Katalog

29 TEMMUZ1992 ÇARŞAMBA CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER Jivkov'un 10 yıl hapsi istendi • SOFYA (AA) - Bulgaristan'da, devleti zarara sokmak ve yazdığı kitaplardan haksız kazanç sağlamak suçlarından yargılanan devrik lider Todor Jivkov (80) için sava on yıl hapis cezası istedi. Savcı Krasimin Jekov, dünkü duruşmada yaptığı konuşmada, Bulgar tarihinde yaklaşık 27 milyon leva yolsuzlukla suçlanan hiçbîr yönetici olmadığını ifade etti. Jekov, önceki günkü duruşmada yaptığı konuşmada ise Jivkov'a verilecek cezanın sadece geçmişin hatalarının cezalandınlması değil, aynı zamanda gelecekteki yöneticilere de uyarı anlamı taşıyacağmı belirtmişti. Rahim Gaziyev istifa etti • MOSKOVA (AA) - Azerbaycan Savunma Bakanı Rahim Gaziyev'in, başkent Bakü'nün askeri başsavcılığına kendisine danışılmadan atama yapılması üzerine görevinden istifa ettiği bildirildi. Bağımsız Turan Ajansı'nın bildirdiğine göre, Gaziyev, Azerbaycan Cumhurbaşkanı Ebulfeyz Elçibey'in kararnamesiyle başsavcılıga atanan Rafsan Aliyev'i "hayasız" olmakla suçladı ve bu atamanın Savunma Bakanhğı'm "küçük düşürucu" olduğunu savundu. Ermenistan: Rus subayı öldürüldü • MOSKOVA (AA)- Ermenisian'ın başkenti Erivan yakınianndaki Balaovit adlı bir köyde öncekı gün bir Rus subayının daha öldürüldüğü açıklandı. İnterfaks Ajansı'nın haberine göre, kımlığı yalnızca Zaytsev olarak verilen Rus binbaşının neden ve kimler tarafindan öldürüldüğü belirlenemedı. Kaftasya bölgesi komutanlığı istihbarat subayı Vasilı Belçenko. Ermenistan yönetiminın Rus askeri personele karşı düzcnlencn saldınlan engeltemek için önlemier alacağı yolundakı vaatlerine karşm, bu eylemlenn devam etmesını kınadı. Çavuşesku'nun ofilu • BÜKREŞ(AA)- Romanya Yüksek Mahkemesi, Romanya eski diktatörü Nikolai Çavuşesku'nun oğlu Nicu'ya iki sene önce "katliam" suçuyla verilen 16 yılhk hapis cezasını bozarak, Nicu'nun yeniden yargılanmasmı kararlaştırdı. 42 yaşındaki Nicu, 1989yıhnda Romanya'nın Sibui kenünde Komünist Parti temsilcisi olarak görevliyken, komünist rejim aleyhtan hareket sırasında katliam yapmakla suçlanmış ve yargılanarak mahkûm edilmişti. Yabancı düşmanları •STOCKHOLM(AA)- Jsveç'te yabana düşmanı gruplann ürkütücü boyutlarda olmadığı bildirildi. Göteborg Üniversitesi'ndegörevli araştırmacı Helene Lööw, İsveç'teki yabancı düşmanı 3 örgüte, 500 kişinin üye olduğunu ve bu örgütlenn organizeveplanlı çahşmadığını belirtti. İsveçli araştırmacı Lööw, bu 500 üye içerisinde faal olanlann sayısınınŞOkişiyi geçmediğini ve bu kişilerin yaş ortalamasının da 16 ile 21 arasında olduğunu bildirdi. Papaz, kokain kaçakçısı • STUTTGART(AA)- Almanya'nın Stuttgart Havaalanı'nda bir ihban değerlendiren polis, uyuşturucu madde kaçakçıhğı yaptığı şüphesiyle Kolombiyalı bir papazın üzerindearama yapü. Aramadan bir sonuç alamayan polis, daha sonra papazı röntgen muayenesine sevk etti. Muayene sırasında papazın bağırsaklannda 105 küçük torbaya bölünmüş bir kılogram kokain bulundugu belirlendi. Bogoto'da kimsesizçocuklann banndığı bir yurdun yöneticiliğini yaptığı belirlenen papaz, ıtadesınde, "Kokainden sağlayacağım parayı çocuklariçin harcayacaküm" dedi. Washington üçüncü uçak gemisi Kennedy'yi Körfez'e gönderdi, Kuveyt'e Patriotfıizeleri yerleştirileceğini açıkladı ABD Körfez'eyığmakyapıyor• BM Güvenlik Konseyi, Bağdat'ın tanm bakanlığında denetime izin vermemesini ve Kürtler ile Şiilere karşı saldm düzenlendiğine ilişkin bil- gileri gerekçe göstererek, Irak'a uygulanan ekonomik ambargoyu iki ay daha uzatma karan aldı. Bağdat'a giden Rolf Ekeus başkanlığındaki BM heyeti, Tanm BakanlığVnda incelemelere başladı. Dış Haberler Scrvisi - Irak yöneüminin. tanm bakanlığı bınasım BM incelemesine açma karanna karşın ABD bölgedekı kuv- vetlerini güçlendiriyor. ABD bu çerçevede Kuveyt'e yeni Patriot füzeleri göndereceğini açıkladı. Güvenlik Konseyi Irak'a uygüadı- ğı ambargoyu iki ay daha uzattı. Irak'ın kıtle imha silahlanru denetlemekle görevli BM heyeti, Rolf Ekeus'un başkanlığında Bağ- dat'a giderek, tanm bakanlığı binasında ın- celemelerine başladı. Bağdat yöneüminin, tanm bakanlığı bi- nasında araştırma yapmak isteyen BM he- yetini engellemesi ile başlayan ve bölgeyi yeni bir savaşın eşiğine getiren BM-Irak kri- anin poliıik bir çözüme kavuşmasına rağ- men ABD bölgedekı askeri yığınağını güç- lendiriyor. Bu çercevede ABD yönetiminı- nin Kuveyt'e yeni Patriot fuzeleri gönderece- ği ve Karayip Denizi'ndeki Kennedy uçak gemisinin de Körfez'e doğru yol aldığı açık- landı. ABD Savunma Bakanlığı, Almanya'- daki üslerden düzinelerce Patriot füzesıyle 8 adet fırlatma rampasının Kuveyt'e yollandı- ğını duyurdu. Karayip Denizi'ndeki Virgın adalanna li- man ziyaretinde bulunan Kennedy uçak gemisinin de ABD Savunma Bakanlığı'run ani emriyle gezisıni yanda keserek Akde- niz'e doğru yol aldığı belırtildi. Uçak gemile- ri ile saldın gruplannın Irak'ı vuracak bir menzilde konuşlandınlacağı vurgulanan açıklamada, gemilerin harekei nedenJeri 'ha- zır olmak' biçiminde ifade edildı. Bu arada ABD Başkanı George Bush. üst düzeydeki görevlileri ve Kongre üderleriyle bir araya gelerek, Irak'ın BM kararlanna uyması için baskılann arttınlması konusunu görüştü. Dışişleri Bakanı James Baker, Sa- vunma Bakanı Dick Cheney, Ulusal Güven- lik Danışmanı Brent Scowcroft ve Başkan Yardımcısı Dan Quayle'nin yanı sıra Kongre'nin Demokrat ve Cumhuriyetçi Parti üderlerinin görüşlerini alan Bush, gö- rüşmelerle ilgili açıklama yapmadı. AFP, Kongre'nin her iki kanadının da Başkan Bush'a destek verdiğini bildirdi. BM Güvenlik Konseyi, Irak'a uyguladığı ambargoyu iki ay daha uzattı. Konseyin temmuz ayı dönem başkanı Cape Verde temsilcisi Jose Louis Jesus tarafindan açıkla- nan ekonomik yapünmlann uzatılması ge- rekçesinde şu hususlara yer verildi: -BM heyetinin Bağdat'taki tanm bakanh- ğına sokulmamasıyla ateşkes koşullannın ışletilmesinin bir süre kilitlenmesi, -Bağdat'a karşı asi tavır alan Irak Kürtle- nnden ötürü tümüne uygulanan 'kıskaç ve ekonomik cezalandırmalar', -Aynlıkçı Şiiler üzerine saldınlar düzen- lendiği yoiundaki bilgiler. -Kuveyt sınınnın BM'ce yeniden belirlen- mesine itiraz, -BM muhafızlannın ve yardım elemanla- nnm görevlerinin uzatılmasıru öngören an- laşmadan vazgeçilmesi. Irak'ın kitle imha silahlannı denetlemekle görevli BM heyeti, Rolf Ekeus başkanlığm- da dün Bahreyn'den aynlarak Bağdat'a geç- ti. Ekeus, bir basın toplantısı düzenkyerek, BM heyetinin tanm bakanlığı binasında in- celemelerine başladığmı açıkladı. Reuter, heyet inceleme yaparken, Bağdat'ta binlerce Iraklının "Bush, iyi dinle. Biz Saddam'ı sevi- yoruz" şeklinde sloganlar atüğını bildirdi. Kürt, Şii ve Sünni temsilcilerWashington'da Saddam mulıalifleri Baker'la görüşüyor Olimpi> ata katılan Kuveyt futbol takımu Zaragosa Stadı'nda ABD takımı ile yaptığı maça, "1 eşekkürler ABD" yazriı bir pankartla çıktı. Dış Haberier Senisi - Irak'ta Saddam Hüseyin karşıtı muhalefet yürüten örgütle- rin temsilcilerinin bugun VVashington'da ABD Dışişleri Bakanı James Baker ile bir araya gelmeleri bekleniyor. Londra muhabırimiz Edip Emil öy- men'in bildirdiğine göre, geçen ay Viyana'- da toplanan ve Irak'ta Saddam Hüseyin'e karşı muhalefet yürüten tüm demokratik örgütleri çatısı altında toplayan Irak Ulu- sal Meclisi tarafindan alınan karargereğin- ce oluşturulan bir heyet geçen günlerde ABD'ye ulaşü. Heyeün Dışişleri Bakanı Baker ile bugün geç saatlerde bir görüşme yapması bekleniyor. Görüşme, Amerikan yönetimi ile Irak muhalefet gruplan arasında bu düzeyde ve basına açıklanan ilk temas olması bakı- mından öneni taşıyor. Irak Ulusal Meciisi tarafindan seçilen 17 kişilık Yürütme Kurulu'nca atanan 6 kişi- lik heyet, Irak muhalefetindeki Kürt, Şii, Sünni ve liberal eğilimleri temsil ediyor. Heyette Kürdistan Demokrat Partisi (KDP) lideri Mesut Barzani, Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) lideri Celal Ta- labani'nin yanı sıra Sünni lider Dr. Mu- hammet Bahr-ül Ulum, eski başbakanlar- dan Abdülnza, Şii temsilcisi Leif Kuba ile eski Irak Merkez Bankası £aşkanlanndan Dr. Selah Şeyhli bulunuyor. Bilindığı gibi Mesut Barzani ve Celal Ta- labani geçen günlerde Türkiye'ye gelmiş ve Baker'la gerçekleşecek toplanüya katıl- mak üzere ABD'ye Türk hükümetinin ver- diği diplomatik pasaportla gitmişlerdi. ABD'nin açıklaması ABD Dışişlen Bakanlığı Sözcüsü, Irak muhalefetinin, Irak için getirdiği çözüm paketini tümüyle desteklediklerini söyledi. AA'nın bildirdiğine göre, Sözcü Joe Snyder, önceki gün düzenlediği brifıngde, Dışişleri Bakanı James Baker'ın görüşeceğj Irak muhalefet heyeünin, Irak muhalefet gruplannın geniş bir kesimini temsil ettiği- ni belirtti. Joe Snyder, "Muhalefeün, bütün Irak'ta seçim yapılması ve Irak toplumunun ço- ğulcu yapısını yansıtacak bir hükümeti Irak halkının özgürce seçmesı önerisini kuvvetle desteklıyoruz" dedi. Sözcü, ABD yönetiminin Irak muhalefetinin temsilcile- riyle sık sık görüştüğünü, bu görüşmenin de aynı çercevede gerçekleşeceğini vurgula- dı. Heyetin görüşme yapacağı ABD'li yetki- linin "düzeyinin neden birden yükseldiği- ne" ilişkin bir soru üzerine Snyder, "Baka- run bu kişilerle ilk kez görüşmesi konusun- da istediğiniz yorumu yapabilirsiniz" diye konuştu. Gazetecilerin ısran üzerine Sözcü Snyder, "Bu düzeyde bir görüşme, davala- nna verdiğimiz önemi gösterir. Muhalefe- tin yaptıklannı ve çabalannı desteküyoruz ve bakanın görüşmesi de bu desteğin vur- gulanmasıdır" dedi. Sicilya'nın Catania kentinde suç örgütüyle ilgili soruşturma yürüten polis müfettişi öldürüldü Italyanmafyası üçüncükezvurdu• Mafya, ahnan olağanüstü önlemJere karşın, polis müfet- tişi Giovanni Lizzio'yu öldürerek son iki ay içinde üçüncü büyük cinayetini de işledi. CATANİA (AA) - İtalya, mafyayı dize getirmek için Ikincı Dünya Sa- vaşı'ndan beri göriilmemiş ölçüde büyük önlem alarak hafta sonunda Sicilya Adası'na 7 bin askergönder- meye başladığı sırada, Sicilya'nın Catania kentinde bir polis müfettişi öldürüldü. Polis ve RAI Televizyonu'ndan veriîen bilgilere göre adanın doğu kesimındeki işadamlan ve tüccarla- ra şantaj yapan, onlan haraca bağ- layan mafya elemanlannı soruştu- ran müfettiş Giovanni Lizzio, Cata- nia kentinde önceki gece özel aracıy- la yol alırken kask giymiş iki moto- sikletlinin kurşunlanna hedef oldu. Göğüs, omuz ve başından yarala- nan Lizzio. hastaneye götürülürken can verdi. Yeıkililer, cinayetin kesinlikle mafya tarafindan işlendiğj görüşün- deler. Mafya, polis müfettişi Giovanni Lizzio'yu öldürerek son iki ay içinde üçüncü büyük cınayeti de işledi. Mafya örgütlü suçlan ve sorum- lulannı araşüran iki savcı. daha önce suikasta kurban gitmişlerdi. Mafya örgütünün işleyişi üzerinde İtalya'nın en iyi uzmanlaşmış yargı- cı Giovanni Falcone, ailesi ve üç ko- ruma görevlisiyle birlikte Palermo dışındakı karayolunda bombalı araba tuzağıyla öldürülmüştü. On gün önce yine Pakrmo'da, Fal- cone'nin yerine atanan yargıç Paolo Borsellino ve beş koruma görevlisi, bir arabanın içine yerleştirilmiş bombanın patlatılması sonucu öl- müşlerdi. İtalyan Ticaret Odalan Birliği'nin verilerine göre Sicilya Adası'nın li- man kenti Palermo'dan sonra ikinci büyük yerleşim birimi olan kıyı ken- ti Catania'da tüccarlar ve işadamla- nnın yansı, piyasada kalabihnek için "pizzo" adı verilen düzenü ha- raç vermeye zorlanıyor. Catania'daki haraçoranının. ttal- ya'daki kentler arasında en yüksek oran olduğu belirtıliyor. MAFYA'NEV TARİHSEL KÖKLERİ Orgütlü direnişten örgütlü suça Genellikle İtalya ve Sicilya kökenlilerden oluşan, gizli ve hiyerarşik bir örgütlenmeye da- yah, haraç, kumar, kaçakçılık ve fuhuş gıbi yasadışı işlerle uğ- raşan topluluk olarak tanınan mafya, ortaçağ sonlannda Si- cilya'da istilaa İspanyol, Müs- lüman, Norman yönetimlerini devirmeye yönelik gizli bir ör- güt olarak ortaya çıktı. Mafyarun kökeni, 'mafıe' de- nen küçük silahlı gruplara da- yanıyor. Bu gruplar, mülklerin- de oturmayan toprak sahipleri- nin, arada süregelen otorite boşluğu nedeniyle haydutlara karşı topraklannı korumak için tuttuklan adamlardan oluşu- yordu. Silahlı gruplar, 18.19. yüzyıl- larda toprak sahiplerinin em- rinden çıkarak başına buyruk bir güç durumuna geldiler ve toprak sahiplerinden ürünlerini korumarun karşılığj olarak ha- raç almaya başladılar. Mafyarun işleyiş esasmın te- melinde, hiçbir koşulda adli makamlara başvurulmamasıru sağlayan suskunluk yasası "Omerta" yatıyordu. Mafya, iktidar değişiklikle- rinden etkilenmeden zayıf bir konfederasyon altında birleş- tikleri 1900 dolaylanna kadar varbğını sürdürdü. Benıto Mussolini'nın faşist yönetimi, "Mafioso" yani "mafya üyesı" olarak suçlanan binlerce kişiyı uzun süreli hapis cezalanna çarptırarak örgüte ağır bir dar- be indirdi. II. Dünya Savaşı sona erer- ken İtalya'ya giren ABD'nin birçok mafya elemanını serbest bırakması, belki de örgütün ka- derini değıştirerek yeniden can- lanmasını sağladı. ÖrgüL Sicilya'nın orta ve batı kesimlennde pek tutunamaz- ken doğuda sanayi, ticaret vein- şaat sektörlerine, aynca riişvet, şantaj, haraç ve kaçakçılık işle- rine girdi. 19. yüzyıl sonlanyla 20. yüz- yıl başlannda Sicilya ve İtalya'- dan göç eden gmplar içindeki mafya ü>elen. özellikle ABD'de ve Güney Amerika ülkelerinde benzer bir örgütlenmeye giriştı- ler. ABD"de kendilerine "Cost- ra Nostra". "bizim işimiz" adını yeren îtalyan suç örgütlen. İrlandalı, Yahudi ve öteki gangsterieri saf dışı ederek >a- sadışı işlerin çoğunu ele geçirdi- ler. 1930-31 yıllannda başgöste- ren aileler arasındaki kanlı çatış- malar, bcr üst lider kadrosuna bağlı ge\-şek bir ittifakın oluştu- rulmasıyla sonuçlandı. 1933'te ABD'de uygulanan içki ya- sağının kalkmasından sonra Amerikan mafyası, kumar, san sendikacıhk. dolandıncılık, te- fecilik. u\-uşturucu kaçakçıhğı \e fuhuş gibı ışlere gırdı Böylece ABD'deki en büyük ve en güçJü suç örgütü durumu- na geldi. "Don" diye hitap edilen aile patronlan genelükie her kentte bir kişiydiler. Ama New York gibi bir metropol, 1950'lenn ve- rilenne göre beş aile tarafindan payiaşılmıştı ve ABD'de 24 aile faaliyet gösteriyordu. Mafya'nın yargıç Falcone'den sonraki kurbanı, FaJermo Savcı Yardımcısı Borsellino oldu. Savcı Yardımcısı'nın öldü- rüldüğü sokağın görüntüsü, Beynıt'u andırıvordu. (Fotoğraf: NEWSWEEK) KOLOMBİYA Escobarııı fiıaıı kelle götürüyor • Kokain kralı Pablo Escobar'- ın tutuklu bulundugu Envigado cezaevinden rahathkla kaçması, birçok yetkilinin görevinden ol- masma yol açıyor. Devlet Baş- karu Cesar Gaviria, sorumlular- dan üç subayı daha azletti. BOGOTA (AA) - Dünyanın en önde gelen uyuşturucu üre- tim ve kaçakçılık şebekelerinden "Medellin koka- in karteli"nin bü- yük patronu Pablo Escobar'ın yaşadığı "lüks" cezaevinden ade- ta "kaçmayı ter- cih ederek" bunu gerçekleştirmesi, yetkili ve sorumlular- dan üç subayın daha azledilmesine neden oldu. Kolombıya Devlet Başkanı Cesar Ga- viria'nın önceki günkü iki kararnamesiy- le, Escobar ve dokuz yardımcısının kaçtı- ğı "Envigado Cezaevi" bölgesinden so- rumlu dördüncü tugayın komutanı Tuğ- general Gustavo Pardo'nun erken emek- liliği ıstenirken fırar ve öncesınde geliştiri- len ayaklanma senaryosu sırasında ha- pishane çevresinde kara birliklerine ko- muta eden Yarbay Manuel Espitia gö- revden alındı. Üçüncü yetkili, Kolombi- ya Cezaevleri Genel Müdürlüğü'nden aülan Yarbay Hernando Navas da ka- rarnameler gereğince ordudan istifa etti. Söz konusu cezaevinin müdürü ile ma- kam sahıbi tatilde olduğundan Hava Kuvvetleri Komutanlığı'nı vekâleten yü- rüten Tümgeneral Hernando Monsalve, geçen hafta görevlerine son verilenlerara- sında bulunuyor. Firarla ilgili dokuz as- ker, rüşvet alinak ve diğer suçlardan tu- tuklu bulunuyor. Bir başka cezaevine nakledilmeye karşı çıkıp "maiyetindeki" kaçakçılann ayak- lanma çıkarmasından yararlanarak ka- çan kokain patronu Escobar, üç devlet başkan adaymı katletmek ve yüzlerce po- lisin öldürülmesinden sorumlu tutuluyor. Escobar, "ABD'ye iade edilmeyeceği gü- vencesiyle" 13 ay önce Kolombiya hükü- metine teslim olmayı kabullenmişti. Escobar'ın, "bir papazın da telkinleri istikametinde" saklandığı yerden yerel radyo istasyonuyla temas kurarak ileri sürdüğü, hafifletilmiş bazı koşullaria bu günlerde yeniden teslim olabileceği de be- lirtiliyor.