Katalog

5Şubatl992 ekonomi Cumhuriyet7 Dış borç ödemeleri • AA (Ankara)- Türkiye, geçen yıl, on ayda 1 milyar 890.4 milyon dolan ana para, 1 milyar 577.4milyon dolan da faiz ödemesi olmak üzere toplatn 3 milyar467.8 milyon dolar tutannda devlet borcu ödemesi gerçekleştirdi. Ocak-kasım dönemınde 3 milyar 563.2 milyon dolarhk borç ödenmesi öngörülmüştü. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı (HDTM) verilerine dayanarak yapılan hesaplamalara göre 1991 yılı ocak-kasım döneminde ülkeler arasında en fazla ödeme 386.9 milyon dolarla Japonya'ya yapıldı. Fonlar yine denetimsiz • ANKA (Ankara) - Türk mali sisteminin tartışmalı konulanndan biri olan fon sistemi, Anayasa Mahkemesi'nindenetimle ilgili yasayı iptal kararıyla doğan boşluk giderilmediği için bu yıl da Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından denetlenemeyecek. Gazi Üniversitesi t öğretim üyelerinden Doc. Oğuz Oyan1 ile Sayıştay denetçisi Ali Rıza Aydın, son günlerin en tartışmalı konulanndan biri olan fonlar konusunda geniş kapsamlı bir araştırma yaparak kitap halinde yayımladılar. "Türkiye'de Maliye ve Fon Politikalan- Alternatif Yönelişler" adlı kitapta Anayasa Mahkemesi'nin fonlann denetimiyle ilgili yasayı iptal etmesiyle doğan yasal boşluğun henüz gıderilmediğine dikkat cekildi. • Teşvikler Çankaysrtla • AA (Ankara) - Devlet Bakanı Tansu Çiller tarafından daha önce açıklanan ihracatın teşviki ile ilgili kararlann bir bölümü hazırlanarak onay için Cumhurbaşkanlı^ı'na sunuldu. Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı yetkililerinden edinilen bilgiye göre genel ihracat politikasını ve hedeflerini belirleyen ihracat rejimi karan, ihracat yönetmeliği ve 12 tebliğden olusan ihracat teşviki paketinin en geç bu hafta sonuna kadar Resmi Gazete'de * yayımlanması bekleniyor. Katkılı benzine dikkat • AA (İzmir) - Yasadışı kazanç peşinde koşan bazı kişilerin, çeşitli kimyasal maddelerle oktanını düşürdükleri benzini piyasaya sürmeye çalıştıklan belirtilerek, sürücülerin dikkatli olması . istendi. İzmir Emniyet Müdürlüğü yetkililerinden alınan bilgiye göre Adnan Menderes Havaalanı yakınlarındakibirakaryakıt istasyonunundepolanna, "hegzen" maddesi boşaltıldığı ihbaredildi. Bunun üzerine harekete geçen polis, Semih Cansızoğlu'na ait istasyonda aramayaptı. Malişubeekipleri arama sırasında, "hegzen"maddesi ile dolu 4İF Û785 plakalı tankeri ele geçirdi. En kûçök makine t • Ekonomi Servisi- Japonlann yaptığı en küçük ve en hafıf fotoğraf makinesi bir marttan itibaren piyasaya j çıkanlıyor. Fiyatı 8 ile 14.5 dolar arasında değişen 120gram ağırlığındaki bu makine, standart 135' lik filmden 5 mm. daha dar bir renkli film kullanıyor. Maliye'nin döviz hesabı • ANKA (Ankara) - Vergi Usul Kanunu kapsamında, yabancı i paralann ve bu paralarla olan senetli ve senetsiz alacak ve borçlann değerlendirilmesinde, 1991 sonu itıbanyla esas ahnacak kurlar açıklandı. Maliye ve Gûmrük Bakanlığı'nın Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğine göre söz konusu değerlendirmelerde ABD Dolan'nın döviz kuru 5 bin 74 lira 83 kuruş, Alman Markı'nın döviz kuru 3 bin 339 r lira 81 kuruş olarak ahnacak. Demirel bugün İSO'da £, • Ekonomi Servisi - İstanbul Sanayi Odası'nın (İSO) Odakule Iş Merkezi'nde yapımı gerçekleştirilen yeni meclis salonunun açıhşı ve Oda'nın kunıluşunun 40. yıh £ kutlaması, bugün Başbakan Süleyman Demirel'in de katüacağı törenle yapılacak. ISO'dan yapılan açıklamaya göre törende, "Sanayinin dünü, bugünü ve geleceğe dönük beklentileri" konulu bir de multivizyon gösterisi yer alacak. Törene, Başbakan Demirel'in yanısıra çeşitli bakanlar, Merkez Bankası Başkanı Rüşdü Saracoğlu, Kamu : Ortakhğı İdaresi Başkanı Üstün t Sanver, Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarı Tevfik^Altmok, Devlet Planlama Müsteşarı Ilhan Kesici de katılacak. ATO'nun vergi pekortmenleri • CUMHURİYET (Ankara) -Ankara Ticaret Odası (ATO) üyelerinden 1990 yılında en fazla Gelir ve Kurumlar Vergisi ödeyenler ile ülkeye en fazla döviz kazandıran kuruluşlar belirlendi. ATO'dan yapılan açıklamaya göre, 1990 yılında 1 milyar 690.2 milyon lira ile Ahmet Aydeniz Gelir Vergisi, 273 milyar 256.8 milyon lira ile Türkiye Petrolleri Kurumlar Vergisi rekortmeni oldular. SSK'nın SİSATEV'e haksız kazanç sağladığı öne sürülüyor Aykut'un vakfına soruştuhnaDENİZ TOPALOGLU (tstanbul) - Ça- hşma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Im- ren Aykut'un bakanlığı döneminde kur- duğu, Sosyal Sigortalar Kurumu Sağlık Tesislerini Güçlendirme Vakfı (SİSATEV) hakkında soruşturma başlattı. SSK'nın Aylcut'un bakanlığı sırasında, SSK ve iha- le kanunlanna aykırı olarak vakfa iş ver- diği ve çeşitli tıbbi tetkikleri pahalı tari- felerle yaptırdığı öne sürülüyor. Sosyal Sigortalar Kurumu Yönetim Ku- rulu da vakfın SSK'dan kiraladığı Kızı- lay'daki otopark ve Üsküdar'daki arsa- dan çıkartılması için tahliye davası açtı. SSK Yönetim Kurulu üyesi, Türk-lş Ge- nel Mali Sekreteri Enver Toçoğlu, SİSA- TEV'in bugüne kadar SSK'dan yaptığı hizmetler karşılığı toplam 36 milyar lira para aldığıru ve vakfın kuruma sattığı hiz- metlerin piyasa fiyatlarından yüzde 40-45 oranında pahalı olduğunu belirtti. Başbakanlık Yuksek Denetleme Kuru- lu'nun aralık ayında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na sunulan 1990 yıh faaliyetleri bilanço, kâr-vezarar hesapla- nyla ilgili raporunda, SSK-SİSATEV iliş- küeri eleştirilerek konunun bakanhkça in- celenmesi istendi.' Raporda SÎSATEV'in, Sosyal Sigorta- lar Yasası'nda belirtilen sözleşme yapıla- bilecek kuruluşlardan olmadığı belirtile- rek şu eleştirflere yer verildi: "SSK alım satım işlemleri yönetmeliği- nin fiyat ve teklif isteme usulüne göre iha- le edilmesi konusundaki yönetim kurulu karan uygulanmadan ve aynı şartlarda di- ğer Fırmalarla rekabet şartları içinde da- SİSATEV Aykut'un döneminde kuruldu. ha ucuz hizmet satın alma imkânı yara- tacak ihale usulüne başvurulmadan tek ta- raflı olarak SlSATEV'le sözleşme yapıl- dı. SİSATEV le yapılmış olan sözleşme- lerde, ödenecek tetkik ücretleri Avrupa para birimi karşılığı hesaplandı. Sözleş- me hükümlerinde, özel görüntüleme mer- kezleri ile yapılan sözleşmelerde yer alan kurum lehine olan bazı hükümler yer al- madı." Halı sahada vakrf hizmeti Türk-lş Mali Sekreteri ve SSK Yönetim Kurulu Üyesi Enver Toçoğlu SİSATEV'in SSK'ya piyasa fıyatlannın yüzde 40-45 üzerinde hizmet verdiğini, piyasada bir beyin filminin 291 bin liraya çekilirken vakfın 445 bin liraya beyin filmi çektiği- ni belirtti. Toçoğlu, SİSATEV'in SSK'dan aylık 7 milyon liraya kiraladığı Kızılay'daki otoparktan 75 milyon lira ge- lir elde ettiğini, yine vakıf hizmetleri için SİSATEV'e kiralanan İstanbul Üsküdar'- daki SSK arsasını SİSATEV'in halı saha- ya çevirerek işlettiğini bildirdi. Enver To- çoğlu, SİSATEV'in otopark ve Üsküdar'- daki arsadan çıkartılması için SSK Yöne- tim Kurulu tarafından tahliye davası açıl- dığını kaydetti. Eski Çalışma ve Sosyal Güvenlik Ba- kanı lmren Aykut tarafından kurulan ve son genel kurulunda başkanüğına eski Bit- lis Milletvekili Faik Tarımcıoğlu'nun ge- tirildiği SİSATEV, 1990 yılında yap-işlet- devret modeline uygun olarak SSK An- kara Hastanesi ile istanbul Göztepe ve Okmeydanı hastaneleri bünyesinde 3 gö- rüntüleme merkezi açmış, sigortah hasta- Iar tomografi ve ultrasonografı tetkikleri için bu merkeze havale edilmeye başlan- mıştı. TOBB'nin anketinde koalisyonun başansına inananlar çoğunlukta tş dünyası hükümetten umııtlutDRtS ADlL (Edirne) - Türkiye Oda- lar ve Borsalar Birliği'nin, ekonomik sorunlar, önçelikler ve Türkiye'nin gündemindeki önemli konularda iş dünyasının nabzını tutmak amacıyla yaptığı anketin sonuçlan açıklandı. TOBB Başkanı Yırcah tarafından açıklanan anket, 30 sanayi, ticaret ve borsa meclisinin 750 üyesine yöneltilen sorularla gerçekleştı. Ankette yer alan sorular ve elde edilen sonuçlar şöyle: - DYP-SHP koalısyonu başanlı ola- cak mı? Yüzde 60.9 evet, yüzde 31.1 hayır. - Koalisyon hükümetinin verdiği imajı nasıl buluyorsunuz? Yüzde 60.9 olumlu, yüzde 28.9 nor- mal, yüzde 10.2 olumsuz. - Türkiye'nin gündemindeki önemli konulan sıralayınız. Yüzde 38.9 enflasyonun düşürülme- si, yüzde 34.9 terörün önlenmesi. yüzde 14.9 Güneydoğu sorunu, yüzde lOeko- nominin canlanmasi, yüzde 2 vergi re- formunun yapılması. - Enflasyon tahmininiz nedir? Yüzde 18: 40-50 enflasyon, yüzde 30: 50-60 enflasyon, yüzde 25:60-70 enflas- yon, yüzde 18: 70-80 enflasyon. - Ekonomik hedeflerde öncelikler ne- ler olmalı? Yüzde 68 enflasyonun önlenmesi, yüzde 18 adil gelir dağılımı, yüzde 8 iş- sızliğin azaltılması, yüzde 4 büyüme. - Enflasyonun düşürülmesinde süre ne olmalıdır? Yüzde 11 6 aya kadar, yüzde 30 6 ay-1 yıl arası, yüzde 37 1 -2 yıl, yüzde 20 2 yıl- dan uzun. Edlrne toplantnı AN AP hükümeti Maliye ve Gümrük Bakanı Adnan Kahveci'nin "hükümet vergi affı getirerek bazı çevrelere diyet borcunu ödüyor" şeklın'deki sözleri, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Ersin Faralyalı'yı kızdırdı. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği'nin Edirne'de düzenle- dığı bölge toplantısında işadamlanna seslenen Faralyalı, "Kahveci dönemi kanştırdı herhalde. Biz kendileri gibi devletı şirket gibi yönetmiyoruz" dedi. PLAIN PAPER FAX UF 300 HER KA6IDA FOTOKOPİ KAĞIDAFAKS FİYATIİKI5INDENAZ!•• H • # # * • • m mmm PANASONIC M N A F A I aHMZ:(i>274 7515111 ı»t) umtHf»d.w 135250 T C | f f i E A | f % TiilRiYE MÜMESSili Vi Jkık.ra tUf» Md. (4)467 26 10 (6kai) k f » Iö4j. M. (24) 20 76 92 I t H V l H H İ RESMİ SERVİS ÖİSÜTÜ İı.ir Mlf.HU. (51) 21 12 99 Trabıan KlflU. (031) 23 362 riT* t*İ9« M. (31) 17 75 5» »iy.rbckır •«(• Md. (»31) 25 926 TüKETİCİ GöZÜYLE Kaç kitap alırsa indirinı var? MERAL TAMER "Bundan bir süre önce bir örneğini ilişikte sunduğum mektup oğlumun adresine postalanmıştı. Mektubu oku- yunca bir hayji duygulandım. Çalışkan çocuklarla ilgilenmeleri Ve yardımcı ol- malan hoşuma gitti. Taş Kitabevi'- nden gönderilen mektupta şöyle deni- yordu: Sevgili öğrencimiz, Anadolu Lisesi'- ni kazandığını memnuniyetle öğrenmiş bulunuyoruz. Ithalatçı firma sıfatıyla ki- tabevimizde, okuluna ait elimizde mevcut bulunan 1991-92 öğretim yıh ders kitap- lan listesindeki tüm kitaplar için tarafı- na öğrenci indirimi uygulayacağımızı be- ürtmek istiyoruz. Sadece bu öğretim yı- lında değil, tüm tahsil hayatın boyunca, lngilizce ders kitaplannı indirimli olarak kitabevimizden almanı sağlamayı ve aile bütçene bu şekilde katkıda bulunmayı is- tiyoruz. Bu vesileyle seni tekrar tebrik edi- yor, kitabevimizde görmeyi ve tanışmayı arzu ediyoruz. Mektupta daha sonra kitabevinin ad- resi yer alıyor, aynca Velinizle gelerek ahşverişi hiç peşin ödemeden yapabilir- siniz deniyordu. Biz ihtiyacımız olan kitaplann bir bö- lümünü arkadaşlanmızdan temin ettik. Geriye kalan 4-5 kitabı da indirimli ola- rak alabilmek için Taş Kitabevi'ne gittim. Ancak aradığım kitaplardan sadece ikisini bulabildim. Mektubu göstererek ne kadar indirim yaptıklanm sorduğumda ise çok ters bir durumla karşılaştım. Az kitap için herhangi bir indirim yapmadıklannı, ki- taplann tamamını oradan almamız halin- de indirim yapabıleceklerini belirttiler. Kitabevi yetkililerine elimdeki mektu- bu göstererek 'Siz veli ve ögrencilerle alay mı ediyorsunuz' dedim ve kitap almak için gittiğim Taş Kitabevi'nden öfke için- de çıktım. Zaten istesem de kitaplann ta- mamını oradan alamazdım. Çünkü benim aradığım 5 kitaptan 3'ü bile yoktu. Aynı gün kitaplan temin için gittiğim Bilgi Kitabevi'nde ise 150 bin lira değe- rindeki kitaplan, herhangi bir talebim ol- madan yüzde 20 indirimli olarak aldım. Bu kitabevinin tüm mttşterilerine aynı uy- gulamayı yaptığını ögrendim, ancak ay- nm gözetmeden ve kaç kitap alındığına bakmaksızın. Aile bütçemize bu şekilde destek olan Bilgi Kitabevi'ne teşekkürlerimizi, Taş Ki- tabevi yöneticilerine ise teessüflerimi ilet- menizi rica ederim?" Arkadaşımız Nuray Köroğlu, Taş Ki- tabevi'nin sahibi Günay Ulutaş'la görü- Tüketicinin Sesi tü. Ulutaş sadece kitaplann tamamını de- ğil, bir bölümünü alan müşterüerine de in- dirim yaptıklanm, ancak bize mektup ya- zan okurumuz Nurten Özsan öfkeli dav- randığı için kendisine indirim yapılmadı- ğını ve "Tüm kitaplan alsaydıiuz indirim yapardık" dendiğini söyledi. Oysa okurumuz Nurten özsan diyor ki... "Ben mektubu aldığım için çok memnun olmuştum ve sevinç içinde Taş Kitabevi'ne gittim. öfkeli olmam için de neden yoktu. Ama kitaplann sadece bir bölümünü alacağımı söyleyince bana ters davrandüar ve ben de o zaman sesimi yük- selttim." Burada sanırız altı çizilmesi gereken önemli bir nokta var: Eğer bir kitabevi, Anadolu Lisesi smav sonuçlannı kazanan- lann adreslerini bulmuş ve bunlara teker teker mektup yazarak müşteri olarak ken- disine çekmek istemişse, burada 3 kitap alırsan yapmam, 10 kitap alırsan indirim yapanm gibi bir tavır olmamalı ya da baş- tan mektupla açıkça belirtilmeli. Kaldı ki firmanın sahibi Günay Ulutaş da "Aslın- da kaç kitap alınırsa alınsın, bu indirimi yapıyoruz" yolunda bir ifade kullanmış. O zaman bu uygulama neden tüm müş- terilere geçerli değil. Bu vesileyle okurlarımıza bir noktayı daha hatu-latmak istiyoruz. Ortaokul ve üniversite sınav sonuçlan alındıktan sonra yalnızca bazı kitabevleri değil, ansiklopedi yayıncılan ve yabancı dil setleri satanlar da çocuklan mektupla kutladıktan sonra "uygun koşullarda" satış için davet edi- yorlar. Bu tür mektuplar kuşkusuz bir pa- zarlama taktiği. Belki kesenize uygun de gelebilir. Ama önce piyasadaki benzerle- riyle bir kıyaslama yapın sonra karannı- zı verin. Çocuğunuz takdir edilmiş diye duygulanıp, herhangi bir piyasa araştır- ması yapmadan gözü kapalı sipariş ver- meyin. ÎGS'denkadın giyslsi ahrken... IGS'nin Çakmak Caddesi'nde bulu- nan Akdoğan Mağazası'ndan 20 aralık cuma gunu bir hamile elbisesi satın al- dım. Alırken de satıcıya "eşim beğen- mezse değiştirebilir miyim?" diye sor- dum. "Evet" dedi. Eşim, akşam evde el- biseyi beğenmedi. Ben de hemen ertesi sabah ba^ka bir elbiseyle değiştirmek uze- re mağazaya gittim. Ancak bu isteğim kabul edilmedi. Mağaza mudurüyle go- rüştum, "Serı sonu, değiştiremeyiz de- di. Ben ısrar edince giyilmış olduğunu one surduler. Oysa elbiseyi mağazadan alışım ve geri goturmem arasında 24 sa- at vakit geçmemışti. Bunun uzerine ben de elbıse>i mağada bırakıp çıkacağımı soyledim. Bana cevap olarak "bize kal- şın efendim, ne olacak ki..." dendi. İGS'den aldığım bu yanıt, beni çok uz- du. Sıdıka Çolak-Adana Arkadaşımız Nuray Köroğlu, İGS Magazalar Koordmatorü Nacı Alnnbaş'la goruştu. Altınbaş, İGS'nın artık yalnızca erkek kıyafeti ' uretliğini, buna karşılık İGS bayısi mağazalann aynı zamanda kadın kıyafetleri de sattıklannı vurguladı ve "bayilerimiz dışandan topladıklan kadın kıyafetlerim satıyorlar. Zaten okurunuz baksın, o kıya/etin ıçmde İGS yazmaz. Dolayısıyla konunun bizimle ilgısi yok. Yardımcı olmamız da mumkun değil" dedi. Demek ki İGS'den kadın kıyafeti satın alırken, erkek giysilerinin aksine İGS güvencesinin bulunmadığını bilmekte yarar var. Kooperarif kredisinin faizi Bir kamu kuruluşunda görevliyim. Size bir yolsuzluktan veya şahsıma yapılmış bir haksızlıktan bahsetmeyeceğun. Rahmetli babamın çocuklannı da düşünerek girnuş olduğu Bakırköy Kuleli'deki ufak bir kooperatif konutu yazunın konusu. An- nemin üzerine olan bu konut, 1990'da bitti ve 250 bin liraya kiraya venldi anneme ekonomik bir katkı oluşturması amaayla. Söz konusu kooperatif tarafından 1989'- dan sonra Toplu Konut İdaresi'nden kre- di alınmış ve 1990'ın 12. ayında geri ödeme başlamış. Ancak kooperatif ve borç tahakkuku yapan Emlak Bankası ta- rafından bildirim yapümadığı için ancak geçen ay haberimiz oldu. 6 milyon tutann- daki kredi, bir yılda 12 milyon olmuş. Annemin ödeme gücü üzerindeki bu bor- cu ben üstlenmek durumundayım. Orta gehr düzeyinde olmama rağmen büyük bir panik yaşadım. Ayda 300-400 bin lira öde- meyle birikmiş faizi bile eritmek mümkün değil. Her altı ay sonunda %25 faiz geli- yor. Şikâyetim ve anlamadığtm konu şu: Sözde dar gelirliyi konut edindirme ama- a ile kredi veren Toplu Konut İdaresi'nin uyguladığı faiz % 56lara ulaşıyor. Yani şu Üreticiye Teşekkür • ALAMODE üzmedi - Kısa bir süre önce ucuzluktan aldığım kazak ilk giyi- şimde bozuldu. Alamode'ye götürdüm. Hemen tamire gönderdiler. Daha sonra kazağı almaya gittiğimde tamir edile- mediğinden yeni bir kazak verdiler. Berkan Pazarcı-Ankara • SUGER sevindirdi - Yaklaşık sekiz ay önce Suger Sağlıklı Uyku Gereçleri Sa- nayi ve Ticaret A.Ş.'den iki tane yatak aldım. Kısa bir süre önce bir tanesinde hafif bir yumuşama oldu. Firmayı ara- yarak durumu ilettim. Incelemeye gerek duymadan iki tane yeni yatak getirerek değiştirdiler. Lale Ok-İstanbul • BEKO sevindirdi - Üç yıl önce Beko'- dan aldığım vıdeom, bir hafta sonra an- zalandı. servise götürdük. Bir süre son- anda bütün bankalann uyguladığı ferdi kredi, konut kredisi gibi kredilerle başa- baş. Oysa ben bu olaya girmeden önce devletimiz tarafından verilen bu kredilerin hepsinin düşük faizli olduğunu sanırdım. İletişim araçlanndan siyasüerin bana yan- sıtüğı imaj böyle idi... Lütfen, Toplu Konut İdaresi'nin yeni ve değerli başkanına duyurmama aracı olur musunuz? Vergi borçlannın, faızlerinin biı kalemde sılindıği bu ortamda amacı dar gelirliye bir olanak sağlamak olan bu koo- peratif kredilerinin de faizlerini birazplsun düşürmeleri için.. Ümran Serhan - İstan- bul ra yine anzalanınca bu kez fabrikaya gönderdik, fakat şikâyetimiz giderilme- di... Fabrika müdürüne durumu belirtir mektup yazdım. Bunun üzerine tekrar videoyu bakıma aldılar. Eve getirip de- nediler, anzanın giderilmediğini görün- ce iki gün sonra yenisiyle değiştirdiler. • LİMON üzmedi - Yüksel caddesin- deki Limon mağazasından gömlek al- dım. Yıkadığımda motıflen soldu. Bunu gıdermek için ozonlu suyla yıka- dım daha kötü oldu. Mağazaya gidip gömleği gösterdim. Benimle bizzat ilgi- lenen Handan Hanım, yerine başka bir giysi almamı söyledi. Ancak başka bir şey beğenemeyince daha sonra alışveriş yapabilmem için fış verdiler. Emine Bektaş-Ankara