Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
1 5AĞUSTOS1992CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
EKONOMI
Tabiplerden
SSK'ya öneriler
• İş-Ekonomi Senisi -
İ stanbulTabiplerOdası SSK
fcıastanelerinde ilaç
savurganlığının önlenmesi
i<;in haarladığıçözürn
önerilerini açıkladı. İsıanbul
TabipOdası Yönetim
Kurulu Üyesi Günerçözüm
önerileri konusunda şunlan
söyledi: "SSK'nın ilaç
savurganlığ konusunda
sldığı önlemleri
destekliyoruz. Ancak bu
önlemleryeterlideğildir. Bu
önlemlere ek olarak her yıl
uygulanan liste sisteminden
vazgeçilip. etken madde
belirtilerek açık eksiltmeyle
ihaleyapılmalı. Kurumda
kullanılan ilaçlarda ambalaj
ve prosedür kaldınhnalı.
Böylece kağıt israfı da
önlenmişolacaktır. İlaç
tüketimi yılda 3 trilyona
ulaşan SSK, bu
uygulamadan 300 milyar lira
kazanacacaktır.
500 bin kişiye iş
imkânı
• ANKARA (AA)-Turizm
Bakanı Abdülkadir Ateş,
ülke sathında turi2min her
yönüyle teşvik edileceğini
belirterek "Diğer Akdeniz
ülkelerinde somutlaşan
betonlaşmayı ve diğer
çarpıklıklan ülkemızde
tekrarlatmayacağız" dedi.
Bakan Abdülkadir Ateş,
Sosyal Demokrasi
Dergısi'yle yaptığı söyleşide
turizmin gelişmesiyle
doğayla dost bir yaklaşım
içinde olunmasına özellikle
dikkat edılıdığını kaydetti.
Pulcular da
şipketleşti
• ANKARA (AA) - Pul ve
eski para
koleksiyonculuğunu uğraş
alanı olarak seçen meraklılar
da şirketleşti. Pul veeski para
koleksiyonculuğu yapmak
amacıyta beş kişi bir araya
gelerek ortak şirket kurdu.
Istanburda kurulan ve
"İsfila İstanbulfilatelive
Kültür Merkezi Anonim
Şirketi' adı verilen şirkeün
sermayesi 250 milyon lira
olarak belirlendi. Rıfat
Yalçın Bicioğlu'nun 74
milyon liralık pay aldığı
şirkete Turhan Turgut,
Yaşar Temiz, Mehdi Ziya
Ağaoğullan ve Mustafa
Bülent Papuçoğlu 44'er
milyon lirayla ortak oldu.
Holdingler
şirket kuruyor
• ANKARA (AA)-Ban
büyük bankalann şube
birleştirerek ya da kapatarak
küçültmeyoluna
gitmelerinden sonra
holdingler de aynı yolu seçti.
Sabancı, Elginkan, Toprak
veSTFA Holding
bünyelerindeki baa şirketlen
birleştirerek tek çaü alünda
topladı. Edinilen bilgiyegöre
yıl içinde Sabana Holding ile
Elgınkan Holding dörder,
STFA Holding ile Toprak
Holding de ikişer şirketi
birleştirme karan aldı.
Buğdayda
rekor
• ANKARA (AA) - Toprak
Mahsullen Ofisi'nin (TMO)
destekleme alımlannın
fınansmanı için yaptığı
satışlan, buğday ihracatının
rekor düzeyde artmasını
sağladı. Buğday ihracatı yılın
ilk yansında geçen yıhn
tümünde yapılan ihracatın
üzerineçıktı. Devlet İstatisük
Enstitüsü verilerine göre
buğday ihracatı bu yıl
ocak-haziran döneminde,
geçen yılın aynı dönemine
göre yüzde 654.3 oranında
artarak 228.3 milyon dolar
oldu. İhracat geçen yılın ilk
yansındaki dûzeyin yaklaşık
198 milyon dolar üzerinde
gerçekleşti.
Alanya'ya
arıtma tesisi
• ALANYA(AA)-
Antalya'nın turistik ilçesi
Alanya'da kanalizasyon
şebekesinin yapımı sürerken
atık sulan antacak tesisin de
seçimi yapıldı. Belediye
Başkanı Cengjz Aydoğan
başkanlığmda toplanan
belediye meclisi, antma
tesisleriyle ilgili bütün
teklifleri tek tek mecliste
aynca antma sistemlerinin
çahşmalannın yerinde
incelenmesi için bir heyetin
yurtdışına gitmesine karar
verildi.
Kampingler
fark attı
• ANTALYA(AA)-
Antalya'da bulunan
kampingler, pansiyonlardan
daha pahalı olmalanna
karşın daha çok ilgi
çekiyorlar. Antalya
yöresinde otel ve tatil
köylerinin yüzde > üz doluiuk
oranına ulaşmalan.
kampinglerin de dolmalanna
neden oldu.
Sanayi ve Ticaret Bakanı Tahir Köse, tüccarlann yüreğini ağzma getirdi:
Vergi kaçıranın malına el konsunİş-Ekonomi Senisi - Maliye
ve Gümrük Bakanlığı, haarla-
nan vergi yasa taslağını tasanya
dönüştürerek Bakanlar Ku-
rulu'na sunmak için koalisyo-
nun vergi konusunda bir siyasi
karara varmasını beklerken,
hükümet içinde vergi kaçağmın
önlenmesi konusunda en cesur
öneri Sanayi ve Ticaret Bakanı
Tahir Köse'den geldi.
Bakan Tahir Köse, İstanbul
Ticaret Odası (ITO) Meclisi'n-
de yaptığı tüccarlann yüreğini
ağzma getiren konuşmasında.
belge düzenıne uymayarak ver-
gi kaçıranlann malına el konul-
masını önerdi.
Çeşitli sektörlerdeki dertleri-
ni anlatmak ve yardım islemek
için İTO Meclis Salonu'nu dol-
duran işadamlan ise bakanın
bu sözlerine tepki göstererek
"Bizimle uğraşacağmıza önce
hiç vergi ödemeyen işportacı-
lan vergilendirin" şeklinde laf
atülar.
İTO'nun bu ayki meclis top-
lantısına konuk olan Sanayi ve
Ticaret Bakanı Tahir Köse,
beklenmedik bir çıkış yaparak
Maliye Bakanı'nın görüşlerini
açıklamaktan çekindiği vergi
reformu ve vergi kaçağını önle-
me konusunda somut öneriler
ortaya koydu. "Vergj almadan
TaKrKüse
• Maliye Bakanı Sümer
Oral vergi önlemlerini
açıklamak için hüküme-
tin siyasi karannı bekler-
ken, Sanayi ve Ticaret
Bakanı Tahir Köse İstan-
bul Ticaret Odası'nda
yaptığı konuşmada vergi-
den kaçınlan mallara el
konulmasını önerdi.
Türkiye'nin kurtuluşu yok" di-
yen Sanayi ve Ticaret Bakanı
Köse, vergi kanununun takvim
yılı başından itibaren uygula-
nabilirliğı bulunduğunu, bu
yüzden yeni hükümetin ortaya
koyacağı vergi reformunun an-
cak 1993 başında yürürlüğe gi-
rebileceğini haürlatü. Vergi re-
formunun son şeklini alması
için 4-5 aylık bir süre bulundu-
ğunu kaydeden Bakan Tahir
Köse, bu süre içinde herkesin
somut önerilerini ortaya koy-
masını istedi.
"Ticaretten geldiğim için ver-
gi kaçaklannın nasıl olduğunu
iyi bilirim" diye konuşan Tahir
Köse, "Faturasız satışı önle-
mek için gümrüklerde yakala-
nan kaçak mala nasıl el konulu-
yorsa, belge duzenine uyma-
yanlann da mahna el konul-
sun" dedi. Köse sözlerini şöyle
sürdürdü:
"lstanbul'da 10 tüccarın ma-
ğazasını sayacaksınız. Eğer fa-
turası yoksa malın irsaliye ile
gönderilmesi zorunlu. Fatura
daha gelmedi diye bir mazeret
kabul edilemez. Mahn faturası
yoksa irsaliyesi olmalı. Çıkışı
da gırişi de belli. Fiili envanter
diye bir uygulama var. Faturalı
50 milyon liralık mal varsa.
sayımda 500 milyon liralık mal
çıkarsa. 450 milyon liralık mah-
na el koyalım."
Bakan Köse, vergide ikinci
büyük kaçağın vadeli satışlar-
dan ortaya çıktığmı, vadeli satı-
lan mallarda faturanın peşin fi-
yat üzerinden kesildiğıni ve
vade farkından sağlanan ka-
zancın vergi dışı kaldığını sa-
vundu. "Bîr 302 otobüsün pe-
şin fıyatı 500 milyon lira ise va-
deli fıyatı 1.5 milyar. Faturasını
500 milyondan kesince I mil-
yann Gİelir Vergisi ve KDV'si
kaçıyor" diyen Tahir Köse, tüc-
carlann enflasyonu hatırlata-
rak vade farkının hepsinin ka-
zanç olmadığını belirtmeleri
üzerine, "Tabii enflasyon
farkını düşer, kalanını vergilen-
dirirsiniz" yanıtını verdi. Tak-
sitli satıştaki vergi kaçağını çek
ve senet kanunu ile önleyecekle-
rini anlatan Sanayi ve Ticaret
Bakanı, "Öyle her önüne gelen
bakkal, büfe. kırtasiye senet sa-
tamayacak. Senetler değerli
kağıt kapsamına alınacak. üze-
nnde seri numaralan olacak.
Seri numarası olmayan senetle-
rin takibi, tahsüı yapılamaya-
cak" şeklinde konuştu.
Vergi verenle vermeyenin bir
tutulmasının vergi verenlere
karşı haksızlık olduğunu savu-
nan Bakan Köse, kendisinin
13-14 yıl Amasya'da otomobil
ve beyaz eşya satışıyla uğ-
raştığını anlattı ve 1983 yıhnda
şaşadığı "vergi attı macerası"n-
dan soz ettı. Ö yılki vergi affıy-
la hükümetin mükelleflere "ver-
gi matrahınızı belli oranlarda
arttınn. defterlerinizi kontrol
etmeyelim" mesajı verdiğini
kaydeden Köse, kendisinin
Amasya'daki vergi dairesi yet-
kililerinin ısranna karşın defter
kayıtlanna güvenerek matrah
arttırmaya yanaşmadığını söy-
ledi.
Bakan Köse, sonunda kendi
defterlerinin incelendiğini, an-
cak bireksiklik bulunamadığını
belirterek "Diğerleri ise mat-
rahını yüzde 25 arttırdı. dün-
yanın vergisini kaçırdı. 5 yıl
sonra ödedi gitti" diye konuştu.
Bakanlığmca hazırlanan di-
ğer yasa tasanlanndan da söz
eden Sanayi ve Ticaret Bakanı
Tahir Köse, şirket kurulması ve
tüketici ile ilgili yasalann Mec-
lis'e sevkedildiğini, 5590 sayılı
odalar ve borsalarla ilgili yasa-
da öngörülen değişiklikler ko-
nusunda da TOBB'un yeni yö-
netiminin görüşlerini bekledik-
lerini ifade etti. Aynca Türkiye
dışında tüm OECD ülkelerinde
yürürlükte olan rekabeti dü-
zenleyici kanunu (anti-kartel
yasasını) hazırladıklannı söyle-
yen Tahir Köse, "Haller Ya-
sasT'nın da henüz çok ham ol-
duğunu ve 1-1.5 ay sonra tartış-
maya açılabileceğini sözlerine
ekledı.
Yılın ilk yansında Almanya ile ticaret hacmi 3.3 milyar dolara ulaştı BulgaiİStan'la
sınır ticareti
Dış ticaretimiz büyüklerle
• Bu yılın ilk yansında Türkiye'nin dış ticaret hacmi
17 milyar 280 milyon dolar olarak gerçekleşirken 6
ülkeyle Türkiye arasındaki dış ticaret hacmi 9 mil-
yar 317.2 milyon dolar oldu.
tş-Ekonomi Servisi - Türkiye,
dış ticaretinin yüzde 54'ünü 6
ülkeyle yürütüyor. Özellikle
petrol ithalatı nedeniyle bu ül-
keler arasında yer alan Suudi
Arabistan dışındaki 5 ülke Ba-
tıhlardan oluşuyor.
C)evlet Istatistik Enstitüsü
verilerine göre Türkiye'nin dış
ticaetinde ilk sırayı Almanya
alırken bu ülkeyi ABD, Italya,
Suudi Arabistan, Fransa ve ln-
giltere izliyor. Bu yılın ilk yan-
sında Türkiye'nin dış ticaret
hacmi 17 milyar 280 milyon do-
lar olarak gerçekleşirken 6 ül-
keyle Türkiye arasındaki dış ti-
caret hacmi 9 milyar 317.2 mil-
yon dolar oldu.
Almanya ile Türkiye arasın-
daki dış ticaret hacmi bu yılın
ilk yansında 3 milyar 317.6 mil-
yon dolara ulaştı. Söz konusu
dönemde Almanya'ya 1 milyar
634.7 milyon dolarhk ihracat
yapılırken bu ülkeden 1 milyar
682.8 milyon dolarhk ithalata
gıdildi.
Ocak-haziran döneminde,
ABD'ye 439.9 milyon dolarhk,
Italya'ya 423 milyon dolarhk,
Suudi Arabistan'a 220.6 mil-
yon dolarhk, Fransa'ya 354.8
milyon dolarlık, Ingiltere'ye de
371.8 milyon dolarhk mal ihraç
edildi.
Aynı dönemde Türkiye, bu
ülkelerden ahnan mallar için
ABD'ye 1 milyar 347.2 milyon
dolar, İtalya'ya 886.2 milyon
dolar, Suudi Arabistan'a 820.9
milyon dolar^ Fransa'ya 614
milyon dolar, Ingiltere'ye 520.8
milyon dolar ödedi.
Öte yandan Türkiye'nin bu
ülkelere sattığı mallar arasında
tekstil ürünleri ile geleneksel ta-
nm ürünleri önemli bir yer tu-
tarken en fazla ithal edilen
ürünler arasında ham petrol,
petrol ürünleri, makineler ve
mekanik cihazlar, elektrik ve
elektronik cihazlar ile demir çe-
lik ürünleri bulunuyor.
Türkiye'nin dış ticareti
! En çok İhracat yapılan 6 ülke (Bin dolar)
ÜUCELER
Almanya
ABD
italya
S.Arabistan
Fransa
ingiltere
Toplam
•MMH T0plaaf
En çok ittalat ya
ÛLKElffi * *
Almanya
ABD
İtalya
S.Arabistan
Fransa
İngiltere
Toplam
Gmd taplan
1991
Ocak-Hazinıı
1.617.527
351.468
500.311
211.040
317.428
321.712
3.319.486
6.283.593
1992
Ocak-HazfrM
1.634.726
439.986
423.054
220.690
354.871
371.827
3.445154
6.8$3.2M
pılan 6 ülke şöyle: (Bin dolar)
1M1
Ocak-HazlrM
1.477.135
1.134.812
735.944
835.458
496.600
58.780
5.208.729
9.661.531
1992
Ocak-MaıtoM
1682.875
1.347.211
886.216
820.908
614.038
L 520.824
5.872.072
10.426.948
KIRKLARELİ (Cımburiyet)
- Türkiye ile Bulgaristan arasın-
da sınır ticareti için çalışmalara
başlandı. Bulgaristan'a resmi
bir ziyaret yapan Kırklareli Va-
lisi Baybars Sezerler, Bulgar
makamlannın Dereköy Güm-
rük Kapısı üzerinden sınır tica-
reti yapmak istediklerini açıkla-
dı.
Vali Baybars Sçzerler bu
amaçla dün belediye, ticaret
odası. ticaret borsası. esnaf ve
sanatkarlar birliği, şoförler ce-
miyeti, yem sanayii başkan ve
temsilcileriyle vilayette bir top-
lantı yaptı. Bulgarlann sosyal.
kültürel, ekonomik alanda her
türlü ilişkiye açık olduklannı.
Karadeniz Ekonomik tşbirliğı
çerçevesinde şirketler arası sınır
ticareti yapmak istediklerini
söyledi. Bu amaçla Dereköy sı-
nır kapısının genişletileceğini.
şimdiye kadar kamyon ve TIR
araçlanna kapalj olan gümrük
kapısının açılacağını belirtti
Konunun önümüzdeki günler-
de Türkiye'ye resmi bir ziyaret
yapacak olan Bulgaristan Dış
işleri Bakanı ile görüşuleceğini
bildirdi. Toplantıda, Bulgar-
lann sınır ticareti yoluyla keres-
te, kaşarpeyniri, et, yem sanayi-
inde kullanılan buğday kepeği
satmak istedikleri bildirildi.
Beyaz peynir sofralardanuzaklaşıyor
İş-Ekonomi Servisi - Kahval-
tılık deyince ilk akla gelen be-
yaz peynir sofralardan uzakla-
şıyor. Fiyatlardaki artış, özel-
likle kaliteh beyaz peyniri alım
gücü sınırh ailelerin sofralann-
dan tamamen uzaklaşunrken
tüketici, kalitesiz ve sağlıksız
peynirlere yöneldi.
Piyasada 14 »-
;
n hradan 55
bin üraya ka^... değişen beyaz
peynir fiyatlanna rastlamak
mümkün. Tüketicilerin en fazla
alım yaptıklan 'tam yağh' deni-
len tipteki beyaz peynir, bak-
kallarda 30 ile 50 binfiraarasın-
da değişen fiyatlarda satıhyor.
Ahşveriş merkezlerinde ise bi-
raz daha ucuz. Örneğin Mısır
Çarşısı çevresinde 22 bin lira ile
35 bin lira arasında 'tam yağh'
beyaz peynir bulmak mümkün.
Mısır Çarşısı'nda beyaz peynir
fıyatlan şöyle: Tam yağh 22 bin
lira, sert beyaz 20 bin4ira, Kon-
ya peyniri 18 bin lira, yanm
yağîı 14 bin lira, tam yağlı ko-
yun 26 bin lira. Mısır çarşısı n-
Kahvaltı sofrasının vazgeçilmez yiyeceği beyaz peyni r piyasada 14 bin De 55 bin liradan satılıyor.
da ' kaliteh' tam yağlı beyaz
peynirin kilosu ise 44 bin lira ile
48 bin lira arasında değişiyor.
Mısır Çarşısı'nın içindeki es-
naf da beyaz peynirdeki bu fı-
yat uçurumundan şikayetçi.
Halka 'ucuz" diye kalitesiz pey-
nirin satıldığını öne sürüyorlar.
Lzun şıllardır Mısır Çarşısı'n-
da esnaflık yapan bir dükkân
sahibi şunlan söylüyor: "Hal-
km alım gücü düştükçe pıvasa-
da kalitesiz peynirler daha çok
ahcı buluyor. Süttozundan üre-
ühniş ya da inek ve keçi sütü
kanşımından yapılan lezzetsiz
peynirler 15-20 bin hradan satı-
hyor. Vatandaş da bu peyniri
kalitelisini 40-50 bin lira verip
alamadığı için kahvaltı masa-
sında çeşit olsun diye alıyor.
Kaliteli peynir koyun sütünden
olur. Ama bu peynir pahalı.
Herkes alamıyor. Geçen yıl
günde 7-8 teneke peynir satar-
ken bu yıl ancak 3-4 teneke sa-
tabiliyorum."
Türk kahvalu sofrasının te-
mel yiyeceği beyaz peynir bu yıl
kahvaltıhklar arasında en yük-
sek artışı gördü. Devlet tstatis-
tik Enstitüsü verilerine göre be-
yaz peynir fıyatlan bu yıhn tem-
muz ayında geçen yıhn aynı ayı-
na göre yüzde 108'lik bir artış
gösterdi. Esnafa göre ise yak-
laşık yüzde 200. Geçen yıl
250-300 bin liraya ahnan bir te-
neke peynir bu yıl 750-800 bin
liraya alınabiliyor. Esnafa göre
fiyatlardaki artışın bir nedeni
koyun sütündeki fiyat artışı.
Bir başka nedeni ise komisyon-
culann fiyatlan belirlemeleri.
Mahnı pazarlayamayan üretı-
ciden aldığı beyaz peyniri en az
yüzde 20 komisyon alarak pa-
zarlayan araalar. beyaz peynir
fıyatlannın belirlenmesinde de
ağırlığı en fazla olan önemli ke-
sim. Esnafın kân ise yüzde 20
civannda.
ISCIMN EVREMNDEN
ŞÜKRAN KETENCİ
Yüzsüzlüğün Son Perdesl
Bazı televızyon kanallarında, en yüksek tirajlı gazetelerde
yapılan röportajlarda ANAP'lı Adalar Belediye Başkanı Re-
cep Koç başrollerde. Adalar'ın temizlik işinı taşerona ver-
mekle nasıl büyük başarıya ulaştığı anlatılıyor. Caddelerin
deterjanla temizlenmesinden görüntüler veriliyor. Adalar'a
gidebilme ayrıcalığına sahip, ancak daha özel ayrıcalık olan
özel kulüplerden değil de, güzelim koylardan yararlanmaya
çalışanlardan biri olarak, yaratılan tabloyu yüzsüzlüğün son
perdesi olarak algılıyorum. Her nedense belediye ışçılerinin
grevlerinin ardından caddelerı yıkanmaya başlayan Adalar'-
da, çok aldırmaz değllsenız, güzelim koylardan, denizin te-
miz olduğunu bilseniz bile, denıze giremezsiniz. Kimbilir kaç
yıldır temizlenmemiş kıyılarda kokuşmuş çöp yığınları, sinek-
ler mıdenizı ağzınıza getirır. Ya güzelim Prenses Adalan'nın,
SIT alanı iken, koruyan yasalara rağmen, beton yığınına dö-
nüştürülmesine ne demeli? Artık dörtte üçü kurumuş hiç ilaç-
lanmayan, bakılmayan, budanmayan, yıltar önce yakalandık- •
ları mantar hastalığına çare aranmayan çamları sorununa
hiç girmiyoruz. Bu çok ünlü kalemler, gazeteler, Adalar'ın
yağmalanmasına, beledıyesinın asıl sorumluluklarının hiçbi-
rini yerine getirmemesine, gözlerini kapayarak, nasıl böyle
çirkin bir politik reklama, propogandaya araç olurlar?
Evet, yüzsüzlüğün son perdesi. Orgütlenen, sendikal hak-
larını kullanan işçiyi atacaksınız. Temizlik işlerini, bilmem ne
ışlerini taşerona vereceksiniz. Taşeron belki de aynı işçileri,
ya da başka işsizleri, nasılsa bizim ülkemizde işsizden bol
ne var?' diyerek asgari ücretle, belki de asgari yasal haklarını
da tam vermeyerek çalıştıracak. Bilmemek ayıp değil, öğren-
memek ayıptır. Taşeronla iş yapmakla övünen belediye baş-
kanı ile öven basın mensuplarına bir ufak anımsatma yapma
gereğini duyuyoruz. işçilerin sendikal örgütlenmesi ve sendi-
kal haklarını kullanmalarına karşı, işleri taşeron şirketlere
devretmek, yasa boşluklarından yararlamlarak işlenen bir
yasal suçtur. Yasaya karşı hiledir. Batı kapitalist rejimlerinde
bu yöntemlerle sendikal haklardan kaçmaya çalışan işveren-
lerin yolunu yargı anında kesmiştır. Bu türden uygulamalar-
da yargı asıl ışlere bağlı olarak yürütülen işlerde çalışanların
da ücretlerinın asıl işi yapanlarla aynı olacağı karannı ver-
miştir. Aynı hakları vermek, aynı parayı ödemek zorunda ka-
lan işverenler de işleri taşeronlara devretmekten vazgeçmiş,
bu olay da böylece kapanıp gitmiştir. Sözün kısası taşeron
uygulaması ile övünmek şöyle dursun, uygulanmasına ka(-
kışmak sendikal haklara aykırı önemli bir suç ve ayıptır. Ne
yazık ki ülkemizde bol bol uygulanmakta, son olayda olduğu
üzere reklamı kamu görevlilerine de yaptırılabilmektedir.
Çöplerin gerçekten insan sağlığını tehdit eder boyutlara
ulaşmasında sorumlu olan, kentlı olmamn, kentte yaşama-
nın, demokrasıye, ınsan hakları ve sendikal haklara saygıli
olmanın gereğini yerine getırmeyenler 'cöpçü' diye kızdıkları
belediye işçilerinin cezalandırılması ile öfkelerıni bastırama-
mışlardır. Hükümetin insan hakları, demokrasi, uluslararası
sendikal ilkelere aykırı, adı erteleme, özü grev hakkı gaspı
olan grev erteleme karannı vermesı, grevi kaldırması yetme-
miş görünüyor. Belediye ışçisıne, artık sendikanın istediği
değil, belediye başkanlarının son verdiklen düzeylerde çjka-
cağı anlaşılan ücretlerdeçokgörülüyor. Dahaaşağıçekılme-
si için uğraş veriliyor. Belediye ışçisi 4.5 milyonu alamadı. 4
mılyonu da alırsa çok olur. Aslında çöpçüye 3.5 milyon da
çok. Çöpçü dediğin asgari ücretle çalışmalı ki, düşük ücret
alan memur, öğretim üyesi, doktor, uzman rahat nefes alsın.
Çöpçüyü kıskanıp, örnek alıp fazla para istemeye, uyanmaya
kalkışmasın.
Kamuoyunun çöp grevi ile sürüklendiği bu ınsan hakları,
demokrasi, sendikal haklara düşman eğilimlerde, bedelini
başta belediye işçileri, bütün örgütlü işçilerin ve ücretleri ile
geçinenlerin çalışanların ödeyecekleri bu olumsuz tabloda
elbette ki belediye işçilerinin, sendikalarının ve Türk-lş'ın de
büyük suçları ve sorumlulukları var. Özellikle sendika lider
kadroları başlarını gömdükleri kumdan çıkarıp, şöyle bir silkK
nip hızlatoparlanamazlarsa, çöpolaymdapatlak verentırma-
nış, örgütlü işçilerin gelecegini ipotek altına alacak. Çok
önemli tehlike sinyalleri veriyor. Evet sendikacılığı toplu pa-
zarlık masasında yüksek zam almakla sınırh gören, rahatları-
nın, koltuklarının sarsılmaması için her şeye göz yuman bey-
ler, lütfen uyanın ve biraz kıpırdaym. Sendikal haklar dinamit-
leniyor. Bu işler öyle "Biz haklıyız, çok para istemedik. Asgari
geçim hesaplarını gözeterek zam istedik" demekle olmuyor.
Yıllardır sendikal haklardan yararlanabilenlerin sayısal ol-
masa bile oransal olarak azalmasına seyirci kalmanın, sen-
dikal haklan kullanabilen işçinin azınlığa düşmesinin bu işte
çok büyük payı var. Dahası masada sözleşme imzalayıp ar-
dından binlerle, onbinlerle üyelerinin işten atılmasına seyirci
kalan sendikacılık hareketi bugünkü sonu kendisi hazırlamış-
tır. Yine yıllardır uygulanan taşeronluk uygulamasından sa-
dece vızıldanarak şikâyet etmek, engellemek üzere mûcade-
leye geçmemek büyük bir sorumsuzluktur. Ne yazık ki sendi-
kacılar hâlâ koltuklarında oturuyor, bedelini ise sadece ve
sadece işten atılan, taşeronlarda asgari ücretle, kölelikdüze-
ninde çalıştırılan işçiler ödüyor. Galiba da işte bu nedenle
öncelikle işçilerin ve onların yanında olmaları gerekirken kar-
şılarında olan bütün çalışanların, halkın kendisinin uyanması
gerekiyor. Onlar uyanmadıkça, kimbilir daha ne kadar çok
'yüzsüzlüğün son perdesi' diyeceğimiz olaylar yaşanacak?..
Hükümet belediye
gelirlerini artırdıİş-Ekonomi Servisi - Hükü-
met. belediyelere destek verdi.
Bakanlar Kurulu. belediye ver-
gi ve harçlannın 10 kat arttınl-
masını kararlaştırdı. Tavanı
120 bin lira olan tatil günlerinde
çalışma ruhsatı harcı 1 milyon
200 bin liraya yükseltildi.
i ağustosta onaylanmak üze-
re CumhurbaşkanlığYna gön-
Başta tekstil, otomotiv ve inşaat olmak üzere çeşitli iş alanlannda ortakhklar kuruluyor
Orta ve küçük imalatçı Orta Asya yolunda
BÜLENT KIZANLIK
So\yetler Birliği'nın cla-
ğılmasının ardından Turkı
cumhuriyetlerle iş yapmaya
başlayan Türk şirketleri. orta
ve küçük boy imalatçılara da
Orta Asya'nın kapılannı açı-
yorlar. Başta tekstil. otomotiv
ve inşaat olmak üzere. çeşitli
sektörlerde bu ülkelere yönelik
iş alanı ve ortakhklar kuran
Türk firmalan, projelendirdik-
leri tesislerin kurulması, teknik
donanımı ve işletilmesi için ge-
rekli fason imalatı Türk yan sa-
nayi kuruluşlanna yaptınyor-
lar.
Mercedes-Benz'in yetkili ba-
yisi olan Cinerler Oto. Özbekis-
tan'da entegre bir tekstil fabri-
kası kuruyor. Otomotiv alanın-
da yoğunlaşan kuruluş, bu ul-
kede pamuk iplığıni işleyerek
konfeksiyona dönüştürecek
olan tesisin kurulması için ge-
rekli makine parkıru Türkiye'-
den götürüyor. Kara Kalpa-
kistan'ın Nukuz adh şehrinde
bu yılın sonunda üretime geç-
mesi planlanan engetre tesisin
apre makinelerini, İstanbul'-
daki orta boy bir makine fabri-
kası olan Alkan Makine imal
ediyor.
Alkan Makine'nin Yönetim
Kurulu Başkanı Cüneyt Al-
kan. 300 bin dolarhk (2.1 mil-
yar liralık) bu makine ihraca-
tının firmalannın ilk dış satımı
olduğunu belirterek, "Bundan
sonra da dış pazarlara açıl-
nıanın >ollannı arayacağız"
dedi. Aynı firmanın Genel Ko-
ordinatörü Turgut Aksoy ise,
"Pazara gırebilmek içm bu ma-
kineleri piyasa fıyatının çok
altında bir değerle sattık. Bu te-
sis makinelerimiz için bir show
room, tanıtım alanı olacak"
dedi. Cinerler Oto ile tekstil
makinelerinin Türki cumhuri-
yetler başta olmak üzere yurt
dışına pazarlanması ve kurula-
cak tesislerde kullanılması için
bir anlaşma yaptıklannı anla-
tan Turgut Aksoy, Italyan Gio-
vanni fırması ile joınt-venture
(yatınm ortakhğı) anlaşmalan
bulunduğunu. ancak kendileri-
nin de bir araştırma-geliştirme
ünitesi kurarak tekstil makine-
lerinde teknoloji gelijtirmeye
çahştıklannı ifade etti. Ozbekis-
tan'a sattıklan günlük 15 ton
kumaş işleme kapasitesine sa-
hip apre makinelerinin; örme
kumaşlann boyama, yıkama,
ters çevirme, ütüleme gibi işleri-
ni yaptığını kaydeden Turgut
Aksoy. "Sıparişi 3 ayda ta-
mamladık" dedi.
Ciner Oto Genel Genel Mü-
dürü Mustafa Şengül de yılda
10 bin ton hidrofil pamuğu iş-
leyerek önce iplik. sonra ku-
maş. ardından da konfeksiyon
ürününe dönüştürecek entegre
Küçük imalatçılar örgütleniyor
İş-Ekonomi Servisi - Orta Asya Türk
cumhuriyetleri ve Türkiye arasında '"Kücuk ve
Orta Ölçekli Sanayi GeliştirmeTeşkiiatlan
Birliği" kurulmasma yönehk toplantı
Ankara'da başlandı.
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve
Destekleme İdaresi Başkanhğı'nın (KOSGEB)
davetlisi olarak Kazakistan, Ozbekistan,
Türkmenistan, Azerbaycan ve Kırgızistan'dan
gelen 10 kişilik heyetle başlanan görüşmeler
sonunda "Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi
GeliştirmeTeşkiiatlan BirliğT'nin kuruluşuna
ilişkin protokolün imzalanacağı bildirildi.
Toplantının açılışında konuşan Sanayi ve
Ticaret Bakanı Tahir Köse. birliğin kuruluş
aınacınm, sanayi ilişkilerini geliştirmek,
ekonomik etkinlikleri canlandırmak, teşebbüs
ortamı yaratmak ve karşıhkh işbirliği
imkanlannı zenginleştirmek olduğunu belirtti,
"Türk cumhuriyetleri ile bilgi birikimimizi
paylaşacağız. Yapılan işbirliği ile bu ülkelerin
pazarekonomisine adaptasyonlan
kolaylaşacaktır" şeklinde konuştu.
KOSGEB Başkanı Sadettin Karaerkek de
birhğin, her bircumhuriyetteki. küçük ve orta
ölçekli sanayi geliştirme birim ve
departmanlanndan oluşacağını, ilk aşamada
çekirdek biryapdanma başlatılacağını söyledi.
fabrikanın aralık ayında üreti-
me geçeceğjni bildirdi. Cumhu-
riyetler dağılmadan önce Sov-
yetler Birliği ile iş yaptıklannı
anlatan Mustafa Şengül, daha
sonra bağımsızlık kazanan
cumhuri\etlere açılıp hemen
hepsinde birer ofıs açtıklannı
söyledi. Şengül, özellikle oto-
motiv ve tekstil yatınmlannda
Türkiye'deki küçük ve orta boy
diğer imalatcılan da devreye
sokarak işbirliği yaptıklannı
belirtti.
"Bu entegre tesisin üni-
telenni de alt taşeron Tırmalara
veriyoruz" diyen Şengül. şu
anda Orla Asya'daki tekstil
yatınmlan için 7, otomotiv
yatınmlan için de 6 Türk yan
sanayi kuruluşu ile işbirliği
yaptıklannı söyledi. Mustafa
Şengül. 14 milyon dolarhk ya-
tınm öngürdükleri tekstil fab-
rikası karşılığında Özbekistan'-
dan, barter (mal değışimi) tica-
reti sistemi içinde pamuk ala-
caklannı ifade elti.
denlen Bakanlar Kurulu kara-
nv la 10 kat arttınlması öngörü-
len vergi ve harçlar arasında
şunlan bulunuyor:
İlan ve reklam vergisi, eğlen-
ce vergisi. işgal harçlan, tatil
günlerinde çalışma ruhsatı har-
cı. kaynak sulan harcı, kayıt ve
suret harçlan. Kayıt ve suret
harçlan arasında. ilk parselas-
yon harcı, ifraz ve tevhid harcı,
plan ve proje tasdik harcı, ze-
min açma izni ve toprak hafri-
vat harcı, yapı kullanma izni
harcı. işyeri açma izni harcı,
muayene. ruhsat ve rapor harcı,
sağlı'k belgesi harcı da yer alı-
vor
Belediyeler şimdiye kadar ta-
til günlerinde çalışma ruhsatı
harcına tavan 120 bin lira, kay-
nak sulan harcında bir litreye
100 kuruş, 5 litreye 80 kuruş, 25
litreye 70 kuruş, hayvan kesîmi,
muayene ve denetleme harcın-
da büyükbaş hayvan için 625
lira. küçükbaş hayvan için 325
lira fiyat uyguluyorlardı.
İstanbul Üniversitesi İktisat
Fakültesi öğretim üyelerinden
Prof. Dr. İzzettin Önder. bele-
diye harçlannın 10 kat arttınl-
masının mal ya da hizmet fiyat-
lanna hemen yansımayacağı
görüşünde. Belediye harçlan-
nın yükselmesinin maliyetlere
büyük bir etki yapmayacağıru
söyleyen Önder, uzun sürede fi-
yatlann bir miktar yükselebile-
ceğıni ancak bunun büyük
oranlara varmayacağmı belirt-
ti. Prof. Önder, belediyeye öde-
nen harçlann bazılannın oran-
sal değil de sabit birfiyatolması
nedeniyle bir süre sonra enflas-
yondan dolayı önemini yitirdi-
ğini belirtti.