Katalog

2 Cıunhuriyet haberler 4Şubatl992 Sultanahmet'teki Caferağa Medresesi, hat, tezhip, minyatür gibi sanatların öğrencileriyle dolu Caferağa Medresesi'nde hayat sesiREFİK DURBAŞ (lstanbol) - Ön yüzü Alemdar Caddesi üzerinden Zeynep Sultan Camisi'ne bakıyor. Şağında Ayasofya Müzesi, solunda Gülhane Parkı. Arkası Cami Sokak'tan Soğukçeşme'ye çıkıyor. Sultanahmet'in kıyıda kalmış güzelliklerinden bir de- met: Caferağa Medresesi. Babüssaade Ağası Cafer Ağa'nın sipa- rişiyle Mimar Sinan tarafından 1576'dayapılmış bir güzellik anıtı. Tarihin güzelliğinin "ses" verdiği bu gini söylüyor medresede. İki buçuk yıl•ses" küçük medrese odalannda bugün güzel- liğin tarihı yazılıyor. Fıkıh, hadis, usul-u fıkıh gibi derslerin verildiğı medrese, hat, tezhip, minyatür, ebru, seramik gibi sanatlann öğrencile- riyle dolu bugün. Uzun yıllar ihmal edilip virane bırakı- lan medrese. 1985 yılında Türk Kültürü- ne Hızmet Vakfı'na geçmiş Vakıflar'- dan. Vakıf, orijinaline bağlı kalarak medreseyi kullanılır hale getırmiş. Vakfın müdürü Muin Eriş'le konuşu- yorum. Eriş, vakfın amacını şöyle açıklıyor: "Kaybolmakta olan ya da kaybolma- ya yüz tutmuş sanatları ihya etmek ve bu sanatlan tanıtmak. Bu işi yaparken de uygulama yanında, ürünü pazarlamayı daöneçıkarmak." Dünü olduğu gibi yaşatmak mümkün değil elbette. Zamanın gereksinimlerini de göz önüne almak gerekıyor. Bir köprü: Geçmişten günümüze, gü- nümüzden geleceğe. Medresede her oda bir sanat dalına aynlmış. Her oda bir küçük sanat galeri- si: Takılar, kravatlar, vazolar, çantalar, hatlar, tezhipler... Geleneksel Türk evlerine göre döşen- miş bir küçük kafeterya. Muin Eriş, on dört dalda kurs verildi- içinde iki bine yakın kişi katılmış kursla- ra. Yabancılar da özel ilgi gösterenler arasında. "Örneğin", diyor "hat kursuna gelen şu anda iki Amerikah, bir Kanadah kur- siyerimiz var." En kalabalık kurslar desen, kumaş, porselen süsleme, ebru, vitray, hat ve tezhip dallannda. Katılanlann yüzde doksan beşi kadın. Bunlann da yüzde el- li beşı ev kadım. Muin Eriş, "Biz yalnızca sertifika ve- nyoruz, ustalık belgesi değil" diye sür- dürüyor. Fikret Yıldız ebru kursu gören bir "öğrenci." Medresenin kafeteryasında konuşu- yoruz. Yıldız, çocukluğunda Isparta halılan- nın modellerini yapıyormuş. Bu 'da okulda harçhğını çıkarmak için. Şu an- da Kadıköy Tapu Sıcil Müdürü. "Gazetede bir gün bir ilan gördüm" dıyor Fikret Yıldız, "Baktım ilan küçük. Niye bu kadar küçük ilan verildi diye merak ettim. Telefon açtım. Ertesi gün gelip baktım Caferağa Medresesi. Çok Mimar Sinan imzaJı medresedeki öğrencilerin faaliyerJeri arasmda halk oyunlan da buhmuyor. (Fotoğraf: KADİR CAN) hoşuma gitti. Zaten resme karşı mera- kım vardı, burada ebru yapmaya başla- dım." Yıldız'ın anlattığına göre ebru insanı dinlendiren bir sanat. Strese çok iyi geli- yor. "Tekneyi açıyorum işten gelince, bazen bakıyorum sabah olmuş. Ne yor- gunluk kalmış ne stres." Üçüncü hamura ebru yapmakla baş- lamış Yıldız. Derken kumaşta denemiş. Daha sonra perdede... Artık hangi malzeme olursa olsun eb- ruyu deniyor Yıldız. Nazar boncuğu, tebrik kartı, kravat, heybe, mendil, yas- tık yüzü... Ama hiçbirini satmaya kıyamıyor, çok "ısrar" edilirse "armağan" ediyor yalnızca. Medresenin kapısında bir yazı dikka- tımi çekiyor: Shopping is Avaıllable. Altında Türkçesi: Alışveriş mümkün- dür. Yolunuz Sultanahmet'e düşerse bir gün, medreseye bir uğrayın. Tanıdıklan- nıza alacağınız bir küçük armağanı mut- laka bulacaksınız. "Alışveriş" mümkün çünkü. Ama bu armağanları kendiniz mi yap- mak istiyorsunuz? Üç aylık kurs sadece 450 bin lira... Hiçbir şey öğrenmeseniz de Mimar Si- nan'ın gölgesinde "geçmiş"ten günümü- ze günü dinlemeye değmez mi? Akademedya Üniversite araştırırsa en iyisini bulur FİGEN ATALAY (Istanbul) - Ka- muoyu araştırma şirketlerine üniversiteden yeni bir soluk geldi: İstanbul Üniversitesi Ba- sın Yayın Yüksek Okulu bün- yesinde kurulan Akademik Medya/Kamuoyu Araştırma- lar Grubu: Akademedya. Basın Yayın Yüksek Okulu Müdürü Prof. Dr. Tayfun Akgüner başkanlığın- da, Yrd. Doç. Dr. Samsun Demır, Yrd. Doç. Dr. Nurdoğan Rigel ve 27 kişilik yüksek lisans öğrenci topluluğundan oluşan Akademedya'nın yaklaşımı şöy- le açıklanıyor: Üniversiter ortamda, bi- limsel titizliğin ön planda tutulduğu, ancak piyasa isteklerinin faaliyetin esa- sını oluşturduğu yeni bir yaklaşım. "Değişen Türkiye'de üniversiteden değişik bir ses" sloganıyla ortaya çıkan Akademedya Grubu'ndan Sinan Dir- lik, kuruluş amaçlannı Cumhuriyet'e şöyle açıkladı: "Medyaya dönük araştırma yapıl- masına ihtiyaç vardı. Kamuoyu araştır- maları konusunda eğitim veren belli başlı kuruluş yoktu. Böyle bir çalışma- nın Basın Yayın Yüksekokulu bünye- şinde yapılması gerektigini düşündük. Üniversitede, daha objektif, bılimsel, akademik kaygılann ağır bastığı birça- Uşma yapılabıîeceği inancındayız. Oğ- retim görevlileri ve öğrencilerin işbirliği ile ortak bir çalışma zemini hazırlaya- rak örnek oluştursun istedik." Akedemadya ile üniversite öğrencüe- rinin ciddi ve bilimsel araştırma yapabi- leceklerini kanıtlamak istediklerini be- lirten Prof. Dr. Tayfun Akgüner ise "Hedefimiz daha da genişlemek. Tabu olarak bilinen konulan arastırmak. Ta- bulan yıkmak istiyoruz. öğrenci sayı- mız çok, bu da daha çok denekle görü- şebilme olanağı demektir" dedi. Akademedya çalışanlan, piyasadaki diğer kamuoyu araştırma fırmalanna, "yönetimsizlik" eleştirisinde bulunu- yorlar. Firmalann Türkiye gerçeklerine uygun bir model geliştirmedikleri için zaman zaman yanlış sonuçlar çıkabildi- ğine ve kamuoyunda bu araştırmalann güvenilirlikleri konusunda soru işaret- leri belirdiğine dikkat çeken Ali Gizer'- in bu konudaki değerlendirmesi şöyle: "Kamuoyu araştırmalan yeni bir ol- gu, gelecek vaat ediyor ve siyasal rek- lamcılıkla omuz omuza ridiyor. Ancak Türkiye gerçekleri var. Orneğin, kadın- lar aile reisinin güdümünde oy verebili- yorlar, aşiret reisleri var. Bunlar göz önüne alınarak bir yöntem belirlenmeli. Sosyal bilimciler, istatistikçiler, araştır- macılar, üniversite çevreleri zaman yi- tirmeden bir araya gelerek bu konuyu tartışmahlar. Firmalar yöntemlerini açıklamaktan kaçınıyorlar. Ve farklı farklı sonuçlar çıkabiliyor. Anketörle- rin de iyi bir eğitimden geçirilmeleri ge- rekiyor." Akademedya Grubu, kurulduklan 1991 mayıs ayından bu yana aralannda "Genel Seçim '91 Araştırması", "Gala- ta Köprüsü", "Cumhurbaşkanhğı So- runu", "tstanbul'da Hava Kirliliği", "Anayasa Değişikliği" gibi konulann da bulunduğu 22 araştırma yapmış. Şimdi de iki ya da üç cilt halinde düzen- lenecek "İstanbul Almanağı" hazırla- ma çalışmalan sürüyor. Akademedya- lılann "1992 için en iddialı çalışmamız" diye nitelendirdikleri "İstanbul '92'de, kent; nüfus özelliklerinden göç haritası- na, altyapı, imar, ulaşım sorunlanna, yeşil alanlanndan, gıda kaynaklann- dan, siyasal haritasına, kültür ve sanat yaşamından tarihi yapılanna kadar her alanda aynntılı biçimde ıncelenecek. Bir zamanlar sisteme partizan yetiştiren eğitim kurumlan, yerini, altematif okullara terketti Rusya'da eğitim yenidenyapılanıyor Haber Merkezi - Yakın bir döneme kadar, sisteme Karl Marx ve SSCB'nin kurucusu Lenin'in öğretileriyle donanmış insan yetişti- ren eski Sovyetler Birliği'ndeki eğitirh kurumlannda ders prog- ramlan değişti. Bağımsız Devletler Topluluğu'nda (BDT) devlet okullan yanında özel teşebbüse ait altematif okullar çok moda. Frankfurter Allgemeine gazetesindeki habere göre eğitim sisteminde yaşanan kriz, mali gücü olan aileleri özel ders al- maya da yöneltti. Bu soy aileler çocukla- nna yabancı dil ve matematik gibi ders- lerde özel öğretmenler tutuyorlar. Geçen sonbaharda Petersburg'da çıka- nlan bir yasa ile özel ders verecek öğret- menlen eğitecek bir de okulacıldı. Yasa, Rus ailelere çocuklannı evde eğitme izni de getirmiş. Ne var ki diplomayı veren, yine devletin okullan. Birçok pedagog, Sovyet eğitim siste- minin düzene kolay uyum sağlayacak bireylen yetiştirme amacı güttüğünü, demokrasi ve pazar ekonomisinin kıv- rak düşünceli, genel kültürü yüksek in- sanlara ihtiyaç duyduğunu ileri sürüyor. Yeni kurulan özel okullar, öğrencilere altematif bir eğitim verme amacı taşı- dıklannı vurgulayıp duruyorlar,. ajna bunlann çoğunun eski eğitim planına sadık' kaldıklan söyleniyor. Okullardaki din dersleri şimdılerde son derece güncel. Dın eğıtımı verecek öğretmenler olmadığı için bu işi din adamlan yenne getinyor. Din adamlan- nın, öğrencıleri kiliseye çekme çabası içinde olduklan söylenirken, "demokra- tik" bir reform geçirdiğinden söz edilen Rus TV'sinde bu çerçevede ilginç olay- lar da yaşanıyor. Şöz gelimi, din dersinin zorunlu olduğu bir okul ekranlara geti- rilip çocuklann sabahlan nasıl dua et- tikleri gösteriliyor; bu da "ruhsal özgür- lüğün ve modernliğin zirvesi" biçiminde sunuluyor. Entelektüeller arasında hangi Batılı eğitim sisteminin alınması konusu da tarüşdıyor. Kımisı Amerikan etkisinin Avrupa'ya ağır bastığını vurgularken iç- lennde devrim öncesi Prusya eğilimli eğitim veren okullann açılmasını iste- yenler bile gözleniyor. Petersburg'da böyle bir planı 3 yıldan beri uygulayan, programında Latince, eski Yunanca gibi derslere yer veren bir okul, varlığını sür- dürüyor. Latince ve eski Yunanca ders- lerinin kitaplan basılmadığı için devrim öncesinin ders kitaplan kullanılıyor. Yükseköğretim de köklü değişiklikler geçiriyor. Petersburg'daki yüksek okul- lann adı üniversite olarak değiştirilmii. Eskiden hemen tüm dallarda verilen "K.P tarihi", "Marksizm-Leninizm", "bilimsel komünizm" gibi derslerin yeri- ne "tarih", "felsefe"* "dünya ekonomi- si" gibi dersler konmuş. Petersburg'daki ftlşçtf fakültesmde "diyalektik ve tarihi tnatejyajızm" yerine "ontoloji", "^>ilgi kuramf'; "bilimsel ateizm" yerine "din felsefesi" dersleri veriliyor. 500 OLAB TOTOtOTO SENDE OYNA SENDE KAZAN 1 İnisiyatif öğretmende Ders kitabı hızh değişime yetişemiyor AA (Ankara) - Milli Eğitim Bakanı Köksal Toptan, dünyadaki siyasi geliş- melerin ve coğrafık durumun süratle değiştiğini belirterek "Bunlar ders ki- taplanna alınıp basılmaya yetişemez. Bu mümkün değil. O nedenle öğret- menlerimiz çok geniş anlamda bir inisi- yatif kullanmah" dedi. Toptan, konuy- la ilgili olarak yaptığı açıklamada, ders kitaplan konusunda bakanlık olarak iki zorlukla karşı karşıya bulunduklan- nı söyledi. Toptan, "Ders kitaplanmı- zın içeriğinden kaynaklanan sorunlan- mız var. Gereksiz bilgilerle dolu, bunla- nn ayıklanması lazım. Bununla ilgili çalışmalanmız var. önümüzdeki ders yılında kitaplar biraz daha az ve öz bil- gilerle dolu olacak" diye konuştu. Dünyadaki gelişmelerin ders kitapla- nna alınıp basılmasının mümkün olma- dığını ifade ederek şunlan söyledi: "Dünyada gelışmeler olurken mutlak anlamda ders kıtabına bağlı kalacağım deyip SSCB'den ya da Yugoslavya'dan bahsedılmemeli. Burada öğretmenler çok geniş anlamda inisiyatif kullanma- lı. Bu gelişmelerle ilgili en azından gaze- te bılgilerinı biraz daha bilimselleştirip öğrencılenne aktarması gerekir. O bö- lümlerde kitaba bağlı kalmaması gere- kir, Öğretmenlerimizin genel olarak ders verirken de büyük ölçüde inisiyatif kul- lanmalannı, kendilerinden bir şeyler katmalannı istiyorum. Bu. hem kendi- lerine karşı saygınlığın artmasını hem de çocuklann daha kişilikli olmasını sağlayacaktır." Mıhafankir yapı Türkıye'nin ve Türk eğitimcisinin dünyadaki süratli gelişmeyi çok iyi ta- kıp edıp değerlendırmesı gerektigini söyleyen bakan, "Öğretmenlerimizin çağın önüne geçmeseler bile en azından onlarla, o bilgilerle yan yana koşmalan lazım. öğretmenlerimize 'Çağdaş düşü- nün, çağı düşünün, çok geniş düşünün, hoşgöriiyle çocuklannıza bilmeyi, öğ- renmeyi, araştırmayı, dövüşmeden tar- tışmayı öğretin' derken bunu amaçhyo- rum" diye konuştu. Türkiye'nin kendine özgü muhafaza- kâr bir yapısı bulunduğunu belirten bakan şöyle devam etti: "Üstüne üstlük bizim milli eğitimimi- zin ayrı bir muhafazakâr yapısı var. Bu aslında çoğu zaman milli eğitimi büyük tehlikelerden de korumuştur. Çağdışı, çarpık, yanlış ideolojilerden k.orumuş- tur. Ama birtakım yeni atılımlann milh' eğitime metot olarak yerleştirilmesinde de bu muhafazakârlık, sıkıntılar ve en- geller yaratmıştır. Oilciler geliyop • İstanbul Haber Servisi- Ingiliz TurizmÖrgütüBTA'yabağh21 Ingiliz dil okulunun temsilcileri, 6-7 şubat tarihlerinde Istanbul'da düzenlenecek , seminerlerekatılmaküzereTürkiye'ye geliyor. BTA*nın İngiltere'nin önde gelen dil okullanm Türk kamuoyuna tanıtarak, yabancı dil öğrenmek isteyenlerle doğrudan ilişki kunılmasını sağlamak amacıyla 1984 yılından bu yana düzenlenmekte olan " Workshop" toplantılan bu yıl İstanbul Sheraton Oteli'nde yapılacak. 6 şubat günü turizm şirketlerine, 7 şubat günü ise İstanbul, Ankara, Izrnir, Adana ve Antalya'dan davet edilen okul yöneticileri, öğretmen ve öğrencilere açık olacak toplantılara 09.00-12.30 ve 14.00-17.30 saatleri arasında ücretsiz olarak katıhnabilecek. Trabzon toplantısı • CUMHURtYET (Trabzon)- Başbakan Süleyman Demirel'in de katılacağı bir toplantıda Trabzon'un sorunlan görüşülerek tartışılacak. Trabzon Valiliği, belediye, Ticaret ve Sanayi Odası, il ve ilçe egitim, kültür ve Sosyal Dayanışma Vakfı'nın Ankara'da düzenlediği toplantı bugün başlayacak. Başbakan Süleyman Demirel, Başbakan Yardımcısı Erdal İnönü, Devlet Bakanı Mehmet Ali Yılmaz ile Sanayi Bakanı Tahir Köse'nin katılacağı toplantıdan sonra birde panel düzenlenecek. Prof. Dr. Ruşen Keleş'ın yöneteceği panelde, Trabzon Valısi Kemal Esensoy, Belediye Başkanı Atay Aktuğ konuşacak. Toplantıda, "Trabzon 'da yatırım imkânlan, organıze sanayi bölgesi" konulan tartışılacak. Ozel TV • AA (İstanbul)-özel radyo-televizyon şirketlerinin üst düzey yöneticileri, TRT Yasası'nda değişiklik yapacak, özel radyo ve TV kurulmasına olanak sağlanmasını öngören yasa taslağını tartışmak amacıyla yann bir araya gelecekler. Türkiye Gazetesi Radyo Televizyonu (TGRT) tarafından düzenlenen toplantıya Devlet Bakanı Gökberk Ergenekon ile Radyo Televizyon Yüksek Kunılu Başkanı Yılmaz Büyükerşen de katılacak. Toplantıda, taslakta öngörülen düzenlemelerin aynntılı biçimde irdeleneceğı, sektörde mesleki dayanışma ve işbirliği olanaklannın araştınlacağı bildirildi. Yuptdışında öğrenim • ANKA(Ankara)- Milli Eğitim BakaniığYndan alınan bilgiye göre, 1991 -92 öğretim yılında yurtdışında 20 bin 820 resmi burslu, dövizli özel ve dövizsiz özel öğrenci okuyor. Bu öğrencilerden 9 bin 521 'i Almanya'da, 3 bin 116'sı ABD'de, 1845'i ise Hollanda'da eğitimlerine devam ediyor. Türk öğrencilerin sırasıyla tercih ettikleri diğer yabancı ülkeler ve bu ülkelerde okuyan gençlerin sayılan şöyle: Belçika (1326), Ingiltere (1222), KKTC (902), Fransa (801), Avusturya (751), İsviçre (453), ceşitli Ortadoğu ülkeleri (529),lsveç (93), Suudi Arabistan (84), Balkan ülkeleri (137), Avustralya (214) ve Irak (16). Anten tartışması • AA (Muğla) -Muğla Belediye Başkanı Orhan Çakır, "Belediyelerin görevi çanak anten kurmak değildir" dedi. Belediyenin çanak anten kurmadığı, uydu yayınlann Muğla'da izlenemediğine ilişkin şikâyetlerin yoğunlaşması üzerine bir açıklama yapan Başkan Çakır, bir çanak antenin 200 milyon liraya mal olduğunu belirtti. Çakır şunlan söyledi: "Bu tip yatınmlar için halkın ve çeşitli kuruluşlann da katkılan gerekli. Bu tür katkılar olmadan belediye tek başına bu kadar büyük maliyeti karşılayamaz-" "Örnek bahçe" • CUMHURtYET (Trabzon) - Çevre Koruma Vakfı Trabzon Şubesi 1992 çalışma programını açıkladı. Vakıf Başkanı Trabzon Valisi Kemal Esensoy'un verdiği bilgiye göre sahil bandında 10 dekarhk bir alanda "örnek bahçe" düzenlenecek. Vali Esensoy amaçlannın doğamn korunması olduğunu, bunun için de vakıf olarak örnek bahçede, dinlence yerleri ile çocuk bahçesi yapılacağını, belediye, kültür ve turizm müdûrlüğü ile de işbirliği yapılarak Trabzon'da mevcut tarihi çeşme ve yapılann çevre düzenlemelerinin de gerçekleştirileceğini söyledi. Mirasçılara son çağrı • UBA (Ankara)- Bakanlar Kunılu Mısır'da emlakı olanlara son çağnyı yaptı. Bakanlar Kurulu'nun onayladığı "Türkiye-Mısır hak ve menfaatlerinin tazminine ilişkin" anlaşmaya göre bir yıl içinde Milli Emlak Genel Müdûrlüğü'ne dosya açtırmayan mirasçılar, her türlü haklannı kaybedecekler. Türkiye ile Mısır arasında 1981 yılında imzalanan anlaşmaya göre bugüne kadar haklannı almak için başvurmayan mirasçılara yeni haklar tanındı.