafa- lannın daha az çalıştığı, yetenek açısından şanssız olduklan, söyle- diklerine kimsecikleri inandıramadı- klan gibi düşünceler, safsatadan öte bir şey değildir. Ancak, bazı hayır sahibi kışı ve ku- ruluşiar. yukandaki çağdışı düşün- cenin karşısında olduklannı kanıtla- mak için, başkalannı sıkıntıya sokar- lar. Örneğin İnterstar, belki de çok iyi niyetle, yalnızca ıyilik olsun diye girdiği bir uygulama sonucunda, yüzlerçe kişiyi sıkıntıya sokmak- tadır. İnterstar, "Evet, Hülya Uğur, gerek fiağj. gerek kötü lisanı, gerek komik \e gereksiz mimikleriyle düzey tutturmaktan çok uzaktır Ama, ona yaak değil mi? Ne var yani iki üç dakika hava raporu okusa!" di- yerek, merhamet duygulannı. bu kişiyi kullanarak tatmin etmeye çalışmak- tadır... İyilik düşünmek ve yapmak güzel bir şey. Büyük bir erdem. Peki ama kardeşim, biz ne olacağız? Hülya Uğur'a iyilik yaparken, sizi izlemeye niyetli bizlere yaptığıruz kötülük, bu erdeme gölge düşürmüyor mu? Aynur Ressamoğht\İzjmr Sevgiliokurlarımız. Sizlerin de bu sayfalarda yazmanızı istiyoruz. 150 sözcüğüaşmayan eleştirilerinizişu adrese beklivoruz: Türkocağı Cad. 3914134334 Cağaloğlu - İstanbul. Ayrıca513 90 98 numarah faksımızı da arayabilirsiniz. GUNDUZ FILMLERI Küçüklerin Ülkesi (Land of the Small) - Quebec'teki bir meşe ormanında yaşayan Mimmick adlı ihtıyaryerlı sürekli olarak Küçüklerin Ülkesi adını verdıği bir sihirli ülkeden bahsetmektedir. Günün binndebu ülkeden Fritzadında bır pen gelir ve bır torba peri tozu kay beder. Oradaki otehn sahibi Flannagan bu tozu bulur. Fritz. peri tozunugeri alabilmek için y ardım bulmak zorundadır. Bu arada 12 yaşındaki Jenny ve 78 yaşındaki Da\id büyükbabalannı ziyaret etmek için bölgeyegelirler. Fritzonlardan yardım ister. Öncebkle David'in çok sevdiğı çoban köpeği Willy'i sihirle vanlanna gelir. Bundan sonra iki çocuk ve köpeği akılalmaz maceralar beklemektedir. Yönetmenliğini Vojta Jasny'nin yaptığı fılmde Karen Elkin. Micheal Bloin ve Micheal Anderson rol alıyor. ABD, 90 dakika. (HBB, 1035) Çete Adaleti (In the of Duty) - Federal ajan Everet Hatcher, uyuşturucu satıcısı kımliği ile Gus Frace'la ilişki kurar. Onun polis olduğunu bilmeyen Gus, muhbir olduğunu sanarak onu öldünir. Artık hem pohs hem de başbelası olarak gören mafia, Gus'ın peşindedir. Yönetmenliğini Peter Markle'ın yaptığı filmde Bed Livine. Dan Lauria ve Frank Vincet. (TV1,10.40) Imparator'un Yeni Giysileri (Emperor's New Clothes) - Hans Christian Andersen'in çok sevılen çocuk klasiğı. bu kez müziği ve şarkılan ile son derece eğlenceb bır film olarak ekranlara geliyor. Dünyaca ünlü komedven Sid Ceaser, gıvsilere olan tutkusundan devlet ışlerine bakamayan ımparator rolünde. Yönetmen bğinı David Irving'in vapüğı filmde Sıd Caesar. Robert Morse ve Clive Revill rol alıyor. 1988. (Sho* TV, 11.00) Takip (Pursuıt) -1866'da Arizona sınırlan içinde Mescalero Apaçileri ve Amerikan hükümetı arasında bir anlaşma yapılmıştır. Ancak bu anlaşmanın bozulması uzun sürmez ve genç bir teğmenin liderliğinde Mescalero kampında katlıam yapılır. Kurtulanlararasında Apaçilerin lideri ve kansı da bulunmaktadır. Anlaşmaya sadık kalmayı isteyen bu banş yanbsı adam, halkının başına gelenlerden sonra artık intıkam peşindedir. Yönetmenliğinî Thomas Quillen"ın yaptığı fılmde Ray Danton ve Davitt Lee rol alıyor. (Kanalö, 12.00) Ölünceye Kadar Orta yaşlı hukuk profesörü Nejat (Ayhan Işık). capkın bir genç (Salih Güney) tarafından 'iğfal' edildiği için ıntihar eden kız kardeşınin (Zuhal Aktan) öcünü almak için bu adamı ararken. genç bır kızla (Arzu Okay) tanışır. Ciddi, ağırbaşb bilım adamıyla, kızı yaşındaki Ârzu arasında kısa sürede büyük bır aşk oluşur. Ancak kız kardeşini iğfal eden genç. bu kez de sevdiği kızın peşindedir. Esat Mahmut Karakurt'un aynı adb kitabından 1970'te Safa Önal'ın senaryosunu yazarak yönetmenliğini yaptığı "Ölünceye Kadar". oyunculanyla ilgi çeken hareketli, sürükleyici bir aşk ve öç dramı. Bir hukukçunun ilkelerine ters düşen bu » fırtınalı yasak aşk öyküsünde Yıimaz Gruda, Hayal Sirer, Fendun Çölgeçen de oynuyor. (HBB, 12.05) Zühtü • Z«hjü(Şemsiİnkaya)veHüsnü{OrhanAlkan)adlıiki" j sarsak kardeş, aynı köyden iki kızı (Aysun Güveri. Oya ; Başar) sevrnektedirler. Buna karşı çıkan kızlann babası (Ab Sururi) ile bir gangstenn (Atilla Ergün) araya girmesiyle ortalık kanşır. Nuri Akına'nın yönetmenliğini yaptığı. Recep Filiz'in senaryosundan alınan "Zühtü", 1976'nm televizyonda. radyoda, gazinolarda durmadan söylenen "Samanlıktan kaldıramadım" diye başlayıp, "Ben sana yandım Zühtü" diye süren yaygın avam şarkısmdan adınj alan uydurma birgüldürüfilmi.Ekranda "Cümbüş Sokağj"nın Maydanoz'u Şemsi İnkaya ile 'Oiacak O Kadar Televizyonu "nun Oya Başar'ının da renk kattığı güldürüde Perran Kutman'la Cevat Kurtuluş da var. fShom TV, 14.00) İntikam Peşinde (One Eyed Jack) - Ünlü oyuncu Marlon Brando, bu fılmde hem yönetmen hem de oyuncu olarak karşımıza çıkıyor. Brando'nun kendisıne ihanet eden dostundan intikam alması üzenne kurulmuş kaçınlmayacak bir western. Yıllar önce "Tek Gözlü Jack" adıyla sınemalarda da gösterilmişti. (Kanalö, 14.30) Uzaktan Kontrol (Remote Control) -1950'li yillann klasik korku ve dehşet filmlennden esınlenilerek çekilmiş "Uzaktan Kontrol" bir video kasedi aracthğıyla dünyayı ele geçirmek isteyen tehbkelı uzayblann tehdıdıni anlatan bir fantezi. Jeff Liebermann'ın yazıp yönettıği fılmde sadece genç Cosmo ile sevgılisı insanlann bibncıne hükmedebılen, doğaüstü güçlere sahıp bu güçlere karşı koyabiliyorlar Filmde Kevın Dillon, Jennifer Tilly ve Deborah Goodrich rol ahyor. 1987,93dakika. (Show TVJ5J0) İnsanlık Uğruna Rastlantı sonucu bırcınayet olayının içine giren Sâmı (Bulut Aras) ve Suat (Yusuf Sezgın) adlı ıki arkadaş, sürükleyıcı bir serüven yaşamaya başlariar. Kunt Tulgar'ın 1981 'de yönetmenliğini y aptığı, Yaşar Şener'in senaryosundan alınan "İnsanlık Üğruna" Yeşilçam usulü sıradan bir pobsıye serüven öyküsü. Filmin oyunculan Güngör Bayrak. Erol Taş. Bobby Marshall. Nejat Özbek, Süheyl Eğriboz, Kudret Karadağ, Niyazi Gökdere. (Kanalö. 17.00) Küçük Sirk Yıldızı (The Last Daddy) - Bir banliyö sirkindeçalışan annesi ve acımasız aslan terbiyecisi Raimondo ile birlikte yaşayan küçük Tonino. aradığı ilgi ve şefkati yalnızca köpeğinde bulmaktadır. Raımondo'nun çok sevdıği bu köpeği satması uzenne Tonino yıkıbr ve annesi onu koleje göndermeye karar verir. Oysa Tonino, babası gibi trapezci olmak istemektedir. Yönetmen M. M. Tarantini. Oyuncular M. Brochard. C. Hill ve M. Monti. (kanal6,09.00)