Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 5HAZİRAN1992CUMA
18 HABERLERIN DEVAMI
BLOKNOT
YAĞMURATSIZ
Korku Duvaraıı Aşmak...
Playa del Ingles - Bız Almanya'nın sadece Turkıye ıle
(mesela Kurt meselesınden oturu) takışıp yalnızca Tür-
kıye'yı ıstıskal ettığını sanaduralım' Baksanıza, bırleşelı
dun bır bugün ıkı, "velınımetien" Amerıka ıle de hırlaşma-
ya başladılar Gerçı şeklen alttan alır gıbı gorunuyorlar,
ama ıdaresızlık ve olçusüzluk bunların naturasında var
Yoksa şu "Alman-Fransız Kolordusu' nu nasıl ızah edersı-
nız? Ikı hafta once La Rochelle'de Başkan Françoıs Mıtter-
rand ve Şansolye Helmut Kohl kuruluş kararnamesını
ımzaladılar 1996 yılında hızmete (artık ne mene bır hız-
metse
1
) gırecekmış
l/ı, ama amaç ne bu kolordudart? NATO'nun suyu mu
çıktı? Fransa açısından amaç bellı 1966dan bu yana zaten
NATO'nun askerı kanadırtda yok Şımdı sabık Varşova
Paktı üyelerıyle "Kuzey Atlantık Kooperasyon Kurulu"nda
bır araya gelmekten ıse hıç hazzetmıyor AGİK çerçevesı
ıçınde -hele bır Anglo-Sakson kumandan emrınde- sağa
sola 'barış gucu" yollama ıhtımalı de ters gelıyor Eh, o
zaman kurarsın Almanlarla beraber bır kolordu, kı onun
nuvesını oluşturan ve bır yıl once kararlaştırılan bır Al-
man-Fransız ortak tugayı zaten kuruluşunu tamamlamak
uzere, ondan sonra da "Bunu ılerıde Batı Avrupa Bırlıgı
(BAB) emrıne vereceğım" fılan gıbılerden bır şeyler geve-
lersın SoYiunda bu ışe Ispanyollan Belçıkalıları ve Luk-
semburgluları (yaşasın') katacağını da âleme ılan edersın
Boylece Fransa olarak da Jehanne d Orleans'dan hadı
bılemedm Cardınal Rıchelıeu den berı zıtlaşmaktan mara-
zı bır zevk duyduğun Anglo-Sakson âlemıne bır madık atıp
keyıflenırsın Hele {zaten NATO askerı kanadında tıpkı se-
nn gıbı yer almayan) ispanya da ıkı taburla bır katılsa
Madrıd-Parıs-Bonn çızgısınde kaymaklı kadayıf
Şımdı anlı şanlı ve de kalemınden kan damlayan Alman
poiıtık yorumcularında gunlerdır bır merak bır merak Aca-
ba Bonn bu oyuna nıçın alet oluyor dıyerek Çunku ışın
şakası yok Gerek ABD Dışışlerı Bakanı James Baker, ge-
rekse Savunma Bakanı Rıchard Cheney apaçık ve narıl
harıl donen kameralar onunde söyluyorlar Dıyesıler kı
Amerıka nın oyle ıstenmedığı yerde (Avrupa'da
1
) kalmaya
nıyetı olmadığı gıbı ustelık kuruluş amacı boylesıne karan-
lık bır kolordu, NATO ya ıhanet gıbı bır şey VVashıngton'-
dan Bonn a ulaşan bazı "demarche"larda, Amerıka tara-
fından Almanya'nın yenıden bırleşmesı uğruna gırışılen
cabaların bu kadar çabuk unutulmasından duyulan tees-
sur de apaçık dıle getırilıyor
Yorumcular donup dolaşıp Bonn hukumetının ız'ansızlı-
ğından, Parıs e yaranma rtevesı ıle bu ışe gırıştığınden
dem vuradursunlar -ya sahıden ya da ışlerıne gelmedığın-
den- hıçbırının aklına Bonn'un bu kombınezona bıle bıle
ve önunu sonunu hesaplayarak gırmış olabıleceğı gelmı-
yor
Almanya nın çıçeğı burnunda ve bence ' ara" Dışışlerı
Bakanı Klaus Kınkel ıstedığı kadar tehlıke anında NATO'-
nun bu gücu kullanabılme oncelığı'nden bahsetsın Ben
öyte sanıyorum kı Bonn ve Parıs burada çaktırmadan bır-
bırlerını "kafakol"a alma hesabı ıçındeler Sonunda Parıs
Almanya'yı "Atlantık Takımı"ndan sokup kendı planlan
ıçın kullanmak ısterken bır de bakacak kı Bonn (yahut da-
ha doğrusu artık Berlın') Fransa'yı kendı arabası onune
koşmuş Yanı bu ne ıduğu belırsız Kolordu, Afrıka'dakı sa-
bık Fransız somurgelerı yerıne Balkanlar'da, Doğu Av-
rupa'da ve (daha doğulara kayalım mı?) saırede "barışı
sağlama" gorevı yerıne getırıyor Tabıı kı Alman Genel-
kurmayı nın planlan uyarınca Bence Almanya, Amerı-
kan vesayetınden çıkıp Avrasya'nın yenı ustun gucu olma-
yı kafasına koydu bır kere
Korku duvarını aşınca Almanlar yıne bır tuhaf oldular'
60 YIL ONCE Cumhuriyet
Brünıng
Reichstag feshediliyor
5HAZİRAN 1932
Hukümet Reıchstag'ın feshı
hakkındakı kararnameyı
bugun Reısıcumhurun
tasvıbıne
arzetmıştır Kararname
hukümetın bır
beyannamesıle bırhkte
neşredılecektır Yenı
ıntıhabat hazıranın 15 ınden
sonra yapılacaktır Nazırlar
Meclısı bu sabah yaptığı
ıçtımada hukumet
beyannamesının metnını kararlaştırmıştır Metın bu
akşam telsızle ve dığer vasıtalarla neşredılecektır Aynı
zamanda Reichstag meclısının dağıtılması hakk.ındakı
kararnamedeıntışaredecektır Yenı hükümetın
beyannamesınde bılhassa dahıb sıyasete aıt şımdıkı
meselelerden ve hukumetın ıktısadı ve ıçtımaı ıslahata
vermek nıyetınde olduğu veçheden bahsedılmektedır
Hana sıyaset hakkında mufassal ızahat venlmemektedır
Buna sebeb oiarak hukumetın Lozan konferansının
anfesınde sabık Başvekıl M Brunıng'ın sıyasetınde
herhangı bır değışıklık vuku bulacağına daır herhangı bır
zan uyandırmaktan kaçınmak arzusunda olduğudur
Gene bu beyannamede hukumetın mark kıymetındekı
ısükran her vasıtaya baş vurarak muhafazaya katı surette
kararverdığı kaydedılmekte, Reichstag meclısının
dağıtılacağı ve 24 Temmuzda yenı ıntıhabat yapılacağı .
bıldınlmektedır General Fon Shleıcher, Mıllı Mudafaa
Nazınsıfatıle mıllı mudafaa ordusu mensuplanna hıtabe
neşreylemıştır Mumaıleyh, bu beyannamesınde, mıllı
orduya kendı aslı vazıfesı olan Alman hudutlannı hımaye
ve mıllı selametın temını vazıfesını ordunun uhdesınde
tevdıe gayret edeceğmı söylemektedır General bundan
sonra şu manıdar cümlelen yazmaktadır 'Memleket
dahıbnde muttehıt ve sıyası fırkalardan ayn mustakıl bır
orduya malık olmakhğınıız keyfiyetının Âlman devletını
her turlu sarsıntıdan korumağa kafı geleceğıne kanıım '
Nazılenn bu cumleden gızlı bır tehdıt ıstışmam etmelen
muhtemeldır Bırkaç zamandan ben, Nazıler Breslau'da
bır tethış sıyasetı takıp etmektedırler Dun Hıtlercılerden
murekkep bır takım gruplar şehnn caddelennde
dolaşmışlar, yoldan gecenlen ve bılhassa Yahudılen
veyahut Yahudı zannettıklen kımselen dovmuşlerdır
Pohsm müdahalesıne mecbunyet hasıl olmuştur Her ıkı
taraftan yarah vardır Bırçok kışı tevkıf edılmışür
Özal ailesi de ifade vermeye çağrılacak Niçin kongre?
TLRANYILMAZ
A\K<VRA - TBMM Havalı
Jhracat Araştırma Komısyonu,
hayalı ıhracat savlan konusun-
da Cumhurbaşkanı Turgut
Ozal ıle bırlıkte eşı Semra Ozal,
oğullan Ahmet ve Efe Ozal ıle
kızlan Zeynep Ozal ın da ıfade-
lerıne başvuracak Ifade alma-
yd bu ay sonunda başlayacak
olan komısyon Cumhurbaşka-
nı Ozal ı ıfade vermeve zorla-
mak ıçın >ontem gelıştınyor
Eskı Devlet Bakanı ve Ma-
lat>d Mılletvekılı Yusuf Boz-
kurt Ozal, savcısı ve hâkımı
aynı kışı olan bır mahkemeye
benzeltığı komısyonun onune
çıkıp ıfade verme>eceğını soyle-
dı
Komısyon, Cumhurbaşkanı
Ozal'a. hakkındakı tum suçla-
malan bır dosya ıçınde kendı-
sıne gondererek suçlamalara
vanıt vermesını ıstevecek Ko-
mısyon araştırmasının sonun-
dd hazırlayacağı raporunda,
hayalı ıhrdcat olayına kanşan
burokratlann gorev lennden
dlınmalan gerektığını de vurgu-
layacak Hayalı ıhracat vaptık-
lan belırlenen bazı firmaldra
odeme yapılmasına ılışkın 400
kadar ozel odeme emn belgesı-
nın DPT'de yok edıldığı bıldı-
nldı
TBMM Hayah Ihracat Araş-
tırma Komısyonu Başkanı
DYP Aksaray Mılletvekılı
Mahmut Ozturk, Cumhunyet'-
ın sorulannı yanıtlarken 10 tnl-
yon lıralık kamu zaranna yol
açan hayalı ıhracat olaylannın
tum aynntılannın 12Eylulas-
ken yoneümının ışbaşında bu-
lunduğu 1980-83 yıllan arasın-
da düşünulerek planlandığını
ılen surdu Olayın bu donemdc
"çok ıyı etut" edıldığını belırten
Ozturk, "Ama bu olayla asken
yonetımın bır ılgısı yok" dedı
Ozturk "ANAP'ı ıktıdara getı-
ren guçler bu ışın etudunu on
ceden çok ıyı yapmışlar duşun-
muşler ANAP ıktıdara geldık-
ten sonra da onceden duşunu-
len bu olayın aynntılan, çok
sıstemlı bır şekılde uygulanma-
ya başlanmış' dedı Ozturk
ANAP donemınde çıkanlan
çelışkılı kararlarla olayın yasal
yonunun çozulduğunu, Emnı-
yet Genel Muduru'neyayınlatı-
lan bır genelge ıle polısın elının
kolunun bağlandığını, meclıs-
ten çıkanlan "ekonomık suça
ekonomık ceza ' ongoren yasal
duzenlemelerle de hayalıcılenn
ceza almamalannın sağlandığı-
nı savundu Ozturk "O kadar
sıstemlı yapılmış kı bu konuda
kı tüm >etkıler, DPT'de tek bır
kışıde toplanmış Odemelenn
hep ozel emırlerle yapılması
sağlanmış Olay, baştan çok ıyı
hazırlanmış Bu olaylan o ta-
nhlerde, basın hep yazıyor,
devletın ılgılı kurumlannın tef-
üş kurullan sayfalar dolusu
raporlar hazırbyor, ama bunla-
ra kımse bır şey yapamıyor
Boyle devlet mı olur
7
" dıye ko-
nuştu
1988'de, dönemın Başbakan-
lık Teftış Kurulu Başkanı Kut-
lu Şavaş'ın, dönemın Başbaka-
nı Özal'ı, gereklı soruşturmala-
nn yapılması yonunde uyardı-
ğını, buna karşın Ozal'ın,
soruşturma açılmasını gecıktı-
rerek hayalı ıhracatla ılgılı bu
dosyalann zaman aşırruna uğ-
ramasına yol açuğını da one
suren Ozturk, "Zamanın baş-
bakanının bu tutumu buyuk bır
gafletür Bu tutum, doğrudan,
Turk Ceza Yasası'nın gorevı
kötüye kullanmaya ılışkın.240
maddesıne gınyor Sayın Ozal.
bu davranışıyla bıle Yuce Dı-
vanbkür" dedı
Sorgulama ay sonunda
Mahmut Ozturk, komısyo-
nun, gereklı bılgı ve belgelen
toplama ışını tamamlamak
üzere olduğunu söyledı Ko-
mısyonun, hayalı ıhracat olayı-
na adı kanşan dönemın sıyası-
len, aıle yakınlan ve burokrat-
lann ıfadelennı almaya 25
hazırandan sonra başlayacağı-
nı da kaydeden Ozturk, "Jfade
alma ışını 10 gunde bıtıreceğı-
mıa tahmın edıyorum" dedı
Oztürk'un verdığı bılgıye gore
ıfade alma ışı, "kuçükten büyü-
ğe doğru olacak Once, alt
duzeydekı memur ve uzmanlar-
dan başlanacak, bunlann anla-
tımianna gore ust kademelere
doğru gıdılecek Cumhurbaş-
kanı Özal'ın ıfadesmın alınma-
sı, en sona bırakılacak Komıs-
yon, Cumhurbaşkanı Ozal ıle
bırhkte, eşı Semra Ozal, oğulla-
n Ahmet ve Efe Ozal ıle kızı
Zeynep Ozal'ın da ıfadelenne
başvuracak
Ozturk, hayalı ıhracat yap-
tıklan belırlenmesıne karşm,
para odemesı vapılan firmalara
ılışkın, dönemın DPT yönetımı
tarafından çıkanlan ozel ode-
meemırlennın kavıp olduğunu
şu ana kadar bulunamadıklan-
nı soyledı Ozturk, yok edıldık-
lennı saptadıklan 400 kadar
belgenın. tanh ve sayılannın
kendılennde bulunduğunu
şımdı bu belgelen, ılgılı dıger
kurumlann arşıv lennden çıkar-
ma>a çalıştıklannı bıldırdı Oz-
turk, "Bu belgelen DPTden
ıstemıştık Ama vok edıldıklen
ıçın bu kurumda bulunamadı-
lar Şımdı DPT bu belgelen
Hazıne ve Dış Tıcaret Muste-
şarlığVndan elde ederek bıze
ıletmeye çahşıyor" dedı
Oztürk, hayalı ıhracat olayı-
na kanşan burokratlann gorev-
de kalmalannın sakıncalı oldu-
ğunu bıldırerek araştırmalan-
nın sonunda hazırlayacaklan
raporda bukonuyu vurgulaya-
caklannı soyledı Ozturk, "
Meclıs e sunacağınuz rapor-
da donemm sıyasılen ıle bu-
rokratlannın olayla ılgılı du-
rumlannı avnniılı bır bıçımde
belırteceğız Raporumuzda,
hem sıyasıler hem de burokrat-
larla ılgılı duşuncelenmıze >er
v erecegız" dedı
özal ifade vermeye
zorlanacak
Ozturk, Cumhurbaşkanı
Ozal ın ıfade vermeyı reddet-
mesı hahnde uygula>abılecek-
len herhangı bır yaptınmları-
nın bulunmadığını belırterek
Cumhurbaşkanı nı ıtade ver-
meye zorlavacaklannı soyledı
"Savın Ozal, donemın Başba-
kanı olarak ıfade vermek ıçın
gelmeye mecbur Bız de kendı-
sının başbakanlığı donemını
soruştunıyoruz Gelmezse
Çankava ya sıgınamaz Çanka-
va, kanun kaçaklannın sığınma
ven değıl' dıyen Ozturk, Cum-
hurbaşkanı'nın, gecen yasama
donemınde oluşturulan Hor-
zum Komısyonu'na ıfade ver-
meyı de reddettığının anımsatıl
ması uzenne, "Bız. hakkındakı
tum suçlamalara ılışkın belge ve
bılgıler ıle ıfadelen bır dosyaya
kovup kcndısıne gondereceğız
Gel Mechs'e bılgı ver dıyece-
ğız dıye konuştu
Ozturk, 'Sd)in Ozal'da vıc-
dan olsaydı bunlan yapümidz-
dı Komısyon başkanı, Ozal'ı
ıfade vermeve zorla>acaktır
Gelmezse, orada oturmaya
hakkıvoktur dedı
Ozturk, halen yurtdışında
bulunan 5 burokrata, ıfade ver
mek uzere Turkıye'ye gelmelen
ıçın çağn vaptığını da soyledı
Ozturk ıktıdann, buışınûze-
nne gıtme>e kararh olduğunu
vurgula>arak. İktıdardakı ıkı
partı de 'hesap soracağız' dıye
ıktıdara geldı Işte, hesap sora-
cak zemın dedı
Ozturk kendılenne ulaşan
bılgı ve belgelen. guvenlık önle-
mı olarak Meclıs te "6 kılıt al-
tındd" tuituğunu da beürttı
Yusuf Ö7al; Siv asi oyun
Eskı Devleı Bakanı, ANAP
Malatva Mılletvekılı Yusuf
Bozkurt Ozal, Cumhurbaşkanı
Turgut Ozal'a ağır suçlamalar
yönelten ve Ozal'ı ıfade verme-
ye çağıran TBMM Hajalı Ihra-
cat Araştırma Komısyonu'nun
tarafsız olmddığını soyledı
Ozal savcısı ve hâkımı aynı kışı
olan bır mahkemeye benzettığı
komısvonun onune çıkıp ıfade
vermeyeceğını kaydetu
Bedük'ten açıklama
Ote yandan Malatva Valısı
SafTet Ankan Beduk hakkında-
kı ıddıalarla ılgılı şu açıklamayı
>apu
"Bugunku (dunku) gazeteler-
de hayalı ıhracat ıle ılgılı soruş-
turma konusunda yapılan açık-
lamada adımdan da bahsedıldı-
ğını ûzüntüyle okudum
1984 yılında genel mudurlu-
ğunu şerefle ^aptığım emnıyet
teşkılatı mensuplanmızın yön-
lendmlmesınde gorev bıbncı
sevk ve ıdaresıne kadar eğıtım-
lerde, konferans ve her tûrlu
toplantılarda hırsızbk yolsuz-
luk, rûşvet ve kaçakçıbğın uze-
nne önemle gıdılmesı gerektığı-
nı vurgulamış hıçbır kımse
veva gnıptan cekınmeden göre
vın kanunlara uvgun olarak
yapılmasına özen gostenlmesını
ıstemış ve teşkılata guvence ve-
nlmıştır
Açıklamalan topluyorum,
şdhsımı rencıde edecek beyan-
larla ılgılı olarak bağımsız Turk
yargı organlanndd ve dıger tum
kuruluşlarda hakkımı arayaca-
ğım Hesabını soracağım "
Kongrede Inönü - Ydmaz
• Baştarafi I. Sayfada
3 rakamlı olması kaçınılmaz-
dır" dedı
Yuzde 48 oy tabanma sahıp
hukumetın hıç obnazsa son 10
yılın kazanımlanna' sahıp çık-
masıru ısteyen Yılmoz, konuş-
masını "Karamsar değılım,
ama kaygıbyım Her şeye rağ-
men21 yuzyıbn Turklenn yuz-
yıb olacağını ummak ıstıyo-
rum" dıye noktaladı
Daha sonra kursuye gelen
Devlet Bakanı ve Başbakan
Yardımcısı Erdal Inonu, ko-
nuşmasına "Ana muhalefet Iı-
den sanınm bıraz sonra ıkımı-
zın de gıdeceğı secım gezılen ıle
kongrevı bırbınne kanştırdı
Sadece şunu soylemek ıstıyo-
rum Hem yuzde 48 oy tabanın-
dan soz edıyor hem de vapısal
bozukluktan Bu olmaz" dıye
başladı
Inonu daha sonra 1 \e2 Ik-
tısat Kongrelennden soz ettı. 2
kongrenm demokrasınm askı-
ya abndığı bırdönemde toplan-
dığı ıçın bu kongre hakkında
fazla konuşmak ıstemedığını
soyledı 3 îzmır Iküsat Kong-
resı'nın ıse demokratık bır bı-
çımde oluşturulduğunu vurgu-
layan Inonu, daha sonra 8O'lı
yıllarda başlayan bazı değışım-
len ozetledı İnonu değışen
dunya koşullannda Turk ınsa-
nının daha demokratık bır top-
luma, daha rekabet gucu olan
bır ekonomıye ve daha sosyal
bır devlete sahıp olma arzulan-
na dıkkat çekerek "Bu yonlerde
elde edeceğımız başanlar Tur-
kıye nın hem kendı ıçınde hem
de çevre ulkeler ve kardeş Turk
cumhunyetlen ıle ılışkılennde
daha venmlı gelışmelere yol
açacaktır Demokraük bır top-
lum olmak sadece bebrlı ara-
bklarla seçım yapmak değıldır
Temelde toplumun tum karar
alma sureclennde yaygın ve et-
kın bır kaübmın sağlanması
demektır Bu yonde kurum ve
kurallann oluşturulması da
yetmez Bunlann kokleşmesı ve
toplum geleneklennın bır par-
çası halıne gelmesı gerekmekte-
dır Işte bu gerçeklen kavraya-
rak demokratıkleşme pakeunı
Türkıye'nın gündemıne getır-
dık dedı
Inönu, ekonomının dunya
ekonomısı ıçındekı rekabet gu-
cunu arttırmasının vazgeçılmez
amaçlanndan bın olduğunu
soyledı Ekonomıdekı hızlı de-
ğışımlenn hızlı teknolojık gelış-
melerle ılgılı olduğunu vurgula-
yan Inonu, kalkınma sureande
tanm sektorunun de kendıne öz-
gu bır yen olduğuna dıkkat
çektı
Hedeflerimiz gerçekleşti
• Baştarafi 1. Sayfada
polıtıkalann olumlu sonuçlar
verdığını ancak sonrakı do-
nemde 1938-1950 donemınde
ekonomık göstergelerde aynı
duzeyın tutturulamadığını
kalkınmanın yavaşladığını
soyleyen Ozal Bu talıhsız do-
nuşümde hıç şuphesız 2 Cı-
han Harbı'run yarattığj şart-
lar kadar, yonetımın benımse-
dığı devletçı ekonomık polıtı-
kalann da rolü vardır" dedı
1980'b yıllann tum dunyada
devletçıhk karşıtı mucadeleye
gıren yıllar olduğunu anlatan
Ozal, 2 İktısat Kongresı nın
kapanış konuşmasında açık-
lddığı hedef ıle bu hedefe van-
labılmek ıçın gosterdığı yollan
yıneledı
Özal, "3 fktısat ^.ongresı'nı
ıdrak ettığımız bugun, II yıl
HAVADURUMU TURKIYE'DE OUNYA'DA
Devtet Bakanlığı Meteoro-
to|i Genel Mudüriûğü nden
alman bılgıye göre yurdun
kuzeydoğukesımlen parçatı
bulutlu Doğu Karadenız ıte
Doğu Anadolu nun kuzey-
doğusu sağanak ve gökgu-
rultulu sağânak yağıslı öte-
kı yerier az bulutlu ve açık
geçecek Ruzgâr kuzey ve
doğu yönlerden hafif ara sıra orta kuvvette esecek Oenızlenmızde rûzgâr
Gûney Ege ve Akdenız'de gunbatısı ve lodos ötekj denıztenmızde yıldız ve
poyraidan 2 4 yer yer 5 kuvvetınde saatte 4-16, yer yer 21 denız mıh hızla
esecek Van Golu nde hava az bulutlu ve açık geçecek
O ** T yajmufiu sıslı kar'ı *-açık B-buluOu G-guneşlı K laf» S-aslı YyaOmurtu
once ongorduğumuz hedefle-
nn buyuk çoğunluğunu. tah-
mınlenn otesınde gerçekleştı-
rebılmış bulunmaktayız
Turkıye nın bu başansı, her
şeyden once 80'lı vıllarda be-
nımsedığımız ekonomık polı-
tıkalann doğru olduğunu,
doğru ıstıkamette olduğumu-
zu gostermesı bakımından
onemlıdır" dedı
'4 İktısat Kongresı ıçın he-
defimız ne olmalıdır" sorusu-
na da Ozal şu yanıtı verdı
'Ben onümuzdekı on yıl
ıçınde Türkıye'nın ana hedefı,
sayılan nıhavet on-on beşı
geçmeyen ılen ulkelerden bır
tanesı olmaktır dıyorum
Turkıye bınncı sınıf ulkelenn
arasına gırmelıdır ve gırebılır
dıyorum Bu ana hedefin fızı-
bılıtesı vardır Çunku bınncı
sınıf buyuk dev let olabıimenın
şartlanndan bınncısı, ıyı bır
coğrafı konumda bulunmak,
ıkıncısı yeterlı buyuklukte, nı-
telıklı nufustur Türkıye'nın
coğrafı konumu fevkalade
avantajlıdır On yıl sonra bız,
onde gelen bır ulke olmaya
namzet nufus potansıyelıne
sahıp olacdğız Bu bızı Av-
rupa da ıkıncı buyûk ulke ya-
pacaktır Uçuncusu, gelecek
10 yıl Türkıye'nın onune çok
buyuk bır ıstıkbal açan do-
nemdır Balkanlar'dan Orta
Asya'ya kadar Musluman ve
buyuk" bır kısmı Turk olan ye-
nı devleılerle bırbkte kendı
gucumuzu daha tesırb hdle ge-
tırebılmz
ŞLKR\NKETENCİ
IZMIR - Iktibdt Kongresı nı-
çın duzenlendı
9
- Ekonomıyı canlandırmak
ıçın 3 mılyar pompalandı Bır
suru ınsan ış ve gelır elde ettı
Bır hareket. bır cdnlılık oldu
Insdnlar bır arava geldı Buyuk
bır duraganlığın ustune ıyı bır
hareket Insanlar memnun ıçı-
nı boşaltacak Etkılenıpbırşev-
ler vapmaya heveslenecek
- Izmır iktısat Kongresı nıçın
duzenlendı''
- ANAP hukumetı tarafın-
ddn programlanmıştı OzaFın
buyuk şovu olacaktı Organı-
zasvonun ıçınde verel polıtıka-
sındd dd buyuk yarar sağlava-
cak Işın Çelebı vardı Hukumet
değışıklığı uzenne yapılmasın-
dan vdzgecıldı Ancak sonra
bakıldı kı organızasyonla an
laşmalar ydpılmış. buvuk para-
kr hdrcdnmış Bdn bu huku-
met yararlansın' denıldı
Denetımı DPT ye venlerek ger-
çekleştırıldı Işın başından 1
Izmır Iklısat Kongresı'nın ışle-
vınde etkınlığınde ıçenğınde
oldmavacdğı kabul edıidı
Bır yıl onccsıne gore yapılan
hazırlıklar hı/lı bır degışımden
geçınlmış olsa da basıb metın-
lcrde şımdı olmayan konuşma-
cılar vdr Yd da şrnıdı olanlar
vok Uzman bılımcıler kendı
alanlanndakı teblığlerde "dışe
dokunur' cıddı, onemlı, yenı
bır şeyler. çalışmalar olmadığı
nı söyluyorlar Yıne de bulunu-
lan noktada "bır durum sapta-
ması gozden geçırme" ışlevının
olacağını belırtıyorlar
Son ıkı gun Ankara ve Istan-
bul dan Izmır'e uçan uçaklarda
yolculann buyuk çoğunluğunu
iktısat Kongresı'ne katılacak-
lar oluşturuyordu Gorevhler
tam sayıyı veremedıler 1
7
OO-
1800 cıvannda bır katılımcının
olduğunu belırttıler Işadamla-
n, sendıkacılar uzmanlar bı-
lım çevrelen gazetecılerj tanı-
dık yuzler Izmır İktısat
Kongresı ne katılmaktan çok
bır araya gelmenın, bırbınne
gorunmcnın orada bulunma-
nın hazzını yaşıyorlardı
Kongrede venlecek mesaj-
dan çok orada olmanın onemı
vapılan konuşmalar, sunulan
teblığlere de yansımıştı Sankı
hazıran 1992 de Turkıye eko-
nomısının değerlendınlmesı.
yenıden programlandınlması
yapılmıvordu Ve bu çerçevede
ışçı-ışveren, çıftçı, esnaf meslek
orgutlen. değışık çıkar grupla-
nnın çıkarlannı koruma ve o
doğrultuda alternatıfler gelış-
tırme ıçın gelmemışlerdı Çıkar
gruplannın temsılcılen, görûş
sunanlar sıradan bır semıner,
konferansa kdtıhyor gıbı ço-
ğunlukla her zaman soyledıkle-
n bılınen tezlen ıle gelmış gıbı-
ler Tabıı ılk gun sadece sıyası
partı ve orgut başkanlannın
konuşmalanna aıttı Çalışma
gruplan ddha uretken olabılır
Ancak basıb metınler ve hazır-
lıklara ılışkın sohbet bılgıler
umutlu ıpuçlan vennıvor
3 Izmır iktısat Kongresı
beklendığı gıbı Ozal-Demırel
arasında bır güç gostensıne
sahne oldu Özal'ın kongreden
aslan payını kapmak uzere son
konuşmaa olmakta ısrar ettığı
bır ıkı gun bu turden tartışma-
lann surduğu, ancak kabul gor-
medığı soylentılen bıle çıktı
Ozal ın konuşmasının çerçevesı
2 ve ^ Izmır iktısat kongrelen-
nın sahıbı 'gelışen kalkınan.
çagdaş Türkıye'nın mıman"
ıçenğınde çızılebıbr Ozetle 2
iktısat Kongresf nde 10 yıl son-
rası ıçın soyledıklennın ınsanla-
ra ruya gıbı geldığını hepsının
gerçekleştığını, o tanhlerde
komşulannın gensınde olan
Türkıye'nın şımdı 10-20 yıl ıle-
nye gıttıgını dnlattı Gelecek on
yıl hcdefının dunyanın cn gelış-
mış ılk on ulkesı arasına gırmek
olması gerektığını sav undu
Serbest pazar ekonomısırun er-
demlen uzennde dûrdu Sosval
guvenlık sıstemlen de eğıtım de
dahıl her şeyın ozelleştınlmesını
ıstedı
Kongrenın ışveren onur ko-
nuğu Vehbı Koç un konuşma-
sı, aynı ılkelen savunan çerce-
vesıne rağmen bıraz vanıt
verme nıtelığınde ıdı Yaşam
fel;>efesını "devletım varsa ben
de vanm ' sozcuklen ıle ozetle-
dı Ozal a gore buyuyen Tur-
kıye nın gostergelen arasında
yeralanbaşta nufus artışı gelış-
meve ılışkın sanavıleşmeye ılış-
kın bılınen önemlı sorunlann
dltını çızdı
Gdzetecıler haber yetıştınmek
ıçın oğleden sonraya kalacak ya
da gecıkecek konuşmalann me-
tınlennın peşındeydıier tabıı kı
Mesut Yılmaz'ın vazılı konuş-
mametnıbekletılıyordu Demı-
rel ın konuşma metnı ıncelen-
mış. hafif bulunmuş, konu-
şurken değışıklık vapacağı ve
ona gore Mesut Yılmaz ın ko-
nuşmasının da değışmesı gerek
tığı gerekçesıyle dağıtılmıyor-
du ANAPlılar haklı çıktılar
Demırel konuşmasını nerede
ısetumuıledeğıştırdı Icenkan-
lamında değıl, mantığını Ozal'-
ın tezlennı çurutme yanşı ka-
zanma anlamında kurgulamak
uzere
O nedenle de ıktısaün soyut
bır şey olmadığını, ınsan ıçın
yapıldığını soyleyerek soze gır-
dı Sonuç olarak iktısat bıbmı-
run sıyasete dayanmak zonında
olduğunu, hedefin Ataturk'un
1 Iktısaf Kongresı'nde behrle-
dığı uzere ' memleketı mamur,
mılletı mureffeh ve zengın yap-
mak ' olduğunu soyledı Geç-
mış on yıl, gecmış 69 yılda ya-
pılmış olumlu şeylen kabul
etmekle bırbkte yanbşlan eleş-
tırmenın, eksıklen gönnenın
gorev olduğunu sav undu Tur-
kıye nın buyuk bır nufus patla-
ması olayını yaşadığmı vurgu-
layarak kongreden, bınkmış-
lerle bırbkte yılda 1 mılyon yenı
nufusa nasıl ış bulacağının so-
rusuna yanıt ıstedı Hâlâ
%4O-45 nufusu tanmda ureten
bır toplumun gebşmış sayıla-
mayacağını vurguladı Yıne
kongreden gebşmış ulkelerde
dekara 450-550 kılo buğday ve-
nmı dhnırken Turkıye'de 200
kılo abnmasına karşı çozum
ureübnesını ıstedı Ödemeler
dengesındekı acığın borç alına-
rak kapanmasına, enflasyona
karşı çarpık şehırleşme, sanayı
hızının gebşmesı gıbı pek çok
konuda yenı goruşlere ıhtıyaç
olduğunu savundu Orta sınıfın
yok olduğu bır duzende eğıtı-
mın özelleşunlmeye kalkışılma-
sının, kıtlelenn okulsuz kalma
anlamına geleceğını, bu bozuk
gelır dağıbmı ıle bır yere vanla-
mayacağını soyledı Devletı
kuçültme hedefının doğnı ol-
masına karşın bu koşullarda
devletm bır gunde kuçultule-
meveceğını belırttı Butun bun-
lan yapmak ve çozum bulma-
nın ıktıdar olarak görevlen
olduğunu. ancak ureülecek go-
ruşler onen ve eleşunlerden
yararlanmak ıstedıklennı açık-
ladı
Ozal-Demırel guç gostensın-
de vanşmasında 3 Izmır iktı-
sat, Kongresf nden kım galıp
çıktı
0
Ozal sevenler ıçın galıp yı-
ne Ozal. Demırel sevenler ıçın
Demırel'dı Bıze gore ayağı yer-
de olanlar ıçın Demırel ağır
bastı Turkıye nın on vılda bu-
yuk mesdfeier katettığıne. gele-
cek on yılda da dunyanın en
gebşmış on ulkesı arasına gıre-
ceğıne ınanıyorsanız Ozal'ın
buyuk farkla galıp çıktığını da
duşunebıbrsınız
tktısat Kongresı'nın dünkü
konuşmalannda gözde olan
"serbest para ekonomısı" ıdı
Bır tek aykın goruş DİSK Ge-
nel Başkanı Kemal Nebıoğlu'n-
dan geldı Nebıoğlu, serbest
pıyasa ekonomısının alternatıf-
sız olmadığını, alternatıfsızlı-
ğın, ınsanbğm gelışmesıne ters
düştüğünü soyledı
Ekoııoıııi kapaıı içine sokuldu
Baştarafi 1. Sayfada
Başbakan Demırel, 3 Izmır
İktısat Kongresı'nde yaptığı
konuşmada, gecen lOyıllıkdo-
nemı eleştırmenın haklan oldu-
ğunu soyledı Ilk olarak, son 30
v ıllık doneme ılışkın bazı venle-
rı jktaran Demırel. 1950'lenn
başındd kışı başına gelınn 165
dolarken. bugun bu rakamın 2
bın dolar sevıyesıne vukseldığV
nı kaydettı Konuşması sık sık
alkışlarla kesılen Demırel, Tur-
kıye'nın 1990 b yıllarda ekono-
mık ve sosval altyapı yatınmla-
rına 150-200 mılvar dolar
harcaması gerektığını vurgular-
ken, ekonomının bugun ıçınde
bulundugu durumu şoyle de-
ğerlendırdı
"Yuksek fıvat artışlan. kamu
kesımı açıklan oldukça dujen
buyumc hızı, sanavıleşme polı-
tıkasına gereken ağırlığın venl-
memesı ve ekonomıdekı denge-
sızlıklerden oturu duraklayan
ımalat sanayu yatınmlan, ışsız-
lık. bozulan gefır dağıbmı, eğıtı-
me ve sağlığa yeterMZ kaynak
aynlması onümuzdekı onemlı
sıkmtılardır 1990 lı vıllann ba-
şındakı bu problemler cıddıdır
antdk çozumsuz değıldır Ev ve-
la şunu belırteyım kı bu onemlı
kongrevı geçmışı eleştınnek
ıçın bır fırsat olarak kullanmak
ıstemıvorum Ancak gecmış 10
vilın hatalı uvgulamalanndan
muhakkak ders almalı ve onü-
muzdekı 10 vılın polıtıkalannı
gelıştınrken bu hatalann tekra-
nnı onleyecek tedbırlen almalı-
yız
Temel dengelen sarsan ve
ekonomıyı bugun âdeta bır ka-
pan ıçıne sokan en onemlı
nedenın, 198O'lı vıllann ozellık-
le ıkıncı yansından başlavardk
genışleme gosteren kamu kesı-
mı dçıkları olduğunu anlatan
Demırel Butçe bırlıgı vediMp-
bnın bozulması. KIT'lenn gıde-
rek daha venmsız hale gelmele-
n. ozelleştınnenın vapılama-
mdsı ve netıce ıtıbanvla devle-
tın kuçultulememesı vergılerle
karşılanamayacak boyutta har-
camalara ve dolayısıyla buvuk
kamu açıklanna yol açmıştır'
dedı Demırel dış borç yuku-
nun de buyuk boyutlara ulaştı-
ğını vurgulayarak "Gelecek 10
yılda ınsanımızın elıne geçecek
olan gebrlenn bır kısmı gecmış
10 yılda sarf edılmıştır bıle Bu
borcun gen odenmesı, gelece-
ğın refahını o olçude azaltacak-
tır Bu gerçek karşısında kımse-
nın ortaya koyabıleceğı mucı-
zevı bır çozum voktur' dıye
konuştu Demırel kendı yapa-
bıleceklennın. bır taraftan bu
vuku hem kesımler arasında
adıl bır bıçımde dağıtmak hem
mumkun olduğu kadar uzun
bır zamdn dıbmıne ydymak
hem de ekonomıde hızb bır bu-
yumevı sağlayarak bu borcun
gerçek yukunu azaltmak oldu-
ğunu sovledı Demırel sozlennı
Ancak bızım bugun en onemlı
gorevimız daha doğmamış ne-
sıller aleyhıne boyle bır tercıhın
bır daha yapılamamasını sağla-
vacak reformlar olmalıdır" dı-
ye surdurdu
Maastncht Zırvesı'nde AT'-
ye uve ulkelenn. para bırbğıne
geçışın koşullan sağlanması ge-
reken oranlar uzennde anlaştı-
ğıru anlatan Demırel Turkıye
AT've uye olsun veya olmasın,
ekonomık ıstıkran temın etme-
sı ve 1990'b yıllarda bu oranlara
ulaşması onemlıdır ve zorunlu-
dur" dedı Demırel, Turk eko-
nomısınm planb donemde ol-
dukça ıyı bır buyume perfor-
mansı gösterdığmı anlatırken,
1963-77 donemınde sanayı sek-
torunun katma değennın yılbk
ortalama yuzde 10 oranında
buyume gosterdığını, ancak da-
ha sonrakı donemde bu hızın
yuzde % 5 lerduzeyınegenledı-
ğını söyledı Demırel, "1980-
lenn ılk yansında kuçuk bazı
darboğaz gıderme ve modernı-
zasyon yaünmlan ıle ıhracatta
bır yukselış mumkun olabılmış-
tır Bu durumun boyle devam
edebıleceğı zannedılmış ancak
boyle olamayacağı ortaya çık-
mışür Bu yanlış yorumlama bu
donemde sanayı sektorünun
gen plana atılmasına sebep ol-
muştur J9801enn ıkına yansı
ıse ekonomıde ıstıkrar arayışla-
n donemıdır Ancak tum bu
çabalar netıcesız kalmıştır So-
nuç olarak surekb ıstıkrann
urtışıbnası, ama ıstıkrann bır
türlu sağlanamaması, sanayı
sektorunun bu donemde de sü-
reklı gen plana ıtılmesıne sebep
olmuştur" dedı
Demırel konuşmasında
"Sovyetler Bırbğı'nın çöküşu-
nun Doğu ıle Batı arasındakı
duvarlardan bınnı kaldırdığı-
nı" vurgulayarak kureselleşme
çağında bu duvann kalkması-
nın Turkıye ıçın "fevkalade
onemlı" olduğunu soyledı
Başbakan Demırel konuş-
masında, gazetecılere dağıtılan
18 sayfalık metnın dışına çıka-
rak Cumhurbaşkanı Özal'ın
konuşması sırasında not aldığj
bolumlen ırtıcalen anlatü De-
mırel Türkıye'nın KİT'lenn
yükunu sırtından atması gerek-
tığını bebrterek "Ama bu,
KIT'len peşkeş çekerek olmaz
Kamu vıcdanını rahatsız etme-
den. orada çabşan ınsanlan
rahatsız etmeden bunu yapmak
zorundasınız" dedı
Başbakan Demırel, Cumhur-
başkanı Ozal ın kongre nede-
nıyle verdığı yemekte gazeteci-
lenn sorulannı yanıtlarken
kongrede metın dışına çıkması-
nı. Metın ıçınde kalma mecbu-
nyetım mı var° Bınsı çıkıp sızın
yanbş dedığınıze doğru derse
kalkıp cevap venrsınız Bınsı çı-
kıp sızın yanlış dedıklennıze
doğru değıl derse sız de çıkar
duşuncenızı soylersınız Bız
bunlann yanlış olduğunu yenı
soy lemıyoruz Uzunca bır sure-
dır Meclıs kursusu dahıl her
yerde soyluyoruz" dedı
Dışişleri: Ermenistan'Ia
• Baştarafi 1. Sayfada
mdk ısıedıklennı belırterek,
Ama bız mevcut şartlar altın-
da dıplomatık ılışkı kuracak
değıbz' dedıler Aynı kaynak-
Ur Ermenılenn Azenlerle daha
barışçı ıbşkılere gırmelen habn-
de Turkıye'nm Ermenıstan ıle
ışbırlığıne gıdebıleceğmı vurgu-
ladılar
Suleyman Demırel, dün sa-
bah Izmır'dekı iktısat kongresı
sırasında gazetecılenn dunku
gazetemızde yer alan "Petros-
yan'dan Demırel e surpnz
mektup" habennı hatırlatma-
lan uzenne "Ennenıstan heve-
tıne kongreden sonra randevu
verdım goruşeceğız dıye ko-
nuştu Kongreden sonra Hılton
Oteb'ne donerek akşama kadar
dınlenen ve goruşmeler yapan
Başbakan Demırel, akşam ga-
zetecılere, goruşmenın gerçek-
leşmedığını soyledı Demırel,
"Adam gelmemış kı gelseydı
kabul edecektım Benden dışış-
len randevu ıstedı Randevu ıs-
teyınce, sabahleyın buradadır
dıye, 'Vennz, goruşuruz' dedık
Sonra aratük, adamlar gebne-
mış Başka bır yolla da bana
ulaşan mektup yok' dıye ko-
nuştu
Bu arada Hılton Oteb'nde
Ermenı heyetınden Başbakan
Yardımcısı Grand Bagradyan,
elçıbk gorevblen Murat Bacal-
yan ve Febx Namıkonyan adı-
na oda rezervlen yapıldığı,
ancak üç yetkıbnın de otele gel-
medıklen bebrlendı Heyetın
Izmır'e gelmedığı saptandı
Dışışlen Bakanbğı ust dûzey
yetkıblen Ennenıstan Cumhur-
başkanı Petrosyan'ın Suley-
man Demırel'e gonderdığjnı
soyledığı bır bılgının dışışlenne
ıntıkal etmedığını açıkladılar
Boğazıçı Ünıversıtesı
oğrencı kımlık kartımı
kaybettım Geçersızdır
BAŞAK GÜL UÇAR