Katalog

1KASIM1993 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA EKONOMt 11 DÜNYADAN KISAKISA Air France'ta yumuşama • Ekonomi Servisi - Geçen günler boyunca, hükümetin kemer sıkma politikasına direnen ve greve giden kamu havayollan şirketi Air France'ta yumuşama gözleniyor. Fransızhavacıhk şirketinin atanmış Başkanı Christian Blanc, bu hafta içinde sendikayla görûşmelere başlayacağını ve çözûm konusunda umutlu olduğunu açıkladı. Kodak'a yeni başkan • Ekonomi Senisi - Yönetim kurulunun Başkan Kay VVhıtmore'un görevine son vermesinden bu yana iki aydır kendisine yeni bir yönetim kurulu başkanı ve genel müdür arayan Kodak sonunda amacına ulaştı. Dünyaca ünlü fotoğraf makinevefilmleri üreticisinin yönetim kurulu yeni Başkanı ve Genel Müdürü George M.C. Fisher. Fisher'in başkanı olduğu ve başansına imza atüğı Motorola'dan aynlıp Kodak'a geçmesi iş dünyasında "sürpriz" olarak yorumlandı. Ford gaz verdi • Ekonomi Senisi - Bunalım içindeki Amerikan otomotiv sanayiinde Ford atağa kalkü. Açıklanan üçüncü üç aylık bilanço sonuçlanna göre Ford zarardan kara yönelmeye başladığj gibi. karlılıkta da son beş yıllık rekorunu kırdı. Geçen ay toplam mutfak masraflan yüzde 5.7 oranında arttı Ekiııızammı ıııııtfağı HitrettfEkonomi Servisi - Kış, mut- fağın kapısını zamlı çaldı. Bir ön- ceki ay KİT ürünlerine yapılan fı- yat ayarlamalannın ardından ekim ayında ekmek, yağ, un, so- ğan. meyve gjbi ternel girdilere gelen zincirlenıe zamlar, toplam mutfak harcamalannı 179 bin 500 lira artürdı. Ekim ayında tstanbul'da yaşayan dört kişilik bir ailenin toplam mutfak mas- raflan, yüzde 5.7 oranında arta- rak 3 milyon 320 bin 700 liraya cıktı. Mutfak masraflanndaki yıllık artış yüzde 57.8 olarak gerçekleş- ti. Geçen yıl ekim ayında toplam mutfak masraflan 2 milyon 105 bin 446 lira tutuyordu. Aradan geçen bir yıl içinde, dört kişilik bir ailenin dengeli beslenebilmek için mutfağına bir milyon 215 bin 254 lira daha fazla para harcaması gerekti. Mutfak masraflan yı- lbaşına göre 883 bin 973 lira arta- rak yüzde 36.3 oranında arttı. Geçen ayın zam rekortmeni yüzde 20'yle ekmek oldu. Ek- megin fîyatı 2 bin 500 liradan 3 bin liraya çıkarken dört kişilik bir ailenin ayda tüketuği 72 adet ek- mek ıçin harcadığı para da 36 bin istanbul'da 4 kışılık ailenin aylık mutfak masraflan (TL) « Zeyti Çay a Ekmek 3üt Yumurta Un mm ifflHI m m mm 68000 12506 57.000 wm 2500 ım 1200 140» 5800 İM m m mm 74000 13.800 57.000 713» 3000 ım 12» 14.9» 7300 9.300 m 15 kg L 6 I $ OSkg. 72ade< 151*6 »adet 15kg. 3kg m mm '02 000 nm 45.600 mm •scooo i&® 180.000 mm 20 m 17.400 1141.11 Bli Mff »4000 111000 §1.8» 46.600 tmm 216000 mm 108000 JtflÖD 21900 11.600 UM7H * Piriş Baklıyat Patates Sogan Sefea Mevve «afgareı Ayçıçekyağı Tereyagı m m 14» ' -1110 4800 4600 6.SB 10500 20.603 20000 Î5.SC 56600 nm Bk m *m 1-60C 4100 5.500 , 3350 12065 223» 22.300 35500 633OC 743ÛD m tfttr i5 kç m. 5kg 361$ 30 kg 2İ* ikg. * * 3 5 kg 1âdet m %m 49995 36.800 27.600 2S.50O 3'5COC «206 20.000 35.660 283CC 7486 Bfei 52200 2â30C 33.000 2653» 361550 #m 22.300 35606 31550 nm lira artarak 216 bin lira oldu. Ek- meğin yanı sıra un ve unlu ma- mullerin fiyatlan da artış göster- di. Un yüzde 7.3, makarna da vüzde 6.8 oranlannda zam gör- dü. Geçen ay kış sebzelerindeki ucuzlama nedeniyle ortalama sebze fıyatlanndaki artış yüzde 2.3 oranında kaldı. Pırasa yüzde 17, ıspanak yüzde 16 oranlannda ucuzlarken, domates yüzde 13 oranında pahalılanarak 7 bin 250 lira oldu. Fasulye de yüzde 13 zam görerek 14 bin liraya çıkü. Yaz meyvelerinin, özellikle de karpuz ve kavunun piyasadan çe- küerek yerlerine bıraktıklan kış meyveleri nedeniyle bir kilo mey- venin fıyatı yüzde 14.8 oranında artarak 12 bin 55 liraya yükseldi. Bakliyat fıyatlanndaki yüksel- me geçen ay da devam etti. Nakli- ye sorunlan, ürün azlığı ve ihra- cat gjbi nedenlerle bakliyat orta- lama yüzde 4.4 oranında zam- landı. Ekim ayında kuru soğan da ürün azlığı nedeniyle önemli öl- çüde pahalılandı. Soğan bir önce- ki aya göre yüzde 19.6 oranında zam görerek 5 bin 500 lira oldu. Geçen ay margarin yüzde 8.2, çi- çekyağı yüzde 11.5, tereyağ da yüzde 11.8 oranlannda pahalı- landı. DUNYA EKONOMSENE BAKIŞ ERGİN YILDIZOĞLU LONDRA A Avrupa biryol aynmındamı? T Ekonomik işler Komıs- yonu Başkanı Henning Christopherson'a göre "Avrupa Topluluğu eko- nomik gerilemenin en alt noktasını geçti." Diğer bir deyişle bir toparlanma dörtemine giri- yor. Geçen hafta Alman Merkez Ban- kası Bundesbank'ın, faizleri beklenme- dik bir şekilde %0.5 puan indirmesinin de bu ekonomik toparlanmaya olumlu bir katkıda bulunacağı umuluyor Bu ekonomik toparlanmanın önünde aş- ması gereken daha çok engel var. Yarı yolda düşüp kalması da olası. AT'de ekonomiktoparlanmanınişa- retleri gittikçe birıkiyor. En son rakamlar Ingilizekonomısinin, daha çok tüketime dayalı olarak ve dış tıcaret açığı sürekli artarak da olsa son 20 aydır büyümekte olduğunu gösteriyor. Fransa'da sanayı üretimi temmuz ve ağustosta, hazirana göre %1.7 artb. Almanya'da, batı kesi- minde, fabrıka siparişlerinın yaz boyun- ca artmış olduğu anlaşılıyor. Parasal göstergelerde de istikrar var. Alman ekonomısinin bu yıl %1.5 geriledikten sonra önümüzdeki yıl %1.5 büyümesi bekleniyor. AT ülkelerinde bu yıl ortala- ma olarak %1.25, gelecekyıl da %1-1.5 bir ekonomik büyüme öngörülüyor. İMseMryo Ne var ki bu ekonomik toparlanma bir yol aynmı ile karşı karşıya. Belli başlı Avrupa ekonomilerinde, bütçe açıkları, yüksek ışsizlik ve oldukça zayıf karlılık, yatınm ve sanayi üretimi artşı ekono- mik toparlanmanın cılız, yavaş ve ıstik- rarsız olacağını gösteriyor. Bu süreçte bütçe açıkları artmaya devam edecek, yatınmlar aksayacak ve ekonomiyi dü- şükfaizlervetüketiminkörüklenmesiile canlandırma çabaları enflasyonist eği- limler yaratacak. Bu senaryoda işsizli- ğin en erken 1996'dan itibaren gerıle- meye başlaması bekleniyor. Sonuçta sosyal gerginliklerin giderek birikmesi, hükümetlerı zayıflatması dolayısıyla po- litik istikrarsızlığı bozması kaçınılmaz gıbi gözüküyor. Yeni bir durgunluk baş- ladığında ise yeterince güçlü bir topar- lanma yaşamamış olan ekonomilerin çok daha derinlere çökmesi, işsizlikte büyük sıçramalar yaşanması büyük bir olasılık. Bu senaryoya alternatif olarak ıse emek pazarının yenıden yapılan- ması ve bu temelde ekonomik toparlan- manın güçlendırilmesi öne çıkıyor. En son Avrupa Topluluğu Maliye ve Ekono- mi Bakanları Toplantısında ortaya çıkan konsensüs AT hükümetlennin ne yapıp yapıp emek pazarını esnekleştır- meleri yolundaydı. Emek pazarının es- nekleştırilmesı, sendikaların zayıflatı- Iması, işe alma ve işten çıkarmanın ko- laylaşması, ücretlerin düşürülmesı, ça- lışma saatlerinın artması, emeklılik. sosyal harcamalar ve işsizlik sıgorta- Arkoa 15. Sayfada İKTİSAT BANKASI T.A.Ş. SAYIN PAY SAHİPLERİNE Yönetim Kurulumuzun 28.10.1993 tarih 1993/22 sayılıtop- lantısında Bankamız Genel Kurulu'nun aşağıdaki gündemi görüşüp karara bağlamak üzere 18 Kasım 1993 Perşembe günü saat 11.00de Buyükdere Cad. No: 165 Esentepe- Istanbul adresindeki Genel MüdürlükbinasındaOlağanüs- tü olarak toplanması kararlaştırılmıştır. Bankalar Kanunu ile Ana Sozleşmemiz hükümlerine gö- re pay sahiplerimiz bu toplantıya bizzat kaölabilecekleri gi- bi diğer bir pay sahibine veya dışandan seçeceği bir vekil aracıhğı ile de aşağıdaki örneğe uygun şekilde vekalet ver- mek suretiyle bu toplantıda kendilerini vekaleten de temsil ettırebilirler. Ancak sermayenin %1 ve daha fazlasına sa- hip pay sahiplerimiz ile Bankamız Yönetim Kurulu Başkanı ve üyeleri ile denetçiler ve birinci derecede imza yetkisine sahip mensuplanna vekalet verilmesi mümkün olmayıp bunlar dışında kalan pay sahiplerimize ise vekil olarak kul- landırılabilecek oy sayısı toplam oy sayısının %1'ini geçe- mez. Pay sahipjerimizin bu toplantıya katılmalarını diler. yasa gereği hamiline yazılı hisse senetferini nama yazılı hisse senetlerı ile değiştirmeyenierin toplantıya kafclamayacak- larını bilgilerine ricaederiz. Saygılanmızla. İKTtSAT BANKASI T AŞ. YÖNETİM KURULU GÜNDEM: 1. Başkanlıkdivanının seçilmesi 2. Genel Kurul toplantı tutanağının imzalanması konusunda Başkanlık Divanına yetki verilmesi. 3. Sermayenin 200.000000.000.- TL. arttırılarak 600.000.000.000.- TL.'den 800.000.000.000.-TL.'neçıkarölması veanasözleşmenin "Sermaye ve Pay Senetlerine" ilişkin6. maddesinin değiştirilmesi İKTİSAT BANKASI TÛRK ANONİM ŞİRKETİ ANA SÖZLEŞME DEĞİŞİKLİK TASARISI Vekaletname örneği: İKTİSAT BANKASI T.A.Ş. Olağanüstü Genel Kurul Oivan Başkanlığı'na ESENTEPE-İSTANBUL iktisat Bankası T.A.Ş.'nin 18 Kasım 1993 günü saat 11.00'- de yapılacak hissedarlar Olağanüstü Genel Kurul toplantı- sına beni/bizi temsilen tam yetki ile katılmaya, namıma/ namımıza oy vermeye, ilgili yasalar ile Bankamız esas söz- leşmesi hükümlerine göre sahip olduğum/olduğumuz tüm haklarımı/haklarımızı kullanmaya yetkili olmak üzere aşa- ğıdaki kişiyi vekil tayin ettim/ettik. Vekilin: Adı.Soyadı: Adresi: Varsa bankadaki görevi: Sahip bulunduğu banka sermayesinin tutarı Vekaleten kullanacağı oy sayısı: Vekalet verenin Adıvesoyadı: Adresi. imzası/lmzaları: ESKİMETİN Madde 6 - Sermaye ve hisse senetleri: Şırketin sermayesi 600.000.000.000 (altıyüzmilyar) Türk Lirası'dır. Sermaye paylarını gösteren senetlerin tamamı ada yazı- İKJır. Sermaye son olarak 300.000.000.000- TL.dan 600.000. 000.000- TL'na çıkarılmıştır. Eski sermayenin tamamı ödenmiştir. Bu defa arttırılan sermayenin 10.734.392.510.- TL. tutanndaki bölümü iştirak hisselerinin satş kazancın- dan, 92 964.000.000.- TL. tutanndakibölümü ihtiyari yedek akçelerden, 96.301.607.490 TL. bölümü ise Yeniden Değer- leme Fonu'ndan karşılanmıştır. Arttırılan sermayenin geri kalan 100.000.000.000.-TL. tu- tanndaki bölümü ise pây sahiplerince tamamen taahhüt edilmiş ve tamamı peşin olarak ödenmiştir. Sermayenin 1.000.000- TL. tutarındaki bölümü her biri 100.- TL. değerinde 10.000.- paya, geri kalan 599.999.000. 000.- TL. tutarındaki bölümü ise her biri 100.000.- TL. değe- rinde 5.999.990 paya bölünmüştür. Yönetim Kurulu pay senetlerini tek ya da birleşik küpür- ler halinde çıkarmaya yetkilidir. llk sermaye arttınmını temsilen çıkanlan pay senetlerin- den 1927 yttı Aralık ayı sonuna kadar iki yüz liralık hisse alan ve bedelinin tamamını yüklenen ve odeyenler kurucu- luk hak ve çıkarlarından yararlanırlar. Bu anasözleşmede belirtilen hükümlere göre kuruculuk hak ve çıkarlarından yararlanacaklara satın alacakları pay senetlerinden başka, kurucu hakkı olarak birer kurucu se- nedi daha verilir. Kurucu senetleri Türk Ticaret Yasası hükümlerine uygun olarak bu anasözleşmede belirtilen kâr paylanndan yarar- lanırtar. Işbu maddede belirtilmeyen konularda, 3182 sayılı Ban- kalar Kanunu'nun 5. maddesindeki hükümler aynen ve noksansız uygulanır. YENİ METİN Madde - 6 Sermaye ve Hisse Senetleri: Şirketin sermayesi 800.000.000.000- (sekizyüzmilyar) Türk Lirasıdır. Sermaye paylannı gösteren senetlerin tamamı adayazı- lıdır. Sermaye son olarak 600.000.000.000.- TL.dan 800.000. 000.000- TL.'na çıkarılmıştr. Eski sermayenin tamamı ödenmiştir. Bu defa arttınlan 200.000.000.000.- TL. serma- yenin tamamı pay sahiplerince taahhüt edilerek, 50.000. 000.000- TL. tutarındaki bölümü nakden ve peşin olarak ödenmiştir. Arttınlan sermayenin geri kalan 150.000.000. 000 TL. tutarınr'aki kısmı da Yönetim Kurulu'nca belirlene- cek zamanda yine nakden ve def'aten ödenecektir. .Sermayenin 1.000.000.- TL. tutanndaki bölümü her biri 100.- TL. değerinde 10.000.- paya, geri kalan 799.999.000. 000.- TL. tutanndaki bölümü ise her biri 100.000.- TL. değe- rinde 7.999.990 paya bölünmüştür. Yönetim Kurulu pay seneöerini tek ya da birleşik küpür- ler halinde çıkarmaya yetkilidir. ilk sermaye arttınmını temsilen çıkanlan pay senetlerin- den 1927 yılı Aralık ayı sonuna kadar ik i yüz liralık hisse alan ve bedelinin tamamını yüklenen ve odeyenler kurucu- luk hak ve çıkarlarından yararlanırtar. Bu anasözleşmede belirtilen hükümlere göre kuruculuk hak ve çıkarlanndan yararlanacaklara saön alacakları pay senetlerinden başka, kurucu hakkı olarak birer kurucu se- nedi daha verilir. Kurucu senetleri Türk Ticaret Yasası hükümlerine uygun olarak bu anasözleşmede belirtilen kâr paylanndan yarar- lanırlar. işbu maddede belirtilmeyen konularda, 3182 sayılı Ban- kalar Kanunu'nun 5. maddesindeki hükümler aynen ve noksansız uygulanır. İKTİSAT BAINKASI y MERKEZ BANKASI KURLARI ZSEKIM I M S cfcri lABODolan 1 Alman Markı 1AvustralyaDolan 1 AvusturyaŞilini 1 Belçika Frangı IDanimarkaKronu IFinMarkkası 1 Fransız Frangı 1 Hollanda Florini 11sveçKronu 11sviçre Frangı lOOltalyanüreti UaponYeni ISjArabjstanRiyali •MZ AUŞ 1296701 7729.96 9636.03 1097.27 356.29 1918.34 2241.14 2210.73 6872.86 1596.06 8752.63 797.87 119.35 , 3 4 5 7 4 1 unş 12993.00 7745.45 8653.34 1099.47 357.00 1922.18 2245.63 2215.16 6886.63 1599.26 8770.17 799.47 119.59 3464.34 EJBCTİF AUf 12954.04 7722.23 8506.49 1096.17 35272 1899.16 221873 2208.52 6865.99 158010 8743.88 789.89 117.56 3405.55 unş 13031.98 7768.69 8679.30 1102.77 358.07 1927.95 2252.37 2221.81 6907.29 1604.06 879648 801.87 119.95 347473 ANKARAPAZARI YAKUP KEPENEK Yazgıyı Yazmak Yazı sözcüğünün Anadolu insantnın düşünce yapısın- da ayn bir yeri vardır. Sanırım hiçbir dilde "alınyazısı" sözcükleriyle "beklentiler" arasında bağ kurulmaz. Ya da "yazgı" sözcüğü geleceği çağrıştırmaz. Oysa gerek bireylerin gerekse toplumların yazgılarına egemen ol- maları, yazgılannı belirlemeleri, çağımızın en açıközel- liklerindendir Bu ilişki, bugün yıldönümünü kutladığı- mız 1 Kasım 1928de gerçekleştirilen Yazı Devrimlçer- çevesinde düşünülemez mi? Yıllar önce New York Üniversitesi'nin doktora progra- mında matematiksel ekonomi okutan Prof. Dr. Taro Ya- mane, ders sırasında Türk öğrencilere, "Atatürk ko- nusunda bilgi edinmek istediğini" söyler. Sonra da bu isteminin nedenini şöyle açıklar: O yıllarda Çin'de Mao yönetimdedir ve başlatacağı kültür devrimi sürecinde binlerce şekilden oluşan Çin alfabesinin yerine Latin harflerini almak istemiş, ancak bu özlemini gerçekleşti- rememiştir. Yamane, Mao'nun en güçlü günlerindeki bu yenilgisini anlamakta güçlük çekiyor ve Atatürfc'ün Yazı Devrimi'ni hayranlık duyguları içinde merak ediyordu. Oysa Yazı Devrimi Atatürk'ün yaptığı onca "toplumsal alınyazısını" ya da "yazgıyı" değiştirme eyleminden yalnızca biriydi. • • • Son yıllarm terör olayları bu alınyazısını değiştirme işinde ne ölçüde yetersiz kalmdığının kanlı, ölümlü, kor- kulu ve sonucu kuşkulu kanıtlarıdır. Siyasal çapsızlık, yetersizlik ve kısırlık yıllardır biri- kimli bir biçimde sürüyor. Bunun sonucu olarak ne top- lumsal dönüşümler ve yeniden düzenlemeler gündeme geliyor ne de ülkenin geleceğine ilişkin yeni açılımlar, yorumlar ve tasarımlar tartışmaya açılabiliyor. Bilindiği gibi Atatürk'ün ısrarla ve önemle vurguladığı ve yapılmasını TBMM'den istediği işlerden biri, belki bi- rincisi toprak reformuydu. O dönemde ve sonrasında bu gerçekleştirilemedi. Güneydoğu'da yaşayan ve çoğu Kürt kökenli olan yurttaşlarımızın "a//nyaz*/an"değişti- rilemedi. Büyük toprak sahiplerinin "kulukölesi" olarak yaşamlarını sürdürüyorlar. Acımasız bir sömürü düzeni ve yarattığı bağımlılık ilişkisi günümüzde de varlığını ko- ruyor. Gerçekten ülke, 1945 sonrasında çok partili siyasal yaşama yoğun toprak reformu tartışmalarıyla girdi. So- nuç alınamadı. Sonralan, 196O'lı yıllarda yine sağcı hü- kümetler dönemlerinde ise toprak reformu değil, tanm reformu gereklidir yutturmacasıyla sorun geçiştirildi. Daha sonra 1971'de Urfa'da başlatılan toprak reformu uygulaması da yine sağcı hükümetlerin elinde önce ku- şa çevrildi. sonra da tümüyle uygulamadan kaldırıldı. Siyasal yapılanma özellikle Güneydoğu'da toprak ağalı- ğı eksenine oturtuldu, tüm siyasal partiler ve devlet o yöreye ağaların gözlüğünden baktılar. Varılan noktada gerek siyasal partilerin gerekse dev- letin ağaların çıkarlarmı temel alan politikalarınm çok başarısız olduğu, her gün yeniden kanıtlanıyor. Ağalık düzeni ve onun TBMM dahil devletin içindeki siyasal uzantıları tümüyle işlevsiz kalmışlardır. Çünkü ağalık düzeninin özenle ve bilinçle korunması, yöreyi istikrarlı tutmaya yetmemiştir. Ancak bu toprak ağalığına dayalı politikaların çöküşü- nü Türkiye çok ağır kayıplar ve yıkımlarla yaşıyor. öbür yönde, toprak ağalarının önemli bir bölümü terör örgütüyle işbirliği yapıyor ya da yapmak durumunda ka- lıyor. Bunu tamamlayan, terör örgütünün ırkçı ve tutucu niteliği ve toprak düzenini ya da ağalığını kollayan yak- laşımıdır. Özetle ağalığa dayalı politikayı giderek artan ölçüde PKK izliyor. Bu nokta önemlidir ve gerçekte olumlu çıkış yolunu da gösteriyor. Bu durumda yöre insanınm ekonomik özgürlüğünü sağlamak, işlediği toprağın mülkiyetini elde etmesini ve iş bulmasım kolaylaştırmak geç de olsa iztenebilecek çözüm yoludur. • • • Türkiye, 1980'li yıllarda varını yoğunu GAP'a yanrdı. Bu büyük projenin bedelini bu toplum ödedi ve ödüyor. Başka bir nokta daha var. Terörün başladığı 1985 sonra- sında Güneydoğu'da kentleşme oranı ülke ortalaması- Arkost 15. Sayfada Tasarruflarımza tktisat Faizi. 100 milyon TL üzerindeki vadeli mevduatınıza 6 Aylık /O 7 5 lYılhk /O C>5 İKTİSAT BAI\KASI G e l i n , d a n ı § ı n , k a z a n ı n . Merkez Şube Tel. 0212 274 70 20 Bahçekapı Şubesi Tel: 0212 512 01 60 Bmadağ Şubesi Tel 0212 230 0918 Ankara Şubesi Tel: 0312 417 99 80 Bayrampaşa Şubesi Tel: 0212 56514 30 Bakırköy Şubesi Tel: 0212 543 53 93 Adana Şubesi Tel: 0322 458 27 84 Gaziantep Şubesi Tel. 0342 232 47 18 Izmir Şubesi Tel: 0232 463 69 69 Bursa Şubesi Tel. 0224 255 70 80 Karaköy Şubesi Tel: 0212 251 72 38 Kadıköy Şubesi Tel: 0216 368 26 82 DenizN Şubesi Tel: 0258 26514 73