Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURIYET 31MAYIS1992PAZAR
12 BU1YAZL
ÜNLÜLER
İŞKENCEYİ
ANLATIYOR
LlTll OFLAZ
Tarık Akan Almanya'da yaptığı bir konuşma yüzünden gözaltına
aluıdı. 1. Şube'nin karanlık hücrelerinde bit ve pireyle tanıştı. Üst
kata işkenceye çıkarılanlartn umutsuz haykırışlarını dinledl Seli-
miyede idama götürülen bir gencin son dakikalarina şahit oldu...
Işkenceyi cliııliyorıuıı, gözleriıııbağlı
Giriş
Ortak \anlan ünlu oluşlarn dı
Kımıunlubıraktor kımıunlubır
şarkıcı kunıunlübırressam kımı
ıınlübırmıllenekılı kımıunlubır
beledne başkanı kımıunlubır
\azardı
Bir ortak \ anları daha vardı
Oda 12 E\ lul den sonra ışkence
gormuş veışkente\ıgormuş
olmulurndı Yanıkımıışkencenm
mağduru kımıdetanığndı
Kımı ağır ışkencegormuş kımıde
ıu uz kurtulup \ alnızca dovulmûştu'
Ve ışkencec ılerm elmden kurtulup
ozgurluklerme kavuşur ka\ uşmaz
gordııkk rını \ aşadıklarım sıc agı
su tıgınubana anlatmışlardı
7Vı bınun kasetlerı ınsanuı tu\ lerını
dıken dıken eden onlurın
anlattıklan\la dolu\ du
Kımmıonlar'*
IşU ımluaktör Tarık Akan ışte unlu
iarkıııSeldaBağtan ışte unlu
ressumOrhanTa\lan ışte
sendıkacılığı \eparli başkanhği) la
da unlu mılletvekılı Fehmı Işıklar
ışte uniu Beiedn e Başkanı Ahmet
Isvan ışte unlu \azarlar Ilhamı
Soy sal ıle Emıl Galıp Sandakı
Yanı 12 Eylul den sonra ışkence
çoren ve ışkenceyigormuş olan
unlülerden bellı başlılan
Onlarm buyaşadıklarınıy ıllar sonra
nnemı gundemegetırdım
?
Bırkere onlarm hepsını bir araya
getıren bo\le bir dızı bugune kadar
\apılmamışn Amabenımbudızıyı
yapmaktakıastlamacım 12Eylul
sonrasında ışkencenm nerelere ve
kunlerekadar ulaştığmıgostermek
L'marım bir daha 12 Ey lulgıbı bir
ışkence donemını anlatan bir dızı
\ apmak zorunda kalma\ ı:
Şımdı artık bu unlu kışüerden
gorduklerı \aşadıkları tanık
olduklan ışkencelen dmlevebüırız
L.O
— 1 —
Bılındığı gıbı Tank Akan, yurtıçın-
de ve yurtdışında pek çok ödül almış
ûnlü bir aktör Ama bu ün onu 12
Eylûl ışkencecılennın elınden kurtara-
mamış "Ne yanı Tank Akan'san Ta-
nk Akan'an, sana ayncalık mı yapa-
cağız" demışler ve var gûçlenyle gınş-
mışler Işte Tank Akan'ın sorulanmı-
za verdığı yanıtlar ve ışte onun 12
Eylul dönemınde yaşadıklan
• 12 Eylül'den sonra niçin gözaltına
alındığınızı antatır ımsuuz?
AKAN - 23 Mayıs 1981 günu AJ-
manya'da Hûrnyet gazetesının düzen-
ledığı ödul törenıne davet edılmıştım
Almanya'da bir spor salonunda uzun-
ca bır konuşma yapmıştım O konuş-
mamda Yılmaz Guney'den ve ülke-
mızdekı kultür emperyalızmınden
bahsedıyordum Bu konuşmamın ar-
dından Türkıye'den, "Sakın Turkıye'-
ye gelme, hakkında tutuklama emn
çıktı" şeklınde telefonlar aldım An-
cak yıne de Turkıye'ye donmeye karar
verdım Müjdat Gezen ıle bırhkte Is-
tanbul'a geldık Yeşılkoy Havaalanı'-
nda pasaport ışlemınden geçerken
yanımıza gelen ıkı sıvıl polıs gözaltına
alındığımı bıldırdı Dedığım gıbı, gö-
zaltına almış nedenım, Almanya'da
yaptığım o konuşmaydı
- Oradan sizi nereye götürdüler?
AKAN - Once Gayrettepe'de sıyası
şubeye götürüldum Oradan da arama
yapılmak ûzere ıkı mınıbüs dolusu po-
lıs ıle bırhkte evıme gıttık Evımın
önünde de bır Cemse dolusu asker
beklıyordu bızı Bır yuzbaşı ve 10 ka-
dar sıvıl pohs ıle evıme gırdık Her ta-
rafı dıdık dıdık aradılar, tabu bır şey
bulamadılar Arama bıttığınde saat
geceyansı 01 30'u göstenyordu Yenı-
den Gayrettepe'dekı sıyası şubeye gö-
türûlüp tek başıma bır hucreye kapa-
Uldım Sabaha karşı bırden vücuduma
yedıgım tekmelerle uyandım Pohsın
bın hem tekmelıyor, hem de "Ne yaü-
yorsun ulan" dıve bağınyor Tekme
faslından sonra benı hucreden kondo-
ra çıkarttı Kondora çıktığımda ılk
gördüğüm şu oldu Gozlen bağlan-
mış, 22-23 yaşlannda ıkı genç Ayak-
lan davul gıbı şışmış Ayaklannda
sankı jıletle yanlmış gıbı yanklar Ve
bu yanklardan kahverengımsı ıle sıya-
hımsı arası bır kan akıyor Kondorda-
kı polıslenn "doktor" dedıklen bır kız
da onlann ayaklannı tedavı etmeye
çalışıyor Okizdatutukluymuş,tıpfa-
kültesmde okuduğu ıçın ona "doktor"
dıyorlarmış Bu kız hakkındakı bu bü-
güen sonradan öğrendım Evet, orada
ilk gördüklenm ışkenceden ındınlmış
bu gençlerdı
- Sıa kondora çıkartıp ne yaptüar?
AKAN - Benı kondora çıkartan polıs,
tuvaletın hemen yanındakı 9 numarah
hûcreye götûrûp, oradakı pobse, "Bu
pezevengı 9 numaraya at" dedı Ve benı
yıne tek başıma 9 numarah hûcreye attı-
lar Bu hûcre neredeyse kuvet büyüklü-
ğünde bır yer Tuvaletın yanıbaşında
olduğu ıçın, oradan taşan sular hucreyı
kaplamış Katıyen yere oturuiacak gıbı
değıl Yalnız bır koşede kuru bır yer var-
dı Oraya çoküp oturdum Orada da yı-
ne bır bahanevle bır başka pobs tarafın-
dandovuldûm Benden de uzun, ın-yan
bır pohstı Yedığım yumruklarla sırtüstü
düşup duvara çarpum Fena halde hır-
paladı benı " Ne yanı Tank Akan'san
Tank Akan'sın, sana ayncalık nu yapa-
cağız dedı Dövdûkten sonra bır süre
kufür edıp kapıyı kapatıp gıttı
-Som?
AKAN - Akşama doğru benı oradan
alıp 1 numaralı hûcreye götürdüler Bu
hücre 3 metreye 3 metre buyüklüğûnde
bır yerdı İçende de tam 43 kışı vardı
Baktım herkes kulotlanyla oturuyor
Bunun nedenım de çok geçmeden anla-
dım Yalnız kapının alündakı delıkten
hava gırdığı ıçın, hûcredekıler havasız-
lıktan bunabp soyunmak zorunda kah-
yor Nıtekım ben de soyunmak zorunda
kaldım O gece yere senlmış kartonlann
ûzenne bafiik ıstıfı yattık tlk kez de ora-
da bıtlendım Aşağı yukan o hûcreye gır-
dığımın 10'uncu dakıkasında üzenmde
en azmdan 10 tane bıt vardı Sabaha kar-
şı kapı hışımla açıldı ve ıçen bır polıs gır-
dı "Burada bır artıst varmış, çık ulan
ortaya" dedı Sonra benı tekme tokat o
hucreden çıkartıp, sanınm 7 numarah
hûcreye götürdü 2 metre boyunda 1
metre genışlığınde bır yerdı burası İçen-
de de 8 kışı vardı İçlennden bın de ış-
kenoeden yenı gelmışU Onu yere yatır-
mışlar ve herkes ayakta Çünku hücre
dar, dığerlenrun yere oturması mümkûn
değıldı Ancak ayakta dıkılmekten yoru-
lanlar sırayla ıkışer ıkışer çömelebılıyor
Orada 3 gece kaldım Her gece hucreden
bmnı ahp işkenceye göturuyorlardı Sa-
bahlara kadar işkenceye goturulenın
cığlıklannı duyuyorduk Sonra getınp
hucreye atıyorlar Gelenler penşan du-
nımdâ Üçüncü gece her zamankınden
de müthış çıgbklar duymuştuk O gece
işkenceye goturülen arkadaş anlatmıştı
O gece operasyonda bınnı yakalamışlar
Ancak çocuk ellennden kurtulup pence-
reden atlamış ve bır tarafinı kırmış Po-
lısler kırıkla oynadıklan ıçın, çocuk
korkunççığbklaratıyormuş Ertesıgûnü
benı bu hucreden çıkarup, şımdı numa-
rasını hatırlayamadığım bır başka huc-
reye götürdüler
- Orada da ışkence görenler var mıydı?
AKAN - O hücrede tek başıma kal-
dım Kadınlar hûcresıne çok yakındı bu
hücre Her geceyansı polisler gelıp, kız-
lardan bınnı alarak işkenceye gotürü-
yorlardı Hemen yanımdakı hücrede de
gahba Dev-Yol'un İstanbul sorumlu-
suymuş, bır genç kahyordu Onu da her
geceyansı alıp işkenceye götürüyorlar,
sonra yenıden getınp hucreye atıyorlar-
dı Tabu pestılı çıkmış bır vazıyette On-
lann işkenceye götürülüp getınlışlennı
bulunduğum hucreden görebıbyordum
Bu hücrede uç gece kaldım, sonra da sa-
nınm numarası 78 olan bır Ijaşka hûcre-
ye götürüldum
-O hücredede tek
başunza mı kaldınız?
AKAN - Hayır
TKP'h olduğu gerek-
çesıyle gözaltına dlınmış, şımdı soyadını
hatırlayamadığım Hûseyın adında bır
çocukla bırlıkte kaldım Onu her öğle-
den sonra alıp vukanya işkenceye götu-
rûyorlardı Yenıden hucreye getınp at-
tıklarında ancak ıkı saatte kendısıne
gelebıhvordu Elektnk ışkencesıne soku-
yorlarmış
- Tuvalet sonmunu nasd çözümlüyor-
dunuz?
AKAN - Sabah öğleden sonra ve ak-
şam olmak uzere üç kez tuvalete çıkaru-
yorlardı Ancak tuvaletın suyu akmıyor
ve çok kısa bır surede ışınıa görüp tuva-
letten çıkmanız lazım Bunun dışında
sıkıştığırruzda hücrelerdekı plasttk su şı-
şelenyle ışımızı goruyorduk Hatta bır
keresınde hucre arkadaşım Hüseyın
herhalde ışkencenm sersemlığıyle ola-
cak, bemm ıdranmı su dıye ıçmıştı Su
şışesı ıle ıdrar şışesım kanştınnış "lçtı-
ğım su bır ganptı' deyınce anlamışbk
vanyeü Tabu hucre bıt, pıre kaynıyor-
du Bır gun uzenmde 43 bıt kırdığjmı
çok ıyı haürh>orum Bu arada her gûn
hücrelerden aünan beşer onar kışı işken-
ceye goturuluyordu Zaman zaman da
"Kemık kıran' hücrelerdekılen dışan çı-
kartıp sıra dayağına çekıyor "Kemık
kıran", oradakılenn bır pohse taktıklan
ad Adıda kemık L.dığı ıçın kalmış Sa
nşın, mavı gözlu, ın yan bır adam Daı-
ma ehnde kabn bır sopıa taşırdı Özellıkle
ışkenceden yenı gelenler, İşkenceden
yenı geldım ne olursun vurma" dıye yal
vanrlardı
- Bu süre icinde siz hiç sofguya götûriB-
medımz mf?
AKAN - Oraya geldığımın sanınm 20
gunü sorguya gotüruldüm Gözlenmı
bağlayıp yukan çıkardılar Gördükle-
nm, duyduklanm
ve uykusuzluk
yûzunden ayakta
zor duruyordum 20 gün
ıçınde hayb kılo vermışüm Nıtekım benı
sorguya çeken polıslenn şefı dunımun-
dakı İuşı de "Sen ne hale gelmışsın, ta-
nınmayacak haldesın" denuştı Neyse,
sorgulandığım yerde bınsının ımltılennı
duyuyordum Kısa bır sûre sonra bır po-
lıs geldı, "Tamam otmeye başladı' dedı
Bunun üzenne benı sorgulamayı bırakıp
hepsı bırden gıttıler Orada ıkı saat ka-
dar yalnız kaldım Daha sonra polisler
yenıden gelıp benım sorguma devam et-
üler
- Ne sonıyorlardı sze?
AKAN -' Nıye 'Yol' fılmını yapün",
"Nıye 'Sürü' fılmını yapün", "Yılmaz
Güney ıle ılışkın neydı
7
" Süreklı olarak
bunlan soruyorlardı Aynca bemmle
TKP, Dev-Yol gıbı örgütler arasında
bağlantı kurmaya çalışıyorlardı Bazı
ısımler sıralayıp, bunlan tanıyıp tanıma-
dı|ımı öğrenmek ıstıyorlardı Tanıdıkla-
nmı tanıdığımı tanımadıklanmı tanı-
madığımı soyluyordum Arada bır 'Bak
Tank, doğruyu soyle, yoksa ezenz senı"
dıye de tehdıt edıyorlardı Ben de süreklı
olarak, gozaluna alınmamın nedenının
Almanya'da japtığım bır konuşmayla
ılgılı olduğunu behrtıp, bu konuda soru
sormalannı ısüyordum Ama hıç gırmı-
yorlardı o konuya Bu sorgu sabahtan
akşama kadar surdü Sonunda 16 sayfa-
lık bır ıfade venp, Almanya'da yapüğım
konuşmanın nedenlennı anlattım Vebu
ıfadeyı ımzaladım
- Yani kendileri bir ifade hazırlayıpsize
AKAN - Hayır, boyle bır şey olmadı
tfadeyı ımzaladıktan sonra benı yenıden
hûcrelenn bulunduğu bölume götürdü-
ler Orada ışkence goren gençlerden oğ-
rendım kı, benım gızlı bır orgütle ıhşkım
olduğunu söylemelen ıçın onlara baskı
yapmışlar Hatta bır Dev-Yol'cu genç
anlatmıştı, kendısıne Orhan Apaydın'ın
Dev-Yol örgütüyle ılışkısı olduğunu
soylemesı ıçın de baskı yapmışlar Ney-
se, ıkı gûn daha orada kaldım ve sonra
benı Selımıye'ye goturdüler Gereklı ış-
lemlenn tamamlanmasının ardından
hûcrelenn bulunduğu bolüme yollan-
dık Yanımda da 6 ya da 7 tutuklu daha
vardı Tam hûcrelenn bulunduğu bölü-
me gırcceğımız sırada, askerler ellennde-
kı coplarla bır "hoşgeldın dayağı" çektı-
ler Tum bunlardan sonra da benı bu
hûcreye attılar Hûcreye guınce bır de
baktım karşımda Ruhı Su'nun oğlu
Ama ertesı gün, o serbest bı-akıldı Ayn-
ca ben Selımıye'ye gırerken Cumhunyet
yazan Mehmed Kemal de dışan çıkıyor-
du
Bit yok, pire var
- Setunıye'deki höcrefente de bit, pire
varmıvdı?
AKAN - Bıt pek yoktu Daha çok pıre
vardı Bır de mübalağa etmıyorum, ke-
dıden ın bır fare gördüm orada Bu- gece
uyandığımda üzenmden koşarak bır şe>
kaçu Bakum kedıden de ın bır fare Tu-
valete kaçmış, ama delığınden ıçen gıre-
mıyor Ancak kafası ıle gövdesının yan-
sını sokabılmış Gövdesının dığer yana
ıle kuyruğu dışanda Bunun üzenne var
gücumle hucrenın kapısını yumrukla-
dım Askerler koşup geldıler Kapıaçıhr
acılmaz kendımı kondora atüm Kon-
dorda bır yuzbaşı vardı, ona durumu
anlatıp benı bır başka hûcreye almasını
ıstedım "Pekı" dedı ve benı tek başıma
kaldığım bu hucreden alıp 40 kışının kal-
dığı bır başka hûcreye koydular
Hoşgeldin dayağı
- Sehmıye'de de ışkence var mıydı?
4KAN - İlk gınşte çınlçıplak soyup
bır hoşgeldın dayağı çekıyorlar Za-
man zaman da yıne dovuyorlar Ama
sıyası şubedekı gıbı ışkence yok Sıyası
şube dedım de bakın şımdı aklıma geldı
Sıyası şubede ışkenceden kan ışeyenler
gördüm Sanınm Bakırkoy Bahçebevler
Lısesı oğretmenknydı, ışte o oğretmen-
lenn gördüklen ışkenceler sonunda elle-
nnın, ayaklanmn paüadığını gordum
Ben onlan gonneden bır ehn bır ayağın
boylesıne şışebıleceğını tasavvur ede
mezdım Aynca orada ınsanlann bır las-
tik tekerleğın ıçıne sokulup bu* duvardan
bır duvara yuvarlandıklannı, kum tor-
basıyla dövuldûklennı tazyıkb suya tu-
tulduklannı, kurt kopeklenne ısutıklık-
lannı duydum Yıne orada başımdan
şöyle bır olay geçmışü Onu da anlata-
yım Bır sabah, bır pobs tarafından bu-
lunduğum hucreden kondora çıkartıl-
mıştım Polıs elıme supürgeyı venp,
'Süpur ulan şu kondoru" demıştı Son-
ra da hücrelere doğru ' Herkes çöplennı
dışan çıkartsın, Tank Akan temızleye-
cek" iye bağırmıştı ama pohsın bırİcaç
kez böyle bağırmasına, hatta 'Şımdı
hücrelere gırer hepmızı dayaktan gecın-
nm" dıye tehdıt etmesıne rağmen hıç
kımse çöpünu dışan çıkartmamıştı O
arada hûcrelenn bınnden, "Memur abı,
bırak çöplen ben temızleyeyım, bır sa-
natçıya bu ışı yaptırma" şekbnde bu: ses
duyuldu Çok duygulandırmıştı bu be-
nı
- SeUmiye'de ne kadar kaUmız?
AKAN - 22 gun Bır de ıdam olayı ya-
şadık orada O da şöyle oldu Kaldığım
hûcrenın yanında kalan Dev-Yol cu Ah-
met vardı Idamla yargılanıyordu Bır
sûre sonra Ahmet'ın ıdamı geldı O gün
öğleden sonra Ahmet'ı ağabeysıyle son
kez görûşturduler Yakınımda olduklan
ıçın, araknndakı konuşmayı olduğu gı-
bı duyuyordum Ahmet'ın ağabeyı. 'Bı-
rakın kardeşıme son kez sanlayım"
dıyordu 45 dakıka kadar kardeşme sa-
nİmak ıçın oradakı görevlılere yalvardı,
ama görevlıler ızm vermedıler O gece
herkes ayaktaydı Sabaha karşı saat
04 00 sıralannda Ahmet'ın götürülûşü-
nügordük Slogan ata ata gjtü darağacı-
na Evet, Selımıye'de kaldıktan sonra
Başsavcı Suleyman Takkea'nın huzuru-
na çıkanıldım Jfademı aldıktan sonra
serbest bıraktı benı
YARIN: ORHAN
ErzincanDepremi: Yapdanlar ve yapılmayanlar
Haber Merkead - Doğal Afetler Ko-
ordınasyon Kurulu Başkanı ve Şehır
cılıkten Sorumlu Devlet Bakanı Er-
man Şahın, uzmanlann, "En hızlı
müdahale edılen deprem" dıye nıte-
lendırdıklen Erzincan ve Pulumür
depremlennden sonra yapılanlan, hız-
la yapılacak olanlan ve yapdamayan-
lan anlatü Erman Şahın'ın üç başhk
alünda topladıgı açıklaması maddeler
halınde şöyle
A- ALINAN VE UYGULAMAYA
SOKLTAN KARARLAR:
1- Depremden zarar gören esnaf ve
sanatkârlann Halk Bankası'na olan
borçlan 141992 tanhb Resmı Ga-
zete'de yayımlanan Bakanlar Kurulu
karanyla 2 yü süre ıle faızşız olarak er-
telendı Esnaf ve sanatkârlara venle-
cek 10 puan düşuk faızb 30 mılyon
Uralık ya.ünm ve ışletme kredısı az go-
rülüyor ve 100 mılyon lıralık faızsız
kredı ıstenıyor
2- Çıftçdıkle ışügal eden afetzedele-
re 1000 ton bedelsız yem dağıüldı
Yem paralannın Hazıne'ce karşılan-
ması gerekıyor
3- Fazla çalışma ücretlen odemelen
başladı Ancak bır memurun bır aylık
fazla cabşma ucretı 200-300 bın lıra tu-
tarken bır ışçımn bır ayhk fazla çalış-
ma ucretı 5-6 mılyon bra
4-7 4 1992 tanh, 2192 sayüı Resmı
Gazete'de yayımlanan Çalışma ve
Sosyal Güvenbk BakankğVnın 2 sıra
nolu tebbğı ıle Bağ-Kur pnm borçlan,
gecıkme zammı uygulanmaksızın 6 ay
süre ıle ertelendı
5- SSK pnm borçlannın 1 yıl süre ıle
faızsız olarak ertelenmesı konusunda
Erzıncan SSK Mudurluğü'ne talımat
göndenldı
6- Pülümür'e Halk Bankası açılması
konusunda Malatya Bölge Müdür-
lüğu'nce olumlu rapor venldı Ancak
raporun değerlendınlmesı, yoneüm
kurulunun karar alması. Hazme ve
Dış Tıcaret Müsteşarhğı'ndan ızm
ahnması, yer bulunması, personel tesıs
ve şube tefnşı gıbı sureçler nedenıyle
şubemn 1 yıl süre ıçensınde açılabüe-
ceğı behrlendı
7- DSt sulama ücretlenne üışkın
geçmış yıl borçlannın süınmesı konu-
sundakı Bakanlar Kurulu karan çıktı
8- Başbakanbğın 1 4 1992 gün ve
875 sayüı yazısı, Bayındırlık ve îskân
BakanlığYnın 24 4 1992 gûn ve 13788
sayıb oluru ıle vılayetçe behrlenecek
araçlara 25 5 1992 tanhıne kadar üc-
retsız benzın ve mazot venlecek
9- Hak sahıplığının behrlenmesı,
proıe ve ıhale çabşmalan, Bayındırbk
ve Iskân BakaıüığTnca sürduruluyor
10- Zıraat Bankası ve Tanm Kredı
Kooperatıflennın, depremden zarar
gören çıftçılenn borçlanmn ertelen-
mesı ıle ılgıb Bakanlar Kurulu karan
20 5 1992 tanhlı Resmı Gazete'de ya-
yımlandı
11- Erzincan 1 Derecede Kalkın-
mada Oncelıkb Yore ılanı ıle ılgılı ka-
rar 9 5 1992 tanhb Resmı Gazete'de
yayımlandı
12- Hürnyet gazetesı topladıgı yar-
dımı Afetler Fonu'na devretü Mıllı-
yet ve Sabah gazetelen henüz devır
ışlemını yapmadılar
13- Toplu Konut Idaresı, Afetler
Fonu'na 18 mılyar lıra aktardı (Borç
odemesı)
14- Toplu Konut Idaresı Erzıncan'-
da kredı verdığı 4500 cıvandakı koo-
peraüf konutunun kredı borçlannı sı-
byor lnşaatı devam eden konutlara
yenı kredı tahsıs edılecek
15- Yatınmlan Hızlandırma Fonu'n-
dan, Afetler Fonu'na 125 mılyar bra
aktanlmak üzere
16- tşyerlen yıkılan esnaf ve sanat-
kârlar ıle dığer tıcaret erbabına 500
geçıa ış>en yapımı ıçın Bayındırbk ve
Iskân Bakanlığı ıle Karabûk Dermr-
Çebk İşleımelen arasında protokol
ımzalandı 2 ay ıçınde ışyerlen kurula-
cak
17- Afet bolgesı beledıve paylanmn
arttınmı ıle ılgıb karar Bayındırbk ve
Iskân Bakanlığı ıle Başbakanhk'ın
onayını beklıyor
18- tşyenm ve eşyasını kaybeden es-
nafa Sosyal Yardırnlaşma ve Dayanış-
ma Vakfı'ndan 1 2 mılyar bra dağıül-
dı
19- Yapımlan ve alt yatınmlan ta-
mamlanan 250 prefabnk konuta evı
yıkılan vatandaşlar yerleşmeye başla-
dı
B- HIZLA YAPILMASI
GEREKEN ^LER:
1- Yenı oğretım dönemınde şehre
gelecek ılk ve ortaoğreüm oğretmenle-
nnm, yüksekokullarda gorevlendınle-
cek öğretım gorevUlennm ve oğrencı-
lenn konaklama ıhtıyacı ıçın hızla
lojman ve yurt yapımma başlanması
gerekıyor
2- Sağlık ve emnıyet hızmetlennde
gorevb personel ıçın hızla lojman yapı-
mına başlanması gerekıyor
3- İş yerlen ve lojmanlan yıkılan ka-
mu kurum ve kuruluşlanrun derhal
harekete geçerek ışyerlen ve lojmanla-
nnı yapmalan gerekı>or
4- tşlennı kaybeden serbest muhase-
becı malı muşavuler ıle serbest çalışan
avukatlara kamu kurum ve kuruluşla-
nnda ış sağlanması gerekıyor
5- Bolgedekı sanayı yaünmlanna
tahsıs edılen kredıler nakıt sıkınusı ne-
dem ıle kullandınlmıyor (Devlet Yatı-
nm Bankası ve KOI) söz konusu kre-
dılenn kısa surede kullandınlması
gerek
6- IUer Bankası'nın bolgedekı sana-
yı kuruluşlanndan mal ahmını destek-
İemesı zorunlu
7- Kamu kurum ve kuruluşlanna
her yıl alınan geçıa ışçüere bu sene he-
nuz ışbaşı yapünlmadı Bunlann der-
hal ışe başlaülmalan gerekıyor
8- Bölgede çabşmayı teşvık ıçın ka-
mu personelını özendıncı önlemler
alınmalı
9, Sanayı yatınmlanmn teşvıkı ıçm
özel teşvık tedbırlen geünlmeh
C- YAPILAMAYANİŞLER
1- Erancan'dan tayın olan kamu
görevhlenmn yenne yenı tayınler yapı-
lamadı
2- Afetzede kamu görevhlenne,
Afetler Kanunu'nun 12'na maddesı
gereğı yapılması gereken avans ode-
melen yapılamadı
3- Afet bolgesındekı memurlann ek
tazmınat oranlan arttırılamadı
4- Bölgeye bedelsız yem sevk eden
Erzurum yem fabnkasımn yem parası
Hazıne'ce karşılanmadı
5- Petrol Ofısı'mn akaryakıt ucretle-
nödenmedı
6- Mabye Bajcanbğı'nca dağiümı
yapılacak 1000 adet geçıa ış kadrosu-
nun dağıumı henüz yapılamadı
ANKARA NOTLABI
MUSTAFAEKMEKÇt
Gazeteder Nerdesîniz?Mayıs Devrımrnın onderı Cemal Aga, Cumhurbaşkanı
seçılınce, Malıye Bakanı Kemal Kurdaş'a telefon etmış,
şoyle demıştı
- Kemal Bey, Cumhurbaşkanı olduk, dıyorlar kı, "Cum-
hurbaşkanının eşının bır kürkü olması gerekıri" Bızım
hanımın kurku yok< Ne yapacağım? Bır kürk nasıl alabılı-
rım'"
Kemal Kurdaş anlattı Cemal Gûrsel, 1966'daöldüğü za-
man, bankadakı hesabında 35 bın lıra çıkmış
27 Mayıs'ı, 'Vatan gazetesının Ankara muhabırı olarak
karşıladığımı daha once yazmıştım Çok sevınmıştım 27
Mayıs sabahı, şapkamı havaya atmıştım' O sabah da ga-
zeteye gıtmedım Hanl narıl benı aramışlar Buro Şefımız
Erol Ulgen dı Erol Aksoy muhabır, Tevfık Fıkret Dınçer te-
leks memurumuz, Nıhat Ulukaya da foto muhabırı, tüm
kadro bu Teleks de bır Cumhurıyet'te, Hurrıyet'te, Yenı İs-
tanbul da Vatan da var öbur gazetelerde teleks de yok.
Erol Ulgen e
- Ben ıstıfa edıyorum' dedım "Gazetecılık yapmaya-
cağım, gazetecıye gerek yok''
- Delı mısın' dedı Erol, 'Asıl gazetecılık şımdı yapıla-
cak 27 Mayısçılara yardımcı olmak gerekır Bunubasında
bız yapacağız, sen yapacaksm'"
On beş gun sonra gazeteye dondum, param bıtmıştı, se-
vıncımden bır bunalım geçırmış olmalıydım Dort elle sa-
rıldım çalışmaya Vatan'dan, öncu'ye, sonra Mıllıyet'e
geçtım Mete Akyol, benden once geçmtştı Mıllıyet'e, Ilha-
mı Soysal da buro şefıydı Mıllıyet'te, Abdı Ipekçı'yle sekız
yılım geçecektı bır fırtına gıbı Unutulmaz yıllar'
1961 yılı başları olmalı, bır gun Mıllı Bırlık Komıtesı'nden
Suphı Gursoytrak aradı, Komıte ye kadar gelmemı ıstıyor-
du Gıttım
- Sıze bır gorev onermek ıstıyoruz, dedı, bız Mıllı Bırlık
Komıtesı olarak bakanlıklarda basın buroları oluşturmak
ıstıyoruz, bunu sız yapacaksmız yapar mısınız^
- Gazeteye sormam gerekır dedım, ızın verırlerse evet
1
- Tamam gazetenle konuş, ışe başlarsan Malıye Bakan-
lığı ndan başlamanı ıstıyoruz, orası çok onemlı'
Gazeteye gıdıp Abdı ipekçı yle konuştum
- Kabul et dedı gazeteden ucretlı ızınlısın'
Malıye Bakanı Kemal Kurdaş Basın burosu oluşturmak
ıçın çalışmaya başladım Kurdaş la konuştum Bırarkada-
şı yettştıreceğım Bır oda verdıler, çalışıyoruz Gazetele-
rın, buroların telefon numaralarını, çalışanları saptıyoruz,
Kurdaş basın toplantısı yapacağında, onlara haber verıyo-
ruz, bakanı açıklamalar yapması gerektığınde uyarıyoruz
Ay sonu oldu, bana geldıler
- Efendım, sızın ne aylık alacağınızı bılmedığımız ıçın
bordroyu yapamıyoruz, bıze bıldırır mısınız'
- Ne maaşı? dedım, ben gazeteden ızınlıyım, ücretımı
gazeteden alıyorum
1
Bakanlıkta benı Mıllı Bırlık Komıtesı nın adamı sanıyor-
lardı Yaşlı bır Tetkık Kurulu Başkanı vardı her sabah oda-
ma uğrardı
- Beyefendı oğlum bır sabah kahvenı ıçebılır mıyım'
- Buyurun efendım, onur verırsınız'
Sabah kahvesını ıçer gıderdı aksaçlı dostum Basında
da benı eleştıren haberler yorumlar başlamıştı
- Mıllıyet ın acar muhabırı MustafaEkmekçı, bakanlıklar-
da cırıt atıyor dıyorlardı Oysa, Mıllıyet'e açıklama dışında
haber vermıyordum
» Malıye Bakanlığı'nda bır gencı "Basın Danışmanı" ola-
rak yetıştırdım, gorevım bırkaç ay ıçınde bıtmıştı Ama, asıl
burada Bakan Kemal Kurdaş ı tanımıştım Ne ıyı bır ınsan-
dı Ondan ızın ısteyerek ayrıldım Mıllı Bırlık Komıtesı'ne
telefon ettım
- Malıye de ışım bıttı, şımdı hangı bakanlığa gıdeyim''
Telefona kım çıkmıştı, unutmuşum Sezaı Okan'dı gıbı
gelıyorbana Sordu
- Benım habenm yok, sıze kım gorev verdı Malıye Ba-
kanlığı nda başlayın, dıye''
Allah Allah 'Bunlann bırbırlerınden haberlerı yok'" dı-
ye geçırdım ıçımden Benı unutmuşlar mıydı arada'' Kırıl-
mıştım Gazeteye döndüm Komıtecılığım, ıkı-uç ayda
sona ermıştı'
27 Mayıs ın 32 yılında, Anadolu Kulubu'nde verılen kok-
teyle ne kadar da az gazetecı gelmıştı öyle Gelebılenler
rffet Aslan Metın Toker Selçuk Altan, Tarık Halulu, örsan
öymen ın oğlu Kunter örsan öymen, ANKA'dan Muşerref
Hekımoğlu UBA'dan Samı Gokçe Doğan Tanyer Bunca-
ğız< Fıkret Otyam Gazıpaşadan telefon edıp kutJamış,
Varlık Ozmenek telefon edıp gelemeyeceğını bıldırmış
Bedrı Baykam telgraf çekmış Babası Suphı Baykam ge-
cedeydı Herkese çağrı yapılmış bır gazetecı Sabahat
Toktamış Erdemır'ın nerede olduğunu bulamamışlar 27
Mayıs sabahında gazetecılerı duşunuyorum, herkes nasıl
da27Mayısçıydı'?Gazetecıler herşeyıunutsalar kendıle-
rı ıçın çıkarılan 212 sayılı yasayı unutmamaları gerekırdı
27 Mayıs'la ılgılı kımler yazı yazdı
9
Bır duşunun
27 Mayıs Devrımı olmasaydı, Turkıye'de ıç savaş çıkar-
dı Demokrasıye gıden yol oldu 27 Mayıs Onu yapanlar,
bır erdem sınavı verdıler buyuk çoğunlukla 27 Mayısçılar-
dan Sıtkı Ulay, Muzaffer Yurdakuler bugun kırada oturu-
yorlar evlerı bıle yok'
Selam, demokrasıden yana olanlara' Demokrasıyı, kö-
şeyı donmek ıçın bır araç sayanlara ne demelı'' 27 Mayıs'-
ta kımbıiır kaç takla atanlar şımdı neredeler^
BULMACA
6
8
SOLDAN SAĞA:
1/ "Oyun, dolap"
anlamında argo
sözcuk 2/ Un, et
ve bamya ıle yapı-
lan bır yemek
Aşağıhk 3/ Is-
kambıllerle oyna-
nan bır tur oyun
Hındıstan'da hal-
kın aynlmış oldu-
ğu bırbırıne karşı
kapalı sınıfların
adı 4/Bayağı Eh
ya da ayağı sakat
olan kımse 5/
Turkce'de ılgı adı-
h Temeh takhde dayanan sözsuz
oyun. Guzel sanat 6/ Hayvan ye-
mı olarak yetıştınlen bır bıtkı Nı-
ne 7/ Spor karşılaşmalarında ku-
raldışı hareket Mıtolojıde savaş
tannsı 8/ Ispanya'da Bask bölge-
sının bağımsızlığı ıçın savaşım ve-
ren gızlı örgüt Asma kütüğu 9/
Bır çeşıt parlak ıpekh kumaş
YUKARIDAN AŞAĞIYA: 1/
Eşekkulağı da denılen ve eczacıbk-
ta kuUanılan bıtkı 2/ Osmanh devletınde kullanümış Hollanda
krabyet aslanı betımlı gumüş sıkke. Gelecek 3/ Böcek ısır-
masıyla oluşan yumru . Tıcarı mal sergılemek amacıyla acı-
lan büyük pazar 4/ lcraat Bır uzunluk bırımı 5/ Bır soru
sözü Pışmemış ya da az pışmış Osmıyum elementının sım-
gesı 6/ Anadolu'da kuçük havyan-toprak ışletmelerıne verı-
len ad Gozlen görmeyen. 7/ llgeç. Erden çavuşa kadar olan
askerlere venlen ad 8/ Doğu Slav halkı Alfabe. 9/ tlgınç.
SAVAŞ YILLARINDA BİR SÜRGÜN
Kemal Sulker
U) 000 lıra (KDV ıçınde)
Çağdaş Yaymtarı Turkocağı Cad 39-41 Cağaloğlu htanbul
Odemetı eondrrümez.