Katalog

SAYFA CUMHURİYET 22 OCAK 1993 CUMA 8 DIŞHABERLER Somairde gazeted yaralandı • MOGADtŞL(AA)- Somali'nin başkenti Mogadişu'da, Çinli bir gazeteci, kimliği bilinmeyen kişilerin ateşiyle yaralandı. Arnerikan ordu gözcüsü, kimliğınj açiklamadığı yeni Çin haber ajansı muhabirini götüren laksinin Somalili şoförünün ise saldında öldüğünü bildırdi. Sözcü, saldınyla ilgili aynntı vermedi. Sözcü aynca önceki akşam 6 kişılik bir Somalili grubunun da Mogadişu'da Amerikan askerlennin kurduğu bir barikatı zorla geçmek istedığıni. çıkan olayda gruptan bir kışinin hafıfyaralandığını, tutuklanan Somalililerin daha sonra serbest bırakıldığını kavdetti. Karabag'da IMOSKOVA(AA)- Dağlık Karabağ'ın kuzcy vc güneydoğu bölgelcnndc Azcn ve Ermenı kuvvetleri arasındaki çatışmalann sürdüğü bildınldi. Azerbaycan Savunma Bakanlığı açıklamasında, Azerilerin Karabağ'ın kuzeyindeki Akdere bölgesinde başlattıklan taarruz üzenne şıddetienen çatışmalann Tavşanlı ve Vengli köyleri yakınlannda yoğunlaştığıbelırtildi. Bu arada Azerbaycan'ın dini lideri Şeyh Allahsükün Paşazade ile Eımenistan'ın dını lideri l. Vazgen'in, Cenevre'de gerçekleştirilecek bir dini toplantıda bir araya gelerek Karabağ konusunu görüşecekleri bildınldi. İngiltere'de örnek patron • LONDRA(AA)- İngıltere'nın en popüler işadamlanndan Virgin Atlantic Havayollan sahibi Rıchard Branson, Ulusal Havayolu Şirketi British Aınvays'den kazandığı yanm milyon sterlin (6.7 milyar TL) tazmınatı çalışanlanna dağıttı. İki hafta önce yüksek mahkemede görülen davada lngılız Ulusal Havayollan şırkeü British Airvvays, suçlu bulunmuş ve Virgin Atlantic HaVayoIiân'na 1 lObin sterlin, bu şırketin sahibi Richard Branson'a da 500 bin sterlin ödemeye mahkûm edilmışti. Abnanya:Tûrk kızın katiüne müebbethapis • ULM (AA) - Almanya'da 14 yaşındakı bir Türk kızını öldürenbirAlman bahçevan, müebbet hapse mahkûm edildı. Ulm Eyalet Mahkemesi, 14yaşındaki Türk kızına tecavüz ettikten sonra boğazını keserek öldüren 40 yaşmdaki bahçevan hakkında. savanın ömürboyu hapis cezası istemini uygun buldu ve aynı doğrultuda karar verdi. Mahkeme heyeti. Türk kızını otomobilinealarak kırlık bir yere götüren bahçevanın, burada kıza tecavüz ettığini. bu arada kendini korumak içın çırpınan Türk kızını boğazmı keserek öldürdüğünün belirlendiğini bildirdi. Elysee Anlaşması 30 yaşında • BONN (AA) - Almanya ile Fransa arasında imzalanan "Dostluk AnlaşmasTnın 30. yıldönümü dün Bonn'da törenle kutlandı. Törene katılmak üzere Almanya'ya bir günlük resmi ziyarette bulunan Fransa Devlet Başkanı François Mitterrand. Curnhurbaşkanı Richard von Weizsacker tarafmdan askeri törenle karsılandı. Fransa"nın eskı Devlet Başkaru Charles de Gaulle ile Almanya Başbakanı Konrad Adenauer'in 22 Ocak 1963 tarihinde imzaladıklan dostluk anlaşması tarihe "Elysee Anlaşması" adıyla geçmişti. NATO-Avrtıpa kolordıısu • BRÜKSEL (AA) - Fransa ve Almanya tarafından oluşturulan 'Avrupa Kolordusu'ileNATO arasında işbırlıği yapılmasını öngören sözleşme dün Brüksel'de imzalandı. Fransa ve Almanya, geçen 2 aralık tarihinde yapılan N ATO konseyi toplantılan sırasında, ittıfak üyesi ülkelerin Dışişleri Bakanlanna Avrupa Kolordusu hakkında bilgi vermışler ve söz konusu oluşumun NATO'dan kopuk olmayacağı güvencesini yansıtmışlardı. Müttefikler BMkararııııaştı Irak'a müttefik harekâtları 14 Ocak Çarşamba 115 müttefik uçağı Güney Irak'ta uçaksavar bataryalarını bombaladı. Irak agöre19sivılöldü. 18 Ocak Pazar ABD savaş gemileri Zafaraniya'daki nükleer tesise füze saldırısı duzenledı. Bir füze Bağdat'ta bir hedefe isabet etti. 19OcakPazartesi 75 muttefık uçağı güney Irak'ta hava savunma bırimlerıne saldırdı. Irak'agöre21 ölü. Bir ABDF-15'i Kuzey Irak'ta Irak MIG-25'inidüşürdü. 20OcakSab SABOveingiliz savaş uçağı Kuzey Irak'tahava savunma birimlerine saldırdı. SALI GÜNKÜ SALDIRIDA GÖREV ALAN UCAKLAR F-4G Wild VVeasel Boyutton:Kanat12muzunluk22m, yükseklık 7m Hız: 2 Mach Oonaram: Havadan havaya füze, bomba, top F-16 Savasan Sahin Boyutian: Karıat 10tn urunluk 15m, yukseKlık7m Hız: 2 Mach Donamm: Top.havadan havaya ve havadan Karaya fuzeler bomba&r Boyutlan: Kanat8m. uzunluk 11m. yükseklık 7m Hız:Saatte2 500km Donamm: Havadan karaya fûze. bomba, 'adarsavar fuze roket ABD John F. Kennedy Uçak gemısı salı günu doğu Akdenız enareketettı Irak ı vurabtlecek uzaklıkta. 20 F-14 Tomcat. 20 F/A-18 Hofnet 4 EA-68 Prowler, 12 A-6E Infruder olmak uzere 56 savaş uçağı ve çok sayıda demzden fırlatılan fuze taşıyor Örgüte göre Irak'a ilişkin karar askeri harekat yetkisi vermiyor • Sözcü Joe Sills müttefıklerin Irak'ı bom- balamak için temel olarak kabul ettikleri Güvenlik Konseyi'nin 688 sayılı karannda böyle bir hüküm bulunmadığını söyledi. • Irak'ın kitlesel imha silahlannı yok et- mekle görevli BM silah uzmanlan heyeti dün Bağdat'a gjtti. Irak, ABD yönetimi ile "yapıcı ilişkiler kurmak istediğini" bildirdi. Dtş Haberler Servisi - Irak'ın ABD Başkanı Billı Clinton'a "iyı nıyet jesti" olarak, BM uçuşlanm garanti etmesi üzeri- ne BM silahlan denetleme uz- manlan dün Bahrevn'den Bağ- dat'a gittiler. Birleşmiş Millet- ler'in bir sözcüsü Güvenlik Konseyi kararlannda Irak'ın bombalanmasına ızin veren bir hüküm bulunmadığını. ancak Güvenlik Konseyi üyelerinin kararlan yorumlayarak ala- caklan önlemleri saptayabıle- ceklerini bildirdi. Irak, yeni ABD yönetimi ile "Yapıcı iliş- kiler kurmak istediğini" bildir- di. BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin sözcüsü Joe Sills önce- ki akşam New York'ta yaptığı açıklamada. müttefıklerin Irak'ı bombalamak için temel olarak kabul ettikleri Güvenlik Konseyi'nin 688 no.lu karann- da böyle bir hüküm bulunma- dığını söyledi. Sözcü ancak, Güvenlik Konseyi üyelerinin karan yorumlayarak başvura- caklan önlemleri saptayabile- ceklerini söyledi. ABD ve müttefikieri, Güven- lık Konseyi'nin 1991 tarih ve 688 no.lu karanna dayanarak Irak'ı bombaladıklannı öne sürmüşlerdi. AFP'nın haberine göre Gali'- nin sözcüsü, askeri önlemlerin ancak BM Anayasası'nın 7. bö- lümüne dayanarak abnabilece- ğini. oysa 688 no.lu karann, 7. bölüm çercevesinde alınma- dığıru bildirdi. Sözcü şöyle devam etti: "688 numaralı karar, kuvvet kullan- ma karan olmayıp ınsanı amaçlı bir karardır. Karar, Ku- zey'deki Kürtler'in durumuna ilişkindir." Sözcü Joe Sills "Bu karann nasıl yorumlanacağinı söyle- mek Genel Sekreter Butros Ga- li'ye düşmez. Güvenlik Konse- yi kendi aldığı karan kendisı yorumlar." BM heyeti Bağdat'ta Irak'ın BM uçuşlanna ga- ranti verdiğini .açıklamasının ardından 8 ocaktan bu yana ilk kez BM silah uzmanlar dün Bağdat'a gitti. Irak. 8 ocakta hava sahasını BM uçaklanna kapattığını açıklamıştı. BM Genel Sekreteri, Butros Gali, Irak'ın BM uçuşlanna gü- venlik garantisi vermesini ve müttefıklere ateşkes önermesini olutnlu karşıladığını bildirdi. Irak, Clinton'a göz kırpıyor Irak Parlamento Başkanı Sa- adi Mehdi Saleh, yeni ABD yö- netimi ile "Yapıcı ilişkiler kur- mak istediklerini" söyledi. Irak Haber Ajansı (INA), Saleh'in. bir İspanya heyetinin kendisini ziyareti sırasında yap- tığı konuşmada "Bölgedeki si- yasi kıize en iyi çözümün diplo- matik kanallar ile yürütülecek bir diyalogtur" dediğını bildir- di. Saleh "Yeni ABD yöneti- minden, Irak'ın sorunlannı an- laması konusunda ciddi çaba- lar bekliyonız. Ambargonun kaldınlmasını, ülkenin güvenlı- ğine ve egemenliğine tecavüz ediimemesini istiyoruz." Körfez savaşında, müttefık- lerin komutanlığinı yapan ABD'li Emekli General Nor- man Schwarzkopf, Irak'ın müttefikieri kışkırtmaya de- vam edeceğini söyledi. Emekli General, tatilini ge- çirdiği Flonda'da gazetecilere yaptığı acıklamada "Saddam Hüseyin, bir müddet daha so- run olmaya devam edecektir" dıyen Schwarzkopf "Irak, sınır komşulan olan diğer petrol zenginı ülkelerde de sorun ya- ratarak müttefikieri kışkırtma- ya devam edecektir" dedi. "Irak'a karşı yapılan hava harekatı yeterli olmuş mudur" şeklindeki bir soruya karşılık ise '"Yapılması gereken şey ya- pılmışür, yeterlidir" dedi. Norman Schvvarzkopf, Bağ- dat'ta El-Reşid oteline düşerek sivillenn de ölmesine sebep olan füze ile ilgili olarak ise "Ta- lihsiz, korkunç bir kazadır" dedi. Avrupa Parlamentosu Ankara'dan Kıbns'ta bulunan askerlerini çekmesini istedi Batı Türkiye'yi sıkıştırıyor• Avrupa Parlamentosu'nda dün oylanan karar lasansı Türk askerinin yerine Birleşmiş Milletler (TSM) Banş Gücü'nün yer- leştirilmesi, taraflar arasında işbirliğine gidilmesini istiyor. • Aynca Türk tarafinın mart ayında yapılması planlanan top- lumlararası görüşmelere BM kararlan çercevesinde hazırlaya- caklan önerilerle katılması çağnsı yapılıyor. STRASBOURG (AA) - Avrupa Par- karar gereği, toplumlar arasında güven lamentosu (AP) Türkiye'den Kıbns'- oluştunılmasına yönelık önlemleri ge- taki askerlennı geri çekmesi istendi. cıkmeden kabul etmesi ve bunlan der- hal vürüriiiğe koymak içın ilgili taraflar- la işbirliğine gıtmesi önerilivor Kabul edilen karar tasansında aynca Kıbns Türk tarafına. mart ayında ya- pılması planlanan toplumlararası gö- rüşmelere BM kararlan çerçevesinde hazırlayacaklan önenlerle katılmasj çağnsı yapılarak, Kıbns'ta mevcut du- APde Sosyalist Hınstıyan Demok- rat, Gokkuşaği ve Sol Birlık gruplan tarafından hazırlanan ve dün tartışıla- rak oylanan karar tasansında, sosyahst grubun verdiği değışiklık önergesi ile Adadan çekılmesi istenen Türk asken- nın yerine Birleşmiş Milletler (TSM) Banş Gücü'nün yerleştinlmesı istendi. Tasanda, Kıbns Türk tarafinın. BM Güvenlik Konseyı'nin aldığı 789 sayılı rumun kabul edilemez olduğu öne sürü- lüyor. Karar tasansında, Kıbns-AT Karma Parlamento Komisyonu'nun kurulma- sının memnunlukla karşılandığı belirti- lerek, Kıbns Rum yönetıminin AT'ye tam üyelik başvurusu ile ilgili komısyon görüşünün (AVİS) olumlu çıkmasınm ve konseyin bu göruşü müzakere ama- ayla derhal gündemıne almasımn Kıb- ns sorununun çözümüne yardımcı ola- cağı öne sürülüyor. Türkiye'ye baskı Kjbns ile ilgili karar tasansının oylan- masından önce söz alan Avrupalı parla- menterler. Türk ordusunun Adadan çekHmesiru ve sorunun BM kararlan çerçevesinde çözümlenmesıni istedıler. Demokratik sağ grup adına konuşan Bruno Gollnisch. BM'nın yaptığ baskı- nın yeterli olmadığını savunarak Avru- pa Topluluğu ve ABD'nın de Türkiye ve KKTC'ye sorunun çözümü konu- sunda baskı yapmasını önerdi. Yeşiller grubu üyelerinden Alexander Langer ise, Adada bulunan Türk birlık- lerinin çekılmesi için Kıbns Türk kesi- mine bir garanti verilmesi gerektiğini belirterek, bu garantinin AT tarafından venlebıleceğini savundu. Daha sonra konuşan Yunanlı parla- menter Alexandros, Türk ordusunun bir an önce Adadan çekilmesi gerektiği- ni ıddia ederken, Hınstiyan Demokrat Parti'den Ingiliz Parlamenter Lord Bet- hell. Ankara hükümedne. Denktaş'a baskı yapmadığı sürece, Türkiye-AT ilişkilerinin gelişemeyeceği mesajınm açık şekilde verilmesi gerektiğini savun- du. Fransız Devrimi insaniık tarihinde yeni bir çağ açm^tL Kralın kafası 200 yıl önce giyotinle Concorde Meydanı'nda kesilmişti Fransa 16. Loııis'yi andı • Fransız kamuoyunda 16. Lou- is idam edilmeli miydi edilmemeli miydi tartışması devam ediyor. MİŞELPERLMAN PARİS - Tam 2 yüzyıl önce. 21 Ocak 1793 günü, saat 10'u 12 gece kafası Con- corde meydanında ucurulan Kral 16. Lou- is, dün aynı yerde ve saatte, birkaç bin kral yanlısıyla meraklı bir halk kitlesi önünde anıldı. Fransa'da, o zamanın devrim yöneticile- nnin krah, konvansiyon mechsinde, düz- mece bir dava sonunda idama mahkûm et- melerinin doğru olup olmadığı, bugün hâlâ tartışılıyor. Ancak, son zamanlarda düzen- lenen bir dizi kamu yokJaması, günümüz Fransızlar'ının idama karşı çıktıklannı gösterdı. Aralanndan çoğu, sürgünün daha doğru bir ceza olacağı görüşünü ıfade ediyor. Yazar Jean Raspail tarafından kurulan ve bir süredir oldukca yoğun bir faaüyet gösteren anma töreni komitesinin çağnsını dıkkate alıp Concorde meydanına dün ge- lenler arasında, ABD büyükelçısinın bu- lunduğu ve aynca. bir de çelenk gönderdiği gözlendi. ABD'li diplomatm törende hazır bulu- Kral 16. Louis nuşu, Kral 16. Louis'nin, Amerikan devri- mini destekleyerek oraya ünlü General La Fayette'i göndermiş olmasıyla ızah edili- yor. Dün sabah Concorde meydanındaki tö- rende. tanınrruş tiyatro oyuncusu Jean- Pierre Darras, 16. Louis'nin, mahkemesi sırasında 25 Aralık 1792'de Temple hapis- hanesınde yazdığı ünlü vasiyetnamesini okudu. Kral 16. Louis'nin ölümü, krala reime sadık kalmış kışilerce sessiz bir şekilde her yıl anılırken, bu defaki çeşitli tartışmalann nedeni, devrimin 200. yılı 1989'da görkemli bir şekilde kutlanmışken, 16. Louis'nin 200. ölüm yıldönümünün de Fransa tarihi çerçevesinde anılması gereğine fazla ıtibar göstermeyenlerden kaynaklandı. Bununla birlikte, ilk aşamada, olaylara neden olabileceği gerekçesiyle Concorde meydanında yapılması Paris Emniyet Mü- dürü tarafından sakıncalı bulunmuş anma törenine sonradan yeşıl ışık yakıldı. Fakat, Paris başpiskoposu, Monsenyör Jean-Marie Lustiger, Notre-Dame kilise- sınde dini ayin düzenlenmesine karşı çıkü. Buna karşıhk. söz konusu ayinlenn tarihi Saint-Germain-rAuxerrois ile Saint-Denis kibselerinde mümkün olduğuna dikkat çekti. Concorde mcydanının başka biryerinde, kendisini 1789 devrimi yanlısı olarak tanı- mlayan çok küçük bir grubun "dana başı" yediği kaydedilirken, 16. Louis'yı anmayı yeğleyenler, akşama değin, kralın idam edildiği yere çiçekJer bıraktılar. KKTC Türk askeri Kıbrıs'tan çekilemez LEFKOŞA (AA) - KKTC Dışişleri ve Savunma Bakaru Kenan Atakol, Avrupa Parla- mentosu'nun dün kabul etliği "Türkiye'nin KKTCdeki as- kerlerini gen çekmesini iste- yen" karannı üzüntü ile karşı- ladıklannı açıkJadı. Kenan Atakol. Lefkoşa'da yaptığı açıklamada. "Bu kara- nn kabul edilmesi hiçbir şekilde söz konusu olamaz" dedi. Ata- kol, böyle bir karann. Kıbns meselesini bilmeyen kuruluşlar tarafından abnabileceğini, an- cak Avrupalı parlamenterlenn Kıbns'taki gerçekleri bilmedik- lerine inanmak istemediklerini söyledi. Atakol, Yunanlı milletvekil- lerinin etkisi ile alınan bu kara- nn, kabul edilemez, gerçek dışı ve uygulanması mümkün ol- mayan bir karar olduğunu bil- dirdi. Kararda, Türkiye'ye "Askerini adadan çekmesi" çağnsının yer aldığını hatırla- tan Atakol. bunun, "Adadan askerlennızi çekıniz, Kıbns'ı Bosna-Hersek'e dönüştürmek istıyoruz" anlamına geldiğinı söyledi. Atakol, Avrupa'nın ortasın- da, Bosna-Hersek'te akan kanı durdurmayan ve durdurmak da istemeyen Avrupa Parla- mentosu'nun. kendilen için böyle bir karar alamayacağını. buna hak ve yetkısı olmadığını ıfade etti. Gali'ye uyarı Öte yandan KKTC Dışişlen ve Savunma Bakanı Atakol, Kıbns Rum Yönetimi'nin si- lahlanma çabalan nedeniyle BM Genel Sekreteri'nı de uvar- dı Atakol, Rum yönetimi Sa- vunma Bakanı Andreas Alo- neftis'ın "silah alımlannda lek bir ülkeye bağımlı kalınmama- sı" yolunda Rum basınında çı- kan sözleri üzenne, genel sekre- tere bir mektup gönderdı. Kenan Atakol, mektubunda, Aloneftis'in bu sözleripın, Rumlann saldın amaçlı sılah- lanmayı sürdürmekte ısrarlı olduklannı yansıttığını vurgu- ladı. DIŞBASIN EÜRÜPEAN Avrupa suç ortağı Balkanlar'dab trajedı artık sadece bırdiplomasi sorunu değil. bir vicdan sonınudur Avrupalılar, olup bitene kayıtsız kalarak suça ortak oldular. Paris. Bonn ve Londra. bunalım konusunda her gün birbirleri ile temas halindeler. Ama Avrupa Topluluğu'nun ortak bir siyasetınden eser yok. Üye ülkelerin ıç siyaset dengeleri •çok daha önemh'. 12 üye, Bosna konusunda ayn tellerden çahyor. AT Dönem Başkanı Danimarka, Bosna'yı gündemin ilk' maddesi olarak aldı, ama ATnin büyük oyunculan, bakanlar konseyi toplanülannı, büyük kararlar almak için fırsat olarak görmüyorlar. En hatın sayıhr üye Almanya ise, hala birleşmenin yaratüğı sorunlarla başa çıkmaya çalışıyor. Aynca anayasası da henüz ülke dışı eylemler için uygun değil. Paris'de bakanlar, ayaküstü kararlar alıyorlar. Bu da yeterli değil. Geriye tngiltere kalıyor. Siyasetteen ufak bir değişiklik yapabilmesi için haftalar geçiyor. Her iş komisyonlara havale ediliyor. Bosna konusunda Fransa, büyüklük ve şatafat gösterileri yapmaya hevesli. İngıltere ise her türlü sorumluluktan kaçmak içın her fırsatı deniyor. Ancak nereden bakılırsa bakılsın, AT'nin Bosna siyaseti utanç vericidir. AT, Sırplan hoşgörmüştür. Şimdi de Cenevre Banş Konferansı, Sırp saldırganhklannı meşrulaştırma yolunda. Bütün bunlar, ÂT'nin ortak dış siyaset belirleme hayallerinin boş laf olduğunu da gösteriyor. İngiltere'nin 1930'lardakigibi davrandığını düşünen çok. Umurunda olmadığı uzak diyarlada ilgilenmeyeceği görüşünde Ingiltere. Ancak bu. Avrupa Kavramı'nın temelini oyan bir tutum. AT eğer bir ""klüp" ise, bazı önemsiz konularda bu klüp çok iyi işlemektedir. Hemen fikır uyumu sağlanmaktadır. Ancak bu klüp, önem verdiği konularda ilerleme sağlayabiliyor. Kendi önem vermediği konularda değil. AT. Bosna'da kadınlann tecavüze uğradıklanna ilişkin dehşet öyküleri ile karşılaştığında, işbirlikçilik ve suçortakîğı iddialan yeniden ortaya aülacak. Ama Avrupa'nın bundan, anlaşıhr veahlakıbirsonuç çıkarmasını beklemek boşuna olacaktır.(21 ocak) Bosna'da umut ışığı Yıldınm savaşı örnekleri bilinir. Ancak yıldınm banşı şimdiye dek görülmemiştir. Bundan dolayı, bir anlaşmaya doğru yönelen her küçük adımı olumlu yönde atılmış bir adım şeİclinde değerlendirmek gerekir. Gerçi Bosnalı Sırplar, Vance-Owen planına dudak ucuyla ve koşullu olarak 'evet' demişlerdir. Buna rağmen, omuz silkip gecmemek gerekir şu küçük adımın karşısında. Güç koşullar ıçinde cereyan eden Cenevre konferansı, diploması mesleğinin nankörlüğünün iyi birörneğidir. Fakat bu İconfcrans aynı zamanda, büyük boşluğa yuvarlanma tehlikesinden önceki son duraktır da. Boşluğa büyük dalış ise. olası Batı müdahalesi ile bunun şimdiden tam olarak saptanamayacak sonuçlandır. Bu arada, çeşitli Sırp iktidarlan, şeytanı dürtmeye devam etmeklezararlı çıkacaklannı aniamış görünüyorlar. Yeni bir taktik arayışlan da bundan kaynaklanıyor. Bu arada, kınma uğramış olan Müslümanlann radikal unsurlan aşın bir politika yürütmeye kalkışabilir. Ya da AÜa İzzetbegoviç'i Vance-Owen planının daha sonraki aşamalanrun doğruluğuna ikna etmek zor olabilir. Buzorluk, harita üzerindeki kantonlar konusunda ortaya çıkabilir. Bosna-Hersek'te banşa giden yol uzun, adımlar ise küçüktür. Fakat hiç olmazsa, son gelişme bu yolun var olabileceğini göstermiştir. (21 ocak)