Katalog

SAYFA CUMHURİYET 25 KASIM1993PERŞEMBE 8 DIŞ HABERLER AT-Rum topbuıtısı • LEFKOŞA (AA)- Avrupa Topluluğu (Avrupa Birliğı)-Rum Karma Parlamento Komisyonu bugün Lefkoşa'da da çahşmalanna başlıyor. İki gûn sürecek toplantıda, Kıbns Rum kesiminin tam üyelik başvurusu ıle Kıbns görüşmelenne gözlemci atanması konusu ele ahnacak. Toplantıya, Belçikanm Avrupa İşkri Bakanı Rober Urbain ile Yunanistan Dışişleri Bakan Yardıması Theodoros Pangalos da katılacak. •BRASILIA(AA)- Brezilya veÇin, "stratejik ortaklık" ilişkileri kurmaya hazırlanıyor. Resmi bir ziyaret amaayla Brezilya'da bulunan Çin Devlet Başkanı Jiang Zemin, Brezilya Devlet Başkanı Itamar Francoile görüştü. Görüşmeden sonra bir basın toplanüsı dûzenleyen Brezilya Dışişleri Bakanı Celso Amorim, iki üjkenin "stratejik ortaklık" ilişkileri kurma konusundaki isteklenni dile getirdiklerini bildirdi. • ' Iran yalanla* •TAHRAN (AA)-Üst düzeyde bir İran Dışişleri yetkıhsı, Afganistan'da bir Iran uçağına zorunlu inış yaptınlarak yüküne el konduğu haberini yalanladı. "Essark El Awsat" adlı Suudi Arabistan gazetesi, geçen ay sonlannda Afganistan'a silah nakleden birîran askeri uçağının özbek General Dostum'a bağlı gûçler tarafından Şerif havaalanına inmeye zorlanarak taşıdıgı silahlara el konduğunu duyurmuştu. İran f ıla6 kaçakçıya idam •TAHRAN (AA) - İran'da uyıışturucu kaçakçılığı yapmaktan suçlu bulunan alü kişintn asılarak ıdam edildiği bildirildi. Tahran"da yayımlanan Kayhan gazetesinin haberinde, idam edilen alû kişinin, Pakistan ve Afganıstan'la sınır cluşturan bölgede faaliyet gösteren büyük bir uyıışturucu şebekesine mensup olduklan belirtildi. Endonezya lideri İran'da •TAHRAN (AA)- Endonezya Devlet Başkanı Suharto, 5 günlük resmı bir ziyaret için bu akşam Tahran'a geldi. Eşi ile birlikte üst düzey bir resmi heyetin başında Iran'aük ziyareti için gelen Suharto. havaalanında Cumhurbaşkanı Alı Ekber Haşımi Rafsancanı tarafından karşılandı. Endonezya heyetinde Dışışlen Bakanı Ali Alatas da yer ahyor. 117yaşindaki Alaskalı öldü • ANCHORAGE(AA) - En yaşlı Alaskalı olarak bilinen KızılderililiderWalter Northway, 117 yaşında öldü. Alaska'nın doğu kesimindeki geniş vadide bir kabile lideri olan Northway, Kanada sının yakınında kendi adını taşıyan köyde hayata gözlerinı yumdu. Kalp yetersizlığinden ölen Northway. bölge tarihi ve dilleri konusundaki bilgjsi ile tanınıyordu. Londra'dateröre karşı öntem • LONDRA(AA)- Londra'nın İş Merkezi "City". bombah terörist saldınlanna karşı özel video kamerelanyladöşendi. Bu haftadan itibaren kullanımına başlanan ve iş merkezıne gıren ana caddeler başta olmak üzere yaklaşık 2 kilometrelik bir alana yerleştirilmiş 26 kamera, bölgeye gıren her araç ve sûrücüsünüfilmealacak. Hindistan'da tren kazası: 22 ölü •BHOPAL(AA)- Hindistan'ın Madhya Pradeş eyaletinde dün sabaha karşı meydana gelen tren kazasmda 22 kişinin öldüğü, 60 kişinin de ağır yaralandığj bildirildi. Bhopal'daki yetkiüler, 150 kişinin hafif yaralandığını kaydettiler. Yetkililer. treninüç vagonunun hasargördüğünü ve Madhya Pradeş ile Yeni Delhi arasındaki demiryolunun ulaşıma kapandığını bildirdıler. Boston Globe gazetesi, yüzlerce Rus askerinin gizlice kuzeydeki üslere yerleştirildiğini yazdı Rus askeriAzerbaycan'daMOSKOVA (AA) - Rusya'nın Karabağ Ermenilen'nin son aylar- da Azerilere karşı sağladığı başan- lar üzerine Azerbaycan hükümetini asken bırlik göndererek destekle- meye başladığı bildirildi. Rusya Dı- şişleri Bakanı Andrei Kozirev, eski Sovyetler Birlıği topraklannı "Rus- ya'nm çıkar alam*' ilan etti. ABD'de yayımlanan Boston Gto- be gazetesınde Gence mahreciyle yer alan habere göre son haftalarda Azerbaycan'ın kuzeyinde yüzlerce Rus asken gizlice yeni üslere yerleş- tirilirken Azen ordusunu eğitmek için de 200 Rus askeri uzmanın ül- kenin çeşitli bölgelerinde görevlen- dirildiği ortaya çıktı. Gazete diplomatik kaynaklara dayandırdığı haberinde. "Bölgede banşçı çözfim değil, nüfuzunu arttnr- ma arayışı içinde olan Rusya'nın, Ka- rabağ sorununun patlak \ermesinden bu yana Ermenistan'a gizlice destek verdiği, ancak son dönemde Mosko- va'va bağımlılığı azalan Ermeoi ta- rafinı baskı altma almaya çaltşrtğuu" kaydetti. Azerbaycan Sa\r unma BakanlığV- nın Boston Globe gazetesinin habe- rini yalanlamasına karşm Mos- kova'daki diplomatik kaynaklar Azerbaycan'a 200 dolayında Rus askeri uzmanın göndenldiğını doğ- ruladı. Tatmin etmedi Öte yandan Rusya Dışişleri Ba- kanı Andrei Kozırev, Ermenistan yönetiminin geçen cumartesi günü Rus dıplomat Vladimir Kazimirov - un konvoyuna ateş açılması olayıyla ilgili olarak yapuğı açıklamadan "tatmin olmadıklarııu" bildirdi. Kozirev İnterfaks ajansına yapü- ğı açıklamada, Ermenistan hükü- metinin önceki gece kendilenne olayla ilgili olarak daha önceki gö- rüşİerini yinele>en yeni bir mesaj ilettiğini söyledi. Kozirev, bu mesaj- da da Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin'in Karabağ konusundaki özel temsilcisi Kazimirov'un konvo- yuna ateş açılmasının nedeninin "Azerbaycan tarafının önceden üze- rinde- aıüaşdınış güzergahı Ermeni tarafına haber vermeden değiştirme- sf' olduğu ıddiasının tekrarlandığı- nı belirtti. Geçen cumartesi günü meydana gelen olayda, arabuluculuk girişimi için Bakü'dekı temaslannı tamam- ladıktan sonra karayoluyla Erme- nistan'a geçmek üzere yola çıkan Kazimirov'u taşıyan konvoya Er- meni mevzilerinden ateş açılmıştı. .Bu arada Türkıye de dün aynı olayla ilgili olarak Ermenistan'ı kı- nadı. Dışişleri Bakanlığı Sözcü Ve- kılı Ferhat Ataman dünkü haftalık basın toplantısında "Saldınyı kını- yonız. Bu, Ermenistan'ın hukuka aykın davranışlannın son kanıtıdır" dedı. Rusya'nın çıkar alanı Rusya Dışişleri Bakanı Andrei Kozirev, dağılan Sovyetler Birliği topraklannın "Rusya'nın stratejik çıkar alanını" oluşturduğunu ve bu bölgelerin güvenliğinin "Birieşmiş Milktler (BM) ve Amıpa Güvenlik ve İşbiriiği Konferansı (AGİK) gibi uluslararası kuruluşlara bırakılması- nın hata olduğunu" sö\ ledi. Kozirev. Mezavisımaya (bağım- sız) Gazeta'da yer alan demecinde Somali deneyinin BM'nin uluslara- rası banş koruma operasyonlannda yetersiz olduğunu açıkça ortaya koyduğunu belirterek özellikle eski Sovyet topraklanndâkı sıcak çatış- malarda ıse Rusya dışında başka hıçbir gücün banş koruma operas- yonlanna katılmasına izın verilme- mesi gerektığini iddia ettı. Kozirev, ülkesının Karabağ, Abhazya ve Ta- cikistan gıbi sıcak çatışma bölgele- nnde "Banş gücü rolünü füraüyle üstlenmeye hazır olduğunu" söyledi İTALYA Faşistier hükümeti sarstıDış Haberter Servisi - İtalya'da geçen haftasonu yapılan jerel seçimlerde Baş- bakan Cario Azeglio Ciampi'nin lideri olduğu Sosyalist Parti ile koalisyon or- tağı Hıristiyan Demokrat Parti'nin fa- şisüere karşı hezimele uğraması, ülkede hükümet bunalımına yol açtı. Ciampi, koalisyon ortaklannın hükümetten çe- kilme planlan yapmalan üzerine dün ha- rekete geçerek, parlemento liderleriyle bir dizı toplantı düzenlemekaran aldı. Koalisyon hükümetinin iki ortağı Hı- ristiyan Demokratlar ve Sosyalist Parti seçımlerden 3'üncü ve 4'üncü parti ola- rak çıkınca hükümetin meşruluğu tartışılır oldu. Neo-faşıstler ve eski ko- münıstler, yerel seçimlerin ilk turunda büyük bir başan elde ederek birinci ve ikincı parti durumuna yükselmişlerdı. 50 yıdan beri iktidardan düşmeyen ve kuru- lan her hükümetin belkemiği olan Hıris- tiyan Demokratlar önümüzdeki bahar- da yapılması planlanan genel seçimlerde pek parlak olmayan bir sonucu şimdiden beklemeye başladılar. KIBRIS Gûney Afrikalı göstericiler, olaylar sırasında ırkçılar tarafından öldüriilen Komünist Parti lideri Chris Hani suikastini protesto ediyorlar. G. Afrika'da biryılınbilançosu: 3080ölü Dış Haberler Servisi - Güney Afrika'da 350 yıldır süren ırk a>nmına son veren anayasa metninin gecen perşembe günü imzalanmasıy- la birlikte hızlı demokratik dönüşümlere sahne olan bu ülkede bu yıl gercekleşen şıddet olayla- nnda yaklaşık 3080 kişinin öldüğu bildirildi. Adalet ve Düzen Bakanı Hernus Kriel parla- mentoya önceki gün sunduğu raporunda, şjd- det olaylannın ağırlıklı olarak nisan, mayıs ve ağustos aylannda görüldüğünü belirtti. Olaylann yüzde 55'i iki büyük sıyah yerle- şim merkezi olan Katlehong ile Tokoza'da ger- çekleştiğını vurgulayan Kriel. bu yıl içinde 217 polisin öldürüldüğünü söyledi. Öte yandan, 350 yıldır ırk aynmı rejimine son veren bır anayasa taslağınm imzalanması üzerine ABD bu ülkeye uyguiadığı ekonomik yaptınmlan kaldırma karan aldı. ABD Başka- nı Bill Clinton, Nkosı Sikilele Afrika (Tann Af- rika'yı Korusun) sözlen ıle uyguiadığı yaptın- mlan kaldıran yasayı dün imzaladı. ABD Gali'yle aynıyoldaDış Haberler Servisi - BM Genel Sek- reteri Butros Galiden sonra ABD'nin de KKTC'de 12 arabkta yapılacak genel se- çimlerden sonra Kıbns'taki taraflar ara- sındaki görüşmeleri yeniden başlatmak üzere harekete geçeceği bildirildi. AA'nın habenne göre Washington'- daki kaynaklar, ABD'nin yeni Kıbns özel koordinatörü Robert Lamb'ın, ta- raflan BM gözetimınde New York'ta yapılması öngörülen görüşmelerde bir araya getırmek amaayla KKTC seçim- lerinden sonra Ankara, Atina ve Lef- koşa'yı ziyaret etmeyi planladığı belirti- yorlar. BM Genel Sekreteri Gali, önceki gün BM Güvenlik Konseyi'ne sunduğu ra- porda Adadaki taraflar arasında güven oluşturmaya yönelik temaslann KKTC secimlerinden sonra yeniden başlaülma- sını planladığını ve bunun için Kıbns ve Türkiye'de yoğun temaslara yeniden başlayacağını açıklanuşu. KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denk- taş, Gali'nın son raporuyla ilgili açıkla- masında. "Gali Fikirler Dizisi ve güven arttıncı önlemlerie ilgili yoğun bir çabşma başlatüması yönünde baskı bulunduğunu" söylemiştı. Bu arada ABD Kongresi'ndeki Rum yanlısı milletvekilleri, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komitesi'ne Kıbns'a ilişkin bir tasan sundu. Tasanda, Türk hükümeti- nin güven arttıncı önlemler paketini des- teklediğini açıklaması istendi. KKTC nintepkisi KKTC Dışişleri ve Savunma Bakanı Kenan Atakol. Gali'nın son Kıbns rapo- rundaki tutumunu eleştırdi. Atakol dün vaptığı yazılı açıklamada, Rum parti liderlerinin tumünün güven arttıncı önlemleri "kabul edilemez ve teh- likeli" olarak nıtelemeleri ve Rum yöne- timinin de koşullar ileri sürmesine işaret ederek "Genel Sekreter'in Rum tarafınm bu pakeri kabul etmiş gibi göstermeye ça- uşnıası anlaşılması güç bir şeydir" dedi. Öte yandan. Rum yönetiminin Gali Fikirler Dizisi'nde değişiklik talebinde bulunmasının ardından sosyalist EDEK partisi de Gali'nin güven arttıncı önlem- ler paketinın reddedilmesini ve bu konu- da yeni bir tavır belırlenmesini istedi. ABD ile Güney Kore, K. Kore'nin nükleerprogramının durdurulması konusunda anlaştı KuzeyKore'yckarşıgizlî giıişiıııDış Haberler Servisi - ABD ile Güney Kore, Kuzey Kore'nin nükleer progra- mının durdurulması için gizli bir girişim yapma konusunda anlaştı. ABD Başkanı Bill Clinton ile Güney Kore Devlet Başkanı Kim Young-Sam'- ın önceki akşam Beyaz Saray'da yaptık- lan görüşmede gizli bir anlaşmaya vanl- dığı, ancak bu anlaşmanın kamuoyuna açıklanamayacak kadar hassas olduğu bildiriliyor. Güney Kore resmi radyosu- nun haberine göre Güney Kore halkı- nın yeni girişimi 'büyük fedakarluV ola- rak değerlendirebileceğınden kaygı du- yan Güney Kore Devlet Başkanı Kim Young-Sam, ABD Başkanı Clinton'- dan bu konudaki açıklamanın ertelen- mesini rica etti. Clinton ile Kim Yong-Sam'ın görüş- mesinden sonra Beyaz Saray'da yapılan ortak basın toplantısında, ABD Başka- nı, Kuzey Kore'yi nükleer silah gelıştir- me düşüncesinden vazgecmesi konu- sunda uyardı. Kuzey Kore yönetiminin nükleer programından vazgeçmeme- mesi ve nükleer tesislerinin uluslararası kuruluşlar tarafından ıncelenmesine ızin vermemesi durumunda giderek da- ha yoğun bir bıçımde uluslararası baskı- lara maruz kalacağını söyledi. Basın toplantısında "Kuzey Kore ile görüş farklılığı içinde bulunduğumuz ko- nuları ve nükleer sorunu bir kerede ve tü- müyle çözmek için ayrıntılı bir biçimde görüsmeye hazırız" şeklınde konuşan Clinton. "Ancak bunu Kuzev ve Güney Kore arasında di\ aloğun bulunmadığı bir ortamda >e uluslararası nükleer güvenlik konusunda kaygılar artarken yapama- yız" dedi. Güney Koreli yetkılilerin verdikleri bilgiye göre Washıngton ıle Seul hükü- metleri, Kuzey Kore'nin nükleer tesis- lerde ınceleme izni verme ve iki Kore arasında diyaloğu artürma konulannda olumlu bir tutum izlemesi durumunda, ABD'nin Kuzey Kore ile üst düzeyli bir diyaloğa girmesi konusunda anlaştılar. Kuzey ve Güney Kore arasında gelecek hafta görüşmeler yapılacak. VVashıngton'da yapılan ABD-Güney Kore görüşmelerinde, Güney Kore'nin savunma kapasitesini arttırma amaay- la bu ülkenin ABD'den 317 adet hava- dan havaya füze satın alması karara- bağlandı. ABD Savunma Bakanlığı ta- rafmdan yapılan açıklamaya göre ıçle- rinde gelişkin AMRAAM füzelerinin de bulunduğu silahlar için Seul 169 mıl- yon dolar ödeyecek. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER Güvenlik Konseyi genişletiliyor [hş Haberler Servisi - Birleşmiş Millet- ler Genel Kurulu, Güvenlik Konseyi'nin genışletilmesi ve yenilenmesini tartışıyor. İçlerinde Türkiye'nin de bulunduğu bazı ülkelerin. 'Güvenlik Konseyi üye sa- yısının, Genel Kunıl'daki üye saytsını yansıtacak şekilde arttırüması' yolunda- ki önerisi önceki akşam BM Genel Ku- rulu'nda görüşülmeye başladı. Genel Kurul'daki görüşmelerde, Güvenlik Konseyi'nin daimi üye sayısının arttınl- masının yanı sıra, 'yan daimi üyelik' sta- tüsünün oluşturulması karara bağlana- cak. Türkiye, Güvenlik Konseyi'nin üyelik sayısının 30'a çıkanlmasını ve yan daimi üyelik statüsünün oluşturulmasmı önermişti. Türkiye aday Genel Kurul'un açılışında bır konuş- ma yapan Dışişleri Bakanı Hikmet Çe- tin, ülkelenn ekonomik gücü, coğrafi ko- numu, si>asi etkinliği. askeri gücü ve nü- fusu gibi ölçütler dıkkate alınarak. çeşitli grup-ülkelerin- dönüşümlü olarak Gü- venlik Konseyi'ne girmesini önermiş ve 'yan daimi üyelik' adı verilecek bu sta- tüye Türkiye'nin aday olduğunu acıkla- mıştı. Türkiye'nin BM Daimi Temsilci Yardıması Tahsin Burcuoğhı ise Genel Kunıl'da yaptığı konuşmada Güvenlik Konseyi'nin daha demokratik yöntem- lerle işlemesi ve daha şeffaf hale gelmesı çağnsında bulundu. Almanya ve Japonya da, ekonomik güçleri ve dünya siyaset sahnesindeki ağırlıklan doğrultusunda Güvenlik Konseyi'nde daimi üyelik sahibi olmak istediklerini bildirmişlerdi. BM Güvenlik Konseyi, beşi daimi ol- mak üzere on üyeden oluşuyor. ABD, Rusya, tngiltere, Fransa ve Çin'in veto hakİcına sahip daimi üye olduğu konse- yin diğer on üyeliği, Birleşmiş Milletler üyesi ülkeler arasında iki yılda bir dönü- şümlü olarak gerçekleştiriliyor. Somcdilüer ılıemaç hemevsiz Dış Haberler Servisi- Yönetim boşluğunun yol açtığı kabileler arası savaşlara sahne olan Somali'de yüz binlerce insan evlenni terk etmek zorunda kaldı. Savaştan kaçan bir kısım insan yollarda yaşamını yitirmeyi göze alarak yabana ülkelere sığınmayı tercih ederken bir kısım Somahli de BM tarafından bu ülkede kurulan mülteci kamplanna yerleştırildi. Clkenin güneyinde kurulan bir mülteci kampında ailesı ile birlikte yaşayan bu küçük kız kampta kurulan Kuran kursunun veıildiğibinanın bahçesinde oturmuş, arkadaşlannı bekliyor. Öte yandan Almanya, Somali'deki askerlerinin sayısını azaltmayı kararlaştırdı. Hükümet Sözcüsü. Somali'de halen 1.700 Alman askerinin bulunduğunu ve hükümetin 400 askerinçekilmesini kararlaştırdığıru bildirdi. Sözcük, f Alman askerlerinin tamamının Somali'den çekilmesi konusununsa. arahk ortalannda kabinede • ele alınacağmı. I kaydetti. DIŞ BASIN EÜRÖPEAN Almanya çekiliyor Alman Sosyal Demokratlan, Somalidençok.iç gereksınimleri öne çıkartıyorlar. Sosyal demokratlar, iç siyaset sorunlannın, örneğin işsizlik veekonominin, dış siyaset sorunlanndan, örneğın Somali'den daha önemh olduğunun farkında. SPD. Somali operasyonuna karşı durarak kentiisini iç siyaset tartışmalannın ortasında buldu. SPD'ye göre Almanya'nın bır BM banş gücü operasyonuna katılması içinhenüzerken. Banşın bozulmasını önlemek, vani banşı korumak ile banşı zorla sağlamak arasındaki ınce aynm gun geçtikçe siliniyor. Kohl hükümeti ıse Somaîi'ye banş gücü göndermeyi. halkı uluslararası banş gücü operasyonlanna alıştırmak için bir adım olarak görmüştü. Alman askerlerinin, banşgücü operasyon alanında en sakin yerlere yerleştirilmesini şart koşmuştu. Almanya eğer Güvenlik Konseyi'nde daimi üye olacaksa, banşgücü operasyonlanna asker göndermeliydi. Ancak bu varsayımlar, ABD'nin Somali'den çekilme karan ile altüst oldu. Amenka'nın çekilmesi, Almanlan, haberleşme, takviye, destek, lojistik açılardan yalnız bırakacak. Böylece Somali operasyonu yıkılmış bır rüyaya dönüşmüştür. SPD lideri olup biteni kendi çıkan için kullanmayacak bir kişi değil. Sonuçta Almanya, bir daha herhangi bir banş gücüne katılma tartışmasına uzun süre gjremeyecek. (24Kasm) Italya'dafaşlst depremi Neo faşistlerle eski komünistler (PDS) ve Kuzey Birliğı'nin neden olduğu geçen pazar günkü seçim depreminden sonra, İtalya kendine gelmekte güçlük çekiyor. Hatta söz konusu depremin sarsıntılan. Carlo Azeglio Ciampi hükümetini "süpürecek" nitelikte bir görüntüdeveriyordu. Ulusal düzeyde, Ciampi hükümetini destekleyen koalisyonu oluşturan güçlerin bugün seçmenlerin ancak yüzde 20'sini temsil ettiği söyleniyor. öte yandan. kimi gözlemciler, 1945 yılından ben ilk kez Hıristiyan Demokratlann batmakta olan devlet gemisinden kaçmayı tasarladıklanru bile iddia etti. Ciampi hükümetinin yıl sonundan önce düşmesi halinde, çoğunluk sistemine dayanan yeni seçim yasasmm önümüzdeki seçimlerde uygulanması olanaksız duruma gelecek. Belirenyeni duruma göre hükümet birkaç hafta daha iktidarda kalabılir görüşüyaygın. Beklentiler, Ciampi hükümeıinin bütçe yasasını lamamladıktan sonra düşmesi yönünde. Başbakan Ciampi, eski komünistlerin desteğini kazanmış bulunuyor. Hıristiyan Demokrat Mino Martinazzoli ise partisine bağlı bakanlann zamanından önce iktidardaki görevlerinden aynlmayacağı güvencesini vermiş bulunuyor. Fakat tüm bunlar bir yana, 5 aralıktaki ikinci turun "büyük manerralan n na şimdiden başlandı. (24 kasnn)