Katalog

21 \uzvJBankacıhğında HER ŞEY İNSAN İÇİN VakrfBonk21 Yuzyıl Bankacılığı Cumhuriyet70. VU. SAYI24900 / 7000 TL (KDV,ç,nde) Sağve SolLSol ile sağ sözcükleri si- vaset dünyasına Fransız devrimiyle biriikte girdi. Herkesin bildiği öyküvü anımsayalım, paıiamento- nun solunda cumhuriyetçi- ler, sağında kralcılar yer aldığı için politik yaşamda bir söylem ortaya çıktı; ye- nilikten, değişimden, halk- tan >ana olanlara solcu: tutuculuktan. eskiden, im- tiyazlılardan yana olanlara sağcı dendi. ivrupa'da de- mokrasi yaşamı. bu sözlü- ğe göre anlam kazandı; siy&sal değişımleri izlemek için kullanılan deyimler, bütiin diinv ada ortak bir dil oluşturdu. Gunümüzde Sovyetler'in dağılması >e sosyalist blo- kun çökmesiyle biriikte oluşan şaşkıniıkta, siyasal sözlüğun kullanımı da deği- şir gibi oldu. Rusya'da kim Uerici, kim tutucu idi? Sa- ğuı ve solun saptanmasında tarihin ciltesi gündeme gi- rince, Avnıpa'da ikircikü bir süreç yaşandı; ama bu dönem kısa sürdıi? Siyase- tin sozlüğıiyle demokratik yaşamda politikanın örtiiş- mesi, ancak sağ ile sol soz- cüklerinin kullamniıyla olanak kazanıyor. V unanistan'da, Al- manya'da, İtalya'da üst üste yapılan seçimlerin ha- berlerini ve yorumlannı son günlerde gazetelerde oku- yanlar. ister istemez iki sozcüğün oiay lan belirledi- ğinigoruyorlar. Bunlardan biri sağ, öteki soldur. Ne yazık ki 1789 Dev- rimTnde ürerilen kavram- laria konuşuluyor. İnsanlı- ğın başdöndürücu evrimin- de ve uygarlığın hızlı gelişi- tninde geleceğin bizlere neler hazırladığını bileme- yiz; ama şimdilik solculuk halktan, sağcılık bntiyazb- lardan yana siyasetin adı- du-. . Geçen pazar Itarya'da yapılan yerel seçimlerde Demokratik Sol Parti'nin başansını simgeleyen so- nuç, çeşitli yorumlara yol açacak bir içerik taşıyor. Bu türden bir yaklaşımı uz- manlartna bırakarak diye- bilirizki Avrupa'dasiyaset. refahm doruğuna ulaşmış toplumlarda bile sağ ile sol ekseninin çevresinde belir- leniyor. Henıiz bu çerçeve- yi kırabilecek bir yeni sdz- İük icat edilemedi. Yunanistan'da, \lman- ya'da, İtalya'da solun yük- seliş göstergeieri seçim san- dıklanna yansıdı. Ancak çağdaş demokrasinin temel koşullarını benimsemiş bu gibi ülkelerde sağuı ya da solun iktidardaki nöbet de- ğişimi kendi kapsamı için- de sınırlı bir anlam taşır. Y a Türkiy e'de durum ne- dir? Ülkemizde yoğun bir sos- yal adaletsizliğin geçerli olduğunu \e imriyazlı ke- simle geniş halk kitleleri arasındaki uçurumu insaf sahibi olan hiç kimse gör- mezlikten gelemiyor. Buna karşın sol partilerin gerile- me sürecinden kurtulama- dıkiarı da bir gerçektir. Sağa gelince, Batı'da gö- rülmeyen bir tehlikenin bi- zim toplumun sağ kesimin- de yuvalanması elle tutulur bir gerçekliğe donüşmüş- tûr. Bu tehlike şeriatçıüktır. Dini siyasete alet eden \e "şenat nızamını" devlet düzenine dönüştürmek iste- yen kara kuvvet ile Batı'- daki sağ kavramı arasında birilişki varmıdır? Hiç kuşkusuz Avrupa, Rönesans, Reform \e Ay- dınlanma süreçleriyle bu sonınu çoktan geride bı- raknuşür. Batı dünyasında köktendinci de\leti kura- rak toplumu ortaçağa don- dürmek isteyen sağ tehlike yok; ama Islam dunyasın- da en güncel tehlike şeriat- çılıktaodaklanıyor. Öyleyse ülkemizde sağ ve sol kavramlarını belir- lerken sözcüklerin Batr- dan daha değişik bir içerik taşıdığını unutmayalım. Çünkiı böyle bir unut- kanlığın bedeli çok ağır olabilir. Cumhuriyef KURUCUSU YUMÜS NAOİ (1924 1945) BASYAZARI NADİR NAOİ (1945 1991) ÇAGDAŞ BANKACILIK UYGULAMALARIYLA VakıfBonk21 Yuzy I Bankac g 9ARALIK1993PERŞEMBE Kcunu Ortakhğı İdaresi25fabrikayı 575 milyar liraya satma kararı verdi. 1 milyar 200 milyona satacağı Havsafabrikasının yalnızca arsası için Milli Emlak Genel Müdürlüğü 2.5 milyar lira değer biçtiSEK'te özelleştimıevıırgııııııIŞIK KANSU \\KARA - Kamu Ortaklığı Idaresı (KOİ). tnlyonluk Sut Endustnsı Kuru- mu (SEK) fabnkalan ıçın "daire fijatı- na" satış anlaşmalan yaptı KOI'nın pazarlıkla 1 mılyar 200 mıl>on lıraya satma karan verdığı Havsa Fabnkası"- run yalnızca arsası ıçın Mıllı Emlak Ge- nel Mudurluğu nun 2 5 milyar lıra de- ğer bıçtığ bıldınlıyor 25 SEK fabn- kasını toplam 575 milyar lıraya satma karan veren KOİ"nın pazarlığı sonucu. Tekfen Holdıng e baglı Mıs Sut un bu- juk olçude tekel yaratması beklenıyor Fabnkalann uretıme devam etmelen koşulu öngormeyen anlaşmalar uyan- nca. yenı sahıpler fabnkalan çalıştırma yenne. arsa rantı yaratabılecckler KOİ"nın. SEK fabnkalanna ılışkın satış anlaşmalan, Başbakan lartsu Çil- ler ile Başbakan Yardımcısı Murat Ka- rayalçın ın ımzasını beklıy/or Koalısyo- nun SHP kanadı KOİ"nın pazarlı- klannı ıncelemeye aldı SEK e bağlı fabnkalann ozelleştınl- mesı karan uzenne, 1992 sonunda ıhale açıldı. ancak tesıslere alıcı çıkmadı Alıcı olan bazı şırketler ve uretıcı orgüt- len de ıstenen fiyatlan veremedıler Bu- nun uzenne KOI. bazı şırketlerle SEK fabnkalannı satmak ıçın ozel pazarlı- klara gınştı Saydamhktan uzak olduğu konusunda eleştınlere neden olan bu pazarlıklar sonucu SEK ın 25 fabn- U 4rkası Sa. 14, Sü. 3'te Tnlyonluksomşturma• F-16'lar ıçın Başbakanlık Teftış Kuaılu'nun incelemesı sonucunda Tansu Çıller soruşturma ıznı verdı. Soruşturma tamamlandıktan sonra dosya Danıştay'a gondenlecek. • Başbakanlık Teftış Kurulu, ıncelemesınde. General Dynamıcs ve Westinghou.se fırmalannın ofF-set anlaşması uyannca 1 milyar dolarlık mal almayı taahhüt ettıklennı, fakat bu taahhutün iptalı sonrasında Türkıye'nın 800 mıl>on dolar zarara uğratıldığını ortaya kovdu KEMALYLRTERİ ANKAR4 -Başbakan Tansu ÇiUer Başbakanlık Teftış Kuralu nun yuruttu- ğu 1 milyar dolarlık F-16 incelemesı ıçın "soruşturma" ıznı verdı Soruşturma ıznı ile Hazıne ve Diş Tıcaret eskı Musteşan Namık Kemal Kılıç ve yardımcısı İbrahim Çakır"a yargı yolu gorundu Incelemeler ABDh "General Dynamics"ve"\\ esting- house" finmalannın, F-16 uçaklannın yapımı sırasında, "off-set" anlaşması uyannca Turkıye'den 1 milyar dolarlık mal almayı taahhut ettıklennı ancak bu taahhutün peşın 25 mılvon dolar oden- mesının ardından ıptal edıldığını ve Tur- kıye'nın 800 mılyon dolar dolaymda za- rara uğratıldığını ortaya koydu Başbakanlık Tettış Kurulu. ıncelemeyı kendı mufetüşlennın yanısıra Hazıne Kontrolorlen G. Eseme. D. Çakmak vc T. Serdengeçti nın kdtılımıyla surdurdu Geçtığımız gunlerde ıncelemesını ta- mamlayan Başbakanlık Teftış Kurulu. savlann cıddı olduğu kanısına vararak. Başbakan Çıller den soruşturma ıznı aldı Çıller e sunulan ınceleme raporunda, F-16 uçaklannın yapımı sırasında ABD'- lı firmalar General Dvnamıcs \e Wes- tınghouse ile gerçekleştınlen off-set an- laşması gereğı bu firmalann Turkıye'den 1 milyar 270 mılyon dolarlık mal almala- nnın kararlaştınldığı ancak daha sonra yapılan bir protokol ile firmalann bu ta- ahhudunden vazgeçıldığı belırtıldı Ra- porda, protokolun donemın Devlet Ba- kanı Yusuf Bozkurt Ozal'ın bılgısı dahı- lınde gerçekleştınldığı ve ışlemlerde Hazı- ne eskı Musteşan Namık Kemal Kılıç ve yardımcısı IbrahımÇakır ın kusurludav- randığı kanısına vanldığı ıfade cdıldı M4rkasıSa. 14,Su. l'de PKKTA KARŞI KULLANILACAK 8 COBRA GELIYOR MH.Sayfada K0Y-K00P Ureüdden protesto • Başbakan Tansu Çıiler ve Başbakan Yardımcısı Murat Karayalçın'a telgraf ve dılekçe yağdıran sut uretıalen SEK'ınsatışınaızın venlmemesını ıstedıler • 14. Sayfada BAYKAL SEK'İ özelleştirmeyin • CHP Lıden Denız Baykal, Murat Karayalçın'dan SEK'ı ozelleştırme kararnameMnı ımzalamamasını ıstedı Baykal. bukonuda Karayalçın'ı destekledıklennı debelırttı • 14. Sayfada BUROKRASIDE YENİ ATAMALAR • 5. Sayfada Mölln davası sonuçlandı Kımdakçıya önuirboyu hapis cezası 3 Türk'ün yakılarak oldurulmesinden suclu bulunan Mıchael Pe- ters ömurbovu hapse. Lars Chrıstıansen ıse 10 y ıla mahkum oldu • 1992 yılında kundakladıklan evde 3 Türk'ün yanarak ölmüne neden olan 2 Alman, en ağır cezaya çarptırıldılar. Alman Ceza İnfaz Yasası'na gore, 26 yaşındakı Peters 15 yıl. 20 yaşındakı Chnstıansen ıse 6.5 yıl hapıs yatacak. yıl, Chnstıansen ıse 6 buçuk yıl hapıs yattıktan sonra çıka- caklar Chnstıansen'ın cezası, yaşının kuçukluğu nedenıyle gençlık ceza hukuku uyannca tavanı oluşturan on yılîa sınır- lı kaldı Oysa mahkeme, Chnstıansen"ın olayı planla- dığı ve eve atılan molotofkok- teyllennı ımal ettığını sapta- mıştı Beş Turkun olduğu Solıngen olaymın sanıklan ıse UArkasıSa. 14,Sü. l'de DtLEKZ4PTÇlOĞLL SCHLESVV'İG - Mollnde uç Turk'u yakarak olduren ıkı Dazlak dün Alman Ceza Ka- nunu'nun elverdığı en yuksek hapıs cezalanna çaptınldılar 26 vaşındakı Michael Peters muebbet. 20 yaşındakı Lars Christiansen ıse on yıl hapse mahkûm edıldı Alman Ceza Intaz Y asası'na göre muebbet cezası alan Peters sadece 15 ABD, 1 mîlyar dolaııTürkbankalaruıaaktamuyor ABD, Türkiye'nin, Savunma Fonu'nda biriken paranın verilmesi ve Yumurtalık boru hattının temizlenmesi yönündeki isteklerine karşı çıktı. LALE S\RIİBR4HİMOĞLt ANK.\RA - ABD. Kerkuk-Yumurtalık boru hattının ıcınde kalan petrolun boşaltı- lması ve Savunma Fonu'ndan \aklaşık 1 milyar dolarlık mıktann Turkıye'ye aktan- lması yonundekı Ankara'nın ıstemlennı red- dettı ' ABD yonetımının. Başbakan Tansu ÇU- ler ;n buyuk umut bağladığı ve ıkına partı F-16 uretımınde kullanılması ongorulen Sa- vunma Fonu kaynağının Turkıye'de terore karşı kullanılabıleceğı endışesı nedenıyle Ankara'nın ıstemını reddettığı oğrenıldı Turkıye ve ABD arasında dun ılkı yapılan Ortak Ekonomık Komıte toplantısında. Kerkuk-> umurtalık boru hattında 3 yıldır bekletılen petrol ve Körfez Savaşfndan son- ra oluşturulan Savunma Fonu'ndan Turkı- ye'ye aktanlacak kaynak konulan ele alındı Toplantı ıçın Ankara va gelen ABD heye- tının başkanı ve Kanada-Avrupa ışlennden sorumlu Dışışlen Bakan Yardımcısı Stephen Oxman. PKK terorune kar^ı Turkıve d teklemeye devam edeceklennı bir kez daha Turk tarafına ılettı Dıplomatık kdynaklar, ABD Dışışlen Bakanı Warren Christopher- ın bu hafta ıcınde Şam'a yaptığı zıvaret sı- rasında. Sunye'nın PKK terorune destek vermemesı konusunu açıkça dıle getırdığını soyledıler Amenkan heyetının başkanı O\- man toplantının açılışında yaptığı konuşma- da Turkıve nın sorunlarla dolu bir bolgede. serbest pazar ekonomısı ve laık rej.mıyle or- nek oluşturduğunu ve anahtar ulke konu- munda bulunduğunu anımsattı Cumhunyet'e bılgı veren ust duzey dıplo- matık kaynaklar. ÂBD'nın. boru fıattı ve Savunma Fonu ile ılgılı Turkıye'nın onenle- mArkasıSa.l4,Su.7'de • KEİ'DE TÜRK-YUNAN REKABETİ B/5. Sayfada •NATO SAVUNMA BAKANLARI TOPLANDI W14. Sayfada •BULGARİSTAN OTOYOL PROJESİNE OLLMLU BAKIYOR U1S. Sayfada Hamsi Karadenız'de handıyse karaya rurmıış. Temel \e arkadaşları serpmişler ağları. cekmişier ağlan, j y • ı J"J "1J" J J J ' serpmişleT ağları. cekmışler ağları vetepeleme doldurup hamsi kamyonlarını tutmuşlar IstanbuTun yolu- llCünSl Cl€ ÜOKUUtU Cl£-U£-U6TIIZ6 »>"• Ha uşak, de uşak. bas gaza uşak .. Derken kamyonlann egzos boruları kızıla kesmış. Sabah namazı okunurken kamyonlar bırbın ardına ınmişler Istanbul'a. Her gelen kamvonla hamsinin fiyatı aşağı dfiş- müş. Temeller'den sona kalanı dona kalmış, mazot parasını bile çıkaramamış. Atmış kafasının tası. "Sat- mayrum, demis. satmayrum da tokeyrum tenuze ha bu hamsileri." Dokmuş de. O yüzden Kumkapı'da martı bayramı kımıimuş. İstanbullu bakmtş, martdar yutmuş... (Fotoğraf LĞLR GUNYÜZ) d i e Yumuldumartûaronuyemeye Mükellefler nasıl denetlenecek? • Vergı tasansı yasalaştiğında, 3 mıly onu aşkın Gelır Vergısı mukellefinı, sadece yetkılı kılınan bıncıvanndakı merkezı denetım elemanı ıncelemek zorunda kalacak • Bakanlığın son yıllardayalnız boşalan kadrolar ıçın merkezı denetım elemanı aldığı. dığerboş kadroların ıse doldurulmadığı belırtılıyor Sayılan bıne yaklaşan merkezı denetım elemanlan arasında da y urtdışında stajda ya da ıdan gorevde bulunanlann denetımlerekatıldmadığı ve denetım kadrosunun 500 kışıyı aşmadığıonesuruluyor • //.Sayfada BORSA Oncekı 17 382,07 Dın 17 935 67 DOLAR \ / Oncek 14 42( Dun 14.41! ı MARK \ / Oncekı 8.480 Dün 8460 ALTIN Ûoncekı 175 200 Dün 177 700 e y , derame ^an Işim l i değil. İSryi br |ilK,SAN Borçbütçesine heyecaıısızoturum • TBMM Genel Kurulu I994butçetasansınıgoruşmeye heyecansızbaşladı Malıye Bakanı IsmetAttıla I92 tnlyonluk açığakarşın I994butçesıgerçekçı DYP Mılletvekılı Saıt Kemal Mımaroğlu Bu butçe ANAP ıktıdannın ıpoteğı altında • ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz Başbakanlık y alan soyluyor SHPGrupBaşkanvekılı Ercan Karakaş Borçve maaş ödeme butçesı RP Genel Başkanı Necmettın Erbakan Bu butçe ıflasname CHP Genel Başkanı Denız Baykal Ekonomıkırmızıalarmdd U4. Sayfada • BLTÇE NOTLARIU5. Sayfada Hüküıııet, laiklik konusımda ıızlaştı • Başbakan Tansu Çıller ve Başbakan \ ardımcısı Murat Karayalçın, yaptıklan ıkılıgoruşmede laıklık konusunda ılkeanldşmasına vardılar Ikı Iıderın bırbırlerınden uzlaşma konusunda guvence ıstedığı oğrenıldı • SHPGenel Sekreten Halıl Çulhaoğlıı "Pdrldmentonun laıklık karşıtıgınşımleretavızvermesı başkdÇdğnşımldra neden olur" derken Dev let Bakanı Bekır Samı Ddçe ıse "Uzlaşma mutlaka sağlanacaktır Anlaşıldmamasi ıçın hıçbır gerekçe yok" dıye konuştu • 15. Sayfada • ORDUDAN LAIKLİĞETAM DESTEK « 5 . Sayfada BUGUN HERGUN Cumhurtyrt 2 Oğretmen adavı davaktan nefra edıyc KİTAPEKİ CUMHURİYET 2