Katalog

15 HAZJRAN1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞ HABERLER Taytamröayeni başbakan • BATSGKOK(AA)- Tayland'da, başbakanhğa eskı Baş-bakan Anand Panyarachun atandı. Tayland Televizyomı'ndan yapılan açıklamada, "lCral, başbakan olmaya layık kişinin Anand Panyarachun olduğuna karar verdi" denildi. Eski bir diplomat ve ışadamı olan Panyarachun, 1991 yılında yapılan darbeden sonra biryıl süreyle başbakanlık yapmıştı. Anand Panyarachun'un başbakanlığa atanmas, büyûk birşaşkınlıkyarattı. Çünkü Samboon Rahong, Kral Bhumibol Adulyadej'in kendisini başbakanlığa aladığjnı söytemişti. Samboon, demokrası yanbsı gösterilerin kanh bir şekilde bastınlmasından sorunılu tutuluyor • Utvanya'da rafepandnn • MOSKOVA (AA) - Eski Sovyet cumhuriyetleri arasında ilk bağunsızlığını ilanedenülkeolan Litvanya'da, ûlke toprakJannda konuşlandınlmış bulunan eski Sovyet ordusuna bağb birliklerin geri çekılmesi konusunda dün halk oylaması yapıldı. Yaklaşık 2.5 milyon kayıtlı seçmenin oy kullandığı halk oylamasının bir formaliteden ibaret oldugu ve halkın tamamırun eski Sovyet ordusunun bu yıl içinde Litvanya'dan çekilmesi ve bu ordunun Litvanya'da kaldıgı yaklaşık 50 yıl içinde ûlkeye verdiği zarar nedeniyle, eski SSCB'nin mirasçısı olan Rusya'nın Vilnius hükümetine tazminat ödemesi yönünde oy kullandığı belirtiliyor. İspafl-Güney Lûbnan • MARJAYOUN(AA)- tsrail ordu birliklerinin, dün Güney Lübnan'da tek taraflı ilan ettiği "güvenlik kuşağım" bombaladıği bildirildi. Güney Lübnan'daki Birleşmiş Milletler yetkıkleri, İsrail birliklerinin, güvenlik kuşağının kuzeyındeki Snbbine köyüne saldırdıklannı ve Filistinlilerin de saldınya karşıbk verdiğini acıkladılar. Yetİrililer, ağirmakineb silahlann ve tanksavarlann da kullanıldığı çaüşmada 2 Füistinlinin öldüğünü, 2 İsrail askehninde yaralandığını bildirdiler. Çekostovakya'ıta • BRATISLAVA(AA)- Çekoslovakya'da federasyonun geleceğine üişkin olarak Çekler ve Slovaklar arasında yürütülen görüşmelerin dün yapılması gereken üçüncü turu, önümüzdeki haftaya ertelendi. Demokratik Slovakya Hareketi sözcüsünün yaptığı açıklamada, dün yapıtaıaa gereken üçüncü tur görüşmelerin, "her iki tarafın da isteğiyle" çarşamba gününe ertelendiği kaydedildi. Çekoslovakya'da geçen hafta sonu gerçekleştirilen seçimlerin ardından, 74 yülık Çekoslovakya Federasyonu'nun geleceğinın ne olacağı tartışılmaya başlanmışü. İran: Türkiye'ye eleştiri • LEFKOŞA(AA)-İran basını, "ABD'nin müttefiki olması nedeniyle, Türkiye'ye güvenilemeyeceğini' öne sürdü. İran'da yayımlanan radikal Abrar gazetesi dünkü yorumunda, Türk yetkılilerinden. geçen perşembe günü, bölücü örgüt tarafından gerçekleştirilen ve bir İranbnın ölümü. sekiz Iranlının da yaralanmasıyla sonuçlanan tren saldınsı konusunda harekete geçmesini istedi. İran resmi haber ajansı IRNA tarafından da yayımlanan yorumda, İran Devlet Başkanı Haşimi Rafsancani ve hükümet, "Ankara'nın kötü yönetimine ve özellikle tren saldınsına karşı gereklı tepkiyi göstermediği" gerekçesiyle eleştirildi. Yorumda, "Geçen yıllarda Türk hükümeti Kürtlere karşı mücadelesinde sürekli uluslararası kurallan çiğneyerek, aralannda Irak'ın da bulunduğu komşu ülke topraklannı ihlal etti ve sı nır bölgelerinde asker konuşlandırdı" denildi. Ankara'yı haziranınikinciyansında hareketligünlerbekliyor Dış politika gündemdeRoma'da bugün başlayacak olan Karabağ toplantısında, 23 haziranda Minsk kentinde yapılması öngörülen zirvenin kaderi belirlenecek. Azerbaycan ve Türkiye, Ermeniler Karabağ'da işgal ettikleri topraklardan çekilmedikçe Minsk zirvesinin yararh olmayacağı görüşündeler. Dtş Haberler Servisi - Türk dış politikaa haziran ayının son iki haftasında çok hareketb günler geçirecek. Ankara'yı bekleyen önemli gelişmeleri şöyle sıralamak mümkün: blam KMftpansı Örgütû İstanbul'da 17-18 haziran tarihleri arasında düzenlenecek olağanüstü toplantıya katılacak olan îslam Ülkeleri Dışişleri Bakanlan öncelikle Bosna-Hersek bunalımını ve Sırbistan'a karşı takınılacak tavn görüşecekler. Ancak toplantıya hangi ülkelerin katılacağı açıklığa kavuşmadı. KAns New York'ta 18-20 haziran tarihleri arasında düzenlenecek olan toplantıda BM Genel Sekreteri Butros Gali, KKTC Cumhurbaşkanı Denktaş ve Kıbns Rum toplumu lideri Vasiliu ile görüşecek. New York görüşmeleri Kıbns sorununun çözümü açısından büyük öneme sahip. vesinin yazgısını da belirleye- cek. Karaba£: Roma'da bugün Karabağ bunabmı konusunda ikinci bir toplann yapılıyor. Bi- bndıği gibi 1 haziranda yine Roma'da ttaryan parlamenter RafaeOi'nin başkanbğında dü- zenlenen toplantıya Karabağ Ermenilen kaülmamış, Erivan heyeti de kendilerinin Karabağ Ermenilenni temsil etme yetki- sine sahip olmadıklannı belirte- rek oyalama taktiği uygulan- mıştı. Toplanü bu ortamda bir sonuç ahnamadan bitmişü. AGİK (Avrupa Güvenlik ve Iş- birliği Konferansı) taraflan 15 haziranda (bugün) ikinci bir toplanüya cağudı. Karabağ konusunda 23 hazi- randa da Beyaz Rusya'nın baş- kenü Minsk'te bir zirve yapıl- ması tasarlanıyor. Ancak Azerbaycan ve Türkiye, Erme- niler Karabağ'da işgal ettikleri topraklardan çekilmeyi kabul etmediğı takdirde Minsk zirve- sinin bir yaran olmayacağı gö- rüşündeler. Bu bakımdan bu- gün Roma'da başlayacak olan toplanü, bır bakıma, Minsk zir- K*nfer«an ör- gütü: Bosna-Hersek'teki kanlı çatışmalar karşısında 17-18 haziranda İstanbul'da olağanüstü toplantıya cağnlan lslam ülkeleri dışişleri bakanla- nnın gündemindekı en önemli maddeyi Yugoslavya'daki iç savaş ve Bosna-Hersek'te Sırp- lann yaptığı katliam oluştura- cak. Ancak İslam Konferansı ör- gütü'ne (İKÖ) üye 46 ülkeden kaçının Istanbul'daki toplantı- ya katılacağı henüz kesinlik kazanmadı. Bu ülkelerde yapı- lan temaslardan alınan ilk so- nuçlara göre 25 ülke konferan- sa ilke olarak katılacaklannı bildirdiler, ama hangı düzeyde kaulacaklan henüz açıkbğa ka- vuşmadı. İKÖ'ye kısa süre önce tam üye olarak kabul edilen Azerbaycan'm İstanbul toplan- tısında hazır bulunması, öteki Orta Asya Türk Cumhuriyet- leri'nin de gözlemci statüsüyle kaülmalan bekleniyor. Bu ara- da başta Suudi Arabistan ol- mak üzere bir dizi İslam ülkesi dışişleri bakanının Türkiye'ye geb'p gelmeyeceği kesinlik ka- zanmadı. Tunus, toplantıya müsteşar düzeyınde katılabile- ceğini bildirirken, Somah', Mı- sır ve İran gibi ülkelerin bakan düzeyinde kaülmalan bekleni- yor. Türkiye bu toplanüdan BM Güvenlik Konseyi'nin Sırbis- tan'a ambargo uygulanması karannı destekleyecek ve daha etkili hale getirecek kararlar abnmasını ekliyor. Bosna-Her- 18-20 haziran tarihlerinde New York'ta yapılacak olan Kıbns-görüşmeleri, yıllardır de- vam eden bu sorunun çözü- münde belirleyıci rol oynayabi- lecek. BM Genel Sekreteri Butros Gali, New York'ta KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denk- taş'la Kıbns Rum toplumu li- deri Yorgo Vasiliu'ya bir "an- laşma taslağı" sunacak. Gab'- nin iki toplum liderleri ile ayn ayn yapacağı toplantılardan olumlu sonuç çıkarsa, üçlü bir toplanü yapılacak. Bu toplanü- da üderlerin çerçeve anlaşması- nı imzalaması durumu ortaya çıkarsa, Gab, Türk ve Yunan başbakanlannı New York'a davet edebilecek. Butros Gali'nin New York'- ta taraflara bir de harita suna- cağı, Türk tarafına bırakılacak toprak miktannın yüzde 27.5 __^_^_^________ dolayında oldugu bildiriliyor. ÇETİN-Yonıcu günler bekliyor. Çeklç Güç: Ankara'yı bek- leyen diğer bir sorun da Çekiç sek bunalımının yanı sıra Filis- tin sorununun da toplantının gündeminde yer alacağı bildiri- üyor. K ı b n s : Türk dış politikası- nın haziran ayında gündemin- dekı en önemli maddeyi Kıbns sorunu oluşturuyor. Güç'ün geleceği konusu. Tür- kiye'de konuşlandınlan Çekiç Güç'ün görev süresi 28 haziran- da doluyor. Muhalefette iken Çekiç Güç'ün Türkiye'de ko- nuşlandmlmasıru sert biçimde eleştirmiş olan DYP ve SHP, iktidarda bu tutumlannı belir- gin biçimde "yumuşatmış" du- rumdalar. TBMM, tatil öncesi, Çekiç Güç'ün süresinin uzatılması konusunu karara bağlayacak. Hükümet yetkisi olmasına kar- şın, Çekiç Güç'ün görev süresi- nin uzatılmasını Mechs'in yet- kisine bırakacak. İnönü, dün yaptığı açıklama- da, "Geçen dönemden devral- dığımız bir olağandışı uygula- ma var. Milletlerarası bir güvenlik gücünün caydıncı ola- rak Türkiye'de bulunma süresi bitiyor. Bu konu da Meclis'te eleabnacak"dedi. KEİB: KElB'efKaradeniz E konomik tşbırliği Bölgesı) dahil ülkelerin devlet ya da dışişleri bakanlan düzeyinde katılacak- ları İstanbul toplantısı 25-28 ha- ziran tarihleri arasında yapıla- cak. Rusya, Ukrayna, Bulgaris- tan, Romanya, Yunanistan ve Ermenistan'ın katılacağı toplan- tıda KEİB protokolünün imza- lanması bekleniyor. Daha önce KEİB içerisinde yer alan Yugos- lavya, bu cumhuriyetin dağıl- masından sonra projeden dış- lanmış bulunuyor. Sırbistan'a uygulanan ambargo sonrasında, Sırbistan ve Karadağ cumhuri- yetlerinin birleşerek oluşturduk- ları Yeni Yugoslavya Federas- yonu da projeden dışlandı. Dikkatler, New York'ta 18-20 haziranda yapılacak görüşmelere çevrildi Kıbrıs'ta çözüm için umut• BM Genel Sekreteri Butros Gali'nin New York'ta bir çözü- me ulaşılabileceği görüşünü açıklamış olması, Kıbns soru- nunun çözümü konusundaki umutlan arttırdı. HALUK PERAY ANKARA - Yirmi beş yıldır süren Kıbns sorununun çözümü için dikkat- ler New York'ta iki kesimin temsilcile- rinın 18-20 haziranda yapacağı top- lantılara çeVrildi. Birleşmiş Milletler temsilcilennın ilgilı başkenüerde yap- tığı görüşmelerde taraflann olumlu yaklaşımlarda bulunduklannı sapta- maları, Kıbns sorununun çözümü için umutlan artünyor. Türk ve Rum ta- raflann kendi aralannda çözüm bula- mazlarsa BM Güvenlik Konseyi'nin "alternatif çözüm" önerileri getinnesi olasıbğı Türk tarafı açısından gerçekçi bulunmuyor. ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbns özel Temsilcisi Nelson Ledsky ve Birleşmiş Milletler Kıbns temsilcilerinin geçen günlerde Ankara, Atina ve Kıbns'ta yapmış olduklan görüşmelerin olum- lu geçtiği bildiriliyor. BM Genel Sek- reteri Butros Gali'nin Kıbns özel temsilcisi Oscar Camillion ve berabe- rindekı heyetin haziran başında Kıb- ns Türk ve Rum liderleriyle yapüğj görüşmelerden sonra "New York'ta bir çözüme ulaşılabileceği" düşüncesi- ni açıklamış obnası Kıbns sorununun çözümü konusundaki umutlan arttır- dı. BM Genel Sekreteri Denktaş ve Rum kesimi lideri Yorgo Vasiliu'yu 18-20 haziranda New York'ta toplan- Uya cağırmış olması çözüm umutlannı arttıran bir başka işaret olarak değer- Sorunun çözümünde gözler Denktaş ile Vasiliu'ya çevrildi. lendiriliyor. Aynca Yunanistan ile karşılaşüğı en önemli sorunun, Rum Türkiye arasında "buzlann erime !> sü- recine girmesi de olumlu bir etken ola- kesiminin düşüncelerini ne kadar yan- sıttığı konusunda odaklaştığını bildi- rak değerlendiriliyor. Başbakan Sü- riyorlar. Vasiliu, Rum kesiminin lideri leyman Demirel, 20-21 haziranda Yunanistan Başbakanı Konstantin Mitsotakis ile bir görüşme yapacak. Bu toplanüdan dört gün sonra Kara- deniz Ekonomik İşbirliği Projesi top- lantısı için bir kez daha Türkiye'ye gelecek olan Mitsotakis ile ek diplo- matik görüşmelerin yapılması da bek- leniyor. Diplomatik gözlemciler, taraflann olumlu oldugu söylenen yaklaşunlan- olarak bir çözüm için olumlu yaklaşsa bile adadakı Rumlann önemli bir kesi- minin Gali'nin önerdiği fıkirler dizisi- ne sıcak bakmadıklan biliniyor. Vasi- liu, BM Güvenlik Konseyi'nin 750 sayılı karanna olumlu yaklaştığmı, BM görevlilerine aktarmış bulunuyor. Ancak adadaki Rumlann önemü bir çoğunluğu 750 sayılı kararı kabul et- meyeceklerini açıklamışlardı. Vasiliu ve Denktaş, 750 sayılı karar çerçeve- na karşın iki liderin karşılaştıklan çe- sinde uzlaşsalar bile Rumlann bu ka- şitb güçlükler nedeniyle Kıbns'ta rarları kabul etmemeleri büyük bir ola- çözüm için son şans olarak nitelendiri- sılık olarak değerlendiriliyor. Rum kesi- len görüşmelerden "kolay" bir sonuç minin Dışişleri Bakanıve Rum siyasiparti beklemenin iyimserlik olacağuu beür- liderlerinin katılmış oldugu Rum Ulusal üyorlar. Gözlemciler, Vasiliu'nun Konseyi, mayıs ayında Vasiliu'nun bir çö- züm için 1989 yıbnda konseyin aldığı ka- rarlardoğrultusunda çabşmayayetkili ol- duğunu açıklamıştı. Gözlemciler, BM'- nin 750 sayılı kararda kapsanan iki kesimli, iki toplumlu ve taraflann si- yasi eşitligine yönelik bir çözümun, şim- diye dek taraflarca hiçbir zaman kabul edilmemiş olmasını dakaygılanarttıran başka bir faktör olarak değerlendiriyor- lar. Türk tarafı benimsiyor Türk tarafı, daha önceki kararlara göre tezlerine daha yakın olarak de- ğerlendirilen 750 sayıb karan benimsi- yor. Bu dogrultudaki çözümler için Türk kesimi kamuoyunda bir tepki bulunmuyor. Ancak toprak düzenle- meleri konusunu, Türk tarafı için"has- sas" noktalardan birini oluşturuyor. Geçen hafta içinde Denktaş'ın New York'ta önüne harita konması duru- munda toplanüyı terk edeceğini açık- laması, bu hassasiyeün işareti olarak yorumlanıyor. Türİc tarafı, ilke olarak toprak düzenlemesi ve yerinden edil- miş kişilerin geri dönüşü konusunda görüşmelerin yapılabileceğini kabul ediyor. Bu, bir anlamda Kuzey Kıb- ns'ın "küçülebileceğinin" kabulü ola- rak değerlendiriliyor. Ancak geçmişte hazırlanmış baa haritalann "emriva- ki olarak dayaübnası" Türk tarafınca kabul edibniyor. Türk tarafı, Makari- os ile Denktaş arasında saptanmış sı- nırlann geçerli olmasmı, yerlerinden edilmiş kişilerin ise "belli bir süreç içinde karşıbklı güven ortamı" oluş- tuktan sonra dönmesini istiyor. Ayn- ca yeni oluşacak federal devletin baş- kanlığının "dönüşümlü" olarak Türk ve Rum yetkililerce paylaşılması iste- niyor. Belgrad'da Ortodoks kilisesi öncülüğünde büyük gösteri düzenlendi Milosevîç'e isyan büyüyor TALABANİ SATILIK Anadol kamyonet 1600 motor Tel: 221 37 24 Dış Haberier Servisi - Sırbis- tan'da Bosna-Hersek'teki katli- am nedeniyle Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç'e karşı muhalefet hızla artarken göz- lemciler ülkede bir içsavaş tehli- kesinin doğduğunu belirtiyor- lar. Bosna-Hersek'in başkenti Saraybosna ve çevresindeki kanlı çatışmalar sürerken BM Banş Gücünün kente girmesi- nın ardından dün taraflar BM'- nın Saraybosna'daki karargâ- hında ateşkes anlaşması imza- ladılar. Karşıt Sırp gruplar, Müslü- man, Boşnak. Hırvat savunma kuvvetleri temsilcilerinin, iki ayı aşkın süredir savaş cehenne- mını yaşa>an Bosna-Hersek'in başkentinde dün ayn ayn imza- ladıklan ateşkes anlaşması bu- gün yerel saatle 06.00"da yüfür- lüğegirecek BM ambargosunun Sırbis- tan'da etkisini iyıce hissettirme- ye başlamasıyla, muhalefet gruplan ve kamuoyunun Sırp lider Miloseviç'e karşı hoşnut- suzluğunu giderek daha yüksek sesle dile getirmeye başladığı gözleniyor. Reuter'in haberine Belgrad'da MDoseviç aleyhine gösteriler düzenlenirken Saraybosna'da catışmalar devam ediyor. gün bazı ünlü bestecilerin de bulunduğu ve müzisyenler tara- fından düzenlenen gösteride de aynı talepler dile getirildi. Gös- teriye, akademisyen ve sanatçı- lann yanı sıra yüzlerce kişi ka- tıldı. göre BM yaptırrmlannın yürür- lüğe girdiği son iki hafta içinde akademisyenler, öğrenciler ve taksi şoförlerinin yapüklan gösterilerin ardından, Orto- doks kilisesi de dün başkent Belgrad'da bir gösten düzenle- di. Ortodoks Patriği Pavel ön- derliğınde düzenlenen gösteri>e kaülan . on bin kişi, Milose- viç'in görevden aynımasını, bır ulusal birbk hükümeti kurul- masını istediler. Başkent Belgrad'da önceki Çekiç güç gerekli ANKARA (Cumhuriyet Bö- rosu) - Kuzey Irak'ta oluşan Kürt yönetimi, TBMM'nin Çe- kiç Güç'ün süresini uzatacağı- na inarayor. Kürt yöneüminin bderlerinden Celal' Talabani, Ankara'da yapügı görüşmele- rin ışığmda Türkıye'nin, Çekiç Güç'ün görev süresini uzatma- nın gerekbliğine inandığını bil- dirdi. Bayramı Ankara'da geciren Talabani, dün yapüği basm toplanüsında, Çekiç Güç'ün Saddam Hüseyin'in bölgeye yönebk tehdidini caydırmada etkıü olduğunu söyleyerek bu güce izin veren Türkiye'ye "bü- yük teşekkür" borçlu oldukla- nm anlatü. Müttefık uçaklann- dan oluşan Çekiç Güç'ün görev süresinin, Bağdat rejiminin Ku- zey Irak'ta yaşayanlara karşı tehdidi sürdükçe uzaülacagı konusunda "umutlu" olduğu- nu söyleyen Talabani şöyle konuştu: "Eğer Türkiye ohnasaydı, benzeri görülmemiş bu ulusla- rarası operasyon ya yapılamaz- dı ya da çok zor olurdu. Türk hükümetinin Çe- kiç Güç'ün süresinin uzaülması gerektiğini tanımış obnası kar- şısında teşekkür ederim." POLTTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Tûrk Dış Poliflkasında Hareketli Günler Türk dış politikası, bu hafta son zamanların belki de en hareketli günlerini yaşayacak. 18-20 haziran tarihlerinde New York'ta BM Genel Sekreteri Butros Gali ile KKTC Cumhurbaşkanı Rauf Denktaş ve Kıbns Rum toplumu lide- ri Yorgo Vasiliu arasında yapılacak görüşmelerde, Kıbrıs sorununun yazgısı saptanacak. Ankara, Atina ve ABD'den gelen haberler, Kıbns sorununda çözüme yaklaşıldığı yo- lunda. Kıbrıs konusunda bu çok önemli buluşmanın gerçekleş- tirildiği sırada İstanbul'da 17-18 haziran tarihlerinde İslam Konferansı örgütü'nün (İKÖ) olağanüstü toplantısı yapıla- cak. Dışişleri bakanlan düzeyinde gerçekleştirilecek olan toplantıda gündemin ana maddesini, Bosna-Hersek buna- lımı ve Sırpların Müslüman halka yönelttikleri zaman za- man soykırıma dönüşen saldırılar oluşturacak. Bu arada Roma'da.da bugün Karabağ konusunda ikinci bir toplant (ilk toplantı 1 haziranda yine Roma'da yapılmış, Karabağ Ermenilerinin katılmadığı toplantı bir sonuç ahnamadan bitmişti) yapılması bekleniyor. önem sırasına göre bu toplantılar arasında New York'- taki Kıbns buluşması kuşkusuz önde geliyor. BM Genel Sekreteri'nin Kıbrıs özel temsilcisi Gustave Feissel ile ABD'nin Kıbns özel koordinatörü, Nelson Ledsky geçen hafta peş peşe adayı ziyaret edip iki toplum liderleri ile görüştüler. Kıbrıs sorununu bu yıl içinde çözmeye kararlı görünen BM Genel Sekreteri Butros Gali, New York'ta Denktaş ve Vasiliu'ya bir anlaşma taslağı' sunacak. An- laşma metninde bir harita bulunduğu, Türk tarafına %27,5 dolayında toprak bırakılacağı bildiriliyor. Denktaş, daha önce şu anda Türk kesiminin elinde tuttuğu %39-37 toprak oranından %29'a inmeyi kabul etmişti. Çözüm taslağında, %1,5 oranında daha inmesi isteniyor. Ancak Denktaş, 10 haziranda Lefkoşa'da yapüği açıkla- mada New York'ta kendilerine harita sunulursa görüşme- lerden çekileceğini söyledi. Bu açıklama, ilk bakışta Denk- taş'ın New York görüşmelerinin başarı şansını azalttığı izlenimini verebilir. Ama biz o kanıda değiliz. Denktaş, açıklamasında toprak konusunda taviz vermem' deme- miştir. Anayasal ilkelerbelirlenmeden, toprak konusunun konuşulamayacağını, pazarlığa harita ile başlanamaya- cağını' söylemiştir. Sanırız, Denktaş, New York'ta bir oldu bittiye' getirilmemek için elinde en büyük kozu olan toprak konusunu en sona saklamak istemekte, önce diğer sorun- ların çözümünü sağlama bağlamayı amaçlamaktadır. Diğer sorunlarm çözülmesine karşın, Denktaş toprak konusunda esneklik göstermezse ne olur? Kıbrıs sorunu yeniden çıkmaza girer ve bize göre de bu- nun sorumlusu Sayın Denktaş olur. Ancak Denktaş gibi deneyimli bir politikacının, gerek Türkiye gerekse Yuna- nistan ve BM'de iyimser havanın estiği, Ankara ve Atina'- nın anlaşmaya istekli olduklan bir ortamda uzlaşmaz tu- tum takınarak anlaşma umutlannı yıkacağını da sanmıyo- ruz. Türklere bırakılacak toprak belki %27,5olmazda %28 olur. Sayın Denktaş, herhalde %0,5 ya da %1'lik bir oran için anlaşmayı torpilleyecek lider durumuna düşmeyecek- tir. Kıbrıs sorununun çözümü, Türkiye'nin dış politikasında büyük ferahlık yaratacak, Ankara'nın bir anlamda önü açı- lacaktır. Günümüzün koşullannda Atina'nın da Kıbns'ta çözüm istediği gözleniyor. tçeride ekonomik sorunlarla boğuşan Mitsotakis hükümeti, Yunanistan'ın yanı başında her an çıkabilecek büyük bir yangının korkusu içindedir. Bosna-Hersek'teki çatışmaların Kosova ve Makedonya'ya sıçraması bölgede geniş çaplı bir savaşa yol açabilecek- tir. Kıbrıs, bu ortamda büyük bir aksilik çıkmazsa çözüme yakın görünüyor. KIBRIS GÖRÜŞMELERİ Dikenli sorun: Harita konusu İZZET RIZA YALIN LEFKOŞA - Üçlü BM heye- tinin, Kıbns'ta Türk ve Rum taraflanyla gerçekleştirdiği son tur temaslarla, 18-20 haziran- daki 'New York görüşmeleri' daha somut şekle bürünerek önemli bir sürece girdi. Görüş- melerin sonucunun ne olacağı henüz belirsiz. Kıbns ve Atina'da temaslar- da bulunan ve New York'ta TC Dışişleri Bakanlığı Kıbns Masası Sorumlusu Tugay Ulıı- çevik ile görüşecek olan ABD Dışişleri Bakanlığı Kıbns İşle- ri Koordinatörü Nelson Ledsky de bu konuda sessiz kalmayı yeğledi. Rum toplumundaki kesimle- rin hemen tümüne yakın bölü- mü, Türkiye, Türk tarafı ve özellikle KKTC Cumhurbaşka- nı Denktaş'ın toprak ve göç- menler konusunda açık tavır almaktan kaçındığı ve kartlan- nı kapalı tutmayı sürdürdükleri' kanısını taşıyor. Kıbrıs Türk halkı ise yerleş- tiği yerlerden olmak ve yeni bir göç yaşamak istemiyor. Gele- neksel Türk yerleşim bölgeleri- ni bırakmayı ise hiç düşünmü- yor. Rum tarafı, toprak ve goç- men konulannı; Türk tarafı ise anayasal ilkeleri öncelikli ko- nular sayıyor. Türk tarafı, gö- rüşmelerin gündemini oluştu- ran tiim konulara bir bütünlük içinde bakıyor. Rum tarafı 'tek umut' ola- rak, "BM Güvenlik Konseyi daimi üyelerinin görüşmeleri yakından izleme karan"nı gö- rüyor. Harita konusu Harita konusu, iki tarafın birbirlerine sert çıkışlar yaptık- lan ve suçlamalannı yoğunlaş- tırdıklan en önemli konu... Denktaş'ın, "New York'ta önlerine harita konulması du- rumunda görüşmelerin bırakılacağı" uyansına karşın, Rum yönetimi başkanı Yorgo Vasüiu, "Haritasız toprak mü- zakeresinin yapılamayacağının açık olduğunu" da vurguluyor. Vasiliu, açıklamalarında, daha da ileri giderek, Güven- lik Konseyi'nin 750 sayüı kara- nnın, müzakerelerde toprak ve göçmen sorunlanna önoelik ve- rilmesini öngördüğünü; görüş- melerih de bu karar temelinde yapılacağını anımsatıyor. Yüzde 25-29 toprak Vasiliu, Yunanistan'da ver- diği bir TV mülakatında da, Rum tarafının toprak oranını önce yüzde 22, sonra yüzde 25 olarak önerdiğini, sonuçta ise yüzde 29 (artıyı) kabul ettiğini belirterek toprakla ilgili çözü- mün de yüzde 25 ile yüzde 29 arasında oynayacağını ima et- ti. "Temel amacın yüzde yanm daha az veya daha çok obnası değil, kuzeydeki topraklara Kıbns Rum yönetimi altında en çok göçmenin dönmesi olduğunu" kaydeden Vasiliu, "Bu girişimin, Magusa ile Omorfe'nin (Güzelyurt) soru- suna 'olumlu' yanıt vermek su- retiyle, bu iki bölgenin Rumla- ra verilmesi isteğini" yineledi. Öte yandan Kıbns Rum yöne- timi lideri Yorgo Vasiliu, New York'ta bu hafta yapılacak gö- rüşmelerden umutlu olduğunu söyledi. Dünya Çevre Zırvesi dolayısıyla Rio de Janerio'da bulunan Yorgo Vasibu, Ana- dolu Ajansı'na verdiği demeç- te, genel sekreterle kendisinin ve Denktaş'ın yapacağı görüş- meleri "önemli" olarak niteler- ken, "Bu görüşmeler bir çözü- me kadar da gidebihr" dedi. Vasiliu, "dönüşümlü cumhur- başkanbğı" ile ilgili bir soruyu yanıtlarken, böyle bir örneğin dünyanın hiçbir yerinde görül- mediğini, Türkiye'nin böyle bir sistemin işleyeceğine inan- dığını da sanmadığını söyledi. Konuyla ilgili olarak Kara- bağ'ı örnek veren Vasiliu, "Karabağ'ın dört yılda bir Er- meni cumhurbaşkanı tarafın- dan yönetılmesini hiç kimse istemez. Türkiye bunu kabul etmez, Azerbaycan bunu be- nimsemez" diye konuştu.