Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 8 ŞUBAT1993 PAZARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
Uygarhk ve Hukuk
Yaşanan olağanüstü dönemın yanlış yaklaşımlannın
doğurduğu olumsuz sonuçlar ortadan kaldınlamamıştır
henüz Yargıya rahat soluk aldıracak köklü yasal
değışıklıkler yapılamamıştır bır türlü Aynca yargı yetkısı gıbı
yuce bır yetkıyı kullananlann yoksulluk ıçınde süren
yaşamlan da toplumumuzun bır ayıbı olarak gündemdekı
yennı korumaktadır.
M. NACÎ ÜNVER Yargıtay Üyesi
• nsanbk tanhı kadar es-
I
kıdır uygarhğın tanhı
Çünkü o ınsanla var
olabılmış Ancak, değı-
şık dıllerde değışık bı-
amde ıfade edılmış
sözcuk olarak Orneğın, Latıncede 'cı-
vıs' olarak ıfade edılmış yurttaş ve
kentlı anlamında Francızcada uygar-
lıgın karşılığı 'avılıtauon', Ingıhzcede
'cıvıhzatıon', Almancada "zıvılısa-
tıon'dur
Algılama bıçımlen de değışık olmuş
zamanla örneğın öncehkle barbarh-
ğın karşıtı olarak algılanmış uygarlık
Yanı belb kurallara göre toplumsal
yaşama bıçımı anlaşılmış uygarbk de-
ruldığınde Kımı zaman da salt kültur
durumu gıbı görulmuş Daha sonra
genış anlamda ele almanın gerekb ol-
duğu kanısma vanlmış Çunku sosyal
ve ekonomık yonlen olan bır kavram
olduğu gorûşu ağırbk kazanmış so-
nuçta Teknolojık gebşmeye koşut
oiarak ıçenğj daha da zengmleşmış bu
kavramın Ozetlemek gerekırse belh
bır ekonomık yapı üzenne oturmuş
sosyal, sıyasal, hukuksal, kultürel de-
ğerlerden oluştuğu anlaşılmış uygarh-
ğın Bu değeıiere teknolojık olanaklan
da katmanın gerçekçı bır vaklaşım
olacağı karusındayız kuşkusuz
Bırçok uygarlıklara sahne olmuş yaşb
dunyamız Ancak bunlardan bır kısmı
daha sonrakı uygarhklan etkıleyebıl-
mış Kımılen mımarhkta, kımılen
heykelde, kımılen de felsefe ve edebı-
yat alanlannda etkılemış kendınden
sonra gelen uygarhklan Eskı uygar-
lıklardan günûmûze mıras kalan baş-
ka ve önemh değerler arasmda de-
mokrası ve hukuk anlayışı onemlı bır
yer tutmaktadır Eskı Yunan uygarb-
ğının Batı uygarlığı uzenndeen büyuk
etkılennın başında demokrası ve oz-
gür tartışma tutkusu yer almaktadır
Kuşkusuz bu tutkulann temebnde ın-
sana özgü değerlen koruyup öne çı-
karmayı amaçlayan hukuksal kurum-
lann yen ve onemı buyuktür Roma
uygariığını gunumüze taşıyan en
önemh etkenlenn başında hukuk ala-
nındakı başanlan ve ortaya koydukla-
n hukuk sıstemının onemı gelmekte-
dır Ozelbkle Fransız hukukunu etkı-
leyen Roma hukuku günumüzde, ul-
kemız de dahıl obnak uzere bırçok
dünya ulkesmde unıversıtelerde ders
olarak okutubnaktadır Bu olgu esla
çağlarda yaşanmış bır u>garbğın gü-
nûmûze taşınmasında hukukun ne
denb büyûk etken olduğunun çarpıcı
bır orneğıdır
Hukuksuz uygarlık
düşünülemez
Bu konuda başka bır örnek olarak
da unlü Babıl hukûmdan Hammu-
rabı'nın mılattan önce 1910 ydında
yurürluğe koyduğu ve onun adıyla
anılan ve o kadar unlu Hammurabı'-
nın kanunlannı gösterebıbnz
Uygarbklar bu denb eskı olmasına
karşm uygarbk sözcuğunün ağızlarda
dolaşması o denb eskılere dayanma-
maktadır Ikı yûzyılbk bır geçmışı var-
dır bu sözcuğun Ancak Batı'da ınsanı
on plana çıkaran bır hukuk sıstemınm
tartışmalannın yapıldığı donemde uy-
garbk sozcuğunun ortaya atılmış ol-
ması da salt bır rastlantı değıldır Çun-
ku çağdaş bır hukuk sıstemı, uygar bır
tophım yaratmada önemb bır etken
olarak gorubneye başlanmıştır Başka
bır deyışle hukuksuz bır uygarbk dü-
şünulememıştı hakb olarak Kuşku-
suz burada amaçlanan hukuk sıstemı
demokratık hak ve özgûrlüklen gü-
vence alüna alan yazıb anayasalar ve
yasalann oluşturduğu bır sıstemdı
Avrupa yüzyıllar once gormuştu bu
gerçeğı Bu duşünce bıçımı yüce Ata-
türk'le gelebıldı ulkemıze Genç Tûr-
kıye Cumhunyetı'nın uygar dunya ıle
kucaklaşabılmesı ıçın çağdaş bır hu-
kuk sıstemının gerekb olduğuna ınan-
mıştı Mustafa Kemal Atatürk Bu dü-
şunce ıle yola çıkarak Medenı Yasa,
Borçlar Yasası ve Tıcaret Yasası ya-
nında bır dızı yasayı yûrürluğe koydu
böylece Herkesce bdındığı gıbı ozel-
bkle Medenı Yasa ıle Tûrk toplumu
uygarbk yolunda onemlı adımlar at-
mıştır
Tûm bunlar göstermektedır kı, bır
toplumun uygar bır toplum olabıbnesı
ıçın edebıyat, sanat. felsefe ve teknolo-
jık alanlardakı başanlan yanında hu-
kuk alamnda da yeterlı duzeyde olma-
sı kaçınıbnazdır Aynca sağbklı ışle-
yen hukuksal kurumlara sahıp olması
da zorunludur Bu kurumlann başın-
da hıç kuşkusuz yargı kuruluşlan gel-
mektedır
Çünku hukukun gebşıp yaygınlaş-
masına katkısı yanında bıreylenn ya-
şamlannm korkusuz. kaygısız ve on-
gun (mutlu) bır bıçımde surmesını sağ-
lama gıbı ışlevlen vardır yargı kuru-
luşlannın Bılındığı gıbı ülkemız cum-
hunyetle bırbkte gerçekleşunlen hu-
kuk devnmının coşkusu sona erdıkten
sonra ılk kez altmışb yıllarda yenı bır
anayasa ıle çağdaş bır hukuk sıstemı ne
doğru gıdışın coşkusunu yenıden ya-
şamaya başiamıştı Çünkü yargı
bağımsızbğı ve yargıç guvencesı tam
bır ışlerbk kazamıştı bu dönemde
Aynca yargı yetkısını kullananlar da
toplumda hak etüklen yen almışlar,
onemlen herkes tarafından kabul edıl-
mışü Ancak hukukun fantazı, hukuk
adamlannın da yoneümlenn ışlennı
zorlaştıran kışıler olarak gostenhneye
çabşıldığı seksenb yıllann başında ter-
sıne döndu bu olgu Şımdı bu yaklaşı-
mın toplumumuzu genye götürebıle-
cek yanlış bır yaklaşım olduğu konu-
sunda goruş bırbğınjn bebrmış bulun-
duğunu sevınerek gözluyoruz
Ancak yaşanan olağanüstü döne-
mın yanlış yaklaşımlannın doğurduğu
olumsuz sonuçlar ortadan kaldınla-
mamışür henüz Yargıya rahat soluk
aldıracak köklü yasal değışıkbkler ya-
pılamamıştır bır türlü Aynca yargı
yetkısı gıbı yüce bır yetkıyı kullananla-
nn yoksulluk ıçınde suren yaşamlan
da toplumumuzun bır ayıbı olarak
gündemdekı yennı korumaktadır Bız
öncehkle toplumumuzu bu ayıptan
kurtarmanın ulkemıze ve devlete yapı-
lacak onemh bır hızmet olacağı İcanı-
sındayız
Daha sonra Turk ınsamnın ozlem
duyduğu hukuksal değışıkbklenn ger-
çekleşünlmesı ve bu alanda yenı bır
yapılanmaya gıdılmesı gerekmektedır
Unutubnamabdır kı Türk toplu-
munun uygar dünyayla bütünleşmesı,
ekonomık, bıhmsel ve kultürel kalkın-
masını geroekleşürebılmesı ıçın önce-
bkle hukuk alanında çağa uygun değı-
şıkbklenn yapılması gerekb ve dahası
zorunludur
ARADABIR
Doç. Pr. AYSELİUSLUATA
Uğup Mumcu'ya Boraımuz
Içınde yaşadığımız toplumda haksızlıklarla karşılaşı-
yor, yanlışlıgma ınandığımız olayları gozlemlıyor netur
bır tepkı gostereceğımızı bılemeyıp umarsız kalıyoruz
sık sık Boyle durumlarda ne yaptıklarını, ne tur bır tepkı
gosterdıklerını oğrencılerıme yıllar once sormuştum
öğrencıler çoğunlukla sonuç alınmayacağını bıldıklerı
ıçın, sessız, tepkısız kaldıklarını, ancak sonuç alacakla-
rını bılseler bır şeyler yapmak ısteyeceklerını soylemış-
lerdı Gazetelere yazmayı deneyıp denemedıklerını sor-
duğumda ıse o zamanlar ' Cumhurıyet Gazetesı 'nde
çalışan bır oğrencım (Zafer Arapkırlı) bu tur mektupları
gazeteye yalnızca emeklı öğretmenlerın yazdığını be-
lırtmıştı
Tepkı gostermenın, olaylar karşısında sessız kalma-
manın erdemını gençlere en guzel bıçımde sanınm
Uğur Mumcu ornekledı Mumcu haksızlıga uğradığtnı
düşunenlerın umudu, karanlık ışlere gınşenlerın ıse
korku kaynağı gozdağı oldu, araştmcı gazetecılığın de
yurdumuzda onderlığını yaptı
Her olenın ardından yazılanları okudukça hepdüşün-
muşumdur, "Neden bu guzel duşuncelerını duyguları-
pı o kışıye oimeden once soylemezler de sonraya sak-
larlar? Neden bır yazar bır sanatçı ya da bır bılım kışısı
olur, ardından sutun sutun ovguler, anılar yazılır? Keşke
bunlar yaşıyorken soylenseydı de ne denlı sevıldığını,
beğenıldığım bılseydı bu kışı dıye Her olumun ardın-
dan keşkeler yaşanır hep Gerçı Uğur Mumcu çok sevıl-
dığınden, en azından okuyucularının sevgısınden gu-
venlıydı Ancak keşke yaşıyorken sakınılması gereken,
korunması gereken bu çok sevılen kışıyı koruyabılseler-
dı sevenlerı
Çunku Uğur Mumcu vermesını bılen, kendısı ıçın ıse
ıstemesını bdmeyen şımdılerde eşıne az rastlanan kışı-
lerdendı içınde yaşadığımız reklam çağında kışıler ken-
dılerını pazarlarken, Mumcu verdığını bellı etmeden ve-
rıyor, seve seve yardıma koşuyor, savunmaları üstle-
nıyordu, karşılığı ıstenmeden verılenı alan bızlerdealdı-
ğımızı hakkımız sanıyorduk Tıpkı 1971 yılında şımdı ar-
tık aramızda olmayan sevgılı Incı Gırıtlıoğlu ıle bırlıkte
bır unıversıtede, savunduğumuz bır duşunce nedenıyle
uğradığımız haksızlıga karşı açtığımız dava ıçın Danış-
tay a verılmek uzere yazdığı dılekçeler gıbı Sorunumu-
za eğılırken, karşılık ödenmesı gerektığını duşundurt-
meyecek denlı alçakgonüllü ve ıçtendı, yazdıklarını oku-
dukça da mutluluğu artıyordu, çunku yaptığından hoş-
nuttu
Haksızlıga uğrayanları doğal gorevıymışçesıne coş-
kuyla savunan Mumcu'nun da hakkının aranması, ko-
runması gerektığı kımsenın aklına geimıyordu, tıpkı ona
borçlu olunduğunun akla gelmemesı gıbı Sureklı ver-
meye alışmış ve ıstemesını bılmeyen onurlu bır kımse
kendısı ıçın zırhlı bır araç, korumalar ısteyemezdı, an-
cak onun ıçın başkaları bunu yapabılırdı yapmalıydı da
öldukten sonrakı duyarlılık keşke oimeden gosterılsey-
dı demeden edemıyor kışı
Bunca sevenı varken bunlardan kımılen de devletı
yonetıyorken, tehdıtler geldığını çevresı dostiarı bılıyor-
ken, neden kendınısakınmasını bılmeyen Mumcu yuko-
rumasız bıraktı bunca guçlu, önemh, bunlan yapabıle-
cek durumdakı kışıler
Şımdı şu ya da bu nedenle ya da amaçla haklarımızı
korumuş dost Uğur Mumcu ya hepımız ayrı ayrı Ataturk
ılkelerıntn ve demokrasının yureklı savunucusu Uğur
Mumcu'ya ıse tum ulus olarak hepımız borçluyuz
Borcumuzu da sanırım ancak Uğur Mumcu nun baş-
lattığını surdurecek genç araştırıcı gazetecıler yetiştire-
rek odeyebılırız Olayları sorgulayan, gerçeklerı araştir-
mak ıçın bılımsel tekmklerle donatılmış demokrasıye
ınanan erdemlı doğruluğuna ınandığı ılkelerde ödun
vermeyen, onurlu, tarıhını tyı bılen, dunyadakı gelışme-
lerı ızleyıpyorumlayabılen, bılınçlı, haksızlıklar karşısın-
da sessız kalmayan, yureklı ve sevgı dolu yenı genç
araştırıcı gazetecıler yetıştırme görevını ustlenmelıyız
OKURLARDAN
Eğitimde hükümet göpüşü
JrLlb Eğıtım Bakanı Köksal Toptan 'Ozel unıversıteye
karşı çıkmak genabktır dıyor Tunzm Bakanhğı da,
Yaygın Eğıüm düzevmde kendı açtığı kurslardışındakı ozel
tunst rehberbğı kurslannı gecersız sayıyor Bır bakanbk
dığennı genabHe suçlamış oluyor
Anayasanın özel unıversıtelere ızın vermeyen 130 maddesı
sayın Bakan tarafından gencıhk olarak nıtelenırken, yuksek
oğretım kurumlan dışında her dal ve duzevdekı ozel eğıtım
kurumlanru guvenceye alan Anayasanın 42 maddesı ıle 625
sayılı Özel Eğıtım Kurumlan Kanunu'na karşın Tunzm
Bakanhğı da y ururluğe koyduğu vonetmelıklerle özel eğıtım
kurumlanna karşı çıkıyor Aynı hukumetın ıkı Bakanlığı
karşıt gorüşlen savunurken, gorüşlenndekı tek ortak nokta
Anayasaya aykın oluşlan
Cengiz Alatb
Y Müh./Mımar
TARHŞMA
Çözüm bulundu!..
~^r m ükumet en
• • sonunda sudan
l ^ ^ ^ l bır nedene
• • sanldıve
I I Ermenıstan'a
ML. -^L_elektnksatmak
ıçın harekete geçtı Gerekçe
olarak da Ermenıstan'da
bılmem nerede bır nükleer
santral varmış, bu santrala
yeten kadar cereyan temın
edılemezse efendım aynen
Çernobıl'de olduğu gıbı santral
patlarmış. radyasyonun bulutu
ulkemız üstune gehrmış, al sana
bır felaket daha, buyrun
buradan yakın
Bız bu elektnğı Ermenıstan'a
nıcın satacağız
9
Insanbk olmedı
demek ıçın mı
9
Yıllardır
ASALA surülenne arka çıkan
ve masum msanlanmızı
kalleşçe ölduren bu de\ leün
ınsanlan karakış nedenıyle çok
kotü durumda olunca 1 urkıye
olarak elektnk vermıyoruz dıye
neden suçlanıyoruz
0
Neden ılle
de Turkıye elektnk versın dıve
dost(') ve muttefık(') ulkeler
bıze baskı yapıyorlar
9
Orneğın
Fransa bu ulkeye ıstedığı I
elektnk verebılır Namb v^
! kadar
ıve
unlu madamlan mosyosune
sulesın ışlem tamam Gorunen
koy kılavuz ıstemez, anlasılan
elektnk venneyınce kabak gene
bızım başımıza patlayacak
Görürgıbıoluyorum "Jenosıt,
jenosıt barbarTurkler
Ermerulen bu kez de
donduruyorlar'"
Nukleer santral patlayacakmış,
pekı bır Tann'nın kulu çıkıp
kardeşım sen oraya nükleer
santral mı yaptın. yoksa
gecekondu mu ınşa ettın dıye
sorsa daha doğru olmaz mı
9
Ersın Faralyalı, şalter benım
elımdededı, hadı bakabm
kolay gelsın, gorebm açar
mısın,açmazmısın Bınoa
şalterde çan, ıkına şalterde çun
aaa! Elektnklen kım açtı
9
Çaçaça çaaaaannnnn
1
Mete Apak
Kızıltoprak/İstanbul
Yekta Güngör Özden'e açık mektup
S
ongünlerde
kunımunuza ve
şahsınıza
YÖneltilen
saMınlanve
olumsuz ta>ırlan
tasvıpetmıvoruz Demokrasınin
ilke ve kurumlanna. oncelikle
uv ması ve koruması gereken kişı
ve kurumlann. o kurumlan
işleten ana\ asa> ı
hazırlav anlardan ve
vöneticilerden gebnesi bazı art
düşuncelıkfin 1982
Anav asası'na bık tahammulleri
olmadığını gösten>or.
Zira bır \na\ asa Vlahkemesi
uyesı ıçın nıtel şartlan bırakın
nıeel şartlan bile taşımayan bır
üyede (Sanki ülkemızde'başka
insan yokmuşgibi) ısrar edilmesı
başka ne>i gösterir?
Bu aıu>asa>ı begenmevebıbnz
(Açıkçası ben de ha\ ır dı\ orura).
Peğişmesi için uğraş verebiliriz.
\ma değişene kadar uvmakla
yukümlüyuz. \ksı ne hukuk
»de»leri aıilav tşuıa ne ınsanlık
anlayç^nastğar. Ancak kabile
düze'ninde gecerb olabılecek bu
duşünce, kargaşa ve kav gadan
başka bır şev getımtez Bu
inançla tiim kurumlanmı/m
vetkı ve sorumluluklarına sahip
cıkması; en demokratik, en
ınsancıl ve en hukuksal hak ve
görevlendir kaıusmdayız. Bu
tutum değil; aksı eleştirihneli,
hatta cezalandnhnalıdır.
Örnegin insanlaruııızı oiûme
sevk eden rad\ as> on olayını
saklavan kunımları ve kişüeri
sorgulaması gerekenler, bir nevi
gündera değiştirerek size ve
kunımunuza saldınyorlar.
Açıkçası laiklik anlayışııuza
saldırı\ oriar. Bu saldınhui
kmıyorvesanatçı
dııy aıidığnıızla sizin haklı
raücadelenizi desteküyor,
saygılar sunuyoruz.
RIZAŞAHÎN
TOBAVİstanbul
Temsılcısı
Bosna-Hersek olayının sorgulanması
M asken guçlen
Irak'a tekrar
saldırdı ve doğal
olarak
Bosna-Hersek'-
te yaşanmakta
olanlar da dünya kamuovunun
gundemınden duştu Beliude
ıstenen buvdu
Turkı>e'de Balkan
ulkelennden goç etmış ve
bınna dereceden ılgılı olmalan
gereken onemlı sa>idakı
ınsanlar ne yapıyorlar0
Bu
ınsanlar hem ıç hem de dış
kamuoyunu uyarmak ıçın
bugune kadar ne yaptılar
9
Ne
tür e> lemler gerçekleştırdıler9
Bosna-Hersek yoneümı
olaylann bu noktaya
gelebıleceğını hıç mı hesap
etmemıştr Yönetım,
ınsanlannın savunmasını bu
kadar kötu bır duruma nasıl
getırdı9
Bosna-Hersek halkı
acaba çıkarlannı en ıyı şekılde
koru> abılecek bır yönetımı
seçmekte yanhş mı yapmışü9
Halk ve yöneüm nasıl bu kadar
aymaz olabıldı9
Can duşmanı
olabılecek burunlan dıbındekı
ınsanlar sılahlanırken kendılen
ıçın çocuklan ıçın kadınlan ıçın
yaşlılan ıçın doğabılecek
tehlıkeyı hıç mı anlayamadılar9
Bırleşmış Mılletler ıse yıllardır
başka olaylarda da gosterdığı
tek yanh ve taraflı tutum unu,
Bosna-Hersek'te akıl ve vıcdan
kabul etmez bır duyarsızbkla
ıyıce abartmış ve konumunu
ıyıce bebrlemıştır Bır ınsanı
olunce ayağa kalkan Batı
ulkelen nerededır
9
Somut bır
adım atılması ıçın Batı
ulkelennın vıcdanlannın
rahatsız olabılmesı ıçın daha
kaç bın Bosna-Hersekbnın
olmesı gerekıyor9
Bırleşmış
Mılletler ve UNESCO'nun
olayı sahıplenmesı ıçın daha
kaç on bın kadın ve çocuğun
tecavuze uğraması lazım9
Müsluman ulkeler ıse tam bır
uyuşukluk ve
vurdumduymazlık ıçınde kendı
karanbklannda kısıbp
kalmışlardır Herhalde
Bosna-Hersek'tekı ınsanlann
sorunlanna valnız Turkıye'nın
sonınu dıye bakmaktadırlar
Her bın bır Baü ulkesının
tescılsız somurgesı olan bu
ulkelerden beklenen de budur
Türkıye'de başortusu ıle
aylarca uğraşan pobükacılar
Müsluman ulkelen vattıklan
uykudan uyandırmak ıçın ne
yapular ve ne yapmayı
planlıyorlar
9
Bosna-Herseklının dramı tam
anlamıyla bır çıkmaz sokakür
BM Bosna-Hersek e sılah
venbnesını yasaklamıştır,
ancak Sırplann sılahlanmasına
gozyumulmaktadır Ulke
çepeçevre kuşatıbnış ve
ınsanlar, aşağıhk Sırp
surülennın her türlu kötüluğu
yapmalanna terk edılmışlerdır
Kış bastırmış, ınsanbk açbk,
susuzluk, ılaçsızlık ve
yakacaksızlıkla kendı
kendılenne de olmelen ıçın
tecntedıbnışlerdır BM'nın
verdığı uzatmalarla bu
topluTuk bıtınlmek
ıstenmektedır
Yapılacak şeyler kısıtb da olsa
yok değıldır
1- Sırpıâr'ın Bosna-Hersek'te
yapüklan cıddı bır bıçımde
dokumante edılmeh,
arşıvlenmeb v e bır kıtap olarak
tum dıllerde yayımlanmalıdır
Basın ve yayın kuruluşlan
burada sureklı muhabır
bulundurubnab ve gunluk
olaylan tum dunya basınına
gecmelıdır
2- Dışışlen Bakanlığı nın en
uzman kadrolanndan ozel bır
masa oluşturubnalı ve somut
çozumler gelıştınbnebdır
3- Gondenlecek her turlü
yardım ıçın Turkıye kendı
mekanızmasını kurmalıdır
Bunlan başka ellere teslım
etmemelıdır Petrol üretıcısı
ulkelerden aal olarak yakacak
ıçın petrol v ardımı
sağlanmalıdır
4- Dıl bılen pobtıkaalar tûm
dünya ülkelen
parlamentolanna gıtmelı ve
olayı tum açıklığı ıle
anlatmalıdır
5- Hâlâ du^nmeye çabşan
Bosna-Hersek'e ınsanlann
nefis sa\Tinması ıçın sılah
göndenbnesının yolu
bulunmahdır
6- Ünıversıtelenmız, meslek
odalanmız, aydmlanmız, BM,
UNESCOvebenzen
kurumlann harekete
geçmlebılmesı ıçın yeterlı baskı
oluşturmabdır
7- En ûst düzevdekı yöneücıler
Bosna-Hersek'e gıtmebdır
Unutubnamabdır kı bugün
Bosna-Hersek'te yaşananlar
Kurtuluş Savaşı sırasında
Yunanlılarca, Batı
Anadolu da, Rumlarca,
Kıbns'ta, Ermenılerce Doğu
Anadolu'da yapılanlann
a>nısıdır Bu tur olaylan bır
daha yaşamamanın tek yolu
kadar kuvvetb ve uyaıuk
kalabılmektır
M.ERDALGÜNEL
MakıneYük. Müh.
PENCERE
SoMa Krttk!..
Solda bırlık deyınce herkesın aklına gelen nedır^Çağ-
rışım uç partıye yonelıyor
SHP DSP, CHP
Oysa bu çağrışımdaeksıklıkve haksızlıkvar Turkıye'-
nın solu yalnız sosyal demokrat kesımdekı uç partıden
oluşmuyor, ama, bu uçleme o kadar yapay gorunuyor kı
'solda bırlık' denınce ılk akla gelen SHP-DSP-CHP dır
Bu ayrılığın yapaylığı halkın bılınçaltına ışlemış, ayn-
ca toplumsal bılınçte bır sezgı de odaklanıyor, eğer sol-
da bırleşme olmazsa, solun ağırlığı 1994 yerel seçımle-
rınde sıfırlanabılır Sosyal demokrat partıler arasındakı
çatışma bırbırını yok eden karşılıklı kuvvetlerdengesın-
de olduğu gıbı, ulkede varolan sol bırıkımı sıyasal ya-
şamdan sılıyor
Uğur Mumcu'nun yaktığı meşalenın ışığmda, sosyaf
demokrat kesımın ıçgudusü, toplumsal bılıncın dışavu-
rumuna donuştu tabandan tavana' talep ' güçtenıyor
-Bırleşın1
.
Anadolu, Avrupa değıl
Ne demek bu9
Anadolu, sanayı devrımını 18'ınci yüzyılda yaşamadı,
19'uncu yüzyılda proletarya çoğunluğunu oluşturmadı,
Turkıye de sosyal demokrat partılerın 20'ncı yuzyılın
ıkıncı yarısında ortaya çıkması bır rastlantı değıl SHP-
DSP-CHP nın neden (Batı dakı sosyal demokratlar gıbı)
Marksıst-Lenınıst kokenden gelmedıklerını bu tarıhsel
sureç belırlıyor
Her uç partı de Kemalıst kokenden turemış
Cumhurıyet Halk Fırkası'ndan, daha başka deyışle
Kuvayı Mıllıye'den kaynaklanan bır geçmış, SHP-DSP-
CHP'de ağır basıyor
Hıçbırı bu geçmışı reddedemıyor
Çunku bu uç partı de bılıyor kı bu geçmişı reddettıklen
anda erıyıp yok olurlar
Uç partı de a>nı mırası paylaşıyor
Aynı mırası yıyor
•
Üç sosyal demokrat partı de laık cumhurıyete sahıp
çıkmak zorundadır
Kımı partı lıderının laıklığe yenı bır yorum getırme ça-
basına bakmayın Laıklığe karşıt kesımler, partılerını
kurmuşlar, seçım sandığında yol alıyorlar
Eğer laıklığe (ya da Aydınlanma'ya) karşıt sozde sos-
yal demokrat partı kurmak ıstıyorsan, kurulmuşu var
Refah Partısı'
Ne SHP laıklık temel ılkesınden vazgeçebılır, ne DSP
ne de CHP yoldan sapabılır
Sapanı halkcezalandırır
•
Avrupa'da ya da Anadolu'da sosyal demokrat partı
emek ağırlıklı olmak ve ışçı sendıkalarıyla ıç ıçe, yan ya-
na omuzomuzapolıtıkayurutmek zorundadır Bu temel
ılkeyı dışlayan partıye sosyal demokrat denemez
SHP nın, DSP nın CHP'nın emekçı kıtlelenne sırtçevı-
rerek solculuk yapmaları yumurtasız omlet pışırmeye
kalkmaları gıbı bır şey olur, bu alanda da uç partının bır-
bırınden ayrılması olanaksız
Ya demokrası anlsyışı"
7
Hangı sosyal demokrat partı, "çağdaş katılımcı de-
mokrası 'yı daha değışık bıçımde yorumlayabılır'? De-
mokrasının evrensel anayasası uygarlık dünyasında
çoktan yazıldı, ezberlendı, kıtlelerın bılıncıne ışlendı
•
Ideolojıde bırbırınden ayrılması olanaksız uç partı an-
cak kısa vadelı stratejık ve taktık polıtıkalarda değışık
yorumlara sapabılırler Sozgelımı ozel sektore karşı tu-
tum, devletçılığın çağdaş dunyadakı yorumu vb ıçın
açılacak tartışmaların kıymet-ı harbıyesı artık yok dene-
cek kadar hafıf kalıyor
Halk, bu gerçeklığı sezıyor bolunmuşluğun yapaylığı-
nı anlıyor, uç partıyı bırleşmeye çağırıyor
Halkın sesınekulakverın'
(THE VVASHINGTON POST)
Sevgili
UĞUR MUMCU
izlediğin yolda seninleyiz.
Zehra Aktay, Aydın Aktay Bengü Balkır
özalp Bırol Aslı Cansever, ömer Cansever,
Necat Delen, Hulkı Demırel, Türkan Elçı
Sermet Elçı, Osman Kolat, Şıma Turancıol
8 Şubat - 20 Mart
1993KışDönemi
Kayıtlar açıldı
Adnan Ekşigil, Cemal
Yardımcı
Doğan Şahiner
Vavuz Ertcn, İskender
Savaşır, Saffet Murat Tura.
Ahrtıct Sovsal
Haccr Ansal, Tülay Arın,
Dilek Çetindamar, Timuçın
Gurer, Asım
Karaomcrlioğlu, Sungur
Sa\ran. Nurhan Yenturk
İlkay Demir, İbrahim Eren,
Kkcnder Savaşır, Gülnur
Savran,
Oya Baydar, Gencay
Gursoy, Gulnur Savran,
İskender Savaşır, Alaaddin
Şenel
Hacer Ansal, Tulay Arın.
Nail Satlıgan, Sungur
Savran
Ali Akay, Ahmei Sovsal
Oruç Aruoba
Nazan Aksoy, Ayla Algan,
Beklan Algan. Oruc
Aruoba, Gerhardt Behtold
Aydın Çubukçu. Ömer
Trzeren, Erluğrul kürkı,ü.
Sarııhan Oluç, Sadi O/ansu,
Sunpıır Savran
Ekolojı Semınerlerı
"Hegemonya ve Sosyabst
Stratejı"de Post-Marksızm
NarsLzm
Fenomenolojık Düşüncede
Zaman II. Martın
Heıdegger
Post-Fordızm:
Yenıbk mı, Donüsüm mü?
Cınsel Devrim ve Sonrası
Şıddet
Fordızm Ne Zamandı?
Feux Guattan'nın Anısına
Eckhart Usta Koprpuşluk
Faust
Dünya Devrımı Hıç
Mümkün müydü? Bundan
Böyle Nasıl Mümkün
Olabılır
9
Istıklal Caddesı Zambak Sokak 4/7 Beyoğlu-İSTANBÜL
Telefon 249 42 86 252 81 34 Fax 2S2 81 34