Katalog

SAYFA CUMHURİYET 2 27HAZİRAN1993PAZAR Ülkemizde, önceki yıllarda görülmeyen sıkhkta, güneşten kaynaklanan cilt hastalıklanna rastlanıyor Güneşeskisinden dahafazla yakıyor NESLİHAN KAYSERİLİOĞLL Yaz mevsıminın gelişıyle bırlikte. bu yıl ülkemizde. önceki yıllarda gö- rülmeyen sıkhkta. güneşten kay- naklanan cilt hastalıklanna rast- lanıyor. Cilt doktorlan. bu nedenle kendılenne başvuran hasta sayısı- nda ciddi boyutlarda artış olduğun- dan sözediyorlar. Bu artışın neden- leri konusunda. çoğunluğun birleş- tiğı ortak nokta. düny amızı bır çok açıdan olumsuz yönde etkileyen ve her yıl giderek büyüyen ozon taba- kasında oluşan dehk. Anlaşılan. özellikle tatil dönemlennde güneşin rahatlatıcı ve dinlendirici etkisine kendımizi bırakırken daha temkinlı olmamız gerekiyor. Zira. Amerika ve Avrupa ülkeleri başta olmak üze- re, dünyanın bir çok ülkesinde. in- sanlar son on y ıldır yaz aylannda es- kisi gibi gönül rahatlığıyla. diledik- len kadargüneşlenemiyorlar. Hatta bır çoğu güneşlenmekten tamamen vazgeçmiş durumda. Günümüzde. bir yandan güneş enerjisınden daha fazla yararlanmanın yollan araştınlırken bır yandan da zarar- lanndan korunmanın yollan araştınlıyor. Kozmeıık fırmalan. ozon tabakasırun incelmesı hatta delinmesiyle dünyamıza dırekt ola- rak yayılan ultraviyole ışınlannın cilt üzerindeki zararlı etkilerini gö- zönüde bulundurarak. yeni ürünler geliştınyorlar. Çeşit çeşit güneş kremleri Piyasaya her gün bir yenısı sürü- len güneş kremlerinin. artık koruyu- cu faktörü yüksek olanlan tercih ediliyor. Ancak ülkemizde ultravi- vole ışınlannın zararlı etkilerinden koruyan güneş kremlen henüz üre- tilmiyor. Gerçek anlamda koruyucu cilt hastalıklannın artış nedenleri arasmda, dünyamızı bir çok açıdan olumsuz yönde etkileyen ve her yıl giderek büyüyen ozon tabakasmda oluşan delik gösteriliyor. faktörü bulunan kremlerin hepsı ıt- hal ürünler. Cilt hastalıklan uzmanı Dr.Ahmet Günay, yaz aylanna gi- rilmesiyle birlikte. güneş nedenlı ra- hatsızlıklardan dolayı kendılerine başvuran hasta sayısında bu yıl çok cıddı bir artış görüldüğünden söze- diyor. Yanıklar. irili ufaklı kırmızı kabartılar ve en önemlisı de bır çok insanda bulunabılen benlerin habise yani kansere dönüşmesi şeklinde saptanan. güneş kaynaklı bu ra- hatsızlıklarda görülen artışın nede- nini ise güneşin zararlı etkilerini sü- zen ozon tabakasında oluşan incel- meye ve delinmeye bağlayan Gü- nay, "Bize bu tür şikayetlerle gelen hastalarda yaptığımız incelemeler ışığmda bu sonuca vardık. Önceleri riskli grup olarak tanımladığımız beyaz tenlilerde bile sistemli ve ko- rumalı olarak güneşlendikleri tak- tirde bu tür vakalara rastlanmazdı. Bugüne dek oldukça seyrek olarak rastladığunız güneş kaynaklı ra- hatsızhklan. artık. nsk grubuna gir- meyen daha koyu tenli insanlarda bile teşhis etmeye başladık. Hasta- lanmız. çok az bir süre güneş altında kaldıklan halde. daha ilk günden rahatsızlık belirtilerinin ortaya çıktığından sözediyorlar. Vücudun muhtelif bölgelerinde şişmeler. kı- zanklıklar, kabartılar. yara ve sivil- celer. su toplamalar ve karakter de- ğiştiren benler şeklinde görülen ra- hatsızlık belirtilerine. daha çok cil- din güneşe en fazla maruz kalan böl- gelerinde rastlanıyor. Açık tenliler dikkat etmeli Özellikle açık renk ciltliler, çocuk- lar ve ben sayısı fazla olanlar çok dikkat etmeliler. Herkesin koruyu- cu faktörü yüksek kremler kullan- ması şart. Nekadar koruyucu krem kullanılsa da güneş altında kalma süresi de çok önemli. Bu süre ileriki günlerde bile bır saati aşmamamlı ve güneş ışığının dik olarak gelmedi- ği saatlerde. yani sabahın erken sa- atlerinde ve akşamüzerleri güneşle- nılmeli. Güneşler.me sonrasında da uzun süreli duş alınmalı " diyor. Gereğinden fazla maruz kahndığı hallerde güneşin cıldi yaşlandıncı et- kısi olduğundan sözeden Dr.Ahmet Günay. son zamanlarda bu etkinin de güçlendiğini vurguluyor.Cilt dok- torlan. riskli ciltlere sahip olanlann. güneşlenmeden önce kendilerine başvurmalannı tavsıye ediyorlar. Yapılacak testler sonucunda ne tür bir krem kullarulmasının doğru ola- cağı ya da antialerji tedavisinin ge- rekli olup olmadığı anlaşılabiliyor. Bilgisayar••• •• vırusu komünist çıktı TİRAN (AA) - Amavutluk"ta ılk defa "faaliyete geçen" bir virüsün hızla ülkedeki bilgisayarlann "dünyasını karartıığı" bildirildi. Shgitare gazeteşınin haberine göre. Tiran Üniversıtesi*nde okuyan bir öğrencinın geliştırdıği vırüs. özellikle bilgisayarlann hafızasını etkiliyor. Gazete. virüse yakalanan bilgısayarlann ekranındaönce"Merhaba.. Ben Amav utluk'un ilk bilgisayar virüsü" ifadesinin belirdiğini. sonra da ekranda bir kızanklık meydana geldiğini yazdı. Kırmızı renkten ötürü virüse "'komünist virüs" adı verildiği öğrenildi. Arnavutluk'un ılk virüsün ün en "•şakacı" özelliklerinden biri de ekranda "gösterdiğinız işbirlıği için teşekkür ederim" ifadesinin belirmesi. Meyvalı ağaç: Guy Laroche NECLA SEYHUN Guy Laroche moda dünyasının meyveli ağacı. Mallan iyi satıyor ya. taşlama hazır: "Modellen tıcan... S'e- tennce değişik, öncü değil." Bu suçlamada bır kıskançlığın saklı olduğunu kimsecikler yadsıyamaz. Nasıl kıskanılmasın kı.. Öteden ben iyi satış yapan modacılann başında gelır Laroche. Modellen handiyse peynırekmek satar. Moda dünyasında ekmeğin dıno- zorlann ağzında olduğu bu dönemde taşlanmasından daha doğal ne var?.. "Modellen yetennce çarpıcı. de- Guy Laroche önümüzdeki kış için koleksiyonunda uzun ceketlere yer veriyor. Yukarıda bir bluz ve uzun etek üzerine giyilen brokar ceketi. ğjşık, yönlendirici değil..." Moda dünyası, hele günümüzde, çok zor bır dünya. Eski köprülerin altından nice sular akmış. Her kadın bir stilist günümüzde. Kendi modasını kendi yaratıyor. Oradan bır bluz alıyor, buradan bir pantolon, üstüne gönlünce bır ceket seciyor. Beline hıç akla gelmeyen bir kemer takıyor. ıncik boncuğu hiçbır kurala uymuyor. kendi zevkinden başka. Modacılann tepeden tırnağa "pa- ket moda" sunduklan dönemler çok genlerde kaldı. Herkes başına buyruk Böyle bir zamanda "satmak" her zamankinden daha zor. Taşlamalar bu yüzden Dünyayı peşinden sürük- leyecek. unutulmayacak. moda tarihı- ne geçecck modellere imzasını atmak. artık bir düş.Bır iki fantezi. hoşa gıden bır ıki model. bır ıkı yenilik zaman za- man modacılann koîeksıyonlanna bir ışıltı katar, ama bunlar bütün bır ko- leksıyonu. birmevsimi. bir moda evini kurtarmaz kı. Moda zormeslek Evet moda, günümüzde zor meslek. Guy Laroche'un başansı hemen her mevsim klasik temeller üzerine ku- nılu ama taze bır koleksiyon sun- masının sırn şu sloganda gizli: ""Ne eksik, ne fazla..." Her ortamda. her saatte geçerli bir kural bu. Güvenilir şıkhğın sırn.Giydiğımızle gölgede. ye- tersiz kalmamak. ama abartıh model- lerle "fazla" kaçmamak. Ne eksik. ne fazla... Reçete belli de dozu ayarlamak önemli. Bunu Guy Laroche modaevinin hazır giyımine imzasını atan Guy Douvier çok iyı bi- liyor. Bunun ustası. Guy Laroche'la uzun. çok uzun yıllar beraber çahşan modacının sağ kolu olan Guy Douvier. onun ölü- münden sonra da aynı çizgiyi. aynı ba- şanyı sürdürüyor ışte. İyi satıyor. çünkü defılesini izleyen her kadın. "Ben bunu giyebilirim ra- hatlıkla..." diyedüşünüyor. Modelleri güncel. Ama saman alevı gibı gelıp ge- çici heveslere. buluşlara bağlı değil. Aklı başında. Ayaklan yerebasıyor modasının. Temelleri sağlam. Çarpıa. sersemletici, soluk kesen buluşlara yer vermiyor. Ama. rahat olma çabası içinde ucuzluğa, basitliğe de düşmüyor Guy Laroche. Bir kere kesımlerinin. dıkişlerinin güzelliği su götürmez. Tam usta işi. Birinci sıruf. Ünlü modacı damgası varen sade modellerinde bile. Kumaş- lan özenle seçilmiş. Renk düzenleme- leri kusursuz, abanısız, ama güvenii bir şıklık. Sırn reçetesinde: "Ne eksik. ne de fazla..." Guy Laroche, moda dünyasının meyveli ağaa!. Guy Larocne'dan 93-94 ktşı için biraz erkcksi hav a. Bir tay yör - pantolon takımı. Granit rengi flanelden. Modeli av nı kumaştan jile tamamlıyor. Fast-food sendromunun yaşandığı günümüzde etin terbiyelenerek yenmesi geleneği giderek yok olmak üzere Bir yaz günü içindeğişikbir mangal mönüsü Haber Merkezi-Sıcaklann baş göstermesiyle birlikte hemen hemen herkes mangal sefalannın düşlerini kurmaya başlar; ızgarada pışirilecek etlerin bir gün önceden hazırlanmasının eti daha leziz kılacağını bilerek, etlerdoğranır. baharat öğütülür ve şişler ortaya çıkanlır. Terbiye edilmiş et adeta bir renk cümbüşüdür; kimyon ve kakule ıle yumuşatılmışpiliçler, kuşbaşı doğranmış ve üzerine limon kabuğu ve kişniş serpilmiş dana eti. nane ve kekiğe yatınlmış kuzu etinden binbir çeşit Türk kebabı ve tanduri pembesi tav uklarla acılı şişlerin kışkırtıcı görünümünü birdüşünün Fast-food sendromunun yaşandığı günümüzde, etin terbiyelenerek yenmesi geleneği giderek yok olmaya yüz lutmuş. Ancak yabancı mutfaklann bilincine varanlar ve damağının tadını bilenlenn iştahı yeniden kabardı. Etin terbiyelenmesi çok eskilerc dayanıyor. Meksıkalılareti pışırmeden önce papaya yapraklanna sararlardı. Terbiye edilen etin geçirdiğı fıziksel süreç ise şöyle: Limon suyu.sırkeyadaşarap L türünden asitli birmaddeye yatınlanetinproteinlenşişerve smyı çeker. Böylelikleetın pişerken kurumaması ve sulu kalması sağlanır. Sıcak ülkelerde. tuzlusuyada sırkeli.zeytinyağlı bir tür salça olan "marinad" besinlerin kısa süreli korunması için kullanılıyor. Fas mutfağında sirke ve baharaila hazırlanan marinadlann yerini. Fransa'da şaraplı olanlan alıyor. Hindistan'da ise et; sarmısak ve zencefillı yoğurtta manne ediliyor. Genelde sıvı olan marinadlar dışında kimı katı maddelenn öğütülmesı ya da doğranmasıyla elde edilen marinadlar da v ar. Çok sayıda klasıkleşmiş marinad tarifi bulunmakla birlikte. herkesin ağız tadına uygun düşecek tarifler yaratması olası. Onemlisi, işe temel olan asitli birmaddeylebaşlamak. Marinadlar değdikleri besindeetki yaptığından. besınin küçük parçalara bölünmesi yerındcolur. Her ne kadar etin bir kuşanede terbiyelenmesi yaygınsa da. sağlam vehavasıalınmışbirplastiktorbada 12saalbuzdolabında beklelilip imon suyu, sirke gibi asitli maddeye yatınlan etinproteinleri şişer ve sıvıyı çeker. Böylelikle etin pişerken sulu kalması sağlanır. marine edilen etlerden daha iyı sonuçlar almak olası. Kolaylıkla hazırlanabılen marinad örneği: Yeşil misket limonu ve kişnişli somon Malzeme: 1 kgfıleto edilmiş vederisisıynlmış somon balığı 1 ince dilimlenmiş soğan I diş doğranmış sarmısak Bır tutam soy ulmuş ve ince kesilmiş taze zencefıl 1 doğranmış taze kırmızı biber Bir tutam doğranmış kişniş yaprağı 4 yeşil limon 2 limon 1 yemek kaşığı bal 1 4 çay kaşığı soya sosu 4 yemek kaşığı ayçiçeği yağı Yapılışı: Somonlan ince ince dilimler halinde kesin. Yay van bir kaba dizin. Üzerine halkalarhalindekesilmiş soğan vc sarmısak. zencefıl, bibcr ve kişniş koyun. Yeşil bır limon kabuğunun yansını rendeleyin. genye kalan limonlann suyunu balıklann üstüne dökün. Yaklaşık 6-8 saat süresince buzdolabında beklctin. Servisten bir saat önce balıklann suyundan4yemek kaşığıkadannı birfincana ayınn. Ayırdığınızsuya bal. soya sosu ve ayçiçeği yağını ekleyerck bu kanşımı balıkların üzerine dökün. Pışirmc anına dck soğutun. Antibiyotiğin yan etkileri ERZURUM(AA)-Geniş spektrumlu antibiyotiklerin başta genital organlar olmak üzere, beyin, bağırsaklar, kemik iliğı ve karaciğere toksin (zehir) etki yaptığı bildirildi. Atatürk Cniversitesi Araştırma Hastanesi Üroloji Anabilim Dalı Başkanı Prof.Dr. Yılmaz Bayraktar. AA muhabirine yaptığı açıklamada, antibiyotikleri doktor tavsiyesi dışında almanın sakıncalı olduğunu kaydetti. Prof.Dr. Bayraktarşunlan söyledi: "Antibiyotiklerin neden olduğu tahribat bunlarla da sınırlı kalmıyor. Zira antibiyotikler bebeklerin kemik veepitel hücrelerine zehir etkısi yaparak. bunlarda önemli değişikliklere yol açmaktadır." Prof.Dr. Bayraktar. gelişigüzel alınan, geniş spektrumlu antibiyotiklerin insan soyunun devamını sağlayan tohumhücrelerinıdetahrip ettiğıni belirterek. "Bütün ılaçlarda olduğu gibi antibiyotikler de yerinde ve zamanında kullanılmalıdır." diye konuştu.