Katalog

Cumhuriyet Genel Yavın Yönetmeni:Özgen Acar #Gene! Yayın Koordinatörü: Hikmet Çetinkaya • Genel Yayın Danışmanı: Orhan Erinç •Yazıışleri Müdürlen: • Görsel Yönetmen: Ali Acar #Dış Haberler: Ergun Balcı • İstıhbarat. Yalçın Çakır • Yun Haberleri MehmetSaraç • Makaleler: Sami Karaören • Spor Ankara Temsilcisi: Mustafa Balba> • Haber Muduru: Doğan Akın AıaıurkBul- Müessese Müdürü. ErolErkut •Koordınator İmtivaz sahibi: Berin Nadi İbrahim Yıldız (Sorumlu). Dinç fayanç •Haber AbdülkadirYücelman* Düzeltme-.Abdullah Merkezi Müdürü: İpek Çalışlar Yazıcı vanNo:l25. Kat. 4. Bakanlıklar-Ankara Tel 4195020 (7 Hat). Telex: 42344. Fax: (4)4195027 »İzmir Temsilcisi. Serdar Kızık, H Zı\a BK 1352 S.2 3 Tel.4411220 No: l"Kat: i'.Tel: 3522550-352260 l-3522492 C 'Telev 62155, Fax"35225"O ' Ahmet Konılsan •Muhasebe. Bülent Yener • Idare: Hüse\io Gürer • Işletme. Önder Çelik • BıJgi-lşlem Nail tnal •Bılgısa\ar Sıstem: Mûrüvet Çiler •Reklam: Reha lşıtman YayanUjaaveBasan: YeniGûn Haber Ajansı. BasınveYayıncılık A Ş. Türkocağ Cad. 39 41 Cağaloğiu 34334 lsl PK: 246 lstanbulTel(0 21215120505(20 hal) Tclex 22246. Fax. (0 212) 5138595 9ARALIK 1993 Imsak 5 3"? Günej:"! 09 Öğle-12.01 İkındı. 14 22 Ak5am 16 42 Yatsı: 18.09 Izmifinhavası temizJendi • KOCAELİ(AA)-Lzmit Büyükşehir Belediyesi Çevre Dairesi Başkanı Muharrem Kurt. kentteki hava kirliliğinin önlenmesi için yapılan etkih mücadele sonucu olumlu sonuçlar alındığını söyledi. Muharrem Kurt, yaptığı açıklamada, İzmit'tekı hava kirliliğinin hissedilir şekilde azaldığını ifade ederek geçen yıl kasım ayında 1 metreküp havada 166 mikrogram olan kükürtdioksit oranının bu yıl 58.48'e, 124 mikrogram olan dumanın ise 84.37ye düştüğünüanlatü. Hava kirliliğinin önlenmesinde etkin mücadeleyi, kente kükürt oraru yüksek kömürün girişini engellemekle gerçekleştirdiklerini ifade eden Kurt. zabıta ekiplerinin kömür getiren 300 kamyonun girişine izin vermediklerini bildirdi. Kayak merkezleri hazıp • ANKARA (L BA) - Kış sporlan ve kayak merkezleri kışa haarlanıyor. Kayak merkezleri için 1993 yılı içinde Turizm Bakanlığı bütçesinden ve Toplu Konut Fonu'ndan aynlan 51 milyar liralık ödenekten 23 milyar lirası kullaruldı. Ve yıl içinde bu merkezler için yatınma devam edildiğı öğrenildi. UBA muhabirinin edindiği bılgilere göre daha önceki yıllarda turizm merkezi olarak ilan edilen kış sporlan ve kayak merkezlennden Sankamış, Palandöken, Erciyes. Kartalkaya ve Uludağ kayak merkezi projelerine bu yıl içinde devam edildi. Bu merkezlerin etüt, projelendirme ve altyapı uygulamalan çahşmalannın son aşamasına gelındi. Bosna dramı devlet tiyatrolarında • ANKARA (ANKA)- Ankara Devlet Tiyatrosu. Çığlık adlı oyunla Bosna dramını Ankara'da sergileyecek. Kültür Bakanı Fıkri Sağlar'ın eşi Serap Sağlar ıle Hakan Vanlı'nın oynadığı "Çığlık" adlı oyunun galası yann Yeni Sahne'deyapılacak. Macar yazar Karinthy Ferenc'in yazdığı "Çığlık" adlı oyunun yönetmenliğini Bosna'da annesi ve babasmı kaybeden Prof. Süleyman Kupusoviç yapıyor. Oyunda Kültür Bakanı Fikri Sağlar'ın eşi Serap Sağlar'ın canlandırdığı kız. Bosna'daki bınlerce kadın gibi tecavüze uğramış, bütün ailesini kaybetmiş, hayatta kalmak için çabalayan biri; Hakan Vanh'nın canlandırdığı erkek ise hayatı boyunca bir arada y aşadığı insanlarla savaşmaya zorlanan ve bir kişiyi öldüren kişi olarak yansıülıyor. Oyunda ay nca savaş efektleri de kullanılıyor. İran'daAIDS'ten korunma • T AHR AN (AA) - İran'da lise ve üniversite kitaplanna AIDS'ten korunma hakkında bilgiler konacağı bildirildi.Sağlık Bakanlığı'ndan bir yetkili, daha önce, Dünya AIDS Günü \ esilesiyle yaptıâ açıklamada. ülkede AIDS hastalığına yol açan HIV virüsü taşıyanlann sayısının 3 ile 5 bin arasında tahmin edildiğini bildirmişü. Hubble'a "gözlük" takıldı • HOUSTON(AA)- Amenkan Uzay Mekiği'ndeki astronotlar, uzay teleskobu Hubble'ın "miyopluğunu" gidermek amacıyla dün teleskoba "gözlük" taktılar. Mekik astronotlanndan Kathy Thornton ile Tom Akers, üretim hatası sonucu "gözleri pek iyi görmeyen" teleskobun ana merceği verine Ball Aerospace fırmasınca geliştirilen küçük aynalardan oluşan bir tür "gözlüğü" monte ettiler. Madeni para büyüklüğündeki aynalardan oluşan ve kısaca "Costar" sistemi adı verilen "gözlük"le Hubble'ın görme bozukluğunun giderilmesi bekleniyor. Hubble teleskobuna, önceki gün de yeni bir kamera yerleştirilmişti. Dolmabahçe'deprojeoyıınları Yasadışı Gökkafes'in 8 katına ruhsat ahnmaya çalışılırken yeniden yükselebilmesi için imar kargaşası yaratılıyor MEHMET DEMİRKAYA İmar planlan iptal edilen Gökkafes. umu- dunu yitirmemek için "ilk sekiz katını" ruh- sata bağlama çabasında. Dolmabahçe Sarayı ile Taşkışla tarihi eserleri arasında bir gökdelen olarak planla- nan 44 katlı Gökkafes'in planlan 1989 yerel seçimlerinden sonra iptal edilmişti. Kent siluetini bozması. tanhi binalan göl- gelemesi. hızla yok olan yeşil alanlan bir parça daha yok etmesinin yanı sıra bölgeye getıreceği yük nedeniyle de karşı çıkılan Gökkafes yeniden tartışma konusu oldu. Bir süredir mühürlü bulunan Gökkafes inşaatı ile ilgili tartışma, Beyoğlu Belediyesi'- nin geçen günlerde Basın Bürosu aracılığı ile yaptığı yazılı açıklamayla başladı. Gökka- fes'in sahiplerinin. izin verilen 24.50 metre kadar inşaatlannı tamamlayabilmelen ıçın başvuruda bulunduklan belirtilen açıklama- da, yeni bir "Park Otel Olayı" vaşanma- masına dikkat çekılıyordu. Projesindekı yükseklıği 165 metre olan Gökkafes'in sahi- bi Mustafa Süzer, planlann iptal edilerek yükseklığin 24.50 metre olarak belirlenmesi- ne karşın. inşaatı 44 kat olarak yapmakta di- retmişti. Şimdi ise 24.50 metre yükseklıği ka- bul ederek başvuruda bulunması dikkat çek- tı. Bunda gerçekten. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Nurettin Sözen'in. Park Otel'in yıkılmasında gösterdiği kararlılık mı etkili olmuştu'' Yoksa. 24.50 metre yüksek- lik için izin alıp sonrası için "umutla bekle- mek" mı gerçek düşünceydi? Cstelik yerel seçimlerin yaklaştığı bir dönemde... 11 kata ulaştı Durdurulmuş olan Gökkafes'in kaba in- şaatı. beşi toprak seviyesinin altında olmak üzere 11 kata ulaşmış durumda. Tarihsel zenginliğin içerisine. betonlaşmadan arta kalan küçücük yeşilliklerin yaklaşık altı bin metrekare daha daraltılarak yapımına baş- lanılan Gökkafes ne olacak? Yüksekliği 109 metre olan Gökkafes'in imar planlannın belediye meclisi ve bakanlı- klar tarafından değiştirildiğini. 24.50 metre olarak düzeltildiğini belirten Beyoğlu Bele- diye Başkan Yardımcısı Hıdır Kaya. yeni ruhsatın bu yükseklik üzerinden verileceğini söyledi. Var olan ınşaatın, izin venlen 24.50 yüksekliğine hemen hemen geldiğini söyle- \en Hıdır Kaya, "Yükseklik 24.50. Bodrum katlar serbesrtir. Yani beş bin metrekare yeri \arsa bunun tamamına gerektiğinde inşaat yapabilir. Yönetmelik böyle diyor" dedi. Yapılmış olan yerlenn projede büro ve otopark olarak planlanmış olduğunu hatı- rlatmamız üzerine Hıdır Kaya, "Vatandaş eskiden otopark olarak göstermiş olabüir. ama bir plan değişikliği ile (gerçi şu anda onu vermemiş. eskısini vermiş) daha değişik amaçla kullanabüir" açıklamasını yaptı. Hıdır Kaya. eski yüksekliğin yeniden veri- lebilme olasılıklannı şöyledeğerlendirdi: "İki şık var. Birincisi, mahkeme değiştire- bilir. Mahkeme şuna karar verir: 'Belediye meclisi şu konularda hata işlemiştir. Şu ana kadar haklar alınmıştır, bu vatandaşın mıik- tesep hakkıdır. aynca meclisın ve bakanhğjn da şu konularda hatalan vardır" diyebilir. Gelecek yönetim değiştirebilir İkincisi de gelecek yönetim 'burası uygun- dur° diyebilir. \ eni yönetim de aynca bir plan değişikliği ile eskisini verebilir. mahkemenin desteği ile beraber. Orasının mahkeme kararı ile değil. meclis karanyla durdurulduğu gö- zönüne alındığında bizden sonra gelecek olan yönetim de yine meclis kararı ile bizim verdi- ğimiz kararı değiştirebilir. Şu andaki inşaat ya 24.50'vi bulmuş du- rumda ya da bir kat daha yapılabilir. Arka- daşlanmız yakında gidip ölçüm yapacaklar. Dolgu yapılarak kot seviyesinin yükseitilmesi gibi bir dunım yok." Beyoğlu Belediye'sinin öteki Başkan Yardımcısı Nusret Avcı, Hıdır Kaya'nın söy- lediklerinin aksine var olan Gökkafes inşa- atının iki kat fazlalığı olduğu iddiasında. Nusret Avcı'nın görüşleri de şöyle: "Eski projeyi 24.50'den kesip gösterecek- ler. Böyle şey olmaz, bu bir. İkincisi, şu anda iki kat fazlası var. Burada bir plan notu vardır. O plan notunda aynen şöyle der Taşkışla binasının zemin kotunu geçemez der. Anıtlar Kurulu kararı da var. Zemin kotunu geçemeyeceğine göre şu anda ordan bakıldığı- nda bu seviyeyi iki kat geçtiği görüliir. 24.50 diye bir şey yok. 24.50 yol doldurulmadan ön- ceydi." Bütün bu tartışmalar sürerken Gökkafes inşaatı da "ruhsatsız ve planlan iptal edilmiş olarak*' devam ediyor. Yetkililer karar ver- mekte daha fazla gecikirlerse Gökkafes 24.50 metrenin üzerindeki katlannda da yükselmeye devam edecek görünüyor. Gökkafes 'yerkafes' olabilirıııi? • Gökdelen iptal edilip yerine 8 katlı 'yeni bir proje' onaylanmadan, inşaaö 24.50 metrede 'kesmek'. ciddi bir tutum değil. Aynca, yasal bir çözüm de değil. OKTAYEKtNCt Gökkafes. denilen proje. 80'li yıllann ayncalıklı imar izinleri furyasından yararlanılarak bılim ve hukuk dışı yöntemlerle İs- tanbula dikılmek istenen "rant kazıklarından" birisidır. İzin alma becerisi Park Otel'le aynı kategondedır. Yanı. mımarlık- la ilgjsı olmayan bir "yağma" projesıdır. Bu gerçekleri açıkladığımız ıçın aleyhimıze iki milyarlık taz- minat davası bile açan Süzer -kı kaybetmiştir- son gelışmelere bakılırsa artık ısranndan vazgeçmiş görünüyor. Şehırcilik bili- mine aykın olan imar planlan çoktan iptal edilen Gökkafes'in 44 kat yerine 8 kat yapmaya "razı" olduğunu söyleyen Süzer ilk onaylı projesindeki gibi 24.50 metre yükseklığe dek ruhsat verilmesini istiyor... Bu haberler kuşkusuz sevindiricidir. 1980'lere kadar kentin en önemli park alanı olarak belırlenen Dolmabahçe yamaçla- nnda gerçi yeşil yine yok olacaktır: ama, hiç değilse kentin alt- yapısı çok fazla zorlanmayacak, o güzelün İstanbul silueti de "biraz" kurtulacaktır... Ne var ki Süzer "8 kata razıymı" diyorsa da ve basın bunu bir "müjde" olarak duyuruyorsa da 24.50 metreye göre verile- cek ruhsatın 'Inandıncı ve güvenceü" olabilmesi için asıl alın- ması gereken önlemler ynne savsaklanıyor. Turizm merkezi olmaktan çıkarılınalı Binncisi. bu arsanın artık Bakanlar Kurulu Karanyla "tu- rizm merkezi" olmaktan çıkanlması gerekıyor. Çünkü turizm merkezleri. iktidardaki anlayışın uygun görmesi durumunda, kentin genel planlama dengelerine hiç aldınlmadan. "parsel öl- çeğinde" ayncalıklı imar izni verilmesi olanağını sağlıyor. Bu olanağın "jüriirlükte rurulması" ise 44 kat umuduna "güvence" veriyor. İkincisi, gökdelen projesi "tümüyle" iptal edilip yerine 8 katlı ve "yeni bir proje" onaylanmadan, inşaatı 24.50 metrede "kes- mek". ciddi bir tutum değil. Aynca, yasal bir çözüm de değil. Çünkü 44 katlı bir binanın projesinde ilk 8 kata verilen işlevler- le tamamı sadece 8 katlı olan bir binanın tümüne verilecek iş- levler farklıdır ve ayn ayn projeleri gerektirirler. O nedenle proje değişikliğini salt yükseklik azaltmasıyla sınırlı tutan, bu- nun yanında binamn iç mekanlannda ve kat kullanımlannda "yeni duruma göre" uyarlanmış çözümleri içermeyen bir ruh- sat, açıkça kandırmacadır ve kalan 36 katın "altyapısını" bağ- lamaktan başka bir anlam taşımaz. Üçüncüsü ise Süzer bu arsasında sadece otel değil. "turizm ve iş merkezi" yapmak için onay almıştı. Yani. Gökkafes, as- hnda. tunzm tesisi ayncalığından yararlanılarak inşa edilen dev bir işhanı idi. Bu "karma kullanım" için artık 8 katlı bir bi- na yetersiz kalacağına göre, yeni onaylanacak proje y a tümuy- le bir otel ya da tümüyle bir iş merkezi olma durumundadır. Bu karann da kesin olarak proje değişikliğine ve ruhsata dönüş- mesi sağlanmadan verilecek bir "8. katta durdurma" iznı. yine ınandıncı olmayacaktır... Sözün kısası. Gökkafes'i "yerkafesine" dönüştürmek ka- nunlara ve kamuoyuna karşı "göstermelik" bir tutum. Oysa hukukun ve İstanbul'un beklediği. hem yağmaya hem de "yağ- ma ruzaklanna" artık "dur" denılmesidir. Bir zamanlar bu alan parktı. Şimdi geriye uzaktan bakan bir bank kaldı... (Fotoğrat: MEHMET DEMİRKAYA) MuhaBebiolsayenmez*» AYDIN BOYSAN Beş altı yıl önceydi yanılmıyorsam. Bedrettın Dalan belediye başkanıyken, birkokteylde. hiçolmadıkbiryerdebinle- rı geldi Bedrettin Dalan "a \e 'Niye bizim projeyi tasdik etmiyorsunuz. çok güzeldir' vb. dedı. Anlaşılan bu bina idi. Bedrettın Dalan dedı ki binayı yapanın temsilcileri- ne 'Aydın Boysan hakem olsun. Binanın mimarisi sert mi oldu yumuşak mı oldu, o karar versin' dedi. Ötekilcr. *Biz de kabul ediyoruz' dedıler. Hiç bana sormadan beni orada hakem tavin ettılcr. Ben lafa kanştım. 'Kim soruyor bana yahu* dedim, 'Ben hakemlik, makemük yapmam.' 'Niye yapmazsın' diye sordular. 'Bu yüz metrelik kazığı muhallebiden yapsanız yine sert olur' dedim. İnşaatı dar bir alana yapmak yoğunluğu azaltmaz. Binanın toplam alanı. oraya çe- keceği hareket, trafık yükü. kanalizasyona ekleyeceği yükler aynen kalır. Sonın arsa ve bina inşa alanı oranıdır. Bu nedenle yeri değıldir. Hem çevrenin ölçülerini ezecek. perişan edecek. Hem de getireceği trafık \ükü münasebetsizlik olacaktır. Aynca bir adilik de şundan doğuyor: Şehirlerin veşıl alanlannı fareler gibi kemiriyorlar. Aslın- da Sheraton Oleli'nı de oraya yapmak bir adilikti. Çünkü yeşil alanlar bütün halka aittir. Oralan böyle parça parça bölüp de. şuna buna dağıtmakta, halka karşı bir sav - gısızlığın ötesinde terbiyesizlik var. Bunda da aynı vaki oldu. Sonra adına 'Gökkafes' falan diyorlar. O da bir yutturmaca. Kafes oluvor da ne oluyor? Batmıyor mu' Kafes de av nen kul- lanılıyor Daha yumuşak görünmeyı te- mın edecekmış gıbı palavTalar atıyorlar. Aslında kafes olunca büsbütün kötü oluyor. Daha şeffaf bir şey olsa, camla tamamlansa. daha yumuşak daha hafıf durur aslında. Ama elbette bu yüz küsur metrelik kazık değil. yumuşak duracak olan Şehirlerde bir planlama olaşı var Şehır planı yapıhr. Fızıkı planlama der- ler bunun adına. Plan nedir? Geleceğı düzen altına almadır. Budur plan. Bi- zim. mazımizın pısliklerinı temızlemek- ten. geleceğı düzeltmeye vaktimız olmu- yor. Ve tabii tek kişi İcararlanyla, Park Otel gibi, Gökkafe^ gibi. Şişli Çarşısı gibi. Ak Merkez gibi haınliklerin yapı- lması. bu şehre. insanlara karşı görün- mez bir savaş açmak ve onlan arkadan vurmaktır. Tanfi bu bunun". Gökkofes'ln ınlmofi* Sekiz kat uygulaması komedidir İstanbul Haber Senisi - Gök- kafes'i 44 kat olarak projelendi- ren mimar Mehmet Doruk Pa- mir, projesinin yalnızca sekiz katının uygulanmasının "ko- medi" olacağını söyledi. 1960 yılında OTDÜ'den mezun ol- duktan sonra eğitiminı ABD'- de sürdüren. Pennsylvania Devlet Üniversitesi'nde dokuz yıl öğretım üyelıği yapan Pa- mır. Dolmabahçe'ye 24.50 met- re yükseklıkte değil de gökdelen yapılmasında özellikle ısrar et- mişti. Arazinin tamamına 24.50 metre yükseklikte yapılacak bi- nanın, kendi projelerinden çok daha fazla bir bölgenin görüşü- nü kapattığmı savunan Pamir, projenin sekiz kat uvgulanma- sıyla ilgili olarak "Öyle bir bina döşünfin, sekiz kat. İçinde 12 ta- ne asansör var. Saçmasapan bir şey olur. Projeyi sekiz kattan biİmem kaç kata çıkaran be- nim" dedı. Mimar Doruk Pamir şunlan söyledi: "Bize verilen metrekareyi biz sekiz katta da halledebilirdik. Fakat benim gönlüm elvermedi. Büyük kavgalar \ererek onu ben kaldırdım yukam a. Bizden önce belki 10 tane proje yapılmıştı, al- çak, ama arazinin tamamına yayılmış biçimde. Ama benim gönlüm yatmadı buna. Ben bunu çıkardun ve miüetin başına da dert açtım. Biz yüz küsur metre çıktık. Onlar "24 metrede kabn, büyük bir blok yapın' diyorlar- dı. Bizim önerimiz ise Hayır orada büyük bir blok yapma- yalım. ince uzun bir blok yapıp geride halka açık geniş bir plaza bırakalımdı.' Bizim yaptığunız proje yüzde yiımilik bir alana yerleşiyor. Aksi durumda arazi- nin yüzde 80-90'ına yerleşiliyor. Bizim yaptığunız proje ile çok daha fazla alanın önü açık kalı- yor." Pamır."Bu proje uygula- nabilecek mi" şeklındekı soru- muza "Onu hiç bilemeyeceğün, burası Türkiye" yanıtım veri- yor. Projesinin sekiz kat olarak uygulanmasına onay venp ver- mey eceği ile ilgili olarak ise Pa- mir, "Benim onayıma kalmış bir şey değil, ama ben onay vermem buna. Oyle bir bina yapılırsa ben isnümi çekerinı ordan" diye ko- nuştu. Gökkafes'iıı kronolojik gelişimi... YE5İL ALAM DÖNEMİ CÖKKAFE5 YILLAR1 1930'larda- H. Prost'un planında İstanbul'- un "2 Nolu Park Alanı" olarak belirlendı. 1954 - Beyoğlu İmar Planı'nda yeşil alan. 1962 - Bir kısmı İTÜ lokal sahası, kalanı yeşil alan. 1978-1979 - Anıtlar Kurulu karanyla "Do- ğal SİT." 1982 - Süzer Holding, 6610 metre karelik parseli 32 yabancı uyrukludan saün aldı. TURİSTİKOTELYILLAR1 Tartışmalar uzarsa Gökkafes böyle olacak.... 29 Nisan 1983-8 katlı. 400 odalı otel proje- si basına tanıtıldı. 22 Temmuz 1983 - Anıtlar kurulu projeyi uygun gördü. 19 Ekim 1983 - İstanbul Belediye Meclisi. projeyi kabul etti. 28 Ekim 1983 - İmar İskan Bakanlığı proje- yi onayladı. (8 kat: yükseklik 24.50 metre. Kapalı inşaat alanı: 48 bin metre kare. 6610 metrekarelık arsada. bahçe olarak bı- rakılan alan 2983 metrekare.) 13 Ağustos 1984 - Resmi Gazete'de tunzm Merkezi ilanı.(Ayncalıklı imar hakkı için ya- sal düzenleme. 29 Temmuz 1987 - Beyoğlu Belediyesi'nden imar plan değişikliği (Bahçenin iptali. 6 bod- rum kat ve gökdelen izni). 30 Temmuz 1987 - İmar değişikliğinin Ana- kent Danışma Meclisi'nce uygun görülmesi. 22 Eylül 1987 - AnakentBelediye Meclisi onaylı "serbest yükseklik" hakkı. 23 Ekim 1987 - Bedrettın Dalan'ın projeyi onaylaması. 13 Kasım 1987 - Gökkafes için ilk ruhsatın verilmesi. DURDURMA SÜRECİ 15 Haziran 1989 - Beyoğlu Belediye Meclısı karanyla yeniden plan değişikliği (8 kat ve yükseklik: 24.50 metre). 30 Haziran 1989 - Plan değişikliğinin ana- kent meclisince onayı. 1992 - Bayındırlık Bakanlığı ile Turizm Ba- kanlığı'nın. 8 kata uygun imar planı değişikli- ğini onaylamalan.